ARP VOLGT EIGEN KOERS
Commentaar
Agglomeratie in
Groene Hart
Witteveen tobt over metaal-cao
Het Kwartet
Di - W. P. Berghuis in Eerste Kamer
Beleid gebaseerd op bewuste keus
,Maak prinses
Margriet
commissaris'
Ai anderhalf
miljoen
voor Tunesië
Nixon; Meer nieuws
met Kerstmis
„Stakers hebben
niets bereikt"
'fMHIIIIIllVK
Royale steun
West-Irian
Gratificatie
valt tegen:
fabriek bezet
Tilanus: eigen
zendtijd voor
partij vergadering
Nieuwe Leidse Courant
Woensdag 10 december 1969 - 50sfe Jaargang
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoett"
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
Iftll
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Postbus 76
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p.w. ƒ1,16, p. m. ƒ4,95, p. kw. ƒ14,85
LEEUWARDEN In de provincia
le staten van Friesland heeft de heer
H. Helmholdt (binding rechts) gepleit
voor het benoemen van een vrouw
als nieuwe commissaris der Koningin
j in Friesland.
Het zou de eerste vrouwelijke com
missaris in Nederland zijn. Hij zou
het wenselijk vinden om prinses
Margriet voor te dragen als nieuwe
commissaris. Hij argumenteerde dit
door er op te wijzen, dat het juist is,
dat leden van het koninklijk huis
ook een persoonlijke inbreng hebben
in het besturen van ons land.
DEN HAAG Via de enveloppen-
actie vorige week heeft het Neder
landse volk 1.655.450,57 bijeenge
bracht voor de watersnoodslachtof
fers in Tunesië. Het eindbedrag van
de hele actie is nog niet bekend, om
dat nog steeds geld binnenkomt op
tfmnummer 999 van „Hulp aan Tu-
ïwsli" in Amsterdam.
WASHINGTON President Nixon
ral op Eerste Kerstdag opnieuw voor
radio en televisie een toespraak over
Vietnam houden.
Hij deelde gisteren op het Witte
Huis een groep parlementariërs mee,
dat zijn rede bestemd zal zijn om het
publiek in te lichten over de politieke
vraagstukken van de kwestie en de
plannen van de regering. Nixon zal
dan ook nadere mededelingen doen
over de derde fase in de troepenver-
mindering in Vietnam.
Uit uitlatingen van minister Laird
maken waarnemers op, dat de presi
dent de terugtrekking over een be
paalde termijn van minstens 40.000
Amerikaanse militairen uit Vietnam
zal bekendmaken.
De „top" van onze nationale
schaatsploeg bereidt zich in een
trainingskamp in Heerenveen
voor op de belangrijke wedstrij
den in het schaatsseizoen. Van
links naar rechts: EriksVer
kerk, Schenk, coach Pfrommer,
Nooitgedagt, Nottet, Te Winkel,.
Van Dijk, Bols en Gieling op de
Turkse schommel tijdens een
recreatie-uurtje in de speeltuin
van, het hotel.
UTRECHT '„De stakingen in de
strokartonindustrie dienden de belan
gen van de werknemers niet, noch
die van Oost-Groningen en die van
de veenkoloniën in het bijzonder. De
vakbonden zijn niet blind voor de
redelijke eisen van de strokartonwer-
kers.
Wel zijn zij ervan overtuigd, dat
wilde acties alleen maar tot gevolg
hebben, dat de werknemers en de
streek de uiteindelijke verliezers
worden."
Dit staat in „Industria", de uitgave
van de katholieke bond van werkne
mers in industriële bedrijven „St.
Willebrordus." De bond is van me
ning, dat er materieel door de stakers
in feite niets is bereikt.
V f
(Van een onzer verslaggevers)
GOUDA Niet minder dan 23 gemeenten in „Het Groene Har*
van Holland" gaan de grootste agglomeratie in ons land vormen. Bin
nenkort zullen de verschillende gemeenteraden kunnen besluiten
toe te treden tot het Intergemeentelijk overlegorgaan Gouda en om
streken. De gemeenten hebben in totaal 200.000 inwoners.
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG „De ARP zal
haar eigen radikaal-evangelische
koers niet opofferen aan de chris
telijke eenheid. Wij hebben die
koers bewust gekozen. Ons be
leid is geen gevolg van het stre
ven de jongeren, radikalen en
verontrusten bij elkaar te hou
den, zoals wel wordt gesugge
reerd. Wij houden ons eigen ge
zicht. Dat de moeilijkheden bij
het overleg met KVP en CHU
hiermee hebben te maken, is
juist".
Aldus de AR fraktieleider in de
Eerste Kamer, dr. W. P. Berghuis,
tijdens de algemene beschouwingen.
Overigens was hij niet de eerste, die
de partijpolitiek de Senaat binnen
bracht. Alle andere voorzitters van
de grote frakties waren hem al voor
gegaan. De PvdA, die de drie christe
lijke partijen er van beschuldigde
wel progressieve woorden in de
mond te nemen, maar geen daden te
j stellen. KVP en CHU daarentegen
laakten weer de opstelling van de
socialisten, die onduidelijk werkt in
de Nederlandse politiek.
'I Dr. Berghuis sprak uitdrukkelijk
j namens zijn gehele fraktie toen hij
I zei, dat hij wel een voorstander van
samenwerking met KVP en CHU is,
maar dat de koers van een Christe
lijke combinatie nauw verwant zal
moeten zijn met die van de ARP.
„Maar ik ben de nacht van Schmel-
zer nog niet vergeten", adus dr.
Berghuis.
„VVD halsstarrig'"
Het deed hem dan ook geen pijn
dat het AR convent heeft besloten de
christelijke samenwerking te tempo
riseren. En wat de WD betreft: hij
kon niet aan de indruk ontkomen,
dat de WD een partij voor „gegoede
mensen" is. De „halstarrige houding"
van deze partij bij de belastingcor-
rectie sprak voor hem boekdelen.
Prof. dr. J. W. van Hulst (chu) had
eerder zijn verontrusting uitgespro
ken over de „verdwerging van het
Nederlandse parlement", dat zelfs
tendeert naar een „verstervingspro
ces". Het zal volgens hem niet bij de
veertien partijen blijven.
Voor vervolg zie pag. 7
per maand
per kwartaal
VOOR IEDER DIE
NU EEN NIEUWE
BONNEE OPGEEFT.l
Gezellige kaars in een
glas
Terwijl hij de lucht in
uw kamer zuivert, ver
spreidt hij een heerlijk j
frisse geur.
Ik geef op als
nieuwe abonnee;
Als beloning voor mijn aktiviteit
ontvang ik een "Gouda Bouquet".
De nieuwe abonnee krijgt onze krant
veertien dagen gratis.
Ruim een jaar is erover gepraat
om tot een dergelijke samenwerking
te komen, zodat een meer gecoördi
neerde aanpak van de vraagstukken
in dit weidegebied tussen het noorde
lijke en het zuidelijke deel van de
Randstad is verzekerd.
Uitgangspunt is, dat de gemeente
besturen door de toenemende inge
wikkeldheid van de samenleving
voor vele en velerlei problemen wor
den gesteld, waarvan het onzinnig
zou zijn als iedereen op eigen gele
genheid een oplossing zou gaan zoe
ken.
autokerkhoven, woonwagenkamp,
archiefwezen, streekmuseum, mu
ziekschool, schooltandverzorging en
ambulancevervoer.
Eenheid
Niet zeker
De loeti-eding van de 23ste ge
meente Oudewater is nog niet defini
tief, omdat daar grenswijzigingen
nog een rol spelen. Zekerheid van
deelname bestaat bij Gouda, Woer
den, Waddinxveen, Krimpen aan den
IJssel. Bodegraven, Boskoop, Nieu-
werkerk aan den IJssel, Schoonho
ven, Reeuwijk, Lekkerkerk, Moor
drecht. Krimpen aan de Lek, Berg
ambacht, Zevenhuizen, Ouderkerk
aan den IJssel, Stolwijk, Haastrecht,
Driebruggen, Gouderak, Ammerstol,
Berkenwoude en Vlist.
Enkele gemeenschappelijke taken
zijn: wegenaanleg, openbaar streek
vervoer,
vervoer, mechanisering van de admi
nistratie, politie, brandweer, civiele
verdediging, momnumentenzorg,
UDINK:
inzenden aan Bureau van dit blad hokje zwart maken naar keuze
Nieuwe Leidse Courant, Antwoordnummer 267, Leiden.
Postzegel is niet nodig als u op de envelop schrijft:
(Van onze kerkredactie)
DEN HAAG Nederland zal vol
gend jaar nog 18 miljoen storten in
het Fundwi (fonds van de Verenigde
Naties voor de ontwikkeling van West-
Irian). In totaal zal Nederland
daarmee 109 miljoen aan dit fonds
hebben bijgedragen sinds 1962.
Daarnaast vindt overleg plaats met
de Indonesische regering om, even
tueel in samenwerking met andere
donorlanden, te komen tot een nieuw
fonds ten behoeve van de ontwikke
ling van West-Irian.
Dit schrijft minister Udink (ontwik
kelingshulp) aan de Raad van Ker
ken in ons land. De Raad van Ker
ken had de regering een brief ge
schreven, waarih zij de wens had
uitgesproken, dat Nederland de op
bouw van West-Irian zal blijven
steunen.
„U kunt ervan verzekerd zijn, dat
de Nederlandse bijdrage aan het
beoogde nieuwe fonds zowel wat om
vang als voorwaarden betreft royaal
zal zijn", aldus minister Udink.
De kosten van het overlegorgaan,
waarvan de burgemeester van Gou
da, mr. P. van Dijke, als voorzitter
zal fungeren, worden geraamd op on
geveer 20 cent per inwoner per jaar.
Dat komt neer op 40.000,-. Men acht
het van groot belang dat het overleg
orgaan de mogelijkheid opent om
als eenheid naar buiten op te treden.
ZAANDAM De ongeveer hon
derd personeelsleden van de woning-
fabriek Indeco-Coignet hebben gis
termiddag en -avond de fabriek be
zet gehouden. De directie had nl. la
ten weten dat het personeel met de
Kerst een waardebon van 25 zou
krijgen, en ƒ50 in eontanten in ver
band met het vijfjarig bestaan van
de fabriek. De arbeiders hadden ech
ter een kerstgratificatie van tweehon
derd gulden verwacht.
De bezetting werd opgeheven, na
dat besloten was tot een gesprek,
morgen, tussen commissarissen en di
rectie en de vakbonden en twee ver
tegenwoordigers van het personeel.
Er zal dan gesproken worden over de
gratificatie, en over doorbetaling van
de uren, dat het bedrijf bezet is ge
weest.
In de NOS-studio zijn gisteren
opnamen gemaakt voor het
amusementsprogramma „Reis
verhalen met Lenny Kuhr en
Ben Cramer". Op de foto Ben
en Lenny.
SPREUK
Ik ben zo gemakkelijk te
overreden, dat men geen
enkel betoog mij meer
overtuigt.
MAUROIS
„Ah »k niet meer zakgeld krijg, gaat
mijn spaarpot eraan."
DE BILT Overwegend droog
weer met opklaringen, maar
plaatselijk ook mist of laaghan
gende bewolking. Zwakke tot ma
tige zuidoostelijke wind. In de
nacht en ochtend matige ën in het
binnenland plaatselijk strenge
vorst, morgenmiddag lichte vorst
tot temperaturen om het vries
punt.
DE BILT Het omvangrijke
hogedrukgebied, waarvan het
centrum boven Noord-Polen ligt,
is gedurende het afgelopen
etmaal nog in betekenis toege
nomen. In de koude nacht, die
om dit systeem naar onze om
geving stroomde, daalde de tem
peratuur vannacht flink. Op het
vielgveld Eindhoven werd een
minimumtemperatuur van 13
graden onder het vriespunt be
reikt. Als gevolg van de afkoe
ling vormde zich plaatselijk ook
een dichte mist.
Het front van een depressie
tussen Groenland en IJsland had
vanmorgen Schotland bereikt.
Het verplaatst zich maar lang
zaam verder naar de Noordzee en
zal ons land in het komende
etmaal niet bereiken.
Aantal uren zon: 0 tot 3;
min.temp.: van ongeveer nor
maal tot 4 graden boven normaal;
max.temp. van ongeveer nor
maal tot 4 graden boven normaal;
BAROMETERSTAND: lieden 10
uur 77 cm (1027 millibar), con
stant.
Zod en maan
II december zon op 8.38, onder
16.29; maan op 11.20, onder 18.24;
16 december EK
Materialisme
U'T,
de kring van het NKV rfjn de
laatste tijd enkele bijzonder doi-
delijke geluiden gekomen.
Voorzitter Mertens heeft bij het
NKV-jubileum veel nadruk gelegd op
de eigen identiteit van deze vakcen
trale. Hij heeft gesteld, dat zijn vak
centrale deze ideële basis nooit sal
offeren aan een grotere samenwer
king binnen de vakbeweging. Meer
samenwerking is alleen mogelijk met
behoud van dit uitgangspunt als in
spiratiebron.
Een van de grootste bij het NKV aan
gesloten bonden, de Kabo (katholieke
bond van ambtenaren), heeft in deze
richting een zelfde geluid laten boren.
Voorzitter Weijters is van mening,
dat bij samenwerking de wezenlijk
christelijke inbreng niet verloren mag
gaan.
Het blad De Vakbeweging, het or
gaan van het NVV, heeft zich aan
deze en dergelijke uitlatingen ge-
ergerd. De redactie citeert de uit
spraak van de heer Weijters: Een
maatschappij, die het materiële tot
enig doel stelt zonder een wezenlijk
welzijnsbeleid te projecteren, waarin
de geestelijke waarde van de mens
centraal staat, dreigt een maatschap
pij te worden, die verschraalt en
leidt tot egoïsme en vervlakking.
De conclusie van De Vakbeweging Is,
dat de leden van het NVV dus „vuige
materialisten" zijn, zonder enig
ideaal.
De heer Weijters zal ongetwijfeld in
staat zijn dit misverstand recht te
zetten. Wij zouden hier echter niet
willen achterblijven.
Het gaat er niet om, dat het NVV
geen idealen heeft, maar dat hier en
daar wel eens de stem opgaat, dat
NKV en CNV hun eigen idealen, hun
Ideële uitgangspunt, moeten inrnilen
voor dat van het NVV. Dat dit een
onmogelijkheid is. dringt nog maar
traag door bij de bestuurders van het
NVV.
Wanneer men bij het CNV als maat
schappelijke organisatie het Evange
lie als inspiratiebron denkt te kunnen
vervangen door een vagere formule
ring, waarbinnen misschien ook nog
iets van de evangelische opvattingen
valt onder te brengen, dan moet het
NVV goed begrijpen, dat iets weg
genomen wordt dat voor de betrok
kenen onvervangbaar is.
In die situatie dreigt voor een vak
beweging puur materialisme zonder
enige „beweging".
(Van onze parlementsredaktie)
DEN HAAG Drs. A. D. W. Ti
lanus van de CHU heeft gisteren in
de Tweede Kamer gepleit voor meer
zendtijd voor politieke partijen op de
dag, dat ze een belangrijke openbare
vergadering houden. De heer H. J. L.
Vonhoff van de VVD viel hem en
thousiast bij.
Het was drs. Tilanus begonnen om
de voorlichting over de politieke par
tijen, die nu verknipt en gekleurd
wordt gepresenteerd via radio en te
levisie. ..Het commentaar wil ik ge-
heeel vrij laten", zei de heer Tilanus,
„maar als het gaat om de voorlich
ting moet de politieke partij zelf kun
nen vertonen wat ze zelf belangrijk
vindt."
Drs. Tilanus vervolgde: „Het is
niet juist, dat de politieke partij, die
een belangrijke vergadering houdt,
afhankelijk is van de omroeporgani
saties, die toevallig in de ether zijn
en de commentator, die ingeschakeld
is."'
HATTEM Gistermiddag is op
j een onbewaakte overweg in Hattem
(Gld) een ongeluk gebeurd, waarbij
j de 32-jarige D.B.S. van der Meer uit
j Hattem om het leven kwam.
Hij wilde met zijn auto de overweg
passeren en heeft hierbij waarschijn
lijk door de laag staande zon een
naderend goederentreintje niet opge-
I merkt. De auto werd in de flank aan-
I gereden; de bestuurder werd op slag
l gedood.
(Van onze soc.-ecan. redactie)
DEN HAAG Minister Wit- I
teveen ziet met angst en beven
1971 met verkiezingen voor
de Tweede Kamer tegemoet.
Tot deze vrees draagt in belang
rijke mate bij het akkoord in de
metaalindustrie over de loon
stijging voor 1970 en 1971.
De reële loonstijging is pei jaar
vastgesteld op 2% procent, maar ma- j
ximaal kunnen de lonen nog met
3 procent extra per halfjaar stijgen,
afhankelijk van de prijsstijgingen.
Over 1970 zal dit een loonkostenstij
ging meebrengen van 10 tot 12 pro
cent, welke pas in 1971 goed gaat
doorwerken.
Op 1 januari 1971 gaat bovendien
de lonen opnieuw met 2% procent
omhoog, vermeerderd met een com
pensatie voor prijsstijgingen. Deze
compensatie krijgt dan een bijzonder
kantje door verhoging van de BTW,
die ook doorwerkt in de prijzen en
Jus gecompenseerd moet worden in
de metaalionen.
Inflatie-effect
Minister Witteveen kijkt als een
berg op tegen het contract voor de
metaalindustrie, omdat hij er een ern
stig inflatie-effect van verwacht.
Gaan de prijzen omhoog, dan gaan
prompt op basis van de metaal-cao de
lonen per halfjaar omhoog; daarna
dreigen de prijzen opnieuw te stij
gen, wat neerkomt op het bekende
haasje-over-spelen van lonen en prij
zen.
In 1971 gaan ook de premies van de
sociale verzekeringen met tenminste
1.3 procent omhoog.
Door het feit dat de lonen in 1970 j
en 1971 per halfjaar geleidelijk blij-
ven doorstijgen, wordt ook nog de op-
brengst van de loonbelasting nadelig
beïnvloed.
Thans worden in het begin van het
jar loonsverhogingen voor het ge- I
hele jaar vastgelegd en weet de mi-
nister van financiën in januari waar
hij voor de rest van het jaar op kah
rekenen. Voor de overheidsfinanciën
en de verhoging van de ambtenaren-
heidsuitgaven) gaat de gelijdende
salarissen (een derde van de over-
loonschaal in de metaalindustrie daar
door eveneens een probleem worden.
Bovendien onderwent de minister
van financiën dat het akkoord in de
metaalindustrie niet op zichzelf staat.
De kans is groot dat vrijwel het ge
hele bedrijfsleven dit systeem zal
overnemen, waardoor het effect nog
aanmcrkcKik vergroot ^'ordt.
Voor vervolg zie pag. 7