PRINSESJE
STERREMUUR
schaak
n winterjas voor uw tuin
Sint Nicolaas: 48 jaar
Het systeem
ZATERDAO 99 NOVEMBER 7969
A 7
V 98
O A 9 5 2
AH 1075
Correspondenti» san de heer B. i. Nuys.
Burgemeester Baumsnnlaan 163, Rotterdam
DOUBLET II
Vorige week kwam het doublet aan de
orde. Ditmaal willen wij daarop doorgaan,
waarmee overigens de belangrijkheid van dit
bod wel wordt aangetoond. Ook In de twee
spellen van vandaag loopt het fout voor de
epeler, die doubleerde. In beide spellen werd
er op te lichtvaardige gronden gedoubleerd.
Duidelijk Is het nu dat met deze mogelijk
heid uitermate zuinig moet worden omge
sprongen, al moet men zich niet laten af
schrikken. Nu evenwel hoe het fout ging.
Zuid opende in het eerste spel met één har
ten, waarna noord drie klaveren bood. Uit
eindelijk bereikten noord/zuid zes klaveren,
welk bod door oost werd gedoubleerd. Wat
erg Impulsief, want om ervan uit te gaan
dat twee keer heer/vrouw ook twee slagen
oplevert, Is erg gewaagd. Zuid maakte het
klein alem evenwel keurig.
B 6 5
B 10 7 2
.O B 10 4
964
N
W O
z
HV9832
O 6
O H V 7 6
82
Even frappant verloopt het tweede spel.
waarvan wij allereerst de kaartverdeling la
ten zien.
A
C> AVB 10862
V 8 3
H 10
4> 104
0? AHV543
O 83
V B 3
Oost ging van start met schoppen heer,
die voor de aas werd. Noord heeft nogal
wat verliezers In ruiten en ook één In schop
pen. Toch kan klein slem worden gemaakt,
door op een bepaalde kaartverdeling te re
kenen, waar noord als volgt achterkomt. Na
schoppen aas werd twee keer troef gespeeld,
waarna harten aas en heer volgde.
Oost bekende niet meer en had evenmin
een troef, waaruit terecht kan worden ge
concludeerd dat west vier harten en drie
troeven bezat. De derde harten werd nu in-
getroefd, waarna zuid met de derde troef aan
slag werd gebracht. Zuid speelde nu drie
keer harten, waarop noord drie van de ver
liezers kwijt kon. Alzo maakte oost maar één
•lag.
VB 107654
754
O
A85
N
W O
2
4 H 3
V H 9
O AHB7654
4 VB
4 982
3
O 1092
4 976432
Weet startte met drie schoppen (I), waar
op noord doubleerde. Oost sprong naar vier
ruiten, waarna west met vier schoppen kwam.
Andermaal doubleerde noord, waarbij het
bleef. Niettemin slaagde west er in vier
schoppen te realiseren. Noord moet wel met
harten uitkomen, waarna de tweede harten
slag door zuid werd Ingetroefd. Zuid kwam
klaver terug voor de aas van west.
West kan het probleem hoe oost aan slag
te krijgen, gemakkelijk oplossen. Hij troeft
harten hoog In met de heer en speelt nu rui
ten aas en heer waarop hij zijn klaververlie
zers weggooit. West verliest alleen nog troef
De Heer J. Snoep, één onzer oud-redacteuren,
kreeg bij het doorbladeren van een her-uitgegeven
Stripverhaal de behoefte, zijn pen te grijpen en iets
te schrijven over zijn herinneringen aan:
PUZZEL VAN DE WEEK
Hor. 1. in de grond gegraven diepte, 3. planeet, 7. Europeaan, 10.
meisjesnaam, 11. priem, 12. boom, 14. muzieknoot, 15. onbep. voornaam
woord, 18. verzekeringsbrief, 20. plaatsje in Drente, 21. vreemde munt.
23. gesloten, 24. bijl, 25. plaats in N.H., 27. plaats In N.Brab.. 29. ver
voermiddel, 31. gepelde gerst, 33. lidwoord, 34. In het Jaar onzes Heren
(afk. Lat.), 35. rondhout, 36. voorzetsel, 37. glijvoertuig, 39. plaats In
Frankrijk, 41. groente, 43. Nederl. schilder, 45. voorvoegsel. 47. vaartuig.
49. sportterm, 50. telwoord (Eng.), 51. boerenrijtuig (gewestelijk). 53.
•tok, 55. bijwoord, 56. eikenschors. 58. lichaamsdeel. 59. voegwoord. 60.
boom, 61. meubelstuk, 62. zwaardvis.
Ycrt. 1. bosgod, 2. enig, 3. voegwoord, 4. spil van een wiel, 5. muziek
noot. 6. verouderd wodrd v. ivoor, 8. lange rij elkaar vasthoudende per
sonen, 9. stapel, 11. gravure, 13. Insektje, 16. droogoven, 17. voor, 19.
ovenkrabber, 21. familielid. 22. bar. 24. bergketen, 25. de onderwereld
(Myth.), 26. soort schaatsen. 28. gekleurde plaat. 30. moerasvogel, 32.
knaagdier. 37. zijtak Moezel. 38. gravure. 39. voorzetsel. 40. aardgordel.
42. schoeisel. 44. eikenschors. 46. In dé richting naar omlaag. 48. rund.
50. tevens, 51. Chinees In Indië. 52. sportterm, 53. opstootje. 54. bouw
land, 57. volksnaam voor de kauw, 58. scheik. element (afk.).
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
HOR. 1. Km. 3. pont, 7. gaar. 10 ook.
12. maandag. 15. «mg. 17 rae. 18. Po.
19. tal. 20. lek. 22. bel. 23 ver. 24. dm.
26. paara. 26. or. 29. koon. 31. prior.
33. gl. 34 Sam. 36. go. 37. Klaas. 40
•ago. 42. ho. <3. Inkal, 45. ta. 46. bos
47. Ene. 48. kok. 50. dom. 51. It, 53. Ola.
85. aaml. 57. kordaat. 80 ree. 61. gilt,
K. prat. 63. Lt.
VERT. 1. koe, 2. monter. 4. om. 5. nar.
6 taai. 7. Gd, 8. aap, 9. Ag, 11. kier,
13. neep. 14. dol. 16. gl. 18. peso. 21.
kap. 22. brio, 23. vork, 24. do. 25. mos,
27. argo. 29. klak. 30. nes. 32. roos. 33.
gana, 35. mat. 38. lint. 39. sek. 41. ge.
42. hommel. 44. lood. 46. boer. 47. ela,
49. klap. 50. da. 52. ooi. 54. sar. 56. let.
57 kl. 58. R.T., 59. Ta.
INZENDINGEN
Oplossingen, uitsluitend op brief
kaart, worden voor donderdag aan
ons bureau verwacht In de linker
bovenhoek vermelden: „PUZZEL
OPLOSSING". Er zijn drie prijzen:
een van f 10 en twee van f5.
Vanmorgen heb ik de bestelde exemplaren van „Prinsesje
Sterremuur" ontvangen. Ze zijn bestemd als sinterklaasgeschenk-
je voor m'n kleinkinderen. Wat is deze herdruk prachtig uitge
voerd! Daarvoor m'n welgemeend compliment.
Voor wie het nog niet
weet: Sint Nicolaas is al
lang in Nederland, hij is
zelfs helemaal niet wegge
weest! U kunt hem vinden
in zijn gelijknamige horeca
bedrijf in het Drentse dorp
je Vries, waar hij vaardig
de bierkraan bedient. Die
hele echte, eerbiedwaardi
ge. grijze bisschop uit Ma
drid is hij echter niet, maar
namaak is hij evenmin:
JANS SINT NICOLAAS
(48), van beroep hotelhou
der en waarschijnlijk de
enige Sint Nicolaas die ooit
voor Zwarte Piet speelde.
Mensen met de naam
Sint Nicolaas (of met ver
basteringen als Sintniklaas
of Sint Niklaas) zijn in Ne
derland bijna op de vingers
van één hand te tellen. In
deze tijd, nu de echte goed
heiligman weer vele kin
derharten sneller doet klop
pen, zegt Jans Sint Niko-
laas uit Vries: „Gasten in
t hotel vragen vaak of on
ze voorouders katholiek wa
ren. Dat geloof ik niet: mijn
grootvader is geboren in
Zevenhuizen in Drenthe."
De naam Sint Nicolaas èn
de verbasteringen ervan ko
men voor in Vries, Tinaar-
loo. Eist en Den Haag, maar
ondanks het verschil in
schrijfwijze zijn zij vrijwel
alle familie van elkaar. Jans
Sint Nicolaas zegt: „Ik denk
wel, dat ik weet hoe die
letterverschilletjes zijn ont
staan. Vroeger werd bij de
burgerlijke stand niet zo
nauw gekeken. Als toen een
kind werd geboren kwam
het borreltje op tafel en na
de drank kwam de naam
dan meestal niet goed meer
over."
Voor de oorlog speelde
lans Sint Nicolaas tweemaal
voor Zwarte Piet: „Het was
heerlijk om je zwarte ge
zicht tegen de wangen van
de jonge wichten te druk
ken." Moeilijkheden als ge
volg van zijn nogal unieke
naam heeft hij vrijwel niet
gehad.
Hij zegt: Als schooljon
gen kwam ik een keer on
der een auto. Mij mankeer
de niets, maar een agent
wilde mijn naam weten. Ik
zei: 'Sint Nicolaas'. De man
dacht, dat ik hem de gek
aanstak en nam mij mee
naar het bureau. Het kostte
mij wel moeite om ze daar
te overtuigen, dat ik wer
kelijk zo heette."
TON HULST
Onwillekeurig bladerde ik t
smaakvol uitgevoerde boekje
even door. Ik zag de houthak
ker, mr. Prik, het muizenvrouw
tje, vader Langstaart, het jacht
van de kikkerkoning Z. M. Hor-
kebork XIII, enz. enz.
Terwijl ik de tekeningen be
keek, begon ik ook te lézen. En
Tc blééf lezen, tot plaatje 112
met er onder 't woordje „ein
de".
Met dit boekje voor me „ver
menigvuldigden (mijn) gedach
ten", om 't eens te zeggen met
de titel van 't bekende werk
van H. Diemer, die zo vele ja-
,ren de leiding had van deze
krant.
De heer Diemer was in con
tact gekomen met de tekenaar
G. Th. Rotman, destijds verbon
den aan 't dagblad „Voor
waarts" aan de Slaak. Deze
heer Rotman opperde 't plan
voor onze bladen een stripver
haal te tekenen. Naar Tc meen
schreef zijn vrouw de tekst on
der de plaatjes.
In kleine kring werd de
vraag besproken: zullen we op
deze aanbieding ingaan? Enke
len waren er voor, anderen
haalden bedenkelijk de schou
ders op.
Er waren reeds dagbladen
met strips (of beeldverhalen) be
gonnen. 't Waren veelal geïllus
treerde kwajongensstrekenver-
halen. 't Plan van Rotman was
echter een sprookje in beeld te
geven, speciaal bedoeld voor
kinderen.
Toen we de eerste tekeningen
bekeken stond voor ons vast:
ja, dat zullen de kinderen onge
twijfeld prachtig vinden.
Maar.... hoe zullen anderen en
vooral de ouders daarop reage
ren? Onze bladen hebben altijd
gezinsblad willen zijn met voor
elk wat wils. Daarin zou een
boeiend sprookje, door be
kwame tekenpen uitgebeeld,
volkomen passen.
Zouden we 't durven wagen?
In 1969 klinkt deze vraag be
lachelijk. Elk dagblad geeft te
genwoordig series strips, die
blijkbaar bij de lezers in de
smaak vallen. Hoe meer strips,
hoe liever!
In 't begin van de twintiger
jaren lag dit "probleem" geheel
anders, gelijk weldra zou blij
ken.
Toen de eerste afleveringen
van „Prinsesje Sterremuur" wa
ren verschenen, kwamen tien
tallen brieven binnen, vooral
op het in Rotterdam zo be
kende adres: Goudsesingel 105.
Ze werden in twee s'tapeltjès
gesorteerd: vóór en tégen. Die
stapel brieven is lang bewaard
en zal ook wel verbrand zijn
als gevolg van 't bombarde
ment in mei 1940.
De tegenstanders van „Sterre
muur" brachten vaak zeer
zwaar geschut in stelling.
Sprookjes... en dat in een chris
telijke krant... mocht dat wel?
In krant en correspondentie
werd natuurlijk getracht de on
rustige gemoederen te kalme
ren. Dat lukte soms wel. Maar
ook bleek, dat ons theológise-
rend volk zich niet zo gauw
gewonnen geeft. Boze en waar
schuwende brieven bléven bin
nenkomen.
Onze directeur, de heer H.
Diemer, kwam toen op de geluk
kige gedachte eens aan te klop
pen bij prof. dr. J. Waterink en
hem te vragen hoe hij over dit
gerezen „probleem" dacht. Als
'k me goed herinner, heeft deze
bekende VU-hoogleraar in twee
artikelen zijn gevoelens uitvoe
rig uiteen gezet en gerezen be
zwaren. bestreden. En zijn ge
zaghebbend woord bracht de ge
moederen tot rust.
Maandenlang was „Prinsesje
Sterremuur" in onze bladen
een zeer gelezen rubriek. In de
eerste plaats natuurlijk bij kin
deren, njaar van lieverlee na
men ook de ouderen een sympa
thieke houding aan. 'k Heb wei
eens horen vertellen dat reeds
grijzende vaders 's avonds eerst
kennis namen van de „beroep-
jes" en daarna van de lotgeval
len van „Sterremuur". De moe
ders deden dit meestal in omge
keerde volgorde...
'k Ben er zeker van dat vele
vaders en moeders en zelfs tal
rijke opa's en oma's met deze
nieuwe editie van „Prinsesje
Sterremuur" zeer ingena
zullen zijn. Dit simpele bo
zal hen in gedachten hun
jeugd weer doen beleven.
*k Heb de tekenaar Roti
meermalen bezocht. Hij wo
toen, meen ik in .Rotterdai
de Kerkhoflaan, dicht
Crooswijk. Eens trof ik
aan In minder prettige i
ming. 't Flesje gitzwarte ttT"
inkt was omgevallen ovei m
plaatjes van „Sterremuur",|
voor aflevering gereed
Hij zuchtte: „Dit betekent
vannacht zal moeten i
werken om morgen een stri
de krant te krijgen."
Na „Sterremuur" heeft
man nog vele strips voor i
bladen getekend. Hij was
vaste en zeer gewaardeerde
dewerker. Uit al zijn
bleek gedurig dat in deze
iets van het kind was bli as
leven.
Van al zijn stripverh
vind ik „Prinsesje Sterremi
't meest geslaagd. Daarom
ik zo blij dat dit kindervel! v
een nieuwe, verzorgde uiti al
mocht beleven. En omdat q
twijfeld vele ouderen
vreugde zullen delen, was
een behoefte op deze hei ia(
hier even de aandacht te
gen.
Vorig jaar om deze tijd werden we
door een plotselinge strenge vorst
overvallen, die niemand kon verwach
ten en waardoor menige plant het
loodje heeft gelegd. In plaats van nu
na zo'n warme zomer en prachtig na
jaar op zijn hoede te zijn, is overal de
waakzaamheid verslapt en de tuin in
winterdos steken staat bij de meesten
van ons nog lang niet op het pro
gramma.
Onwillekeurig hopen we dat een
strenge winter uitblijft, maar het oude
gezegde „op een hete zomer volgt een
strenge winter" komt toch heel vaak uit
en geen enkele tuinliefhebber wil toch
zijn planten rondom zien sneuvelen.
We gaan ons dus, weer of geen weer,
In de winterbescherming verdiepen en
deze keer zullen we het eens speciaal
over rozen en gazons hebben, omdat
daarover wel de meeste misverstanden
bestaan. Toevallig zijn enkele vragen in
de afgelopen weken daartoe speciaal de
aanleiding. Men meende de rozen zonder
meer kort in te snoeien en onder turf
molm te begraven en wellicht lopen
meerdere lezers van onze krant met deze
plannen rond nu de winter nadert. Deze
week wekte" een advertentie van een
Tuincentrum tevens het vermoeden dat
rozen en turfmolm onafscheidelijk ver
bonden zijn. Er stond nl. „Vorst! Be
scherm uw rozen. Nu weer voorradig
turfmolm in 80 en 200 ltr." De ondeskun
dige tuinier krijgt hierdoor de indruk
dat hij zijn rozen een winterdek van
turfmolm moet geven. En daar moeten
we hier beslist tegen waarschuwen, want
turfmolm werkt broei en rotting in de
hand. Elke rozenkweker zal u wijzen op
het juiste winterdek van uw rozen, na
melijk gewone aarde uit het rozenbed.
Het gaat er namelijk om de plaats waar
de roos is veredeld (oculatie) goed af te
dekken met aarde. De rozen worden stuk
voor stuk ongeveer 10 cm hoog aan
geaard. Rondom de planten worden
geultjes gegraven en de daaruit komende
aarde wordt tegen de rozestruiken aan
gebracht. Ze zijn dan tegen vorst be
stand.
De struiken worden voor de winter
niet kort gesnoeid, ze worden tot half
maart ongesnoeid gelaten, alleen enkele
zeer fors uitgegroeide takken kunnen we
een stukje innemen. Alles wat boven de
gemaakte heuveltjes uitsteekt mag eventu
eel door vorst worden aangetast, wan |er
het voorjaar wordt dit gedeelte toch I ld
ingesnoeid.
De door het aanhogen ontsArii
geultjes kunnen we vullen met nn
mest (mest met stro vermengd), hete
de rozen sterk ten goede komt. Wie s
mest kan krijgen laat de geulen or bet
vuld en geeft in maart een bemestm
Géén blad gebruiken om de geulen ie
vullen.
Wat-de stamrozen betreft, die oul
igzai
de
Inl
wets genoemd worden, maar langL—^
hand weer in de mode komen als ac
tussen struikrozen in de border en
rand langs een gazon, hierbij wordt
ders te werk gegaan. Bij deze rozen
vindt zich de oculatie niet aan de v
maar op ongeveer 1.20 m. hoogte, f
de veredelde rozescheut op de
onderstam werd gezet. Het gaat er
om bij deze rozen om de kroon tol
met de oculatie goed in te pakken in
of flink sparregroen. Eerst de tak
van de kroon wat bij elkaar binden
dan de bescherming aanbrengen. Eve:
eel kan het stro met wat sparregr
gemaskeerd worden. Vooral van bo
dichtbinden! Nu nog even een lat
blik op het gazon, dat pas zijn wintel
scherming krijgt als al het blad geval
en afgeharkt is. Anders ontstaan er
plekken. Het is een misvattig dat
gazon kort gemaaid de winter in n
gaan. Ten eerste is het daarvoor vont
voeliger, terwijl eerder mos zal optrefl
Een pas ingezaaid gazon krijgt geen
terdek. Oudere gazons varen er wel
als ze om de 2 jaar een dun laagje „4
sing" krijgen van Vz-1 cm goede zwi
tuingrond, compost of goed doorvro
bagger. Op hoge droge zandgrond
het vermengen met oude stalmest
goede uitwerking hebben. Na een w
deze deklaag invegen en daardoor re
gelijk verdelen.
A. C. MULLER-IDZ0
Correspondentie aan de heer H. J. 1
Slavekoorde, Goudrelnetstraet 125,
Den Haag.
OPLOSSINGEN
(1) Gebuhr Schröitsr. -De theorie (1
Te7?) Is er ditmaal naast. Man zla:
1. ...Lf3l 2. Dxf5 Te2 3. Dh3 Dc6l en
wint, want 4.d5 gaat niet wegena 4.
La7t.
(2) Klesllng Clause. Ne 1. Le3xc5
(In de diagrametelling reeda geapeeld)
won zwart als volgt: I. Lxc5 2. Pxc5
Pxc5 3. Txc5 Txc5 4. DxeS Tc7l en zwart
wint de dame of een toren (5. Dxb6
Txclt).
IJ) Luis Bronateln Schweber.
kar, wit had kunnen winnen door 1.
g3 2. Pg6t Kg8 3. Kg5l »xh2t 4,
Txgfl 5. Kxg6 en wint. De „Bronst*!"'
deze opgave was niet de Ru»
maar da Argentijn (Lult).
Wie goed wil schaken, kan er
niet bulten zijn denken te systema
tiseren, d.w.z.: gebruik te maken
van bepaalde vuistregels die knap
pe theoretici voor hem hebben uit
gedacht en de stellingen waarmee
hi| te maken krijgt qlobaal-schema-
tisch te bezien, zodat hij daardoor
meer kans krijgt een zinnig plan
op te bouwen.
Maar de kennis die men nodig
heeft om aldus te kunnen hande
len, varieert van schaker tot scha
ker. Bij de sterkste beroepsscha
kers spreekt dit allemaal vanzelf
Gebrek aan kennis wordt daar on
barmhartig afgestraft. Naarmate
echter de speelsterkte afneemt
komt men een steeds geringere
hoeveelheid theoretische kennis
tegen. En dat betekent dikwijls dat
men het bij het oplossen min of
meer van de intuïtie moet hebben,
of ook en dit gebeurt vaker dan
men zich wel realiseert van
puur geluk.
Dit alles windt de amateur wei
nig of helemaal niet op. Zijn dosis
theoretische kennis moge klein
zijn. het deert hem niet zolang het
schaken en het oplossen hem
maar genoegen verschaffen. En zo
zullen de in schaken geïnteres
seerde lezers de opgaven van de
ze week waarschijnlijk op verschil
lende manleren bezien. De een zal
de oplossing op een geheel ande
re wijze aan de weet komen dan
de ander. Gelukkig maar dat dit
kan en magl
Zwart won na 1. De8? 2. Df6t? Kg8
anz. Had h|J een maar radicale wlnat-
voortzetting tot z(jn beschikking?
