Vliegkamp
Valkenburg
basis voor
reddingen
van schepen en burgers
ie
Ontstaan viel in
wereldoorlog II
'Keer de maan om', zegt
de krantendirecteur
El
VERANDERD MENS
EN WERELDBEELD
Het Kwartet
OLl?
3rc:
SLECHT WEER
Jules Verne had een
vooruitziende blik
KLEIN LAND
AAN DE KABEL
DRENKELINGEN
39
vredestijd is de OSRD, de
borings- en Reddingsdienst, een
de onderdelen van de marine
r de gemiddelde burger zeer
bef tegenover staat. Men kan
Jbegrij'pen dat een nieuw soort
wringsvligtuig voor reddings-
}en wordt aangeschaft. Dat er
er een bommenwerper wordt ge
it van onze goede belastingcen-
wekt bij vele burgers wel enige
rel op.
man op vliegkamp Valkenburg,
pns veel kan vertellen over de
Id, is luitenant ter zee le klasse,
ran der Heide, hoofd van de af
lig operaties, die tevens is belast
de OSRD-vluchten. In de brie-
froom, de kamer waarin de vlie-
jhun instructies plegen te ontvan-
i geeft hij een kleine lezihg over
pSRD.
le OSRD is ontstaan in de twee-
iwereldoorlog, toen men neer-
hoten vliegers uit zee moest op-
len. Na de oorlog is de dienst
tbreid tot hulp bieden bij burger-
Jvallen. Daartoe wordt ook de
terscheepvaart gerekend".
|e OSRD is een internationale
rieatie. De Europese landen zijn
I KATINKA HENDRICHS
BLOEMEN
SCHIKKEN
VAN WEEK TOT WEEK
Ideale handleiding
met schitterende
kleurenfoto's
f 10.50
Verkrijgbaar m
da boekhandel
ZOMER KEUNING
WAGENINGEN
Ronnv vink
verdeeld in verschillende gebieden.
In samenwerking met de andere
vliegvelden o'pereert iedere afdeling
zoveel mogelijk in eigen gebied. Wij
zijn verantwoordelijk voor het ge
bied rond Nederland".
Ons coördinatiecentrum is 24 uur
per dag bezet. Er staat constant een
Neptune (opsporingsvliegtuig, wordt
in de oorlogstijd gebruikt voor on-
derzeebotenbestrijding) gereed en de
bemanning van tien a twaalf man is
paraat. Gedurende de daglichturen
is er bovendien een helikopter met
bemanning beschikbaar."
Eén telefoontje van Radio Scheve-
ningen is voldoende om het vliegtuig
overdag in tien a vijftien minuten
en 's nachts binnen een half uur te
laten opstijgen."
IJELIKOPTERS gebruiken we bij
nacht niet omdat je dan b\jna
geen referatiepunten hebt. Een heli
kopter is moeilijk boven één punt te
houden."
„99 pet. van de acties wordt bij
slecht weer uitgevoerd. Per geval
bekijken we of een helicopter moet
worden ingeschakeld bij de actie.
Een helikopter heeft maar een be
perkt aantal vlieguren en als hel
niet, noodzakelijk is. schakelen we
hem ook niet in".
„Een Neptune zoekt het in nood
verkerende schip op. Pas als de
juiste positie is bepaald, zetten we
helikopters in. De twee-en-een-half
uur die de helikopter aan vlieguren
ter beschikking heeft, staan niet toe
dat hij die gebruikt aan opsporen."
De meeste ongevallen gebeuren in
het water ten noorden van Neder-
Opsporings- en reddingsdienst
Stevig vastgekabeld aan de teamleden even natte voeten voor
helikopter haalt een van de de kust van Katwijk.
populaire gezicht van marine
"J^AARLIJK GEEN wonder is het dat de grote speur
der in de toekomst Jules Verne, rijk als geen ander
aan fantasieën, ook zijn gedachten heeft laten gaan over
de krant in verre eeuwen.
nische hulpmiddelenwaarmee de maan kan worden
gedraaid
Ja, een machtig man is deze krantendirecteur uit het
jaar 2889. Zijn advertentie-afdeling brengt dagelijks
drie miljoen dollar op. Het zijn anders vreemdsoortige
advertenties. De krant is namelijk langzamerhand een
gesproken krant geworden en de advertenties worden
met sterke lichtbundels tegen het wolkendek gepro
jecteerd. Men heeft een slechte dag, als de lucht onbe
wolkt is
Jules Verne heeft zijn fantasie vrij baan gegeven. Hij
werkt met allerlei wonderlijke machinerieën. Maar
i I
Het is een aardig verhaal geworden van de Earth
Herald'', verschijnend in Centropolis en met Francis
Benett als machtig directeur, zó machtig, dat niet
slechts de groten der wereld dingen naar zijn gunsten,
maar hij bovendien zijn deskundigen laat schouwen
naar de verste sterren, waaraan hij nog enig nieuws
tracht te ontlenen.
Zijn reporters hebben met behulp van hun telefoto's
allang ontdekt, dat er op Mars een hevige resolutie
woedt van de reactionaire liberalen tegen de republi
keinen, maar ze slagen er niet in, iets behoorlijks aan
de weet te komen over de maan. Dat verdriet Benett
in hoge mate, temeer omdat de afstand tot de tnaan
zoveel geringer is dan die tot Mars. Aan de telescopen
kan het dus waarlijk niet liggen.
De geleerden trachten tevergeefs hem levrerlen te
stellen. Het ligt, zeggen zei, aan de bewoners. Aan de
zijde van de maan, die naar de aarde is toegekeerd,
schijnt zij onbewoond te zijn. Maar wie weet, hoe het
aan de andere kant is. Nu, Benett meent, dat dit ge
makkelijk te achterhalen valt en dan spreekt hij de
vermaarde woorden: „Keer de maan om". Nog dezelfde
dag zet men zich aan de bestudering van de mecha-
voor ons is het wonderlijke, dat men voor de verwezen
lijking van verscheidene denkbeelden niet hoefde te
wachten. Vandaag, een tachtig jaar nadat Jules Verne
zijn gedachtenspinsels op papier zette, zijn enkele van
zijn ideeën al werkelijkheid geworden. Men denke aan
de telex, de telefoto's. de snelle ontwikkeling bij de
zetmachines, de televisie en de gesproken krant, die
we nu reeds kennen. In één ding zijn toe zelfs al ver
der dan Jules Verne: Wc weten nu al wel, dat televisie
en gesproken krant de geschreven krant heel moeilijk
zullen kunnen verdringen wil de mens wat hij vluchtig
gezien en gehoord heeftook nog bevestigd voor zich
zien: zwart op wi.
Het jaar 2889, waarover Jules Verne schreef, hgt wal
erg ver weg. Anderen behoefden niet zo ver te schou
wen om voor hun oog het visioen te zien van een
wereld vol dwang en zonder vrijheid. In het boek
„1984" van George Orwell wordt ons een maatschappij
getekend, waarin de oorlog vrede heet en de leugen
waarheid. Daar komt geen journalist en geen leider van
een krantenbedrijf meer aan te pas. Daar heerst de
barre dictatuur.
Het is mede aan de krant, vrucht èn hoedster van de
vrijheid, tegen deze dreiging de strijd aan te binden
met alle kracht, die in haar is.
VERVOLG VAN PAG. 37
MR. G. C. VAN DER WILLIGEN,
burgemeester van Leiden:
1. Het door de nucleaire wapens
steeds onmogelijker worden van een
moderne oorlog, wat, dacht ik (of is
de wens de vader van mijn gedach
ten) tot uiterlijke verdwijning van
dit middel om geschillen te beslech
ten) tot uiteindelijke verdwijning van
oorlog op grond van morele overwe
gingen moet onverkort worden
voortgezet, maar, helaas vrees ik dat
niet de moraal de eerste overwin
ning zal worden, maar dit zal het
besef van de levensgrote gevaarlijk
heid zijn.
2. De emancipatie van de arbei
dende klasse. De strijd voor deze
emancipatie is al veel ouder dan
vijftig jaar, maar in deze vijftiger
jaren is zij van een ideaal tot een
groot stuk werkelijkheid geworden,
al zijn we nog niet waar wij wezen
moeten.
3. De voortschrijdenden emancipa
tie van de vrouw, laatstelijk weer
door het met ingang van 1 januari
jL ingevoerde vernieuwde deel van
het Burgerlijk Wetboek. Deze eman
cipatie zal nog verder moeten door
gaan. Nog te veel zegt men: dit is
geen vrouwenberoep.
incler levenspatroon
M. L. WURFBAIN, directeur ste
delijk museum De Lakenhal te Lei
den:
1. Overgang van een christelijk
naar een post-christelijk tijdperk.
Dit is niet alleen te merken in het
kerkelijke leven, maar ook in het
culturele leven, het levenspatroon in
het algemeen.
2. De komst van de elektriciteit in
vrijwel alle huishoudens. Hierdoor
heeft de huisvrouw de beschikking
over een enorme hoeveelheid energie
gekregen, teó gevolge waarvan (ook
weer) het gehele levenspatroon is
veranderd.
3. Uitvinding van A- en H-boni.
Niet zozeer omdat het smijten met
deze bommen z° veelvuldig plaats
heeft, maar omdat hierdoor een
herstel is opgetreden van de
oer-angst. de existentiële angst, die
naar mijn mening enigszins het ge
mis aan een christelijk bewustzijn
compenseert.
Minder binding
H. ZUNDERMAN. onafhankelijk
socialistisch raadslid te Leiden:
I. Volkomen verandering van het
stadsbeeld. Vijftig jaar geleden was
de auto een uitzonderlijk
verschijnsel in het stadsbeeld. Nu
breken wij ons het hoofd, hoe de
stad in het centrum nog bereikbaar
is te maken.
2. Het vraagstuk van de vrije
tijdsbesteding. Vijftig jaar geleden
moest er worden gevochten voor ar
beidstijdverkorting en meer va
kantie. Nu trachten wij recreatieter
reinen te ontwerpen, die aan de ver
langens van de mens voldoen.
3. Volkomen andere wijze van wo
nen. Vijftig jaar geleden waren hoge
flats in ons land een uitzondering,
ledereen wilde graag een eigen ge
zinswoning hebben. Nu zijn we ver
plicht de hoogte in te gaan, meer
dan tien hoog zelfs. Vroeger was het
gezin het middelpunt, waarin zich
het familieleven afspeelde. Velen
zoeken het nu buitenshuis. De in
vloed van de religie is veel minder
geworden. Actieve binding met de
kerk wordt steeds minder. Zich ge
bonden achten aan een bepaalde
overtuiging en daarvan getuigen,
komt steeds minder voor. Een ver
vlakking is merkbaar.
(EN noodkreet van een
1 sehip: de eerste stuur-
in heeft blindedannont-
iking. liij moet zo snel
Igelijk in een ziekenhuis
irden opgenomen.
!en noodkreet van de
J: een twaalfjarig kind
zoekgeraakt in de dui-
ijn tussen Zandvoort en
oordwijk.
Een noodkreet uit een
enhuis: er moet bin-
n zoveel uur een zending
ïren uit Duitsland hier
D.
il die noodkreten, ze zijn voldoende om een op wacht
lend team van esquadron 7 van de koninklijke marine
(het vliegkamp Valkenburg in een snelwerkend groep-
(vliegers en redders te veranderen. Vliegensvlug wor-
|i de uitrustingen uit de kast gehaald, wordt een Nep
te startklaar gemaakt. Iedereen is in rep en roer, de
Iding kan beginnen.
DOVEN LAND treden we zelden
op. Nederland is maar zo'n klein
land, daar is niet veel op te sporen.
Het enig zijn de orgaanvluchten van
ziekenhuis naar ziekenhuis en soms
het opsporen van kinderen die op een
open terrein zijn zoekgeraakt."
..Met de andere afdelingen van de
OSRD hebben we twee keer per jaar
een internationale oefening. Een
keer op papier en een keer echt, een
..life exercise". Verder werken we
alleen samen bij echte reddingsac
ties. Vooral met het Duitse
OSRD-station hebben we nogal eens
wat te maken omdat dit gebied vlak
naast het onze ligt. Dat overlapt el
kaar wel eens".
„Bij reddingsacties is er altijd een
arts of een ziekenverpleger aan
boord. Meestal gaan we naar het
Academisch Ziekenhuis in Leiden
omdat daar een landingsplaats is.
Trouwens, veel ziekenhuizen houden
tegenwoordig rekening met het aan
voeren van patiënten per helikopter.
Het is het ziekenvervoermiddel van
de toekomst."
lir/lJ ZIJN geen redders, wij re-
gistreren alleen maar." Om
een beetje de sfeer van een red-
dingsvlucht te proeven maakten wij
een oefentocht met een helikopter
mee. Het was stil weer met weinig
wind. Een in onze ogen vol
maakte vlucht, waaraan de spanning
die er is als het om mensenlevens
gaat. slechts ontbrak.
land. Er zijn daar gevaarlijke on
dieptes, waar veel schepen vastlo
pen."
DIJ HET zoeken naar drenkelin-
gen houden wi3 ons aan een be~
perkte tijd. Op een grafiek rekent de
computer voor ons uit hoelang ie
mand bij die en die temperatuur en
omstandigheden maximaal in leven
kan blijven. We nemen een ruime
marge en hebben we na die tijd nog
niemand gevonden, dan moeten we
wel stoppen."
„We nemen veel risico als het om
een mensenleven gaat. Het geeft een
mens moed als hij weet dat er naar
hem wordt gezocht. Zijn overle
vingskansen worden door dat weten
groter. Als de man is gevonden blijft
het vliegtuig boven hem vliegen tot
de helikopter is gearriveerd. De
drenkeling zal dan tot het uiterste
volhouden."
„Normaal rukken we 3 a 4 keer
per maand uit. Als de weersomstan
digheden erg slecht zijn, bijvoor
beeld bij mist, wordt dat wel vier
keer per week. Zijn de
weersomstandigheden zo slecht dat
we met veel moeite wél kunnen
opstijgen, maar met geen mogelijk
heid meer kunnen landen, dan kan
de actie niet doorgaan.
Ondertussen demonstreerden de
mecano-man en een van de andere
bemanningsleden hoe drenkelingen
per hijsinstallatie omhoog worden
gehaald. Alleen, samen met een red
der of per brancard. Dingen die we
wel eens in Katwijk of Noordwijk
hadden gezien tijdens een de
monstratie, maakten we nu zelf mee.
Natuurlijk werden we zelf ook aan
de kabel geknoopt en in een weiland
gezet. Vice versa, we hoefden niet
terug te lopen. De Pedro had minder
dan tien minuten nodig om van Val
kenburg af boven zee te Vliegen. Bij
de deiningmeter voor Katwijk haal
de één van de redders aan de
hijskabel even natte voeten om te
laten zien hoe het allemaal ging. Op
de foto's kunt u het veel beter zien.
Toen we de oranje overalls had
den uitgetrokken, wisten we zeker
(Chr. dagbladeenheid met
grote oplage)
dat we op de Pluto's (Neptunes) en
Pedro's kunnen rekenen als we ooit
zelf nog eens in een hopeloos lijken
de toestand in zee komen te liggen.
Met een koptelefoon op, waardoor
we allerlei onbegrijpelijke taal hoor
den (het enige woord dat ik herken
de was „Pedro", de naam die de
helikopters tijdens OSRD-acties dra
gen) zaten we in de Agusta Bell 227.
Een kleine demonstratie om
te laten zien hóe hard het team
naar de helikopter rent als er
iemand in nood verkeert.
