KAMER NIET TEVREDEN
OVER REJAARDENZORG
CHU vraagt voor
kunst Deltaplan
Noodklok luidt in Kamer
voor de dagbladen
Ik ben je
opa niet
slijterskwaliteit
dót proef je
65*
Metaal
ARP-koers
Tilanus wil nota subsidies
Geef me liever
wat om handen!
Eerste Kamer:
Europese top
was geen succes
Meer lijn
brengen
in de chaos
heus... uw slijter
heeft de juiste keus!
Bronchiletten
Aqua-cowbov
Klein metaal wil
drie proeent meer
reële koopkracht
Proces tegen
Hans van Z. kost
enkele tonnen
Eis 2 jaar tegen
-Bonny en Clyde'
7
WOENSDAG 10 DECEMBER 1969
Wanneer 's zondags de klokken
van de St. Michaels Kerk in
West-Ovetgon (Engeland) lui
den, weet iedereen dat dat ge
beurt door Maria Russell (10).
1\j kan nog niet eens bij het
kinkketouw komen en daarom
wordt er een kistje voor haar
neergezet.
DEVENTER De raad van
bestuur van de AKZO nv heeft
besloten op het bestaande fa
brieksterrein van Anton Hunink nv
te Deventer een nieuwe vleeswaren-
fabriek te bouwen. De huidige fa-
brieksaccommodatie is verouderd
Veel bejaarden willen
werken. Kunnen werken.
Vraag zé per annonce.
(Van onze pariementsredaktie)
DEN HAAG Bestond er gisteren in de Tweede Kamer waar
dering voor het kunstbeleid van minister mejuffrouw dr. M. A. M.
Klompé, op het terrein van de bejaardenzorg, de coördinatie met de
andere departementen en de subsidiëring bleek nog al kritiek te
bestaan.
Mejuffrouw J. van Leeuwen (a.r.)
dreigde met een motie te komen,
wanneer de minister geen nationaal
beleidsplan voor de bejaarden be
looft. Drs. A. D. W. Tilanus kondigde
op zijn beurt een motie aan, wanneer
er geen nota over een afgeronde
subsidieregeling in het vooruitzicht
zou worden gesteld.
De overheid moet door middel van
subsidieregelingen steeds meer
bestuurlijk optreden, zei de heer Ti
lanus. Door middel van de subsidies
kan tegenwoordig een beleid worden
gevoerd. Over dit beleid, zo zei de
afgevaardigde van de CHU moet ook
overleg met de Kamer mogelijk zijn.
Dr. K. van Dijk (lib.) ging nog een
stapje verder. Hij vroeg een beginsel-
wet voor de subsidiëring. Een van
zijn argumenten luidde: reeds 20.000
werknemers zijn afhankeljjk van
subsidies. Hun rechtspositie moet
worden geregeld.
Ook mevrouw D^ Heroma (soc.)
vroeg om een dergelijke wet maar
dan met het oog op een algemeen
welzijnsbeleid. Het departement van
minister Klompé moet het instrumen
tarium verschaffen voor dit beleid.
Mejuffrouw Van Leeuwen's wens
voor een beleidsplan voor bejaarden,
over welk plan we gisteren in een
deel van onze edities reeds bericht
ten, vond weerklank in de Tweede
Kamer.
Beleidsplan
Mejuffrouw T. Kok van de KVP
zei: „Uit de onrust en kritiek in de
wereld van de beiaarden moet wor
den geconcludeerd, dat de minister
voor CRM er nog niet in geslaagd is
een vertrouwenwekkende visie op
het bejaardenbeleid voor het voetlicht
te brengen en deze neer te leggen in
een gecoördineerd beleidsplan."
„Richtsnoer van het bejaardenbeleid
mogen niet de eventuele kosten zijn.
maar het welzijn van de bejaarden in
onze samenleving. En dat welzijn ligt
daar, waar zij als gewone burgers
temidden van hun medeburgers kun
nen leven."
Mejuffrouw Van Leeuwen zei het
veel felle*: de oogst van de minister
is schaars. Maar het gaat om 10 pro
cent van de bevolking, die in zorge
lijke omstandigheden verkeert.
Er worden minder bejaardenoorden
gebouwd zonder dat dit aan de hand
van een wetenschappelijk onderzoek
kan worden waargemaakt.
Te lang
o
Ook drs. Tilanus had kritiek: Het
duurt veel te lang voor een groepsre
geling voor bejaarden in inrichtingen
van kracht wordt en er een wijziging
van de wet op de bejaardenoorden
komt.
Mevrouw D. Heroma (soc.) consta
teerde een afremming van de bouw
van bejaardentehuizen. Er schijnt
sprake te zijn van een ombuiging van
het beleid. Zij diende een motie in,
waarin om een aanzienlijke uitbrei
ding van het open bejaardenwerk
wordt gevraagd. Mevrouw mr. M. N.
W. Dettmeijer-Labberton (lib.) vol
tooide het verlanglijstje: een gemoti
veerd spreidingsbeleid ten aanzien
van bejaardenoorden, dienstencentra
en bejaardenwoningen.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Vrijwel alle partij
en in de Eerste Kamer zijn het er
over eens, dat de Europese topconfe
rentie van vorige week geen onver
deeld succes is geweest. Sprak
PvdA-fraktieleider J. B. Broeksz nog
over een „twijfelachtig succes",
AR-Senator dr. VV. P. Berghuis vond
de top politiek gezien een volkomen
mislukking.
Prof. dr. W. J.^ van Hulst (chu) was
wat optimistischer. Er is nu een bar
rière doorbroken, wat betreft de toe
lating van Engeland. KVP-fractielei-
der Niers was teleurgesteld over de
bevoegdheden, die men voor het Eu
ropese parlement in petto heeft. Hij
pleitte voor een werkelijke ver
plaatsing van bevoegdheden van de
landelijke parlementen naar het Eu
ropese.
Tijdens de algemene beschouwin
gen werd algemeen de noodzakelijk
heid van een Europese veilig
heidsconferentie bepleit. De heer
Broeksz vroeg om een speciale nota
van het kabinet.
Prof. Van Hulst vond ons militaire
apparaat „onvolwaardig". Hij laakte
radio en tv, die de laatste tijd sabo
tage van de strijdkrachten propage
ren. Hij deelde mee, dat zijn fraktie
geen lijst met commissariaten van de
Kamerleden zal publiceren, omdat
„een opsomming nauwelijks tijd zou
vergen".
Dr. Berghuis ten slotte, wees het
districtenstelsel niet van de hand,
maar stelde duidelijk de voorwaarde,
dat het er maar vijf of zes mogen
zijn. De kleinste partijen krijgen zo
doende toch nog een kans.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Een soort Del
taplan voor de cultuur is nodig
voor de toekomst, zei drs. A. M.
de Boo (c.h.) gisteren in de
Tweede Kamer. De aangekon
digde kunstnota kan een stap in
deze richting zijn. Wellicht is het
mogelijk meer lijn te brengen in
de geordende chaos van de veel
heid van instellingen, die zich
met kunst en cultuur bemoeien.
„Senaat maakt zelf
uit wanneer loonwet
wordt behandeld"
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Tijdens de gisteren
gehouden algemene politieke
beschouwingen in de Eerste Kamer
heeft de CH fractieleider prof. dr. W.
J. van Hulst gezegd, dat het tot de
competentie van de Senaat behoort,
het tijdstip van behandeling van de
loonwet vast te stellen. Hij zei dat
nadat geruchten hadden doen weten,
dat de behandeling zo lang mogelijk
zou worden uitgesteld en de liberale
woordvoerder mr. H. van Riel op een
snelle behandeling had aangedrongen.
De heer Broeksz konstateerde, dat
minister Rooi vink in eigen kring on
voldoende werd geloofd, toen hij de
premier het „onaanvaardbaar" liet
bevestigen. „Dit paradepaard (Rool-
vink, red.) loopt mank", vond hij.
Prof. Van Hulst wilde afwachten
wat de regering in de memorie van
antwoord op het Kamerverslag te
berde zal brengen. De heer Tonnaer
(PPR) sprak nu al de verwachting
uit, dat de drie confessionele partijen
wel op tijd zullen omzwaaien.
•locitdrank in tabletvorm. f 1.-
En gebruik
rlit vignet:
Publikatie aangeboden door dit
blad in samenwerking met de
Stichting Ideële Reclame SiRB
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De noodklok
is gisteren in de Tweede Kamer
geluid voor de dagbladen, die
een opiniërend en levensbeschou
welijk karakter hebben. Mr. M.
Vrolijk van de PvdA toonde aan
de hand van harde cijfers aan
dat deze dagbladen achteruit
gaan.
In 1956 hadden de drie grote zoge
naamde neutrale landelijke dagbla
den samen 10.2 procent van de
markt; in 1962 was dit 14,2 procent
en in 1968 hadden deze bladen 19,4
procent van de markt veroverd. Dat
betekende een stijging van ruim ne
gen procent, terwijl de zeven andere
landelijke dagbladen een achteruit
gang van 6,5 procent moesten boe
ken-
Zorgwekkend
Mr. Vrolijk noemde vooral het mo
nopolieverschijnsel in het dagbladwe
zen zorgwekkend. Bij de regionale
Een van de merkwaardigste be
richten, die ik deze week in de
krant zag, is dat van de dirigent
Ferdinand Leitner, die in Chicago
tijdens een optreden in elkaar zakte
en naar een ziekenhuis moest wor
den overgebracht.
Er staat „de pogingen de dirigent
te behandelen werden belemmerd
omdat Leitner alleen Duits en Frans
spreekt en niemand in het zieken
huis met hem kan praten".
Dat doktoren en zusters nu
misschien geen vreemde taal spre
ken is tot daar aan toe, maar het
idee dat een ziekenhuis geen kans
ziet snel een tolk te organiseren als
er een ernstige patiënt met vreemde
spraak binnenkomt! Dan moet dat
ziekenhuis toch bemand en be
vrouwd zijn met ongelooflijk slome
lieden. In een wereldstad met consu
laten en scholen en zelfs universitei
ten moet een dubbeltalig mens toch
zo te plukken zijnuit de menigte!
Een keer heb ik zoiets meege
maakt. Een dokter, die alleen Ita
liaans sprak en zich ongelukkig
schrok toen hij in de hotelkamer
een Hollands kind als patiënt vond.
Nu was het mankement nogal dui
delijk zichtbaar, een gewond oog.
Moeilijkheid was. dat de dokter wil
de weten hoe het kwam. En het was
in het Nederlands al een onbegrijpe
lijk verhaal.
Door een open coupéraam van
een sneltrein was een sinaasappelpit
pal tegen het oog gevlogen, dat
dachten we. Later bleek gelukkig
alleen een ader geraakt te zijn, wat
een waar bloedbad tot gevolg had
en alles veel erger deed lijken, dan
later het geval bleek te zijn.
Met armen en benen, wilde kre
ten en woeste gebaren speelden we
het voorval na.
..Si, si," de dokter begreep het.
Hield een lang verhaal over de te
nemen maatregelen. Waar we niks
van begrepen.
Tot de patiënt, altijd nogal kor
daat in paniekomstandigheden, hem
de essentiële vraag demonstreerde
door zich eerst plat met gesloten
ogen als een ware lijder op bed uit
te strekken en daarna met. welis
waar getemperde, maar toch onmis
kenbare gebaren het „op" zijn aan
schouwelijk maakte.
De dokter snapte het. Demon
streerde terug: ogen gesloten, strak
gelaat... twee vingers in de hoogte;
dan ogen open, gemakkelijk leunen
in een stoel, één vinger; dan dans in
de kamer... en stralende lach....
Daarna presenteerde hij met weer
twee vingers en het woordje „mille"
de mondelinge rekening en
verdween.
Na de verplichte rust dook de pa
tiënt prompt in zee, hunkerend om
de schade van die verloren dagen in
te halen.
Ma zag het aan van het strand en
verbaasde zich over de troep jon
gens, die er rond hem was en die
hij druk gebarend iets uitlegde. Een
ogenblik later was er een spel aan
de gang, dat duidelijk op zeerover-
tje leek.
Hij natuurlijk de kaperkapitein
met het lapje voor dat ene oog-
Toen ze hijgend eindelijk uitge
speeld waren, heb ik gevraagd.
..Hoe neb je met die jongens ge
praat?"
Hij keek stomverbaasd. „Gewoon,
ik wou zeerovertje spelen en heb
geroepen: Aqua-cowboy... en toen
kwamen ze allemaal en begonnen
we..."
(vervolg pag 1)
Morgen zullen de ministers van het
sociaal-economisch kernkabinet (Wit-
teveen - financiën, De Block - prijzen,
Roolvink - lonen, Lardinois - land
bouw en Beernink - ambtenaren) in
hun vergadering dan ook bijzondere
aandacht besteden aan deze cao.
W aarschuwing
Over het algemeen verwacht men
in het bedrijfsleven niet dat de me
taal-cao zal worden afgekeurd. Het
effect hiervan binnen de vakbewe
ging zou een chaos in de bedrijven
kunnen betekenen. De stemming is
hier en daar bijzonder geprikkeld als
gevolg van de loonwet, die aan de
minister van sociale zaken machtiging
geeft in afzonderlijke cao's in te grij
pen.
Laat de regering de metaal-cao pas
seren dan moet wel verwacht worden
dat hieraan de waarschuwing wordt
verbonden dat een eventuele stijging
van de lonen boven een door de re
gering verantwoord geacht niveau,
een ernstige ingreep als loonstop of
loonplafond tot. gevolg zal hebben.
Ingrjjpen in afzondelyke contrac
ten lijkt op dit moment zo impopu
lair dat de regering zich hieraan niet
gemakkelijk zal wagen.
dagbladpers heeft zich de monopoise-
ring al voltrokken. Als we nog iets
willen doen, vervolgde mr. Vrolijk,
moeten we ons richten op de landelij
ke dagbladpers. Het monopoliever
schijnsel is niet alleen een kwestié
van fusie en concentraties.
Zoas bekend zijn kranten sterk af
hankelijk van de advertenties. Nu
leert de ervaring, dat adverteerders
al tevreden zijn, wanneer zij 65 tot
70 procent van het publiek in een
bepaalde streek kunnen bereiken. De
krant dan, die dit deel van de markt
bestrijkt heeft een monopoliepositie.
Kleintjes komen er niet aan te pas
en zijn voor de adverteerder niet in
teressant. In een gebied, waar twee
kranten opereren, die geen van beide
de 65 tot 70 procent halen, wint de I
een ten koste van de ander.
Dit proces heeft zich bij de regio-
nale pers voltrokken. Bij de landelij- 1
ke pers is het nog niet zo ver. Maar
hier wint de neutrale pers ten koste
van de opinie-vormende dagbladen.
Voor het komende jaar is er nog
enige soulaas voor de kranten uit de
pot van de televisie-reclame. Maar
wat gaat er na 1970 gebeuren. Een i
aantal kranten komt dan meteen in
de rode cijfers.
Mr. Vrolijk liet zijn betoog uitmon- I
den in de dringende vraag om ook
na 1970 op een of andere wijze een
bijdrage uit de tv-reclame aan te
wenden voor de dagbladpers en dan
in het bijzonder voor de groep die
moeilijk zit: de dagbladen met een
opinievormend karakter.
Honden verscheuren
kind van 7 jaar
STRAATSBURG Drie Duitse
herders, bewakingshonden van een
fabriek, hebben een jongetje van ze
ven jaar verscheurd. Hij was met
zijn zusje van twee aan het spelen op
de binnenplaats van de fabriek, toen
de honden zich op hem wierpen. Een
oom van de Kinderen sloeg de hon
den met een hark uiteen. De jongen
werd naar het ziekenhuis vervoerd,
waar hij bleek te zijn overleden.
De 83-jarige hulpbehoevende F.
Ackermann uit Groningen is gister
middag omgekomen bij een brand op
zijn kamer. Het vuur is vermoedelijk
ontstaan door kortsluiting. Bij aan
komst van de brandweer en de GGD
bleek de man aan de brandwonden
bezweken. i
De Parijse couturier Mac Dou
glas heeft voor de lente-zomer
1970 zijn collectie gepresenteerd.
Twee poncho's van croute-ve-
lours met franje en spleetmou-
wen (links). De rechtse poncho
met franje wordt gedragen op
een bermuda van hetzelfde
materiaal.
DEN HAAG Als per 1 januari
l geen collectieve arbeidsovereen
komsten zijn bereikt in de metaalnij
verheid (klein metaal) dan zullen do
werknemersorganisaties de belangen
behartiging per onderneming ter
hand nemen. Deze zal gericht zijn op
het verkrijgen van:
een reële koopkrachtverhoging ln
1970 van drie procent, waartoe een
looneis gesteld kan worden van vijf
procent per 1 januari en een bijstu
ring per 1 juli; uitbreiding van het
aantal vakantiedagen in 1970 met
twee; werktijdverkorting tot 42,5 uur,
met bijzondere bepalingen voor dege
nen die korter werken; betaald verlof
voor het volgen van vak- en/of vor
mingsonderwijs van een dag per
week voor werknemers tot en met
achttien jaar; een bijdrage van de
ondernemingen als tegemoetkoming
ln het vraagstuk georganiseer-
den/ongeorganiseerden; een mini-
muinvloer van ƒ624 in de vakantie
toeslag ten behoeve van de laagstbe
taalden.
UTRECHT „Ieder kan nagaan
dat het „misdaad loont niet" voor de
Nederlandse staat ten volle opgaat.
Niet alleen kwantitatief voor ook
kwalitatief blijkt het strafproces veel
geld te kosten. De berekening van
een zeer gecompliceerd proces is zeer
moeilijk vanwege de ondoorzichtig
heid van de gegevens. Vast staat dat
de kosten van het proces-Hans van
Z. een veelvoud van 100.000 bedra
gen. Zelfs ingewijden durfden op
50.000 na geen schatting te doen."
Dit zegt de redactie van „lust", het
blad van de juridische studenten fa
culteit Utrecht in het december-num-
mer. Het komt tot de conclusie dat
het zeer dure strafproces voor onze
samenleving een onontbeerlijke aan
gelegenheid is.
„Een eenvoudige winkeldiefstal,"
aldus het blad, „kost ongeveer 300
voor de afhandeling van een proces.
Daar staat als „opbrengst" meestal
een boete van 100 tegenover."
Met vele andere Kamerleden was
drs De Boo tevreden over het kunst
beleid van minister Klompé, alle pro
testen uit de kunstenaarswereld ten
spijt.
Had de heer G. A. Kieft (a.r.) op
enkele punten kritiek, voor het totale
beleid had hij zeker waardering. Het
feit, dat er onbehagen heerst en er
spanningen zijn, mag men niet aan
de minister verwijten.
Muziekscholen
Algemeen was de teleurstelling in
de Kamer, dat de subsidie aan de
muziekscholen niet verder was ver
hoogd dan noodzakelijk was ui ver
band met de loonkosten.
Er is onrust ontstaan bij de mu
ziekscholen, zei drs. De Boo. Dr. B.
van der Lek (psp) diende hierover
een amendement in, die ook was on
dertekend door de PvdA en D'66.
De heer P. Jongeling van het GPV
wilde weten hoe de jury's worden
j samengesteld voor de staatsprijzen.
Revolutie
I Ook ds H G. Abma (sgp) maakte
zich zorgen over de subsidiëring. Het
I karakter van het werk mag er niet
door worden geschaad. Ds. Abma was
I tegen subsidies aan inrichtingen, die
in strijd handelen met de goede ze
den.
Het Kamerlid van de SGP merkte
nog op: „Onder het gebladerte van de
subsidie rukt een revolutie op, die de
dictatuur van de bandeloosheid
brengt. Betekent CRM misschien
Culturele Revolutie Ministerie",
vroeg ds. Abma nog.
AMSTERDAM Sinds maandag
middag 1 december wordt in Amster
dam de 54-jarige bloemenkoopman
Cornelis Johannes Schultz vermist.
De man heeft op die dag tegen twee
uur zijn woning in de Derde Wete
ringsdwarsstraat verlaten en is
sindsdien spoorloos.
(Van onze correspondent).
ARNHEM Het dochtertje van
drie zat in de wachtende auto, terwijl
vader, doodzenuwachtig, en moeder
hoogzwanger, de overval uitvoerden
op het krurdenierswinkeltje aan de
rijksweg in Malden onder Nijmegen,
op een zonnige middag in juli van dit
jaar. Met een bijl werd de 22-jarige
Hedwig Gerrits-Gemmers tegen de
grond geslagen. Zeventig gulden be
droeg de buit, toen het opvallende
Volkswagentje met zijn gele velgen
wegscheurde. De Bonny en Clyde van
Malden, schreven de kranten toen.
Twee maanden later werden ze ge
pakt, met hetzelfde autootje. Bij de
zelfde grenspost waar ze toen ook wa
ren gepasseerd om in Nederland een
roofoverval te plegen. Vader D. M.
(23) en zijn 19-jarige vrouw. De
laatste werd later door de officier
van justitie weer naar huis gestuurd
om voor haar kindertjes te zorgen.
M.. als Duitser met een Schijndels
meisje getrouwd, hoorde gisteren
voor de rechtbank in Arnhem twee
jaar gevangenisstraf tegen zich eisen.
„Van het begin af hebben ze het plan
gehad hier een overval te plegen", zei
de officier van justitie. „Hij heeft
een misdadige inslag".
MAASSLUIS De besturen van
Cindu-Key Kramer NV te
Maassluis en van NV Albitum te Ant
werpen hebben overeenstemming tot
algehele samenwerking bereikt. Hier
toe heeft Key Kramer, die reeds
20,2 procent van het aandelenkapi
taal bezat, een bod uitgebracht op de
resterende aandelen van Albitum,
dat de aandeelhouders van de Ant
werpse NV hebben aanvaard.
(Vervolg van pag. 1)
De Amsterdamse hoogleraar deed
een scherpe aanval op de oppositie,
die ministers „fysiek stukjagen".
„Een minister kan geen woord meer
zeggen, zonder dat er de volgende
dag vragen over worden gesteld."
Noodzakelijk is dat de Kamer van
tijd tot tijd opinie-onderzoeken onder
ogen krijgt, waardoor men een beeld
krijgt van wat er onder de bevolking
leeft.
PvdA-fraktieleider J. B. Broeksz
voorzag, dat het kabinet-De Jong in
'71, misschien ongewild, toch inzet
zal worden van de verkiezingen om-
dat Bicsheuvel „de gevangene van de
VVD Is". Hij wilde geen namen noe
men van ministers die het goed of
slecht doen. „Maar er is een ma.n die
dit kabinet beheerst en dat is de heer
Witteveen. En die is niet toevallig
vVD'er."
De KVP'er Niers tenslotte vond dat
de VVD zich soms wel wat „hoog
moedig" gedraagt. Wat de samenwer
king met ARP en CHU betreft ver
wachtte hij nog een moeilijke weg,
i voordat die samenwerking een fait
I zal zijn.
