Met de rug tegen de muur
veel harder
knok
tfÊÊÊk
Je
Inflatie
SUKRISTOL
Stoker voorspelde moord
op minnaar van zijn vrouw
Platina voor Heintje
UITTENBOGAARD KOMT „EXPRES" TERUG
door Rolf Hoekstra
Provo-nota in raad Amsterdani
BB omvormen tot
sabotage - apparaat
Gebruik van de
pil in YS niet
zonder gevaren
Nederlandse
eierproduktie
30 pet gedaald
Minister Klompé positief
tegenover wensen BBK
Natadingrat terug van
bezoek aan Suriname
Uitstel
Officier eist acht jaar celstraf
Behandeling van
kunstnier op
fondsrekening
TWEE MILJOEN LANGSPEELPLATEN VERKOCHT
1970
5
WOENSDAG 21 JANUARI 1970
t las
in d
Jk
?lede
eld
:te.
va
(B
uit
kkerl
,EN HAAG De Haagse journalist en
schrijver Leo Uittenbogaard (54) heeft
nV©5 iet (*oor kem gestic^te weekblad, dat 31
is (ajanuari voor het eerst verschijnt en in alle
vvd ciosken voor 65 cent te koop is, niet voor
schei: niets Expres genoemd. „Ik kom heel opzet-
IfcJ terug. Als het niet lukt, val ik gevoelig
op m'n neus, maar ben ik tegelijk van 'n
egenjobsessie genezen."
prin
d, Van het moment af dat deze rebel onder de jour-
heenalisten in 1966 bij Wereldkroniek met 'n knal de
s di deur achter zich dichtgooide, groeide zijn verlangen
poij. naar 'n eigen blad, waarin werkelijk progressieve
ft. journalistiek 'n kans zou krijgen. Leo Uittenbogaard
5 tri was 25 jaar hoofdredacteur geweest van Wereldkro-
wor niek. maar te vooruitstrevend.
pQ „Men wilde veel liever terug naar de oude formu-
,jj le van gezelligheid, naar gezapigheid dus. Ik weiger-
vtr. de water in de wijn te doen en nam op staande
k'njvoet ontslag. Een heel nare tijd volgde. Eerst het
applaus van de collega's. Ik kreeg het ene interview
na het andere. Eindelijk eens 'n vent die consequent
s, zeiden ze.
Daarna kwam de leegte, want ik ben gek op dit
vak. Het laat je nooit meer los. Ik wilde terugko
men met 'n eigen blad en die wens werd 'n obsessie,
temeer toen bleek dat ik gelijk had gehad. Naarma
te de tijd verstreek verdwenen de taboes. Ik was te
vroeg geweest. In 'n heleboel dingen ben ik een
voorloper".
iatie]
rotto
POPULAIR
t be-
gen-
ook
men
nds
rko-
Heeft "n nieuw weekblad bestaansmogelijkheden
In deze tijd?
„Ik hoop het. Na opiniebladen als de Haagse Post,
Elsevier en Vrij Nederland komt er 'n hele tijd
niets en dan krijg je Boulevard, gevolgd door Bel
gische bladen als Kwik en Zondagsnieuws. Voor 'n
populair blad, en daarmee bedoel ik niet vulgair of
oppervlakkig, is volgens mij wel degelijk ruimte".
Ik wil hete hangijzers brengen die door andere
bladen niet worden gebracht. De communicatie
middelen zijn nu eenmaal in handen van een paar
gegoede mensen, die in feite bepalen hoe vrij onze
persvrijheid is. U kent de bijna amechtige eerbied
LEO UITTENBOGAARD
van het boze briefje van de abonnee en voor de
adverteerder. Ik heb daarvan geen last, want mijn
blad komt in de vrije verkoop".
U krijgt toch ook met advertentieproblemen te
maken?
„Maar mijn uitgangspunten zijn anders. Aller
eerst speelt het. persoonlijke element een belang
rijke rol. Ik wil die krant nu eenmaal maken en
moet dat doen met bescheiden middelen. Maar zijn
miljoenen 'n waarborg voor succes? Wanneer je met
de rug tegen de muur staat knok je veel harder".
„Ik heb geen groot, kapitaal kantoor nodig, maar
werk gewoon thuis. Het is 'n aardig huis met veel
ruimte. De undcrground-kranten worden gemaakt
in de meest (afzichtelijke keldertjes, maar ze komen
van de grond. Ik werk met twintig losse medewer
kers. Dat is niet alleen financieel voordelig maar ook
praktisch van belang, want een kleine vaste ploeg
journalisten werkt verstarrend".
FLESJE PARFUM
„Natuurlijk kan ik 'n party geven of de vrouwen
van directeuren 'n duur flesje parfum sturen in de
hoop, dat mijn blad in aanmerking komt voor ad
vertenties. Ik begin er niet aan en kan het voorlo
pig ook zonder advertenties wel een tijdje uithou
den, hoewel ik vanzelfsprekend hoop dat de adver
teerders komen".
Is 'n weekblad van zestien pagina's met 'n opla
gecijfer van 50.000 niet wat klein?
„Het is inderdaad een kleine krant, maar de men
sen worden steeds gemakkelijker en houden vaak
niet van zo'n pak papier. Het wordt een blad met
grote foto's en forse koppen, maar niet zoals de
Belgische bladen op de manier van: Is koningin
Fabiola zwanger? En lees je dat ze inderdaad niet
zwanger is".
Gaatu zelf schrijven?
„Ja, ik ben 'n hoofdredacteur met weinig zitvlees.
Ik heb er altijd op uit willen gaan. Dat blijkt ook
uit al die reizen die ik heb gemaakt. Ik ben overal
geweest en heb de wereld misschien wel tien keel
rondgevlogen".
Is uw weekblad een antwoord op de grote pers
combinaties?
„Het is een van m'n uitgangspunten geweest,
want ik haat vervlakking. Ik geloof ook in deze tijd
in het kleine blad met een eigen gezicht en ik hoop
dat meer mensen op het idee komen, want dan
begint de competitie, moet je op je tenen lopen en
hou je elkaar fris".
„We vinden 'n krantenconcern als van
Springer in Duitsland een gevaar, maar het
zelfde gevaar dreigt in ons land. Je komt in
de sfeer van de oorlog terecht: je kunt niet
praten. En als ik vertel dat ik 'n weekblad
ga beginnen kijken ze je aan, alsof je iets
onzindelijks gaat doen."
uren:
vrij*
-11.00
don-
isdag
uur;
stda-
AMSTERDAM Na nogal wat geredetwist heeft burgemees
ter Samkalden gisteren aan de Amsterdamse raadsleden een nota
van het provoraadslid Roel van Duvn toegezonden „inzake het
publiek onderwijs van sabotage en andere niet-militaire verzets-
vormen oftewel democratie als afschrikwapen".
lijke" bevolking rechtstreeks naar
het leven staat, is dat goeddeels de
bestaansreden van het vijandelijke
leger. Bovendien vormt het een
doelwit voor vijandelijke militaire
operaties, die het in tijd van oorlog
uitlokt.
Aangezien de combinatie leger-
BB dus niet alleen een potentiële
oorzaak van oorlog is, maar tevens
volkomen ongeschikt in geval van
oorlog de bevolking te beschermen,
moet een alternatief voor deze
combinatie worden gevonden, aldus
de nota.
Guerrilla
Zoals in Algerije en Vietnam is
gebleken, wordt dit geboden door
de guerrillaoorlogvoering. Moderne
legers, uitgerust met superieure
middelen, bleken daar met of nau
welijks in staat het verzet van een
primitieve maar desparate bevol
king te onderdrukken. Een even
tuele bezetter zal zich in Amster
dam onmogelijk stamde kunnen
houden, wanneer onze stad be
woond wordt door 830.000 sabo
teurs, spionnen. pseudocollabora-
teurs en andere illegale werkers.
De Amsterdammers moeten ver
trouwd worden gemaakt met de ge
dachten dat wetten de mogelijkheid
in zich dragen a-moreel te zijn en
dus overtreden moeten worden. Een
kritische gezindheid tegenover de
wet, een principieel wantrouwen
tegenover de autoriteiten is de bes
te waarborg voor een effectieve
bescherming bevolking.
Democratie
De directe democratie, die ont
staan zal in Amsterdam, als deze
anti-autoritaire mentaliteit alge
meen wordt en die zich over heel
Nederland en zelfs ver daarbuiten
kan verspreiden, aal een grote af
schrikkingskracht op een kandi
daat-bezetter uitoefenen.
Met nadruk wordt In de nota ge
steld dat de sabotageguerrilla uit
sluitend verdedigend kan worden
gehanteerd en dus voor geen enkel
land een bedreiging vormt. Het in
ternationale wantrouwen kan aldus
door deze strategie worden vermin
derd.
Raads»'"d Van Duyn heeft B. en
W. gevraagd een advies over deze
nota uit te brengen.
ROEL VAN DUYN
Aanvankelijk was dr. Samkalden
niet bereid de nota ter discussie te
stellen, wat de provo de opmerking
„censuur" ontlokte. De door de bur
gemeester nu wat gekuiste nota
het reglement van orde geeft hem
het recht bepaalde passages te
schrappen aal dus toch in de
raad aan de orde komen.
De dienst Bescherming Bevol
king, aldus de nota, is niet in staat
onze veiligheid in tijd van oorlog te
garanderen. Tegen atoomwapens,
waterstofbommen, chemische of
bacteriologische wapens is geen
dienst ter wereld opgewassen. De
catastrofale verliezen aan mensen
levens, goederen en organisatori
sche apparaten zullen een chaos
doen ontstaan die, mede door de
totale optredende geestelijke ont
reddering, waarschijnlijk het einde
van onze cultuur zal betekenen.
Erkenning
Uit het simpele bestaan van de
BB blijkt dat zelfs de autoriteiten
erkennen dat het leger niet in staat
kan worden geacht voor veiligheid
en leven van de burgers in te
staan. Zoals in elke oorlog zal het
leger integendeel juist oorzaak zijn
van de desastreuze situatie, waarin
de bevolking zich bevindt.
Immers, terwijl het de „vijande-
WASHINGTON Het Amerikaanse
ministerie van gezondheid heeft giste
ren 381.000 exemplaren van een cir
culaire verzonden, waarin artsen,
Apothekers en ziekenhuisdirecties wor
den aangespoord de pakjes met an
ti-conceptiepillen te voorzien van een
etiket met een waarschuwing.
In de tekst op dit etiket wordt ge
wezen op het „toenemende gevaar"
van trombose en embolie dat door
het onderzoek in Engeland en de VS
aan het licht is gekomen.
Minister van gezondheid Robert
Finch zei dat de berichten uit Enge
land over het ontstaan van borstkan
ker na het gebruik van de pil kenne
lijk overdreven zijn en niet tot pa
niek mogen leiden.
(Van onze soc.-econ. redactie)
UTRECHT In 1962 produ
ceerde ons land nog ruim zes
miljoen kippe-eieren voor de con
sumptie; tengevolge van EEG-
maatregelen en concurrentie
daalde dit cijfer in 19(59 tot 4,3
miljoen stuks.
Een betere ontwikkeling noemde
de heer H. H. Garrelds, voorzitter van
het produktschap voor pluimvee en
eieren, het gisteren, dat het verbruik
per hoofd van de bevolking in Neder
land in 1969 steeg tot 211 stuks (1967
- 197 en 1968 - 204 stuks).
De consumptie van slachtpluimvee
ligt in Nederland per hoofd van de
bevolking op 5,5 kg. De groei in het
verbruik gaat hier bijzonder traag.
Nederland is in 1969 zowel de
grootste eierexporteur als de grootste
exporteur van gevogelte gebleven.
Voor de eierafzet in het eerste half
jaar van 1970 worden moeilijkheden
verwacht als gevolg van de toene
mende produktie zowel bij ons als bij
andere EEG-landen.
De EEG heeft sinds .1962 aan twee
dingen niet voldaan: de markt is niet
open gebleven voor invoer uit derde
landen en de mogelijkheid tot expor
teren naar derde landen is beknot.
De heer Garrelds zag als oorzaak van
dit feit de ambtenaren van de EEG,
die „te weinsg kaas gegeten hebben
van de handel en vaak niet worden
gehinderd door deskundigheid."
Vervolg van pag. 1
De werkgeversvoorzitters stellen
voorop, dat er geen gemakkelijke uit
weg is, waarbij alle kolen en geiten
kunnen worden gespaard. „We zullen
er met z'n allen wat voor over moeten
hebben".
De voorzitters doen daarom een
dringend beroep op alle partijen om
eraan mee te werken dat lonen en
prijzen in 1970 niet „voor de zoveelste
keer" uit de hand lopen.
Dit beroep houdt in voor REGE
RING EN PARLEMENT: de over
heidsuitgaven wat minder laten stij
gen dan gebruikelijk was en vooral
terughoudend zijn met maatregelen
die direct van invloed zijn op de
kosten van het levensonderhoud.
Voor de WERKGEVERS: niet
over arbeidsvoorwaarden onderhan
delen met anderen dan vertegen
woordigers van de erkende vak
beweging, niet zwichten (zelfs niet
onder .stakingsdreiging) voor onver
antwoorde eisen en op het gebied van
de prijzen de grootst mogelijke terug
houdendheid betrachten.
Voor de VAKBEWEGING: de
economische mogelijkheden in het
oog houden en zich ook niet onder
invloed van wilde acties laten ver
leiden tot het stellen van eisen, die
zeker op langer zicht niet in het
belang van de leden zijn.
Voor de WERKNEMERS: geen
Geeri cyclamaten èn
geen calorieën!
de veilige zoetstof
In handig draaidoosje.
400 tabletten 85 cent.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Minister Klom
pé (CRM) staat over het alge
meen positief tegenover de wen
sen die bij de actiegroep van
beeldende kunstenaars BBK '69
leven.
Dit maakten Jules Chapon, Wessel
Couzijn, Else Mulder, Jan Sierhuis en
Josem Walstra gisteravond op een
persconferentie bekend na afloop van
een twee en een half uur durend
gesprek met de minister in Rijswijk.
De vijf beeldende kunstenaars, die
spraken namens de ongeveer 280
aangesloten leden, kregen een posi
tief antwoord op de vraag of de mi
nister bereid is de beeldende kunste
naars medebeslissingsrecht te geven
als leden van commissies die haar
moeten adviseren over het te voeren
cultuurbeleid.
De minister was, aldus Else Mul
der, van mening dat de beeldende
kunstenaars ook inspraak moeten
hebben in de commissie -die zich be
zig houdt met de herstructurering
van de raad van de kunst. De BBK
'69 die zich heeft afgescheiden van
de op actie zonder overleg gerichte
BBK werd als volwaardig gespreks
partner geaccepteerd.
Inspraak
Minister Klompé beloofde te zullen
bevorderen dat er een gesprek op
gang zal worden gebracht over de
I anderhalf-procentsregeling waarin
kunstenaars ook inspraak zullen krij-
gen. Ook werd de suggestie gedaan
door de BBK'69 niet-bestede-geiden
in het kader van deze regeling in een
fonds te storten, opdat daar dan later
weer kunstopdrachten uit kunnen
worden gegeven. Minister Klompé
voelde hier iets voor.
Ook sprak de delegatie nog over de
contra-prestatieregeling en de pensi
oenregeling voor beeldende kunste
naars. Minister Klompé zal hierover
contact opnemen met haar collega
Roolvink van sociale zaken.
De BBK '69-delegatie zal op korte
termijn het gesprek met de minister
voortzetten. Dan zal het plan worden
besproken om een servicebureau voor
beeldende kunstenaars met rijks
subsidie in het leven te roepen.
SCHIPHOL De Indonesische
ambassadeur in Nederland, majoor
Taswin Natadiningrat, is gisteravond
op Schiphol teruggekeerd van zijn
eerste dienstreis naar Suriname.
Hij had daar tevergeefs geprobeerd
om zijn landgenoten te bewegen de
Surinaamse nationaliteit aan te ne
men. Daardoor zou volgens de heer
Natadiningrat veel van hun ontevre
denheid worden weggenomen. De in
j Suriname woonachtige landgenoten
van de ambassadeur bezitten het In-
I donesische staatsburgerschap.
Daardoor hebben zij minder rech-
j ten dan de Surinamer. Zij komen bij
voorbeeld niet in aanmerking voor
studiebeurzen en kunnen geen amb
tenaar worden.
Minister Klompé van CRM
heeft gistermiddag een BBK-
delegatie ontvangen op het
ministerie voor een gesprek. Op
de foto van links naar rechts:
Else Mulder, Josum Walstra,
Jules Chapon, Jan Sierhuis, mi
nister Klompé en Wessel Couzijn.
AMSTERDAM De officier
van justitie bij de Amsterdamse
rechtbank heeft gistermiddag
acht jaar gevangenisstraf geëist
tegen de 41-jarige in Paramaribo
geboren stoker J. L. wegens po
ging tot moord op de minnaar
van diens ex-vrouw. L. werd te
vens zware mishandeling van de
ze vrouw tenlaste gelegd.
Dreigbrieven
Terwijl L. een gevangenisstraf we
gens verkrachting uitzat had zijn
28-jarige vrouw zich van hem laten
scheiden. Tijdens haar bezoeken in
de gevangenis vertelde zij haar ge
wezen man vriendschappelijke be-
DEN HAAG Het voornemen
bestaat de kunstnierbehandeling als
afzonderlijke verstrekking op te ne
men in het verstrckkingenbcsluit zie
kenfondsverzekering. De kunstnier
behandeling zal dan alleen voor zie
kenfondsrekening kunnen worden
verstrekt in door de overheid erkende
;entra.
Dit schrijft de staatssecretaris van
sociale zaken en volksgezondheid, dr.
Kruisinga, in antwoord op de schrif
telijke vragen van het Tweede-Ka
merlid drs. Van den Doel (soc). De
bewindsman heeft de zieken
fondsraad bericht in het erkennin-
genbeleid naast de technische opzet
mede te willen betrekken de geble
ken en de te verwachten behoefte en
de geografische spreiding.
Op die manier zal, overeenkomstig
het interim-advies van de gezond
heidsraad inzake kunstnier en nier
transplantatie. worden 'gestreefd naar
een doelmatige voorziening in de be
hoefte aan dialyseplaatsen. Het \s,
zo merkt de staatssecretaris in ant-
trekkingen te hebben aangeknoopt
met een 24-jarige leerling-monteur.
L. was daarop dreigbrieven gaan
sturen waarin hij schreef de minnaar
van zijn vrouw te zullen vermoorden.
In oktober, vijf dagen na zijn ontslag
uit de gevangenis gebeurde dat ook
bijna.
L. was 's nachts teruggegaan naar
het huis van zijn gewezen echtgeno
te. Hij trof de vrouw en haar min
naar in bed. Met een dolk stak L. op
de twee nog half slapenden in. Zij
raakten beiden zwaar gewond.
„Crime passionel"
De officier, mr. A.F.J.C. Haber-
mehl, wist niet zeker of L. ook zijn
vroegere vrouw had willen vermoor
den. In ieder geval achtte hij zware
mishandeling bewezen.
Ten aanzien van de leerling-mon
teur meende de officier dat L. wel
degelijk had geprobeerd die te ver
moorden. Verdachtes raadsman, mr.
E.F.L. Steijns, geloofde niet dat hier
sprake was van een poging tot moord
en zware mishandeling. „Als L. wer
kelijk had willen doden had hii dat
in enkele ogenblikken kunnen doen."
Mr. Steijns wilde het gebeurde lie
ver aanmerken als een crime passion-
nel en zei dat de verdachte en zijn
slachtoffer daar precies zo over dach
ten.
Uitspraak 3 februari.
De vijftigjarige G. Harold Cars-
well, die door president Nixon is
voorgedragen als opperrechter. Vorig
jaar stond de Amerikaanse senaat
afwijzend tegenover de benoeming
van Haynsworth. In het hoogste
rechterlijke college van de VS was
een vacature ontstaan door het ont
slag van Abe Fortas.
J^EN beslissing over de eigen in
komsten van de Europese ge
meenschap en de daarmee onlosma
kelijk verbonden versterking van de
Europese parlementaire bevoegd
heden is voorlopig tot volgende
maand uitgesteld.
Nederland liet gisteren het onaan
vaardbaar horen ten aanzien van
hardnekkige Franse pogingen, deze
bevoegdheden uit te hollen. Ook over
de eigen inkomsten van de gemeen
schap kan nu geen akkoord worden
bereikt.
Het uitstel zal ook invloed hebben op
het op gang brengen van een gesprek
over toelating van Engeland, aange
zien de Franse president geweigerd
heeft zich op de Haagse topconferen
tie aan een aanvangsdatum te binden.
Overigens houdt Pompidou zich ook
niet aan de afspraken die hij op die
conferentie wél heeft gemaakt. Het
verzet tegen het geven van werke
lijke bevoegdheden aan het Europese
parlement is daar een eerste blijk van.
De Franse weigering is gebaseerd op
het feit, dat Frankrijk geen bevoegd
heden kan toekennen aan het Euro
pese parlement die het eigen parle
ment worden onthouden. Die verkla
ring klinkt redelijk, maar is dit niet.
President Pompidou was van bedoelde
omstandigheden op de hoogte, toen hij
in Den Haag de toezegging deed,
waaraan hij zich thans niet wil hou
den. Er moet intussen iets gebeurd
zijn dat hem van gedachten deed ver
anderen.
Als we aannemen dat geen kwade
trouw in het spel is, moet de oorzaak
worden gezocht binnen het F'ranse
kabinet, waarin minister Debré als
super-gaullist een belangrijke plaats
inneemt als waakhond van Pompi-
dou's voorganger.
Debré is ook de man. die de grondwet
voor de Vijfde republiek heeft opge
steld en reeds uit dien hoofde beter
dan wie ook weet, of afspraken (als
die in Den Haag werden gemaakt)
verwezenlijkt kunnen worden.
Het zal moeilijk zijn uit dit Europese
slop te geraken. Temeer omdat
Frankrijk het probleem als zuiver
technisch behandelt, terwijl het toch
duidelijk een politiek karakter heeft,
beslissend voor de toekomst van de
gemeenschap.
Geruchten als zou staatssecretaris De
Koster uit protest tegen de Franse
houding willen aftreden, zijn uit de
lucht gegrepen. Hij vertolkt slechts
het sterk afwijzende standpunt van
zijn land, bij afwezigheid van minis
ter Luns.
CANNES -. Het veertienja
rige Nederlandse „zangwonder"
gehoor geven aan oproepen tot wilde i woord op een vraag nog op. niet
acties voor gewin op korte termijn j waar dat in een aantal ziekenhuizen
en vertrouwen stellen in de erkende een of meer kunstnieren die daar i
vakbeweging, die „uw belangen al deel uitmaken van een dialvsecen-
jarenlang toch waarachtig niet slecht trum. buiten gebruik staan of'hebben
behartigt". I gestaan.
Heintje heeft gisteren op de
internationale muziekbeurs
Midem 70 in Cannes een platina-
plaat gekregen omdat twee mil
joen exemplaren zijn verkocht
van zijn langspeelplaat Heintje.
Heintje, die West-Duitsland verte
genwoordigt als de meest succesvol
le zanger van het populaire genre in
de Duitse taal, is de eerste kunste
naar van het Europese vasteland die
dit verkooprecord heeft bereikt.
Tijdens een feestelijke bijeen
komst in het luxueuze hotel Ma
jestic reikte de directeur van zijn
platenfirma aan Heintje de bij
behorende trofee uit. Met de toeken
ning heeft Heintjes carrière een
hoogtepunt bereikt, dat tot nog toe
aan slechts weinigen te beurt ls ge
vallen.
Het succes van de jongenssopraan
begon, toen zijn éerste plaat, Mama,
die in november 1967 werd uitge
bracht, binnen een maand een ver
koopcijfer behaalde van meer dan
een miljoen exemplaren.
Heintje ls reeds in het bezit van
vijftien gouden platen, twee gouden
leeuwen van Radio-Luxemburg en
twee gouden Europa's van de Saar-
landse omroep. Bovendien heeft hij
al drie geslaagde films op zijn
naam.
