Onze economie draait nog op volle toeren In Peru heerst de stilte en de stank van de dood 1 Onze fusiegedragsregels slechts tafelmanieren Drug-gebruikers allen over kam scheren niet een Dodelijke ongelukken Jonge bouwvakkers debatteerden hevig met minister Roolvink iwemlustigen Plunderaars in aardbevingsgebied E SSKti Tonnaer volgt Jurgens op Minister uit regering Nixon afgetreden Dr. Van Gorkum: Arbeids- revolutie SER-advies te laat: minimum loon niet hoger Meer welvaart voor meer mensen 8 -«= 5 MAANDAG 8 JUNI 1970 rjrvolg van pag. 1) j> Avonds hadden vijf demonstran- een gesprek met burgemeester _,B. J. Landweer. Hij vroeg de de monstranten hun actie te staken, 't Harde op de Veluwe werd i uur lang het plaatselijk zwem- De Hoksenberg bezet. Burge- ;ster Westerhuis was bij de be lting aanwezig en probeerde aan- Jnkelijk met een zacht lijntje de $lers te bewegen het bad te verla- I. Manschappen van de rijkspolitie At een politiehond verwijderden slotte de demonstranten. De ont- ming verliep vrij rustig. LIMA Hoeveel doden zijn I er gevallen bij de grote aardbe- ving in Peru? Niemand weet het. Men maakt schattingen en I die verschillen niet van elkaar met honderden of duizenden, maar met tienduizenden. Het ge tal 80.000 is al genoemd. hdagmiddag eerst veertig jongeren t zwembad De Miereweide binnen komen. De politie was echter ge- tarschuwd en hield de toegang in oog. Toen na een half uur de demonstranten was verdub- jd, ontdekte men een zwakke plek Maar niemand zal ooit precies weten hoeveel mensen er stierven toen de - noeveei mensen er stierven iuch ui de afrastering en al spoedig do- aardschokkeiI het |and bcuklcn, hoe de jongelui in het water. Een osje later werden ze met zachte |id verwijderd. Wezep werd zaterdagmiddag ^jrotesteerd bij de opening van een 2-èuw bad. Een voorstel om dit d'embad op zondag te openen werd langs door de gemeenteraad ver- jrpen. De jeugd protesteerde met doeken bij de ingang en. deelde t lotestbrieven 31 aan de genodigden ra COMPUTER TEN DIENSTE VAN 2. DE ABONNEES. 4iet meer zelf 1IRERENÜ Vanaf 1 juni 1970 krijgen maand- en kwartaalabonnees geregeld een (door de computer vervaardigde) kaart toe gestuurd. WIE GIRO HEEFT kan met deze kaart zonder kosten het abonnements geld naar ons bureau laten over schrijven Men kan ook de kaart van hand tekening voorzien en aan z'n bank afgeven WIE GEEN GIRO HEEFT kan met deze kaart aan het postkantoor be talen. Een deel van de kaart krijgt u dan terug als kwitantie ten bewijze dat u hebt betaald. Ook wie geen giro heeft kan de kaart van handtekening voorzien en aan z'n bank afgeven. IWie ons machtigde om per AUTOMATI SCHE GIRO het abonnementsgeld van Üjn rekening af te schrijven, valt na- luurlijk bulten deze regeling. veel er verdronken of stikten toen de dijken braken en de modderzeeën al les overspoelden en hoeveel er sinds dien nog in de eenzaamheid verkom meren door honger, dorst, kou of ziekte. Volgens een Amerikaanse schatting zal men in de komende maanden, als de ergste schade enigszins is hersteld, moeten rekenen op zeker 300.000 mensen om te voeden, te kleden en onderdak te verschaffen. Kustplaats Aan de kust, waar de stad Chimbo- te zwaar werd verwoest, zijn vermoe delijk ongeveer 1.000 mensen omge komen. Aan de oostelijke kant van het Amazonegebergte zijn vele men sen gedood of gewond. Men kan niet nagaan hoeveel, nu niet en nooit. Het zwaarst getroffen is de canyon van Huaylas. die 120 kilometer lang is, waar veel toeristen plachten te ko men en die bekend staat als het „Zwitserland van Peru". In de stad Huaraz vielen 6.000 do den. alweer een schatting. De stad Yungay, waar eens 20.000 mensen woonden, is geheel van de aardbodem verdwenen. Volgens een voorzichtige schatting hebben 2500 mensen uit die stad de ramp overleefd. Doorgangshuis In de eens zo mooie canyon Huay las heersen nu de stilte en de stank van de dood. De stilte valt weer in zodra de helicopters, die hier en daar in de chaos neerdalen om mensen of wat daarvan over is, op te halen, Oud-president de Gaulle zijn vrouw maken een ochtend wandelingetje door de straten van het Spaanse dorp Ponteve- dra, waar zij hun vakantie door brengen. weggewiekt zijn. De stank wil wel eens wijken als de wind dat zo wil. In het ziekenhuis van Huaraz, het enige gebouw van formaat, dat de ramp heeft doorstaan, zijn Peruaanse en Amerikaanse artsen en hun hel pers dag en nacht bezig. Het is een doorgangshuis voor velen voor wie nog hoop is en die men per vliegtuig kan doorsturen naar Lima waar goe de en genoeg ziekenhuizen zijn. Plunderaars De regering van Peru heeft gisteren bevolen, dat zonder waarschuwing geschoten mag worden op personen, die plunderen in de gebieden die zijn getroffen door de aardbeving. Alle politie-eenheden is bevel ge- DEN HAAG Burgemeester Ja- ques G. Tonnaer van het Limburgse Schinveld volgt mr. Erik Jurgens op als voorzitter van de Politieke Partij Radikalen. In de partij is over de voorzitter schriftelijk gestemd en de heer Ton naer kreeg 379 van de 776 stemmen. Dr. Van Huiten was zijn tegenkandi daat, die 27 stemmen minder kreeg. Het voorziterschap wordt zaterdag overgedragen op het jaarcongres van de PPR te Rotterdam. geven te vuren op plunderaars, die in de aardbevingszone worden aange troffen. „Deze mensen zonder ziel verdienen het leven niet", aldus de minister van binnenlandse zaken, Artola. Het hulpwerk vordert moeizaam, vooral in de zwaar getroffen Huaylas Canyon. Buitenlandse missionarissen in de vallei hebben Lima doen weten dat mensen aan gangreen sterven omdat er geen medische verzorging bestaat vpor de gewonden van de ramp van zeven dagen geleden. WASHINGTON President Nixon heeft meegedeeld dat zijn minister van volksgezondheid, onderwijs en sociale zaken Robert H. Finch zal af treden. Hij wordt vervangen door de 49-jarige Elliot Richardson, de vroe gere onderminister van buitenlandse zaken. Finch is de eerste minister die het huidige kabinet verlaat. Hij zou moeilijkheden hebben gehad in zijn werk, verband houdend met bepaalde politieke ontwikkelingen Finch wordt nu adviseur van ae president op het Witte Huis. wr v N v;* V Niet alleen huizen, ook sport velden worden bezet. Zaterdag middag kraakten de bewoners van het nieuwe complex Bijl mermeer te Amsterdam een sportveld. Het is een ruimte die bestemd is voor een nieuw win kelcentrum. De sportvereniging Bijlmer was het beu zonder veld te zitten. Met medewerking van de bewoners werd met „eigen materiaal" het terrein bewerkt. Om niet gewenste mensen af te schrikken, stond de waakhond klaar om van zich af te bijten. De jeugd kan haast niet langer wachten en staat met schoe nen aZ klaar. (Van onze soc.-econ. redactie) GARDEREN Voorzitter dr. P. H. van Gorkum van de Neder landse christelijke vereniging van hoger personeel heeft zaterdag in de jaarvergadering een krachtig UTRECHT In het afgelopen weekeinde heeft zich een groot aantal dodelijke ongelukken voorgedaan. Mevrouw M. E. Kulcker uit Am sterdam kwam met haar fiets onder een auto terecht. Mevrouw G. J. Snij ders (52) werd in Barneveld klemge reden tussen een vrachtwagen en het trottoir. Bij 't Harde werd mevrouw Leusing-Vierhuizen (55) bij het over steken door een auto gegrepen. De motorrijder F. Sanders (28) reed in Slochteren tegen een boom. Ook de duo-passagier, J. Noordman (27) uit Hellen, kwam om het leven. E. C. Dubbers (18) uit Almelo, die donderdag zijn rijbewijs had gehaaid, vloog waterdag in Hardrinkshoek met grote snelheid uit de bocht. Hij werd uit de auto geslingerd en overleed ter stond. Bij Ittervoort vloog een auto met zes mensen uit de bocht en kwam tegen een boom. J. H. Vissers (27) uit Roermond kwam om het leven, de chauffeur en drie inzittenden raakten zwaar gewond. Een bromfietser in Horn werd bij het linksafslaan zwaar gewond; de 18- jarige duopassagier Ch. Sibold uit Maasbracht kwam om. Annette Koop- mans (7) uit Blankenheim werd bij het oversteken door een vrachtauto dode lijk aangereden. beroep gedaan op de leden, zich intensief en in nauwe samenwer king met anderen in te zetten voor een omvorming van de on derneming tot een waarachtige arbeidsgemeenschap, waarvan ieder volwaardig deelgenoot kan zijn. (Van onze soc.-econ. redactie) DEN HAAG De Sociaal-econo mische raad komt te laat met zijn ad vies over de optrekking van het mi nimumloon van 145 tot 160, per week. Deze verhoging had men 1 juli willen laten ingaan. Op z'n vroegst komt het ontwerp advies van de SER in de vergadering van 19 juni aan de orde. Voor het parlement, dat 3 juli op reces gaat, is het onmogelijk nog voor die datum een wet tot structurele verbetering van het minimumloon te behandelen. Overigens blijft het de vraag, of de SER op 19 juni gereed komt. omdat waarschijnlijk de meningen van werkgeveres en werknemers sterk zullen uiteen lopen. September Minister Roolvink zal 1 juli het mi nimumloon zoals gebruikelijk verho gen met de stijging van lonen en prij zen. Een eventuele extra optrekking tot 160 zal later moeten vallen. Ver wacht wordt dat de vakbeweging om terugwerkende kracht zal vragen Het wetsontwerp kan nu niet voor sep tember in de Kamer behandeld wor den. Behalve over de extra optrekking van het minimumloon moet de SER zich uitspreken over koppeling van het minimumloon aan de lonen en niet aan lonen plus prijzen (gemengde index) O.p deze wijze wordt het mi nimumloon niet waardevast maar wel- vaartsvast gemaakt. Voorts is een punt van discussie het moment van ingang; 24 jaar (op dit moment) of 21 jaar. De vakbeweging wenst ten slotte ook een minimumloon voor de werk nemers beneden 21 jaar. De heer van Gorkum hoopte dat «e komende revolutie in de arbeidsver houdingen een vreedzame zal zijn en dat niet bewaarheid zullen worden de woorden dat zij, die een vreedzame revolutie onmogelijk maken, een ge- j weldadige onvermijdelijk maken. Hopen „Laten we tevens hopen", aldus de heer Van Gorkum, „dat akties van vakbonden en werknemers, gericht op wezenlijke verandering van de positie der werknemers, niet geweidadig wor den onderdrukt." In de afgelopen zeventig jaar is van zeggenschap over de onderneming door werknemers nog geen sprake geweest, hoogstens over meepraten en meeberaden, maar niet van meedelen en meebeslissen. Bestaande regelingen voor inspraak en fusiegedragsregels vergeleek de heer Van Gorkum met goede tafelmanieren, waar het in we zen bij de zeggenschap voor werkne mers niet om gaat. De mens in zijn totaliteit is in geding. Voorzitter Van Gorkum verklaarde zich voorstander van overleg, maar waarschuwde dat hieraan grenzen zijn. Voor noodzakelijke structurele veran deringen binnen de onderneming zul len machtsposities prijsgegeven moe ten worden. (Van een onzer verslaggeefsters) OOSTERBEEK De deelne mers aan de door het Nederlands Gesprek Centrum georganiseer de conferentie over drug-gebruik zijn dit weekend wel tot de con clusie gekomen dat je bij het oplossen van een probleem vaak een secundaire problematiek schept. De deskundigen op -deze confe rentie, hoewel sterk verschillend van achtergrond, proberen leder voor zich deze problematiek te vermijden door te wijzen op de selectieve aandacht die de drug-gebruiker krijgt, vooral van strafrechtelijke zijde. Gebruikers van alcohol en tabak worden als volkomen normaal be schouwd, hoewel ook zij het risico lo pen verslaafd te 5aken. Het drugge bruik moet men niet beoordelen van uit het gehele veld van gebruikers (volgens schattingen In Nederland 20.000, waarvan 7000 in de subcul tuur). evenmin als het alcoholgebruik benaderd moet worden aan de hand van de 40.000 alcoholisten die in ons land onder behandeling zijn. De zenuwarts M.S.H. Schlemper, verbonden aan de Jelgersmakliniek in Oegstgeest, stelde dat het effect van psychofarmaca afhankelijk is van de conditie van de gebruiker en de maatschappelijke situatie. Wat als gebruik of misbruik wordt be schouwd, is weer afhankelijk van de normen, die met persoon, tijd en plaats wisselen. „Hasjish en mirihuana zijn betrek kelijk ongevaarlijk en moeten dus wel degelijk onderscheiden worden van de opiaten, zoals morfine en her- oine," aldus dokter Schlemper. Ook drs. D.C.J. van Peype, hoofd van de sectie bijzonder sociaal onder zoek van het ministerie van CRM, was van mening dat men alleen over drugproblemen kan spreken als men het heeft over die problemen die zich in de gevarenzone afspelen. „Waarom denkt men bij het woord druggebruik nooit aan het veel voorkomendemis- bruik van geneesmiddelen?" vroeg hij zich af. E. Dissen, cultureel werker van het meditatiecentrum de Kosmos, pro beerde de conferentiegangers de ideeen van de subcultuur uit te leg gen. Hij legde de nadruk op het „be wustzijnsvormende effect" als tegen stroom voor begrippen als kapitalis me en socialisme, die het bewustzijn zouden verwaarlozen. Dissen maakte onderscheid tussen het druggebruik als amusementsmid del („alternatief doen in vrije-tijdssi- tuatie"), als ontsnappingsmiddel en, een stap verder, als middel tot bezin ning. HILVERSUM Het koorfestival 1970, dat dit weekeinde in Hilver sum is gehouden, is gewonnen door het Stedelijk Helmonds Kinderkoor onder leiding van Roland de Kroon. Tweede eindigde Viva la Musica uit Utrecht en derde werd het Voor- burgs Jongerenkoor. Er deden aan het koorfestival in totaal 98 koren van zeer uiteenlopende samenstel ling mee. UTRECHT „De jongeren zijn of komen overal in de we reld in beweging. Het zijn ook de jongeren die de oneerlijke en onredelijke toestanden van onze samenleving niet langer prui men." Zij weigeren ellende, bedrijfsslui tingen, discriminatie, autoritaire machtsstructuren, oorlogen en andere situaties als onvermijdelijke natuur verschijnselen te aanvaarden." Dit zei zaterdagochtend de heer M. Dalhuizen, voorzitter van de jonge- renraad van de 50-jarige Algemene Nederlandse bond voor de Bouwni jverheid. tijdens een door ruim 1500 jongeren bezochte jongeren-manifes tatie in het Jaarbeurscongrescentrum daar zijn echt geen 50 jaar voor no- in Utrecht. dig. Daarvoor hebben de werkende Onder de aanwezigen bevonden jongeren te lang in de verdomhoek zich vertegenwoordigers van de gezeten. We eisen medebeslissings- Tweede Kamerfracties van de PvdA, «-* - KVP, D'66, CPN, PSP en van ver schillende ministeries. Minister Rool vink bezocht zaterdagmiddag de ma nifestatie. De heer Dalhuizen benadrukte dat in de NVV-bond zowel de jongeren als de ouderen „het niet pikken, dat het nog altijd binnen ons democra tisch bestel mogelijk is dat enkelen in Nederland over de hoofden van duizenden werknemers heen beslis sen, over het feit dat een bedrijf zijn of haar poorten gaat sluiten, een fusie aangaat of gaat inkrimpen". Hij waarschuwde; ..Z( vredelievend onze acties tot nu toe zijn geweest, zo I hard kunnen zij worden gemaakt, recht, we eisen dat er met ons als volwaardige individuen rekening wordt gehouden." De jongeren richtten een spervuur van vragen op minister Roolvink, De voorzitter van de ABN, de heer A. Buijs, ontlokte de minister de bereid heid dat hij in principe geen bezwaar heeft tegen toekenning van het mini mumloon aan 21-jarigen mits in de bedrijfstakken daarover overeen stemming «wordt bereikt. „Ik treed niet in de bevoegdheden van de be drijfstakken", aldus de minister, die het nadien toch nog aan de stok kreeg met de ABN-voorzitter, De heer Buijs nam het minister Roolvink kwalijk da' er vorig jaar zelfs vier ministers aan te pas moeten komen om de bouw-cao goedgekeurd te krijgen. „U heeft het toen niet aangedrufd neen te zeggen", beschul digde anb-voorzitter onder hoerage roep van zijn ruim 1500 jeugdige le den. „Een politiek stuntje" noemde minister Roolvink deze manoeuvre van de heer Buijs. die de minister daarop toebeet: „dat heb ik van u geleerd". Ruim een uur duurde de emotionele ondervraging van de minister, die ten slotte toch te kennen gaf deze jonge- reninspraak een plezierige zaak te hebben gevonden. Minister Roolvink liet de jongeren weten dat hij als mi nister nooit meer dan drie weken va kantie heeft en per week 75 tot 80 uur werkt. (Door onze economische medewerker) EEN LAND dat geen economi- groei vertoont, moet niet rekenen op stijging van het na tionale inkomen en van de wel vaart. Willen wij beter leven, dan moet de gyaei doorgaan, vooral als de bevolking nog al tijd een stijgende lijn laat zien. Het ziet ernaar uit dat wij voorlo pig nog op die economische groei kunnen rekenen. Dat blijkt o.m. uit een rapport van de Europese com missie voor economische politiek, die de verwachting uitspreekt dat de eco nomische groei in ons land tussen 1970 en 1980 gemiddeld iets meer dan 4'/ï pet. per jaar zal zijn. Weliswaar bedroeg die groei in 1960 - 1970 ge middeld iets meer dan vijf procent. Produktie Wat dichter bij huis kunnen wij vaststellen dat de 'industriële pro duktie aan het eind van het eerste kwartaal 4 3/4 pet. is gestegen in vergelijking met eind vorig jaar. Nu gaat het hier om de totale industrie. Bij de afzonderlijke bedrijfstakken zien we afwijkingen. Bij de papiernij verheid was er een stijging van 6 pet., bij de chemische nijverheid van 18, bij de metallurgische industrie 15 procent. Minister Nelissen zei dezer dagen in een redevoering: Sedert 1945 is de zorg van de werkloosheid en de ar moe verdwenen. Hiervoor in de plaats zijn andere problemen geko men. Wij moeten tot een betere re gionale spreiding van onze industrie komen. De ondernemers moeten een intensievere studie van de toekomst en van de structuur van hun bedrijfs tak en hun bedrijf maken. Wij moeten ook aanvaarden dat door veranderingen in de techniek, in de verbruiksgewoonten en in de in ternationale concurrentieverhoudin gen bepaalde activiteiten in ons land haar tijd hebben gehad. Dit kan zelfs met gehele bedrijfstakken het geval zijn. Wij zullen hieraan moeten denken als wij lezen van problemen in de textielindustrie en de metaalnijver heid, om maar enkele recente voor beelden te noemen. Levensonderhoud Een stabiel prijsniveau is nog altijd een vrome wens. Van half maart tot half april stegen de kosten van le vensonderhoud weliswaar slechts met 0.4 pet. maar als wij 15 april 1970 vergelijken met 15 april 1969, komt er een stijging van iets meer dan 3 pet. tevoorschijn. De werknemers kunnen deze stij ging alleen ontgaan als de lonen ster ker stijgen. Dat is zeker het geval voor al die mensen waarvoor een col lectieve arbeidsovereenkomst bestaat meteen indexclausule. Zo zullen de lonen in de metaal- en elektrotechnische industrie op grond van zo'n clausule op 1 juli hoogst waarschijnlijk met 2'/- pet stijgen, omdat de kosten van levensonder houd van 15 oktober 1969 tot 15 april Jl. met bijna 2'/t pet. zijn opgelopen. Op 1 januari was de loonstijging in deze bedrijfstak 4,75 pet. zodat de to tale loonstijging op 1 juli op 7,25 pet. zou uitkomen. I middelde rendement op staatslenin- I gen in april 1969 7,28 pet. maar in j april 1970 was dat opgelopen tot 8,47 pet. Het rendement op particuliere obligaties was zelfs gestegen van 7,88 tot 8,73 pet. Nog erger is het met de rente op eerste hypotheken, die hypotheekban ken geven: deze te betalen rente steeg van 7,88 tot 9.38 pet. Deze ont wikkeling is natuurlijk niet goed voor de bouwkosten en daardoor voor de huren. Er wordt nog wel degelijk ge spaard, maar bij de traditionele spaarbanken niet meer zo goed als vorig jaar. In de eerste vier maanden werd bij de Rijkspostspaarbank, de algemene spaarbanken en de land bouwkredietinstellingen bij elkaar voor 386 miljoen gespaard. Dat was een stuk minder dan de f 652 miljoen indezelfde periode van 1969. Verschillende krachten kunnen op die verminderde spaarlust inwerken: het duurder worden van het leven, het sparen bij andere banken of in andere vorm (obligaties bijv.) waar men een hogere rente kan krijgen, het gevoel dat het geld steeds minder waard wordt en dat men er daarom beter iets voor kan kopen. Duur geld Wat ook nog steeds steeg, is het rendement dat op uitgeleend geld in de vorm van obligaties bijv. ge maakt kan worden. Zo was het ge- Aandelen Hot is opvallend dat er ondanks de groeiende economie op de effecten beurs een mineurstemming is. De be leggers zijn niet happig meer om aandelen te kopen. Dit zal zeker mede te wijten zijn aan wat er in vele jaarverslagen te lezen staat: de kosten blijven stijgen, en daar dc prijzen niet meer omhoog kunnen, dalen de winstmarges. De ondernemingen kunnen een winstda ling alleen ontgaan als de omzetten sterker kunnen worden opgevoerd dan de kosten stijgen. Maar dat lukt niet iedere onderneming.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 5