Baptisten pleiten voor vrede
gerechtigheid en eenheid
In de Waagschaal-
traditie behouden
er
en
in de
onder
lucht een
de grond
wereld
ook
een:
Saamhorigheid ook zichtbaar maken
m
Verontrusting over
incidenten Pakistan
Steeds meer joden
trekken naar Israël
Zwitserland nog steeds
taboe voor jezuïeten
Is
Een ivoord voor vandaag
Uw probleem
is het onze
Mgr. Rinkel bij
aartsbisschop
van Canterbury
Studenten nemen initiatief
Kunstgebitten
BEROEPINGSWERK
Leek perschef
van Vaticaan
KIND EN GELOOF (2)
Sff
f2? fit
"En Hij, de God des vredes, heilige u geheel en al, en geheet uw
geest, ziel en lichaam mogen bij de komst van onze Here Jezus
Christus blijken in allen dele onberispelijk bewaard te zijn. Die u
roept, is getrouw; Hij zal het ook doen(1 Thessalonicenzen 5:23
en. 24).
Het woord trouw heeft de eeuwen door een tikkeltje een bijsmaak
gehad. De mensen nemen het met de trouw niet zo nauw. Eeuwige
trouw, dat wil zeggen trouw tot in alles, tot in de dood, is niet meer
bij alle mensen realiteit. Het is afgezakt tot een vriendelijkheid je
gens anderen, tot een niets- zeggende uitdrukking, die te pas en te
onpas wordt uitgesproken.
Trouw-zijn is moeilijk. Zelfs de grote Petrus heeft dat ondervonden.
Wat er ook gebeurt, Here, wie er ook wegloopt, ik nooit. Ik blijf U
trouw. De haan vertelde hem, dat hij zichzelf had overschat.
Paulus zefjt: Die u roept is getrouw; Hij zal het ook doen. Ja, God
is getrouw. Zijn plannen falen niet. En die zekerheid is de enige
troost in leven en in sterven. God zal Zijn belofte jegens hen, die
zich Zijn kinderen mogen noemen, gestand doen. Hoe ontrouw wij
ook zijn, Zijn trouw redt ons. Dat is het heerlijke. We hoeven er
nooit aan te twijfelen. Bij mensen kan men. zich afvragen of een
gegeven woord zal worden nagekomen. Bij God niet. Door dik en
dun heen houdt hij de mens vast. Op Zijn Woord mogen wij bou
wen.
fyij lezen vandaag Exodus 20:1-17.
Hoewel wij vandaag weer de
rubriek Uw probleem is het
onze plaatsen, verzoeken wij u
voorlopig geen nieuwe vragen
meer in te zenden. De toch
nog binnenkomende problemen
moeten wij helaas even laten
liggen.
Vraag: Is de erfpachtgever aan
sprakelijk voor eventuele calamitei
ten, zoals kadebreuk en verzakkin
gen? De erfpachter wordt toch nooit
door betaling van de canon eigenaar.
Men blijft toch erfpachter zonder
dat de erfpachtgevcr de grond tus
sentijds kan afnemen?
Antwoord: Inderdaad wordt de
erfpachter nooit eigenaar, tenzij
door bijzondere oorzaak. Artikel 753
van het Burgerlijk wetboek bepaalt
dat de erfpachter noch uit hoofde
van vermindering, noch van het ge
heel wegvallen van het genot, vrij
stelling, van betaling kan vorderen.
Alleen en wanneer de erfpachter
gedurende vijf jaar het gehele genot
moet missen, zal hem deswege vrij
stelling van de pacht moeten worden
gegeven voor die tijd. Voor andere
tijdelijke calamiteiten is er dus geen
verhaal mogelijk.
Vraag: Wat is het adres in Neder
land van de Verenigde Naties, de
NAVO en de EEG.
Antwoord: Van de Verenigde Na
ties: Koninginneweg 40, van de NA«
VO: Atlantische commissie, Nassau
Zuilensteinstraat 9, van de EEG:
Alexander Gogelweg 22. alles in Den
Haag.
Vraag: Wat is de herkomst van
het woord keramiek?
Antwoord: Het is afgeleid van het
Griekse Kerameikos, de plaats in
Athene, waar vroeger het staats
kerkhof was en waar veel aarde
werk is opgegraven.
Verzoek van lezer: Wie kan me
helpen aan inlichtingen over het ge
dicht „De inkwartiering", waarvan
de eerste regels als volgt luiden: „O,
moeder, wat dwarrelt de sneeuw
van de hemel, Ze zal onze hut nog
begraven. En buiten in 't dorp, wat
gewoel en gewemel, Van ruiters, die
rennen en draven".
DINSDAG 21 JULI 1970
LONDEN De Oud-katholieke
aartsbisschop van Utrecht, mgr. dr.
A. Rinkel, is dezer dagen in Neder
land teruggekeerd na op uitnodiging
een bezoek van verscheidene dagen te
hebben gebracht aan de aartsbisschop
van de Engelse Anglicaanse kerk, dr.
Arthur Ramsey.
De uitnodiging was van de aarts
bisschop van Canterbury uitgegaan,
teneinde aan een diner het z.g.
diner van de Nicea Club, dat elk jaar
gehouden pleegt te worden mgr.
Rinkel als zijn eregast en vriend van
vele jaren te huldigen voor zijn werk,
speciaal in de betrekkingen tussen de
leidende instanties van beide kerken.
Tal van leidende figuren uit de Britse
kerken waren aanwezig.
Ip de kapel van Lambeth Palace,
de ambtswoning van de aartsbisschop
van Canterbury, werd vervolgens de
mis gevierd, waarbij dr. Ramsey
werd bijgestaan als diaken en sub
diaken door de heren R. Reimann
van de Oud-katholieke kerk van
Zwitserland en M. Parmentier, sub
diaken van het Nederlandse aartsbis
dom.
„Nordchurehaid". de hulporgani
satie van de Skandinavische kerken
die een belangrijke rol speelde in de
luchtbrug van de kerken naar Bia-
fra, heeft een van de vliegtuigen, die
daarbij gebruikt werden, geschonken
aan de regering van Peru voor de
hulpverlening aan de slachtoffers
van de aardbeving.
(door ds. Theo van der Laan)
TOKIO Christenen kunnen niet zonder protest toestaan,
dat een verdeelde wereld een broeder tegenover een broeder
plaatst. Want het christelijk geloof beklemtoont heel sterk, dat
iedere moord moord op een broeder is en iedere oorlog een
burgeroorlog.
Dit zei een Amerikaanse negerpredikant, dr. John W. Williams
uit Kansas City, in de congrespreek tot de bijna tienduizend bap
tisten uit tachtig landen, die in Tojcio hun wereldcongres houden.
Horizontaal woorden invullen die betekenen
I medeklinker. 2. spil van een wiek 3. heks. 4.
waterdiepte. 5. keur. 6. teruggang.
Bij juiste oplossing vormen de beginletters de
naam van een beroep.
Oplossing torige puzzel
Hor. I. Esra, 4. gek, 7. vele, 8. Vara, 9. eloge, 11
ver. 12. talie. 14. si. 15. alm. 16. ik. 17. slemp. 19.
adi, 21. Neede, 23. nier. 24. Neer. 25. dar, :t>.
Este.
Vert I. eek 2. slot, 3. regaal. 4. gave. 5. ere, 6.
karakter, 7. verstand. 10. ellen, 13. immens, 17.
sier, 18. Peet, 20. dia, 22. Dee.
(Van onze kerkredactie)
GRONINGEN Vier studenten in
de theologie hebben een „open brief"
aan de redactie van het bekende
blad, dat moet ophouden te bestaan:
In de- Waagschaal, geschreven, met
het dringende verzoek „de stemmen
die in dit blad steeds gekonken heb
ben" op de een of andere manier in
de toekomst Ie laten blijven meespre
ken. Voor dit idee vragen ze handte
keningen van zoveel mogelijk abon
nees.
Uit informatie hebben wij begre
pen, aldus de „open brief", dat er op
dit moment geen reële kansen voor
herziening van het besluit „stopzet
ting" bestaan. Ook niet, wanneer wij
in samenwerking met de redactie een
actie zouden ondernemen om de ex
ploitatie gezond te maken.
Wat er nu bij ons is overgebleven,
zijn gevoelens van gemis en machte
loosheid. Wij betreuren het voor het
kerkelijk en theologisch leven in Ne
derland, omdat we overtuigd blijven,
dat het blad een eigen, legitieme po
sitie inneemt temidden van de andere
periodieken.
Wij betreuren het ook voor onszelf
als theologie-studenten, omdat we nu
het blad zullen gaan missen, dat ons
door zijn gedegen en belijnde opzet
heeft gestimuleerd en richting heeft
gewezen.
De stemmen, die steeds in het blad j
geklonken hebben zouden hoe dan
ook moeten blijven meespreken in de
periodieke pers. het liefst zouden we
wensen een continuering van het sa-
menklinken van deze stemmen.
Aan de abonnees vragen de vier
schrijvers, de studenten J. Jeltema en i
E. R. Jopker uit Groningen alsmede
W. J. van Asselt en F. J. Brinkman in
Utrecht, tenslotte of zij deze gevoe
lens delen, hetgeen ze kunnen laten
merken door een ondertekend schrij
ven, „zodat er in elk geval een laat
ste woord van de abonnees aan dc
redactie zal zijn."
En wie weet, zo wordt er hoopvol
aan toegevoegd, is het tevens een eer
ste woord van fiat aan een nieuw
team mensen, dat de oude „In de
Waagschaal"-traditie zou willen
voortzetten: Open huis te houden
voor elke stem, die blijkt gewicht van
Waarheid in de schaal te leggen.
Dr. Buskes
In hetzelfde nummer krijgt dr. J. J.
Buskes de wind van voren van zijn
collegae M. A. Krop en H. A. Visser
omdat hij zich in zijn vorige Terzijde
nogal ongenuanceerd anti-Duits uit
liet.
„Wat heeft je in vredesnaam be
wogen zo'n eng stukje te schrijven
naar aanleiding van de voetbalwed
strijd West-Duitsland Italië",
vraagt ds. Krop. Om elders te ver
zuchten: „Het is me een raadsel hoe
iemand van jouw formaat dit heeft
kunnen neerschrijven als een nuchter
feit, waarop men rustig kan gaan sla
pen."
Dr. Buskes zegt in zijn antwoord
inderdaad te hebben gegeneraliseerd,
maar verklaart eveneens: Ik heb al
tijd moeite gehad met de Duitsers.
Dat leeft bij de vorm van wantrou
wen, tot op de dag van vandaag. Ik
meen, dat ik voor dat wantrouwen
gegronde redenen heb.
Even verder: Van Visser kreeg ik
een waarschuwing en door Krop
werd ik uit het veld gestuurd. Deze
scheidsrechters vinden dat ik mijn
been op een in een voetbalwedstrijd
ontoelaatbare wijze gebruikt heb. Ik
zal erover nadenken, al moet ik hun
wel zeggen, dat ik het toch voor al op
die ene Duitser van ongeveer vijftig
voorzien had en ik nog niet ontkom
aan de indruk dat hij een vertegen
woordiger is van het Duitsland dat ik
ten diepste wantrouw. Maar mis
schien sta ik, zo sprekend, weer bui
ten spel. Het is niet eenvoudig.
Aan de lezers van „ons blad dat
weldra ter ziele gaat" vraagt dr. Bus
kes tenslotte nog even geduld met
hem te hebben en eraan te denken
dat zijn Terzijde's in de regel primai
re reacties zijn met al het risico
daaraan verbonden.
Vanaf september, aldus de predi
kant, zal alleen mijn vrouw die reac
ties te horen krijgen. En ik zal te
horen krijgen wat ik door de jaren
heen al zo vaak te horen heb gekre
gen: wat sla je weer door!
(Advertentie)
Geen losraken of verschuiven
meer van
Niemand, die een kunstgebit heeft, behoeft
meer op een kritiek moment in verlegenheid
te raken, omdat zijn kunstgebit losschiet of
verschuift. Maak een einde aan dit steeds
Op allerlei wijzen namen de afge
vaardigden deel aan discussie over
onderwerpen als oorlog en vrede,
rassenverhoudingen en broederschap,
godsdienstvrijheid, de eenheid der
christenen en de verhouding tot an
dere wereldreligies, het probleem van
de honger en de crises in het gezins
leven.
Als lid van de commissie inzake
de relaties tot andere christenen
hoorde ik een Amerikaan zeggen, dat
de dertig miljoen baptisten in de we
reld meer inhoud moeten geven aan
de eenheid met hun mede-christenen,
opdat zij de vitaliteit in hun denomi
naties niet zullen verliezen.
Prof. dr. Robert G. Torbert zei
verder, dat een nieuwe en bredere
basis voor christelijke eenheid nodig
is om op éen effectieve wijze te kun
nen getuigen in een geseculariseer
de wereld. Hij wist niet of er wel
een toekomst is voor enige gemeen
schap, die deze opdracht niet serieus
neemt.
In de discussie die volgde, werden
de standpunten het best geïllustreerd
door twee sprekers uit India. De een
verzette zich fel tegen het standpunt
van dr. Torbert en zei, dat we geen
twee heren kunnen dienen. De ander
was daarentegen actief in het uit
werken van een ontwerp, waarbij het
mogelijk is, dat enkele denominaties
één kerk vormen.
Wezenlijk
Torberts bijdrage maakte vooral
duidelijk, dat het eenheidsstreven
zeer wezenlijk is in een tijd, waarin
de Rooms-Katholieke kerk zich
grote inspanningen op dit terrein ge
troost, de jeugd volkomen onverschil
lig is tegenover het institutionele
christendom en vele christenen een
soort geseculariseerde oecumene tot
uitdrukking brengen. Er is een be
weging in de richting van nieuwe
groeperingen, die zich bezig houden
met essentiële problemen als het
voortbestaan van de mensheid, de
welvaart en de menselijke waardig
heid.
In dezelfde studiecommissie zei
prof. dr. Günter Wagner uit Zürich,
dat iedere studie over christelijke
samenwerking, eenheid en hereni
ging moet beginnen met de studie
van de eenheid van de christelijke
boodschap, daarna de eenheid van de
christenen en tenslotte de eenheid
der kerkelijke organisaties.
„We kunnen ons niet verbergen
achter de In onze gemeenten vaak
gehoorde kreet: „we hebben een een
heid met al Gods kinderen." Want
dat betekent in de praktijk, dat we
verder niets ondernemen om die een
heid zichtbaar te maken.
Christelijke eenheid is in zoverre
verborgen, zoals God, Christus en de
Heilige Geest verborgen zijn voor
onze ogen. Toch is het tegelijk zicht
bare eenheid. Het wordt zichtbaar in
liefde en in daden van verzoening en
gemeenschap. Dit zal ook met ons
moeten gebeuren", aldus Wagner.
In de commissie inzake godsdienst
vrijheid en mensenrechten werd ge
steld, dat in Spanje, Columbia, Zuid-
Afrika, China en andere communis
tische landen geen volledige vrijheid
van godsdienst is.
Wetten
De Russische delegatie moest vele
vragen beantwoorden. Ilia G. Iwanof,
president van de Russische baptis
tenunie, zei dat er in zijn land inder
daad vrijheid van godsdienst is. „Er
is slechts één voorwaarde aan ver-
bondén. Men moet de wetten van ons
land respecteren en erkennen," aldus
Iwanof.
Ook de apartheidspolitiek van Zuid-
Afrika werd in de discussie sterk
veroordeeld.
Op een dramatische wijze illus
treerde de reeds genoemde dr. Wil
liams, dat iedere keer wanneer we
getuige zijn van een beknotting van
rechten van een medemens waar ook
ter wereld en hoe ook geformuleerd,
het onze taak is als christen op te
staan en te verklaren „Dit is mijn
broeder."
De. Birmese baptist Oe Kjauw
Than, secretaris-generaal van de
Oostaziatische kerkenconferentie,
zei dat er drie problemen zijn, waar
voor christenen zich moeten inzetten,
nameijk vrede, honger en de ver
zoening tussen mensen en volkeren.
Maan
Tot een publiek, dat voor het me
rendeel bestaat uit Amerikanen, zei
hij: „Terwijl tweederde van de mens
heid bedelt om brood, besteedt een
volk dat het noodzakelijke brood zou
kunnen verschaffen, miljarden om
een steen van de maan terug te
brengen."
Wat mij als Nederlandse afgevaar
digde deugd doet, is dat dit keer niet
de alom bejubelde „fellowship" en
eenheid der baptisten wordt bezon
gen die is er ongetwijfeld
maar dat de problemen bij hun naam
worden genoemd.
- 4iW*
dreigende ongemak. Een weinig Dentofix*
poeder houdt het gebit de gehele dag on
wrikbaar op zijn plaats. Denlofix voor
komt tevens onaangename reuk uit da
mond. Probeer het nog vandaag. Verkrijg
baar in discrete, neutral* plastic flacons,
prijs f. 2,60, bij apotheken en droaisteriien.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zaandam: A. Vroegop
te Grootegast.
Aangenomen het beroep v. d. gene
rale synode tot predikant voor bui
tengewone werkzaamheden (krijgs
macht): kand. H. Vrielink te Oegst-
geest
Bedankt voor Hpllandscheveld: C.
v. Schoonhoven te Vreeswijk; voor
Vrouwenparochie (toez.) en voor Slo
ten (Fr.) J. L. Couvée te Nieuw Weer-
dinge.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Hijken: kand. M.
J. Oomkes te Bennekom; naar Vrie-
zenveen: kand. drs. A. Hekman te
Stadskanaal, die bedankte voor Erica.
VRIJE EVANG. GEM.
Aangenomen de benoeming tot
luchtmachtpredikant: G. J. Niewöh-
ner te Apeldoorn.
Jakob Meister, die de baptisten in
Zwitserland en Duitsland in vele
functies gediend heeft en vice-pre
sident van de Baptisten Wereld-
alliantie was, is op 80-jarige leeftijd
I in Zürich overleden.
(Van onze'kerkredactie)
LONDEN Aziatische
christenen in de Britse hoofd
stad hebben een protestbjjeen-
komst gehouden tegen de ge
welddaden, die de laatste
jnaanden in West-Pakistan z\jn
gepleegd tegen de christenen.
Op 6 april zijn militante moslim
studenten de bijbelleeszaal binnen
gedrongen van het Murray College,
een christelijke 'middelbare school in
Sialkot. Zij verscheurden de bijbels,
vernielden het meubilair en probeer
den zelfs brand te stichten.
Zij protesteerden op deze wijze te
gen de weigéring van de schoollei
ding om in te gaan op hun eis dat
bij 'de diploma-uitreiking stukken uit
de Koran zouden worden gereciteerd,
zoals dat bij officiële gelegenheden
in Pakistan gebruikelijk is. De grote
meerderheid van de studenten op het
Murray College is moslim.
Van de bijeenkomst in Londen
werden protesttelegrammen gezonden
naar de president van Pakistan en
naar de bewindvoerder van Sialkot.
Een moslim-weekblad in Londen
heeft voorts gemeld, dat in Lahore
honderd christenen gewond zijn, toen
zij tijdens een kerkdienst door extre
misten werden overvallen. Dit zou
een vergeldingsactie zijn, omdat de
christenen zouden evangeliseren on
der moslim-vrouwen.
De zending van de Gereformeerde
Kerken in Nederland is nauw be
trokken bij het werk zowel in Sial
kot als in Lahore.
Ds. Van der Laan
ROME Voor het eerst is
leek benoemd tot perschef van
Vaticaan. Het is prof. Frederico Al<
sandrini (64), adjunct-hoofdredacti
van de Osservatore Romano. Hij sti
bekend als krachtig verdediger 1
de besluiten van paus Paulus.
volgt bisschop Vallainc op.
Bet weer in Europa
weer
max. temp
Amsterdam
gisteren
half bew.
15
Brussel
onbew.
15
Frankfort
licht bew
18
Genève
zw. bew.
18
Innsbruck
zw. bew.
23
Kopenhagen
half bew.
8
Locarno
regen
zw. bew.
18
Londen
18
Luxemburg
half bew
15
Madrid
onbew.
34
Majorca
onbew.
30
München
regen
21
Nice
zw bew.
24
Parijs
licht bew
19
Rome
Wenen
regen
27
Zürich
regen
17
VENLO Een brand in de ve
fabriek Drost heeft voor veertigd
zend gulden schade aangericht. -
brand ontstond door het overkol)
yaneep ketel lijnone.
Vooral uit westerse landen
(Van een onzer medewerkers)
JERUZALEM De immi
gratie in Israël sinds de Zes
daagse oorlog overtreft elke
verwachting. In de afgelopen
drie jaar hebben zich in Is
raël 100.000 joden gevestigd.
„Tijd opheffing verbod nog niet rijp
(Van onze kerkredactie)
BERN Drie hervormde kantonskerken in Franssprekend Zwit
serland hebben zich uitgesproken voor opheffing van het jezuïeten-
verbod in Zwitserland.
De synode van de kantonskerk van Aargau vindt daarentegen, dat de tijd
voor opheffing van het verbod nog niet rijp is. Eerst moet de Rooms-katho-
lieke Kerk een „opener houding" innemen met betrekking tot het gemengde
huwelijk en in de schoolkwestie, vindt deze synode. De kantonskerken van
Bazcl-land en Zürich nemen een dergelijk standpunt in.
De Jezuïetenorde is in 1847 uit Zwitserland gebannen. Datzelfde gebeurde
In de vorige eeuw in verschillende andere landen (onder meer Duitsland
en Frankrijk), maar daar mochten zij in het begin van deze eeuw weer
terugkeren.
In Zwitserland is de jezuïetenorde nog steeds elke activiteit verboden. Omdat
dit verbod vastligt in de grondwet, kan het alleen opgeheven worden door
•en referendum.
(Van een onzer
verslaggeefsters)
BILTHOVEN „Er is een
niet toevallige samenhang tus
sen de ontwrichting van het
gezinsleven en het groeiende
ongeloof in deze tijd. En toch
worden de mensen als nooit
tevoren geobsedeerd door het
zoeken naar een God, die ons
terechtbrengen kan", schrijft
dr. J. L. Klink in haar boek
Kind en Geloof.
De ouders zijn voor het kind de
eerste vertegenwoordigers van God,
of ze het willen of niet. Begrijpelijk
is daarom de verspreking van een
kind, dat bidt: „In de naam van de
vader en de moeder, amen".
En toch kan een kind zijn God pas
werkelijk vinden wanneer het ont
dekt dat God meer is en anders dan
de ouders.
Daarom is het voor een kind moei
lijk om in God te vertrouwen als
het niet in mensen heeft leren ver
trouwen. De eerste levenservaringen
kunnen daarom een vruchtbare of
harde bodem zijn voor contact met
God.
„Wat een kind ook meemaakt, diep
in ieder mensenhart leeft een verlan
gen naar geborgenheid en uitzicht,
naar troost en erkend worden, naar
een bestemming en vervulling. Hij
heeft er weet van, ook al waren zijn
ervaringen teleurstellend. En de een
zal zich dan later verharden tegen
een evangelie, dat daarop appelleert
of zelfs bewust atheist worden, ter
wijl de ander juist vanuit gemis en
verlatenheid hartstochtelijk naar een
God gaat zoeken."
Goed gezin
„Niet alleen een gezonde psychische j
ontwikkeling, een „goed gezin", een
godsdienstige opvoeding kan goede
aarde zijn. Het zaad van Gods liefde
valt toch dieper en komt op zonder
dat wij het weten hoe", schrijft dr.
Klink.
Over de verhouding ouders-God
zijn onder andere de volgende uit
spraken opgenomen.
Een jongen van zes vraagt zich af:
Eind augustus verschijnt bij
uitgeverij AMBO in Bilthoven
het boek Kind en Geloof van
de remonstrantse predikante
dr. J. L. Klink uit Haarlem.
Het boek telt 300 pagina's en
kost ƒ12,50.
Zaterdag gaven wij een al
gemene beschouwing. Vandaag
en in de komende dagen zullen
wij er nog verder op ingaan.
„Hoe kan dat nou, één Vader en zo
veel kinderen? Maak je mijn wijs,
zoveel kinderen en geen moeder?"
Een meisje van zes heeft het vol
gende probleem: „Zouden vader en
moeder het erg vinden als ik God
liever vind dan vader en moeder?"
Dat het begrip God-Vader moeilijk
te verwerken is voor kinderen bij wie
thuis de verhoudingen niet goed zijn
bewijst de ervaring van een onder
wijzeres. Na het verhaal: de herder
zorgt voor zijn schapen en zo God,
de Vader voor ons, riep een jongen
geëmotioneerd uit en kwam daarbij
zelfs dreigend naar voren: „Mijn va
der had je vanmorgen moeten mee
maken, die ging te keer!"
„Ouders weten vaak niet hoe zé
met kinderen moeten praten over de
niet-alledaagse werkelijkheid. Ze
hebben immers een ander wereld
beeld. Je kunt moeilijk in hun ge-
dachtenwereld spreken, omdat die
voor ons aan waarheid verloren heeft.
Op dit punt is de verlegenheid van
de ontwikkelde mens wel bijzonder
groot", schrijft dr. Klink over de
eigen wereld van het kleine kind.
Wereldbeeld
„We zijn gevangen in ons schoolse
of wetenschappelijke wereldbeèld en
schrikken van een onmogelijke vraag
van een vijfjarige: „Wat zou God
doen als de hemel naar beneden viel?"
Het kind denkt zich de wereld, zoals
het zelf de ruimte beleeft. Je woont
in een huis op een vloer onder een
dak. Daarom zal God toch ook wonen
op een vloer zij het dan van goud of
van wolken. En zijn vloer is weer
het dak van onze ruimte.
Nog meer voorbeelden van deze
ruimtelijke indeling komen uit de kin-
dermond. „Is er in de lucht nog een
wereld en onder grond, als je heel
diep graaft, ook een wereld?" vraagt
een meisje van vijf jaar.
Een meisje van negen zegt er het
volgende van: „Zij zegt dat er geen
hemel is, ze zegt: „daar is geen einde
aan" en toen heb gezegd: „wel waar,
kijk maar naar een raket, die gaat
toch ook naar de maan." - „Vind je
de maan het einde?" - „Nee, eerst
de maan en dan de hemel en dan is
het einde".
De soort immigranten, d'
sinds juni 1967 Israël binne
komen, is ook geheel versch!
lend met die uit de jarJ
daarvoor.
In de jaren vijftig en het een
gedeelte van de jaren zestig wal
het vooral vluchtelingen voor
pogroms in de Arabische land
Vqor een belangrijk deel waren
immigranten ongeschoolde arbeidt
kleine handelaartjes die omgeschoi
moesten worden niet alleen voor
ander vak, maar voor een heel i
der leven.
Sinds de Zesdaagse oorlog zijn
vooral jonge afgestudeerden uit
westerse landen, die naar Isr
trekken. Van de 57.000 immigrant
die in 1969 en de eerste helft
1970 in Israël een bestaan vond
was 42 procent aan een universit
afgestudeerd.
Van de 45.000 joden, die zich n:
verwacht wordt dit jaar in Isr
zullen vestigen, komen er 18.000
Europa (en dan voornamelijk
Frankrijk en Engeland), 8.000 uit
Verenigde Staten. 4.000 uit Zu
Amerika en 2.000 uit Australië
uit Zuid-Afrika.
n
C---
v. L.lr
X'V - t /-A""
„Is er in de lucht een wereld?" vragen kinderen zich af over de hem
Dat zij een eigen voorstelling hiervan hebben blijkt uit deze tekeni
uit het boekje Brieven van kinderen aan God.
