Nieuwe Leidlse Coiiranit
LEEFMILIEU IN GEVAAR
IP
Commentaar
VERSTERKING NAAR ULSTER
Het Kwartet
Scheel herkozen
Staatssecretaris Kruisinga waarschuwt:
Verontreiniging door energieproductie
pk>; ,-s v
ï/j.i
ydh
i&tij
Mr. van Riel vergelijkt
premier met Colijn
Fel tv-debat
over defensie
Crita)
hst weer
Dochtertje voor
vrouw in eoma
In juli wordt
achterstallige
AOW uitbetaald
India nodigt
Koningin uit
Brand verwoest
deel natuur
reservaat in
de Peel
Besluiten
KOSMONAUTEN
NIET FIT
Richt speciale
winkels op
voor drugs
9
ootdkantoor Leiden
Woensdag 24 juni J970 51ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,26, p.m. 5,40, p. kw. 16,15
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
BONN De Westduitse minister
an buitenlandse zaken, Walter
cheel, is gisteren met grote meer-
>rheid herkozen als voorzitter van
liberale FDP. Scheel was de enige
andidaat.
IVfET z'n allen in een gloei-
oven. Dinsdagmiddag open
de burgemeester Thomassen de
nieuwe produktiehal van de
RDM voor de fabricage van nu
cleaire drukvaten. Door een
druk op de knop werd het dak
van de enorme gloeioven open
geschoven.
te redden
I*DEN HAAG De socialistische
mevrouw Brautigam en
■r. Roethof hebben de regering ge-
iraagd welke maatregelen zijn of
den genomen om een oplossing te
inden voor de grote financiële moei-
jkheden van Artis. Ze dringen erop
in het voortbestaan van dit dieren-
rk te garanderen.
I DEN HAAG Het Tweede-Kn-
lierlid mr. Van Schaik (kath.v.) heeft
minister Bakker gevraagd op korte
«rmijn een onderzoek te laten instel-
®n naar de veiligheid van het auto-
lircuit in Zandvoort.
I Volgens hem noemen steeds meer
fcureurs het circuit, waar zondag de
irit Courage dodelijk verongeluk--
(Van een onzer verslaggevers)
DEN IIAAG Het liberale Kerste-
Kamerlid mr. H. van Riel heeft de
veitklaring van premier De Jong, dat
men zich over de defensieve waarde
van ons militair apparaat geen zorgen
behoeft le maken, een ..zoethouder
tje" genoemd.
Van Riel De Jong
Colijn
Hij struikelt menigmaal die
haastig voort wil varen.
VONDEL
,,U hebt altijd geluk. Ik'vang al
leen maar vis."
Zon en maau
25 juni zon op 4.21, onder 21.04,
maan op 0.02 onder 12.00: 26 juni
LK.
25 juni: Rotterdam le getij
9.37. 2e getij 21.42 Vlissingen
6.13-18.29. Willemstad 10.07-22.28.
DE BILT In het zeegebied
tussen IJsland en Schotland be
vindt zich eendepressie, terwijl
de luchtdruk hoog is nabij de
Azoren. Tussen beide luchtdruk
systemen wordt een luchtstro
ming uit zuidwest in stand ge
houden. In deze stroming is een
frontensysteem van eerder ge
noemde depressie via de Britse
eilanden oostwaarts getrokken.
Een front dat de voorste be
grenzing vormt van vochtige
lucht, bereikte met wat regen en
motregen in de ochtend het wes
ten van het land. Het laat zich
aanzien dat hét de komende 24
uur naar Duitsland zal wegtrek
ken. evenals een zich erachter be
vindend koufront.
De frontenpassage gaat gepaard
met. veel bewolking, waaruit tij
delijk regen zal vallen. In de loop
van donderdag dringt weer koele
en minder vochtige oceaanlucht,
waarin naast opklaringen ook en
kele buien voorkomen, ons land
binnen.
Slranthreer
Wisselvallig met ook morgen
een buienkans en een frisse
zuidwestenwind. In de middag 17
tot 19 graden, zeewater 17 graden.
Vooruitzichten: Enkele dagen
wisselvallig en koel waarbij en
kele buien.
BAROMETERSTAND: heden 10
uur 75,8 cm (1011 millibar) dalend.
Hfj vergeleek deze uitlating met de
(veel gekritiseerde) geruststelling re
devoering van minister-president dr.
H. Colijn in 1939.
Mr. Van Riel uitte zijn kritiek op
de premier in een vrij fel debat, dat
hij gisteravond in KRO's Brandpunt
voerde met de PvdA-fractieleider in
de Tweede Kamer, drs. J. M. den Uyl.
Volgens Van Riel zouden minister
president De Jong en anderen er be
ter aan doen, de kritiek van dr. L. de
Jong, directeur van het rijksinstituut
voor oorlogsdocumentatie, serieuzer le
nemen.
„Onze territoriale verdediging is
buitengewoon zwak. De Russen zou
den een Nederlandse mobilisatie ge
heel kunnen verstoren." Mr. Van Riel
meende dat de defensie-uitgaven zul
len moeten worden verhoogd.
Den Uyl erkende, dat ons defensie
apparaat op diverse punten faalt (met
name op het gebied van anti-tank
wapens en luchtverdedigingstanks
voor de brigades), maar daarin be
hoeft niet te worden voorzien door
verhoging van de defensielasten. Den
Uyl meende, dat de gelden kunnen
worden verkregen door een functio
nele reorganisatie van het leger.
Eerder op de dag had drs. Den Uyl
ook op een persconferentie gezegd, dat
de PvdA tegen verhoging van de de
fensie-uitgaven is. De socialistische
defensiespecialist, het Tweede-Kamer
lid kolonel Wierde, uitte bij deze
gelegenheid kritiek op de mening van
de a.r. fractieleider mr. B. W. Bies
heuvel dat verhoging noodzakelijk is
o.m. omdat het aantal Sowjet-duik-
boten in de Middellandse Zee steeds
groter wordt. „Dat is strategisch
gezien— niet zo'n bijster scherpzinnige
opmerking", aldus Wierde. Hij zei dat
de internationale situatie geen enkele
aanleiding geeft om de defensie-uit
gaven te verhogen. „De Sowjetunie is
helemaal niet van plan een aanval op
het Westen te doen."
ALKMAAR De 27-jarige stewar
dess Rosemarie Serbrock. die sinds een
auto-ongeluk zes maanden geleden
buiten kennis is, heeft een dochtertje
ter wereld gebracht.
Dr. D. Zegveld van het Centraal
ziekenhuis in Alkmaar zei dat het
hersenletsel van de moeder geen di
recte invloed op de geboorte heeft ge
had. Er was voor haar geen enkel
gevaar aan verbonden om de zwan
gerschap te laten voortduren.
Binnenkort wordt opnieuw een
elektro encephalogram gemaakt, dat
de activiteit van de hersencellen aan
geeft. Nu tast men nog in het onze
kere of de vrouw al dan niet klinisch
dood is
De geboorte is overigens geen uniek
geval. Dr. De Plancke, de anesthesist
van Mia Versluis, verpleegde vier
maanden lang een zwangere vrouw
die met een sc'iedelfractuur in coma
lag. Deze vrouw, die later is bijgeko
men. bracht ook een gezond kind ter
wereld.
Van onze parleraentgredactie
DEN HAAG Deskundi
gen verwachten, dat bij toene
mende energieproduktie het
leefmilieu in gevaar zal komen
De belasting van het milieu
door de energieproduktie, zo
waarschuwde staatssecretaris
Kruisinga van volksgezondheid
in de Tweede Kamer, mag niet
worden onderschat.
Aan de orde was de wet betreffen
de de luchtverontreiniging.
Op het ogenblik veroorzaken kolen,
aardgas en olie elk voor eenderde
deel de luchtverontreiniging. Rond
1980 zal het aandeel van aardgas 70
procent van kernenergie 20 en van
olie 10 procent zijn geworden.
Dr. Kruisinga gaf toe, dat de kennis
over de luchtverontreiniging onvol*
doende is. Niet alleen moet de zwa-
veldioxyde (S02) worden gemeten,
maar ook de hoeveelheden stikstof
oxiden in de lucht.
Hiermee is men er nog niet. Naast
de chemische en fysische metingen
moet een landelijk meetnet ook
worden afgestemd op aanwijzingen
van biologische aard. Opvallend is
bijvoorbeeld het verdwijnen van
korstmossen uit Nederland als ge
volg van de luchtverontreiniging.
BENZINE
Een commissie van de raad van
Europa bestudeert de kwestie van de
verlaging van het loodgehalte in dc
benzine. Wanneer hierover in Euro
pees verband overeenstemming be
staal. zei dr. Kruisinga. zal ook in
Nederland een verlaging van het I
loodgehalte van 0.8 tot Ö.4, gram per
liter verplicht worden gesteld.
De staatssecretaris, die geen opge
wekt betoog kon houden over ons
leefklimaat, stelde dat de cijfers van
ons nationaal inkomen lichtvaardig
worden vastgesteld. Er wordt immers
geen rekening gehouden met de scha
de als gevolg van de luchtverontrei
niging. Aan het CBS is gevraagd ook
deze factor in aanmerking te nemen.
PESTICIDEN
Niet alleen de luchtverontreiniging,
maar ook de vervuiling van het op
pervlaktewater wekt veel zorg. Het
Rijksinstituut voor volksgezondheid
en het Instituut voor hygiëne en epi
demiologie in Brussel (Beneluxsa-
menwerking) hebben een gemeen
schappelijk onderzoek verricht naar
pesticiden in menselijke vetten. De
pesticiden zijn afkomstig van bestrij
dingsmiddelen.
Gebleken is, dat in Nederland en
België resten van deze niet-afbreek-
bare pesticiden in het menselijk li
chaam worden opgeslagen.
Deze ontwikkeling, aldus dr. Krui
singa, moet uit oogpunt van volksge
zondheid scherp onder controle wor
den gehouden.
Belangrijk voor ons leefklimaat is,
zo stelde de staatssecretaris in het al
gemeen, dat de biologische kringloop
in stand blijft. Dit Is zeer essentieel
en geen standpunt van excentrische
natuurbeschermers.
VERVUILER
De Tweede-Kamerleden besteedden
veel aandacht aan het beginsel, dat
de vervuiler de'kosten van de bestrij
ding van de verontreiniging betaalt.
Mevrouw Veder-Smit (lib.) vond dit
wel juist, maar was het er niet mee
eens alle kosten van overheidscontro
le en -research ten laste van de ver
vuiler te brengen. De staatssecretaris
achtte het niet uitgesloten, dat be
paalde speciale researchkosten zou
worden verhaald.
Voor vervolg zie pag. 13
De minister veen gezondheid
en geboortebeperking van In
dia, prof. dr. Chandra-Sekhar,
gaf gistermiddag in het Hilton-
hotel in Amsterdam een pers
conferentie. Hij is in ons land
om o.m. het Wereldvoedselcon-
gres in Den Haag bij te wonen.
Premier De Jong tekende gister
middag op de Indonesische ambas
sade in Den Haag het condoleance
register voor de overleden ex-presi- j
dent Soekarno. Hij heeft ook namens
de regering een telegram gestuurd
naar president Soehartowaarin hij j
Soekarno de grondlegger van de
Indonesische staat' noemde. Naast
de premier staat waarnemend am
bassadeur 2. A. Samil.
DEN HAAG In juli zullen de
met terugwerkende kracht tot 1 ja
nuari verhoogde AOW- en AWW-ult-
keringen worden uitbetaald inclusief
de achterstallige verhogingen over de
eerste helft van dit jaar.
Dat betekent dat ongehuwde
en weduwen zonder kinderen vol
gende maand ƒ393 ontvangen en ge
huwde AOW-ers en weduwen met
kinderen tot achttien j^ar ƒ560,50.
De uitkering voor het wezenpen
sioen van de AWW bedraagt voor
wezen tot tien jaar 125, voor wezèn j
van 10-16 jaar 188,50 en voor wezen i
van 16-27 jaar f243.
Vanaf augustus zijn de uitkerings
bedragen: AOW (ongehuwden) en j
AWW (weduwen zonder kinderen)
336, AOW (gehuwden) en AWW
(weduwen met kinderen) 477 en voor
wezen 107, 159 of 207.
In september zal de vakantieuitke
ring worden uitbetaald.
DEN HAAG De Indiase regering
heeft koningin Juliana uitgenodigd
voor een bezoek aan dat land. Minis
ter Ram, die het Wereldvoedselcon-
gres in Den Haag bijwoont braeht de
uitnodiging over.
Het gaat in feite om een vernieu
wing van een reeds vier jaar geleden
gedaan verzoek. Ook premier De
Jong werd nu uitgenodigd maar deze
heeft reeds laten weten dat hij niet
van verre reizen houdt en dat de vol
gend jaar te houden verkiezingen
voor hem een belemmering vormen.
SEVENUM Circa 150 hecta
re bos en hei van het natuur
reservaat Mariaveen in de Se-
venumse Peel is gisteren ver
woest door een brand die bijna
de gehele dag duurde.
Hel natuurreservaat, waar zeld
zame vogelsoorten leven, is ongeveer
duizend hectare groot. De verliezen
onder de vogels en zoogdieren zouden
klein zijn.
De bestrijding van de brand, die
door onbekende oorzaak was ont
staan, werd erg bemoeilijkt door de
ontoegankélijkheid van het terrein.
Het is een oorspronkelijk veengebied,
waarin na de turfwinning talloze
vennen en vennetjes zijn ontstaan.
Het is er erg moerassig en volgens de
politie is het op sommige plaatsen
zelfs levensgevaarlijk.
Een andere moeilijkheid was dat
het vuur op sommige plaatsen onder
de grond ging. daar verder vrat om
vervolgens bovengronds weer op ie
laaien.
Om deze reden hebben vannacht de
brandweer van Sevenum en dertig
militairen brandwacht gelopen. Ze
ventig andere soldaten en de brand
weer van Horst, die ook bij de vuur-
bestrijdingswerkzaamheden waren
ingeschakeld, waren -na het sein
„brand meester" naar huis gegaan.
Twee berichten uit Amerika, die lot
misverstand aanleiding kunnen ge
ven, vragen om toelichting. Hrt ene
betreft het recht van de Amerikaanse
president tot bescherming van over
zeese troepen; het andere gaat over
verlaging van de stemgerechtigde
leeftijd van 21 tot 18 jaar.
In ihet eerste geval heeft de Senaat
slechts bevestigd, dat de president
volgens de grondwet als opperbevel
hebber bevoegd blijft tot bescherming
van de Amerikaanse strijdkrachten.
Het feit dat het desbetreffende amen-
demënt met 79 tegen 5 stemmen werd
aanvaard laat duidelijk zien dat het
hier om een formaliteit gaat.
In het geding is nog steeds het
amendement - Church - Cooper, waarin
Nixon het recht wordt ontzegd, zon
der voorafgaande goedkeurign van
het Congres opnieuw in Cambodja in
te grijpen, als de, Amerikaanse troe
pen op 30 juni dat land hebben verla
ten. Door instemming met het andere
amendement is de kans op aanvaar-
dig groter geworden.
Dat Nixon de wet op verlaging van
de stemgerechtigde leeftijd tot 18 jaar
heeft getekend, betekent nog niet. dat
18-jarigen binnen afzienbare tijd aan
18-jarigen binnen afzienbare tijd aan
verkiezingen kunnen deelnemen. De
presidint tekende de wet slechts om
het Hooggerechtshof te kunnen vra
gen haar naar de grondwet te toetsen.
De president gaat e,r van uit, dat
het Congres niet het recht heeft bij
gewone meerderheid een wet te ma
ken die de stemgerechtigde leeftijd
tot 18 jaar verlaagt. Hij meent, dat
slechts door wijziging van de grond-
wet een dergelijke wetgeving moge
lijk wordt. Daarvoor is een meerder
heid van twee/derden nodig.
Het is dc vraag, of zo'n groot aantal
congresleden bereid is mee te werken
aan een wet, die ook 18-jarigen stem
recht geeft. Nixon weet dat. Hij is
overigens zo zeker van zijn zaak, dat
hij het Congres al aangeraden heeft
een amendement op de grondwet
voor te bereiden, zonder het oordeel
van het Hooggerechtshof af te wach
ten.
De omstreden wel moet op 1 janua
ri van kracht worden. Of dat zal ge
beuren hangt af van de beslissing
van het Hof, dan wel van de bereid
heid van de leden van het Congres,
om voor een meerderheid' van
twee/derden te zorgen.
LONDEN De nieuwe Britse
regering heeft op haar eerste ver
gadering gisteren al direct een
belangrijke beslissing genomen:
de achtduizend Engelse militai
ren in Ulster krijgen drieduizend
man versterking.
Volgende maand worden namelijk
weer de protestantse Oranjedagpro-
cessics gehouden, die vorig jaar leid
den tot de heftige botsingen met de
katholieke minderheid in Nöord-Ier-
land.
Beslissing over de looneisen van de
47.000 Britse havenarbeiders, die op
14 juli een algemene staking begin
nen als ze hun zin niet krijgen, en
over een eventuele opheffing van het
Britse wapenembargo voor Zuid-Af-
rika, werden nog niet genomen. Van
verscheidene kanten is al geprotes-
leerd tegen de mogelijke opheffing
van hel/ embargo, dat ex-premier
j Wilson had ingesteld.
i Aangenomen wordt dat koningin
Elizabeth in haar troonrede op 2 juli
aan zal kondigen dat de Conservatie-
i ven een zogenaamd vrij economisch
i beleid gaan voeren dat een verlaging
i van de belastingen inhoudt.
Het door sommige deskundigen als
een gok bestemd plan bestaat hieruit,
dat door de belastingverlaging de in
dustrie meer winst kan maken en
laardoor ook minder aanleiding zal
iiebben om de prijzen te verhogen.
Tegelijkertijd zullen de arbeiders
meer met hun geld kunnen doen en
ook minder aanleiding hebben om
ontslag te eisen.
Als dit inderdaad zc gaat, wat de
Conservatieven vast geloven, zal de
economie opleven. Het thans be
door ontstane stijging van de invoer
staande grot^ overschot op de beta
lingbalans moet in staat zijn de hier
op te vangen.
MOSKOU De Russische kosmo
nauten Nikolajef en Sevastjanof heb
ben zich na hun record-ruimtevlucht
van bijna achttien dagen nog steeds
niet volledig aangepast aan de om
standigheden op aarde. Het duo was
vrijdag geland.
Bij een grondig medisch onderzoek
was een zekere onstabiliteit in hun
bloedvaten geconstateerd. Het dok
tersrapport concludeert dat het niet
uitgesloten zal zijn dat er kunstmati
ge aantrekkingskracht in ruimtesche
pen of op platforms dient te komen.
Advies aan dr. Klompé:
AMSTERDAM Richt spe
ciale winkels op om te experi
menteren met de verkoop van
hasjiesj en marihuana. Aldus de
Raad voor de Jeugdvorming in
een advies-rapport aan minister
Klompé.
De raad is van mening, dat deze
zogenaamde eannabis-produkten niet
in de Opiumwet thuishoren. „Ze zou
den moeten worden ondergebracht in
een afzonderlijke wetgeving, die het
gebruik ervan reguleert op dezelfde
manier als met alcohol gebeurt".
„Dat wil zeggen, compleet met wa
renwet, keuringsdienst, leeftijds
grenzen, vaste verkooppunten en voor
lichting. De verkoop van soft-drugs
in speciale winkels zou als een voor
loper van deze afzonderlijke wette
lijke regeling kunnen worden be
schouwd;-.
„Door liet vaststellen van vaste
prijzen 1,20 per gram) zou de zwar
te handel kunnen worden beperkt. De
handel buiten de winkels zou met
meer wettelijke redenen kunnen wor
den bestreden".
In het advies aan de minister wordt
verontrusting uitgesproken over het
politioneel en justitioneel optreden
legen met name jonge druggebruikers.
Hun aantal loopt volgens schattingen
uiteen van 15.000 tot 30.000 regelmati
ge gebruikers in Nederland.
De opstellers menen, dat het op
leggen van gevangenisstraffen ont
druggebruik tegen te gaan niet effec
tief is gebleken.