z
Geref. Bond is soepel
jegens nieuwe berijming
AKV-agenda schakelt kerk
gelijk met bedrijf of bond
Gereformeerden
doen mee met
geza ngen bunde l
Krachten verdubbelen voor werelddiakonaat
1
Weer synodaal beraad
over oorlogsvraagstuk
Een woord voor vandaag
Oude blijft voorkeur houden
Ds. J. Zuurdeeg
afgetreden
Breuk in Heerenveen
NIEUWE BRIEF VAN DE 24 VERONTRUSTEN
Gemeente moet geschoold worden
BEROEPINGSWERK
i
Vrijgemaakte
hulp Korea
Puzzelhoek
l
Arm dagrantsoen
voor synode
VRIJDAG 4 FEBRUARI 1970
In de synagoge van Nazareth leest Jezus een profetie voor uit het
boek van Jesaja die op Hem slaat. Daar wordt gesproken over de
Messias. Hij brengt het evangelie aan de armen. Hij verkondigt ge
vangenen vrijlating. Hij geeft blinden het gezicht weer. Hij zendt
verbrokenen naar huis in vrijheid. Hij verkondigt het aangename
jaar des Heren.
Deze woorden laten zien voor welke mensen Christus op aarde is
gekomen. Voor armen, voor gevangenen, voor blinden, voor door het
leven gebrokenen. Voor mensen die de vrijheid niet hebben om te
kunnen doen wat ze willen. Voor mensen die de weg niet kunnen
vinden zonder hulp. Voor mensen die te moe zijn om nog verder te
gaan.
Hoe je deze woorden ook bekijkt, altijd blijkt weer dat de mensen
die genoemd worden mensen zijn die de kracht niet bezitten om te
doen wat ze zouden willen. Ze bezitten niet de mogelijkheden waar
mee God indertijd Zijn schepping had vervuld
Merkwaardig. Hier wordt geen woord gesproken over zonde. Hier
wordt wel gesproken over ongerechtigheid Deze mensen hebben last
van het onrecht,, want 'het is immers niet rechtvaardig dat zij arm,
blind gevangen of terneergeslagen zijn, dat ze minder hebben dan
een ander. Dat recht komt Christus herstellen. Hij komt hun nieuw
leven brengen, dat is een nieuwe rijkdom en vrijheid, een nieuw licht
en een nieuwe hoop.
NiEUW
We lezen vandaag: Genesis 271—17
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Het hoofdbe
stuur van de Gereformeerde
Bond in de Nederlandse Her
vormde Kerk heeft aan kerke
raden en afdelingen zijn lang
verwachte advies uitgebracht
inzake de nieuwe psalm
berijming.
Het hoofdbestuur erkent, dat tegen
de oude berijming bezwaren kunnen
worden aangevoerd. Het waarschuwt
tegen een generaliserend afkeuren
van de nieuwe berijming. Maar het
blijft de voorkeur geven aan de oude
berijming boven de nieuwe.
Wel klinkt in het advies een duide
lijke soepelheid door. Blijkbaar wil
Maar het hoofdbestuur waarschuwt
er wel voor, dat de invoering van de
nieuwe berijming ook in zulke ge
mengde gemeenten niet abrupt dient
te geschieden. Zulk een plotselinge
algehele verandering is voor de oude
ren onbarmhartig en voor de jonge
ren niet zinvol, omdat bij hen een
meer dan oppervlakkige kennis van
de nieuwe berijming nog niet aanwe
zig is.
Het hoofdbestuur wijst dwangmatig
ingrijpen van de kerkeraad in de lei
ding van de kerkdienst door de pre
dikant af. Als een kerkeraad of een
predikant voor de onontkoombare
keuze gesteld wordt ten aanzien van
het gebruik van de oude of nieuwe
berijming in een bepaalde dienst, zal
de dienst des Woords moeten preva
leren.
Het hoofdbestuur baseert zijn ad-
het hoofdbestuur voorkomen, dat het j vies op een rapport van een com-
gebruik van de oude berijming met
zo'n sibbolet voor de Gereformeerde
Bond wordt als het niet zingen van
gezangen in de eredienst.
Met name in gemengde gemeenten
(bedoeld worden hervormde gemeen
ten. waar de gereformeerde-bonds-
ridhting en andere richtingen samen
leven) kan niet altijd de meest ge
wenste weg worden gegaan. Kerkera
den, predikanten en gemeenteleden
zullen dit moeten verstaan, aldus het
hoofdbestuur.
missie, die de nieuwe berijming heeft
onderzocht. Deze commissie bestond
uit vijf leden, onder wie twee theolo
gen en twee neerlandici. Zij beperkte
zich tot achttien psalmen, die zij re
presentatief achtte voor de hele bun
del.
Tekort
In meer dan een psalm komt het
messiaans-eschatologische element te
kort, aldus het rapport. In Psalm 16
wordt bijvoorbeeld Handelingen 2:31
en 13:25 niet gehonoreerd. Voor
(Van onze kerkredactie)
UTRECHT Ds. J. Zuurdeeg, pre
dikant-secretaris van de Nederlandse
Protestantenbond, heeft verzocht van
zijn functie ontheven te worden om
persoonlijke redenen.
Mevrouw E. M. de Bruyn-Sep-
meijer te Drempt treedt nu voorlopig
op als secretaresse van het hoofdbe
stuur. Een handicap is daarbij, dat de
algemeen secretaris van de NPB, de
heer O. de Haan te Amsterdam, een
tijd rust moet houden in verband met
een auto-ongeluk.
Ds. Zuurdeeg was predikant-secre
taris sinds 1 maart 1963. Tevoren was
hij werkzaam eerst als hervormd
predikant te Geertruidenberg en
daarna als voorganger van de NPB te
Hilversum, Parijs en Wassenaar Hij
is 60 jaar.
HEERENVEEN In de gerefor
meerde kerk (vrijgemaakt) heeft zich
een scheuring voorgedaan. Een deel
van de gemeenteleden verwijt de
predikant ds. J. D Houtman en de
kerkeraadsmeerderheid, dat zij de
konsekwenties van de besluiten van
de generale synode niet trekken ten
aanzien van de Open Brief en de
dubbele afvaardiging uit Noord-Hol
land. Het synodegetrouwe deel heeft
zondag onder leiding van twee ouder
lingen voor het eerst eigen kerk
diensten gehouden
De kerkeraad van Zwijndrecht-
Groote Lindt heeft ds. p. van Atten
voor drie maanden geschorst
Oscar Rolander, oud-zendeling ih
Tanzanië en later man op het zen
dingsthuisfront van de lutheranen in
de Verenigde Staten, is benoemd tot
coördinerend secretaris van de
lutherse zending in Tanzanië. Zijn
zetel zal in Genève zijn. Elf
lutherse kerken in de wereld, waar
onder die van ons land, steunen de
lutherse kerk van Tanzanië.
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG In de agenda
van de komende algemene kerk
vergadering van de Nederlandse
Hervormde Kerk is voortdurend
sprake van de kerk. Maar de
fundamentele vraag „Wat is de
kerk?" ontbreekt.
Zoals het stuk thans voor ons
ligt, zou het, na een aantal wijzi
gingen in woordgebruik, een uit
stekende bijdrage tot gesprek
kunnen zijn binnen een bedrijf
of vakbond in zijn verhouding
van bestuur tot plaatselijke afde
lingen en leden. Daar kan immers
gesproken worden van werving
van mankracht en personeels
bezetting, effect en efficiency.
Dat deze woorden, met andere
meer. in de agenda voor de AKV
aangetroffen worden, onthult, dat in
dit stuk een andere kerk bedoeld
wordt dan wij kennen uit het Woord
Gods, een andere dan die in onze be
lijdenis spreekt en over welke deze
spreekt.
Dit schrijven "de 24" in een brief
aan de hervormde kerkeraden. Deze
groep van bezwaarde predikanten in
de Nederlandse Hervormde Kerk on
der leiding van dr. W. Aaiden
kwam in 1967 in de publiciteit door
hun bekende Open Brief.
Zij schrijven de kerkeraden nu, dat
het hun onmogelijk is, vanuit het uit
gangspunt van de agenda voor de
AKV en gebonden door dit kader
over de voorgelegde vragen mee te
spreken.
De kerk van het discussiestuk is
een kerk onder de wet, niet onder de
genade. Een kerk niet onder de god
delijke wet, die een tuchtmeester tot
Christus is, maar een kerk, die ver
moeid en belast is met de noden van
deze tijd, onder de wetten van deze
tijd met zijn onontwarbare situaties
en uitzichtloosheid, maar nochtans
niet tot Christus komt. Een kerk, die
gebogen gaat onder talloze taken en
plichten, die zo oneindig veel „moet"
en zo weinig „kan", aldus „de 24".
Zij beluisteren in de agenda van de
AKV niet de kerk, gekocht door het
bloed van Jezus Christus en ver
nieuwd door de Heilige Geest. De
kerk, die in aanhankelijkheid jegens
haar Heer voor alle dingen het ver
langen heeft Hem welbehagelijk te
zijn. De kerk, die begeert het rich
tende en genadige Woord Gods als
het enige reddende licht te laten
schijnen in de angstwekkende duis
ternis van deze wereld, opdat mensen
tot God getrokken worden, zodat zij
van de zondedienst worden losge
maakt en gesteld in de dienst des
Heren, uit een tuchtloze waanvrijheid
geleid in de bevrijdende tucht van
Gods wil, en zij met de ene Gemeente
God groot maken.
Hier spreekt, aldus „de 24", niet de
kerk der vrijen, maar een kerk der
slaven. Een kerk, die verdwaald is,
doordat zij zich zeer veel zorgen
maakt over de vragen die de mensen
haar stellen, maar doof is voor de
vragen die God haar stelt. Een kerk,
onder het juk van de werkheiligheid
en vreemd aan Gods genade. Een
kerk, die opjaagt en niet weet te her
ademen in de vrede van God.
Het bevrijdend antwoord op de
vragen van de kerk en de noden in
de samenleving kan alleen gegeven
worden, aldus de opstellers van deze
brief, wanneer de enige gebondenheid
der kerk is die aan God en Zijn
Woord.
„De 24" erkennen mede schuldig
te staan aan het verval van de Her
vormde kerk. mede omdat zij elkaar
in bijzaken dikwijls niet hebben ver
dragen.
HEILLOOS
„Doch nu men zulke heilloze plan
nen beraamt om welhaast het laatste
wat onze Nederlandse Hervormde
Kerk met oneindig veel gebrek nog
kerk doet zijn, aan haar te ontnemen
en haar met wereldse organisaties ge
lijk te schakelen, moeten wij ons
zwijgen verbreken en zeggen: gaat
niet voort op deze weg, die zal ver
gaan."
Zij roepen vervolgens op tot beke
ring en tot geloof in de zekerheid, dat
welke machten de gemeente ook be
dreigen, de troon van Christus, die
ten oordeel wederkomt, onwankel
baar vaststaat.
Tenslotte gaan zij nog in op enkele
concrete punten van de agenda. Zij
wensen geen restauratie van wat
was. maar zijn zeer beducht, wanneer
men thans een nieuw belijdenisge
schrift zou maken. Zij verwachten,
dat daarin het geloof zou worden
verwoord, dat zoveel geesten nu ge
vangen houdt.
Het is voor hen geen vraag, of het
reformatorisch karakter van de Her
vormde Kerk gehandhaafd moet blij
ven. „Een kerk, beroofd van haar re
formatorisch, dus bijbels karakter, Is
geen kerk meer."
Zij noemen het één „maken" van
kerken geen goddelijke opdracht.
„Eenwording van kerken zal een gave
van God zijn, wanneer de kerken elk
zich tot deHeere wenden."
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN Ik ben blij
met de oecumenische opzet van
dit rapport over ontwikkelings
samenwerking en ook omdat de
ze zaak nu eindelijk in onze ker
ken centraal zal worden gesteld.
Prof. dr. J. Verkuvl zei dit donder
dag in de gereformeerde synode toen
deze zaak daar in behandeling was
genomen, waarvan een der belang
rijke punten was dat het hier gaat
om een interkerkelijke zaak. die een
veel grotere krachtsinspanning van
de (eigen) kerken vraagt, dan tot nu
toe aan de dag is gelegd.
Zo is het de bedoeling (tot een be
sluit is de synode om technische re
denen nog niet gekomen) dat de ker
ken zullen worden opgewekt te stre
ven naar een verdubbeling van de
huidige inkomsten van het wereld
diakonaat en dit dan nog als minimum.
Deze extra inkomsten zullen kun
nen worden gebruikt eensdeels voor
het intensiveren van de voorlichting
die een mentaliteitsverandering be
oogt in de gemeenten. Een mentali
teitsverandering die er onder meer op
neerkomt dat men meer gaat denken
in wereldverhoudingen en meer oog
krijgt voor de politieke aspecten hier
van, bijvoorbeeld die structuren in
sommige landen, die een verhindering
vormen voor betere economische en
sociale verhoudingen aldaar. Een con
creet plan zou daarvoor in interker
kelijk verband moeten worden opge
steld.
Speciale projecten
Voor het overige zouden die extra
inkomsten kunnen worden gebruikt
voor speciale projecten, die op deze
structuurveranderingen zijn gericht,
zulks in samenwerking met de We
reldraad van Kerken.
Prof. dr. J. T. Bakker te Kampen,
sprekend als deputaat voor de bestu
dering van het vraagstuk hulpverle
ning aan ontwikkelingslanden, lichtte
toe dat de achtergrond van dit rap
port en de daaruit voortvloeiende
voorstellen de verhouding we-
relddiakonaat-ontwikkelingssamen-
werking is zoals die recent in Mon-
treux aan de orde is gekomen.
Geen EHBO
Werelddiakonaat mag niet armen
zorg op grote schaal, een soort EHBO
voor slachtoffers, worden. Want juist
de kerken zijn zo geschikt voor de
diepte-dimensies te peilen en de
daaruit voortvloeiende problemen aan
te vatten.
Daarbij komt onvermijdelijk de po
litiek aam de orde. Hij miste die ten
dens wel enigszins in het rapport;
zou zelfs zo ver willen gaan door te
stellen: juist als synode en kerken
kun je vanwege je bijzondere „in
valshoek" zo onbaatzuchtig politieke
pressie uitoefenen.
Deputaat dr. J. van Klinken, direc
teur van het Algemeen Diakonaal
Bureau, zette uiteen dat het er voor
wat betreft de fondsenwerving om
gaat zo geconcentreerd mogelijk een
beroep op gemeenten te doen. Hij kon
niet nalaten te wijzen op de gunstige
tendensen die ook weer uit de grotere
offervaardigheid bij de Biafra-col-
lecte en de z.g. februari-collecte voor
het Werelddiakonaat blijken: men
wil inderdaad meer doen, dan er al
gedaan is. Met klem wees hij ook op
de mogelijkheid van periodieke bij
dragen, bijvoorbeeld gemiddeld tien
gulden per maand per gezin.
Rapport is „bij"
Drs. C. H. Koetsier, onlangs spe
ciaal aangesteld o.m. voor de pastora
le en opvoedende taak van de kerkle
den (hij is verbonden aan het ADB)
ging in op de eigen aard van de nieu
we bijdrage. Deze slaat enerzijds op de
diakonale dimensie (sociale gerech
tigheid), anderzijds op de missionaire
dimensie (vormingskeTk). Conform
wat in Montreux werd gesteld (het
rapport is dus bijzonder „bij") wil dit
ook wel degelijk zeggen, dat zo nodig
pressie uitgeoefend kan worden op
machten in de samenleving, die in
ontwikkelingslanden sociale en eco
nomische ontplooiing in de weg staan.
Een van de voorgestelde punten is
de kerken mee te delen dat zij de z.g.
rietsuikeract'e kunnen gebruiken als
illustratief voorbeeld hoe arme lan
den worden achtergesteld.
Hiertegen werde door sommige
synodeleden (vooral uit de agrarische
hoek) nogal wat bezwaren geopperd.
Rapporteur diaken J. de Boer uit Den
Haag maakte duidelijk dat deze actie
niet economisch bedoeld is, maar
meer als een illustratie gericht op bo
vengenoemde mentaliteitsbeinvloe-
ding. Overigens wees hij erop, dat
ook typische Iandbouwfiguren als dr.
Mansholt (EEG) en drs. Zijistra
(CBTB) niet tegen deze actie zijn.
Bijdragen
Och, onze bijdragen voor wereld
diakonaat zijn nog zo gering; we
kunnen, veel meer, zo stelde hij. De
jaarlijkse vier miljoen kunnen er ge
makkelijk acht worden. Die verdub
beling betekent natuurlijk niet dat
deze aan elke kerk gevraagd zal wor-
Psalm 40 geldt hetzelfde ten aanzien j
van Hebreeën 10:5b en 10a.
De nieuwtestamentische vervulling
van bijbelse noties als bevrijding,
verzoening, heil, de Naam Gods
wordt niet of niet voldoende openge
houden.
Een aantal verzen is te nuchter, te
mat en mist de sterke bewogenheid
van de psalmist in tijden van strijd
en twijfel.
Een en ander komt in de oude be
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN Enige tijd ge
leden heeft de hervormde sy
node een concept gezangenbun
del, die ongeveer 450 liederen
omvat voorlopig goedgekeurd.
Het is een interkerkelijke bun
del, waarmee ook een aantal an
dere kerken (de lutheranen en
remonstranten onder meer) ak
koord is gegaan.
De gereformeerde synode heeft de-
rijming in het algemeen wel goed I M concept-bundel gisteren eveneens
voorlopig goedgekeurd, dat wil zeg
gen: voorlopig vrijgegeven voor ker
kelijk gebruik.
Overigens staat het al wel vast dat
er van de 450 voorgestelde gezangen
een fors aantal uit de bundel zoals hij
er thans ligt zal moeten verdwijnen.
Ter toelichting het volgende. Een
derde deel van de hervormde kerk
vormden noch de gereformeerden be
hoefte hebben aan een zo lijvige bun
del van 450 gezangen. Op die manier
zou zo'n bundel ook veel te duur gaan
worden.
Welnu, de gereformeerde synode i
besloot verder dat een speciale com
missie, bestaande uit enkele gezan-
gendeputaten, enkele synodeleden,
enkele mensen die het uitgeversvak
kennen en een paar leden van het
moderamen der synode zullen gaan
praten mét het breed moderamen van
de hervormde synode om samen tot
een goede, (voorlopige) oplossing te
j komen.
den (er zijn ook hulpbehoevende ker
ken) het gaat om een. globaal gemid
delde, van alle kerken samen.
Ds. D. N. Wouters van Pijnacker
die zijn vrees had uitgesproken dat
deze verdubbeling eerder als een
slaappil dan als een peppil zou kun
nen werken (hebben we verdubbeld
dan is het weer „in orde") kreeg van
de rapporteur te horen, dat dit toch
echt niet de bedoeling is.
Heel duidelijk is het rapport toch
over de nadrukkelijke intensivering
van de ontwikkelingssamenwerking
en een mondig maken van de ge
meente in deze problematiek.
Wel was hij het eens met de sug
gestie van ds. Wouters het „vasten"
terwille van arme landen meer te
propageren. Maar daar kan iedere
dominee op de preekstoel het zijne
aan doen.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Middelburg
(b.w.; leraar godsdienst christelijke
scholengemeenschap Walcheren), dr.
J. Bakker, kandidaat aldaar.
Bedankt voor Scherpenzeel, H. A.
van Slooten te Nijkerk op de Veluwe;
voor Zeist (vac. H. Roelofsen; toez.),
T. Lekkeykerker te Oosterwolde
(Geld).
Emeritaat aangevraagd door H.
Roelofsen te Zeist.
GEREF. KERKEN (buiten verb.)
Emeritaat verleend aan J. Zwart te
Haren (Gr.).
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Slikkerveer, J. van
Haaren te Amersfoort
door.
fVaardig
Het rapport stemt toe, dat het taal
gebruik in de nieuwe berijming door
gaans waardig en verstaanbaar is,
zonder profaan te worden. Te moei
lijke of te alledaagse uitdrukkingen
komen voor, doch zelden. De nieuwe
berijming bevat minder toevoegingen
aan de onberijmde tekst dan de oude.
Maar in hun Ijver om modern Ne
derlands te gebruiken hebben de
dichters zich vele malen losgemaakt
van uitdrukkingen, die tot het karak
teristieke bijbelse taaleigen behoren
het woord „goedertierenheid" bij
voorbeeld, komt maar een enkele
maal voor tegen ongeveer honderd
maal in de nieuwe vertaling. Dit
noemt het rapport een verarming van
de taalschat.
Er zijn psalmen, die in de nieuwe
berijming verder van de grondtekst
staan, maar het omgekeerde komt
ook voor. Als voorbeelden van slecht
berijmde psalmen worden 56 en. 146
genoemd.
Respect
Het hoofdbestuur waarschuwt te
gen een generaliserend oordeel over
de nieuwe berijming, waarin te wei
nig respect uitkomt voor de vele ern
stige arbeid, die erachter ligt.
Anderzijds wraakt het, dat de oude
berijming soms even ongenuanceerd
afgewezen wordt om archaïstische
woorden en uitdrukkingen en andere
gebreken, waarbij niet wordt gere
kend met de bijzondere betekenis van
deze berijming voor het kerkelijke en
geestelijke leven, dat twee eeuwen
lang de invloed ervan onderging.
Het nieuwe zal een zeer sterk prae
moeten hebben, zal dit het oude kun
nen verdringen en vervangen. Invoe
ring van een nieuwe berijming met
Vóór
Ter synode werd eerst van gedach- j
ten gewisseld over de vraag: willen i
we een gemeenschappelijke bundel ja i
of neen? Het antwoord was 54 stem-
men voor, 7 tegen en 1 onthouding.
Een tegenvoorstel van ds. P. van Til
te Middelburg, drs. A. M. van der
Zanden te Emlichheim, diaken H. A,
H de Vries te Houten en ouderling A. C.
(de Gereformeerde Bond) zingt geen j Ledegang te Baarn om niet met het
r\a^a Ar. tor tnff»l liotrpnHo onnrent. in zee te
gezangen. Omdat zij juist tot de
trouwste kerkgangers behoren kan
het duidelijk zijn dat, wil men zake
lijk met een nieuwe gezangenbundel
van enige omvang behoorlijk uit de
voeten kunnen, de hervormde kerk
niet alleen plus wat kleinere kerken
met de voorgestelde bundel in zee
gaat. Anders gezegd: wil het komen
tot één protestantse gezangenbundel
in ons land, dan dienen de gerefor
meerde kerken mee te doen. Anders
kan de bundel niet of nauwelijks van
de grond komen.
Daar komt nog bij dat noch de her-
algehele eliminering van de oude acht
het hoofdbestuur altijd onjuist. Altijd
zal nodig rijn een lange periode van
overgang van de ene naar de andere.
Aan het slot pleit het hoofdbestuur
nog eens voor een restauratie van de
oude berijming.
Onberijmd
Verder wil het „nu zo vele moei-
heden kn de kerk betreffende de be
rijming zich voordoen, dat de moge
lijkheid onder ogen gezien wordt om
in de eredienst onberijmde psalmen
te zingen."
In diverse gemeenten van gerefor-
meerde-bondssignatuur is de nieuwe
berijming al ingevoerd of wordt ze
beproefd.
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN In de commis
sie, die het oorlogsvraagstuk
heeft behandeld is men ervan
overtuigd, dat moderne strijd
middelen zo verwoestend zijn,
dat het onverantwoord is ze te
gebruiken. Onverantwoord om
dat het een opdracht van Gods
wege is de wereld te bewaren en
leefbaar te houden. De Bijbel is
daarover zeer duidelijk. Daarom
mag en moet van zondig worden
gesproken.
Dit heeft dr. O. C. Broek Roelofs uit
Zuidlaren als rapporteur van de com
missie, die het oorlogsvraagstuk heeft
behandeld, woensdagavond nog eens
nader verklaard op de gereformeerde
synode. Namens de gespreksgroepen,
die de oorlogsmaterie nader hadden
besproken kwamen vijf predikanten
aan het woord.
Ds. H. Hogenhuis uit Zwolle noem
de de huidige bewapening zonde,
maar we kunnen niet zonder meer
een nieuwe situatie scheppen. Ontwa
pening, al of niet eenzijdig, is niet
zonder meer mogelijk. Bovendien
begeven we ons op een vlak, dat niet
op kerkelijk terrein ligt. Maar wel
moeten we een geluld laten horen,
dat impulsen kan geven aan ons han
delen en dat van de overheid.
en vrede in de Wereldraad van Ker
ken ter sprake te worden gebracht.
Ds. H. J. Bouwhuis uit Harderwijk
zei zo dicht mogelijk te willen blijven
waar commissie III wilde uitkomen,
maar de uitspraak oorlog is zonde
vond hij te ongenuanceerd. Stelt men
dit, dan is er immers geen enkele
andere mogelijkheid dan dienstweige
ring.
Drs. A. M. van der Zanden uit Em
lichheim zou uitgesproken willen
zien. dat oorlogen met kernwapens
zondig zijn. Hij wilde niet uitsluiten
dat de overheid als dienaresse Gods
geweld desnoods met geweld mag ke
ren en zou de overheid niet tot weer
loosheid willen oproepen. God gaf het
zwaard vanwege de dreiging van on
gerechtigheid in de wereld.
ter tafel liggende concept in zee te
gaan kon maar weinig medestanders j
vinden.
Het moge duidelijk zijn, dat de ge
zangenbundel er nog niet is, daar zui
len, zo wordt algemeen verwacht, ze
ker een jaar, misschien wel twee ja
ren mee gemoeid zijn.
Enkele opmerkingen uit de dis
cussie: ds. D. N. Wouters te Pijnacker
ging graag akkoord, maar zou meer
aandacht willen vragen voor geliefde
dichters van het verleden. Ook ds. C.
Ch. Griffioen van Woerden vond het
een juiste stap, die zeker gezet moet
worden na de besluiten over gemeen
schappelijke avondmaalsdiensten.
Dr. H.B. Weiland te Arnhem ging
eveneens graag mee, maar: kunnen teae
gemeenteleden nog inspraak krijgen? den
Ds. Th. Boersma te Grootegast: ik ga Lei<
mee, maar waarschuw voor een te
lijvige bundel.
J belo
Paapse mis 0IW
Omdat de Synode gistermiddag nog
wat tijd „over" had bracht praeses
dr. P. G. Kunst ter afronding van de
behandeling van de kwestie over de Cfl
paapse mis (vraag en antwoord 80 V
van de Heidelbergse Catechismus) kJ'
een nieuw voorstel in stemming,
waarbij als rapporteur opnieuw drs.
A. J. de Bakker te Zuidland optrad.
Zonder veel discussie ging de syno
de akkoord met de overwegingen dat
de formulering van vraag en ant
woord 80 uiteraard een tijdgebonden
karakter draagt en dat er mogelijk
ook andere factoren zijn waardoor te
gen dit onderdeel van de H.C. bezwa
ren kunnen worden ingebracht.
Voorts, dat door deze synode reeds
besloten is een deputaatsohap te be
noemen met o.m. de opdracht „na te
gaan of en in hoeverre er buiten de
wijze van inkleding en betoogtrant
van de formulieren van enigheid nog
andere factoren zijn, die in de weg
staan aan het vragen van volledige
instemming met de belijdenisge
schriften". nee
Om vervolgens te besluiten aan de mal
vragen van drie briefschrijvers om de jvan
H.C. in dezen te wijzigen niet te vol- y
doen, maar de ingekomen brieven
voor nader beraad in handen te stel- "e I
len van het bovengenoemde depu- raai
taatschap. Aan dit deputaatschap zal toei
worden verzocht t.a.v. dit nadere be- gcj„
raad zo spoedig mogelijk in overleg te
treden met deputaten Reformatie-Ro-
me. reld
haai
zoek
BIJBELS
Ds. P. van Til uit Middelburg acht
te het doorstoten naar een bijbelse
doorlichting van het vraagstuk punt
één. Omdat het zover nog niet is rest
ons alleen een situatieve benadering
inzake dingen waarover wij zeker
heid hebben. Oriënteringspunt is dan
dat de overheid Gods dienaresse is en
daarom een taak heeft van Gods
wege. Vervult zij die niet dan zondigt
rij.
Dr. F. L. Bos uit Vlaardingen
meende dat de gerechtigheid met
NBC-wapens niet kan zijn gediend en
dat die daarom als goddeloos moeten
Zolang dit nog niet zover is, dient i S2ïe,L^rworpent..LievfIr dan °,ver
begrip te worden opgebracht voor ge- f^!JS •a'a'i wl? sP en
wetensconflicten, die kunnen oït- „s'rijdimddejen derge.
staan en dient de kwestie van oorlog ™™Ietiïingsto«:ht (waarmee
i dan ook monstrueuze conventionele
bewapening kan zijn bedoeld) dat de
gerechtigheid er niet mee is gediend."
(Vanonzè kerkredactie)
LUNTEREN Heel wat min
der spectaculair maar niet min
der indringend dan met hun
spandoeken over het oorlogs
vraagstuk hebben jongelui van
„Synoodkreet" donderdag een ac
tie onder synodeleden onderno
men. Toen dezen hun plaatsen
innamen vonden ze op hun tafel
een plastic zakje met vijf en
twintig gram rijst erin: „één
maaltijd is geen maaltijd" ofwel
het dagrantsoen van miljoenen in
arme landen.
Dit heeft indruk gemaakt op de
synode. Zo zelfs dat waarnemend
praeses dr. C. Gilhuis van 's-Gra-
venhage-oost tijdens de middag
maaltijd voorstelde: laten we dit
maar eens door de keuken klaar
laten maken en morgenochtend
als ontbijt nuttigen. Dan begrij
pen we er misschien meer van,
Een suggestie, die zo niet tot
daden, dan toch in ieder geval tot
nadenken stemde. Want: waar
blijven we met ons „vasten"?
Daarover zou op de preekstoel
(deze zaak kwam ook even in de
officiële synodevergadering ter
sprake) wel eens veel meer ge
zegd kunnen worden.
Driehoek-puzzel
Horizontaal woorden invullen die
betekenen: 1. klinker,, 2. volksnaam
van de kauw. 3. peulvrucht. 4.
vracht. 5. eenjarig kalf, 6. bedekte
spot.
Bij juiste oplossing vormen de be
ginletters de naam van een bloem.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
Horizontaal: 1. parade - bis. 2. are
na - damp, 3. Roden - Inka, 4.
Amerika - er, 5. ban - aga - arg, 6.
ergens - Lee, 7. lente - tuil, 8.
pioen - Erna, 9. Asen - Urk - dl.
Verticaal: 1. parabel - pa, 2. aroma
- reis, 3. reden - gnoe, 4. Ane - ra
- eten. 5. danig - Ne - nu, 6. edik -
aster, 7. banaal - Urk, 8. imker -
eind, 9. spargel - al.
het
konr
en r
en u
ping
jong
HOOGEVEEN De synode van de de j
Gereformeerde Kerken (vrijgemaakt) verb
heeft zich gisteren beziggehouden Lam
met de hulp aan Korea.-Reeds enkele
jaren ontplooien plaatselijke vryge- Qj-j
maakte kerken en particulieren aller-
lei activiteiten ten behoeve van de
Presbyteriaanse (Kosin)kerk in Korea. .Qn*
Nu de synode onlangs officieel tot tonc
correspondentie met deze kerk beslo- de
ten heeft, kwam de betrokken com- onve
missie, waarvan ds. R. Houwen rap- ]and
porteur was, gisteren met het voor- talis
stel, om een speciaal deputaatschap jnve
in te stellen voor de kerkelijke hulp- «grd
verlening aan Korea. Aj
Ds. Houwen legde er de nadruk^
op, dat het niet de bedoeling was, om ,daai
opnieuw te beginnen, maar om de ini- den
tiatieven die gegroeid zijn, te coördi- |kra3
neren en in kerkelijke banen te leiden, loi-ie
Vooral wordt gedacht aan hulp in^
de vorm van gastcolleges door hoog-js jn
leraars uit Kampen aan de seminaries stga
in Poesan en Seoel.
Enkele synodeleden hadden
bezwaar tegen, dat men direct na het
aangaan van correspondentie al mate
riële hulp zou gaan aanbieden. Dat *®.n
zouden de Koreanen wel eens als m,n
bevoogding kunnen opvatten.
Praeses ds. J. Kok miste in no
voorstel de gedachte, dat de Neder- V
landse kerk ook de Koreaanse nodig
heeft. Misschien zjjn wjj wel geeste
lijk armer en kunnen wjj veel van
hen leren, zei hjj. p
(Er zijn in Korea verschillende UO
groepen, die zich Presbyteriaanse
Kerk noemen. De Gereformeerde
Kerken (vrijgemaakt) onderhouden
contact met de „Kosin"-kerk. Deze
kerk telt ongeveer 100.000 zielen. Zij
scheidde zich in 1948 en volgende
jaren van de hoofdgroep af, omdat1
volgens de Kosin-mensen predikanten
en gemeenteleden, die onder de Ja-
Danse bezetting gezwicht waren voor
de keizercultus, te gemakkelijk weer'
in de kerk geadopteerd werden.
De twee grote Presbyteriaanse ker
ken in Korea zijn de ..Tong Hap"- CI^
kerk en de ..Hap Dong"-kerk met res-
I pectievelijk 600.000 en 500.000 zielen,
j Zij gingen in 1959 uiteen op het punt
j van het lidmaatschap van de Wereld-
j raad van Kerken, maar de perspectie-l
I ven voor een hereniging zijn niet on-
gunstig.
Dan is er de „Kitsjang"-kerk, die
in de jaren vijftig zich naar links
afscheidde en ongeveer 150.000 zielen
telt. Tong Hap, Hap Dong en Kosin
zijn theologisch conservatief, KPsjang
staat open voor liberale invloeden
I Red.)
iverc
het
nist
riscl
D
gest
uni\
Volg
Grie
ecor
Grit
strij
H
de j
schi
