EN OP DRIE-WAAROM? Siü ENKELE GROTE STEDEN Schmelzer: zo snel mogelijk onderzoek Uitslag per provincie - Stembus grote verliezer Verbijstering bij de politici zaak-Korsten ;n vervolging f tegen dr. H. Op Franse wegen niet sneller dan 110 km per uur Seksuele vorming per schoolradio Dr. Mulderije overleden (74) Zo zou Kamer er uitzien 7 DONDERDAG 19 MAART 1970 igSjife (Van onze parlementsredaktie) HILVERSUM Het is de stembus zelf geweest, die gisteren bij de verkiezingen voor de provinciale staten de grote nederlaag leed. Voor het eerst, dat het niet meer verplicht was naar de stembus te gaan, bleef bijna een derde van het aantal kiezers thuis. - De Jong bracht gisteren I stem uit, op het stembureau de Graefflaan in Den Haag. ^hie7? wat zorgelijk aanvankelijk, de uitslagen geven nu geen H tot vervroegde verkiezingen HAAG De officier van bij de arrondisse- ;rechtbank heeft besloten geen lging in te stellen tegen de itter van de gezondheidsraad, J. Ch. H., die destijds in Lei als arts de public-relations ad- r B. Korsten tot patiënt had. dr. H. was een gerechtelijk inderzoek gelast, dat nu is be- gd. H. is buiten vervolging gesteld at de omstandigheden waaron- et feit zich heeft afgespeeld, het |aannemelijk maken, dat dr. H. treft." Het onderzoek betrof nedische verklaring, die door de I Korsten bewust foutief zou zijn uld. de zaak-Korsten heeft de offi- in november wel tot een vervol besloten tegen de Haagse arts L E., die ervan wordt verdacht i mee te hebben gewerkt, dat de Korsten morfine kon krijgen op recepten. De politici, die in studio 1 van de NOS de uitslagen van provincie tot provincie en van prognose tot prog nose volgden, waren verbijsterd over dit slechte resultaat. „Een zeer bedenkelijk verschijnsel", zei de heer J. Th. Mel- lema, fraktieleider van de CHU. De reaktie van de ARP-fraktieleider, mr. B. W. Biesheuvel was: „Die slechte opkomst is een uitdaging aan alle politieke partijen." Het slechtst, is gestemd in Limburg (64 pet) en Brabant (63 pet). In het Brabantse Putte bleef bijna de helft van het aantal kiezers thuis (49.7 pet) en in Steenbergen stemde 46,7 pet niet. Maar het trieste record sloeg de gemeente Heemskerk, waar 71,4 pet van de kiezers geen gebruik maakte van hun democratisch recht. Onderzoek „Waarom", zo vroeg de KVP-frak- tieleider Schmelzer zich af, „zijn al die mensen thuis gebleven. Wat wa ren de beweegredenen?" Hij wenste zo snel mogelijk een onderzoek, dat gezamenlijk door de partijen of door de universiteiten zou worden ver richt. De regering zou een dergelijk on derzoek in het belang van de demo cratie moeten steunen. Fraktieleider Biesheuvel van de ARP wilde meteen PARIJS Op de Franse wegen wordt een maximum snelheid inge voerd van 110 kilometer per uur. Dit deelde minister-president Cha- ban-Delmas gisteren mee. De snelheidsbeperking zal waarschijnlijk met Pasen ingaan. Op enkele wegen het Franse net beslaat een afstand van 14.000 kilo meter waren proeven genomen met een snelheidsbeperking. De resultaten van deze proeven en een opiniepeiling hebben uitgewezen dat het invoeren van een snelheidsbeper king vele voordelen oplevert. Ruim 83 procent van de ondervraagde au tomobilisten had geen bezwaar tegen de maatregel. HILVERSUM In het1 voorjaar van 1971 zal de stichting Nederlandse schoolradio (waarin AVRO. VARA en VPRO samenwerken) een serie radio- lessen gaan uitzenden over sexuele vorming. De programma's zijn be stemd voor de hoogste klassen van het basisonderwijs. Zij worden samengesteld door me vrouw Henja Schneider uit gesprek ken met kinderen van tien tot elf jaar over thema's als liefde, verhou dingen tussen mensen, kinderen krij gen, voorbehoedsmiddelen, omgaan met elkaar, afwijkende vormen van gedragen e.d. aan het werk. Het zijn juist de par tijen met naar verhouding veel leden, die hieraan iets kunnen doen. Aan de basis van de partijen moet hard wor den gewerkt. Zeer teleurgesteld over het verlies door de stembus was ook de heer J. Lanser, voorzitter van het CNV. „Dit is een zeer slechte zaak voor de de mocratie", zei hij. De CNV-voorzitter had geen idee wie van de kiezers thuis zijn gebleven. Maar hij achtte het van groot belang, dat de werknemers gebruik maken van hun kiesrecht om ook op deze wijze hun invloed te doen gelden. Verward In de Hilversumse studio, waar de helft van de televisietoestellen de voetbalwedstrijd liet zien en de an dere helft de verkiezingsuitslagen, ter wijl bovendien de radio-uitslagen luid klonken, heerste een verwarde toestand. Het voetballen won het zelfs in deze ruimte, propvol met po litici van de politiek. Het eerste doelpunt van Feijenoord viel, juist toen KVP-fraktieleider Schmelzer samen met WD-voor- zitster mevrouw Van Someren plaats hadden genomen voor het voet- balscherm en beiden om strijd had den verklaard, dat ze in Rotterdam waren geboren. Zo deden zich meer ongedwongen politieke tafereeltjes voor. Maar naarmate de kansen voor de Rotterdamse voetbalclub stegen, werd ook de grote verrassing van de stembus duidelijker (geen grote verschuivingen en de slechte op komst) en keerde de ernst terug. Er was iets verrassends gebeurd in de Nederlandse politieke historie. Een groot brok politieke onverschilligheid en onbehagen was duidelijk gewor den. Tr •ouw De heer P. Jongeling van het GPV het Gereformeerd Politiek Verbond gaf toe, dat de slechte opkomst voor goed heeft gewerkt. „Het gere formeerde volk stemt trouw en dat heeft voor ons winst betekend." De voorzitter van D'66, de heer J. Beekmans, noemde de slechte op komst een teken aan de wand. „Bijna een derde van de bevolking is politiek ingeslapen. De band kiezer en gekozene is helemaal weg. „Velen zijn zich niet meer bewust", zei de heer Beekmans, „dat de politiek een deel is van het dagelijks leven." Vi- ce-voorzitter Andre van der Louw van de PvdA zei het zo: „De thuisblijvers hebben ook mee- gestemd. Zij hebben de keuze van het onbehagen gedaan. Overigens was er niemand in de grote televisiestudio, die de opkomst- plicht weer wilde herstellen. Alleen zei de fraktieleider van het CPN, Marcus Bakker elders in het land, dat hij terecht in de Tweede Kamer tegen het afschaffen van de opkomst plicht had gestemd. En minister-president De Jong ver klaarde: „Dal velen geen gebruik hebben gemaakt van hun recht om mee te beslissen, betreur ik ernstig..." In de Hilversumse studio nummer één was men het hier roerend mee eens. Met uitzondering van die van D'66 was niemand uitgesproken ontevre den over de uitslag. Alleen had de stembus verloren. Dat kwam hard In de NOS-studio in Hilversum broederlijk bijeen van links naar rechts drs. Den Uyl (op achter hoofd gezien), mevrouw Van Someren-Downerverslaggever Jan Zindel en de heren Mellema en Biesheuvel, rondom de micro foons van radio en tv. AMSTERDAM Gisternacht is in zijn woning op 74-jarige leeftijd overleden mr. dr. H. Mulderije, oud-minist»?r van justitie en advo caat-procureur in de hoofdstad. Mr. Mulderije trad van 1951 tot 1952 op als minister van justitie in het tweede kabinet-Drees. Sinds 1929 was hij lid van de CHU. In deze partij heeft hij vele functies bekleed onder andere lid van het hoofd bestuur en, voorzitter van de Kamerkring Amsterdam. Hij was verder voorzitter van het IKOR en penningmeester van de oecumenische raad van kerken in Nederland. In zijn lange loopbaan heeft hij vele publicaties op het terrein van de po litiek, de kerk en het recht het licht deen zien. Op grond van de uitslag van gisteren zou de Tweede Kamer er thans als volgt uitzien (eerste kolom: na afsplitsingen van PPR en binding Rechts, tweede kolom: na herrekening zetels Combinatie christelijke partijen en Progressief akkoord): 1967 1967 1970 KVP 39 31 31 ARP 15 13 12 CHU 12 11 11 CCP 11 10 totaal 66 66 64 PvdA 37 27 26 PSP 4 3 2 PPR 3 3 2 PAK 11 12 totaal 44 44 42 VVD 17 17 19 D'66 7 7 12 CPN 5 5 6 SGP 3 3 4 GPV 1 1 1 Koekoek 3 3 2 Binding Rechts 3 3 CDU (Kronenburg) 1 1 Totaal generaal 150 150 150 Hieronder geven we een verge lijkend overzicht in zetels van de uit slag van de Provinciale Statenver kiezingen van gisteren en van vier jaar geleden. De provincies zijn in drie groepen ge splitst: vijf provincies waarin geen samen werkingsverbanden waren, vier waarin PvdA, PSP, PPR gezamenlijk (onder de naam PAK) uitkwamen en ten slotte Noord-Brabant en Limburg. In. Brabant werkten PvdA en PPR sa men (PAK) en voorts CHU en ARP; in Limburg was er alleen een samenwerking van KVP, CHU en ARP Dit was ook het geval in Friesland. Wat 1966 betreft is het aantal zetels van de betrokken partijen opgeteld. In sommige provincies treden enkele in 1966 als leden van de Boerenpartij gekozen statenleden thans op als vertegenwoordi gers van Binding Rechts. Daarmee is in de staat geen rekening gehouden. Alleen in Zeeland liet Binding Rechts gijteren ver stek gaan. Verder was er in Friesland nog een lijst- Kooiker (ook afgescheiden van de Boe renpartij), in Overijssel een lijst-Leferink (afgescheiden KVP), in Gelderland de Ver enigde Protestantse Partij, in Noord-Hol land een lijst-Steur (afgescheiden Boeren), in Zeeland een lijst-Volleman en in Noord-Brabant en Limburg ook een lijst van afgescheiden Boeren. Een streepje in deze staten betekent dat geen kandidatenlijst werd ingediend. Een nul wijst erop, dat wel aan de verkiezin gen werd deelgenomen, maar dat de partij geen zetel hoeft behaald. In Gelderland, Utrecht, Zeeland en Noord-Brabant is het aantal Staten-zetels met vier uitgebreid vanwege de groei van het inwonertal. Achteraan zijn de opkomstpercentages vermeld. Bij de grote steden (rechts) staan achter eenvolgens de cijfers van 1966, 1967 en percentage en stemmental van gisteren. Apeldoorn Opkomst (94.7 - 94.3) 70 Stemmen (62994 - 64436) 52888 KVP (13.9 - 12.9) 11,6-6146 PvdA (25.4 - 26.5) 26,3 - 13883 CHU (19.3 - 16.8) 16,4 - 8690 WD (11.1 - 12.2) IJ - 6900 BR (0.0-0.0) 5,3 - 2796 ARP (10.1 - 11.4) 10,4 - 5514 PSP (3.9-2.2) 1 - 522 SGP (2.4-2.2) 2,9 - 1547 PPR (0.0-0.0) 12 - 635 CPN (0.9-1.6) 16 - 834 GPV (0.4 -0.6) 0,8-408 BP (12.6-8.1) 2,2 - 1181 D'66 (0.0 - 3.3) 7,3 - 3834 overige (0.0 - 2.2) Arnhem Opkomst (95.4 - 96.6) 66.3 Stemmen (74160 - 77306) 55222 KVP (29.8 - 25.2) 22.2 - 122*7 PvdA (29.8 - 31.6) 30.7 - 16927 CHU (9.9 - 7.1) 7.0 - 3870 WD (11.4 - 12.1) 14.2 - 7824 BR (0.0 - 0.0) 0.7 - 415 ARP (6.1 - 7.5) 6.5 - 3607 PSP (4.3 - 2.2) 1.7 - 940 SGP (0.4-0.3) 0.5 - 277 PPR (0.0 - 0.0) 2.6 - 1461 CPN (1.5 -2.0) 2.6-1430 GPV (0.5 - 0.5) 0.7 - 377 BP (6.3 - 3.9) 1.5 - 828 D'66 (0.0 - 5.1) 9.1 - 5019 overige (0.0 - 2.5) - Eindhoven Opkomst (96.1 - 96.2) 62.6 Stemmen (98814 - 100277) 70439 KVP (55.9 - 45.4) 43.8 - 30 8 55 PAK (17.5 - 15.7) 19.2 - 13552 PCG (6.4 - 7.3) 6.3 - 4420 WD (8.1 r 10.9) 10.4 - 7528 BR fO.0-0.0) 0.3.-236 BP VERAART (0.0 - ».0> 0 7-518 PSP (3.1 - 2.6) 1.9 - 1548 SGP (0.3-0.2) 0.3 - 184 CPN (1.0 - 1.9) 1.9 - 1306 KOEKOEK (6.4 - 4.8) 1.0 - 721 D'66 (0.0 - 7.7) .13.7 - 9624 GPV (0.0-0.3) 0.5 - 567 overige (1.3 - 3.2) - Enschede Opkomst (94.8 - 95.2) 68 .5 Stemmen (74867 - 76134) 58 7 29 KVP (23.9 - 21.5) 19.6 - 11527 PAK (36.3 - 32.4) 32.7 - 19182 CHU (8.6-7.0) 6.6 - 3868 ARP (5.6-6.3) 5.7 - 3357 VVD (10.9 - 10.4) 11.4 - 6719 SGP (0.5-0.3) 0.6 - 354 BR (0.0-0.0) 0.4 - 218 CPN (7.0 - 7.9) 9.1 - 5568 GPV (2.3 -2.4) 3.0 - 1735 D'66 (0.0 - 4.1) 8.7 - 5152 BP (4.9-5.8) 2.2 -r 1289 overige (0.0 - 1.9) - Groningen Opkomst (93.7 - 93.9) 80.0 Stemmen (94449 - 96240) .79884 PvdA (33.9 - 33 4) 30.5 - 24382 ARP (12.5 - 12.3) 11.5 - 9154 CHU (10.2 - 8.0) 7.1 - 5689 VVD (13.5 - 13.5) 13.2 - 10546 KVP (8.2 - 7.0) 5.1 - 4056 PSP (8.1 - 4.8) 2.6 - 2110 BP (4.7 - 3.9) 0.7 - 594 CPN (4.8 - 5.9) 13.7 - 10901 GPV (4.1 - 4.5) 5.8 - 4597 PPR (0.0 - 0.0) 2.3 - 1839 BR (0.0 - 0.0) 0.2 - 189 D'66 7.3 - 5827 overige (0.0 - 2.2) Haarlem Opkomst (94.1 -.94.5) 65.4 Stemmen (99959 - 100374) 75 5 26 PvdA (25.5 - 25.9) 27.7 - 20299 KVP (25.8 - 22.4) 20.4 - 14937 WD (12:2 - 12.2) 14.1 - 10346 PSP (7.9- 4.8) 3.0 - 2190 CHU (6.8 - 4.7) 4.6 - 3552 ARP (6.5-8.0) 6.7 - 4945 BP (8.5-5.0) 1.6 - 1199 CPN (3.8- 5.1) 5.7 - 4149 PPR (0.0-0.0) 2.1 - 1507 BR (0.0-0.0) 0.4 - 314 D'66 (0.0 - 7.6) 12.5 - 9035 SGP (0.4-0.4) 0.4 - 302 CDU (0.6 - 1.1) 0.4 - 281 STEUR (0.0-0.0) 0.1 - 95 GPV (0.5-0.4) 0.5 - 577 overige (0.5 - 2.4) - Hilversum Opkomst (94.2 - 94 1) 67,9 Stemmen (59246 - 59279) 43746 PvdA (245 - 23.8) 24,2 - 10381 KVP (22.1 - 17.6) 15,3 - 6678 VVD (14.8 - 15.4) 18,4 - 8031 PSP (7.2-4.6) 2,9 - 1271 CHU (10.0 - 7.7) 7,3-3210 ARP (10.2- 11.3) 4,7 - 4240 BP (7.2-4.5) 15 - 663 CPN (2.3-3.3) 3,8 - 1688 PPR (0.0-0.0) 2,7 - 1165 BR (0.0 - 0.0) 0 8 348 D'66 (0.0 - 6.7) 10,4 -4567 SGP (1.4-1.4) 15-678 CDU (0.9 - 1 4) 0,6 - 257 STEUR (0.0 - 0.0) 0,3 - 118 GPV (0.4-0.4) 0,6-251 overige (0.0 - 1.9) - Leeuwarden Opkomst (95.0 - 91.9) 75,6 Stemmen (49415 - 49915) 41843 CCP (36.8 - 35.0) 32,4 - 1354L i PAK (45.6 - 44.1) 40,1 -16794 VVD <9.5 - 9.5) 5,6 - 4035 BR: (0.0-03» 3 - 2.09 CPN ft.8 - 2.5) Jft - 1483 FNP (2.8 - 0.0) 3 2214 BP (2.3-1.9) (L5 227 SGP (0.3-0.3) o,7 - 277 GPV (0.9 - 0.9) 1,4-563 D'66 (0.0 - 4.2) 6,2 - 2600 overige (0.0 - 1.6) Maastricht Opkomst (95.6 - 95.1) 56 ,2 Stemmen (50769 - 51097) 52080 j CCP (59.8 - 51.1) '7.6 - 15234 PvdA (21.4 - 22.5) 22.8 - 7309 WD (5.9-7.3) 9.1 - 2924 PPR (0.0 - 0.0) 4.4 - 1406 BR'- (O.u-0.0) 0.4 - 116 CPN (1.6-2.2) 2.9 - 940 BP (7.0 -5.3) 2.4 - 760 PSP (3.5-3.1) 2. 5 - 798 D'66 (0.0- 4.6) 7-9 - 2541 overige (0.8 - 3.9) - Middelburg Opkomst (95.1 - 95.2) 72.1 Stemmen (15794 - 16384) 13720 PvdA (29.1 - 28.3) 28.1 - 5862 KVP (7.3 - 6.6) 5,5 727 CHU (19.4 - 16.5) ic.S - 2162 ARP (18.2- 19.1) ]8.7 - 2364 VVD (10.0 - 11.4) a 0.9 - l'i°' SGP (7.6-7.1) 9,1 - 1252 BP (3.8 -2.4)1 2 - 159 GPV (0.8 - 0.9) 3 i-79 PPR (0.0-0.0) i.6 - 221 CPN (0.6 - 1.0) Tl- 147 D'66 (0.0 - 2.8) 6!6 - 908 CDU (0.0 - 0.5) 0,3-114 overige (3.2 - 3.4) Tilburg Opkomst (98.0 - 96.2) 59.6 Stemmen (77688 - 79067) 53625 KVP (63.0 - 51.2) 52-0 - 27863 PAK (15.1 - 11.8) 17.0 - 91^1 PCG (2.4 - 4.5) 1.9 - 993 WD (5.6 - 9.7) 9.5 5107 BR (0.0 - 0.0) 0.5 - Zkh BP VERAART (0.0 - 0.0) 1.4-769 I PSP (2.0 - 2.2) 2.7 - 1426 SGP (0.2 - 0.1) o.l - 79 CPN .1-2.2) 2.7 !456 KOEKOEIC(8.3- 6.8)1.7 - 896 D'66 (0.0 - 5.8) 10.3 - 5514 GPV (0.0 - 0.2) 0.2-135 overige (2.3 - 5.5) Utrecht Opkomst (95.2 - 95.7) 63.9 Stemmen (152898 - 154631) 11100$ PAK (35.7 - 32.9) ?4. - 5Ö0S4 KVP (26.1 - 22.9) 19.9 - 2209$ CHU (8.6-6.9) 7.0 - 7744 ARP (8.1 -9.5) 8.2 - 907*1- VVD (10.6 - 11.8) 13.$ - 15011 BR (0.0-0.0) 0.$ - 601 SGP (1.1 - 0.9) 1,5 - 1431 GPV (0.5- 0.5)0.3 - 921 CPN (2.0 - 2,9)3.4 - 3774 D'66 f0.0-5.4). 1C.0 - 11055 BP (6.1 -3.4) 1.1 - 1235 overige (1.2 - 2.9) PvdA WD KVP CH u ARP D'66 PSP PPR CPN SGP GPV Boeren BR CDU overige totaal opkomst 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 ftningen Iderland ord-Holland d-Holland eland 18 18. 21 26 13 20 16 20 25 11 7 8 13 12 5 6 6 10 11 4 2 19 14 12 6 3 21 18 15 9 5 9 4 8 7 6 10 6 9 8 10 6 5 9 6 10 5 6 9 5 2 4 0 8 2 1 0 2 1 3 1 8 5 0 0 1 2 1 2 8 0 3 2 0 2 0 5 2 0 7 0 4 5 2 0 3 4 2 0 0 0 0 2 0 0 0 0 0 -2 1 0 1 3 6 6 4 2 0 1 0 c 0 0 0 0 0 0 0 55 71 79 83 47 55 67 79 83 43 79.3 71.2 68.0 67.0 72.5 94,1 95,0 94,0 93, 93,8 96 92 <'45 37 53 66 33. 39 36 35 36 4 17 6 18 9 12 9 2 2 4 21 4 1 0 0 0 0 335 327 Inst/verlies +4 +8 - 13 —6 1 +25 13 +6 +9 +3 - 7 a 1 +8 PAK VVD KVP CHU ARP chr.comb. D'66 CPN SGP GPV Boeren BR afgeseh. Boeren FNP Overige totaal opkomst 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 19.6.6 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 esiand ente verijssel trecht 19 19 16 15 20 19 16 15 4 7 5 10 .4 7 5 7 3 15 12 3 17 14 5 8 7 6 9 8 n 6 6 7 5 6 25 27 2 2 3 5 - 2 2 2 1 1 l' 1 0 c 2 2 0 1 1 1 t 1 1 0 0 1 0 0 1 t 0 2 4 4 4 0 0 0 0 0 2 0 0 55 47 59 59 55 47 59 55 77.4 76.3 75.5 68.7 94, 7 94,9 95.6 94.7 totaal 69 70 26 23 30 34 20 23 19 18 25 27 12 - 7 3 4 2 4 1 2 14 c - 0 - .2 1 0 0 220 216 inst/verlies -1 +3 4 - 1 2 12 +4 -2 -3 12 +1 - H 4 chr.comb. KVP prot.groep PAK PvdA PSP PPR WD D'66 CPN SGP GPV Boeren BR afgeseh. Boeren totaal opkomst 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 1970 1966 «oord-Brabant jimburg 40 46 47 50 4 4 10 8 6 6 0 1 0 3 - 6 3 3 2 6' 4 1 1 0 1 0 0 0 1 1 5 4 0 0 0 75 59 71 59 63.0 64.0 96,0 95,8 lotaal 40 46 47 50 4' 4 10 8 6 6 1 1 3 9 5 10 2 1 O 0 O 2 9 O 0 134 130 inst/verlies - 6 3 4 2 i-3 +4 IC 1 n +4

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1970 | | pagina 7