Gereformeerde synode niet
afschrijven, zegt Berkhof
Gemengde
Billy of
gevoelens bij
toch niet
Alfrink legt nadruk op
eenheid met wereldkerl
Nabetraclitiiigscongres
in bezonnen sfeer
Westfalenhalle
bleek te klein
Bevrij dingsbewegingen
verdienen steun kerken
Prof. Fortma
overleden
PASTORAAL CONCILIE HERVAT
Een woord voor vandaag
Ds. Ketelaar:
Billy, go home
Moderne
mensen
ventileren óókc
woonkamer
ventilatoren
Ds. J. A. Tiem-e'
(61) overledt
MAANDAG 6 APRIL 1<
God is zo ver weg! Het is de verzuchting van de mens, die geen
raad meer weet. God is zo ver weg! Er is wel eens gezegd: Ja, vroe
ger, de discipelen, die hadden het gemakkelijk. Die hadden Jezus bij
zich, die konden met Hem praten. Maar wij, mensen van deze tijd,
wij zien Hem niet. Hij is zo ver weg. Het is ook de klacht van de
psalmist. "Waarom Here, staat Gij van verre, verbergt Gij U in tij
den van nood?" (Psalm 10). Ja, waarom?
De mens in nood, van welke aard deze nood ook mag zijn, verlangt
altijd een zichtbaar contact. Niet alleen met zijn mede-mens, ook
met God. Here, waar zijt Gij?
God zit hoog op Zijn troon. Het is waar, maar er is meer. De psal
mist schrijft ook: Gij aanschouwt moeite en verdriet, om het in
uw hand te leggen" (Psalm 10 14). God is ver, doch Hij houdt de
mens in het oog. De mens kan nergens gaan of staan of God ziet
hem en ook dat niet alleen. Hij aanschouwt moeite en verdriet
om het in Zijn hand te leggen. Prachtig gezegd. God ziet al onze
noden en behoeften en Hij legt ze in Zijn hand. Hij trekt het Zich
aan.
En dit verandert de hele situatie. De mens in nood kan met gesloten
PP ogen tot God gaan.
Wc lezen vandaag: Genesis35 vers 1 tot 21.
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Eigenlijk een merkwaardig gezelschap, dat zaterdag
in het nieuwe Jaarbeursgebouw, zeven hoog, over de onmacht der
gereformeerde synode, meer in het algemeen en positiever gesteld:
over het „wat" van de kerk, zijn getuigenis, zijn handel en wandel
wilde spreken.
Enerzijds mensen van v,Gemeente
toerusting", die sinds jaar en dag
nogal naar binnen gekeerd progres
sief bezig zijn. Overwegend ouderen,
die eerbied voor hun grijze haren op
konden eisen.
Anderzijds Synoodkreters, vaak
langharige, bewogen „oproerkraai
ers" die hun club met ingang van
heden modern tijdsverschijnsel
al weer hebben opgeheven na als
laatste daad mede dit bezinningscon-
gres te hebben georganiseerd.
Nog merkwaardiger was het te
HILVERSUM Met de bij
bel in de hand heeft Billy Gra
ham gisteravond het Woord ge
bracht, modern, helemaal in de
ze tijd geplaatst. Hij sprak van
uit de Westfalenhalle tot 35 an
dere zalen in Europa, tot in Oost-
Duitsland toe. Over zonde, oor
deel en straf, maar ook over ver
geving, liefde en bekering.
Dat laatste niet om nog eens over
na te denken, maar hier en nu. En ze
kwamen naar voren, ook in de Hil-
versumse Expohal: ouderen, met tra"
nen in de ogen, hippies, hand in
hand.
Humbug? Amerikaanse verkoopme
thoden? De drieduizend muisstille
mensen in de Expohal hebben dat in
eik geval niet zo ervaren. Graham
zelf zei het zo: wij komen niet van de
overkant met een show, maar met de
bijbel. Met Gods boodschap. Daarin
staat hoe het moet met de oplossin-
(Van een onzer medewerkers)
DORTMUND De 1.3.000 stoelen
van de Westfalenhalle in Dortmund
waren gisteravond niet genoeg. Billv
Graham begon zjjn campagne met
een uitverkocht huis. Ook tien van de
35 zalen die via een tclcvisiecircuit
Met Dortmund verbonden waren, ble
ken te klein te zjjn. In totaal waren
87.135 mensen van de eerste bijeen
komst van de campagne Euro-70 ge
tuige.
Behalve in het Duits werd Graham
vertaald in het Noors, Deens, Frans,
Kroatisch, Keltisch en Nederlands.
Deze tolken doen hun werk in geluid-
dichte cellen. Midden in de toespraak
van Billy Graham brandde in de kel
der een stop door en viel ineens de
elektriciteit in een deel van het ge
bouw uit en daardoor ook het geluid
in deze cellen.
De tolken probeerden zo goed als
het ging Grahams rede aan de hand
van beknopte aantekeningen te recon
strueren terwijl hij deze uitsprak.
Over het algemeen klopten alle
technische voorzieningen wel. De tol
ken echter klaagden na afloop dat de
Duitsers voor hun gebeden gebruik
maakten van de microfoon die niet
met hun cabine verbonden was waar
door ze in de cellen niet te verstaan
waren.
Alleen in Aalsund. Noorwegen, wa
ren technische moeilijkheden. Daar
brandde de grootbeeld-projektor door.
Men plaatste een groot aantal televi
sietoestellen. zodat de 2300 mensen
die de zaai vulden, de samenkomst
toch niet alleen met hun oren maar
ook met hun ogen konden volgen.
In Dortmund zelf kwamen de mees
te mensen naar voren, toen Billy
Graham hen uitnodigde in het open
baar voor Christus te kiezen: 230
mensen. In totaal kwamen in de Eu
ropese steden 874 mensen naar voren.
gen van alle wereldvraagstukken: de
discriminatie, de honger, het wapen
geweld, het rassenprobleem. Daarin
staat waar het met de wereld heen
gaat. En met u, als u niet de goede
keus doet.
Schriftuurlijk
Een preek dus. Eigenlijk helemaal
niet opzienbarend. En dan van ruim
drie kwartier... Maar zo schriftuur
lijk, dat de rechtlijnigste calvinist er
geen speld tussen kon krijgen.
Die preek kwam over. Ondanks de
remming van de nu eenmaal noodza
kelijke vertaling, al deed „onze" Jan
van Capelleveen die vanuit Dort
mund nog zo goed.
Ondanks de niet persoonlijke aan
wezigheid van de evangelist in de
zaal, hetgeen, ook al was het scherm'
negen bij zeven, als een technische
handicap moest worden gevoeld. Zou
de Geest dan toch...?
O ja. er is zoveel kritiek te leveren.
Helemaal niet moeilijk om in de
breed lachende „master of ceremo
nies" (soort ceremoniemeester, inder
daad) Cliff Barrows een aanstekelijke
verkoper te zien: in wasmiddelen,
scheermesjes, vult u maar in.
Bijbel in keuken
Of met gemengde gevoelens de
aantrekkelijke zangeres Norman
Zimmer het Onze Vader op een ope-
rette-achtige melodie te horen voor
dragen.
Dan wel in het goudkleurige (aan
journalisten uitgereikte) fotoboek
over Billy bladerend Graham's echt
genote in haar keuken te ontdekken,
waarnaast dan is geschreven: „de bij
bel ligt altijd open in haar keuken.
Wanneer ze even gaat zitten voor een
kopje koffie, of wanneer er maar
even gelegenheid voor is, dan be
steedt ze dat minuutje met het lezen
van haar bijbel" Weer terug naar die
foto kun je er de tandpastalach van
mrs. Graham zo uithalen. Boven haar
kopje koffie. En boven het even ver
der op haar tafel open liggende
Woord.
't Is allemaal waar. Maar even
waar is het door ons opgevangen dia
loogje tussen een weten willende
journalist-collega en één van de hon
derden (vrijwillige) teamleden.
Vraag: het is toch ervaringsfeit, dat
altijd velen naar voren komen? Ant
woord: Daar bidden we om. Mag ik
alstublieft? Want het is straks zover.
Ruim drieduizend mensen
volgden gisteravond in de Hil-
versumse Expohal onder grote
stilte de preek van Billy Gra
ham. Tot en met de volgende
week zondagavond is er elke
avond op deze manier in 36 za
len en stadions „kerk", waarin
een persoonlijke beslissing wordt
gevraagd. Vanavond, donderdag
en zaterdag richt Graham zich
speciaal tot de jeugd.
van Jezus Christus") omdat hem dat
te plat-Amerikaans is, van mening
gaan verschillen.
En je kunt concluderen: er zijn er
gere „zonden" in naam van de Heer
Jezus bedreven.
God zegene deze kruistocht van
Billy Graham.
TON VAN DER HAMMEN
constateren, dat dit uiterlijk hetero
gene gezelschap van gereformeerden
huize door een buitenstaander, de
hervormde prof. dr. H. Berkhof uit
Leiden met de pioonier Kuyper,
werd geconfronteerd. Stapje verder
nog Kuyper werd na lange tijd
weer eens ten voorbeeld gesteld. In
drukwekkend bovendien.
Wegwijs
Laten we beginnen met vast te
stellen, dat dit congres helemaal niet
revolutionair was in de zin van
„eigenwijs doen over gisteren." Lie
ver wilde men, zoals ds. N. A. Schu-
man het uitdrukte en wat ten slotte
ook het motto van dit treffen was:
„wegwijs voor morgen" zijn. Welnu,
professor Berkhof leverde daar een
belangrijke bijdrage aan, toen hij. als
niet direct erbij betrokkene, wat
theologische kanttekeningen bij deze
dag maakte.
Eerst maakte hij een paar opmer
kingen over evangelie en revolutie, die
die elkaar op het eerste gezicht uit
lijken te sluiten. Maar dat is niet
zo: als iets met revolutie te maken
heeft, dan het evangelie wel. God
wil de wereld radicaal anders en het
evangelie is de boodschap van deze
vernieuwing.
Nu zijn er in dit opzicht altijd rem
mingen geweest. Lang werd evangeli
sche vernieuwing op eigen, persoon
lijke verhoudingen betrokken, op on
ze bekering en zo. Pas in deze twin
tigste eeuw zijn we het wijdere per-
spectief van de evangelische bood
schap gaan zien.
Bovendien is het evangelie altijd
teveel verstaan als een puur godde
lijke revolutie: de mens doet het niet
nu, maar God doet het straks alle
maal. Maar zo is het niet: Christus
komt in het heden terug door de
Geest, zodat wij nu aan de wereld
mogen werken. Bij de vernieuwing
wil God de mens gebruiken, wil Hij
hem nodig hebben.
Nu zijn met name de gereformeer-<
den in de vorige eeuw al tegen het
toenmalige kerkelijke establishment
(gevestigde orde) 'opgekomen. Voor
naamste voortrekker: Kuyper, „die u
dan misschien niet meer. maar die ik
nog wel graag pleeg te lezen."
Nérgens
De revolutionair Kuyper was be
paald niet iemand die vanuit het
„God doet het straks wel" wilde le
ven en handelen. Prof. Berkhof: wat
denkt u van de Amsterdamse paneel
zagerij en van zijn oordeel over de
hervormde synode? Daar zei hij van:
„Deze zij driewerf vervloekt bij de
Here der heirscharen." Mij dunkt, zo
merkte prof. Berkhof droogjes op,
daar bent u met Synoodkreet nérgens
bij...
Ja, het ging Kuyper heel nadrukke
lijk om de w e r e 1 d, om het herstel
van 's Heeren ordinantiën in Kerk,
Staat en Maatschappij! Modern, niet
waar?
Maar, zult u natuurlijk direct te
genwerpen: dan toch wel erg restau
ratief, achterwaarts gericht. En in-
EGMOND AAN ZEE Het werk
congres van actiegroepen voor inter
nationale ontwikkeling te Egmond
aan Zee heeft aanbevolen, dat kerken
en ontwikkelingshulporganisaties een
behoorlijk deel van hun inkomen be
steden aan mentaliteitsvorming en
aan steun voor bevrijdingsbewegin-
In het congres, dat werd georgani
seerd door de Nederlandse werkgroep
x-y, in samenwerking met de Neder
landse organisatie voor internationale
bijstand (NOVIB), hebben 80 leden
van 50 organisaties uit 18 landen ge
discussieerd over structurele veran
deringen in rijke landen ten behoeve
Geloof
Een andere medewerker: ik begrijp
die kritiek. Heb ze zelf ook wel. Maar
zeg altijd: hier staat geloof en veel
gebed achter. En: wie doet het beter?
is het dan geen wonder wat God wil
laten gebeuren? Dat honderdduizend
mensen per avond naar zijn bood
schap luisteren? En velen hem willen
volgen? Altijd? Hebt u daar dan geen
moeite mee?
Daarom kun je na zo'n eerste
avond Hilversumse Expohal met een
vroom en strijdvaardig man als dr. J.
J. Buskes, die geen vier gulden per
stoel wilde bijdragen („voor dat be
dragje wordt", blijkens de oproep van
de stichting Billv Graham Appèl,
„iemand bereikt met het evangelie
(Van onze kerkredactie)
DRACHTEN Baptistenpredikant
ds. Jaap Ketelaar, de man van de
„blauwe revolutie" heeft een open
brief gericht aan Billy Graham, die
hij „de hogepriester van de Ameri
kaanse manier van leven noemt" met
als opschrift „Ga naar huis".
Europa heeft inderdaad een radi-
kale reformatie nodig, aldus ds. Kete
laar. maar dan op alle terreinen van
de samenleving. Datzelfde geldt voor
de Verenigde Staten, waarbij ds. Ke
telaar met nadruk verwijst naar Co-
retta King.
„Ga naar huis Billy Graham. Stel
je met je hele leven en al je bezittin
gen en je hele organisatie in dienst
van die mensen, die in je eigen land
kapotgemaakt worden. Ons als Ne
derlanders en Europeanen heb je
niets te vertellen, zolang je eigenlijk
de vertegenwoordiger bent van een
asociale maatschappij", aldus ds. Ke
telaar.
van de ontwikkeling van arme lan
den
De aanbeveling van het congres
richtte zich ook tot de organisaties als
de Nederlandse werkgroep x-y, waar
van de leden hun inkomen ten bate
van de ontwikkelingshulp belasten
met een percentage, dat gelijk is aan
het verschil tussen wat hun regering
bijdraagt en wat naar hun oordeel de
regering zou moeten bijdragen.
Een Zweedse deelnemer aan het
congres, de heer B. Gotegard, zei dat
de Zweedse regering hulp geeft aan
bevrijdingsbewegingen. Hij voegde er
aan toe te hopen, dat na dit congres
andere regeringen onder druk zullen
worden geplaatst om dat ook te doen.
Het congres heeft het Nederlandse
Angola-comité gevraagd het initiatief
te nemen tot een diepgaand onder
zoek naar deelneming van Westeuro-
pese firma's in de bouw van de Cabo-
ra-Bassa stuwdam in Mozambique
en de Cunene stuwdam in Angola. Op
het congres werd gezegd, dat de
Zweedse firma Asea na druk van de
publieke opinie op de vorige sociaal
democratische regering besloten
heeft zich te onthouden van werk
zaamheden aan de Cabora-Bassa
dam. De Portugezen zouden thans el
ders ln Europa medewerking van on
dernemingen zoeken.
Het congres heeft besloten een
vooflopig secretariaat te stichten, dat
door de Nederlandse x-y groep waar
genomen en bij de NÖVIB in Den
Haag gehuisvest zal worden.
Een deel van de deelnemers sprak
zich uit voor vestiging van het secre
tariaat bij de Wereldfederatie van
christen-studenten te Genève, die
reeds bezig is een uitwisselings
kantoor van documenten en infor
maties over dergelijke acties op te
zetten. Sommige actiegroepen willen
echter liever niet met een christelijke
organisatie vereenzelvigd worden.
Het congres stond onder voorzitter
schap van prof. dr. H. Linnemann,
hoogleraar aan de VU.
Prof. dr. H. Berkhof
derdaad, gezegd moet worden dat
toen hij en de zijnen er niet meer
waren het gevaar van een omslaan in
een neo-conservatisme er dik in zat.
Met name, toen de doelen bereikt
waren Maar toch.
U kent, aldus de hoogleraar, zijn
onderscheiding van de kerk als insti
tuut en als organisme. Het instituut:
hier worden we gewapend door het
woord van God, hier willen we vin
den de algemene richtlijnen van het
hoe der goddelijke ordinantiën. Ter
wijl via de kerk als organisme de
nodige veranderingen in staat en
maatschappij dienen te geschieden.
Prof. Berkhof: van die scheiding
wilt u af. Ik vraag: waarom eigen
lijk? Ik vind het een heel zinvolle
onderscheiding. Van de zo vaak ten
tonele gevoerde mondige leek kun je
toch ook geen wonderen verwachten.
Moeten we misschien niet terug
naar het instituut? Met dit model
voor ogen zijn we in de hervormde
kerk van na de oorlog ook begonnen.
Een illustratie: ik noem het eerste
kernwapenrapport van onze synode
als een gelukkig voorbeeld van ker
kelijk spreken tot de wereld.
Dat kerkelijk spreken kan heel ge
vaarlijk zijn, inderdaad, maar het is
althans dat is mijn ervaring, ook
met het spreken van kerken in het
buitenland evengoed slagvaardig
gebleken. De voordelen overwegen
nadrukkelijk.
Tot op heden sprak de gerefor
meerde synode zo nooit. Ze sprak
meer algemeen, gaf richtlijnen, sprak
pastoraal, dogmatisch. Maar u wilt:
niet meer pastoraal, maar agressief,
niet meer dogmatisch, maar diako-
naalin wijde zin.
Te snel
De principiële vraag voor mij is
evenwel: wilt u het niet te snel alle
maal? Is de kerk er niet primair om
wortelwerk vanuit het evangelie te
doen: om eraan te werken de mensen
te leren in nieuwe prioriteiten vanuit
Christus te denken?
Wortelwerk door de grote bijbel
se woorden in het heden te vertalen
komt al dat hyper-actuele: Zuid-Af-
rika, discriminatie, rijkdom - armoe
de, in een nieuwe, overkoepelende
context.
Maar wortelwerk is grondig werk,
waarvoor je de tijd moet nemen. In
concreto: hebt u redenen genoeg om
uw synode nu al af te schrijven? Wilt
u in andere bedding, akkoord, maar
houdt uw synodeerbij!
Wie tegen mij zegt: kan een synode
nog wel namens een kerk spreken,
want de mensen daarin denken zo
verschillend, antwoord ik: daar ver
zet ik mij tegen, zo zei later prof.
Berkhof nog in de gedachtenwisse-
ling. Ik geloof, heel, radicaal, in het
evangelie, dat de lijn kan aangeven.
Het evangelie zegt bijvoorbeeldweg
met de discriminatie in de wereld en
weg met die 1 of 2 procent ontwikke
lingshulp. Wat in een democratie
aanvaardbaar is, dat is het in naam
van Jezus Christus nog niet. Maar u
zult alles wat u nodig acht overdui
delijk moeten maken vanuit de wor
tels van het evangelie. En ik geloof,
dat u dan ook een synode veel beter
zult kunnen overtuigen, zo besloot
prof. Berkhof.
Vernieuwing
Aan het slot van de conferentie
heeft prof. dr. C. A. van Peursen,
eveneens uit Leiden meegedeeld tot
welke gemeenschappelijke praktische
conclusies men via groepsbezinning
was gekomen. Er zal een soort van
centrum moeten komen voor allerlei
vernieuwingsbewegingen in de gere-
en natuurlijk met'n ii
vanaf 53.90
NIJMEGEN Zaterdagavond e
overleden r
Han M. M. Fortmann. Hij is
langdurige ziekte overleden pnfln
- 5 5 u
geworden. w
Prof. Fortmann doceerde sind
aan de katholieke universite™
chologie van cultuur en godsdi»
Zijn bekendste publikatie
vierdelige „Als ziende de Onziei
over het vraagstuk van de reli™
projectie.
In Lichtenvoorde overleed za\
de 50-jarige B. H. Schoppers dii
dag met zijn wagen tegen een -
was gereden.
Bij een botsing met een vrac
gen is de 25-jarige J. Terlou
Harlmelen uit zijn wagen gesü
en op slag gedood.
formeerde kerken. De stichting
meentetoerusting" zal nader pg
hoe dit gerealiseerd zou kunnen,
den.
Voorts zal op 30 mei een kier
sloten congresworden gehoud
te bezien hoe in de kerken ilbl
activiteiten kunnen worden oj "e
Ook zal daar de kadervorming
ogen worden gezien.
Nu Synoodkreet is verdwener
behoefte gevoeld aan een
nente studiegroep, die zich bezi^1'
met een alternatieve organisat >s 1
het kerkelijk leven. Verwezen
hiervan zal eveneens worden
ken.
Over het oorlogsvraagstuk e1
besloten een brief aan de syni
schrijven met de vraag of zij ieri
ganisatie ter hand zou kunnen >etj
van een zg. breed beraad ter 1 g
ling en begeleiding van het gejjje
tegesprek over de kwestie van
en vrede (De synode heeft na e
besloten de gemeenten op te
tot gemeentegesprekken over
materie, waaraan het congres
brede beraad, in 1971 te houdt
togvoegen).
E(
(Van onze kerkredactie)
NOORDWIJKERHOUT
Het pastoraal concilie toonde
zich gisteravond weinig content
met de summiere uitlatingen, die
kardinaal Alfrink deed over de
gang van zaken rond de celi-
baatskvvestie.
In zijn openingstoespraak voor de
zesde en laatste plenaire vergadering
van het concilie zei hij namens de
bisschoppen: „Als ik u verzeker, dat
we de laatste maanden niet stilgeze
ten hebben zult u ontgetwijfeld zo
vriendelijk zijn mij te geloven, maar
helemaal tevreden bent u waarschijn
lijk niet. Niettemin zal het zeer be
zwaarlijk zijn u op dit moment ver
dere mededelingen te doen".
Inzake het gesprek in Rome, waar
om kardinaal Alfrink had verzocht,
kon hij zelfs nog geen termijn noe
men. Het zou volgens hern ook niet
redelijk zijn, te denken dat in een zo
delikate en voor heel de kerk uiterst
belangrijke aangelegenheid op zeer
korte termijn beslissingen zouden
kunnen worden genomen.
Als de gedachten, die de Neder
landse bisschoppen naar voren heb
ben gebracht, in de kerk erkend en
overgenomen zouden worden, zouden
Immers nieuwe zeer serieuze proble
men rijzen, zoals met betrekking tot
een hernieuwd functioneren van het
priestercelibaat.
Discussie
Rector Nooren wilde gisteravond
meteen in de plenaire vergadering
een discussie met de kardinaal be
ginnen over zijn rede. Dat gebeurde
echter niet. Wel beloofde voorzitter
prof. Steenkamp. om in de komende
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Bilthoven (toez.), A.
D. H. Roscam Abbing te Amsterdam;
te Mijdrecht, H. J. Smalbrugge te
Herveld.
Aangenomen naar Bergschenhoek,
G. J. Wisgerhof te Daarle; naar Kol-
lumerzwaag, G. F. A. Carstens te
Zaandam.
Bedankt voor Austerlitz, H. G. van
Duvl te Oisterwijk; vo*or Ede (vac.
J. van den Heuvel) en voor Rouveen,
J. Smit te Putten: voor Ermelo (toez.),
W. I. Doude van Troostwijk te Door-
werth; voor Lunteren (vac. R. de
Bruin), J. H. Vlijm te Krimpen aan
den IJssel.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Londen, J. W.
Bats te Marknesse.
Praeparatoir geëxamineerd, maar
nog niet beroepbaar kand. F. T. Bos,
Uilenstede 212/1475, Amstelveen;
kand. H. A. van Houte, Bovennieuw-
straat 79, Kampen; kand. A. S. Rien-
stra, Heerensmitsteeg 16 I, Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Veenendaal, A. Hoo-
gerland te Werkendam; te Waarden
burg, P. Blok te Dirksland.
dagen op het agendum ergens ruimte
te maken voor dit gesprek.
Kardinaal Alfrink sprak er zijn
vreugde over uit, dat geleidelijk aan
de indruk verdwijnt, als zou de kerk
van Nedèrland met geweld één en
kele uniforme en onveranderlijke op
lossing van het celibaatsprobleem wil
len stellen tegenover de regel van
het celibaat.
Ook legde hij er de nadruk op, dat
een dergelijke belangrijke aangele
genheid als het priestercelibaat al
leen kan worden geregeld in overleg
met de paus en met de wereldkerk.
„Eenzijdig en eigenmachtig genomen
maatregelen en beslissingen zouden
ons tot een isolement brengen en
zouden de gemeenschap in de kerk
ernstig schaden".
„Dit kan niet de bedoeling zijn van
een lokale of partikuliere kerk. De
verklaring van de. bisschoppen van
19 januari maakt, evenals de aanbe
veling van de vorige plenaire verga
dering van dit pastoraal beraad, dui
delijk, dat de Nederlandse kerkpro
vincie geenszins een dergelijke be
doeling heeft of had. Ik betwijfel of
dit overal en altijd juist is begre
pen", aldus kardinaal Alfrink.
Verbondenheid
Hij vervolgde: „De Nederlandse
bisschoppen willen hierbü opnieuw
en van harte uiting geven aan hun
gevoelen van diepe verbondenheid
met heel het bisschoppencollege en
in het bijzonder met de Heilige Va
der, het hoofd van dit college, op wie
de problemen en de noden van de
kerk over de hele wereld het zwaarst
drukken. Wij zouden die last niet wil
len verzwaren, maar ze tot de onze
maken, zoals onze lasten en zorgen
ook de zijne zijn".
De kardinaal wees erop, dat de
verklaring van de Nederlandse bis
schoppen twee elementen in zich be
vatte. De paus blijkt niet geheel af
wijzend te staan tegenover het eerste
voorstel, de priesterwijding van ge
huwden.
„We hebben de laatste maanden
kunnen vaststellen, dat het tweede
element uit de verklaring, namelijk
het in speciale gevallen en onder be
paalde voorwaarden in de ambtsbe
diening herstellen van priesters, die
gehuwd zijn, veel grotere reserves in
de kerk ontmoet".
Mevr. Van der Veen
erelid G JO-bond
SCHEVENINGEN Mevrouw M.
J. van der Veen-Schenkeveld te Rot
terdam is zaterdag bij haar afscheid
als bestuurslid van de Bond voor ge
reformeerde jeugdorganisatie be
noemd tot erelid.
De bond zal zich er op beraden, of
de huidige vorm van.het organiseren
van de bondsdag nog doelmatig is.
Daarom heeft men een enquête ge
houden. Van de uitslag zal het afhan
gen, of men het volgend jaar nog op
dezelfde wijze de bondsdag zal orga
niseren.
De oproep, trouw te blijve
het eenmaal gegeven woord, m«
verstommen, aldus de kardinaf
„Anderzijds hoeft men niet
zakelijk te denken, dat een p
voor wie het celibataire leve J
danks al zijn pogingen te zwa
worden is, daarmede trouw hee
gegeven aan het priesterschap
hem was toevertrouwd.
In een dergelijke situatie
menselijk tragiek gelegen, wai
de kerk aandacht en begrip
hebben. Het evangelie vraagt
bereidheid en belangeloze inzet
de naasten, maar ook mlldhei<;en
wil niet dwingen, maar nodigt >n.
IJMUIDEN Ds. J. A. Tit
predikant van de gereformeerd»
te IJmuiden, is op 61-jarige h
onverwacht overleden.
pti
De begrafenis geschiedt woei '65
middag te IJmuiden plaats ni'tei
rouwdienst in de Bethelkerk, d'og
twee uur begint. da
Ds. Tiemens werd in 1933, na< l'ft
enige tijd als hulpprediker vein
evangelisatie in Nijmegen ge
had, predikant te Aardenburg
1946 tot 1949 stond hij in Spijki 'O
Na een periode van legerpred C
schap kwam hij in 1951 in IJmu
IE
We
Kruiswoord-puzzel
zonder zwart
'pp
r e
Horizontaal: 1 zinrijk pittig
meer in het noorden van
plant-kronkel, 4. oudste bijbel vert 'os
-einde, 5. zwcmYOgcl-vIaklemaal et
rekening (afk.), 6. vaarwel-schoeis F
voorlichting-zuidvrucht, 8. mcisjcsi Ts.
-tijdrekening-rivier in Italic, 9. 'pla ïer
Duitsland-kameei.
Verticaal: 1. socpel-'zangsluk, 2.
bureau-erkentelijkheid, 3. stad
0.kust van Sicilic-assistant 'Enin I
(afk.), 4. plaats in Rusland-plas g
Frankrijk, 5. irocfkaart-vis-schccps ia j
6. bijenhouder-rivier in Zwitserlai em
rivier in Frankrijk-bijb. figuur, 8. o
voornaamw.-droog-plaats in 'Gcldei |ecj
9, hockbalkon (mecrv.)-pret ,a
OPLOSSING VORIGE PÜZZE
1. Furie, 2. elgcr, 3. Rhcia, 4. wro llan
enige, 6. ronde, 7. dadcL De jV S
luidt: Ferwerdeiadcel.
