Spookbeeld van Libanezen Israëlische wraakacties AANVAL FELLE OP DUITSLAND Ambassadeur vermoord na ultimatum van 20 minuten arcel van Dam een zeer nzorgvuldige ombudsman Commando's ondermijnen stabiliteit Tweeling in ijskast In Grieks gestikt massaproces Kinderzegels: weer 5 milj oen Kamerlid Kikkert weerlegt beschuldiging Politie: mag ik me even voorstellen? Geen amnestie voor gevangenen NKF maakte in 1969 ruim 32 milj. winst Ontvoeringen in Japan op handen? - I - DINSDAG 7 APRIL 1970 1 an onze speciale verslaggever Link van Bruggen) BEIROET Hoe wankel de olitieke situatie in Libanon is, n met hoeveel kunst en vlieg werk het evenwicht der minder eer», eden gehandhaafd wordt, blijkt de gebeurtenissen van en- weken geleden. Naar aan- iding van een smokkelaffaire dit kan ook een voorwendsel m jn bonden dertig Palestijnse an N jmmando's de strijd aan met groep Syrische vluchtelin- Tol«fcn. mad gaai Bij de gevechten, die een hele mid- g duurden, in een buitenwijk van eiroet op de weg naar het vlieg- ld werden alle passerende auto's, k de taxi waarin ik me bevond, op rapens onderzocht door met sten- uitgeruste fedajins! bij die Elkvechten dus sneuvelden drie com- 0laaj ando's en een onbekend aantal Sy- jchc „smokkelaars". De politie greep niet in. Ze stond 1 een afstand toe te kijken en had dai «hts enkele straten afgesloten. In Libanon was de vlam weer in de geslagen. Jumblatt, de vertwij- lde minister van binnenlandse za den, m. die nog bezig was met het on- be\« rzoek naar een incident waarbij ;h(X n fedajinleider door een legerpa- ouille was neergeschoten, kon niet ™Wkomen dat de schietpartijen zich 1 ^rder uitbreidden, ïzul Uit de hand cdkfAl de volgende dag, toen het lijk een der gesneuvelde fedajins per i naar Amman werd overgebracht 1 21 n daar op het Palestijnse ereveld egraven te worden, liep de zaak op- leuw uit de hand. Toen de commando's die de kist van hun omgekomen kameraad bege leidden, in het dorp Kehale hun ge weren in de lucht leegschoten, dach ten de inwoners, allen christenen die tot een rechtse politieke groepering behoren, dat ze werden aangevallen. Ze grepen naar hun eigen wapens, verscholen zich achter muren en op daken, en schoten de fedajins als dui ven van de straat. Gevolg: tenminste vijftien nieuwe doden, om van de ge wonden maar niet te spreken. Weer een dag later breidden de schietpartijen zich naar het centrum van Beiroet uit. Wie op wie schoot, zal wel nooit meer te achterhalen zijn, maar christenen bevochten mo hammedanen en Palestijnen, terwijl linkse revolutionairen van de gele genheid gebruik maakten om hun haat tegen de gevestigde orde te luchten door het neerschieten van willekeurige personen. Gevolg: nog eens 20 doden. Dit alles gebeurde binnen een halve week. Een wanhopige minister Jum blatt onderhandelde naar alle kanten om de moord en doodslag over en weer stop te zetten. Het leger werd niet ingeschakeld om orde en veiligheid te herstellen. De strijdkrachten mogen dan een sta biel element zijn in de chaotische Li banese maatschappij, ze bestaan voornamelijk uit christenen en ze wekken bij de mohanmedanen (meer dan de helft van de bevolking) wrok gevoelens op. De langdurige rege ringscrisis van het vorig jaar. waar soortgelijke incidenten aan ten grondslag lagen, is hier een duidelijk bewijs van. De Palestijnse commando's hebben in het toch al zo moeilijk 'regeerbare Libanon voor een nieuwe, gevaarlijke vuurhaard gezorgd. De meeste Liba nezen voelen er weinig voor door de fedajins gedomineerd te worden, om dat dezen wraakacties van Israëlische zijde uitlokken. Sinds Tel Aviv het vliegveld van Beiroet met helikopters overviel en in een bliksemactie voor miljoenen gul dens aan schade berokkende, zit de schrik erin. Vanwege de Arabische verbondenheid is men weliswaar ver plicht de commando's met de mond te loven en te prijzen voor hun in een romantische sfeer getrokken helden daden, maar de meeste Libanezen zien ze toch liever gaan dan komen. „Hun aanwezigheid dreigt Libanon te vernietigen," heeft Pierre Gemayel, leider van de Falangistische Partij en minister van openbare werken, ge zegd. Raymond Edde, de voorman van het Nationale Libanese Blok, voegde hieraan toe dat het Libanese volk en het Libanese leger niet be hoeven te bloeden en te betalen voor activiteiten waarvoor ze niet verant woordelijk zijn. De leider van de Liberale Partij een andere tegenstander van de feda jins zei weer dat de handelingen van de guerrillastrijders de elemen taire beginselen van de nationale soe vereiniteit ondermijnen. Het grootste spookbeeld van de Li banese regering is dat de Israëliërs Zuid-Libanon zullen bezetten, als de commando-activiteiten langs de grens uit de hand lopen. Het gaat om een gebied, dat Tel Aviv, volgens de Ara bische lezing althans, reeds lang be geert, omdat het vruchtbaar is en het water van de rivier Litani ook voor bevloeiingen in het noorden van Is raël zou kunnen worden gebruikt. Akkoord Volgens Beiroet zijn er momenteel zo'n 2.000 fedajins in het land. Ze zijn gelegerd op de hellingen van de berg Hermon in het gebied van Arkoub. Ze hebben zich verplicht geen andere streken te betreden. Dit laatste is geregeld in het zoge naamde Akkoord van Kairo, dat in november van het vorig jaar werd bekrachtigd door Yasser Arafat, lei der van de El Fatah en voorzitter van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie. Zijn tegenspeler was de voormalige chef-staf van het Libanese leger, ge neraal Boustany. Van dit aanvankelijk geheime ak koord zijn nog meer afspraken uitge lekt. In andere gebieden dan Arkoub bijvoorbeeld mogen de commando's niet gewapend of in uniform op straat verschijnen. Ook is het hun verboden eigen nummerplaten op hun auto's te voeren, of het gezag in Pa lestijnse vluchtelingenkampen over te nemen. De meest opvallende bepaling is wel dat de Israëlische stellingen niet van Libanees grondgebied af bescho ten mogen worden. De commando's mogen pas van hun vuurwapens ge bruik maken, als ze de grens hebben overschreden. Van al deze afspraken is weinig of niets terecht gekomen. De fedajins vertonen zich wel gewapend en in uniform op straat tot in Beiroet toe worden ze gesignaleerd terwijl ze in de vluchtelingenkampen de macht stevig in handen hebben. De confrontatie aan de Israëlische grens stelt overigens nog weinig voor. Het gaat om speldeprikken, niet (nog niet?) om grootscheeps opgezette raids. Over het algemeen kan gezegd worden dat de christenen in Libanon zeer afwijzend staan tegenover de ac tiviteiten van de fedajins op het eigen grondgebied. Ook een deel van de mohammedanen, de sjiieten, wil len er niets mee te maken hebben. De laatsten wonen nu eenmaal in Zuid- -Libanon en voelen er weinig voor de eerste slachtoffers te worden van eventuele Israëlische wraakacties. Van de grote groep sunnieten, eveneens mohammedanen, en van de Palestijnen ontvangen de commando's echter alle steun. Ook de linkse revo lutionairen, die o.m. in Beiroet en Tripoli opereren, staan achter hen. Dit maakt de fedajins driester, ver sterkt hun provocatiedrang en heeft het Akkoord van Kairo al tot een farce gemaakt. Al met al facetten, die de Libanese regering met schrik vervullen, temeer daar de commando's met steun van de sunnieten de Palestijnen en de linkse revolutionairen erop uit zijn een kabinet te installeren, dat zich ten volle gebonden acht aan de Ara bische zaak. LONDEN Een tweeling van drie jaar, Vanessa en Elizabeth Allen, is gisteren in het Engelse Stathern door verstikking om het leven geko men. De kinderen hadden zich in de ijskast verstopt. Gravin Helena Sabina von Spreti, echtgenote van de om het leven gebrachte Westduit- se ambassadeur in Guatemala, graaf Karl von Spreti. by de kist met het stoffelijk over schot van haar man. Het li chaam is gisteren naar West- Duitsland overgevlogen. ATHENE De openbare aan klager in het massaproces tegen 34 vooraanstaande Grieken, heeft gisteren een felle aanval gedaan op de Westduitse Sociaal-Demo cratische Partij. Hij beschuldigde de >ccrctaris-gc- neraal van deze partij Wlschnewski van grove inmenging in Griekse jus titiële aangelegenheden. Een van de verdachten in het pro ces Nicolaou die beschuldigd wordt van samenzwering tegen het kolo nelsbewind, had in een brief aan een in Duitsland verblijvende landgenoot geklaagd over het uitblijven van geld voor gezinnen van Griekse politieke gevangenen. Een afschrift van de brief was ge richt aan Wischnewski. In de brief verweerde Nicolaou zich tegen be schuldiging, als zou hij ongeveer 80.000 gulden hebben verduisterd van de SDP, dat bestemd was voor do Griekse gezinnen. Mensenrechten De voorzitter van de Griekse so ciaal-democratische unie, die ook te recht staat, zou een derde van dit bedrag hebben ontvangen. De aanklager beweerde dat Wisch newski had gezegd dat het Duitse volk het procos zeer aandachtig volg de om na te gaan of de rechtregels en de beginselen van de mensenrechten werden geëerbiedigd. AMSTERDAM De kinderpostze- gelactie 1969 heeft weer ruim 5 mil joen gulden opgebracht. Om sneller tc kunnen helpen bij vele „kleine noden" (tot 15.000) is vandaag al in Rotterdam uitdeling gehouden. Er zijn 88 instellingen en tehuizen bedacht voor een totaalsom van zes ton. (Van onze parlementsredactle) DEN HAAG „Als er ooit ;n ombudsman in Nederland ordt benoemd, moet dit niet de 31 eer Marcel van Dam zijn. Want S ?ze is als zogenaamde ombuds- lan van de VARA wel erg on- irgvuldig te werk gegaan". It was gisteravond de reactie van t CH-Tweede-Kamerlid H. Kikkert de beschuldiging van de VARA- evlsle dat hU kiezers onjuist zou j\ bbcn voorgelicht f Het ging en gaat de heer Van Dam i er het wegwerken van het grote ischil in uitkering aan hen, die vóór 1 juli 1967 en hen die na deze datum invalide zijn geworden. In een brief aan een kiezer, welke brief de heer Van Dam in handen had gekregen, schreef de heer Kik kert. dat hij in de Tweede Kamer bij de behandeling van de begroting van sociale zaken de minister had gevraagd opnieuw in overweging te nemen de oud-invaliden te hulp te kbmen. T egenstemmen Volgens de heer v. Dam zou de heer Kikkert niet alleen tegen de motie- Van Lier hebben gestemd, die om deze gelijktrekking vroeg, maar zelfs niet het woord hebben gevoerd in de Kamer. De Handelingen van 29 januari 1970 onthullen echter, dat de heer Kik kert wel degelijk terwijl hij de betreffende brief waarin op de mis stand werd gewezen op zak had het woord voerde en aan minister Roolvink vroeg een inventarisatie te maken van de schrijnende gevallen en zo snel mogelijk te helpen. „Dat beschuldigt maar voor de te levisie", zei de heer Kikkert gister avond", terwijl ik in geen enkel op zicht op de hoogte was gesteld dat dit boven mijn hoofd zou hangen". (De brief wekt niet de indruk dat de heer Kikkert vóór de motie zou stemmen red'). Hermsen Het tweede slachtoffer-Kamerlid van de VARA-ombudsman was de KVP-er B. J. M. Hermsen. die ook een onjuiste brief zou hebben ge schreven. Hij had gesteld dat de KVP bij herhaling op de kwalijke situatie had gewezen, terwijl de fractie tegen de motie-Van Lier stemde. De heer Hermsen kon zich in een gefilmd interview verdedigen, wat hem slecht afging. Hij zei onder meer dat de heer Van Dam enkele passa ges van zijn brief uit het verband had gerukt en de tussenzinnen met opzet niet had voorgelezen. Vliegt u igka pe r vergist zich in de route PITTSBURG Een vliegtuig van Transworld Airlines is gisteravond veilig in Pittsburg (VS) geland nadat een gewapende man. die de stuurhut was binnengedrongen, onschadelijk gemaakt was. De 22-jarige Lyn Louis Little dacht dat het toestel naar Boston vloog en wilde de piloot dwingen koers te zetten naar Pitsburg, wat precies het reisdoel van het vliegtuig was. Een half uur voor de landing in Pittsburg werd de man door de pi loot ontwapend. By aankomst werd hij gearresteerd. GOUDA Met ingang van gisteren zijn de leden van het Goudse politiekorps uitgerust met visitekaartjes, die zij op straat bij contact met. het publiek (bijvoorbeeld in verband met een aanrijding, een be keuring, een terechtwijzing etc.) aan de betrokkenen moeten over handigen. Deze laatste weet dan naam en rang van de betreffende politie ambtenaar, hetgeen mede van belang is. indien hij later aan het politie bureau nader over het geval wil spreken, inlichtingen wil vragen of verdere informatie wil verschaffen. De Goudse politie hoopt vooral met deze originele vorm van dienstbetoon een bijdrage te leveren tot een betere verstandhouding tussen de politie en het publiek. Op de foto overhandigt politie-agente mevrouw Timmerman (23) haar visitekaartje aan de automobilist, die zij zojuist een bekeuring heeft gegeven. HILVERSUM Ter gelegenheid van de 25-jarige herdenking van de bevrijding zal geen amnestie worden verleend aan gedetineerden. Dit heeft minister Polak (justitie) gisteravond gezegd in het NOS-radio- programma „Komt u maar". Het on derwerp was schriftelijk aan de orde gesteld door een gedetineerde uit de gevangenis in Arnhem. De minister wees erop dat de laat ste tijd steeds meer verzet rijst tegen het verlenen van amnestie omdat de ze maatregel vaak tot grote onbillijk heid leidt. Minister vraagt advies over loonbeleid PTT-er s DEN HAAG Minister Bakker (verkeer en waterstaat) heeft de staatssecretaris van binnenlandse za ken om advies gevraagd over het te voeren overleg inzake de salarissen van PTT-expediteurs. Tot nu toe is geen overeenstem ming bereikt over de herziening van de lonen van expediteurs bij de pos terijen op de treinen en op kantoren. Het afgelopen weekeind heeft de minister een gesprek gehad met de Nederlandse Christelijke Bond van Overheidspersoneel over deze zaak. AMSTERDAM De Nederlandse j Kabelfabriekcn (NKF) hebben vorig i j jaar ruim 32 miljoen winst gemaakt. De totale omzet bedroeg in 1969 bijna een miljard gulden. De NKF is uitgegroeid tot een van I de grootste kabelproducenten van Europa. Het aantal werknemers in binnen- land (7770) en buitenland (4893) be- droeg totaal 12.663. Het exploitatiesaldo is in 1969 toe genomen van ruim 92 miljoen tot meer dan 116 miljoen gulden. Voorgesteld wordt over 19691 twintig procent dividend uit te keren. Deze cijfers staan opgetekend in het gisteren verschenen introductie- bericht van het geconsolideerde re- sultatenoverzicht voor 1969. Tot de activiteiten van de NKF be horen electrische kabels, staal en plastics. Zoals bekend heeft Philips op 17 maart bekend gemaakt een bod uit te willen brengen op het concern om tot nauwe samenwerking tussen beide bedrijven tc komen. De positie van de NKF wordt hier door aanmerkelijk versterkt, terwijl voor de werknemers de werkgelegen heid positief wordt beïnvloed. De raad van commissarissen zal worden uitgebreid met twee leden van de raad van bestuur van Philips. GUATEMALA-STAD Uit een voorlopig onderzoek is ge bleken dat de Westduitse am bassadeur von Spreti waar schijnlijk is neergeschoten ter wijl hij met zijn rug zat tegen de muur van het huis, waar zijn lijk is gevonden. Hij had zijn monocle in de hand toen hij stierf. Aangekomen wordt dat hij niet vermoedde dat men hem ging vermoorden. De twee ko gels zijn afgevuurd op een af stand van 30 centimeter van zijn i slaap. De ontvoerders hadden tevoren nog telefonisch contact gehad met de pau- J selijke nuntius, mgr. Prigione, die als bemiddelaar optrad. „Zegt u tegen de regering dat zij nog 20 minuten heeft" Dat is niet genoeg", antwoordde de nuntius. Maar de man die de nuntius te woord stond, weigerde meer tijd te geven. Von Spreti stierf volgens de lijk schouwer tussen vier en vijf uur plaatselijke tijd. In de vroege och tenduren van maandag kwam in Bonn het bericht binnen, dat von Spreti, in een lemen hut op ongeveer 17 kilometer van de hoofdstad door een boer dood was aangetroffen. „Belachelijk" In een verklaring zei de Guatemal teekse regering later dat zij bereid was geweest een aantal politieke ge vangenen uit te wisselen tegen de ambassadeur, maar de ontvoerders hadden hun eisen 'belachelijk' ver hoogd. Vier van de gevangenen had den reeds bekend deelgenomen te Als een Hagenaar iets vriendelijks over Amsterdam gaat zeggen, moet hij eerst drie keer slikken. Dat is om alle ondervonden geringschatting, ooit door Amsterdammers aange daan, weg te werken. Alles namelijk wat niet uit het Amsterdamse komt, is „van buiten". En Hagenaars willen niet „van bui ten" zijn. Wat dus eigenlijk wéér een discriminatie is voor allen die noch uit Amsterdam noch uit Den Haag komen. Maar zulke doorden kertjes zijn zelfs voor Hagenaars dikwijls te voel. De Hagenaar pleegt zich in Am sterdam te verdedigen met opmer kingen over de stinkende grachten, de parkeerellende daar, maar het klinkt flauw en bovendien luistert er niemand naar Diep in het Haagse hart echter leeft het bewustzijn, dat wij iets hebben waar de Amsterdammers naar kunnen flirten: onze parken en plantsoenen. Helaas... in april is heel Den Haag nog een doodse groenloze stad. In een enkel hoekje proberen bomen en struiken met pijnlijke moeite wat kleur en knop aan de takken te krij gen, maar zwart staan de stammen inde regen. En juist dan lacht Amsterdam, Schaterlacht elk grasperk er met felle kleuren. Wit, paars, lila, geel en alle variaties daartussen. Bonte ta pijten van duizenden krokussen spreiden zich op de pleinen tussen het grauw d»?r huizen. Wie goed oplet, ziet daartussen al het glanzend groen van de narcissen de kop opsteken. We kunnen dus rustig aannemen, dat straks hel bloemfestijn nop. enige weken wordt voortgezet in geel en wit. Onmerke'-iiK ct>l- in de stad-van- opstand, dat geen bloem, geen blad. gekrenkt wordt, geen stap het gras betreedt. Terug in Den Haag wordt het Afgunst hoofdstedelijk voorjaarsfeest nog helderder in dc herinnering. Op het Voorhout immers piekt een enkel troosteloos krokusje, de plantsoen- aanleg in de Sophiastraat is alleen maar een modderkoek. In de Passa ge bloeit de lente wel, maar is daar aangekleed als een chique rijpe vrouw, die el'.- effect nauwkeurig voor de spiegel uitgekiend heeft Het prille, onschuld'ge- van de natuur is het zo niet. We zwerven met ons minderwaar- I digheidscomple.; verder óns Haagje door. En ziet, als we het het minst ver wachten, komt de victorie. Slierten auto's racen over de Al- kemadelaan. Een eindeloze stoet met haast Dan komt uit het belendende kreupelhout, waar we een sloot ver moeden, een eend opduiken. Waarom zullen we nooit weten, maar de eend wil verhuizen. Misschien ruikt ze dwars door de benzinedampen een lekkerder sloot aan de overkant! Op de rand van het trottoir wacht moedereend tot heel de sliert kui kens compleet is, dan doet ze een stap op het asfalt... Trip-waggelend gaat ze verder, voorzichtig het tempo bepalend voor haar kroost. Een bruine streep trekt dwars over de weg. De automobilist, die net nog geen seconde wachten kon en door het rode stoplicht schoot, remt., achter hem nog een en nog een. Het verkeer ligt stil, de eend steekt in alle gemoedrust over. De Hagenaar die het ziet, is ver zoend met zichzelve en zijn stad. En vergeet dat het best een Amster dammer kan zijn, die daar het eerst stopte. hebben aan de moord op de Ameri kaanse ambassadeur John Gordon Mein. „Dezen konden wij niet laten gaan", aldus een regeringswoordvoer der. Maar volgens het Westduitse minis terie van buitenlandse zaken, die ont hulde dat de bondsregering indirect contact heeft gehad met de guerrilla's werd de uitwisseling belemmerd door het feit dat de guerrilla's van plan waren vier van de door hen opgeëiste gevangenen terecht te stellen. Bonn zou ook bereid zijn geweest het losgeld dat door de guerilla's was geëist (2,5 miljoen mark) te betalen. In diplomatieke kringen is men van mening, dat de dood van de ambassa deur minder moet worden toege schreven aan de huidige regering van Montenegro dan wel aan zijn opvol ger Osorio, die zijn functie op 1 juli zal aanvaarden. Deze zou een beslissende invloed hebben gehad op de afwijzende hou ding van de regering van Montene gro. Zinloos Secretaris-generaal Thant van de VN, noemde de moord op von Spreti 'zinloos'. De leider van de democraten in de Amerikaanse senaat, Mike Mansfield, waarschuwde, dat de be trekkingen met de landen die niet in staat zijn Amerikaanse diplomaten te beschermen zullen worden verbroken. De politiebewaking voor de ambas sade van Guatemala in Bonn en voor de woning van ambassadeur Gandara is verscherpt. De ambassadeur heeft de laatste dagen tal van telefonische dreigementen ontvangen. Gandara is niet van plan gevolg te geven aan het verzoek van Bonn het land te verla ten. „Ik blijf. Ik heb van mijn rege ring geen instructies gekregen om naar huis te keren", was zijn com mentaar. Ambassadeur Gandara had zaterdag aangeboden de plaats van von Spreti als gijzelaar in te nemen. TOKIO De uiterst linkse Japan se studentenorganisatie „Het rode le ger", verantwoordelijk voor de op zienbarende vliegtuigkaping van vo rige week, is volgens politiekringen in Tokio van plan hoge regerings functionarissen en buitenlandse di plomaten te ontvoeren. Zij zou daar mee de vrijlating willen bewerkstelli gen van gevangen zittende mede werkers. De Japanse politie heeft gisteren op een spoedvergadering besloten tot uitbreiding >an het aantal lijfwach ten voor regeringspersonen en poli tieke leiders en verscherpte bewaking van de ambassades. Ook leden van het diplomatieke korps en vooraan staande bezoekers van de wereldten toonstelling in Osaka krijgen lijf wachten toegewezen. Volgens de politie had het rode le ger in de herfst van het vorig jaar al plannen beraamd die premier Sato en het hoofd van de politie in Tokio. Hatana, als doelwit hadden. Nu zou den de studenten door middel van ontvoeringen o.a. hun 'opperste lei der'. Koja Sjiomi, vrij willen krijgen. De 28-jarige Sjiomi is op 15 maart j.l. gearresteerd wegens het in bezit heb ben van explosieven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 7