Samen aarzelend op weg naar één toeristenpastoraat Voetbal-enthousiasme is soort religie geworden Strandteams realiseren wat anderen nalaten |Per provincie verdeeld VRIJGEMAAKT KERKVERBAND CONSOLIDEERT ZICH WEER GZB-kerken bij Hervormde Wereldbond BEELDBUIS IS HET ALTAAR Drie promoties met lof aan VI Een woord voor vandaag Na 151 jaar In VS befaamd baptistenblad opgeheven Kerk en recreatie in Zeeland PROTESTMARS NAAR VATICAAN BEROEPINGSWERK Pak van zoon kon wel even wachten Ruim twintig procent geslonken ZATERDAG 27 JUNI 1970 ..Maar Petrus bleef kloppen en toen zij opengedaan hadden, za gen zij hem en waren verbijsterd" (Handelingen 12:16). Merkwaardige reactie. Petrus is in de gevangenis opgesloten, en naar de mens gesproken ziet de toekomst er donker voor hem uit. Herodus viert zijn lusten bot, Jacobus is reeds door hem ter dood gebracht, en Petrus zal zonder twijfel het volgende slachtoffer zijn. De gemeente en zijn vrienden doen het enige wat zii kunnen doen: zij bidden. En dan gebeurt het. Een engel des Heren staat ineens bij hem en maakt de weg naar buiten voor hem vrij. 'Petrus spoedt zich naar het huis van Maria, waar „velen vergaderd waren in gebed". En dan is er niemand, die op het eerste bericht wil of kan gelovendat die kloppende man Petrus is. Bidden, en als het gebed wordt verhoord verbijsterd zijn. Laten we er de bidders uit het huis van Maria maar niet op aan kijken! Laten we liever de blik naar binnen richten. Natuurlijk, we bidden, en vurig ook, maar als het gebed wordt verhoord, wat dan? Zijn ook wij verbijsterd? Ontbreekt ons in wezen het geloof om het te kunnen aanvaarden? Het is de bede, die de mens altijd in zijn leven heeft begeleid: Here, geef ons geloof! We lezen vandaag: Exodus 12 vers 37 tot 51. We lezen morgen: Exodus 13 vers 17 tot 22 en Exodus 14vers 1 tot 9. (Van onze kerkredactie) NEW YORK Een van de oudste Amerikaanse kerkbladen, de ..Watch man-Examiner". heeft de strijd moe ten staken. Het blad had nog 3300 abonnees, te weinig om te kunnen blijven bestaan. De Watchman werd gesticht in 1819 en de Examiner drie jaar later. In 1911 werden ze samengevoegd onder de leiding van de baptistenpredikant Curtis Lee Laws. Het blad beleefde toen een gouden tijd. Laws was een militant verde diger van het fundamentalisme in de Noordelijke Baptistenconventie (thans: Amerikaanse Baptistencon ventie). Van de negen bladen in deze kerkgemeenschap was zijn blad de enige, die de crisistijd overleefde. Na Laws' dood in 1946 ging het blad achteruit. In 1948 scheidden de meeste fundamentalisten zich af van de Noordelijke Baptistenconventie om de Conservatieve Baptistenassociatie te stichten. De Watchman-Exami ner" bleef de conventie trouw, maar bleek niet meer in staat, om het fun damentalisme tot een betekenisvolle groep in de conventie te kunnen doen herleven. (Van onze kerkredactie) MIDDELBURG In de moderne kantine van de camping Oran jezon op Walcheren troont elke zondag een onvervalste Zeeuwse in de elegante klederdracht van het eiland-dat-eigenlijk-geen-eiland- meer-is achter een harmonium, om de gemeentezang te begeleiden. Zowel in de protestantse als in de roomskatholieke dienst. Stukje folklore, maar vooral: stukje oecumene, zoals dat aarzelend in het toeristenpastoraat in Zeeland op gang begint te komen. Met dat toeristenpastoraat houden zich door de jaren heen in toenemen de mate verscheidene kerken bezig. De rooms-katholieke, de hervormde, de gereformeerde, de christelijk gere formeerde, om nu maar de voor- GENEVE De Hervormde Kerk van Oost-Afrika is door de Hervorm de Wereldbond toegelaten als lid. Ook j de Toradjakerk op Celebes heeft het lidmaatschap aangevraagd. Beide kerken onderhouden nauwe contacten met de Gereformeerde Zendingsbond in de Nederlandse Hervormde Kerk. De oorsprong van de Hervormde Kerk van Oost-Afrika ligt in 1944, toen de Nederduitse Gereformeerde Kerk van Zuid-Afrika daar zendings werk begon. In 1961 nam de GZB dit werk over. In 1963 werd deze kerk zelfstandig. Zij telt thans drieduizend leden in meer dan vijftig gemeenten. Er zijn vier predikanten en 45 evangelisten in actieve dienst. Vier studenten zijn in opleiding. De Hervormde Kerk van Oost-Afrika werkt in een deel van Kenia, waar de Presbyteriaanse Kerk van Oost-Afrika (die al sinds 1956 lid is van de HWB) geen gemeenten heeft. De Toradjakerk, die zelfstandig werd in 1947, heeft 170.000 zielen. Beide kerken zullen vertegenwoor digd zijn op de assemblee van de HWB, in augstus in Kenia's hoofdstad Nairobi. Het lidmaatschap van de HWB is ook aangevraagd door de Ethiopische Evangelische Kerk Bethel. Deze kerk is ontstaan uit Amerikaanse presby teriaanse zending in het westen van Ethiopië en telt 17.000 belijdende le den. ROME Meer dan duizend rooms- -katholieke traditionalisten uit diver se Westeuropese landen zullen dit weekend deelnemen aan een mars naar het Vaticaan, gevolgd door een 24-uurs sit-in op het Sint-Pietsers- plein. Zij willen op deze wijze protes teren tegen de nieuwe vereenvou digde misliturgie in de landstaal. De Westduitse dr. Elisabeth Gerst- ner, die aan het hoofd staat van het Europese centrum van de katholieke traditionalistische beweging, heeft aangekondigd, dat de groep honderd duizend handtekeningen meebrengt tegen de wat zij noemde „Montini- -mis" (naar paus Paulus' eigenlijke naam). De Nederlandse groepen „Confron tatie" en „Michael-legioen" doen niet mee. De Confrontatiebeweging heeft meegedeeld geen reden te zien om te protesteren tegen de nieuwe liturgie of het nieuwe tekstboek. GEREF. GEMEENTEN Beroepen te Goudswaard G. J. van den Noort te Capelle aan den IJssel; te Kortgene W. Hage te Krabbendijke. (Van onze kerkredactie) ROTTERDAM De sportaan- bidding heeft een aantal be schouwende lieden, de Feijen- oordzege nog vers in het geheu gen, aan het denken gezet. Dê*- jongste Strijdkreet besteedt er zelfs een aantal pagina's aan, stelt vast dat maar liefst 87,5 procent van de bewoners der lage landen meedoet aan de voetbalverering rond het altaar van de beeldbuis, om vervolgens te vragen: overdréven, om van aanbidding te spreken? Lees dan maar eens enkele getuige nissen van Feijenoordsupporters, zoals die zijn opgetekend in het boek je „Het volk over Feijenoord". Hier zijn er een paar willekeurige: „Voor mij is er maar één kerk en dat is het Feijenoordstadion en één god en dat is Ove Kindvall". Of: „Feijenoord, als ik jou niet had, dan was mijn leven zinloos". Of: „Ik zie de wedstrijden in de kuip als het voorportaal van de hemel". Nogmaals: overdreven? Let dan eens op de religieuze toon in sommige voetbalverslagen. Krantekoppen heb ben het over „de kruisweg van Ajax", „de hel", die de ploeg moest doorstaan, „de lijdensweg" die spelers tijdens de wedstrijd moesten afleggen en over het „verlossende" fluitsig naal. In „Tijdsein", christelijk gerefor meerd jeugdblad vertelt Dik Bikker, DE KRANT NAAR UW VAKANTIE-ADRES DU kunt u UITSLUITEND opgeven met de bon uit de krant. Telefonische opgaven kunnen NIET meer wortten aangenomen. die voor radiozaken in Milaan was een paar indrukken. Hij was op het grote plein voor de Dom van Milaan, toen hij een stel Feijenoorders aan zag komen. De vlag van hun club legden ze op de grond en daar gingen ze op hun knieën omheen zitten. Toen voerden ze een soort slangedans uit en daarna: op de knieën met een reohte rug, de handen naar voren uit gestrekt. En dan voorover om de vlag te kussen. Urenlang Dat was een gekheidje natuurlijk, maar dat deden ze urenlang onder het slaken van de religieus aandoen de kreet: Feijenóórd. Voorover. Kus sen. Terug. Feijenóórd. Voorover. Kussen. Terug.... Als je dat ziet, zeg je: ja jongens, dat is toch wel op het randje. 's Nachts zag hij ze liggen onder twee vlaggen, een van Celtic en een van Feijenoord: drie Rotterdammers en twee Schotten. Snurkend. Met grote lege flessen naast zich en grote hoeden op hun buik. Als broeders. Net zo broederlijk als ze 's middags hadden gezongen in de Passage. Het klonk daar alsof je in bad zat. Hol landers en Schotten zongen om beurt hun clubliederen. En ten slotte samen „Oh, when the saints", of „We shall overcome", omdat ze dat allemaal kenden. Daarna dansten ze samen de polonaise dwars door de stad. Milaan was stomverbaasd. Vorig jaar, aldus Dik Bikker, maakte ik in Madrid bij de cup-fina le een uitzending. Daar was een echt paar, hij bouwvakarbeider, en ik vroeg toen: Is het nu geen geweldige uitgave dat u hier met uw vrouw drie dagen naar toe komt? Kan dat nou allemaal? Ja, zegt-ie, ik heb nog drie kinderen, maar menéér, al moest ik vijf maanden geen vlees eten. dacht u nu werkelijk dat ik niet met m'n club meeging? Voor die cup zet ik toch alles opzij, meneer. Mijn kin deren, wat dacht u? Mijn zoontje had een nieuw pak nodig. Hij kan het wel vergeten, hoor. Ajax gaat voor. Strijdkreet-medewerker, dat hij zal begrijpen, dat er in de Bijbel ook nog zoiets staat geschreven over een ge vaar van „andere goden voor Gods aangezicht hebben". De eerste dingen moeten in het le ven op de eerste plaats staan. naamste te noemen. Maar al evenzeer een organisatie als de Bijbelkioskver- eniging, die ook in Zeeland op de haar bekende wijze dienstverlenend actief is, bijvoorbeeld in Oostkapelle, samen met hervormden en gerefor meerden. Elk seizoen zijn er van protestantse zijde honderden vrijwilligers, al of niet in teamverband, recreatief aan de gang. In grote tenten, kantines of zo maar in de open lucht. Oudere scholieren, studenten, onderwijsmen- sén, stagiaires, jeugdwerkers, zo tus sen de 18 en 24 jaar, die van alles voor de toeristen en hun kinderen or ganiseren: films, spelen, optochten, songfestivals, sportwedstrijden, dans avonden, reddingsdemonstraties, kleuterdagen en wat niet al. Bij minder gunstig weer, als je min of meer als vakantieganger met je ziel onder de arm loopt (er is dan eigenlijk verder niets te doen) een Na afloop van hun „religieuze happening" in Milaan op het grote plein voor de beroemde Dom po seerden Feijenoord-supporters met hun vlaggen. Het was toen de dag voor de Europa-cup-finale. uitkomst. De kerk stelt hier Inder daad een teken, door iets te doen, waar anderen (VW's of burgerlijke gemeenten) maar al te vaak verstek laten gaan. Opdracht (Van onze kerkredactie) GOES De onderstaande statistiek laat zien, dat de ontwik keling van de kerkstrijd in de Gereformeerde Kerken (vrijge maakt) in de ene provincie sterk verschilt van de andere. Terwijl in Gelderland 43 procent van de kerkleden buiten het verband kwam te staan en in Noord-Holland zelfs 63 procent, was daar in de drie noordelijke provincies slechts sporadisch sprake van. De eerste kolom geeft de toestand weer per 1 januari 1968 en de twee de kolom, zoals die medio mei 1970 was. De derde kolom laat het leden verlies zien en de vierde kolom drukt dit verlies in percentages uit. In Drenthe en in Noord-Brabant/Limburg ging het zielental dus vooruit. 1 - 1 - '68 mei '70 verlies pet. Groningen 19.499 18.641 858 4.4 Friesland 6.409 6.393 16 0.2 Drenthe 6.525 6.648 123 +1.9 Overijssel 25.158 18.426 6.727 26.7 Gelderland 8.160 4.642 3.518 43,1 Utrecht 11.834 '9.819 2.015 17.0 Noord-Holland 6.981 2.584 4.397 63,0 Zuid-Holland 18.597 14.470 4.127 22,2 Zeeland 3.581 3.575 6 0,2 Noord-Brabant/Limburg 1.196 1.253 57 4.8 Nederland 107.935 86.451 21.484 19,9 Overigens tellen de gemeenten buiten verband thans al zeker meer dan 25.000 zielen, onder meer doordat er reeds voor 1 januari 1968 ver schillende gemeenten buiten verband waren geraakt (met name Noord- Brabant). Ideaal? Weer terug naar de Strijdkreet: hoe groot de waanzin is blijkt wel uit het gemis van alle gevoel voor ver houdingen. Wat presteren de bejubel de helden? Vanwege het applaus en de verering zou je denken, dat zij de mensheid een onvergetelijke weldaad hebben bewezen. Is hun prestatie zo geweldig? Geven zij een voorbeeld in sportiviteit? Is er niets idealers te be denken. dan een bal tussen drie palen te schieten? Vanwaar die verering? vraagt de schrijver. Ik heb nooit gehoord, dat een minister na geslaagde onderhan delingen zo werd toegejuicht. Dat een verpleegster, na jaren zwoegen in de Afrikaanse rimboe zo werd binnenge haald. Dat een Nobelprijswinnaar zo werd gehuldigd. Wie mocht denken dat dit wrange stukje geschreven is door een fer vente sporthater vergist zich. Met plezier kijk ik elke week naar mijn zoon van tien die achter een bal loopt aan te hollen en ik ben degene, die hem het hardst aanmoedigt. Dat neemt niet weg, dat ik van harte hoop dat hij bewaard zal blij ven voor die krankzinnige sportvere- ring, die aan afgoderij grenst. Ik hoop. dat hij zal begrijpen, dat er belangrijker opdrachten in het leven liggen dan het vestigen van records. Dit alles niet vanwege zieltjeswin- nerij, maar gewoon vanuit de ge dachte, beter nog; de opdracht, om als kerk naar de toeristen toe te gaan: verkondigend, diakonaal, pasto raal. Wie van het werk van die honder den vrijwilligers kennisneemt, jonge lui, die met groot elan al die activi teiten ontplooien en daar hun tijd en vaak ook een groot deel van hun nachtrust voor over hebben, „doet" dit iets. Met name buitenkerkelijken komen onder de indruk van deze pre sentie van de kerk. Dan zijn er 's zondags natuurlijk de kerkdiensten, in de vakantieker- ken doorgaans, dus de tent of de kan tine, ook al, omdat de drempel daar veel lager blijkt te zijn, dan die van de „gewone" gemeentekerken. Rooms-katholieke en protestantse aanpak van het toeristenpastoraat hebben in Zeeland hun eigen speci fieke ontwikkeling doorgemaakt. Voor eerstgenoemden is het tot op de dag van vandaag vooral gegaan om 's zaterdags en 's zondags voor de toeristen kerkdiensten te houden. Dat betekende voor het overwegend niet r.k. Zeeland de bouw van speciale toeristenkerken, waarvan er nu zo'n kleine twintig staan. Een hele krachtsinspanning van de stichting Katholieke Toeristenzielzorg in Zeeland, die dezer dagen precies tien jaar bestaat en ons naar aanlei ding daarvan uitnodigde eens van haar werk kennis te nemen. De stichting maakt gébruik van drie typen kerken: een soort eenvou dige loodsen, primitief maar goed te gebruiken; z.g. open kerken, die praktisch geen dak hebben en in ons' wisselvallige klimaat maar amper blijken te voldoen, ofschoon het heel karakteristieke bedehuizen zijn voor hun doel en tenslotte kerkruimten met meervoudige gebruiksmogelijk heid, voor „brood en spelen" zoals een der bestuursleden van de stich ting het uitdrukte. Van dat laatste type is er nog maar een, dat in Renesse staat en De Ark heet. Ook dit moderne gebouw is met steun van het bisdom tot stand gekomen en wordt, als het niet voor kerkdiensten in gebruik is, als re creatiegebouw gebruikt door de ex ploitant van het ernaast liggende res taurant annex motel. Hij heeft De mogen huren. Zelfs sportwedstrijden Ark onder bepaalde voorwaarden kunnen in deze zaal worden gehou den. Allerwegen is er behoefte om tot een bredere oecumenische samenwer king (duè ook met rooms-katholieken) Dit. is de mooie toeristen-kerkzaai in RenesseDe Ark, waar in hel seizoen rooms-katholieke dienstei[ worden gehouden. Als 't moet kun nen er wel 1200 kerkgangers Achter het gordijn van het pod\ is een grote filmprojector verborl is een grote jiimprojector ver oor gen, want de zaal die o.m. een bafn heeft, dient ook als bioscoop, sportL hal, feestzaal, kortom: als centrum voor allerlei recreatieve actiuij teiten. te komen. Organisatorisch is daL sinds verleden jaar de mogelijkhetji voor in de provinciale interkerkelijk] werkgroep voor de recreatie in Zetu land, maar de concretisering is nlii zo eenvoudig. jvi In de eerste plaats is er toch vjhi een duidelijk verschil van inziet tussen rooms-katholieken enerzijpei en protestanten anderzijds over Be' recreatieve dienstverlening, die |li< protestanten bewijzen. Is dat wel I taak van de kerk? zo vraagt men zlpe in r.k. kring af. Zonder daar ovetn) gens een halszaak van te makdni want experimenteel werken <t rooms-katholieken het komend sed; zoen van harte in het strandwerk In) Breskens en in Westerschouwen n*v< de protestanten samen. ne: Voor die terughoudendheid hebb de meeste protestanten ook wel b grip, maar ze zeggen terecht: als da nu onvoldoende, of vaak niets ai gedaan wordt door degenen die datT'S eerste instantie zouden moeten ora111 niseren? Dan kan je dat werk <fUI zoveel goodwill heeft gekregen toP*1 maar niet ineens gaan stoppen? kl Natuurlijk, als „de andere instaf ties" actiever worden, zullen wij eerste zijn, die ruim baan willen rrr3 ken. Maar werkelijk, daar ziet b?n nog niet naar uit. We blijven dus springen waar anderen verstek lat gaan. Praktisch ervaren de rooms-kathj lieken nog als moeilijkheid dat er c voldoende mankracht en geld schikbaar is. In elk geval heeft i zijn goede wil getoond door de toerf tenkerken voor allerlei recreatief activiteiten beschikbaar te stelle^ Want waarom zou je tenten opzette als er zo'n toeristenkerk vlakbij is? U En oecumenische diensten? Van U kant van de organisatoren zullen q niet altijd mogelijk zijn (ze wordt wel hier en daar, maar nog zeer ine! denteel) gehouden. Plaatselijk is i daar in vele gevallen nog niet i toe. Van de kant van de „consumentd zijn het niet zozeer de Nederlanq toeristen, als wel de buitenland! (Duitsers en Belgen) die daar het algemeen weinig voor geporteei zijn en het maar liever op hun ei^ vertrouwde kerkgenootschap houdeqV Dat de samenwerking veel bel moet en in elk geval daar verwezel lijkt dient te worden, waar dat ma haalbaar is, staat zowel voor protH tanten als rooms-katholieken va1 Zoals de nieuwe deken voor Zeela dr. A. Blommerde het uitdrukte: tijd staat niet stil en zal ook wat 1| toeristenpastoraat betreft steeds drukkelijker om een gemeenschapje lijk kerkelijk optreden vragen. aar fa, (ns1 Te druk En ik hoop ook, dat hij nooit bij dat soort christenen zal gaan behoren, die het altijd te druk hebben om een hand uit te steken voor het kerkelijk werk vanwege hun studie of drukke werkkring, maar die het altijd wel zo kunnen schikken, dat zij iedere sportuitzending zien. Bovenal hoop ik, aldus de (Van onze kerkredactie) GOES Blijkens het zojuist verschenen Handboek 1970 telde het kerkverband van de Ge reformeerde Kerken (vrijge maakt) medio mei 86.451 zielen. Dat is ruim 21.000 minder dan per 1 januari 1968. De cijfers van het nu verschenen handboek maken het mogelijk om een balans op te maken van de kerkstrijd in vrijgemaakte kring, die vooral in 1968 en 1969 gewoed heeft. Hoewel er nog geregeld berichten blijven nadruppelen van plaatselijke moeilijkheden (de laatste maanden vooral uit het oosten van Overijssel! kan men toch zeggen, dat de situatie thans min of meer geconsolideerd is. Globaal gesproken hebben de Gere formeerde Kerken (vrijgemaakt) twintig tot vijfentwintig procent van hun leden verloren. Van de 232 dienstdoende predikan ten. die deze kerken 1 januari 1968 hadden, zijn er 60 „buiten-verbander" geworden. Zes gingen er over naar de Gereformeerde Kerken. Het aantal kandidaten, dat in deze periode beroepbaar werd gesteld (6) was niet eens voldoende om het ^aan tal predikanten dat met emeritaat ging (8) of overleed (3) te dekken. Zodoende is het aantal vacatures sterk gestegen: van 98 naar 142. Op het ogenblik is dat een moeilijke si tuatie, maar verwacht mag worden, dat daar in de nabije toekomst ver lichting in zal komen, want de Theo logische Hogeschool telt 71 studenten. Het aantal kerken verminderde van 301 tot 274: vijf kleine kerken moes ten worden opgeheven; twintig ker ken raakten in hun geheel buiten verband en vier kerken werden tot twee samengevoegd. In zijn Jaaroverzicht 1969 trekt re dacteur drs. D. Dcddens een frappan te vergelijking met het Handboek 1946. Van de 152 predikanten, die er toen waren, zijn er nu nog veertig in actieve dienst in de Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt). Maar groter dan dit aantal is het getal van deze 152, die „de weg naar de synocratische kerken kozen" of thans behoren tot een gemeente bui ten verband. In dit handboek valt verder op, dat de gegevens van het weekblad „Op bouw" (in de redactie zitten onder meer ds. H. Amelink, prof. dr. H. J. Jager, prof. C. Veenhof en ds. G. Vi- see. allen buiten verband) niet meer opgenomen zijn. Ook ontbreken dit jaar de gegevens can de Vrijgemaakte Kerken van Oost-Soemba (de zg. Goossensgroep) en van de organisaties in Nederland, die deze groep steunen. „c de leir AMSTERDAM Aan de Vr Universiteit heeft zich gisteren e) zeldzame feit voorgedaan, dat af drie op die dag gepromoveerden 1 predicaat cum laude (met lof) w( j, toegekend. Dit gold allereerst de promotie vjie de heer II. Lankamp uit Amsterd die met als promotor prof. dr. W Nauta tot doctor in de wiskunde natuurwetenschappen promoveeibm; op een proefschrift getiteld ,.RadicèSe of the diphenylmethyl and triplen methyl type", Vervolgens de heer J. Klapwijk Amstelveen, die t.ot doctor in de wies, begeerte promoveerde met als pronrrné tor prof. dr. S. U. Zuidema op proefschrift, getiteld „Tussen histoi me en relativisme. Een studie over dynamiek van het historisme en wijsgerige ontwikkelingsgang Ernst Troelstra". En tenslotte mr. W. de Vries Delft, die tot doctor in de rechts "tec leerdheid promoveerde, over wi< onë promotie wij gisteren uitvoerig richtten. Zijn promotor was prof. W. F. de Gaay Fortman. Hol Le »y. L C oor diei ren E lint, Elfi

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 2