Het wordt er niet gemakkelijker
op
Hoe nu verder?
Hoe Leiden stemde in 1966 en 1970
1
120 gedupeerden
PONTIAC
Commentaar
Politieke bijenkorf in Stadsgehoorzaal
g|
Amerikaans
studentenkoor
in Pieterskerk
blije gezichten, fijne horloges]
van f59,50
tot f900,-
P0NTIAC TIJD JUISTE TIJD I
't wordt tijd, dat u er óók een draagt
Op visite bij de
brandweer
Ingezonden
r1
Reconstructie
Bo uman weg
gaat beginnen
llEUWE LEIDSE COURANT
DONDERDAG 4 JUNI 1970
(Van onze verslaggevers)
>be-
:lie"
di
zu\" LEIDEN Het zit er weer op. De bevolking van Leiden heeft ge-
tatemd. Nou ja. de bevolking? Een gedeelte daarvan. Er waren 66.540
dbensen stemgerechtigd en van dit recht hebben 40.000 gebruik ge-
iod^iaakt. Een percentage van ongeveer 60. Met de stemming zit ook de
isei»litieke bijenkorf er weer op. die zich afspeelde in de Stadsgehoor-
dpai. Er was aanvankelijk weinig belangstelling en in de grote zaal,
verwar gemeentelijk voorlichter Cee6 Klarenberg de touwtjes in handen
u'iad. hingen er. zeker in het begin, meer kleurige ballons aan het pla-
dan dat er mensen in de zaal waren, maar later was de belang-
tellir
Hing groter, hoewel zeker niet overweldigend.
/anjom kwart over acht kwam de
sekjrste uitslag binnen, die op de mo-
farijtor werd geprojecteerd en zo via
bd-]t gesloten circuit de Stadsgehoor
zaal door ging. Het was het stembu-
be.pu (52 (Rijndijk 125). Voorheen
t j^orschoten, maar nu bij Leiden be-
1j jjrend. Belangrijkste uitslagen: DS
2 stemmen en de Kabouters 6.
vee partijen, die voor het eerst
•ededen aan de raadsverkiezingen
deze poging dan ook later be
loond zagen met elk één zetel.
De journalist Hans Melkert haalde
I7in eerste „slachtoffer" voor het
herm om hem in dit overigens nog
•oege stadium enkele vragen te
?'pllen. Herman Amptmeyer mocht
p het toneel plaats nemen en zijn
acte op het feit, dat in Enschede
procent van de kiezers was
iuisgebleven, was: dit is het fail-
lement van de klassieke democra-
Langzaam aan druppelden de uitsla-
in van de Leidse stembureaus bin-
m en daarmee ook de belangstel
lenden. Wethouder Sannes zei. dat
inis»t moeilijk was de resultaten te
esok>rspellen en was verder van me-
8®*ig, dat de winst van DS '70 niet
l" ifeen van de PvdA. maar ook van
/iet» andere partijen afkomstig was.
Kabouters
'zij^A ZES Leidse stemuitslagen toon-
rale. de Herman Amptmeyer zich te-
Urgesteld over de naar verhouding
stu^ij grote stemmenwinst voor San-
vaa<Js- en 0011 mevrouw Kerling liet
)0rtch in dergelijke bewoordingen uit.
was verbaasd over het aantal
jammen, dat de Kabouters kregen,
lijkjoral omdat ze weinig, althans in
ate#iden, aan de weg hebben getim-
ties«rd. Verder vond ze dat de prot.
ir. groep en de KVP er niet zo best
ods^omtonden.
df Faillissement
god'
\E HEER OOSTERMAN (D"66),
door Klarenberg aangekondigd
de grote verliezer, zei, dat hij het
jammer vond, dat D'66 zich, bij
provinciale staten vergeleken,
t had kunnen handhaven. We
//Traeten het hebben van de mensen,
lie ontevreden zijn over het beleid,
f^iln de stad wordt gevoerd, maar
hip^ stemmen van die mensen zijn nu
5tud?ar de Kabouters gegaan. Daar-
s t^ast is het ook van invloed ge
feest, dat D'66 in Leiden met het
outAK heeft meegedaan, aldus de heer
ïaltPsterman-
de.Mr. Portheine (VVD) was van me-
eesjng, dat D'66 een grote klap had
afkregen. Over de slechte opkomst
l het faillisement van de democra
ts zei hij: ik heb in de Tweede
amer tegen de opkomstplicht
;dijl|stemd. Als ik zie, dat in Engeland
'pin opkomst van 30 tot 50 procent
venjrmaal is en er nu in Nederland
j) Lpmiddeld 55 tot 60 procent is opge-
>men, kan ik niet spreken van een
voofillissement. Het is een falen van de
n intrekkingskracht van met name
t PSP.
maar dat die PAK-capriolen
moeten worden uitgehaald.
die
Het gevolg is nu, dat de PvdA,
tenslotte twaalf (later 13red. NLC)
zetels heeft behaald, zich zal moeten
ophangen aan een door een klein
groepje verzonnen PAK-overeen-
komst. Het is natuurlijk een dwaze
vertoning, dat je aan dat samenge
raapte gevalletje, want dat is de rest
van het PAK, vier wcthouderszetels
zou moeten geven. Het is vreemd,
dat de PvdA zich met die zetels bui
ten spel zou moeten laten zetten".
Stadsbelang
Over de wethoudersclausule van
het PAK, die inhoudt, dat het PAK
Roos
V reugdedans
■JAT NAM Amptmeyer natuurlijk
r niet en in zijn weerwoord ver
aarde hij, dat de PSP zijn opgang
Ver»eft te danken aan een duidelijke
ellingname in de raad. Het was
imiddels 10 uur geworden en de
itale uitslag van Leiden kwam bin-
sn (zie hiervoor elders in de krant).
runlDe Kabouters kregen één zetel en
it moest natuurlijk gevierd wor-
'leu-tn. Met voorop de Staatscourant en
larachter een lange sliert Kabou-
'rs en Elfjes werd in de grote zaal
)n rondedans uitgevoerd. Uit volle
jpjbrst werd het volkslied De uil zat
itenl de olmen gezongen, terwijl een
l^eriff Je °P de harmonica begeleidde.
achj Tevreden
/[EVROUW DEN HAAN verscheen
op het toneel. Stralend ,en met
On|oemen op haar schoot verklaarde
erg blij te zijn met de stemmen
inst en een zetel erbij. Een beetje
Iroefd toonde ze zich over de op-
Dmst. Ze vond, dat alle partijen
best hadden gedaan en ook de
:anten. Ze zei, dat de WD naar
tweede wethouderszetel zou
reven. Dat zal bij de onderhande
ngen in de komende weken wel
aar voren komen en daar zullen we
is mannetje staan.
De heer Harmsen liet los, dat hij
egronde hoop had gehad, dat de
rot. chr. groep gelijk zou blijven,
ij was tevreden over het resultaat
zei, dat hij natuurlijk blijer was
sweest, als ze nog iets meer hadden
ihad.
Ik ben bijzonder tevreden uiter-
ird, dat het PAK geen meerder-
eid heeft gehaald. Ik vrees overi-
;ns. dat het niet gemakkelijker zal
'orden. We zitten nog in precies
ezelfde situatie. Door de versplinte-
ig zal het straks nog veel meer
gaan kosten bij het overleg in
e raad.
naa
;tot< u
;rlm
ldld !i
bea„
ie I
'eSf
Jd
11
:hti|
De ,mi
Capriolen
Nadat de uitslagen waren bekend
aakt spraken we nog met
erschillende vertegenwoordigers
in de partjjen. Zjj gaven hun me-
ig over de uitslag, sommigen wat
iillusioncerd. wat mat, anderen
en fit als altijd.
De heer A. J. Kret (Prot-Chr.):
Wat de PvdA betreft, valt het me
rg mee dat ze twaalf zetels hebben
fehaald. De PvdA heeft natuurlijk
►el een vrij stemvast publiek. Dui-
lelijk is dat men socialist wil zijn.
LEIDEN Op dinsdag 9 juni, 's
avonds 8 uur zal de Rutgers Glee
Club, het 55 leden tellende manne
lijke studentenkoor van Rutgers
University te New Brunswick, New
Jersey, onder auspiciën van het Ne-
derland-Amerika Instituut in de Pie
terskerk te Leiden zingen. Zij bieden
dit concert in het kader van de Pil
grim Fathers Herdenking aan.
Rutgers University heeft speciale
banden met Nederland, doordat zij
in 1766 door Nederlanders werd op
gericht.
Het koor brengt een gevarieerd
programma van klassieke en moder
ne, Europese en Amerikaanse com
ponisten, Amerikaanse volksmuziek,
negro spirituals en studentenliede
ren.
geen wethouders zal leveren als het
geen meerderheid in de raad haalt,
zei de heer Kret: Ik verwacht niet,
dat ze eraan vast zullen houden. Ik
geloof dat ze het, reëel gesproken,
niet kunnen. De PvdA zal stadsbe
lang boven partijbelang laten gaan.
Mevrouw C. A. Kerling-Simons
(PvdA) meende zeer beslist dat de
PvdA nooit van de wethou
dersclausule zou afstappen. Dat zou
bedrog zyn tegenover de kiezers.
Over de DS'70 zetel merkte zij op:
„Dat valt me nog erg mee. Ik had
zelfs die ene zetel niet verwacht".
Overigens was ze niet bepaald blij
met het groeiende aantal splinter
partijen. „Dat is de pest voor de
democratie."
De heer C. Schepel van de PPR
was nogal teleurgesteld over het ge
ringe resultaat, dat zijn partij had
behaald. Vooral voor het PAK vond
hij het jammer, omdat hij daar toch
bepaald wel in geloofde. Hij had ge
noeg vertrouwen in de PvdA om te
geloven, dat de wethoudersclausule
geëerbiedigd zou worden.
De kabouterzege vond hij verras
send. Hij had zich erover verbaasd,
dat een partij, die toch veel korter
bestaat dan de PPR. zo'n succes
heeft weten te behalen. „Het lijkt
wel of je geen politiek moet bedrij
ven om ergens te komen".
Misbruik
De kabouters zelf waren natuur
lijk erg blij. Wie van hen de triom
fantelijk behaalde zetel gaat bezet
ten, weten ze nog niet, maar de na
men van mevrouw A. A. J. M.
Heemskerk-van Wijck en Gert-Jan
Bakker werden genoemd. Voor de
heer Sannes was de ene DS'70 zetel
een teleurstelling. Hij had gerekend
op twee.
De heer E. R. Frans (PSP) be
treurde het, dat zoveel stemmers
waren thuisgebleven. Hij dacht, dat
de kaboutert misbruik hadden ge
maakt van het image van het comité
Woningnood, wat de PSP de nodige
stemmen had gekost. Samenwerking
met CPN en kabouters om toch nog
een meerderheid te krijgen vond hy
geen geslaagd idee.
Over de opkomst van de kiezers
was ook de heer Hanssen (KVP) erg
bedroefd. Hij zag het niet nakomen
van de wethoudersclausule door de
PvdA niet als kiezersbedrog, maar
als iets, dat de stad Leiden ten goede
komt.
De politieke bijenkorf in Lei
den, maar wél op een laai uur.
Deze foto werd genomen in de
kamer van DS '70. Op de foto:
rechtsboven de heer Versnel,
linksonder de heer Fokkema en
naast - hem nog net zichtbaar
de heer Zunderman.
Burgerlijke stand
van Leiden
LEIDEN Geboren: Gert J, z v
J W van Tongeren en P J A Prins;
Arent, z v A Hazenoot en F T M Ar-
rachart; Mireille, d v J J Borst en
J E van Velzen; Dirk J, z v T N Brou
wer en A W H C Knaap; Harm J, z v
M Zandbergen en H H K var Spij
ker; Tonja M J, d v L A Put ènCM"
Dolieslager; Monique C J, d v J N L
Edelaar en J E C Smit; Willem J F,
z v J H Sip en P Haasnoot; Bart R,
z v W H R Mante en E A Meijer;
Sandra, d v J G A Hillaert en C M J
P van Nassau; Antonius A B, z v A J
van Vee:, en M M de Jong; Mach-
teld A, d v J Walter en B J de Neef;
Jan W M, z v J W M den Dubbelden
en C M T L Granneman.
Gehuwd: F J Lambooij en L E Bro-
kaar.
Overleden: H I Neuteboom, 17 feb
1881, wed van M A Bilderbeek; W F
D van der Bijl, 27 juli 1907, man; A
W Chaudron, 21 dec 1878, man; M P
J van der Meer, 31 mei 1970, zoon.
Promoties te Leiden
LEIDEN Aan de Leidse Uni
versiteit is de heer H C.. Meijer,
wetenschappelijk medewerker bij de
afdeling Natuurkunde van deze uni
versiteit, tot doctor in de wiskunde
en natuurwetenschappen gepromo
veerd op een proefschrift, getiteld
„Statische magnetisatiemetingen aan
enige zwak ferromagnetische stof
fen". De promotor was prof. dr. J.
van den Handel.
Lido-theater onderging
ingrijpende
verbouwing
LEIDEN Na een periode van
3'lt jaar is er aan de Steenstraat een
geheel vernieuwd theater uit de
grond gestampt. Ter gelegenheid
daarvan was er gistermiddag een
openingsreceptie. Het ingrijpende
verbouwingswerk begon op 15 fe
bruari 1967 en het bijzondere is wel,
dat men in die 3'/t jaar geen
voorstelling heeft hoeven te missen
en dat de bezoekers, ondanks het
feit, dat de verbouwing gewoon
doorging, er zo goed als geen hinder
van hebben ondervonden.
Doel van deze verbouwing is ge
weest de kijker meer service en
comfort te bieden, ook al hield dit
in, dat het aantal zetels van 600 tot
545 moest worden teruggebracht.
Het Lido-theater staat aan de
Steenstraat van 1936 af. De laatste
grote verbouwing was in 1949.
Het vernieuwde theater heeft nu
ook twee volautomatische filmcabi
nes (één voor Studio en één voor
Lido), zodat het aantal operateurs
kon worden beperkt tot één man.
Daarmee is deze Leidse bioscoop het
enige theater in Nederland, dat iets
dergelijks heeft.
LEIDEN Zaterdag 6 juni. zal
ook het Leidse brandweerkorps ter
gelegenheid van de nationale brand
weerdag zijn kazemegebouw aan de
Langebrug openstellen voor het pu
bliek.
Iedereen kan vrij het terrein be
treden tussen 11.00 en 12.30 uur en
tussen 3.00 en 5.00 uur. De brand
weermannen zullen al het materieel
tonen en zo mogelijk toelichting ge
ven. Ook worden voor zover daar
voor gelegenheid is demonstraties op
touw gezet
W.'E KUNNEN ons niet voorstellen, dat de P.v.d.A. in Leiden onverdeeld
gelukkig zal zijn bij deze uitslag: van 12 naar 13 zetels in de gemeente
raad. Natuurlijk is er winst en dat is een reden tot tevredenheid, maar in
het college van B. en W. zal men er niets mee kunnen uitrichten, omdat
het PAK de concentratie van P.v.d.A., P.S.P., D'66 en P.P.R., geen
meerderheid heeft behaald.
Het hadden er ook gemakkelijk 14 in plaats van 13 kunnen zijn. want door
de PAK-spanningen in de P.v.d.A. ging wethouder Sannes zijn eigen weg
en hij zal de komende vier jaar DS '70 in de raad vertegenwoordigen. Het
was in normale omstandigheden zélfs niet onmogelijk geweest, dat de
P.v.d.A.-fractie in de raad zou terugkeren in een sterkte die zij na de
oorlog heeft gekend: 15 zetels.
Als je nu ziet. hoe zwak de andere PAK-partners uit de stembos zijn ge
komen PSP 1 zetel, PPR ge/n zetel en D'66 twee zetels, het PAK in
totaal dus 16 van de 39 dan zou het besef dat je in de komende vier
jaar door het aan de leibandlopen van twee politieke ukkepukken, maar
moeilijk uit de voeten kunt weler/is tot ..neurotische" complicaties kunnen
leiden. Als je in de raad een zo sterke positie inneemt, dan is het toch
volkomen normaal dat je ook in dat veelgewraakte college van B. en W.
dat notabene uit de raad zelf moet worden gekozen, je invloed zoveel mo
gelijk wilt laten gelden. Het moet gezegd, dat de P.v.d.A. in Leiden hier
een goéde kans laat voorbijgaan. Wij houden het voor mogelijk, dat zij
dit in de komende tijd pijnlijk zal gaan beseffen. Als een fractie van die
omvang geen mogelijkheden ziet tot tegenspel tegenover B. en W.t waarin
ook enkele van haar wethouders zitten, dan geeft zij zich wel een testi
monium van onvermogen.
De kleintjes, die er zo uitnemeng in geslaagd zijn, deze grote partner In
hun strikken te vangen, zien daarin hun teleurstelling over de uitslag
uiteraard enigszins gecompenseer/. Het gaat per slot van rekening om de
„gehele uitvoering van het PAK-programma". Dat heeft dit PAK Leiden
beloofd. Zonder garanties, wel te verstaan. Maar met een politieke over
eenkomst waarin men terecht méér een onvruchtbaar dogma kan zien
dan een praktische beleidslijn.
De uitslag toont aan, dat deze opstelling weinig indruk op de kiezers
heeft gemaakt. Het is mogelijk, dat vele kiezers het niet eens door hebben
gehad, waar het hier om ging. De werkelijke confrontatie met deze formule
(geen wethouder als wij in B. en W. niet de meerderheid krijgen) komt pas
in spetember, als het college moet worden samengesteld uit alleen con
fessionele en liberale figuren.
Deze partijen zullen echt wel een zestal wethouders kunnen opbrengen,
maar daar gaat het nu niet om. Het grondprincipe van de gemeenschappe
lijke verantwoordelijkheid voor het dagelijkse wel en wee van de stad
Leiden is verlaten. Dat is de ellende waarin het PAK het stadsbestuur
heeft gemanoeuvreerd. Wij staan nog steeds op het standpunt, dat de
fractie van de P.v.d.A. in de gemeenteraad dat zo niet heeft gewild. Zij is
er eenvoudig toe gedwongen. De verwerping van het collegialiteitsbeginsel
is niet van haar. Zij heeft zich dat onder druk van buitenaf en van binnen
uit moeten laten welgevallen. Anders was er van die hele fractie geen
spaan overgebleven. Politieke figuren als Amptmeijer hebben hierin een
duidelijke rol gespeeld. Op de PAK-overeenkomst staat het stempel ge
drukt van mensen die ZIJN gedachten daaromtrent tot de hunne hebben
gemaakt en daarvan in hun partijvergaderingen royaal blijk hebben ge
geven.
Die hele politieke ontwikkeling van de laatste maanden heeft de P.v.d.A.
van een eigen duidelijke inbreng beroofd. Er heeft zich een vermenging
van gedachten en uitingen voorgedaan die de onduidelijkheid in de politiek
alleen nog maar kon verergeren. Voor een grote partij kan dat funest zijn.
Voor een stadsbestuur, dat vanuit die partij van dag tot dag impulsen zou
moeten ontvangen, niet als tegenspel maar in mede-verantwoordelijkheid,
is het evenmin aan te bevelen. Er wordt hier een wig gedreven tussen
B. en W. en de raad. terwijl die raad in zijn geheel bestuursverantwoorde-
Mjkheid draagt, die niet ophoudt bij het in de laatste maanden al te veel
bestookte college van B. en W.
•ir
Gisteravond in de Gehoorzaal hebben verscheidene plaatselijke politici
min of meer gesuggereerd, dat de P.v.d.A. door deze uitslag ertoe te be
wegen zou moeten zijn om de gewraakte wethoudersclausule te laten
vallen. In het belang van de stad. Wij geloven, dat deelneming van de
P.v.d.A. in B. en W. inderdaad in het belang van de stad en van een
harmonisch bestuur zou zijn. Maar wij vragen ons wel af of een dergelijke
omzwaai ten opzichte van de andere PAK-partners en van de kiezers die
dit bewust hebben gewild, moreel verantwoord zou zijn. De reputatie van
het politieke bedrijf staat toch al op een laag pitje. Als de P.v.d.A. tot de
conclusie zou komen dat er verkeerde beslissingen zijn genomen, dan zal
in het trekken van de consequenties de integriteit die zij zegt te bewaren,
niet kunnen veronachtzamen.
Velen hebben al vastgesteld, dat het besturen van Leiden er In de komen
de tijd niet gemakkelijker op zal worden. Leiden hoeft bij het constateren
daarvan niet alleen naar Den Haag te kijken. Ofschoon ongetwijfeld goed
bedoeld, heeft het in zijn politieke constellatie zelf de moeilijkheden nog
vergroot. Niet in het belang van de stad, maar vanuit een theoretisch
stelsel dat aan de zinrijke praktijk van het besturen ernstig tekort doet.
De openbare bibliotheek Reuvens
sluit per 1 Augustus zijn uitleenpost
Plantage 6. De 120 mensen die hier
boeken leenden hebben een brief
daarover meegekregen. Het blijkt
daar niet meer aan de „moderne"
eisen te voldoen en er is daarom
geen subsidie. Waar het echter wél
aan voldeed, dat was aan de wensen
van die 120 leidenaren, die in hoge
frekwentie gebruik maakten van dit
kleine, intieme en persoonlijk getin
te filiaal van Reuvens.
Je trof er veel bejaarden, die de
tocht naar de Breestraat met een tas
boeken te zwaar viel. Bovendien
werden ze hier echt „ouderwets" ge
holpen, geadviseerd enz. Je trof er
RAAD 1966
STATEN 1970
RAAD 1970
ZETELS
PERC.
STEMMEN
PERC.
STEMMEN
ZETELS
PERC.
STEMMEN
G
ELDIG OPKOMST
39
89,9
56865
65,4
43545
39
60,0
39616
1
PvdA
12
29,2
16586
31,0
13511
13
28,6
11317
2
KVP
8
19,3
10954
14,9
6482
6
14,8
5834
3
Prot. Chr. Groep
7
18,6
10597
15,1
6552
7
16,37
6487
4
VVD
5
12,0
6835
14,9
'6494
6
15,3
6064
S
DS'70
-
-
-
1
3,6
1421
6
B P
3
7,2
4104
0,8
369
0,6
256
7
CPN
1
4,4
2507
5,7
2480
1526
2
5.5
2198
8
PSP
3
7,2
4083
3,5
1
4,2
1668
9
PPR
-
2,6
1142
2,1
840
10
Leiden-Kabouterstad
-
-
1
3,0
1177
D'66
-
8,8
38 39
2
6,0
2354
Overigen
0
2,1
1199
2,7
1150
-
-
ook moeders met kleine kinderen,
die meteen hun kinderen in de kin
derleeszaal (waar dit filiaal bij hoor
de) binnenbrachten.
Kortom: het was nu echt een punt,
\\%ar nog iets van de leefbaarheid
van de stad kon aangewezen wor
den, een misschien niet goed geou
tilleerd. maar wel goed bediend,
eenvoudig en menselijk contactpunt
rondom de uitlening van boeken.
Daarmee wil niet gezegd zijn, dat de
leeszaal in de Breestraat slecht is in
enig opzicht. Maar wél dat zo'n klein
filiaal heel aparte voordelen heeft,
die in de moderne tijd steeds zwaar
der wegen.
Vraag: waarom niet gezocht naar
een goede ruimte? Zodat subisdie
wél gegeven kon worden?
Vraag 2: is er niet een politieke
partij die zich wil inzetten voor dit
filiaal, voor de 120 gedupeerden die
opgeofferd worden aan de „eisen"
die tegenwoordig aan een biblio
theek gesteld worden?
DS. J. HAPPEE
LEIDEN
LEIDERDORP Binnenkort zal in
Leiderdorp een begin worden ge
maakt met reconstructiewerk
zaamheden aan het gedeelte Van der
Valk-Boqmariweg gelegen tussen de
Spanjaardsbrug en de Dijkgraven-
laan. De werkzaamheden zullen
worden uitgevoerd door het aanne
mingsbedrijf- Cultuurweg N.V. te
Heemstede onder direktie van de
Dienst van Gemeentebedrijven. Om
de reconstructie met zo weinig moe
gelijk hinder voor het verkeer te
kunnen voltooien, zal het werk in
drie fasen worden uitgevoerd, waar
bij de woningen en de aanliggende
bedrijven zoveel mogelijk bereik
baar blijven.
LEIDERDORP De burgemeester
is verhinderd maandagochtend tussen
9 en 10 uur spreekuur te houden.
