In gezamenlijke diensten
geen „open avondmaal"
Overweldigende meerderheid
tegen de celibaatsplicht
FORMAAT
Kerk helpt Biafra
in de landbouw
Puzzelhoek
GEREF. SYNODE VERMAANT OOK DE TRAGEN
Pastoraal concilie nam duidelijk stelling
krant van
Een woord voor vandaag
Maar tucht niet te
strak formuleren
Vaticaan
kleineert
concilie
Niet-predikant
curator Kampen
Met allen die van
Christus zijn
In Spanje duizend
uittredingen
OOMDBRIJAG 8 JANUARI 1970
De prediking van Johannes is er niet bar op gericht om vrienden
»V!ifn mensen uit te oefenen. Integendeel Hij
zegt: Adderengebroed wie heeft u een wenk gegeven om de ko
mende toorn te ontgaanBrengt dan vruchten voort, die aan de be
kering beantwoorden." In deze woorden ligt a's het ware de kern
van het hele evangelie.
Dit zijn woorden die ook wij ons zullen moeten aantrekken. Wat
is voor ons het belangrijkste van het evangelie? Dat wij niet voor
onze zonden gestraft zullen wordenDat wij naar de hemel zullen
gaanEr is een tijd in de kerk geweestvooral tegen het einde van
de vorige eeuw en het begin van deze. dat dat als het ware de kern
van de verkondiging was.
Wie geloofde was zeker van een plaatsje in de hemel Wie geloof
de zou door God niet meer geoordeeld worden. Wel zou hij nog ver
antwoording moeten afleggen over zijn leven als christen, maar
daarbij kon hij zijn zaligheid niet meer verspelen. En onder die pre-
diking kwamen velen tot God. Maar verder kwamen ze niet.
Dat Is de oorzaak dat de kerk de hemel beloofde, maar op aarde
aan invloed inboette. Alles was gericht op het hiernamaals en het
onrecht hier op aarde werd als onvermijdelijk óver het hoofd gezien.
Tot zulke predikers en tot zulke gelovigen zegt Johannes: Adderen
gebroed Het gaat namelijk niet om onze hemel maar om de vraag
of we op aarde vruchten voortbrengen die aan de bekering beant
woorden. Wie tot God komt. moet tot de mensen gaan.
We.lezen vandaag: Genesis 5:6-32
Cirkel-puzzel
Van buiten naar binnen woorden
invullen die betekenen:
1. grote, kamer, 2. insektenetend
zoogdier, 3. genoeg gekookt, 4.
knaagdier, 5. wild zwijn, 6. kraam,
7. zuivelprodukt, 8. lusthof, 9. tap-
vormig. 10. hap, 11. bereide dieren
huid, 12. voorteken, 13. door twee
deelbaar. 14. rivier in Ned., 15.
peulvrucht, 16. klinknageltje.
Bij juiste invulling vormen de be
ginletters van 1-16 een zegswijze.
Elk woord bestaat uit 4 letters.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL.
Hor. 1. firmament; 2. atol-sater; 3.
tabel-gage; 4. alge-An-lom; 5. aard-
Lea-de; 6. ld.-ako-egel; 7. ratel-tc-
ma; 8. emir-dadel; 9. Nes-staart.
Vert I. fataal-ren; 2. itala-dame; 3.
rob-gratis; 4. ml.-eed-kers; 5. asla -
lol-dt.; 6. magneet-Aa; 7. etalage
Da; 8. nego-Demer; 9. tremel-alt.
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN Het zit dr. P. G. Kunst, de praeses van de
gereformeerde synode, deze week niet mee met het synodetem
po. Twee dagen is de synode bezig geweest met het formuleren
van de richtlijnen voor plaatselijke gemeenten voor samenwer
king met andere kerken (lees: de Hervormde Kerk, want prak
tisch alle initiatieven hebben op deze kerk betrekking) en ze
is er nog niet mee klaargekomen.
Baptisten, methodisten en vrije evmn-
gelischen in West-DaitoUnd overwegen
hun seminarie* samen te voegen.
Gisteren ging het vooral om de
vraag van de tucht bij gemeenschap
pelijke avondmaalsviering. De synode
wees aan de ene kant de gedachte af
van een open avondmaal, waar zon
der meer ieder die wil welkom is.
Maar zij voelde ook niet voor een al
te strakke formulering van wie mag
aangaan.
Dat laatste proefde de synode in
het gewijzigde commissievoorstel zo
als dat gistermorgen ter tafel kwam.
De commissie stelde voor, besluit 2c
(Van onze kerkredactie)
NOORDWIJKERHOUT Het pastoraal concilie heeft met
overweldigende meerderheid de bisschoppen verzocht van toe
komstige priesters niet meer te eisen dat zij ongehuwd blqven. Ter
wijl de bisschoppen natuurlek niet meestemden, omdat het ging
om een uitspraak aan hen gericht, spraken 90 van de 98 leden zich
uit tegen de celibaatsverplichting, dat is bijna 92 procent.
Toch kwam de uitslag van de
stemming niet als een verrassing
voor degenen die het debat gevolgd
hadden. Als er een goed woord voor
het celibaat werd gesproken, zweeg
het concilie als het graf. Werd de
verplichting aangevallen, dan klonk
er steeds een luid applaus.
Kardinaal Alfrink zal zeker het ho
ge percentage tegenstemmers gebrui
ken als argument, als hij gaat praten
met de paus. Zelf heeft hij gisteren
tijdens het debat erkend dat als de
celibaatsverplichting niet wordt af
geschaft, zijn kerk binnenkort geen
jonge priesters meer zal hebben.
Maar hoe hij deze uitslag gaat ge
bruiken kan nog niet gezegd worden.
De uitslag betekent niet dat de
Rooms-Katholieke Kerk op korte ter
mijn het celibaat gaat afschaffen.
Het hele debat was in zekere zin niet
gericht tegen het celibaat zelf, maar
tegen de eis die nu gesteld wordt aan
jonge mensen die priester! willen
worden.
ADVrES
Bovendien bepaalt het pastoraal
concilie niet het beleid van de Neder
landse rooms-katholieke kerkprovin
cie, zoals een synode het beleid van
een kerk van gereformeerde signa
tuur bepaalt. Dit concilie, en een be
tere naam is eigenlijk: dit beraad
kan alleen maar een advies geven
aan -de bisschoppen.
Pater H. van der Meer begon het
debat, dat een volle dag duurde, met
(Van onze kerkredactie)
ROME Nauwelijks had in
Noordwqkerhout het Nederland
se pastoraal concilie met over
weldigende meerderheid de celi
baatsplicht afgewezen, of in
Rome maakte de cusie zich al
groot om het belang van dit be
sluit te minimaliseren. De pers
chef van het Vaticaan, Fausto
Vallainc, verklaarde nog gister
avond dat het besluit geen juri
disch affect heeft.
Nederland is niet de geehele
Rooms Katholieke Kerk, zei hij. De
stemming was alleen maar een on
dersoek van de bisschoppen om de
mening te horen van de Nederlandse
priesters. Voor het gemak vergat hij
de gewone gemeenteleden maar, die
ook op het concilie vertegenwoor
digd zijn.
Vaillanc zei dat het pastoraal con-
eilie alleen maar een oordeel heeft
uitgesproken en dat de stemming
geen bindende kracht heeft. Daarom
had het Vaticaan niets te zeggen.
Wel zal in de toekomst bestudeerd
worden of de stemming ook van be
lang is geweest voegde nij er aan toe.
de opmerking dat hij toch wel een
band zag tussen geloof en celibaat.
Zolang de grotere geloofsge
meenschap dat verband nog ziet, zei
hij in dat verband te zullen blijven
geloven. Iemand merkte in mijn om
geving toen op dat zijn geloof kenne
lijk af hing van wat de meerderheid
in zijn kerk gelooft.
Er werden heel wat argumenten
tegen de celibaatsverplichting naar
voren gebracht. M. A. M. Weve
kwam met het eerste argument Deze
kerkelijke wet, zei hij, druist in te
gen het fundamentele recht van de
mens om te trouwen.
PILOOT
Bisschop Jansen van Rotterdam
probeerde dat argument te ontzenu
wen door te zeggen, dat de kerk wel
degelijk eisen kan stellen aan een
priester, zoals van een piloot geëist
wordt dat hij goede ogen heeft. Maar
al sloeg het eerste argument tegen de
celibaatsverplichting niet erg aan, dit
argument voor de wet werd al als
heel zwak terzijde geschoven door de
meerderheid.
Een vrouwelijke religieuze kwam
later met het argument dat voor haar
de vrijheid van de mens niet zo be
langrijk wat. maar dat deze kerke
lijke wet van het celibaat beperkin
gen oplegt aan de vrijheid van de
Qeefit. God kan niet roepen die Hij
wil voor Zijn ambtelijke dienst, om
dat de kerk alleen maar ongehuwde
mannen in dienst wil hebben.
Dr. M. J. H. M. Wertenbroek wilde
de wet afgeschaft zien, omdat deze
om practisehe redenon indertijd is
ingesteld en dus tijdgebonden is. Dat
betekent dat de kerk haar ook weer
moet kunnen afschaffen alt er andere
omstandigheden opduiken, zoals nu
het geval is.
DIENST
Hij zag een verzet van de Neder
landse gelovigen tegen deze wet bo
vendien als een dienst san de we
reldkerk. Telkens weer klonken er
angstige stemmen die vroegen of
daarmee niet de band met de wereld
kerk verbroken werd. Dr. Wertert-
broek wets echter de dictatuur van
de meederheld in de kerk af en
vond het niet meer dan noodzakelijk
dat een bepaalde groep in sommige
opzichten de kerk een nieuwe weg
wijst.
De gedachte dat het celibaat biolo
gisch onnatuurlijk is werd echter als
argument afgewezen. Mensen die ce
libatair leven zijn ook volledig mens,
zo werd gezegd.
Eveneens werd er nog al wat be
zwaar aangetekend tegen het feit dat
het celibaat tijdgebonden zou zijn.
Het kan als gevolg van een verkeer
de visie op de sexualitelt zijn inge
voerd. zo werd door enkelen gezegd,
maar het kon wel eens zijn dat „een
overwaardering van de sexualitelt
ons nu ertoe brengt om de wet af te
schaffen Dat is dan ook een tijdge
bonden daad, zei een dame.
Maar het sterkste argument dat
voorstanders van de celibaatsver
plichting naar voren wisten te bren
gen was de opmerking dat niemand
gedwongen werd om priester te wor
den en dat er daarom geen bezwaar
gemaakt mocht worden tegen deze
kerkelijke wet. Merkwaardig was dat
niemand probeerde het celibaat op
I grond van de bijbel te verdedigen, of
te verwerpen. Eigenlijk functioneerde
de bijbel niet in het hele debat.
Tijdens het debat cirkelde hetzelf
de vliegtuigje dat zondag boven het
huis van de kardinaal vloog, boven
het gebouw waar het pastoraal be
raad vergaderde. Weer sleepte het de
woorden .Eenheid met Rome" mee.
Niemand kon er achter komen of de
uiterst rechtse groep „Confrontatie"
geld over had voor deze reclame of
de middengroep van De Quay en de
zijnen die de band met de wereld
kerk wilden handhaven.
Dat woord „wereldkerk" klonk nog
al eens. Niemand maakte de opmer
king dat de wereldkerk groter is dan
de particuliere kerk van Rome. Ken
nelijk maakte het op de aanwezigen
weinig Indruk dat de Oosterse Ker
ken, de Episcopaalse kerken, de
oud-katholieke kerken om de ker
ken van de Reformatie nog maar niet
te noemen niet de celibaatsver
plichting kennen.
De slagzin van het vliegtuigje
maakte meer indruk. Velen wilden
wel heel precies horen hoe Rome zou
reageren als de Nederlandse kerkpro
vincie zou gaan streven naar een
afschaffing van de verplichting. De
wereldkerk was Rome en Rome al
leen.
HOOG SPEL
De twenner ïneike Meester, die de
erenaam „miss concilie" heeft gekre
gen, zette op dat punt de zaak op
scherp. Denkt u, zo vroeg zij de bis
schoppen, dat, nu er geen breuk is
gekomen met Rome door de Nieuwe
Katechismus waarbij het om leer-
geschillen ging, het wel tot een breuk
zal komen op iets juridisch als deze
celibaatsverplichting.
Bisschop J. W. M. Bluyssen was
degene die het duidelijkst antwoord
de. Er is de kans, zei hij, dat wij ten
aanzien van Rome hoog spel moeten
spelen. Dan zal wel blijken wat mo
gelijk is en wat niet. Wij moeten
hoog spel 9pelen, maar nooit ten
koste van de wereldkerk.
De besluiten van het pastoraal eon-
clisie zijn geen kerkelijke wetten,
maar slechts aanbevelingen aan de
bisschoppen. Had de zaalk anders ge
legen dan was het de vraag of ze
zouden zijn aangenomen met 2ulke
grote meerderheden.
Maar toch waren die meerderheden
indrukwekkend. Met 93 stemmen
voor en slechts 2 tegen zei het conci
lie dat de verplichting van het celi
baat opgeheven dient te worden.
Slechts één «tem tegen en 94 voor
kreeg de aanoevellng dat gehuwden
ook tot priester moeten kunnen ge
wijd, iets wat bij irotè tzondering
reeds mogelijk is.
Een wat kleinere 'meerderheid
kreeg de uitspraak dat priesters die
willen huwen hun ambt moeten kun
nen blijven uitoefenen. Enkelen wil
den de belofte die deze mensen afge
legd hebben niet zo maar waardeloos
verklaren. Een spreker vergeleek de
celibeatstrouw zelfs met de huwe
lijkstrouw. De grote vraag Is nu wat
de bisschoppen zullen gaan doen.
Zullen zij deze aanbevelingen aan
vaarden? Dan zullen zij de paus en
de curie moeten overtuigen.
VROUW
Ze kregen bovendien nog een aan
beveling mee als huiswerk: „Het is
de zaak dat de vrouw ten spoedigste
verder wordt ingeschakeld in al die
kerkelijke taken waarin haar
aanstelling niet of weinig problema
tisch is. De verdere ontwikkeling
moet zich erop richten dat zij alle
kerkelijke functies, het voorgaan in
de eucharistie niet uitgesloten, kan
vervullen."
Zover zijn vele protestantse
kerken niet eens. Terwijl geen
enkele kerk die is aangesloten
bij de Wereldraad van Kerken de
celibaatsverplichting kent, houdt
de meerderheid van die kerken
de kansels nog steeds gesloten
voor de vrouw.
zo te formuleren, dat er bij ge
meenschappelijke avondmaalsviering
voldoende overeenstemming moet
bestaan „met betrekking tot het
opzicht en de tucht in de gemeente
van Christus en met name ten aan
zien van de vraag wie de sacramen
ten mogen gebruiken, waarbij, wat
het avondmaal betreft, er over
eenstemming moet zijn met datgene
wat de belijdenis daarover zegt in
vraag en antwoord 81 en 82 van de
Heidelbergse Catechismus."
Met het specifieke noemen van de
twee catechismusvragen, waarin het
gaat over wie aan het avondmaal
mogen aangaan en wie niet, had de
commissie een amendement van ds.
D. N. Wouters uit Pijnacker overge
nomen.
Situatie
Maar prof. dr. J. Plomp zei: „Het
weegt mij bijzonder zwaar, dat om
het avondmaal tucht wordt geoefend,
maar op deze manier torpederen we
bij voorbaat wat we denken te berei
ken. We moeten rekening houden
met de situatie. De hervormden den
ken over de toelating tot het avond
maal nu eenmaal anders dan wij."
Prof. dr. H. M. Kuitert viel hem
bij: „Wij moeten erg voorzichtig zijn
om de weg, die wij als de meest
juiste zien ten aanzien van het
avondmaal, bij voorbaat op te leggen
aan de anderen. Want dan leggen wij
het odium op ons, dat wij de ande
ren in onze boot willen nemen".
Hij voorspelde, dat aanvaarding
van „de staart van ds. Wouters", veel
wat aan de gang is onherroepelijk
zou afbreken. Tenzij de plaatselijke
kerkeraden weer de vrijheid nemen
om te doen wat zij willen. Maar dat
wil de synode nu Juist niet.
Ds. Wouters legde er de nadruk op,
dat we niet alleen te maken hebben
met de partnerkerk, maar ook met de
trouw aan eigen belijden. Dat laatste
is niet meer dan het honoreren van
de lijn die deze synode in veel strijd
heeft gekregen.
al veel verder en vinden hier geen
aansluiting bij.
Niveau
Ds. Wouters maakte duidelijk, dat
hij avondmaalsviering met andere
kerken helemaal niet wilde blokke
ren. Hij verblijdde zich erover, maar
daarom wilde hij haar het niveau
geven, die ze in de gemeente van
Christus behoort te hebben. „Ik kies
liever de moeilijker weg, die tot gro
ter g^loofserkenning leidt", zei hij.
Maar de laatste bestrijding kreeg
de staart van prof. dr. D. Nauta.
„Waarom noemen we juist deze twee
vragen uit de catechismus en niet
artikelen uit de Nederlandse Ge
loofsbelijdenis, waar het even goed
of nog beter staat?" vroeg hij.
Clausuleren zou volgens prof. Nauta
de indruk wekken, alsof het alleen
op dit punt vastzit. Dan zou volgens
hem aan het eigenlijke waarom het
gaat, de veel diepere kwestie van het
elkaar aanvaarden als kerk, voorbij
worden gegaan.
Met 52 tegen 12 stemmen werd
toen het voorstel aanvaard in de
amendering Bos.
Kanselruil
De synode ging vervolgens akkoord
met kanselruil, maar alleen daar,
waar samenwerking op gang geko
men is. Met deze bepaling maakte de
synode duidelijk, dat kanselruil geen
vrijblijvende zaak mag zijn. De re
gels zullen nog nader worden gefor
muleerd.
Het amendement-Kuitert werd
aangehouden. Prof. Kuitert wil daar
in nadrukkelijk uitgesproken zien,
dat niet alleen een doordouwende
kerkeraad de eenheid van de ge
meente kan verbreken (besluit 2a),
maar ook een die in dit opzicht niets
doet.
Hij vond het niet juist, als de syno
de wel voor de ene en niet voor de
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN De gereformeerde sy
node heeft er geen bezwaar tegen, als
een niet-predikant curator van de
Theologische Hogeschool zou worden.
Deze kwestie is acuut, doordat mr. J.
C. van der Sijs te Enschede is voor
gedragen.
De synode besefte, dat de leiding
van de hogeschool thans meer dan
enkel theologische en kerkelijke
deskundigheid vraagt. Curatoren zelf
hebben zich in principe reeds voor
een andere samenstelling van hun
college uitgesproken.
andere vleugel van de kerk een
pastorale vriendelijkheid zou uitspre
ken. „Veel mensen zijn het zat, dat
het bij hen zo langzaam gaat", zei
hij.
De synode besloot wel aan de
classis Hallum te schrijven, dat „ge
zien de grote klem die de synode op
de eenheid in het belijden legt" geen
zorg hoeft te bestaan, dat de geno
men besluiten aanleiding zouden
kunnen zijn „tot het uitoefenen van
onbehoorlijke druk op plaatselijke
kerken om tot samenwerking met
kerken met wie geen eenheid in be
lijdenis gevonden kan worden, over
te gaan".
Aan de heer en mevrouw H. J. van
der Linde-Priester te Rotterdam,
resp. gereformeerd en hervormd, die
hun zoon willen laten dopen In een
gemeenschappelijke dienst en dan
willen laten registreren in beide
doopregisters, zal geantwoord worden
dat het eerste nu mogelijk is. het
tweede niet „om redenen van prak
tische aard".
Onmacht
Er was aan handen geen ge
brek toen de voorzitter vroeg of
het concilie van mening was dat
de celibaatsplicht moest worden
afgeschaft. De meerderheid over
trof veler verwachtingen.
De meest gegadigde partner is de
Hervormde Kerk. Die heeft dezelfde
belijdenis als wij. Daarom achtte ds.
vormde Kerk, om terug te gaan tot
de gereformeerde kerkeraad zijn on-
vormde KERK, o terug te gaan tot
deze catechismusvragen, die precies
weergeven waar het om gaat.
„Wij hebben het er beide moeilijk
mee om dat waar te maken. Laat ook
de gereformeerde kerkeraad haar on
macht maar belijden, maar daar
moet toch ons uitgangspunt zijn".
Ds. Wouters vreesde, dat in de ge
meenschappelijke kerkdiensten te ge
makkelijk de gedachte van het open
avondmaal zou worden ingedragen,
wat hij ook al ln het gereformeerde
kerkelijke leven zag dreigen.
Maar voor een open gemeenschap
pelijk avondmaal bleek de synode
niet te voelen. Deze gedachte,
die daags tevoren feitelijk door prof.
dr. G. P. Hartvelt verdedigd was (hij
vond, dat de gereformeerden niet
dwingend mogen treden in de eigen
verantwoordelijkheid van de andere
kerk), werd verworpen met 49 tegen
11 stemmen.
Toen kwam dr. F. L. Bos uit Vlaar-
dingen met een nieuw amendement,
waardoor de „staart van ds. Wouters"
zou verdwijnen.
Volgens ds. P. Heinen uit Utrecht
kwam dit nog op hetzelfde neer. Hij
verweet de synode, dat zij de zaak
frustreerde en bevorderde dat het hele
uitsprakenpakket niet serieus zou
worden genomen. De gemeenten zijn
(Van onze kerkredactie)
LUNTEREN Hier volgt de tekst van de belangrijkste uit
spraken, die de gereformeerde synode deze week heeft gedaan,
met betrekking tot de mogelijkheden voor plaatselijke gemeen
ten om gemeenschap te oefenen met andere kerken.
De synode overweegt, dat de kerken op grond van de Heilige schrift
geroepen zijn de eenheid te zoeken met allen die van Christus zijn, het
geen ook door vorige synoden duidelijk werd uitgesproken.
De synode oordeelt dat aan de plaatselijke kerken ruimte moet ge
geven worden de eenheid met plaatselijke kerken van andere formatie
te zoeken met dien verstande, dat deze eenheid ook waarlijk een een
heid in Christus moet zijn.
Daarom besluit de synode:
le. Er bij de kerken op aan te dringen de groei naar de eenheid met
andere kerken ter plaatse te bevorderen en in goede orde te doen
verlopen onder begeleiding van een door de classis daartoe be
noemd deputaatschap en in overeenstemming met de hierna vol
gende richtlijnen;
2e. Als algemene richtlijn te stellen dat tot het houden van gemeen
schappelijke kerkdiensten waarin ook de sacramenten bediend
mogen worden, op zulk een wijze kan worden overgegaan dat
a. de gemeente als gemeente in de gemeenschap en samenwerking
met de andere kerk betrokken is en blijft en de innerlijke een
heid van de eigen gemeente niet door het samengaan met de
andere kerk verbroken zal worden;
b. er, mede naar het oordeel van de classis, voldoende overeenstem
ming met de andere kerk is verkregen ten aanzien van het geloof
ln Jezus Christus, onze gekruisigde en opgestane Heer zoals Hij,
in gehoorzaamheid aan de Heilige Schrift door de kerk van alle
eeuwen en in onze belijdenisgeschriften wordt beleden;
c. er voldoende overeenstemming bestaat met betrekking tot het uit
oefenen van het opzicht en de tucht in de gemeente van Christus,
zoals dat in schrift en belijdenis met name rondom het gebruik
van de sacramenten wordt gevraagd.
De formulering van besluit 2b is nog niet definitief.
(Van een onzer verslaggeefsters)
GENÈVE Van Noorse, Duit
se en Engelse zijde is men in
Biafra bezig aan verschillende
landbouwprogramma's. Twee
Noren en twee Schotten, die zijn
uitgezonden door de Noorse
kerken, adviseren op het ogen
blik de Biafraanse bevolking zo
veel mogelijk produkten te ver
bouwen die koolhydraten ople
veren. Aan koolhydraten is het
grootste gebrek.
Cassave wortels levéren de grootste
opbrengst in calorieën en gewicht.
Hoewel er een jaar voor nodig is
wlillen de wortels volgroeid zijn be
staat tóch' de mogelijkheid op hetzelf
de stuk land tegelijk andere gewas
sen te verbouwen.
Edward Nordrun, een Noors des
kundige, heeft inmiddels een me
thode ontwikkeld om de cassave 20
te koken, dat ze meer verteerbaar ls,
terwijl in pamfletten en kookboekjes
recepten voor de bereiding onder de
bevolking is verspreid.
Behalve cassave verbouwt mén
mais, aardnoten, rijst en bonen, alle
produkten die bij de bevolking be
kend zijn. Het afgelopen jaar heeft
Noorwe|?2n vier ton voedsel gele
verd. Dit jaar is er viermaal zoveel
nodig.
Verder zijn er 35.000 gereedschap
pen geïmporteerd, evenals verdel
gingsmiddelen voor insecten.
BARCELONA Sinds het begin
van het tweede Vaticaanse concilie
nu zes jaar geleden zijn in Spanje
bijna duizend priesters en religieuzen
uitgetreden. Dit is dinsdag meege
deeld door het monarchistische blad
La Vanguardia Espanola in Barcelo
na.
Het blad ontleent dit cijfer aan of
ficiële statistieken van het Spaanse
episcopaat en het Vaticaan, die het
aantal uitgetreden Spaanse priesters
op respectievelijk 325 en 400 schat
ten. Hierbij telt het blad dan nog de
400 religieuzen (van het totaal van
17.000) die het kloosterleven in de
afgelopen, zes jaar hebben verlaten.
Verder zijn nog een aantal
priesters en religieuzen zonder
toestemming uit de orden getreden.
Spanje komt, aldus het blad, met een
aantal van 1000 uittredingen op de
wereldranglijst op de derde plaats,
na Brazilië en Portugal. Het aantal
priesterwijdingen is tussen 1964 en
1968 met 25 procent gedaald van 668
naar 501.
