Vrouwen in Ulster betogen
tegen lange huisarrest
Prins Sihanoek bij verstek
tot doodstraf veroordeeld
Opnieuw een rustige nacht Gevaar nog niet geweken
JHerlinalë1 na
rel afgebroken
Brezjnef niet
naar Roemenië
Drie doden en zestien vermisten
Aanvaringen in Kanaal
en de Middellandse Zee
RDM levert
eerste vat
voor VS af
Artibus gesloten
voor 16 studenten
MAANDAG 6 JULI 1970
BELFAST De patiënt heeft een tweede achtereeenvolgende rustige nacht gehad,
maar het gevaar is nog niet geweken. Met deze vaststelling kon vandaag de toe
stand in het Noordierse Belfast worden omschreven. Protestanten en rooms-katho-
Keken staan daar opnieuw in blinde haat en verbitterinng tegenover elkaar.
Of de middeleeuws aandoende
haat- en wrokgevoelens tegenover el
kaar wat zijn geluwd of juist zijn
versterkt, zal in de komende dagea
moeten blijken. In ieder geval trok
ken beide partijen gisteren en masse
naar de bedehuizen.
Fouilleren
In nog geen tien dagen moes
ten twaalf doden en enkele hon
derden gewonden worden geteld
als gevolg van een eeuwenoude
godsdienstoorlog, die nog altijd
niet is uitgewoed; als gevolg ook
van de noodzaak van sociale her
vormingen, waar iedereen al ja
ren over praat, maar waarvan
het lioht nog niet aan de horizon
daagt.
Het uitgaansverbod, dat in de nacht
van vrijdag op zaterdag door het
Britse militaire gezag was ingesteld,
werd na 35 uur opgeheven, maar dit
betekende niet dat de Engelse solda
ten het veld ruimden.
Integendeel. Na de grote wapen
vondsten van de afgelopen dagen, na
het lafhartige optreden ook van op
daken opererende scherpschutters,
van wie er zeker twee door contra-
vuur van het leger werden gedood,
poogt generaal Freeland ten koste
van de rust in zijn troepen te voorko
men dat er een nieuwe, een derde
Bloednacht, aanbreekt.
Op daken
Hij doet dit door het uitzetten van
wachtposten op de daken, door ver-
BERLIJN Het Berlijnse filmfes
tival is zondag twee dagen eerder
dan het plan was beëindigd. Oor
zaak is de film „O.K." van regisseur
Michael Verhoeven, waarin onder
meer een viervoudige verkrachting
van een Vietnamese vrouw door Ame
rikaanse militairen wordt getoond.
De jury sloot „O.K." van deelne
ming uit, omdat de film niet zou bij
dragen tot de doelstelling van het fes
tival. „het bevorderen van de interna
tionale verhoudingen."
Regisseur Verhoeven heeft daarop
zijn film ingetrokken, gesteund door
een aantal deelnemers aan het fes
tival en een groot deel van de inter
nationale pers.
De twist om „O.K." laaide echter
zaterdagnacht weer op, toen de ver
toning van de Cubaanse film „Herin- j
neringen aan de onder-ontwikkeling"
onderbroken werd.
Senator prof. dr. Werner Stein,
voorzitter van het curatorium van de
Berlinale, maakte toen voortijdig een
eind aan het festival. De jury ver
klaarde het festival te moeten beëin
digen omdat haar tijd in beslag geno
men werd „door discussies die met de
getoonde films niets te maken heb
ben."
MOSKOU De Russische partij
leider Brezjnef is niet naar Roemenië
gegaan, waar vandaag het nieuwe
Russisch-Roemeense verdrag wordt
ondertekend. Dit nieuws is dit week
eind in Moskou met verwondering
ontvangen.
Het persbureau Tass deelde later
mee. dat Brezjnef ziek is. Hij zou kou
hebben gevat. Waarnemers in Mos
kou zijn van mening dat Brezjnef
thuis blijft om uiting te geven aan
het ongenoegen van de Sowjet-leiders
over de onafhankelijke politiek van
Roemenië.
scherpte patrouille-aktiviteiten in de
dorpen, door het achter de hand hou
den van gepantserde vechtwagens en
door het bewaken van de prikkel
draadversperringen, die de protes
tantse van de katholieke wijken
scheiden.
Deze maatregelen zijn, zo mag
thans al wel worden geconcludeerd,
niet zonder succes gebleven, ook al
omdat de agiterende en op een burge
roorlog uitzijnde extremisten hebben
kunnen constateren dat het geduld
van de zeker 2000 Britse militairen,
die alleen al in de geteisterde wijken
van Fall sRoad zijn ingezet, niet ein
deloos is. Scheldwoorden, straatstenen
en zelfs benzinebommen kunnen ze
nog wel verdragen, maar als ze be
schoten worden, schieten de in kogel
vrije vesten gestoken „Tommies" on
herroepelijk terug. In totaal zijn nu
11.500 Britse soldaten in Ulster.
Onmiddellijk na de opheffing van
het uitgaansverbod marcheerden ze
ker 500 vrouwen door het zogenaam
de Falls-kwartier uit protest tegen
het lange huisarrest. In tassen of ge
woon in de handen droegen ze alle
mogelijke levensmiddelen, die voor
zieken en ouden van dagen waren
bestemd.
De demonstratie had veel gelijkenis
met die in de bloednacht van jl. za
terdag, toen een groep vrouwen, die
door r.k. geestelijken werd geleid, te
vergeefs trachtte de vechtende par
tijen te scheiden. In de Britse kran
ten van vanmorgen krijgt het optre
den van de vrouwen van Belfast bij
zonder veel aandacht.
„Nazimentaliteit"
De mannen in de omgeving van
Falls Road waren op hun eigen wijze
aktief. Ze begroetten passerende mili
taire patrouilles met opgeheven arm
met de bedoeling een zwijgend pro
test uit te brengen tegen de, door hen
gesignaleerde „nazimentaliteit" van
de Britse troepen, die er o.a. van be
schuldigd worden tijdens huiszoekin
gen geplunderd te hebben.
Jongeren gooien met stenen
tijdens de ongeregeldheden in
Falls Road, Belfast. Zoals bekend
verloren vijf mensen hierbij het
leven. Op de achtergrond een
uitgebrande dubbeldekker.
Katholieke demonstranten,
meest vrouwen, trokken gisteren
door de wijk Falls Road in Bel
fast, de Britse militairen bij de
versperringen honend.
De situatie is toch weer heel anders
dan een jaar geleden, toen er niet
alleen veel minder wapens in handen
van de burgerbevolking waren, maar
toen de komst van de Britse militai
ren als ordebewaarders ook veel en
thousiasme onder de rooms-katholie-
ke minderheid in Ulster teweeg kon
brengen.
Het zijn nu dezelfde rooms-katho-
lieken, die zich het felst tegen de En
gelse troepen keren. Generaal Free
land wordt er thans door beide par
tijen van beschuldigd bevooroordeeld
te zijn het hoe en het waarom
hiervan ontgaat elke waarnemer, die
althans naar objectiviteit tracht te
streven terwijl tevens duidelijk is
geworden dat de militaire interventie
in het burgerlijk gezag geen werke
lijke oplossing biedt voor de vaak
emotioneel geladen onderlinge moei
lijkheden.
Rechtbanken
De speciale rechtbanken, die in
verband met de talrijke arrestaties
zijn ingesteld, hebben gisteren, op
zondag dus, de zittingen niet onder
broken. In Belfast vond een massale
voorgeleiding plaats van 45 volwasse
nen en vier minderjarige rooms-ka-
tholieken, die in een school waren
aangetroffen waarin grote hoeveelhe
den dynamiet en andere springstoffen
werden ontdekt. De zaak van de
meeste verdachten werd echter aan
gehouden voor een nader onderzoek.
Het huisarrest dat enkele tiendui
zenden inwoners van Belfast in de
bloednacht van vrijdag op zaterdag
kregen opgelegd, had in ieder geval
tot gevolg dat nieuwe botsingen tus
sen protestanten en rooms-katholie-
ken zomede Britse militairen konden
worden voorkomen.
De toestand blijft niettemin ge
spannen, wat ook wel blijkt uit het
feit dat de regering van Chichester-
-Clark tot dinsdag een demonstratie-
verbod heeft afgekondigd voor Be
lfast en Londonderry. Voor Armagh
trouwens ook, want daar wordt het
symbool van het rooms^katholieke
Voor de totaal van de buitenwereld
afgesloten wijken in de buurt van
Falls Road, waar in de nacht van
vrijdag op zaterdag een ware veld
slag woedde, leverde deze kerkgang
overigens wel de nodige moeilijkhe
den op. Bij de prikkeldraadversper
ringen werden de kerkgangers door
Britse militairen op wapens gefouil
leerd, zowel op de heen- als op de
terugweg.
En fouilleren is nog altijd een zaak,
die een burger kribbig maakt, zeker
de Noordierse rooms-katholiek, omdat
deze van mening is dat hij op dit
punt ten aanzien van zijn protestant
se landgenoot wordt gediscrimineerd.
Ook vandaag daverden er weer he
likopters boven de hoofdstad van Ul
ster. Van deze wentelwieken uit werd
elk dak van de wijken rond Falls
Road minutieus onder de loupe geno
men voor eventuele aanwezigheid
van wapens.
De huiszoekingen die werden uitge
voerd, hebben zoveel wapentuig op
geleverd, dat men het hart vast houdt
bij de gedachte wat er in Belfast zou
zijn gebeurd, als al die pistolen, die
handgranaten, die machinegeweren,
die explosieven en die munitie, liefst
15.000 kogels in handen van de
burgerbevolking was gebleven.
De aanwezigheid van het wapenar
senaal duidt er in ieder geval op dat
er van een organisatie sprake is, van
extremistische kernen, die zich voor
berieden op een burgeroorlog. In dit
verband wordt opnieuw de naam ge
noemd van de sinistere IRA, de zowel
door Londen als door Dublin illegaal
verklaarde Ierse verzetsbeweging, die
een republikeins karakter draagte n
die erop uit is in Ulster desnoods met
geweld d eelvan Ierland te laten uit
maken.
Grieven
Maar ook de protestanten hebben
hun illegale organisaties. De grote
grief van de rc^ms-katholieken in
Noord-Ierland is dat er bij de eersten
geen huiszoekingen worden gedaan.
De gematigden in Ulster hopen dat
de grote demonstratie van de Oranje
Orde, die voor volgende week maan
dag is georganiseerd om de Slag aan
de Boyne te herdenken, of wel de
uiteindelijke overwinning van de
protestanten op de rooms-katholie-
ken; verboden wordt. Onder de huidi
ge omstandigheden zou zo'n demonst
ratie als olie op het vuur zijn. Ulster
kan juist in deze dagen geen enkele
provocatie verdragen.
Enkele prinsheerlijke foto's uit Porto Ercole: boven
met z"n allen bijeen, van links naar rechts prinses
Beatrix met benjamin Constantijn, in het midden Wil-
lem-Alexander en rechts prins Clatis met Johan Friso.
Het prinselijke gezin wordt goedmoedig vergezeld
van twee speelkameraadjes". En als je bovendien de
beschikking hebt over een speciaal geconstrueerde
auto, een zg. DAF-speciaal, is alle vakantiepleziêr zo
voor het grijpen.
Foto links onder: prinses Beatrix en Constantijn, voor
wie alles nog wat nieuw is, maar het went wel snel.
Rechts onder: wie anders zal zich parmantig achter
het stuur plaatsen dan Willem-Alexander?
PNOM-PENH Een militair
tribunaal heeft gisteren het af
gezette Cambodjaanse staats
hoofd prins Norodom Sihanoek
bij verstek ter dood veroordeeld
wegens misdrijven tegen de
staat.
Na een beraad van 40 minuten
kwamen de president van de recht
bank, een Jjurger, en vier militaire
rechters tot een uitspraak over Siha
noek, die met zijn regering in Peking
in ballingschap verblijft. De prins
blijft opwekken tot de omverwerping
van het huidige regime.
Tijdens het proces, dat drie dagen
duurde, verklaarden getuigen dat de
Vietcong Sihanoek geld betaalde voor
PRINS NORODOM SIHANOEK
doodvonnis
een vergunning, om in hun Cambod
jaanse schuilplaatsen te blijven, van
waar uit zij aanvallen ondernamen
tegen Zuid-Vietnam.
De Cambodjaanse oud-minister van
justitie Teip Hoeg deelde mee, dat
Sihanoek de terechtstelling had gelast
van enkele honderden mensen, onder
wie Cambodjaanse communisten en
leden van een politieke beweging te
gen hem.
Sihanoek zelf, heeft het proces als
onwettig gebrandmerkt. Hij waar-
I schuwde de leiders in Cambodja dat
j zij eerstdaags terecht zullen staan we-
i gens hoogverraad, als Sihanoek weer
aan de macht komt.
Onrealistisch
Het Russische partijblad Prawda
noemde gisteren de bewering van
Nixon, als zouden de kansen op vrede
in Indo-China vooruit zijn gegaan
door de-Amerikaanse inval in Cam
bodja. onrealistisch. Het blad meent
dat de invasie het gehele Indochine-
se schiereiland heeft veranderd in een
krijgstoneel. In hetzelfde artikel wordt
de benoeming van David Bruce tot
leider van de Amerikaanse delegatie
voor de vredesbesprekingen in Pa
rijs. „opnieuw een gebaar". Gisteren
heeft de Vietcong formeel ingestemd
met deze benoeming.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken Williams Rogers
heeft gisteren b.'j zijn driedaagse be
zoek aan Zuid-Vietnam opnieuw
overleg gepleegd over wat hij noem
de, „verdre politieke initiatieven" tot
vrede in Indo-China.
LONDEN/SIRACUSA Het
afgelopen weekeinde hebben
zich twee scheepsrampen vol
trokken. Hierbij kwamen drie
mensen om het leven. Zestien
worden nog vermist.
Dertig kilometer ten noorden van
Cherbourg in Het Kanaal kwam het
3500 ton metende Griekse vrachtschip
Bourgaria in aanvaring met de Duitse
vrachtvaarder Hagen van 5500 ton, in
dichte mist. De Bourgaria zonk vrij
wel onmiddellijk. Twaalf van de 29
opvarenden konden door de Hagen
aan boord worden genomen. De lijken
van drie zeemannen zijn geborgen.
De overige bemanningsleden worden
nog vermist.
Dnder de overlevenden zijn enkele
zwaar gewonden. Verscheidene sche
pen, waaronder Franse oorlogsbodems
begaven zich naar de plaats van het
ongeluk.
Zondagochtend is ter hoogte van
Siracusa het 1100 ton metende Ita
liaanse schip Castellamare gezonken
na een botsing met het 30.000 ton
grote, onder Liberiaanse vlag varende
vrachtschip Montreuil Twee van de I
27 opvarenden worden nog vermist. J
De oorzaak van de aanvaring is nog
onbekend. Het ongeluk gebeurde bij
goed zicht en kalme zee.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Vanmorgen heeft
de Rotterdamse Droogdok Maatschap
pij een begin gemaakt met het tran
sport van het eerste complete reactor
vat voor Amerika.
Om vijf uur stond een speciale diep-
lader bij de werf om het 300 ton zwa
re gevaarte naar de Prinses Margriet
haven te vervoeren. Het vat was in
onderdelen van Amerika naar de
RDM gebracht. Op 1 juli van het vo
rige jaar kreeg de scheepswerf op
dracht van Westinghouse Electric Cor
poration om het vat samen te stellen.
Het reactorvat is bestemd voor de
centrale Surry 1 bij het plaatsje Surry
aan de James rivier in de staat Virgi
nia. De centrale krijgt een vermogen
van 743 megawatt. Het vat heeft een
inwendige diameter van vier meter en
een lengte van 12,6 meter.
Aan de Prinses Margriethaven lag
de bok Matador gereed om het ge-
vaorte aan boord van de Mormacsea
te zetten. Het containerschip vertrekt
dinsdag naar Newportnews waar het
vat per lichter naar de in aanbouw
zijnde centrale gebracht zal worden.
De waarde van het vat ligt rond tien
miljoen gulden.
De RDM heeft totaal dertien reac
torvaten in opdracht. Vorige maand
opende de scheepswerf een nieuwe
constructiehal voor grote vaten.
UTRECHT Zestien studenten
(waarvan achteindexaminandi) zul
len na afloop van de vakantie op 16
augustus niet meer worden toegelaten
tot de Utrechtse academie voor beel
dende kunsten „Artibus". De reden
hiertoe is wangedrag in het afgelopen
half jaar, aldus heeft het bestuur hen
laten weten.
Een der weggestuurde studenten
heeft de beslissing willekeurig en on
gemotiveerd genoemd omdat „men
ons gewoon uit 280 studenten heeft
gepikt". Eerder dit jaar zijn moei
lijkheden gerezen bij de realisering
van het democratiseringsproces op de
academie.
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen) verzet, het parlementslid Bemadette
v v» r ofe Devlin, wegens agitatie gevangen ge-
