Nixons ivoren toren
BALANS VAN EEN JAAR WITTE HUIS
Amerika in de
tentakels van
vennootschap
voor georgani
seerde misdaad
3
ZATERDAG 3 JANUARI >970
Op het ogenblik dat Richard Nixon de woorden „So help me God" herhaalde, was ik niet langer
bevreesd, dat ik de man was, die de fout kon maken, de wereld in een oorlog te storten de man,
die de verschrikkelijke verantwoordelijkheid moest dragen, het leven te beschermen van de mensen
van dit land en misschien van de hele wereld. Vanzelfsprekend mis ik het gevoel, president te zijn,
maar het meeste mis ik graag. In een tv-interview heeft de bijna een jaar geleden afgetreden presi
dent Lyndon B. Johnson de Amerikanen toevertrouwd wat het betekent, in het Witte Huis beslis
singen te moeten nemen en hoe groot de opluchting kan zijn, als deze zware verantwoordelijkheid
ophoudt te bestaan. Toen Nixon hem vroeg, hoe hij zich voelde nadat hij als president was terug
getreden, zei Johnson: ,,De mooiste woorden, die ik ooit gehoord heb, waren ,,So help me God",
die je herhaalde na het afleggen van de eed. Ik weet niet of je het nu kan begrijpen. Later zal je
het zeker doen
Johnson was onder bijzon
der moeilijke omstandigheden
president geworden. Op het
ogenblik dat John F. Kennedy
in Dallas werd vermoord had
het Amerikaanse prestige in
de wereld «en dieptepunt be
reikt. Johnson fcad geen ge
legenheid, de erfenis ondtr
het voorrecht van boedelbe
schrijving te aanvaarden. Hij
werd volgens de grondwet
president en kon zich zelfs
niet veroorloven, afstand te
nemen van het beleid van zi|n
voorganger. Zo kon hij zich
niet onttrekken aan de ver
plichtingen, die Amerika onder
Kennedy in Vietnam op zich
had genomen.
De talrijke volgelingen van Ken
nedy, die al dan niet in het Witte
Huis werkzaam bleven, maakten
het Johnson heel moeilijk een ei
gen beleid te voeren. Zelfs toen
hij in 1964 met de grootste meer
derheid in de Amerikaanse
geschiedenis tot president was ge
kozen kreeg hij geen gelegenheid
zichzelf te zijn. Het hoeft dan ook
niet te verwonderen dat hij vorig
laar voor een nieuwe ambtstermiin
bedankte en dat tiij nu op zijn
presidentschap terugziet als een
last, die voor hem te zwaar was.
Fn als een periode, waarin hij de
grenzen van de persoonlijke macht
leerde kennen
Hoe groot is het verschil met
president Nixon en diens vi
ce-president, Spiro Agnew Acht
jaar lang was Nixon zelf vi
ce-president onder president
Eisenhower. In die tijd deed hij
zich al kennen als een op macht
belust politicus, die nauwelijks de
dag kon afwachten, waarop hij de
leiding van zijn chef kon overne
men. Zijn twistgesprekken met
Chroesjtsjef, die een wedijver wa
ren in niet meer dan bekvechten,
waren typerend voor zijn optreden
in die dagen. Nixon moest het ech
ter in een onthullend debat af
leggen tegen Kennedy, in wie hij
opmerkingen tegen zich had inge
nomen, zei hij, dat zfj .nooit meer
last van hem zouden hebben. In
stilte werkte hij echter aan zijn
terugkeer als de „nieuwe Nixon",
een begrip dat nogal wat zelfkri
tiek deed veronderstellen.
Al in een vroeg stadium wist hij
het republikeinse partijapparaat,
waarin de conservatieven het voor
het zeggen hadden, achter zich te
we ambtsperiode, omdat hij geen
bron van blijvende verdeeldheid
wilde zijn. De strijd om de opvol
ging verloor binnen de Democra
tische partij alle zin, toen senator
Robert Kennedy in Los Angei«s
werd vermoord, nadat hij de voof-
verkiftzingen *i Californië had ge
wonnen. De kandidatuur van
Humphrey tegenover die van Nixon
was niet te vermijden en de bfval-
lige George Wallace (vroegere de
mocratische gouverneur van Ala
bama) legde als onafhankelijke
kandidaat de basis voor Nixons
overwinning, die de „grote ver
nieuwing" moest inluiden
Een van de punten, waarop hij
de verkiezingen won was de slo
gan dat het Amerikaanse volk be
hoefte had aan „nieuwe ideeën,
nieuwe mannen en nieuwe leiding"
om een eind te maken aan de
President Nixon met Agnew (links), die hij als vice- president de rol van de „oude Nixon" laat spelen.
zijn presidentschap met volle teu
gen te genieten. Hij gedraagt zich
als iemand die zijn hele leven
heeft gevochten om het hoogste
doel In de Amerikaanse politiek te
bereiken en die zijn triomfantelijke
overwinning ziet als beloning voor
de inspanningen, die hij zich lange
jaren getroost heeft. Hij ziet het
werkelijke, doel van het presi
dentschap niet zozeer als het lei
ding geven aan een volk dat zich
zin kan maken. Dat zijn vooral
degenen, die demonstreren voor
vrede in Vietnam door een politie
ke regeling tussen de Vietnamezen
onderling. Mateloos heeft hij zich
aan hen geërgerd. Maar waarom
zich ergeren aan een te verwaarlo
zen minderheid?
Nixon, die zijn hele leven over
hoop heeft gelegen met de publici
teitsmedia, leeft thans in een ivo-
vervolgens bij de verkiezingen in
I960 zijn meerdere moest erken
nen.
Nixon was toen een figuur ge
worden, die met wat zelfkennis Tijl
Uilenspiegel kon nazeggen: „Ze
mogen me niet, maar ik maak het
er naar". Dat bleek bij de gouver
neursverkiezingen in Californië, de
staat, weer hij thuishoort. Een
nieuwe nederlaag deed hem
besluiten, de politiek voorgoed
vaarwel te zeggen. Tot de journa
listen, die hij met zijn venijnige
krijgen. Dat lukte hem vooral, om
dat deze groep zich nog altijd wei
gerde neer te leggen bij de sma
delijke nederlaag, die Barry Gold-
water (eerst schieten, dan denken)
in 1964 tegen Johnson had gele
den. Bovendien profiteerde hij van
de hopeloze verdeeldheid, waar
aan de Democratische partij als
gevolg van de teleurstellingen in
Vietnam ten prooi was gevallen.
De „nieuwe Nixon" begon hoge
ogen te gooien.
Johnson bedankte voor een nieu
oorlog in Vietnam. Nixon heeft nu
bijna een jaar tijd gehad om het te
bewijzen, maar de nieuwe ideeën
zijn uitgebleven, de nieuwe man
nen blijken veelal niet voor hun
taak berekend te zijn en het nieu
we leiderschap lijkt niet anders te
zijn dan een poging alles zoveel
mogelijk bij het oude te laten en
alle drang naar vernieuwing en
naar ingrijpende verandering van
„the American way of life" te
negeren.
Nixon probeert van elke dag vat
achter het staatshoofd verenigt,
maar als een mogelijkheid om ge
bruik te maken van grote persoon
lijke macht, die de ijdelheid streelt.
Als Nixon het in verband met de
felle kritiek op zijn Vietnambeleid
heeft over de „stille meerderheid",
die achter hem staat, trekt hij be
wust een scheidingslijn Hij denkt
dan ook aan de meerderheid die
hij in 1972 nodig heeft om herko
zen te worden. En hij sluit zich af
voor de kleine luidruchtige minder
heid, die hij het toch niet naar de
ren toren. Hij heeft zich af
geschermd van de buitenwereld.
Men beweert zelfs, dat hij weigert
kranten te lezen. Intussen wordt
hrj_ omringd door adviseurs, die
wel een goede verkiezingscampag
ne konden voeren, maar die als
raadgevers in presidentiële zaken
tekort schieten. Het gevaar, dat
men Nixon naar de mond praat is
in zulk een situatie groot even
als het risico, dat deskundigen die
•r een afwijkende mening op na
houden, geen gelegenheid knjge«
invloed uit te oefenen.
In het Witte Huis, dat hij slechts
verlaat om het stralende middel
punt te zijn op festiviteiten van*
vrienden en bewonderaars (als er
„thuis" toevallig geen feest is) en
bij geruchtmakende gebeurtenis
sen, probeert de president nog
steeds de „nieuwe Nixon" te spe
len. De rol van de „oude Nixon"
heeft hij overgedaan aan vi
ce-president Agnew, die als een
volmaakte leerling verdachtmakin
gen en beschuldigingen rondstrooit
en het vooral gemunt heeft op de
publiciteitsmedia, die Nixon lang
het voordeel van de twijfel hebben
gegeven, maar nu geen blad meer
voor de mond nemen.
Toen Nixon op 20 januari zijr»
ambt aanvaardde had hij als verte
genwoordiger van de partij die het
vermoeide bewind der democraten
ging vervangen een unieke gele
genheid om de basis te leggen
voor nationale eenheid. Hier kon
hij slechts in slagen als hij bereid
was, een snelle vredesregeling in
Vietnam tot stand te brengen en
een grootscheepse aanpak te be
vorderen van het probleem der ar
moede. waarvan het negervraag-
stuk het belangrijkste onderdeel is.
Het één noch het ander gebeurde
Er werd alleen iets gedaan als het
niet anders kon.
Nixon heeft zijn kans voorbij la
ten gaan. Inptaats van «enhefd
bracht hij grotere verdeeldheid,
omdat alles wat al vele jaren orn
een oplossing vraagt op de lange
baan wordt geschoven. Niettemin
geniet hij nog elke dag in het Wit
te Huis. waar hij besloten heeft,
zich niets meer aan te trekken van
de kritiek op zijn beleid (of het
ontbreken ervan). Hij verlaat zich
op de „stille meerderheid", waar
van het overigens de vraag is, of
zij werkelijk bestaat. En hij zal niet
terugschrikken, de „schreeuwende
minderheid", waartoe hij ook da
negerbevolking rekent, met krach
tige hand het zwijgen op te leg-
fien.
Of het hem zaJ lukken? Het fa
niet te hopen dat het op een
krachtmeting aankomt waaruit dat
zou moeten blijken. De oorlog in
Vietnam zal in al zijn vele conse
quenties een sociale revolutie uit
lokken, als de door Nixon beloof
de eervolle vrede niet spoedig na
derbij wordt gebracht. Met geweld
kan het probleem Vietnam niet
worden opgelost en kan evenmin
een sociale revolutie in de Vere
nigd» Staten worden voorkomen.
Door de zaken op hun beloop te
laten en zich achter een deel van
de bevolking te scharen, dat alle»
bij het oude wil laten, heeft Nixon
op een verkeerde manier partij ge
kozen. Het verschil met Johnson iê
wel erg groot...
La Cosa Nostra lijkt de naam te zijn van een
witte, door cypressen omgeven residentie of
van een lieflijke, in de rotsen uitgehouwen
baai. In werkelijkheid wordt er een misdaad
syndicaat mee aangeduid, dat het Amerikaan
se volk in een dodelijke greep gevangen
houdt, en aan de fundamenten knaagt van
een toch al niet bijster gezonde samenleving.
La Cosa Nostra is een staat in een staat, een
huiveringwekkende, vrijwel ongrijpbare
macht, een vennootschap voor georganiseerde
misdaad. De strijd tegen dit kwaadaardig en
vooral hardnekkig gezwel heeft in Washing
ton een van de hoogste prioriteiten gekregen.
door Link van Bruggen
Het werkterrein van La Cosa
Mostra („Onze Zaak") kan nau
welijks veelzijdiger zijn. De
voornaamste bron van in
komsten is het illegale uitmel
ken van het Amerikaanse gok
bedrijf in Las Vegas bezit de
terreurorganisatie enkele van
de grootste casino's hoewel
de wereldwijde handel in nar
cotica bijna even profijtelijk is.
Daarnaast wordt op elkdenk
baar gebied afperserij bedre
ven, terwijl maatschappelijke
mislukkingen worden uitgebuit
door het nemen van woeker
winsten, die töt duizend procent
per jaar kunnen oplopen.
Voor geweld, zo heeft de
geschiedenis wel geleerd deinst
La Cosa Nostra nooit terug. De
veertig jaar van haar bestaan
zijn geschreven met bloed. Het
machinepistool, de revolver, de
dolk en het gif zijn. als bij de
moederorganisatie, de Sicili-
aanse Mafia, de attributen ge
worden van het geweld, dat be
leden wordt.
De tentakels van La Cosa
Nostra reiken tot in elke gele
ding van de Amerikaanse sa
menleving. In de wetenschap,
de techniek en de industrie
beschikt zij over medewerkers
die. al of niet onder pressie de
mazen van de wet trachten te
vinden om zichzelf en hun op de
achtergrond opererende op
drachtgevers te verrijken op de
rug van welwillende, maar on
wetende burgers.
Omkoperij, trouwens elke
vorm van corruptie, wordt toe
gepast om manipulaties, die het
daglicht niet verdragen kunnen.
t£ bedekken. Volgens het Ame
rikaanse weekblad Time. dat
niet nalaat de vele vormen van
terreur, die in de Verenigde
Staten bestaan, aan de kaak te
stellen, ontvingen de politie-au-
toriteiten van Newark jaarlijks
12.000 dollar om de schandda
den van La Cosa Mostra door
de uingers te zien.
Hetzelfde tijdschrift wist ook
te melden dal drie federale
agenten (FBI). die een
gokschandaal in Columbus
trachtten te ontmaskeren, door
de plaatselijke politie gear
resteerd werden wegens open
bare dronkenschap, ft Mocht de
desperado's die het bevel tot
opsluiting kennelijk* in paniek
gaven, niet baten.
Toen de rechercheurs op vrije
voeten werden gesteld, dienden
ze onmiddellijk een aanklacht
in tegen hun in dezelfde bran
che werkzaam zijnde belagers.
Maandelijks zouden de laatsten
8.000 dollar aan zwijggeld heb
ben opgestreken van de in hun
gebied opererende gangsters....
In de politiek laat La Cosa
Mostra zich evenmin onbetuigd.
Om invloed wordt gestreden en
vooral betaald. In het Huis van
Afgevaardigden, in de Senaat,
op gemeentelijk en regionaal
niveau overal wordt
gestreefd naar macht. Bewezen
is 't weliswaar nooit, doch ge
zegd wordt dat tenminste 26 se
natoren aan de leiband lopen
van buiten-parlementaire
geldschieters. Ze hebben tot
taak evenals trouwens de
gangsters, die door het syndi
caat voor ambten in openbare
lichamen kandidaat worden
gesteld anti-misdaadwetten
te torpederen of in ieder geval
te saboteren. Het rumoer om
Tom O'Dwyer eens Trumans
mededinger naar het Ameri
kaanse presidentschap die
dank zij La Cosa Nostra burge
meester van New Nork zou zijn
geworden, is nog ■altijd niet
'•erstomd.
Penetraties in de rechterlijke
macht en in de vakbonden zijn
eveneens schering en inslag.
Door middel van „rackets" is
herhaaldelijk geprobeerd sterke
werknemersorganisaties over te
nemen. De kleine man de
neger, de Portoricaan en de
Mexicaan wordt daar keer
op keer de dupe van. Hij be
taalt niet alleen contributie,
maar ook nog eens een speciale
bijdrage... om z'n werk te kun
nen behouden.
Volgens officiële Ameri
kaanse schattingen is La Cosa
Nostra er in geslaagd in zeker
5.000 grote ondernemingen een
belangrijke stem te krijgen.
Van binnen uit werden deze
concerns bewerkt de weg van
onmaatschappelijke praktijken
in te slaan om kapitale en voor
al belastingvrije revenuen te
kunnen verkrijgen.
Het ministerie, van. justitie in
Washington is van mening dat
La Cosa Nostra do grootste
vennootschap van de wereld is.
De „omzetten" bedragen zo'n 30
miljard dollar per jaar, terwijl
de zuivere winst tussen 7 en 10
miljard dollar liet.
Het ministerie van financiën,
dat de kapitaalvlucht naar een
land als Zwitserland mot lede
ogen aanziet, heeft weer een
andere becijfering gemaakt.
Hieruit blijkt dat elke Ameri
kaanse belastingbetaler 10
procent minder aan de fiscus
zou behoeven af te staan, als de
schatkist in staat was haar
rechtmatig deel voor zich op te
eisen.
Meyer Lansky, een van de fi
nanciële breinen, die La Cosa
Nostra rijk was. heeft in 1966
tijdens een verhoor verklaard
dat „zijn" syndicaat machtiger
en invloedrijker is dan United
States Steel. Officiële bereke
ningen tonen echter aan dat dit
Stefano Magaddino (links), een van de negen big bosses van La Cosa
Nostra, opereerde in Buffalo. Rechts Meyer Lansky, de grote finan
ciële tovenaar van de bende.
zakelijk gangstergenie aan een
plotseling opgekomen minder
waardigheidsgevoel ten prooi
gevallen was, toen hij deze op
zienbarende vergelijking maak
te. La Cosa Nostra haalt
tenslotte meer winst dan Uni
ted States Steel. General Mo
tors, Standard Oil of New
Jersey, General Electric, Ford
Motor Company, IBM Chrysler,
RCA en. American Telephone
and Telepgraph Company teza
men.
De man, die La Cosa Nostra
en haar duistere praktijken in
de openbaarheid bracht, was
Joe Valachi. Toen deze door de
wol geverfde misdadiger in 1962
gearresteerd werd. sloeg hij op
zulk een verschrikkelijke wijze
door dat hij zich de eeuwige
toorn op de hals haalde van
alle mafiosi ter wereld. Al meer
dan zeven jaar geniet Valachi
speciale politiebescherming om
hem te redden van de wraak
van z'n vroegere vrienden.
Uit de memoires van de
ex-gangster blijkt dat La Cosa
Mostra is voortgesproten uit de
Mafia, die in de glorietijd van
Al Capone en de in 1948 naar
Italië uitgewezen Lucky Lucia
no ook de Amerikaanse samen
leving op haar grondvesten
deed beven. „Niemand wil
luisteren", stamelde Valachi
voor de speciale senaatscom
missie, die hem indertijd ver
hoorde. „Niemand wil 't gelo
ven. U weet wat lk bedoel. La
Cosa Nostra is een staat in een
De moorci- slachtpartijen
van de mafiosi onder elkaar
de zogenaamde oorlog van
Castellamare kostte in de „Roar
ing Twenties" aan bijna twee
honderd gangsters het leven
bracht een zekere Maranzano in
het begin van de dertiger jaren
op het idee de georganiseerde
misdaad in de Verenigde Staten
op een hechtere basis te schoei
en. De operatieterreinen
moesten worden afgebakend en
erkend. Er dienden regionale
„families" en regionale chefs te
komen.
Op landelijk niveau moesten
deze verbintenissen in het kwa
de door een Capo di Tutti Capi.
een Baas aller Bazen, worden
gecoördineerd. En wie zou beter
Albert Anastasia werd geliqui
deerd in een kapperszaak.
Joe Bonanno, een van de wreed
ste onderwereldfiguren van
New York, probeert in Tucson een
rustig burgerbestaan te leiden. Wij
len Lucky Luciano (beneden) be
hoorde tot de beruchte gangstertop
van Amerika.
voor deze topfunctie in aanmer
king kunnen komen dan de ini
tiatiefnemer zelf.
Slechts vijl' maanden heeft
Maranzano zich aan z'n schone
ambities kunnen wijden. Op 10
september 1931 werd de op
perste chef neergeknald. De
„families" hadden kennelijk
nog een beetje moeite aan el
kaar te wennen, want op de
zelfde dag vonden'ook nog eens
veertig lagere chefs de dood.
Toen de vendetta's waren uit
geraasd, werd een nieuw orga
nisatiepatroon uitgewerkt. De
„families", de gangs, bleven, de
afgebakende regio's eveneens,
doch een Baas aller Bazen zou
er nooit meer mogen komen.
Het hoogste uitvoerende orgaan
werd een commissie, waarin
een twaalftal chefs op voet van
gelijkheid zitting hebben
op 't ogenblik bestaat La
Cosa Nostra uit 24 „families"
met in totaal drie- tot vijfdui
zend leden. Vijf grote „fami
lies": Gambina (1.000 leden).
Catena (6000). Sciacca (400), Co
lombo (400) en Tramunti (150)
hebben de stad New York tot
werkterrein. In Los Angeles
opereert de Lacata-gang (75), In
San Francisco de Lanza-gang
(12), in Denver de Caletti-gang
(40), in Rockford de Zammu-
ta-gang (30) enzovoorts. Las Ve
gas en Miami, waar zich een
groot aantal speelbanken bevin
den, zijn zogenaamde open ste
den.
Als in de Mafia op Sicilië
spelen de mystiek, de eer. de
gehoorzaamheid en de zwijg
plicht in La Cosa Mostra een
voorname rol. Om lid te worden
van de beroepskern moet de
kandidaat van Italiaanse af
komst zijn. Men kent de bloed-
eed. die wordt afgelegd op ge
kruiste dolken of revolvers, ter
wijl tijdens de inwijdingsplech
tigheid een bidprentje of het
portret van een heilige wordt
verbrand. Als de rook naar bo
ven kringelt, spreekt de nieuw
bakken gangster de volgende
formule uit: „Zo ik ooit mijn
eed breek, laat mij dan verte
ren als dit papier".
Sinds Joe Valachi doorsloeg
en televisiekijkend Amerika de
adem inhield bij de onthullin
gen. die hij over het
misdaadsyndicaat deed. konden,
er meer dan driehonderd mafi
osi worden gearresteerd. De
omerta. de zwijgplicht, blijkt in
de meeste gevallen een onover
komelijke hinderpaal te zijn.
De rechercheurs bijten er hun
tanden op stuk; hetzelfde geldt
voor de justitiële ambtenaren,
die wel genoeg namen, maar
veel te weinig bewijzen hebben.
Om het nog altijd gesloten
front van .«de georganiseerde
misdaad, stuk te beuken heeft
de regering-Nixon een zwaar
pakket van maatregelen samen
gesteld. Het poütie-apparaat zal
worden uitgebouwd, terwijl ter
ontmaskering van de hoofdfigu
ren en ter oprolling van de ge
heime cellen speciale agenten
zullen worden opgeleid. Het
Congres is verder gevraagd zijn
medewerking te verlenen in het
uitbannen van onvolkomenhe
den in de bestaande wetten, in
het dichten van de mazwi dus.
