ERKSPOOR IN STAKING
1
Russen moeten inmenging
in N.-Ooslen staken
Commentaren
Kabinet doet weinig
aan kiesstelsel
Het Kwartet
t\
m.r j
Minister zou vandaag
zaak aan orde stellen
HIT WIER
Bewolking
Verdrag
Bonn en
Moskou op
komst
Koersen Wall
Street nog
verder omhoog
Premier: Viering
4 en 5 mei niet
voor het laatst
Miljoenen vissers naar
de waterkant
GEEN HOGERE DREMPEL
Ook NS weigeren
blauwe girokaart
Nixon weer
naar Europa?
leiiwe Leidse Courant
I Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
|dag 29 mei 1970 51ste jaargang
vooraanstaande
prol. christelijke
dagbladen
lotdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Abonnementsprijzen p.w. ƒ1,16, p. m. 4,95, p. kw. 14,85
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
I ttkhontlvn dvingvn aan op boslissing
Uitblijven hetvkvni ontslag 2000 man
UTRECHT Nadat liet personeel van Werkspoor Utrecht
gisteren de laatste twee uur van de dag al had gestaakt, nam van
daag de onrust nog toe.
Vanmorgen kwamen directie en dagploeg bijeen in de kantine,
waar de directie de stappen toelichtte die zij bij de regering heeft
genomen om een regeringskrediet en ordergarantie te verkrijgen.
In deze vergadering werd tot een staking besloten. Eerst werd het
voorstel van de ondernemingsraad, het werk van half elf 's ochtends
neer te leggen, aangenomen. Daarna kwam een voorstel uit de zaal
de hele dag te staken, of in ieder geval tot er bericht uit Den Haag
komt, en daar schaarde vrijwel iedereen zich achter. De werknemers
zouden het bedrijf niet verlaten.
Minister Schut heeft gister
middag in de tuin van zijn
ministerie in Den Haag een
i etitie met 10.000 handte
keningen in ontvangst genomen,
|iem. aangeboden door dames van
actiecomité Het Kind van
de Rekening.
Men kan beter barrevoets
Ioor het leven gaan, dan
tooi! zijn lakschoenen uit
rekken. SIRIUS
DE BILT De luchtdrukver-
^JiLllen in Europa zijn klein,
llyat storingsgebieden en gebie-
|Si met opklaringen zich slechts
verplaatsen. Op die
latsen, waar de zon flink kan
lijnen, lopen de temperaturen
tot waarden boven 20 gra
in zuidoost- en oost-Europa
"am veel bewolking voor,
irdoor de maxima daar veelal
boven 16 graden uitkwamen,
irbij viel vooral in Roemenië
itselijk opnieuw 15 tot 20 mm
in.
nmiddels is de depressieactivi-
op de oceaan toegenomen. Een
ste oceaanfront, dat vandaag
r ons land trok, had nog niet
1 betekenis, maar een tweede
itale storing trekt over Ier-
d naar het oosten. De bijbeho-
de lagedrukkem zal zich over
dicht langs ons land verplaat-
'ooruitzichten voor zondag:
lantal uren zon: 4 tot 11; min.
ip: van ongeveer normaal tot
jraden onder normaal; max.
ip: omstreeks normaal; kans op
droge periode van minstens
uur: 95 procent; kans op een
eel droog etmaal: 70 procent.
arometer.stand: heden 10 uur
.6cm> (1008 millibar), idalend.
Zou
en maan
zon op 4.28, onder 20.47;
in op 2.07. onder 15.35; 4 juni
>g Water
mei: Rotterdam 30 mei:
terdam le getij 0.13. 2e getij
8, Vlissingen 10.0522.34.
lemstad 0.5813.40.
T.S gaan met Moskou praten
Amerikaanse functionarissen me
nen dat het resultaat van dit onder
houd van uitzonderlijk belang zal
zijn voor het Israëlische verzoek om
vliegtuigleveranties, dat de regering
opnieuw in behandeling heeft geno
men.
ROME Uit Rome wordt
vernomen dat Amerika binnen
kort op hoog niveau een beroep
op Rusland zal doen om zijn
steeds sterker wordende inmen
ging in het Israëlisch-Arabische
conflict te staken.
Volgende week hoopt minister van j
buitenlandse zaken Rogers de Rus-
sische ambassadeur in Washington, j
Dobrynin, te spreken, om diens rege-
ring te waarschuwen voor de even- j
tuele gevolgen van actieve militaire - - - -
interventie, o.a. door het beschikbaar i neel m°et<?n worden opgenomen,
stellen van Russische piloten aan de
Egyptische luchtmacht.
Volgens de zegsliederv zal Rogers
nogmaals trachten de medewerking
van Rusland te verkrijgen voor een
gezamenlijk optreden der grote mo
gendheden tot afkondiging van een TclcTcUlllïlCll
VMF/Werkspoor bestaat voor
een belangrijk deel van de pro-
duktie van spoorwegmaterieel.
Bij uitblijven van een orderga
rantie van de Nederlandse
Spoorwegen worden ontslagen in
de loop van het jaar en sluiting
over ongeveer een jaar onver
mijdelijk geacht.
De staking gisteren was het gevolg
va neen kranteartikel, dat 's middags
onder het personeel werd verspreid.
Het Vrije Volk meldde dat het ka
binet vandaag zou besluiten het door
Werkspoor gevraagde krediet en de
ordergarantie te weigeren. Dit zou
betekenen dat de rollende-materieel-
fabriek in Utrecht moet sluiten, waar
door 2000 mensen moeten worden
ontslagen.
VMF/Werkspoor leed in 1969 een
verlies van ƒ26 miljoen. Dit verlies,
aldus het jaarverslag van het be
drijf, zou waarschijnlijk door een re-
geringskr^djet worden gecompenseerd.
Een kabinëtsv. oordvoerder deelde gis- I
teren mee dat de zaak-Werkspoor niet
op de agenda van het kabinet voor
I vandaag zou staan.
Gezien het toespitsen van de situa
tie was het echter wel duidelijk dat
j minister Nelissen de zaak in het ka
binet aan de orde zou stellen.
het voortbestaan van Werkspoor
aantasten.
Het Pvda-Kamerlid Wieldraaijcr
heeft minister Nelissen vragen ge
steld over de zaak-Werkspoor. Hy
vraagt of het kabinet misschien al
een beslissing heeft genomen, maar
met de bekendmaking wil wachten
tot na 3 juni, de dag van de raads
verkiezingen. HU vraagt ook of de
beslissing zal leiden tot sluiting van
Werkspoor Utrecht en ontslag van
het 2000 man tellende personeel.
Het is weer zover: op de haring-
karretjes wappert de nationale vlag
ten teken dat de Hollandse Nieuwe
op het (marmeren) tafeltje ligt. In
Amsterdam was de notering van het
zeebanket gistermiddag 1,50: een
bedrag dat door de ware liefhebber
graag en gretig werd betaald
De arbeiders van Werkspoor
gistermiddag opgeschrikt door
verontrustende berichten over
massaal ontslag (de regering zou
over het verlenen van krediet al
een afwijzend principebesluit
hebben genomen, maar ivillen
wachten met de bekendmaking
tot na de raadsverkiezingen)
lopen snel de poort uit om het
laatste nieuws te vernemen
Nabije Oosten
"yOOR DE zoveelste keer gaan Ame
rika en Rusland proberen de
spanning in het Nabye Oosten te ver
minderen. En opnieuw lykt de kans
op succes klein.
Door van tyd tot tyd besprekingen
niet uit de weg te gaan heeft Moskou
de zaak slepend gehouden, om in
tussen zyn gang te kunnen gaan.
Terwijl het Amerika dwong af te
zien van Phantom-straaljagers voor
Israël, bleef het troepen en raket
installaties naar Egypte zenden.
President Nixon moet op korte ter-
myn beslissen, of alsnog Phantoms
geleverd zullen worden. De Israëli
sche argumenten zyn intussen sterker
geworden.
Het voornaamste doel van de Rus
sen zal zijn te voorkomen dat Ame
rika het dringende verzoek van Israël
inwilligt.
Eeen vraag blijft. of zy er iets tegen
over willen stellen, waardoor Israël
niet langer genoodzaakt wordt zich
op oorlog voor te bereiden wil het
in vrede leven.
Suezkanaal
UtOK Amerika rekent met de mo-
gelykheid. dat de Russen hun
militaire aanwezigheid in Egypte wil
len gebruiken om opening van het
Suezkanaal te forceren.
Zy kunnen dit doen door een brede
strook langs de oostelijke oever van
het kanaal te bezetten, die sinds de
junioorlog van 1967 in Israëlische
handen is.
Als excuus kunnen zy aanvoeren, dat
dit land de resolutie van de Veilig
heidsraad blyft weigeren, waarin ont
ruiming wordt geëist.
Dat zou geen geldige verontschuldi
ging zyn, want ook de resolutie ziet
ontruiming als onderdeel van een al-
helc regeling.
Er is echter een andere reden die
Moskou van zyn lang gekoesterde
voornemen kan afhouden: het kanaal
is bijzonder kwetsbaar.
Zonder een oorlog op grote schaal, die
Israël als militaire factor moet uit
schakelen, zal het zelfs niet mogelyk
zyn het kanaal bevaarbaar te maken.
zaterdag 30 mei a.s.
om 9 uur opening i
van de verlengde.:
wapenembargo. In een dergelijke af
spraak zouden ook bepalingen voor
hulp van buitenlands militair perso- i
ROME Uit Rome en Bonn wordt
vernomen dat de Sowjetunie en
West-Duitsland begin juli een ver
drag zullen sluiten.
Dit verdrag zou uit de volgende
drie punten bestaan:
verwerping van het gebruik van
geweld door de twee landen
de belofte van West-Duitsland de
grenzen van Oost-Duitsland te eerbie
digen;
de belofte van Rusland zich niet
te zullen mengen in Duitse aangele
genheden.
Verwacht wordt dat de Westduitse
regering volgende week zal beslissen
over het openen van de formele be
sprekingen met de Russen. Minister
van buitenlandse zaken Scheel zal
vermoedelijk 10 juni naar Moskou
reizen.
De NAVO-ministerraad die begin
deze week in Rome bijeen was. zou
zich akkoord hebben verklaard met I
zo'n verdrag.
Drees: D'66 en
PvdA niet op
de juiste weg
DEN HAAG Dr. Willem Drees is
van mening dat noch de PvdA, noch
D'66 met hun ideeën de juiste weg
wijzen naar vernieuwing van het
staalkundig bestel in Nederland.
Ook een gekozen minister-president
is volgens de oud-minister afhanke
lijk van de partijen die de meerder
heid in de Kamer vormen. Hij voor
spelde dat het twee-partijenstelsel in
Nederland voorlopig nog een illusie
zal blijven. Hij wees in dit verband
op de „vertroebelende werking van
de confessionele partijvorming".
Dr. Drees acht het onmogelijk voor
D'66 om de positie van het parlement
en het kabinet te versterken, zolang
er nog grote meningsverschillen blij
ven tussen de PvdA en D'66.
Bij een afwijzend antwoord zou het
voor Washington praktisch onmoge
lijk worden het Iraëlische verzoek om
nieuwe vliegtuigen nog langer aan te
houden.
Amerika beschikt over een uitweg
om zonder al te veel fanfare aan Is
raël nieuwe vliegtuigen te verschaf
fen. In het veelbesproken contract
voor de eerste levering van Phantom-
jagers is namelijk een clausule opge
nomen dat Amerika garant staat voor
vervanging van verloren gegane toe
stellen.
Een Israëlisch dagblad meldt dat de
Sowjetunie een groot aantal amfibie
voertuigen naar Egypte heeft gezon
den, om Suezkanaal over te steken.
NEW YORK Gisteren zijn de
koersen op de Newyorkse effecten
beurs voor de tweede achtereenvol
gende dag gestegen. Nadat woensdag
een recordstijging was opgetreden in
het Dow-Jonesgemiddelde van 32,04
punten, kwamen hier gisteren nog
eens 20,95 punten bij.
Als oorzaak voor de spectaculaire
stijgingen wordt onder meer gezien
de verklaring van de voorzitter der
Federal Reserve Board. Arthur
Burns, die meedeelde dat in de toe
komst voor een toereikende uitbrei
ding van de geld voorziening zal wor
den gezorgd. Ook de „nieuwe dialoog"
tussen Washington en Wallstreel
speelt een belangrijke rol.
DEN HAAG -- Berichten dat de
herdenking en viering op 4 en 5 mei
voor de laatste maal zijn gehouden,
missen elke grond, aldus premier De
Jong.
Hij zei gisteren in antwoord op een
vraag van Kamerlid Voogd (soc.) dat
herdenking en viering dermate deli
cate zaken zijn, dal overheden, groe
pen en burgers niet door een centrale
beslissing daarover kunnen worden
gebonden.
Gistermiddag hebben de Metaalbe-
drijfsbond NVV, de Katholieke Bond
St. Eloy, de Christelijke Metaalbond
en de Unie van Beambten en Ho
ger Personeel een telegram aan pre
mier De Jong gestuurd, waarin zij er
bij de regering op aandringen vandaag
e enbeslissing te nemen over de ge
vraagde garanties.
Het NVV herinnert eraan dat de
VMF al in november 1969 bij de re
gering heeft aangeklopt vbor finan
ciële steun. Het acht een beslissing nu
absoluut noodzakelijk, omdat de si
tuatie anders bij de verschillende
VMF-onderdelen zodanig zal ver
slechteren dat ze levensgevaarlijk
wordt voor het vóórtbestaan van het
bedrijf.
B. en W. van Utrecht hebben gister
avond na een spoedvergadering tele
grammen gestuurd aan de minister
raad en minister Nelissen (economi
sche zaken), waarin zij met klem ver
zoeken geen besluiten te nemen, die
MORGEN BEGINT SEIZOEN
SPAANSE KAST
Uit Barcelona ontvingen wij dit zeldzaam
mooie meubel, waarvan de panelen met
de hand zijn gesneden.
PRIJS: f 2450,—
Exclusieve interieurs
BULTHUIS
Botermarkt 33
SHOW VAN EIKEN MEUBELEN
Nieuwe Rijn 35
EUROPESE MEUBELSHOW
Rhijngeesterstraatweg 56
OEGSTGEEST
AAN DE WATERKANT
Morgen is het dan weer zover.
Eindelijk, zeggen de enthou
siasten, want voor hen heeft het
alweer, zoals altqd, te lang ge
duurd. Popelend hebben zij op
de dag van morgen gewacht; al
weken geleden hebben zij in
schuur of kelder hun tuig in
gereedheid gebracht. En het
staat wel vast, dat zij morgen
bq het krieken van de dag al
zullen uitzwermen.
Naar de waterkant, naar de slootjes,
de kreken, de rivieren, naar de riet
kragen van de plassen. Om er voor
h?t eerst in het nieuwe seizoen weer
hun dobber uit te zetten. Want het
visseizoen is open en de jacht weer
vrij.
De vorentjes, baarsjes en karpers:
ze mogen weer, mét liet fiat van de
wet, wórden verschalkt. En dat be
tekent in de komende weken een uit
tocht van één miljoen mensen, want.
zó groot is het visserslegioen in ons
land.
Of hun rijke vangst staat te
wachten, is nog een vraag. Maar
deskundigen zijn niet pessimistisch.
In de kleine wateren is deze winter
wel wat sterfte geweest, maar alge
meen rekent men op een gunstige
visstand.
Steekproeven hebben al uitgewezen,
dat er vooral in de Veluwerand-
meren veel snoekbaarzen, vorens en
brasems zitten en op de plaatsen
waar forel is uitgezet lijkt dit
„neusje van de zalm voor elke visser"
dit seizoen ook goed te gedijen.
Alleszins goede perspectieven dus.
Nu maar wachten of ze zullen
bijten
Vanaf de space-lower hebt
.u een uniek uitzicht op
185 m hoogte>over de
hele Randstad. Met
foto- en filmcamera^
maakt u prachtige ,i
panoramische
opnamen vanuit
de ronddraaiende
liftcabine.
win een
3-daagse vliegreis f
naar Stockholm!
De. eerste 25.000
bezoekers van de nieuwe j
space-tower krijgen
een prentbriefkaart
die hen kans geelt op
een geweldige vliegreis
UTRECHT De Nederlandse
Spoorwegen zullen na 1 juli geen
blauwe giro-overschrijvingskaarten
meer accepteren aan de loketten.
Alleen de door de girodienst tot
honderd gulden gegarandeerde giro
betaalkaarten worden dan nog aan
genomen.
Baby iu smeerkuil
VENHORST De veertien maan
den oude Sandra Bevers is gisteren
in een open smeerkuil voor de ouder
lijke woning in Venhorst (gemeente
Boekei) gevallen en verdronken. In de
kuil stond veertien centimeter water.
WASHINGTON President Nixon
is van plan in juli een tweede reLs
naar Europa te maken, sehryft de
Washington Post. Hy zou ditmaal ook
Spanje en Scandinavië bezoeken.
Leden van de veiligheidsdienst zou
den al in Europa zijn om de nodige
regelingen te treffen. Het Witte Huis
had nog geen commentaar.
Exclusieve DAMES
HERENSCHOENEN
Lederwaren
I.k.rsfeeg 1S-M - f.ei
Telefoon 427.18
(Van onze parlementsredaclie)
DEN HAAG De regering is
niet van plan de voorstellen van
de kiesraad en de staatscommis
sie Cals-Donner voor hervorming
van het kiesstelsel over te ne
men.
Minister Beernink deelt de Twee
de Ka meer mee, dat hij niet gelooft
dat die voorstellen de samenwer
king tussen de huidige partijen zal
stimuleren.
Volgens hem doorkruisen ze de „in
gang zijnde ontwikkelingen in het
partijwezen". De minister constateert
dat er in de staatscommissie geen vol
ledige overeenstemming .is bereikt
over maatregelen, die het partijstel
sel doorzichtiger zouden kunnen ma
ken.
Aangezien de verschillende gedach-
ten over de toekomstige regerings
vorm nog niet zijn uitgekristalliseerd,
acht het kabinet een grondwetswij
ziging op dit moment onjuist.
(In het tweede rapport Cals-Donner
worden de volgende (meerderheids-)
i voorstellen gedaan: stemming over
de aanwijzing van een kabinetsfor
mateur en verdeling van het land
in twaalf kiesgebieden. Een min
derheid wil ook dat de premier
rechtstreeks wordt gekozen en de
kiezers worden geraadpleegd over
de vraag welke partijen een rege
ring moeten vormen.)
Het kabinet wil wél meewerken
aan minder vergaande hervormingen.
De opkomstplicht is al opgeheven. Het
kabinet overweegt bovendien een
wetsontwerp dat het verbod opheft
binnen bepaalde kieskringen met
üjstbindingen t£ werken.
Minister -Bèernink schrijft, dat de
regering beslist niet met voorstel
len zal komen om de kiesdrempel te
verhogen. En dat is op z'n minst op
vallend, omdat verschillende partijen,
waaronder de KVP, de verlaging van
de kiesdrempel al in hun programma's
hebben opgenomen. In het concept
program van de KVP wordt zelfs van
een drempel van vijf zetels gespro
ken.
PvdA-fractieleider Den Uyl heeft
gezegd teleurgesteld te zijn over de
weigering van het kabinet, nog voor
de verkiezingen van 1971 met een
grondwetswijziging te komen.
Hy noemde de nota van de minister
een „faillissement van de vernieu
wing".
