BREUK IN REGERING
VAN HET KONINKRIJK
IS
Commentaren
versierde bal
gehakt Madras
11111
Luns vreest oorlog
in Nabije Oosten
Burgemeester dronken
achter het stuur?
Het Kwartet
Geen neo-kolonialisme
1M
iü!B£
EMU®
5 TM 15 FEBRUARI
Auto schept
feestvierende
kinderen
Premier De Jong wil
af koe li ngsperiode
IlIIllUVti
Jongen (13)
doodt meisje
Kans op akkoord lijkt klein
Spanje koopt
30 Mirages
Carnavalvierder
in been geschoten
Tachtig tips
over moord
Patiënten voor
nakuren
naar hotel
het weer
Veel wolken
1970
Nieuwe Leidse Courant
DINSDAG 10 FEBRUARI 1970-50ste jaargang
Directeur: F. Dïemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
vooraanstaande
prol. christelijke
dagbladen
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 vai
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p.w. ƒ1,16, p. m. 4,95, p. kw. ƒ14,85
Premier De Jong heeft de beschuldigingen van neo-kolonialisme
van de hand gewezen. „We hebben niet onze wil aan een ander wil
len opleggen. Het ging om het gouverneurschap als een onderdeel
van het koninkrijk".
JONCKHEER
w-o
dagelijks geopend van 10-17 uur en 19-22 uur
zaterdag en zondag 10-17 uur toegang f3.50
a AMSTERDAM
speciaal T rein - T oegang - biljet mei 3x reductie
verkrijgbaar aan ca. 140 NS-stations
Twee doden, 2 gewonden
CHAAM Een personenauto
is gisteravond in Chaam ingere
den op een groep carnavalvieren-
de kinderen, die plotseling hos
sende de ryweg opliepen. De der
tienjarige H. van Beek uit Baarle
Nassau en de viertienjarige Els
Aerts uit Chaam kwamen om het
leven. Twee andere kinderen
raakten zwaar gewond.
DEN HAAG Er dient volgens premier De Jong een afkoelings
periode in acht te worden genomen nu de ministerraad van het ko
ninkrijk de Koningin gevraagd heeft de benoeming van dr. E. Jonck-
heer tot gouverneur van de Nederlandse Antillen ongedaan te
maken.
„Dit is het eerste grote menings
verschil in het koninkrijk. Ik vind
het jammer, dat dit is gebeurd. Er
kunnen zich nare gevolgen voordoen.
Het zal moeilijk zijn de breuk te
helen", aldus de premier gisteravond
na afloop van het overleg in de mi
nisterraad.
De premier bevestigde, dat zeker
rekening was gehouden met het
standpunt van de Antillen. „Maar de
regering van dit rijksdeel was niet
eensgezind en in de Antilliaanse sta
ten en samenleving werd geheel ver
schillend gedacht over dr. Jonckheer
als gouverneur. Wanneer hij in deze
functie naar de Antillen zou zijn ge
gaan, zouden de gevolgen weieens
ernstig hebben kunnen zijn."
Belangrijk voor het bepalen van het
Nederlandse standpunt waren de be
vindingen van de commissie van on
derzoek die op verzoek van de Antil
len is ingesteld na de onlusten van
30 mei 1969. De gebeurtenissen van
toen waren geen incidenten. Er de
den zich politieke verschuivingen
voor, zo zei de premier.
Met de beslissing van de minister
raad van het koninkrijk kwam een
eind aan een lange dag vergaderen
en wachten. Tijdens het door de An-
tillianen aangevraagde intern appèl
was gebleken dat dr. Jonckheer niet
van plan was vrijwillig voor zijn be
noeming te bedanken en er geen
overeenstemming mogelijk bleek met
de delegatie uit de Antillen.
Het intern appèl volgens artikel 11
lid 4 van het Statuut van het konink
rijk begon gistermorgen om tien uur.
Aan dit beraad namen deel premier
P. J. S. de Jong als voorzitter, vice-
premier J. A. Bakker, minister van
justitie C. H. F. Polak, de gevolmach
tigde minister van Suriname dr. J. D.
VOOR IEDER DIE
NU EEN NIEUWE
DONNEE OPGEEFT.}
Gezellige kaars in een
glas
Terwijl hij de lucht in
uw kamer zuivert, ver
spreidt hij een heerlijk
frisse geur.
Ik geef op als
nieuwe abonnee;
Als beloning voor mijn'aktivltelt
ontvang ik een "Gouda Bouquet".
De nieuwe abonnee krijgt onze krant
veertien dagen gratis.
van dit blad hokje zwart makien naar keuze
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden.
V. Polanen, de gevolmachtigde minis
ter van de Nederlandse Antillen dr.
E. Jonckheer en de vice-premier van
de Antillen, de heer S. G. M. Rozen
dal, die een adviserende stem had.
Schorsing
Nadat de ministers in twee ronden
hun standpunten hadden meegedeeld,
vroegen de afgevaardigden van de
Antillen schorsing van het beraad.
Deze schorsing duurde van half een 's
middags tot half zeven 's avonds. Mi
nister Rozendal telefoneerde met pre
mier Petronia in Willemstad. On
danks de lange duur van de schor
sing kwamen er geen nieuwe ge
zichtspunten naar voren.
Er werd ook geen poging tot een
compromis ondernomen. Na de her
vatting werd spoedig de conclusie ge
trokken, dat het koninklijk besluit
van de benoeming tot goeverneur van
dr. Jonckheer moest worden inge
trokken, onder aantekening dat dr.
Jonckheer tegen deze conclusie was.
Direct na het intern overleg heeft
de ministerraad van het Koninkrijk,
zoals in het Statuut voorgeschreven,
deze conclusie overgenomen en be
krachtigd. Direct na de ministerraad
verklaarde premier De Jong, dat dr.
Jonckheer geen goeverneur kon wor
den, omdat hij een voorwerp was ge
worden van politieke controverse.
Inmenging
Later op de avond verklaarde dr.
Jonckheer in het Antillenhuis, dat hij
juist alles in het werk had gesteld om
zich buiten de politiek te houden. Vi
ce-premier Rozendal van de Antillen
voelde de beslissing van het Konink
rijkskabinet als een inmenging in de
Antilliaanse zaken.
Dr. J. O. V. Polanen, de gevolmach
tigde minister van Suriname, voelde
zich geroepen na de ministerraad te
verklaren, dat door persberichten
zeer ten onrechte de indruk is ge
wekt, dat Suriname, lopend aan de
LONDEN Een dertienjarige
Engelse jongen wordt beschuldigd
van moord op de tienjarige Julia Ma
ry Bradshaw. Zij verdween vrijdag
toen zij boodschappen aan het doen
was.
De kleren van het meisje werden
gisteren gevonden in een straat van
Skelmersdale (Lancashire), dicht bij
haar oudelijk huis. Later ontdekten
agenten het ontklede lichaam van het
meisje in een huis op een kilometer
afstand.
eiband van Nederland, zonder meer
wenste, dat de benoeming van dr.
Jonckheer ongedaan zou worden ge
maakt.
De Surinaamse regering, aldus deze
verklaring, heeft op geen enkele wij
ze de goede betrekkingen met de Ne
derlandse Antillen willen verstoren
en ze heeft zich ook niet willen be
moeien met de interne aangelegenhe
den van haar rijksgenoot
In de officiële verklaring, die na de
ministerraad is uitgegeven wordt ge
zegd, dat alle deelnemers aan het in
tern overleg van mening waren, dat
een goeverneur hoven de partijen en
buiten de partijpolitiek moet staan.
De Nederlandse en Surinaamse deel
nemers meenden, dat aan deze eis
niet werd voldaan. De Antilliaanse
deelnemers, aldus het communiqué,
waren een tegengestelde opvatting
toegedaan. Verder meldt het officiële
communiqué „een diepgaand verschil
van mening betreffende de verschil
lende aan deze zaak verbonden as
pecten".
Vannacht is koningin Juliana
toch nog na uitstel van haar
vertrek in verband met het be
raad over de kwestie-Jonckheer
met een speciaal vliegtuig van
de vliegbasis Soesterberg naar
Frankrijk gevlogen. Prinses Bea
trix en prins Claus hebben zich
vandaag bij haar gevoegd.
Prinses Irene was er gistermor
gen al: hier bij aankomst in het
landelijk Lignières, met in een
reiswieg de kerngezonde prins
Carlos Javier Bernardo, die van
daag in aanwezigheid van een
schare familieleden, gedoopt
werd. Meer nieuws rondom prins
Carlos zie pagina 5.
lekker eten tips
Voeg peper en zout toe, kneed
fijn gesnipperd uitje door de
gehakt. Theelepel kerrie per
bal. Dicht schroeien en eve»
laten sudderen. Opdienen in
jus met wat peterselie.
Aardappelen of rijst.
een goed stuk vlees hoort erbij
Publicatie van de Stichting Voorlichtingsbureau Vlees, Vleeswaren en Vleesconserven
(Van onze correspondent)
HILVERSUM Minister Luns
van buitenlandse zaken beeft
vanmorgen in het NOS-program-
ma „Praten met de minister" de
vrees uitgesproken, dat een nieu
we oorlog tussen Israël en de Ara
bische landen zal uitbreken.
„Ik ben pessimistisch over de situa
tie in het Nabije Oosten. De ecalaties
over en weer nemer zeer bedenke
lijke vormen aan. Ik vrees dat er een
nieuwe ronde van gevechten zal ko
men," aldus minister Luns.
Alleen in „zeer voorzichtige diplo
matieke onderhandelingen" zag hij
nog een mogelijkheid voor een oplos
sing van het conflict.
Angola
Minister Luns maakte ernstige be
zwaren tegen een artikel in Vrij Ne-
ALKMAAR De burgemeester
van Alkmaar mr. H. J. Wytema heeft
vermoedelijk in de nacht van zater
dag op zondag onder invloed zijn au
to bestuurd.
De loco-burgemeester G. H. A. de
Zeeuw deelde gisteren mee dat bur
gemeester Wytema de bewuste avond
in hotel Victory heeft gedineerd. Na
afloop zou hij naar huis zijn gereden.
Alkmaarders, die de burgemeester
op vreemde wijze naar de Oranjelaan
hebben zien rijden, waarschuwden de
politie. Na aankomst bij zijn woning
werd de burgemeester verzocht mee
te gaan naar het politiebureau voor
een bloedproef. De burgemeester gaf
hieraan gewillig gehoor.
Mr. Wytema, die onlangs nog in
het nieuws kwam, toen hij zijn lid
maatschap van de PvdA opzegde, is
voorzitter van de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten.
Hij heeft zich gisteren ziek gemeld
en zal dus deze week de gemeente
raadsvergadering niet bijwonen.
De gemeentepolitie van Alkmaar,
geassisteerd door de rijksrecherche
stelt een onderzoek in, op gezag van
het waarnemend hoofd van het par
ket, officier mr. J. X. Wiarda.
MADRID Spanje zou vandaag
nog met Frankrijk een contract slui
ten voor de aankoop van 30 Mira-
ge-straaljagers, zo werd uit Madrid
vernomen.
De onderhandelingen over de aan
koop van de Mirages hebben maan
den geduurd. Een deel van de
toestellen zal in Spanje worden ge
bouwd.
derland, waarin zijn beleid ten aan
zien van Portugal en Angola aan een
beschouwing wordt onderworpen.
„Het is een uitzonderlijk onbehoorlijk
artikel", zegt de heer Luns. „Er staan
dingen in, die ik noch gezegd, noch
bedoeld heb. De hele teneur is vol
strekt fout."
VENLO Tijdens de vele vecht
partijen, mishandelingen en vernie
lingen in het afgelopen carnavals
weekeind zijn zes mensen gewond ge
raakt.
In de nacht van zondag op maan
dag loste een 41-jarige inwoonster
van Venlo vijf schoten op haar feest
vierende echtgenoot, nadat in de auto
van het echtpaar, een hevige ruzie
was ontstaan.
De man is in het dijbeen getroffen.
Hevig bloedend strompelde hij naar
zijn woonwagen in het centrum „De
Romer".
De vrouw is gearresteerd en heeft
bekend. Zij wordt wegens poging tot
doodslag in staat van besohuldiging
gesteld.
UZ BU 1&MLUU/71ZZ\
INTERIEURVERZORGING
□PUNÓbURGD
HEER KEUS IN I
PASSENDE OMGEVING
25 JAAR VERDUYN
INTERIEURVERZORGING
Gedenksteen voor Rinie
(Van onze correspondent)
DOETINCHEM Het voormalige
actiecomité De Kruisberg heeft beslo
ten geld ter beschikking te stellen
voor een gedenksteen op het graf van
de donderdagavond vermoorde Rinie
Wielheesen. De Doetinchemse bevol
king is opgeroepen nog meer geld te
storten.
Het comité ijverde na de moord op
Rietje Florijn in 1967 voor opheffing
van het psychopatenasiel De Kruis
berg, welk doel overigens inmiddels
is bereikt.
De achttien man sterke moordbri
gade is met het onderzoek naar de
moord op Rinie nog geen stap verder
gekomen; er wordt gesproken van
ontmoedigend weinig aanwijzingen,
ook nadat op een radio-oproep veel
passanten zich meldden. Er kwamen
meer dan tachtig tips binnen.
DEN HAAG Het bedrijfschap
Horeca wil de mogelijkheid onder
zoeken om de hotelbedrijven in te
schakelen bij de nabehandeling
van ziekenhuispatiënten. Binnenkort
neemt het hierover contact op met
het ministerie, de ziekenfondsraad en
particuliere verzekeraars.
Het plan is van de secretaris van
het bedrijfschap, drs. A. Merk, die
het heeft overgenomen van Duitsland.
Daar is het al lange tijd gewoonte,
dat ziekenhuispatiënten na hun be
handeling voor „Erholung" worden
opgenomen in hotels. Soms ook in
Nederlandse hotels.
Voordeel ervan is, dat de zieken
huisbedden eerder vrijkomen en dat
de hotels beter bezet zijn.
Financieel is er voor de zieken
fondsen en particuliere verzekeraars
het voordeel, dat men niet overbodig
lang de hoge ziekenhuistarieven hoeft
te betalen.
Afgewezen
J|ET eerste ernstige conflict in hel
Koninkrijk is levensgroot aanwe
zig. Nederland en Suriname hebben
dr. Jonckheer geweigerd als gou
verneur van de Antillen en koningin
Juliana voorgesteld zijn benoeming
ongedaan te maken.
Een belangrijke overweging was, dal
de komst van dr. Jonckheer als gou
verneur in Willemstad nieuwe onlus
ten tot gevolg zou hebben.
Bij het bepalen van het standpunf
heeft men zieh laten leiden door hel
oordeel van de Nederlandse leden
van de commissie, die na de ongere
geldheden van 30 mei j.I. een ondeiv
zoek instelden.
Niet om de andere zwakke Ko
ninkrijkspartner zijn wil op te leg
gen, maar omdat men zich verant
woordelijk wist ook voor het be
lang van de Antillen, werd dr. Jonck
heer afgewezen. De andere reden was,
dat de benoemde het voorwerp was
geworden van politieke controversen.
De ministerraad van het Koninkrijk
heeft het met deze affaire niet ge
makkelijk gehad. Want dr. Jonckheer,
zich aandienend als de man, die zijn
land niet in de steek wilde laten,
heeft tot het laatst volgehouden en
door middel van het intern appèl de
zwarte Piet duidelijk in handen van
de Nederlandse ministers gespeeld.
„Óver een paar maanden ziet alles er
veel anders uit", zei premier De Jong
gelaten. Dat zal zeker het geval zijn.
Want het afwijzen van dr. Jonckheer
als gouverneur kan belangrijke ge
volgen hebben.
Informatie
'pOEN vorig jaar mei op Curasao de
ernstige onlusten uitbraken, heb
ben wij die in verband gebracht met
de gebrekkig informatie waarover
wij hier beschikten met betrekking
tot de Antillen. Daarom kwamen die
onlusten voor heel velen ook als een
pijnlijke verrassing.
Onder dat gebrek aan informatie
hebben niet alleen wij als volk, maar
heeft ook onze regering geleden. Die
situatie heeft zich dan nu gewroken
in de even pijnlijke noodzaak terug
te komen op eens eens afgekomen gou
verneursbenoeming. Achteraf is ge
bleken, dat die benoeming destijds
beter niet geschied had kunnen zijn.
In dit opzicht doet zich, zij het mis
schien in mindere mate, hetzelfde
voor als in voorbije tijden ten aan
zien van het huidige Indonesië. Dei
enorme afstanden, de slechte verbin
dingen, de hoge kosten van de infor
matie zij leidden ertoe dat er ten
onzent onvoldoende kennis was met
betrekking tot de situatie ginds.
Ook voor wat betreft de Antillen ia
de informatie te zeer beperkt geble
ven tot wat vanuit enkele tamelijk
omgrensde en zich mogelijk ook
afgrenzende groepen tot ons door
drong. Onvoldoende informatie leidt
al te licht tot een verkeerde beoorde-
deling. Dan kan het gebeuren dat men
door schade wijs moet worden.
Het zicht op de Antillen is door de
meigebeurtenissen en door de daar
na gehouden verkiezingen verscherpt.
En de behoefte aan afdoender infor
matie wordt temeer gewekt, nu men
begrepen heeft dat hier een manco
is.
Het is beter zo, al is het altijd jam
mer wanneer dit met teleurstelling
voor betrokkenen gepaard moet gaan.
ADDIS ABEBA President Tito
van Zuid-Slavië is gisteren vanuit
Zambia vertrokken naar Ethiopië
voor een bezoek van drie dagen. Op
het vliegveld werd hij begroet door
keizer Haile Selassi.
In de tragedies van het le
ven spelen dikwijls kome
dianten de hoofdrol.
SIRIUS
Crita)
„Ik heb pap's pantoffels en pijpen
in de diepvriezer gedaan. We hebben
BAROMETERSTAND: heden
74.2 cm (990 millibar) dalend.
Zon en maan
11 februari zon op 8.04, onder
17.46; maan op 9.43 onder 13
febr. EK.
17.4f
M,
Een lagedrukgebied, waarvan
het centrum gisteren tussen IJs
land en Schotland lag, verplaatst
zich naar het midden van de
Noordzee en vulde daarbij lang
zaam op. Hierbij bleef ons land
in de aanvoer van onstabiele
lucht, die van de oceaan werd
aangevoerd. Hierin kwamen veel
buien voor waarvan sommige met
hagel en natte sneeuw vergezeld
gingen. In de vroege ochtend
daalden de temperaturen op vele
plaatsen tot om het vriespunt.
Van belang voor het weer voor
morgen is een storing die van
morgen 360 mijl ten westen van
Ierland lag.
Verwacht wordt dat deze ten
zuiden van ons land zal trekken
Hierdoor blijft er bij ons in het
algemeen veel bewolking, waarbij
de temperaturen slechts weinig
verandering ondergaan.
Vooruitzichten voor donderdag:
Aantal uren zon: 0 tot 4; min.
en max. temp.: omstreeks nor
maal; kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 60 procent;
kans op een geheel droog etmaal:
30 procent.
