ouding conflict van Nederland ii Biafra belangrijk Haagse top blijkt toch belangrijker Commentaar Weekend retour Gretna Green-vluchtplaats van tieners - van zijn rol beroofd Commissie is positief over Rij npoorthaven 3dagen gratis reizen ONS LAND TWEEDE HANDELSPARTNER VAN NIGERIA I „EMBARGO OP OLIE-WINNING fonn: Geen verdrag met Ulbricht /liegtuig gekaapt Ministers zijn optimistisch Engeland met Oud en Nieuw dagretour+fl.- Attentie Niet politiek Wandaden tegen Indianen zijn getolereerd' De pil besmet Londens water Realisatie omstreeks 1975 Medisch team in Huisorde Groot en Klein Spriel open voor publiek van Oranje China houdt negen Britten gevangen Zwitserland wil besprekingen met EEG voeren Jaarkaart of 3-maandskaart 65+? WOENSDAG 24 DECEMBER 196» UTRECHT De houding van Nederland in het conflict tus sen Nigeria en Biafra is uitermate belangrijk. Tot deze conclusie komt drs. A. P. H. van Meurs van het Geologisch Instituut in Utrecht in het Geopol-bulletin. waarin hij een uitvoerige uiteen zetting geeft van het belang van de Nigeriaanse olie voor West- Europa. gens hun contract de helft van hun exploiratieconcessies aan de federale regering teruggeven. De gebieden bui ten de 'kust blijken enorm rijk te zijn aan olie en zeker de gebieden van Gulf. Shell-BP en Amoseas zijn nog onvoldoende onderzocht. BONN West-Duitsland zal het itwerp-verdrag dat door ost-Duitsland is toegestuurd, niet idertekenen. Wel zal worden nage- ian of het bewind van Ulbricht be id is over andere kwesties te pra- Dit zei regeringswoordvoerder Con- d Ahlers gisteren in een vraag- isprek met radio Vrij Berlijn. Hij ladrukte dat ondertekening van verdrag internationale erkenning i Oost-Duitsland zou betekenen, ts waarvan de regering-Brandt ■eft gezegd dat zij daartoe niet be id is. AN JOSÉ Twee mannen heb- .1 dinsdag een tweemotorig passa- ersvliegtuig met 44 passagiers aan ioord gedwongen van de Costa-Ri- aanse hoofdstad San José naar het lolumbiaanse eiland San Andres te liegen. Daar stapte een deel van de passa- iers uit terwijl het toestel tankte. Iet landde later op Cuba. Iet vliegtuig is eigendom van de ichtvaarl maatschappij van Costa tica, LACSA. Griekje ambassadeur dankt Nieuw Rechts AMSTERDAM Het hoofdbestuur an de partij „Nieuw Rechts" heeft een dankbetuiging ontvangen van de Iriekse ambassadeur in Den Haag. Constantin Himarios. De ambassa- ieür zegt in zijn schrijven dat de >rief van de partij, waarin deze haar lympathie tot uiting bracht voor zijn and in verband met „de laatste ge- teurtenissen in de Raad van Euro pa", een verkwikking te vinden. „Ik bied u mijn hartelijke dank aan", schrijft de ambassadeur. De Israëlische veiligheidsagent Mordechai Rachamin wordt om helsd door zijn moeder bij zijn aankomst op het vliegveld van Tel Aviv, nadat hij door een Zwitsers gerechtshof was vrij gesproken in verband met het neerschieten van een Arabische guerrilla op het vliegveld Kloten bij Zurich. De gevolgen van deze acties op de olieproduktic zijn volgens drs. Van Meurs enorm. Voorzover bekend is de produktie van ruwe olie gedaald van 594.000 barrels per dag (7,2 barrel is 1 ton) in april tot minder dan 400.000 per dag in september. WAPENS De directe strijd van de Biafraanse troepen tegen de Westerse oliebel an - gen is voor West-Europa een uiterst onplezierige ontwikkeling in het con flict. aldus drs. Van Meurs. die het niet onwaarschijnlijk noemt dat de verklaring van minister Stewart in het Britse Lagerhuis op 17 november, dat het mogelijk is dat de Britse wapenleveranties aan Nigeria wor den voortgezet en zelfs vergroot, met deze nieuwe ontwikkeling samen hangt. Gowon heeft echter een belangrij ke troef in handen tegenover de Biaf raanse acties. De oliemaatschappijen moesten per 30 november 1968 vol- Geref. Kond (2) De heer A. den Vogelaar uit Nu- mansdorp hoopt dat de muren van de Geref. Bond sterk genoeg zullen zijn om niet door een hereniging van de 'Ned. Herv. Kerk en de Geref. Kerken [doorbroken te worden. Dit lijkt mij een zeer onbijbelse gedachtengang. Jezus zegt: als iemand vraagt een imijl met hem te gaan. ga er dan twee. De heer Den Vogelaar hoopt evenwel dat de Geref. Bond geen enkele stap zal gaan. Zo werkt men toch steeds weer partijschap en richtingstrijd in de hand? Paulus had geen goed woord over ,voor al die partijschappen en stelde de vraag: is Christus gedeeld? Ook .Christus vraagt eensgezindheid. In de diepste grond wil dat zeggen: door God gegrepen te zijn. Het is niet de vraag of je gegrepen bent door de Geref. Bond of door de( midden-orthodoxie of door welke, richting dan ook, want al deze dingen Worden in Gods Woord veroordeeld. De kerk is daarin echter zo verstrikt I geraakt dat men er de zonde niet1 meer van inziet. Alleen Christus geeft vrede Numansdorp A. van Gameren ZJilnemender Er wordt in de kerken nog steeds! getwist. Wat dat betreft is er maar! Weinig veranderd sinds er getwist I Werd over wie de meeste van de disci pelen was (Lukas 22 vs 24). Ook toen was er verontrusting, maar Jezus straft Petrus af (Johannes 21 vs 21. 22). Laten ook wij er mee ophouden Van ohs wordt gevraagd de ander uit- nemender te achten dan ons zelf. elk ander lief te hebben en vast te hou den. Dat wordt bijna 2000 jaar na de geboorte van Jezus wel tijd Vlaardingen Arn. Broek (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG De Haagse topconferentie van de EEG kan achteraf wel eens een gebeurte nis van grote betekenis in de ge schiedenis van de Europese een wording blijken te zijn. Deze uitspraak deed minister-pre sident De Jong gisteren in de Tweede Kamer. Minister Luns, die eveneens aanvankelijk gereserveerd stond te genover dc Haagse topconferentie, onderstreepte deze mening. „Deze topconferentie, zo blijkt nu", aldus minister Luns, „is veel belangrijker dan we dachten." Premier De Jong zei. dat de span ningen, die de laatste 12 jaar waren ontstaan tussen de zes landen nu voor een groot deel waren verdwe nen. Blijkbaar hadden alle regerin gen een behoefte aan bezinning en het zoeken naar nieuwe fundamenten voor de EEG. Er is weer beweging gekomen in de EEG, aldus De Jong. „Europa als ge heel heeft gewonnen". Het jaar 1970 zal zeer belangrijk worden voor de gemeenschap, voorspelde hij, want daaa zal de EEG een duidelijker su- j pra-nationale signatuur krijgen. Overigens was de minister-presi- j dent niet alleen optimistisch. De er- 1 varing tijdens de Brusselse bespre- kingen is een waarschuwing. Minister Luns deelde mee. hoewel dit niet in het slotcommuniqué was vermeld, dat dc onderhandelingen over de uitbreiding van de ge meenschap medio 1970 zullen begin nen. Deze afspraak is duidelijk ge maakt en wanneer ze niet wordt na gekomen, zo dreigde de minister van buitenlandse zaken, zal er een ernsti ge crisis in de EEG ontstaan. Het is de bedoeling de onderhande lingen tegelijk met alle kandidaten, Ierland. Engeland. Noorwegen en De nemarken te beginnen. Het belang rijkste gesprek wordt met Engeland gevoerd. De minister van buiten landse zaken legde er de nadruk op. ook geldig Voor de prijs van een reist u voordelig woensdag 31 december heen, donderdag 1 januari terug. Oudejaarsavond na 21 uur zeer beperkte treinenloop: vrijdag 2 januari treinenloop als op maandag. Folder aan de loketten. X. 'Nederlandse, j| Spoorwegen I dat de politieke eenheid in de EEG nu belangrijk wordt. Zonder deze po- litieke eenheid, is de monetaire een heid niet te bereiken. Ook de minister Witteveen van fi- i nanciën en Lardinois van landbouw j toomden zich tevreden over de EEG- j ontwikkelingen. Minister Lardinois j constateerde zelfs, dat hij nog nooit zo'n tevreden minister van financiën had gezien na een EEG-gesprek. Een tegenslag van de Haagse top conferentie en dit had minister president De Jong ook verklaard was dat niet tot directe verkiezingen van het Europese parlement was besloten. De ministers en de staatssecretaris antwoordden op de vele opmerkingen van de Kamerleden, die ook reeds hun tevredenheid hadden laten blij ken over de resultaten van de Haagse topconferentie en de Nederlandse mi nisters dankbaar waren voor de be haalde resultaten. De heer C. N.-van Dis verklaarde nadrukkelijk, dat zijn fraktie geen principieel bezwaar had tegen de economische Europese eenwording, maar wel tegen de politieke integra tie. „Wij hebben onze soevereiniteit van God gekregen en daaraan mag niet getornd worden", zei de heer Van Dis. Overigens bleek de Tweede Kamer eensgezind achter het Europees be leid van het Kabinet te staan zodat er met alle dankbetuigingen aan de minister een vredige (kerst)sfeer ontstond. Voorzitter mr. F. J. F. M. van Thiel rondde de laatste vergade ring van de Tweede Kamer van dit jaar mooi af met het uitspreken van de hoop op de nog steeds niet verwe zenlijkte vrede op aarde. RIO DE JANEIRO In Brazilië zijn „wandaden tegen de Indianen getolereerd, bijna altijd door de on macht van de autoriteiten, die belast zijn met de bescherming van de Indi anen". Dit staat in een rapport van de Braziliaanse raad voor de verdedi ging van de mensenrechten. Overi gens verklaarde de raad gisteren dat, er in het land geen officieel of onof ficieel beleid van volkerenmoord je gens de Indianenbevolking bestaat. Na bestudering van de beschuldi gingen in de buitenlandse pers was men echter wel tot de conclusie ge komen dat de autoriteiten niet vol doende gedaan hebben „om eerbiedi ging van de rechten der Indianen te verzekeren." LONDEN Het drinkwater in Londen is besmet door het gebruik op grote schaal %'an de anti-concep tiepil. „In zekere zin neemt iedere vrouw, man en kind in Londen de pil", zo concludeert de krant „London Evening Standard". Volgens het blad komen de vrou welijke hormonen via de riolering in de watervoorraden van de hoofdstad. Deskundigen hebben verklaard dat er geen reden tot bezorgdheid is. De Nigeriaanse leider zal het 12.000 vierkante kilometer grote gebied op nieuw aanbieden aan de gezamenlij ke oliemaatschappijen en die zullen volgens drs. Van Meurs zeker alles in het werk stellen om de blokken te bemachtigen. Intussen gaat de offshere-oiiepro- duktie rustig door. Gulf wint ruim 200.000 barrels per dag en Mobil ver wacht in 1970 een produktie die zal oplopen van 50.000 tot 150.000 barrels per dag. TOEKOMST Over de toekomst zegt drs. Van Meurs. dat er drie mogelijkheden zijn: een snelle vernietiging van Biafra door een geslaagd offensief en handhaving van de voedselleveran- ties op het huidige peil, een langza me vernietiging door uitgebreider voedselhulp en clandestiene wapenle veranties. en onderhandelingen. De olie-industrie heeft in eerste in stantie belang bij een snelle oplos sing. Onderhandelingen hebben daar bij het nadeel, dat de toestand voor de maatschappijen erg onduidelijk wordt en dat een eventuele economi sche zelfstandigheid van Biafra hen voor problemen zou kunnen plaatsen, omdat ze alle voor Lagos hebben gekozen. Bij snelle of langzame vernietiging van Biafra zijn de oliemaatschap pijen in ieder geval zeker van hun belangen, al staat daar tegenover dat de guerrillabeweging nog enkele ja ren kan blijven bestaan, wat ook geen rust brengt voor de olie-indus trie. Het is moeilijk om te-voorspel len. hoe de maatschappijen hun. be langen zuller afwegen. Gezien de geprononceerde pro-La- goshouding van Shell-BP acht drs. Van Meurs het echter onwaar schijnlijk, dat van de oliemaat schappijen pressie of initiatieven kun nen worden verwacht om het con flict door middel van onderhandelin gen te beëindigen. Nederland is de tweede handels partner van Nigeria. Twee groten deels Nederlandse ondernemingen (Shell en Unilever) zijn nauw bij het conflict betrokken, evenals een groot aantal andere Nederlandse bedrijven. Van een Nederlands standpunt zou naar het oordeel van drs. Van Meurs ook een belangrijke invloed uitgaan op Grooi-Britannië. Als Nederlandse politici het con flict door middel van onderhandelin gen beëindigd wensen te zien. zo zegt hij, zal men via de oliebelangen van Nigeria kunnen werken. Men zou bij voorbeeld een embargo kunnen instel len op voor de oliewinning en -explo ratie strategische goederen. „Aangezien in Nederland op het ogenblik wordt gewerkt aan dergelij ke goederen, die moeilijk dan wel met aanzienlijke vertraging in an dere landen kunnen worden geprodu ceerd, lijkt de invloed van een derge lijk embargo belangrijk". N1SSHO Drs. Van Meurs denkt daarbij on der meer aan de Nissho, die thans in ons land is. Als dit schip na herstel weer dienst gaat doen bij Forcados, zou een embargo op „de uitvoer van het schip" van grote betekenis zijn. Verder vestigt drs. Van Meurs er de aandacht op dat een te bouwen drijvende „500.000 barrel storage bar ge" ten behoeve van de nog op gang komende produktie van Mobil een Nederlands ontwerp is. Volgens hem zijn er talloze goederen waarvan de verhindering van de uitvoer uit Ne derland een tijdelijke maar belangrij ke terugslag kan betekenen voor de Nigeriaanse olieproduktie. Hij meent, dat de verminde ring van de oliegelden voor de Nigeriaanse schatkist de voort gang van de oorlog moeilijker en het overgaan tot onderhandelin gen aantrekkelijker zal maken DEN HAAG De Commissie Zeehavenoverleg heeft de minis ter van verkeer en waterstaat een positief advies uitgebracht over de aanleg van de Rijnpoort- haven (tussen Hoek van Hol land en Maassluis). Unaniem zijn de leden van mening dat de ha ven noodzakelijk is. Zoals bekend wil Rotterdam deze haven vooral aanleggen ten behoeve van de (grote) containerschepen. De Commissie-Posthumus (zo genoemd naar de voorzitter) vindt het Rijn- poortprojekt daarvoor zeer geschikt. Ze adviseert minister Bakker ernaar te streven Rijnpoort omstreeks 1975 te realiseren. De minister heeft onlangs het ver schijnen van het advies aangekon digd en gezegd „als binnenkort ook het advies van de Rijks Planologi sche Commissie er is, kan men spoe dig een beslissing van de regering tegemoet zien". In het advies aan de minister stelt de commissie dat het van belang is nu de containerstromen zich nog niet definitief hebben vastgelegd dat Nederland een zo groot mogelijk aandeel in de totale aan- en afvoer van de containers veilig stelt. Met de aanleg van de Rijnpoorthaven zal aan dit streven in belangrijke mate tegemoet worden gekomen. Ook andere Naarmate de containerisatie toe- neemt zullen ook andere Nederlandse I havens containerstromen aan weten te trekken. Een versterkte inspan ning op het gebied van de acquisitie van containervervoer lijkt gewenst. Niet alleen van de kant van de ha- venbefoeerders, maar ook van de kant van de overheid door in het kader van de handelsbevordering de aandacht te vestigen op de in Neder land aanwezige containerfaciliteiten. Volgens het advies heeft het gemid delde van de thans beschikbare prog noses uitgewezen dat het Rijnmond gebied in 1980 kan rekenen op onge veer vijftien miljoen ton container- overslag. Het is zaak dc thans verworven positie niet alleen te houden, maar ook uit te breiden. Naast het Rijn- poort-projekt z(jn thans binnen het Rijnmondgebied echter geen alterna tieve mogelijkheden hiervoor aan wezig. De Maasvlakte zal naar de mening van de commissie uitsluitend gereserveerd moeten worden voor het diepstekende schip. Tegelijk met de aanleg van Rijn poort waarvoor vijf jaar is uitge trokken zal de infrastructuur in dit gebied ter hand moeten worden genomen. Volgens de commissie zul len echter de eventuele extra infra structurele kosten voor de aan- en afvoer niet voor de rekening van de gemeenten moeten komen. Na prins Claus is ook mr. Pieter van Vollenhoven ..pers fotograaf' geworden. In de tuin van Het Loo maakte hij deze opname van zijn zoon Maurits met het hertje Loola. PUTTEN Het landgoed Groot en Klein Spriel (330 ha) in de Veluwse gemeente Putten is door de staat overgenomen voor 2,3 mil joen en zal, nadat een aantal voor- zienigen is getroffen, voor het publiek worden opengesteld. Een schets van de situatie zoals die volgens informatie van de reportageploeg van AVRO's Tele- vizier momenteel is: de Nigeriaan se aanvallen, zoals die sinds 16 december worden uitgevoerd, dreigen Biafra in drie delen te splitsen. De drie grote tankacties zouden als hoofddoel hebben de landingsstrips te bezetten en daar mee de hulpacties lam te leggen. DEN HAAG Bij Koninklijk besluit zijn benoemd in de Huisorde van Oranje enkele mensen die be trokken zijn geweest bij de geboor ten van de prinsjes. Commandeur werden de verlos kundige prof. dr. A. A. Haspels, die leider was van het medische team en prof. dr. J. J. de Bruyne. Tot officier in de Huisorde werden benoemd de kinderarts dr. J. Drukker en de anestesist dr. G. M. M. Nijhuis. Kinderarts mejuffrouw dr. B. E. Kingsma en hoofdverpleegster C. L. van Beusekom kregen de onder scheiding „eredame in de Huisorde van Oranje". LONDEN Het Britse ministerie van buitenlandse zaken heeft giste ren zijn ongerustheid uitgesproken tegenover China over negen Britten, die daar zoutlen worden vastgehou den. Het ministerie heeft nooit in lichtingen over deze mensen ontvan gen. Men is vooral bezorgd over twee bejaarde mensen, de 72-jarige me vrouw Constance Martin en de 78-ia- rige William McBain, die in oktober in Sjanghai werden gearresteerd. BERN Zwitserland is bereid in leidende besprekingen met de EEG te beginnen over zijn toekomstige ver houding tot de Zes. De Zwitserse regering juicht het toe, aldus een verklaring, die gisteren werd uitgegeven, dat de EEG bespre kingen met landen van de Europese vrijhandelsassociatie die geen prijs stellen op het volledige lid maatschap wil voeren. Als speciale nieuwjaars attentie kunnen alle houders van een 65+-kaart (ook van een 3-maandskaart) op de dinsdagen 13, 20 en 27 januari helemaal vrij reizen. De 65+-kaart is dan uw spoorkaartje 2e klasse. voordelig uit met NS GRETNA GREEN De eeu wenoude vluchtplaats voor tie ners, die zonder toestemming van hun ouders wilden trouwen Gretna Green is door de Britse regering ten dele van zijn romantische rol beroofd. Een weggelopen Frans paar, dat gisteren in het Schotse plaatsje trouw de. is waarschijnlijk het laatste ge weest. Op 1 januari wordt men in Enge land reeds op 18-jarige leeftijd meer derjarig, wat betekent dat men vrij is om te trouwen. Schotland houdt de huwelijksleef tijd op 16, maar Robert Hastings, ambtenaar van de burgerlijke stand in Gretna, verwacht dat driekwart van zijn werk zal vervallen. Paartjes zijn sinds de 18e eeuw naar Gretna het dichtstbijzijnde Schotse dorp aan de grens met En geland gevlucht, omdat de Schotse wet geen toestemming van de ouders vereist voor het huwelijk als men bo ven de 16 is. Robert Hastings, de man die dui zenden weggelopen verliefden heeft getrouwd, verwacht dat hij nog slechts honderd huwelijken per jaar zal heb ben. „Paartjes uit het buitenland zullen waarschijnlijk in het zuiden van En geland trouwen, omdat het voor hen goedkoper is en de meeste Engelse paartjes zullen niet meer behoeven te komen. „Het is het einde van een tijd perk", zo voegde hij er bedroefd aan toe. Mislukt TJET IS nog te vroeg om definitieve conclusies te trekken uit de spraakverwarring waarin de Arabi sche topconferentie te Rabat is ge ëindigd. Zaterdag schreven we al. dat onder handelingen tussen Arabische leiders veel weg hebben van een pokerspel, waarbjjbluf het belangrijkste element is. Het heeft er alles van, dat enkele spelers halverwege hun geduld heb ben verloren en niemand te weten zal komen hoe de afloop zou zijn ge weest. Slechts één ding is duidelijk: de ver deeldheid in de Arabische gelederen is ondanks het conflict met Israël nog even groot als vóór de juni- oorlog van 1967. Nasser, die weigerde mee te spelen toen h(j in de verdrukking kwam, kan naar Cairo terugkeren met het excuus dat dc anderen hem in dc steek heb ben gelaten. H(j heeft echter evenveel reden om beducht te zijn dat het mislukken van het als beslissend aangekondigde top- gesprek als een persoonlijke nederlaag wordt gezien. Op de conferentie is nl. niet duide lijk geworden op welke wijze Israël zal worden aangepakt, ingeval een politieke oplossing niet langer zou worden overwogen. Niet ten onrechte hebben de landen die niet rechtstreeks bij het conflict betrokken zijn zich afgevraagd, wat de werkelijke bedoelingen van Nasser zijn. Zjj zijn welicht tot de ontdekking ge komen, dat de Egyptische president er slechts op uit was, diplomatieke winst te boeken en zijn lasten op anderen af te wentelen. Daarbij valt op. dat Nasser niet al leen koning Feisal van Saoedi-Arabië, maar ook dc Algerijnse president Boumedienne tegenover zich vond. De Arabische vrienden van Nasser hebben er altijd behoefte aan gehad, hem op een afstand te houden als hjj probeerde hen sterker aan zich te bin den. Dat lijkt ook nü weer zo te zijn. Dus probeert men. een rechtstreekse con frontatie met Israël uit de weg te gaan, zolang geen zekerheid beslaat over de afloop. Om die reden ook zal men er de voorkeur aan geven, de „bevrijding van dc bezette gebieden" voorlopig over te laten aan de Palestijnse ver zetsorganisaties. Nasser had echter andere plannen, en zo ontstond er in Rabbat een Arabi sche spraakverwarring, die dc toe stand in het Nabije Oosten nog in gewikkelder maakte.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 5