PANORAMA CHU PLEIT VOOR EEN SEMI-BEROEPSLEGER Vaag vliegconflict luchtig „opgelost" Verkeersleer op universiteit Avondmaalstafel weer terug Kruisers vroeger uit de vaart Dienstplichtigen zonder treinkaartjes In plaats daarvan een reispas Nieuwe adjudant prins Bernhard Andere normen voor stichting kleuterscholen Hanoi wijst voorstel van Lodge af „Niet meer met deze lummel Atoomdrempel mag niet lagerzegt Walburg PLEIDOOI VEILIG VERKEER: Krijgstucht uit de tijd Uit de Haagse hof geplukt 9 VRIJDAG 31 OKTOBER1969 (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG De heer H. Kikkert van de CHU heeft gisteren hi de Tweede Kamer deze twee plannen gelanceerd: 1. Afschaffing van het treinkaartje voor dienstplichtige militairen. 2 Instelling van een semi-beroepsleger van kortverbanders. De afschaffing van het treinkaartje moet volgens de heer Kikkert moge lijk zijn, omdat de NS een staatsbe drijf zijn. Het voordeel is: èn Spoor wegen èn Defensie raken de admi nistratie van 2.000.000 vervoersbewij zen kwijt Volgens het plan van de CHU krijgt de dienstplichtige een reispas geldig tussen de garnizoensplaats en de woonplaats. Voor deze reispasjes gaan Spoorwegen en Defensie jaar lijks een financiële regeling aan. Vijf jaar Omdat in de praktijk toch geen algemene dienstplicht meer bestaat wil de heer Kikkert een leger van vrijwilligers, die voor vijf jaar een verband aangaan en zich zes jaar als reserve verbinden. Deze soldaten moeten een goed sa laris (meer dan in de metaal) krijgen om de „baan" aantrekkelijk te ma ken. In de zes jaar, dat hij zich als reserve beschikbaar moet stellen, krijgt de reservist een ruime vergoe ding. De werving van de kortverbanders kan via de arbeidsbureaus verlopen. Ook aan de verdere toekomst van zijn kortverbanders heeft de heer Kikkert gedacht: rijk en lagere over heid reserveren een aantal functies. De heer Kikkert was niet bang, dat het kortverbandleger een staatje in de staat zou worden. Het belangrijkste is de mentaliteit van de krijgsmacht. De omschakeling van het tegen woordige systeem naar de nieuwe op- Motie-Wierda (soc.): (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG Met de bedoeling de kwaliteit te vermeerderen en de kwantiteit te verminderen en zo de exploitatielasten van de stijdkrachten minder zwaar te maken heeft de heer W. Wlerda (soc.) bij de Tweede Ka mer een motie ingediend, waarin hij het volgende vraagt: Inkrimping van de landmacht van zen tot vier goed uitgeruste brigades; Geen nucleaire operaties van de luchtmacht; De kruisers vroeger uit de vaart nemen; De luchtmacht en marinelucht- vaartdienst logistiek samenvoegen. De heer Wierda dacht, dat voor de vier brigades drie oefenterrein vol doende waren. Ook de heer Walburg (a.r.) noemde in zijn betoog drie oe fenterreinen. De heer G. Koudijs (lib.) vroeg zich af of de extra formatie van twee luchtmacht-squadrons wel noodzake lijk was. Ook zette hij een vraagte ken bij de vermeerdering van het aantal tanks van ruim 600 tot ruim 700. De heer J. H. J. Maenen (kath. v.) wilde voor vrijstelling van dienst plicht in aanmerking laten komen zij, die vrijwillig een zekere tijd in zieken huizen, inrichtingen voor gehandi capten of bejaardenoorden gaan wer ken. CHU Drs. A. M. de Boo (c.h.) constateer de, dat wij hij sprak over het vraagstuk van de crisisbeheersing meer afhankelijk zijn geworden van de kernbewapening. Is de oorzaak van deze verandering, dat Nederland minder aan de conventionele bewa pening kan doen? Worden we, vroeg het Kamerlid, zo niet sneller tot een kernoorlog gedwongen. De heer De Boo was verder nieuwsgierig naar de besluitvorming (bij het uitbreken van een crisis) op nationaal niveau. Hij vroeg zich ver der af of de structuur van de NAVO wel geschikt is om de ontspanning te bevorderen. Andere punten van zorg van drs. De Boo waren: 1. Het toenemend isolationisme in de Verenigde Staten; 2. De te beperkte middelen voor de defensie. DEN HAAG Majoor T. Schreu- ders van het Eerste Legerkorps te Apeldoorn is met ingang van 1 no vember benoemd tot adjudant van prins Bernhard. Hij volgt reserve-ko lonel C. C. Geertsema op. De schei dende adjudant is benoemd tot com mandeur in de huisorde van Oranje. De heer Schreuders, op 28 oktober 1926 geboren te Rotterdam, ging in 1948 als vaandrig naar het voormalig Nederlands-Indië. Twee jaar later keerde hij als eerste luitenant in be- roepsdienst, terug naar Nederland Hij was daarna o.m. staf-officier bij de Nederlandse gezamenlijke staf commissie in Washington en plaatsvervangend hoofd G3 - opera ties en opleidingen van het eerste Legerkorps. zet zal ongeveer vijf tot zes jaar du ren, zo schatte de heer Kikkert. DEN HAAG Minister Veringa heeft een wetsontwerp ingediend om de normen voor het stichten van kleuterscholen te wijzigen. Hij stelt voor de normen voor de gemeente met minder dan 50.000 inwoners niet te veranderen. In kleinere gemeenten zijn ten minste 30 kleuters nodig voor de stichting van een school. Volgens de oude norm moeten voor het stichten van scholen in ge meenten met 50.000 tot 100.000 min stens 60 leerlingen zijn en voor gro tere gemeenten 90. Dit wordt in beide categorieën 75. De kleuteronderwijswet wordt zo danig gewijzigd dat het mogelijk wordt in een vroeger stadium maat regelen te nemen voor uitbreiding of inkrimping van personeel. PARIJS Noord-Vietnam en het Zuidvietnamese bevrijdingsfront voe len niets voor een besloten vergade ring over de kwestie-Vletnam. Zij verwierpen gisteren een voorstel van de Amerikaanse delega tieleider Cabot Lodge om dinsdag zo'n vergadering te beleggen waarop de vier partijen elk gewenst onder werp ter sprake kunnen brengen. Daarover zouden dan na afloop geen mededelingen dienen te worden ge daan, zoals tot nu toe gebruikelijk is. De Noordvietnamese minister Xoe- an Thoey stelde daar tegenover dat zo spoedig mogelijkbesprekingen worden geopend tussen de Verenigde Staten en de „voorlopige revolutio naire regering". De VS blijven echter bij hun eis dat Zuid-Vietnam bij elk overleg aanwezig moet zijn. (Lodge wilde de vergadering dinsdag a.s. be leggen in verband met de belangrijke rede die president Nixon de dag er voor zal houden). SCHIPHOL De gepensioneerde KLM-vIieger G. Burger mag geen nieuwe Friendships van Fokker meer naar Djakarta vliegen. De president van de Indonesische luchtvaartmaatschappij Garuda, de heer Wiweko, stelt geen prijs meer op hem. Wat de reden daar- i voor is, is niemand op Schiphol duidelijk, ook de heer Burger zelf niet. Fokker, die elf Friendships aan Garuda levert, respecteert de wensen van de heer Wiweko. Mogelijk is er een conflict ontstaan, toen Burger eind vorige maand een Friendship naar Djakarta vloog, waarbij Wiweko fungeerde als co-piloot. In Bangkok weigerde de Garuda-president plotseling de reis met Bürger voort te zetten. Deze vroeg daarop per telex een andere co-piloot aan. die een dag later per lijntoeatel arriveerde. Volgens berichten uit Djakarta zou Burger een denigrerende opmerking hebben gemaakt over de vliegkunde van Wiweko, die sledhts veertien uur op een Friendship heeft getraind. De Nederlandse vlieger wijst deze beschuldiging vierkant van de hand. Hij vertelt dat zich onderweg wel iets anders had voorgedaan. Wiweko wilde namelijk na de te maken nachtstop in Bangkok daags daarna nog een etmaal blijven staan in Sin gapore of desnoods nog langer. Als gezagvoerder op dze afleve- ringsvlucht had Burger d aar bezwaar tegen. Hij wilde zich aan het vluchtschema houden om op tijd in Djakarta aan te komen. Na de lan ding in Bangkok verdween Wiweko spoorloos. (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG In de Tweede Kamer zijn gisteren de stijgen de kosten van de defensie druk besproken. Ook kwam duidelijk naar voren, dat aan de nationale veiligheid niet getornd mag worden. Zo kon men steeds deze teneur in de betogen beluiste ren; meer kwaliteit, minder kwantiteit. Een uitzondering vormden de he ren P. Jongeling (gpv) en Tj. Wal burg (a.r.). „Ik ben nog niet zo ver om de aantallen te verminderen", merkte de heer Walburg op. De a.r.-afgevaardigde was zeer be zorgd. Hoe groot zullen de tekorten in 1971 zijn? Hij deed een beroep op het kabinet ingrijpend zijn koers te wijzigen. De achtergrond van het betoog van de heer Walburg was, dat ide conven tionele militaire inspanning niet mag worden verminderd. Want dat wordt immers „de atoomdrempel" onaan vaardbaar verlaagd. Ons veilig heidssysteem moet geloofwaardig blijven. Het a.r.-Kamerlid waarschuwde voor het grote gevaar, dat de oorlog als onvermijdelijk wordt gezien. Men moet de oorlog niet lichtvaardig en berustend als een produkt van de zonde zien. Zeer nadrukkelijk moet gezocht worden naar een internationale rec'htsorde, die bekleed is met macht en gezag. JONGELING „Het is funest dat de Nederlandse defensie-uitgaven niet in gelijke ma te meestijgen met de andere over heidsuitgaven", zei de heer Jongeling. Naar zijn mening doet Nederland te weinig aan de conventionele wa pens en raken daardoor afhankelijk j van de nucleaire wapens. Hieraan maakt ook de NAVO zich schuldig. Voorts meende de heer Jongeling dat we moeten ageren en niet reage- j ren op de verrichtingen van het Warschau-pact. De GPV-afgevaardig de betreurde het dat wordt overge gaan tot de inkrimping van <de her halingsoefeningen. Ten 'aanzien van de defensie in het algemeen stelde de heer Jongeling dat we moeten uitkijken voor dingen: „te weinig en te laat". Ook ir. C. N. van Dis (sg) maakte zidh ongerust over de achteruitgang van de gevechtswaarde van de strijd krachten. Hij drong aan en dat levert zeker een kostenbesparing op in NAVO-verband de bewapening te standaardiseren. Prins Claus in ongewone situa tie, anders dan we van hem ge wend zijn. Zelden zullen we hem zo te zien krijgen, maar het was ook na een ondergronds bezoek aan de mijn Julia by Eijgelsho- ven, Limburg, en een rondgang door een mijnschacht brengt on vermijdelijk wat roetigheid. De prins had er kennelijk geen last van. Prinses Anne van Engeland, op het ogenblik in West-Duitsland op een toernee langs de Britse nederzettingenaldaar, hier op de basis in Paderborn, Zo verleidelijk zag het dashboardvan een zwaar- gewichtgevechtstank eruit, dat de prinses de verleiding niet kon weerstaan om zelf ook even achter het „stuur" te zitten. Ze kreeg natuurlijk de nodige in structie^ van een deskundige. (Van onze parlementsredactie) DEN HAAG De democratisering van de krijgsmacht wordt nog slecht zichtbaar, verzuchtte gisteren de so cialist E. R. Wieldraayer in de Twee de Kamer. Hij klaagde: Er wordt schuchter een scheutje inspraak gegeven, maar het blijft broddelen. Er is geen echte medezeggenschap. In de straffen doet zich een zekere mate van willekeur voor. De militai ren moeten zich kunnen wenden tot een door het parlement gekozen om budsman. Ook de heer J. HJ. Maenen (kath.v.) sprak zijn onbehagen uit over de langzame democratisering in de krijgsmacht. Oorzaak is het lange uitblijven van voorstellen voor de wijziging van krijgstucht en inwen dige dienst. Ook zijn bepaalde geledingen van het militaire kader schuldig, die het niet kunnen hebben, dat bepaalde hiërarchieke verhoudingen zich wij zigen. Krijgstucht en inwendige dienst zijn volkomen uit de tijd. Het lange uitblijven van de wijzigingen tast de geloofwaardigheid van de goede be doelingen van de minister aan, zo zei de heer Maenen. (Van onze verkeersredacteur) AMSTERDAM Het Ver bond voor Veilig Verkeer wil naast hoger beroepsonderwijs voor hen, die functies in het ver keersbeleid van rijk, provincie of gemeente gaan vervullen, en voor rij-instructeurs ook studie mogelijkheden op universitair niveau in de faculteit der ge dragswetenschappen. In het bij zonder denkt het aan verkeers- pedagogiek. Dit deelde de voorzitter, prof. ir. A Heetman, vanmorgen mee op de jaarvergadering van het verbond. Hij maakte bekend, dat aan de 'stichting van een school voor hoger beroepson derwijs hard wordt gewerkt, maar dat het nog wel enige jaren zal du ren voordat het plan kan worden uitgevoe.rd. Ten aanzien van sanering van het rijschoolwezen zei hij te hopen, dat het wetsontwerp inzake de erken ning van autorijscholen zich in zijn eisen voor vakbekwaamheid van de instructeurs niet zal beperken tot het VAMOR-examen. Het verbond zou graag zien, dat dit examen wordt aangevuld met het examen methodi sche instructie, omdat het de peda- gogisch-didactische kennis van rij-in structeurs onontbeerlijk acht. Tot nu toe zijn 500 kandidaten voor dit aan vullend examen geslaagd. Twee examens Aan de ahdere kant zou, volgens het verbond, de kandidaat automobi list moeten worden onderworpen aan twee examens: het huidige (dat het verbond ziet als niet meer dan een toelatingsproef om aan het verkeer j te gaan deelnemen) en, daarna, een werkelijk rijvaardigheidsexamen, waarbij de automobilist op zijn kwali- I teiten als zelfstandig verkeersdeelne mer wordt beoordeeld. Van het wetsontwerp, dat de bloed- I alcoholgrens op 0,5 promile wil stel- Ongeveer 650.000 Nederlandse vrouwen zijn lid van een vrouwen vereniging. Dat betekent van alle vrouwen boven de 21 jaar één op zeven. Vrijwel al die organisaties zijn ac tief. Op maatschappelijk terrein, in het vormingswerk, op vakgebieden en gedeeltelijk wijden ze zich ook nog aan dat onbestemde maar zo belangrijke aspect, de „gezellig heid". De oudste, niet meer bestaande vereniging is waarschijnlijk die van Marianne van Hogendorp geweest: de Vrienden der Armen... Haar dochters Marianne en Anna waren de grote steun voor ds. Heldring en zijn tehuis voor gevallen meisjes en stichtten de Vrouwenbond tot Ver hooging van het Zedelijk Bewust zijn. Geschiedenis, Historie, waar we nu misschien wel om glimlacher, maar die van enorme betekenis is geweest voor het maatschappelijk denken. Nu zijn er 34 grote lande lijke vrouwenorganisaties en dan nog enkele tientallen vakorganisa ties van vrouwen. Alle actief als be zige bijen. Het grote bezwaar is echter, dat ze ondanks alle goede wil, nauwe- 'ijks op de hoogte zijn van eikaars werk, waardoor een massa energie verspild wordt Om een lang ver- laal kort te maken: er wordt hart ;ewerkt om dat euvel uit te bannen Sinds 1935 bezit ons land het In- 'ernationaal Archief voor de Vrou wenbeweging, nu gevestigd Heren gracht 262 - 266, Amsterdam. Van maandag tot en met vrijdag van 10 Informatie tot 4 uur open. Achtduizend boeken en brochures. 100 tijdschiften uit de gehele wereld, zijn er om over de historie der vrouwenorganisaties te 'ezen. Daarnaast zal op vrijdag 7 novem ber aan de Haagse Laan Copes van Cattenburch 72 een Informatie- er. Documentatie Centrum geopend worden van het Nederlandse Vrou wen Comité. Mogelijk gemaakt door een subsidie, voorlopig voor drie jaar, van het ministerie van CRM. De zin van dit centrum is, de vrou wenorganisaties onderling op de hoogte te houden van eikaars activi teiten. waaTdoor dubbel werk bespaard kan blijven. Voorts zal materiaal verzameld worden, waaruit geput kan worden voor het vormingswerk, dat vrijwel alle organisaties op het programma hebben staan. Als eerste taak neemt het Cen trum op zich het materiaal te verza melen en te rangschikken, dat is voortgekomen uit de eerste twee congressen van het nvc, met de on derwerpen: de buitenshuis werkende vrouw met gezinsverplichtingen en Vooroordeel. Het derde congres wordt ook op 7 november gehouden en wel in de Ridderzaal. Prof. dr. M. Euwe spreekt over de (hui9)vrouw en de computer, waarop mevrouw C. J. Dales, directeur van Kerk en wereld, aansluit met: de toepassing door de vrouwenorganisaties. Tevens zal op lie dag het vijfentwintigjarig bestaan van het NVC. in 1944 onder gronds opgericht, en het gouden ju bileum van het vrouwenkiesrecht in Nederland herdacht worden. len, verwacht het verbond een belang rijke preventieve werking. De ze preventiemogelijkiheid zou echter, volgens het verbond, nog kunnen den verhoogd indien verkeersdeelne- volgens het verbond, nog kunnen wor den gecontroleerd door middel van eenvoudige ademtestapparatuur. Daardoor wordt ook de mogelijkheid geopend een automobilist tijdelijk aan het verkeer te onttrekken. Ten aanzien van de verkeersre- scarch pleitte prof. Heetman voor een onderzoek, waarbij alle factotren die tot verkeersongelukken lelden, worden betrokken. „In hoeverre bij voorbeeld zuiver menselijke factoren, zoals haast, vermoeidheid, ergernis, mede leiden tot ongevallen in veilige verkeerssituaties is nog steeds onbe kend". Verheugend noemde hij het, dat er thans bij onderzoekingen nauwer con tact is met de Stichting wetenschap pelijk onderzoek verkeersveiligheid. Dit contact wordt gerealiseerd door een commissie, waarin ook departe- mentele deskundigen zitten. De veiligheidskeuringen van auto's, waarmee het verbond tien jaar gele den is begonnen, noemde hij een suc ces. Dit jaar zullen er waarschijnlijk al 275.000 inspecties worden uitge voerd. Hij verwacht, dat deze dienst straks wordt ingepast in het keu ringssysteem, dat de overheid voor ogen staat (verplichte periodieke "keu ringen). Acties Als eerste actie van het verbond kondigde hij een campagne tegen ..roodlichtnececrders" aan. Dit om de onrustbarende stijging van het aan tal ongelukken op spoorwegovergan gen tegen te gaan (vorig jaar 51 do den). Verder zijn acties in voorbereiding met onderwerpen als nadering van kruispunten (defensief rijden), slip- pen, banden, onderhoud auto's, ver keerstekens op het wegdek, verlich ting en alcohol. Een in het oog sprin- j sende campagne belooft de actie te j worden die. beginnend in het voor- i jaar en doorlopend in de vakantie- maanden, gericht is op een vlotte en veilige doorstroming van het recrea- tieverkeer. (Van onze kerkredactie) IJSSELMUIDEN De hervormde gemeente van IJsselmuiden bij Kam pen heeft haar avondmaalstafel met de bijbehorende banken van Arnhem overgebracht naar IJsselmuiden. We gens de restauratie van de kerk staan ze nog niet op hun eigenlijke plaats. In 1967 verkocht de kerkvoogdij het zeventiende- eeuwse meubilair voor 1100 gulden aan een handelaar in Kampen. Men was met de ver koop best tevreden tot men ontdekte, dat het stel, grondig gerestaureerd, bij een antiquair in Arnhem te koop stond voor 30.000 gulden. Ook bleek dit antiek onder monu mentenzorg te vallen, zodat het niet verkocht had mogen worden. Eind vorige maand richtte de kerk voogdij een oproep tot de gemeente, om financieel bij te dragen aan de terugkoop. Het bedrag is nu op en kele honderden guldens na bij el kaar. Wat dat bedrag is. wilde an tiquair John Driessen ons niet vertel- j len. Wel zei hij, dat het veel minder is dan 30.000 gulden. Op het vliegveld van Djakarta stonden Wiwekos naaste medewer kers gereed bij hun aankomst. „Wat voor technische storing had het toestel?" vroegen ze. Burger zei dat er helemaal geen storing was ge weest. maar dat hij in Bangkok op een andere co-piloot had moeten wachten. De afhalers bleken een tele gram te hebben ontvangen, waarin een storing was gemeld. De plaatsvervangende d irectie van Garuda verzocht diezelfde avond Burger in Djakarta te blijven om vijf nieuwe piloten voor de F 27 op te leiden. „Dat wil ik wel", zei hij, „maar dan moet ik toch eerst terug naar Nederland om voldoende mate riaal te halen". Daarmee werd in gestemd. Maar twee uur voordat Burger op 30 september hotel Indonesia zou verlaten om naar het vliegveld te rijden, ontving hij een telegram, waarin Garuda hem meldde dat men verder van zijn diensten afzag, en om een andere instructeur had gevraagd bij Fokker. „Ik heb toen links en rechts gepoogd telefonisch in contact met de Garuda-leiding te komen maar niemand gaf thuis." Daarop keerde Burger onverrichterzake naar Nederland terug. Thuiskomst Bij thuiskomst bleek dat de Fok kerdirectie van Garuda een telegram had ontvangen, waarin vermeld stond dat men op Burger geen prijs meer stelde aangezien hij over Wi weko gezegd zou hebben: „Ik vlieg niet meer met deze lummel". Burger overtuigde de Fokker-directie dat daarvan geen sprake was. Deze meld de de Garuda per telegram dat er geen andere instructeur beschikbaar was, en verzocht tijdelijk met Burger verder te werken. Burger arriveerde dinsdag 7 okto ber opnieuw in Djakarta. Er was nie mand om hem af te halen. Hij nam zijn intrek in hotel Indonesia, wahr een medewerker van Wiweko hem kwam meedelen dat op zijn komst geen prijs werd gesteld. „Het rapport Burger is gesloten," zo zei hij. Op een desbetreffend vraag zei de medewerker dat van de Fokkerdirec tie geen telegram was ontvangen. Al le moeite die Burger daarna deed om persoonlijk contact op te nemen met Wiweko was tevergeefs. Opnieuw keerde hij moedeloos naar Nederland terug. Burger: „Nog steeds vraag ik mij in gemoede af, wat ik dan toch wel misdaan heb. Daar kan ik gewoon niet achter komen. Mijn verontwaar diging wordt steeds groter. Als ik helemaal geen uitleg of verklaring krijg zal ik zelfs nagaan of ik gerech telijke stappen kan ondernemen." BREDA Agenten van politie hebben gisteren de 41-jarige mej. C. Marijnissen uit de Gielis Beysstraat in Breda dood op bed gevonden. De vrouw blijkt een week geleden gestorven te zijn als gevolg van kool- monoxydevergiftiging. Buren hadden de politie gewaarschuwd dat zij de vrouw al een week niet gezien had den. staat niet in de krant komt niet op de t.v. Topcourcur flirt met de dood

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 9