CNV wil NVV en NKV weer
in het loonoverleg halen
BINNENHUIS70
Iongerustheid over publieke opinie
Burger vraagt waar geld
ontwikkelingshulp blijft
Lawinegevaar nog
niet geweken
reumatische
pijnen
Staat mag zedewetten
niet verder afbreken
Van Dis
noemt VN
aanfluiting
MertensRoolvink zal
artikel 8 niet hanteren
Kamer aanvaardt
FMO-ontwerp
Nieuwe partij
in Amsterdam
Val d'Isère geïsoleerd
B t m 15 februari
anoy •.rotterilant ,e/enoviteiten
■-
DONDERDAG 12 FEBRUARI 1970
LANSER OPTIMISTISCH
Voorzitter Lanser heeft goede hoop dat de
irie vakcentrales in de toekomst weer samen
ian het loonoverleg zullen gaan deelnemen.
Ook in Nederland treden rivieren
buiten hun oevers, en dit heeft de
Waal dan ook gedaan en ver erbuiten
bovendien. De veerpont, in tiel func
tioneert zodoende'(even) niet meer.
I oor praktische, ouderen niet zo'n
leuk verschijnsel, maar de jeugd ver
maakt zich opperbest.
SGP-voorzitter ds. II. G. Abmo:
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG SGP-voorzit-
er ds. H. G. Abma heeft van-
norgen een groot deel van zijn
ede op de j aarvergadering van
SGP in Utrecht besteed aan
iet voornemen van de regering
le zedelijkheidswetgeving nog
eerder af te breken.
Abma: „Men loopt storm tegen wat
ïen zwartgekleurd de Staat als zede-
ïecster heet. Op het departement
'an Justitie worden voorbereidingen
«troffen om ons volk te bevrijden
an een pakket zedclijkhcidswetge-
jtóg
„De echtschei dings wet komt op de
LEEUWARDEN De directeur
de particuliere stadspostdienst is
mieuw veroordeeld tot een boete
in ƒ750. Verdachte heeft als direc-
ur van de N.V. Schalekamp brieven
ten bezorgen en ophalen in Leeu-
arden.
'a Prins van Wales is gisteren geïnslal-
wd als lid van het Britse Hogerhuis.
W!» een lachende prins in de traditio
nele kledij van dit (hoge) college.
helling. Tegen de zogenaamde 'grote
leugen' zijn eindeloos veel bezwaren
geuit, maar in hoeveel gevallen was
de grote leugen geen grote waarheid?
Wat zal het huwelijk betekenen in
een samenleving, waar voor- en bui
tenechtelijk geslachtsverkeer gaat be
horen tot vanzelfsprekende dingen?
Homofilie
„De abortus moet hoognodig gewet
tigd worden en de moeder moet
daarover geheel zelfstandig beslissen.
De pornografie vraagt om een ruim
hartig beleid. Alle vuiligheid moet in
■het belang van de geestelijke volks
gezondheid open en bloot in etalages
liggen om zoveel mogelijk kopers te
maken. Het effekt is geweldig, zeggen
de voorstanders.
„Homofilie en heterofilie moeten
als gelijkwaardige vormen van sek
suele genieting zelfde rechten en be
scherming verlangen. Dat is ook een
eis van deze tijd.
„Evenals onlangs voor de lijkbezor
ging begraving en krematie werden
gelijk gesteld, zullen ook de eed en
de belofte ter keuze moeten zijn. Het
is duidelijk, dat menigeen, die terug
deinsde voor het afleggen van een
eed, zijn verklaringen vlotter zal ver
gezellen van enige belofte. Hoe langer
hoe meer wordt elke herinnering of
verwijzing naar een almachtige God
verdrongen, ofschoon we niet de ver
wachting koesteren, dat dezelfden,
die zo schroomvallig tegenover de
eedsaflegging staan, hun grove vloe
ken binnen de omheining van hun
tanden zullen houden".
Afgoden
Ds. Abma verwacht niet dat de
verkiezingen voor provinciale staten
een grote invloed zullen hebben op de
landelijke politiek. Het is ook geen
zuivere aanwijzing hoe de Tweede
Kamer er uit zal zien, zelfs niet al
zouden er nog dit jaar parlements
verkiezingen worden gehouden.
Hij kon weinig waardering opbren
gen voor de passieve houding van de
„zwijgende meerderheid". Het is niet
bepaald een moedig standpunt dat die
meerderheid aanneemt ten aanzien
van luidruchtige maatschappijver
nieuwers.
Over partijvernieuwing: „De poli
tieke partijen zien geen kans de
paarden, die op hol zijn. te keren.
Onderling en intern verdeeld pro
beert men het volk te geven waar het
om vraagt: afgoden, broden en spe
len. Gezagsinstanties wankelen en
men laat zich leiden door het ver
duisterd verstand en vleselijke nei
gingen".
Duxiasheid
„Hoe vurig sommigen mogelijk ge
hoopt hadden, dat ons volk (na de
bevrijding-red.) niet weder tot
dwaasheid zou keren, het is jammer
lijk genoeg op grote schaal geschied.
Met woorden ontleend aan het Oude
Testament moeten we verklaren, dat
Nederland deed wat kwaad was in de
ogen des Heeren en dat ze Hem tot
ijver hebben verwekt meer dan al
onze vaderen gedaan hadden met hun
zonden, die zij zondigden", aldus ds.
Abma.
(Vaii onze parlementsredaktie)
DEN HAAG CNV-voorzitter Lanser heeft de voorzitters van
het NVV en het NKV, de heren Kloos en Mertens, uitgenodigd
binnen het overlegorgaan van de drie vakcentrales te gaan zoeken
naar een oplossing van de loonpolitieke crisis, die is ontstaan door
het niet meedoen van NVV en NKV aan het loonoverleg in de SER
en de Stichting van de Arbeid.
Op een persconferentie, direct na
aanvaarding van de Loonwet
door de Eerste Kamer, vertelde de
heer Lanser dat hij goede hoop heeft
dat de drie vakcentrales in de toe
komst weer samen aan het loonover
leg zullen gaan deelnemen. Als voor
beeld noemde hij het opstellen van
halfjaarlijkse rapporten van de SER,
met dien verstande, dat daarin geen
loonnormering meer wordt vastge
steld.
Het CNV ziet geen enkele aanlei
ding uit het loonoverleg te treden, nu
de Eerste Kamer zich achter minister
Roolvink heeft geschaard. Hij ziet
zelf een mogelijkheid, dat de SER
zeer binnenkort minister Roolvink zal
adviseren over het beruchte artikel
acht in de wet, die de bewindsman de
bevoegdheid geeft in afzonderlijke
arbeidsovereenkomsten in te grijpen.
Kaarten al geschud
Minister Roolvink heeft de SER na
melijk om een advies gevraagd over
loonindexering. Bij die gelegenheid
zou de SER de minister tevens over
artikel acht kunnen adviseren. NKV-
voorzitter Mertens echter zei, dat
NVV en NKV aan geen enkel SER-
overleg zullen deelnemen, dat de
toepassing van artikel acht tot gevolg
kan hebben.
De heer Lanser vond het jammer,
dat de Eerste Kamer niet nader is
ingegaan op het compromisvoorstel
van CNV en NKV artikel acht zo te
wijzigen, dat niet. in materiële zin
zou kunnen worden ingegrepen.
Met de heer Mertens meende hij,
dat de kaarten al lang voor het debat
in de Eerste Kamer- waren geschud.
Men wist van te voren al hoe het zou
aflopen. De heer Lanser verwacht
geen grote moeilijkheden op het so
ciale front door het uittreden van
NW en NKV. „Er is in dit debat
1 geen winnaar of verliezez-". aldus de
CNV-voorzitter.
Materieel gewonnen
En Mertens vulde aan: „Materieel
hebben we zelfs gewonnen, wapt de
minister zal artikel acht in de prak
tijk niet gebruiken". De NKV-voor-
zitter had weinig op met het voorstel
van KVP-Senator Middelhuis (oud-
-voorzitter van het NKV), dat ninis-
ter Roolvink aan het eind van dit
jaar de SER om advies moet vragen
over de werking van de wet (de mi
nister heeft dat toegezegd).
De meeste arbeidsovereenkomsten
van dit jaar zijn al gesloten, vele
zelfs voor de duur van twee jaar. Er
komen alleen nog maar daaraan kan
mende wet niet toetsen.
De minister heeft gezegd, dat men
aan het eind van dit jaar bij de be
oordeling van de werkwijze van de
wet, ook de voorafgaande twee jaren
moet betrekken, omdat toen in de
praktijk eigenlijk is uitgevoerd wat
nu in de wet staat. Mertens: „Die
ervaringen waren nou niet bepaald
gunstig. Denk alleen maar aan de
bouw-cao".
Rookgordijn
Beide vakbondsleiders waren het er
over eens, dat de Partij v.d.Arbeid
wat betreft de motie van AR-senator
prof. De Gaay Fortman een "kans i
heeft gemist". Natuurlijk stond de
fraktie in de Senaat achter de inhoud
van die motie over een doelgericht
inkomensbeleid, maar alleen uit poli
tieke overwegingen stemde men te
gen.
De heer Lanser zag de motie niet
als een rookgordijn of een alibi voor
de drie christelijke partijen ten op
zichte van de katholieke en protes
tantse arbeiders om de Loonwet goed
te keuren.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Het wetsontwerp
voor deelneming van de staat in de
Nederlandse Financie
ringsmaatschappij voor Ontwikke
lingslanden N.V.. is gisteren door de
Tweede Kamer aangenomen.
Tegen de oprichting van deze
maatschappij, r'ie is bedoeld om de
Nederlandse investeringen in de ar
me landen te stimuleren, stemden de
PvdA, CPN, PSP, D'66, de Boeren
partij en de groep-Aarden.
Het amendement van mr. J. A.
Mommersteeg (kath.v.), waardoor het
doel van de NV duidelijker wordt,
werd aangenomen. Ook de motie
waarin een studie wordt gevraagd
over de westerse investeringen in de
ontwikkelingslanden accepteerde de
Kamer.
AMSTERDAM Nederland is
weer een politieke partij rijker. Gis
teren maakten Arie Alpert (beter be
kend als Haring Arie), ir. W. Stam,
fotograaf Cor Jaring, kunstschilder
Jan Marten en ex-rookmagiër Robert
Jasper Grootveld in het NOS-radio-
programma „X, een sprong in het
duister" bekend dat de door hen op
gerichte partij „Amsterdamse belan
gen combinatie" gaat heten.
De huidige partijen in Amsterdam
zijn in een impasse geraakt, vinden
zij. Hier ligt een taak voor Neerlands
jongste kind der democratie.
Ter gelegenheid van zijn aanstaand bezoek aan Ethiopië
kreeg prins Bernhard gisteren op paleis Soesldijk een inspec-
tieivagen aangeboden door Toyota voor het Were.ldnatuur-
fonds. Op de foto de prins bij zijn nieuwe aanwinst, rechts
de heer E. Lawman, een van de directieleden van Toyota-
Nederland.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG In de Tweede
Kamer waren gisteren veront
ruste stemmen te beluisteren
over de publieke opinie over het
ontwikkelingsbeleid. Zo merkte
drs. Th. E. Westerterp van de
KVP op, dat er een groot ver
schil bestaat in de waardering
van dit beleid in binnen- en bui
tenland.
Terwijl men in het buitenland vol
lof is over de Nederlandse initiatie
ven. is men in Nederland geneigd te
zeggen, dat het ontwikkelingsbeleid
niet deugt en te weinig wordt gedaan.
Mr. dr. M. J. J. A. Imkamp van
D'66 wilde de publieke opinie wakker
schudden en stelde daarom het vol
gende voor:
Het thema van de ontwikkelings
samenwerking op het lesrooster van
de lagere scholen plaatsen;
De gemeenten de kans geven een
bepaald percentage van zekere inves
teringen uit te laten geven voor ont
wikkelingshulp.
Dr. Imkamp zei: „Nu de wereld een
dorp is geworden, moeten de gemeen
ten ook hun enge lokale grenzen
doorbreken..."
Voorlichting
Drs. R. Zijlstra van de ARP dacht
ook in deze richting, maar dan in
veel groter verband. Zijn idee was,
dat Nederland zich speciaal het lot
zou aantrekken van een van de zeer
arme landen. Hij noemde Opper Vol
ta, Malavi, Tsjaad en Mali.
De bedoeling van drs. Zijlstra is,
dat de publieke opinie meer bij enke
le landen wordt bepaald. Belangrijk
is natuurlijk ook de goede voorlich
ting over de ontwikkelingssamenwer
king. Reportagereizen zouden daarom
VAL D'ISÈRE In de Franse i
Alpen hebben zich gisteren nog I
minstens een dozijn lawines
voorgedaan, waarvan acht in de l
buurt van het wintersportcen-
trum Val d'Isère, waar de dag
tevoren 42 mensen door een la-
wine werden gedood.
Op een bergweg aan de rand van
Val d'Isère werden vier auto's door
een sneeuwmassa honderd meter
meegesleurd. Daarbij liep echter nie
mand letsel op.
De hulpactie voor Val d'Isère wordt
vanuit de naburige stad Bourg St.
Maurice georganiseerd. Hoewel de
weg door verscheidene lawines was
versperd, wist een militair convooi
voorafgegaan door een bulldozer
de wintersportplaats te bereiken. Ze
voerden levensmiddelen aan, en
doodkisten voor de slachtoffers van
de lawineramp. In het wintersport
centrum zijn ongeveer 10.000 mensen
van de buitenwereld afgesloten. Een
even groot aantal zit opgesloten in de
meer naar het noorden gelegen Tig-
nes.
Herhaling voorkomen
Voor het stadhuis van Bourg St.
Maurice speurden ouders van de kin
deren, die in het getroffen jeugdcen
trum logeerden, de tot dusver gepu
bliceerde, nog onvolledige lijsten van
doden en overlevenden af.
Minister van binnenlandse zaken
Raymond Marcellin, die de leiding
van het hulpwerk heeft, zei dat nie
mand de ramp had kunnen voorzien.
Maar een regeringswoordvoerder in
Parijs deelde mee dat president Pom
pidou en zijn kabinet alle redelijke
preventieve maatregelen genomen
wensten te zien om een herhaling van
zo'n ramp tegen te gaan.
Ook Zwitserland heeft van lawines
te lijden. Er is echter geen melding
gemaakt van slachtoffers. De weg
naar de tunnel door de grote St. Bern
hard, die Zwitserland met Italië ver
bindt, is door een enorme sneeuwin-
storting versperd. De lawine heeft
ook een spoorbrug op de lijn Mar-
tigny-Orsières meegesleurd. In het
kanton Wallis vormen helikopters
voor sommige bergdorpen de enige
verbinding met de buitenwereld.
Plastic mijnenveger
voor Britse marine
LONDEN De Britse marine
krijgt de beschikking over een mij
nenveger van plastic met een lengte
van 47 meter. Het schip van kunststof
gaat ruim 17 miljoen gulden kosten,
en heeft als voordeel dat magnetische
mijnen niet op haar aanwezigheid
reageren. TSK
Bejaard echtpaar
op rijksweg gedood
TIETJERKSTRADEEL Gister-
middag heeft een verkeersongeluk op
de rijksweg Leeuwarden-Groningen
het leven gekost aan W. Rienks (75)
en B. Rienks-Schaafsma (74).
De auto van het echtpaar uit Ber-
gum was in botsing gekomen met
een personenwagen uit de richting
Leeuwarden, toen de bejaarde auto
mobilist de rijksweg opreed.
nuttiger zijn dan de zogenaamde
oriëntatiereizen van ambtenaren.
Drs. Zijlstra maakte zich zeer onge
rust over de publieke opinie. Bij de
ontwikkelingssamenwerking maakt
men gebruik van allerlei termen en
afkortingen, waarvan niemand iets
begrijpt.
Zo is het ontwikkelingswerk lang
zamerhand een vorm van elitedenken
geworden, waaraan de gewone burger
part noch deel heeft. Maar, zei drs.
Zijlstra, die gewone burger moet wel
geld geven. En hij zal bereid zijn een
steeds groter deel van zijn inkomen
af te staan.
Wel stelt hij evenwel nuchter de
vraag waar zijn geld is gebleven en
hoe besteed. Die vraag dan moet in
alle duidelijkheid worden beant
woord. Dan alleen kan de publieke
opinie voor het slagen van het tweede
decennium voor de ontwikkelingssa
menwerking gemobiliseerd blijven.
De woordvoerder van de ARP, die
zei alle waardering te hebben voor
het beleid van minister Udink vroeg
zich toch af, of de ontwikkelingshulp
inderdaad een onderdeel moet zijn
(dus afhankelijk) van de buitenlandse
politiek.
Waarom moet hulp aan Cuba wor
den uitgesloten. Of op grond van onze
buitenlandse politiek aan.... Grieken
land? En is het juist onze normen
meteen te laten gelden voor de arme
landen? Verder wilde drs. Zijlstra
graag de vraag beantwoord hebben
waarom in het ene land het ontwik
kelingswerk wel slaagt en in het an
dere land niet.
Kritiek
Een zeer kritische rede kreeg mi
nister Udink te horen van drs. H. M.
Franssen van de PvdA. Hij zei, dat
de ontwikkelingssamenwerking met
een land mislukt is, wanneer de ver
betering van het lot van de massa
niet is bereikt.
Drs. Franssen vervolgde: „Ik kan
mij niet onttrekken aan de indruk
dat de minister aan de sociale kanten
van het ontwikkelingsvraagstuk te
licht tilt."
Bij het verlenen van ontwikke
lingshulp, stelde drs. Franssen, mag
het sociale onrecht niet blijven be
staan. De structuren moeten worden
veranderd. Hij herinnerde aan de
waarschuwing van bisschop Helder
Camara, dat de ontwikkelingshulp de
bezittende klasse nog rijker maakt en
de armen nog armer.
Ook in de vergadering van de We
reldraad van kerken in Montreux
heeft men deze waarschuwing kun
nen horen. De hulp kan niet neutraal
zijn, want dan gaat men aan menson
terende situaties voorbij.
Met dr. Imkamp vroeg drs. Frans
sen zich af of de restauratie van het
Instituut voor de tropen wel als ont
wikkelingshulp is te zien.
en wilde Cuba op een lijn zetten met
andere ontwikkelingslanden.
Opdracht
De heer P. Jongeling van het GPV
sprak zich positief uit over de ont
wikkelingshulp. Volgens de Bijbel
hebben de volkeren de taak de gehele
aarde tot ontwikkeling te brengen.
Daarom willen we onze grote inspan
ningen getroosten en geen verschil
maken tussen hier en ginds. Overi
gens was de heer Jongeling, gezien de
geringe communistische bereidheid
mee te werken, niet al te optimis
tisch.
Hij stelde de vraag, nu de slechte
uitvoering van hel verdrag van New
York Indonesië nog langer als voor-
keursland te behandelen. De heer
Jongeling wilde Indonesië geen hulp
op grote schaal meer verlenen.
Ook de heer Van der Spek van de
PSP wenste Indonesië te straffen. Hij
diende een motie in met het verzoek
de hulp aan Indonesië afhankelijk te
stellen van het staken van de onder
drukking en vervolging van anders
denkenden.
verpakking: 14 en 40 tabletten
Zending
4e internationale
beurs voor
woninginrichting
12.000 m woon-ideeën f
tentoonstelling
'kinderen wonen'
de keuken van de toekomst
parodie-meubelen
dag^ijks: 11-17 en 19-22.30 u. zondags 12-18 u.
Drs. Franssen liet zich niet enthou
siast uit over de medefinanciering
van particuliere projecten. De spreker
van de PvdA bracht de kwaliteit van
dit werk in het geding en sprak van
risico's.
Drs. Westerterp van de KVP daar
entegen wilde de posten voor de me
definanciering van dit werk van zen
ding en missie sneller laten stijgen,
zoals in het verleden reeds was ge
beurd. Het particuliere initiatief is
belangrijk in het ontwikkelingswerk.
Er is reeds een stuwmeer van aan
vragen voor projecten ontstaan. De
pot voor de medefinanciering is ech
ter leeg. De' KVP sprak zich verder
uit voor de oprichting van een Rea-
doptatiefonds, dat financiële compen
satie zou kunnen bieden voor de afzet
van produkten en halffabrikaten uit
de ontwikkelingslanden. Bij de SER
en de EEG zou hierover advies moe
ten worden ingewonnen. Ook wenst
de KVP een Europees investerings
fonds voor Latijns-Amerika.
Drs. Westerterp had vooral kritiek
op het ontbreken van een ontwikke
lingspolitiek door de EEG. Mr. C. A.
Bos van de CHU besprak vooral de
internationale aspecten van de hulp
verlening en leverde enige kritiek op
het Pearsonrapport, waarover we on
langs schreven.
De afgevaardigde van de CHU ont
kende, dat Nederland had meegedaan
aan de boycot van Cuba. Hij geloofde,
dat het staken van deze boycot een
internationale ontspanning betekent
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Tijdens de voort
zetting van het debat over de begro
ting van buitenlandse zaken heeft
de heer C. N. van Dis de organisatie
van de Verenigde Naties een open
bare aanfluiting genoemd.
De grondslag
van de volkeren
organisatie is hu
manistisch. De
VN zijn niet bij
machte de vrede
te handhaven, zei
de heer Van Dis.
Handhaving van
de vrede is al
leen maar moge
lijk wanneer de
volkeren zich
verootmoedigen.
Volgens de heer
Van Dis treden
Van Dis
de Verenigde Naties het recht met
de voeten. Vooral de kleine landen
moeten het ontgelden. Aan de Pa
poea-bevolking is schreiend onrecht
aan gedaan. Het verdrag van New
York is door de Indonesië niet na
gekomen. Ook wilden de Verenigde
Naties niet helpen in Biafra.
De heer Van Dis vond bet verder
verkeerd, dat de Verenigde Naties
een land als Zuid-Afrika door middel
van resoluties de les lezen.
Het Kamerlid van de SGP her
haalde nogmaals zijn bezwaar tegen
het handhaven van de Nederlandse
ambassade in het Vaticaan. Hij had
hiertegen principiële bezwaren.
Het debat leverde verder nog twee
moties op van de PSP. In de eerste
motie van de heer A. G. van der
Spek wordt de erkenning van de
Duitse Democratische Republiek ge
vraagd als een belangrijke bijdrage
van de ontspanning in Europa.
Ook vraagt de PSP de volkenrech
telijke erkenning van de Democrati
sche Republiek Vietnam om zo te de
monstreren, dat men het niet eens is
met de politiek van de Verenigde
Staten.
