NOI: GEHEIM OVERLEG
Douceurtje voor
georganiseerden
Commentaar Kamer neemt het
voor noorden op
'„Nixon wantrouwt Noordvietna mezen"
;|,FS laten niets van zich
Directeur wil geen
ontslag aanvaarden
Hansen
Luns en Scheel
optimistisch
over EEG-top
Ondanks dwang commissarissen
Akkoord over
verrijking
van uranium
Tissot PR 516 GL
met dag
en datum
Slim uleringsge bieden
moeten blijven gesteund'
Meer onbehagen
in midden- en
kleinbedrijf
ntik?
alles
gced
en
wel
5
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1969
1121
Misschien wil niemand het echt
geloven, maar het is (helaas
voor degenen, die hat ongerief
van kou en sneeuw maar nooit
voor lief kunnen nemen) zover:
de winter heeft zich aangekon
digd.
Voor de romantici onder ons
komen er dan van die momenten,
dat de wereld uitrust van de
inspanningen in een waas van
wittigheid en ook de herten
troosten zich met het discomfort
van de winter, omdat zij een
klein steentje kunnen bijdragen
in de vertedering van de mens
heid
(Van onze speciale verslaggever)
DEN HAAG Als de Westduitse
minister van buitenlandse zaken
[Scheel en diens Nederlandse ambt
genoot Luns hun zin krijgen, dienen
de voorbereidende onderhandelingen
over de toetreding van Engeland bij
de EEG in de eerste maanden van
het volgend jaar afgesloten te wor
den. Met het op gang brengen van
deze vitale gesprekkenreeks zou zo
spoedig mogelijk begonnen moeten
worden.
Minister Scheel zei dit gistermid
dag in Den Haag. waar hij. binnen
het kader van het staatsbezoek van
Bondspresident Heinemann, een
werkvergadering had gehouden. „De
integratiebeweging in Europa moet
een nieuwe impuls krijgen", zo voeg
de hij eraan toe. „Op de komende
topconferentie (1 en 2 december in Den
Haag) kunnen alleen de regeringslei
ders deze impuls geven."
Belde bewindslieden toonden zich
optimistisch over de resultaten van
het nog plaats te vinden overleg,
waarin Engelands lidmaatschap van
de EEG centraal zal staan.
Zowel West-Duitsland als Neder
land waren ervan overtuigd dat de
NIJMEGEN Tot de 750 deelhoudersvergadering meegedeeld
werknemers die de Nijmeegse Ms motief werd aangevoerd, dat de
wersnemers, aie ae Nijmeegse huidige directeur een te zware top
kunstzijdespinnerij Nyma we
gens financiële moeilijkheden
moet ontslaan, behoort ook de
directeur mr. R. O. H. F. Werd-
müller von Elgg. Omdat hij het
voorstel van commissarissen en
1 bewindvoerders om vrijwillig
i heen te gaan naast zich neer
I heeft gelegd, zal over enkele
weken een aandeelhoudersver
gadering worden gehouden,
waarin zal worden voorgesteld
het ontslag onvrijwillig te ver
lenen.
De president-commissaris H. A. M.
Kroese heeft dit gisteren op een aan-
vormt voor het kleine chemische be
drijf. dat na de sanering overblijft.
Meegedeeld werd ook, dat van de
750 personeelsleden, die voor ontslag
in aanmerking komen, er voor 300 op
korte termijn een passende plaats el
ders kan worden gevonden.
Ook het bestuur zal worden uitge
dund. Bestuursleden, die aan de
beurt van aftreden zijn, zullen zich
niet herkiesbaar stellen.
Dit lot treft in de volgende aan
deelhoudersvergadering twee com
missarissen, onder wie de presi
dent-commissaris,
PARIJS De Noordvietna-
mese delegatieleider bij de Pa-
rijse vredesbesprekingen, Xoean
Thoey, is bereid Amerika op
nieuw in geheime bijeenkomsten
te ontmoeten die beëindiging
van de oorlog beogen. Hij be
schuldigde president Nixon en
de Amerikaanse delegatieleider
Lodge van gebrek aan vertrou
wen.
,,YVe zijn bereid op elk ogenblik
onderhandse gesprekken te houden,
maar tot nu toe hebben de Ameri
kanen niet om nieuwe geheime bij
eenkomsten gevraagd", aldus Thoey.
De Noordvietnamese vertegen
woordiger zei dat zijn delegatie vol
goede wil en serieuze bedoelingen
geheime besprekingen was begonnen
in de afgelopen zomer. Maar Nixon
had in zijn rede van 3 november de
inhoud van deze besprekingen ont
huld.
Over uitlatingen van Lodge dat de
VS tijdens de elf geheime bespre
kingen een lijst met voorstellen had
ingediend tot een vreedzame oplos-
LONDEN Nederland, Engeland
en West-Duitsland zijn het eens ge
worden over het plan, samen verrijkt
uranium te produceren volgens het
principe-Kistemaker.
Maandenlang is er onderhandeld.
Gisteren is het overleg in Londen af
gerond met een voorlopig akkoord,
dat volgend voorjaar in de vorm van
een verdrag kan worden ondertekend.
Euratom in Brussel moet nog wel toe
stemming geven.
Het ziet ernaar uit dat volgend jaar
kan worden begonnen met de bouw
van uraniumfabrieken bij Almelo en
het Britse Capenhurst. Dit zal de drie
landen (en wellicht hun afnemers)
minder afhankelijk maken van de
Verenigde Staten, dat tot nu toe het
verrijkte uranium voor vredesdoel
einden beschikbaar stelt.
Gisteren zijn in Londen ook Itali6
en België bij het overleg betrokken.
Dat wil nog niet zeggen dat het con
sortium met deze twee landen zal
worden uitgebreid.
sing van de oorlog, zei Thoey: ,,Dat
waren dezelfde onderwerpen als op
de open vergadering in Avenue
Kleber. En u weet hoe het de Pa-
rij se conferentie vergaat".
DE JONG
In antwoord op vragen van het
Tweede-Kamerlid Den Uyl (soc.)
heeft minister-president De Jong
gezegd dat Nederland de oplossing
van het Vietnamconflict nog steeds
ziet in een politieke regeling waar
bij het zelfbeschikkingsrecht van
het Vietnamese volk wordt gewaar
borgd.
De regering is overtuigd van de
oprechte wens van de VS een der
gelijke politieke oplossing tot stand
te brengen.
Bij Hanoi daarentegen signaleert
de regering ernstige twijfel aan de
bereidheid tot een noodzakelijk com
promis te komen. Noord-Vietnam
heeft nooit blijk gegeven tot een
vreedzame oplossing te willen ko-
MASSAMOORD
Het Democratische lid van het
Amerikaanse Huis van Afgevaar
digden, Lionel van Deerlin. heeft
het leger verzocht een onderzoek in
te stellen naar een nieuw geval van
massamoord in Vietnam. Hij had
een rapport van een lid van de
medische dienst van het leger ont
vangen dat melding maakte van een
schietoefening van een Amerikaan
se infanterie-eenheid op een be
woond dorp in de Mekongdelta. Het i
incident zou in juni zijn gebeurd.
De nieuwste aanwinst
in de revolutionaire
PR serie.
Verend opgehangen uurwerk
Robuuste kast
Grote waterdichtheid
Extra versterkt glas
Mannelijk van vorm
afgebeeld: SEASTAR
Roestvrij staal
met stalen band f 236.—
doublé f 231.-
landbouwpolitiek moest worden bij
gestuurd om de agrarische overschot
ten en als gevolg daarvan de lasten I
van de EEG te verminderen. Ook
Frankrijk zou voorstander zijn van
veranderingen in het landbouwbeleid.
De West-Duitse minister van bui
tenlandse zaken sprak nog enkele lo
vende woorden over de wijze, waar
op Bondspresident Heinemann in ons
land ontvangen was. Hij had hierbij
niet alleen de Nederlandse regering
en het Koninklijk Huis op 't oog.
maar ook het hele Nederlandse volk.
„Na alles wat er gebeurd is, was dit
niet zo maar te verwachten. Het Ne
derlandse volk wil zijn verleden niet
vergeten, doch tracht dit wel te bo
ven te komen. Het Duitse volk wil en
doet hetzelfde".
UTRECHT Het fonds me-
taalvakbonden heeft gisteravond
in Utrecht voor het eerst 12 ge
organiseerde werknemers in het
metaalbedrijf, die de pensioen
gerechtigde leeftijd hebben be
reikt, een bedrag uitgekeerd van
20 voor elk jaar dat zij lid van
een vakbond zijn geweest.
De bedragen varieerden van 600 tot
ruim 1000 gulden.
Het fonds werd door de NVV-me-
taalbedrijfsbond. de christelijke me-
taalbedrijfsbond en de katholieke
bond van leidinggevend personeel
opgericht, nadat eind vorig jaar met
de werkgevers in de metaalindustrie
overeenstemming was bereikt over
«n uitkering van 10 gulden per
werknemer voor vakbondsactivitei
ten op het gebied van scholing, vor
ming enz.
Deze werkgeversbijdrage wordt uit
sluitend aan dit doel besteed, maar
doordat de vakbonden daardoor meer
financiële armslag kregen, werd via
het fonds metaalvakbonden een extra
voordeeltje voor gepensioneerde ge-
organiseerden gecreëerd. Elk lid van
•en van de vier vakbonden, dat dit
jaar wordt gepensioneerd, krijgt 20
gulden per lidmaatschapsjaar.
Weduwen, ook beneden 65 jaar,
krijgen hetzelfde bedrag.
Verwacht wordt, dat ongeveer 2400
aanvragen door het fonds in behan
deling zullen werden genomen.
Tijdens de vele plechtigheden rondom het bezoek van de Westduitse
president aan ons land was er ook wel gelegenheid voor besprekingen:
de gemeenschappelijke problemen rondom de eenwording van Europa
het thema van het staatsbezoek waren het onderwerp van gesprek
tussen de Westduitse minister van buitenlandse zaken, Walter Scheel,
en onze minister Luns.
Niemand die niet vroeg aan een
buurman: „Wie is dat toch?"
Zoiets is bepaald niet gewoon op
een Haagse diplomatieke receptie,
waar men elkander wel zo'n beetje
kent en verder de vreemde eenden
in de bijt met vriendelijke onver
schilligheid voor een keertje wel mee
laat spelen.
Maar deze vreemde eenden in de
bijt van de Kongolese receptie in de
Wittebrug vroegen helemaal niet
om mee te spelen.
Ze amuseerden zich best. Ze
straalden een levenslust en energie
uit, die werkelijk onhaags is, want
bij ons zeg je op het „Hoe gaat
het?" toch minstens ..druk, zag,
druk" of „Wat vermoeid zag, waan
zinnig druk".
Hij droeg bovendien boven het be
baarde gezicht een luipaard mutsje
en om de brede schouders een leger
groene blouse met korte mouwen;
zij droeg een sarong en wit jak. En
allebei blozende wangen en enorme
pretogen.
„Men" gokte naar hun identiteit
..Een zendeling", zei iemand. „Dat
kan niet", protesteerde een ander.
„In Kongo zijn missionarissen..."
„Nou een missionaris dan. die
draagt nu toch ook gewone kleren"
„En die vrouw? Zover is het nog
niet....", zei de slimme.
Eindelijk had ik ze te pakken. Zij
beweerde me nog te kennen, omdnl
ik haar eens een lift gegeven zon 1
hebben. Wat niet kan. omdat ik nog
nooit een auto bestuurd heb. Maar
Uit Kongo
wat doet zoiets er toe, we praatten...
Zelden heb ik een echtpaar ent-
moet. dat zo zielstevreden, gelukkig
blij en open vertelde.
Hij is veertien jaar geleden naar
Kongo gegaan als leraar. Nu prof.
A. B. Stam Dr. F.R.E.S., wat al die
letters betekenen kon ik zo gauw
niet vragen. Hij doceert aan de uni
versiteit in Lubumbashi entomolo
gie en parasitologie; zij is zijn assis-
tente.
Zes weken met verlof in Neder
land na tien jaar. Over vijf weken
mogen ze lekker weer naar huis,
want Nieuwjaarsdag willen ze daar
niet missen. Zijn nu met verlof ge
komen om het driejarige Kongolese
nleegzoontje kennis te laten maken
met Sinterklaas....
Er komt een fotootje uit een porte
feuille en een schattig jochie lach'
me toe.
Als ondervoede baby. de negende
uit een gezin, kwam hij bij hen. Nu
is hij officieel geadopteerd en een
stevige knaap, die uitstekend Neder
lands spreekt.
En....op zoek naar Sinterklaas.
„Ga 's middags met hem wande
len in de Passage",, heb ik aangera
den. „Daar maakt Sinterklaas zijn
wandelingetje ook...."
Op dat ogenblik dempt het licht
in de zaal. teken dat de receptiegan-
gers geacht worden om te vertrek
ken....
Jammer, ik heb hun Haagse adres
niet, alleen dat in Lubumbashi en
daar kom je niet zo direct....
Steun
^EDERLAND steunt de Amerikaan
se politiek van geleidelijke terug
trekking uit Vietnam. Het gelooft in
de oprechtheid van president Nixon.
Dat behoeft echter niet te betekenen
instemming met dc wijze waarop die
terugtrekking verloopt en de voor
waarden waarvan zij afhankelijk
wordt gemaakt.
Nixon heeft namelijk na het bekend
worden van het Nederlandse stand
punt verklaard, geen troepen meer te
zullen terugtrekken indien Hanoi er
niets tegenover stelt.
Hetgeen inhoudt, dat binnen enkele
weken dc geleidelijke terugtocht van
de Amerikaanse militairen zal wor
den stopgezet.
In zijn rede van 3 november heeft
Nixon het vertrek van de Amerikanen
vooral afhankelijk gesteld van de
vorderingen van het Zuidvietnamesc
leger.
Doel was de oorlog te „vietnamise
ren", waarbij niet duidelijk werd of
te Saigon ook gestreefd zou moeten
worden naar „victnamisering" van
de vrede.
Als het voorlopige doel al niet kan
worden bereikt, dan zal het einddoel
nooit in zicht komen. Tenzij in Zuid-
Vietnam de dingen ingrijpend ver
anderen.
Men kan een bevolking niet achter
zich krijgen, die om zich heen gru
welen heeft gezien als waarvan de
wereld thans kennis moet nemen.
Hoe meer hierover bekend wordt, hoe
duidelijker de indruk dat de Ameri
kanen vechten voor een verloren
zaak.
Zoals de zaken er nu voorstaan lijkt
de Amerikaanse aanwezigheid in
Vietnam slechts de belangen te dienen
van een militair bewind te Saigon,
dat zich nu eenmaal wil handhaven.
Het is een regime dat zich niet op
eigen kracht kan verlaten, omdat het
geen werkelijke steun onder dc be
volking heeft.
Per jaar deserteren ongeveer 100.000,
Zuidvietnamesc militairen. Het leger
waartoe zij behoorden zal nooit de'
Amerikanen (bijna een half miljoen)
kunnen vervangen.
(Van onze parlementsrcdaetie)
DEN HAAG Staatssecretaris
voor de middenstand Van Son heeft
gisteren in de Tweede Kamer de
wind van voren gekregen wegens
zijn inmiddels weer gedeeltelijk
herroepen plannen voor het Ont-
wikkelings- en saneringsfonds. Zoals
bekend, zette de staatssecretaris de
hulpregeling plotseling stop in af
wachting van de nieuwe regeling.
Mr. W. Scholten (c.h.) noemde het
onbegrijpelijk, dat er over deze zaak
geen enkel overleg was gepleegd met
de middenstandsorganisaties.
De afgevaardigde van de CHU
pleitte verder voor de verhoging van
de maximumprijs voor brood met één
cent. Ook de heren H. de Mooij (a.r.)
en E. J. Harmsen (groep Harmsen)
spraken in deze richting.
De heer De Mooij had wel waarde
ring voor het beleid. „Maar", zei hij,
„ondanks alles wat gedaan is. groeit
het onbehagen in het midden- en
kleinbedrijf. Daar krijgen we steeds
meer mee te maken."
Mr. F. Portheine (lib) zei het even
eens duidelijk: „Het lijkt er soms op.
dat het midden en kleinbedrijf tussen
de molenstenen van de sociale- en
economische ontwikkeling wordt ver
malen."
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Tweede
Kamer heeft het gisteren in
overgrote meerderheid opgeno
men voor de regionale industria
lisatie en in het bijzonder voor
het noorden van het land.
De heer P. J. Engels (kath.v.) be
loofde een motie van de regerings-
frakties, wanneer minister De Block
van economische zaken in ieder ge
val voor het noorden de uitbreidings
premie van 15 pet. voor bedrijven
niet zou handhaven. De bewindsman
wil deze premie tot 10 procent ver
minderen.
Ook de heer H. Wierenga (soc)
pleitte voor handhaving van de pre
mie. Hij diende geen motie in, omdat
deze al was aangekondigd.
WERKLOOSHEID
De vrij hoge werkloosheid was
vooral de reden, waarom de Kamerle
den voor het noorden in de bres
sprongen. De heer H. Kikkert (c.h.)
zei: De werkloosheid is weliswaar ge
daald. Maar een structuurverbetering
van de economie is nog niet opgetre
den.
De ontwikkeling in het noorden is
vertraagd. Het niet doorgaan van ves
tigingen is hiervan een bewijs. Waar
om. vroeg de heer Kikkert, moet het
noorden nu gestraft worden met een
verlaging van de premie. Drs. B.
Goudzwaard (a.r.) zei het aldus: Als
er minder tegenwind is. heeft men
alle gelegenheid om meer vaart te
zetten. Maar de regering wil nu af
remmen.
Ook drs. Goudzwaard dreigde met
de motie. Hij vroeg voor het noorden
een betere acquisitie van de bedrij
ven; een geconcentreerde aanpak
voor de vestiging van industrieën,
zoals ook in Twenthe is gebeurd en
het bestuderen van industrialisatie
per zone.
..KALIUMKLONT"
Wanneer de regering deze lijn
volgt, bestaat er minder behoefte aan
de door de PvdA voorgestelde Ont
wikkelingsmaatschappij voor regio
nale industrialisatie (Ori). De heer
Kikkert noemde deze oplossing van
de PvdA te centralistisch en te star.
Hii vroeg het noorden 700 woningen
voor de industrialisatie extra toe te
wijzen en pleitte voor de exploitatie
van dc „kaliumklont".
De heer E. J. Harmsen (Groep
Harmsen) zei dat het noorden het
stiefkind van de minister was en de
heer P. Jongeling (gpv) noemde het
regionaal beleid van de minister on
aanvaardbaar. Als er bezuinigd moet
worden, mag dat niet worden gedaan
ten koste van het regionaal gebied.
De inspraak van de Commissie voor
het noorden des lands op het beleid
voor de regionale gebieden noemde
de heer Jongeling te gering.
KRITIEK
Was de kritiek op minister De
Block wat het noorden van het land
betreft algemeen, de heer Th. H. Joe-
kes (lib.) gaf de bewindsman een
goed rapport: „Hij is een goede, ver
standige en eerlijke bewindsman met
een brede kijk op de toekomst en
met beide benen op de grond."
Het oordeel van mr. dr. M. Im-
kamp (Dem.) luidde: „Wij volharden
in onze overtuiging, dat het beleid
over economische zaken bii deze mi
nister niet in goede handen is."
Mevrouw G, Brautigam (soc.) was
hatelijk. Zij zei over de minister: „En
al voel ik dan soms. in mijn zeer
zachtmoedige momenten, wel eens de
neie'nz ookomen een beetje medelij
den te hebben met deze minister, die
neiging verdwijnt wel heel rap als ik
denk aan zijn opvolger, die er al lang
had moeten zitten." Drs. B. Goud
zwaard merkte nog op: „Het subsidie
beleid van de minister maakt een
verbrokkelde indruk. Er moet meer
systeem in komen. Nu komen er
steeds meer precedenten. Straks sub
sidieert de industrie zichzelf door de
belastingen."
meesterlijk mixi
(Bij uw slijter/wijnj
Huurbeleid (2)
De heer H. Vlaardingerbroek vindt
het jammer dat de tienmaal 6 procent
huurverhoging telkens wordt uitge
steld. Weet u wat ik jammer zou vin
den? Dat die huurverhogingen wel
zouden doorgaan zonder dat de op
brengst daarvan aan huizenonderhoud
wordt besteed.
Ik ken in brede kring geen enkele
huiseigenaar, die ook maar een cent
aan onderhoud uitgeeft. Wanneer toch
de huren omhoog moeten dan mét
iooncompensatie en met de bepaling
dat de netto-huurverhoging wordt
afgedragen aan een instantie, die ga
randeert dat het geld aan onderhoud
van-de huizen wordt besteed.
Nu moet de huurder én de huurver
hogingen én het onderhoud van het
huis, waarin hij woont, betalen. Is dat
niet vreselijk onbillijk Wie neemt het
initiatief tot het oprichten van een
huurdersvereniging?
Rotterdam A. Neuteboom
Kerkvolk? (2)
Graag een kanttekening bij de kant
tekening van ds. C. A. van »Harten.
Inderdaad wonen er in 'het gebied
rondom Gouda tienduizenden her
vormden. Maar hoeveel van zijn ge
meenteleden heeft ds. Van Harten
naar de bewuste vergadering meege
bracht?
Hoeveel van de duizenden zijn weg
gebleven als gevolg van het standpunt
van de gereformeerde bond in de her
vormde kerk? Misschien is de verslag
gever wat té enthousiast geweest over
de opkomst, maar laat ds. Van Harten
daarover niet kleinerend doen. Hij
kent de oorzaken zelf toch veel te
goed?
Toch fijn. dat ds. Van Harten er
zelf wel was en zo'n groot aandeel
had In het gesprek Hij vertegenwoor
digde in ieder geval een heel groot
doe' van dat „kerkvolk"
Waddinxveen M. Grocnendyis;
