Willy Brandt: zo
mogelijk
met Polen
snel
praten
DUITSE ARTIKELEN DOOR
REVALUATIE DUURDER
PSP bewaart nog
het isolement
Bemiddeling in Libanees
geschil zonder succes
OVERWINNING VOOR COMMANDO'S
Praatpalen
AR,CH enKVP in
Limburg samen
Nederlandse uitvoerders kunnen profiteren
Labour haalt net
geen meerderheid
in Australië
Geen maanlanding
van Russen
Wisselprijs Nova
5
MAANDAG 27 OKTOBER 1969
BONN De nieuwe Westduitse
'D bondskanselier. Willy Brandt, wil zo
'^»nel mogelijk tot betere betrekkingen
^et Polen komen, die dan ten slotte
ij jouden moeten leiden tot diploma-
lieke betrekkingen.
2j Hij liet doorschemeren dat de nieu-
^we coalitieregering zo gauw mogelijk
,V(bet verdrag tegen de verspreiding
>15 van kernwapens zal tekenen. De Sow-
j jetunie en andere landen van het oos-
34 lelijk blok hebben daar lang op aan
gedrongen.
Brandt zei dat Warschau, mede ge-
'o tien de verklaring die de Poolse mi-
nister van buitenlandse zaken, Jedry-
1 chowski, tien dagen heeft afgelegd,
«langstelling blijkt te hebben voor
betrekkingen met Bonn.
Jedrychowski heeft gezegd dat Po-
Jlen bereid is met West-Duitsland
1)1 over alle vraagstukken te onderhan-
delen ondanks de traditionele geschil
punten.
6i Ook wij willen betere betrekkin
gen, aldus Brandt, en wij zullen
trachten zo spoedig mogelijk tot een
gesprek te komen.
Brandt zei dit in een vraaggesprek
met het Hamburgse zondagsblad
Welt am Sonntag.
In een interview dat ook door de
d NOS-televisie gisteravond werd uitge
zonden zei Brandt, dat er z.i. geen
nieuw Duitse nationalisme dreigt.
We] is de tijd voor een voortdurend
beleden Duits schuldgevoel voorbij.
Wat de politieke koers jegens de
taJOostblok-landen betreft zei Brandt
dat de toenadering vooral gezocht
moet worden op het gebied van de
acute praktische problemen zoals
en technologie.
Politieke zaken als de erkenning
van de DDR en de vaststelling van
de grenzen blijven afhankelijk van
de betrekkingen tussen Rusland en
de VS. Bovendien is West-Duitsland
hierin niet vrij, zolang het geen vre
desverdrag heeft met Amerika, Enge
land en Frankrijk.
Brandt herhaalde dat zijn land
[een druk op Frankrijk wil uitoefe-
ïen ten aanzien van de toelating van
Ingeland tot de EEG. „Wij willen
niet domineren, maar partner zijn en
het Europese evenwicht bevorderen".
De bondskanselier toonde zich een
is „vijand van politieke machtsvorming
op grond van de krachtige Duitse
economische positie".
Terugtrekking van de Amerikaanse
troepen uit West-Duitsland verwacht
Brandt niet, zolang de Amerikaanse
belangen in de internationale politiek
blijven zoals ze nu zijn.
Zaterdag heeft de bondskanselier
in Bonn langdurig met minister Luns
de Europese vraagstukken besproken.
Ook vice-kanselier Scheel was hier
bij aanwezig.
Problemen als de vissterfte van de
laatste tijd en het Nederlands-En-
gels-Westduitse project voor een
gas-centrifuge kwamen ter sprake. Er
viel „in hoge mate overeenstemming
te constateren", zoals na afloop werd
meegedeeld. De dirie staatslieden
spraken de hoop uit dat de EEG-top-
conferentie, die over drie weken in
Den Haag wordt gehouden, een suc
ces zal worden.
SITTARD Het district Limburg
van de KVP heeft besloten in de
komende Statenverkiezing samen te
gaan met de CHU en de ARP. Uitge
komen zal worden met één lijst en
één program.
Van het te verwachten aantal ze
tels zal vijftig procent door het be
stuur van het district Limburg wor
den aangewezen. Daarvan krijgen de
AR en de CHU ieder een zetel. Twee
worden gereserveerd voor vrouwen,
twee voor bejaarden, vier voor jonge
ren, en zeven voor het bedrijfsleven.
Voor de bezetting van de overige vijf
tig procent zal een groslijststemming
worden gehouden.
STEENWIJK De coöperatieve
zuivelfabrieken in Dieven en Wapse
zullen met ingang van mei 1970 wor
den gesloten. Voor de zestig perso
neelsleden zal een afvloeiingsregeling
worden getroffen. De leden van de
fabrieken hebben zich op grond van
economische berekeningen uitgespro
ken voor exploitatie met het Doma-
Bedum-'concern te Beilen.
(Van onze economische medewerker
Vandaag is de Westduitse mark voor het buitenland en dus ook voor on6 9.29 procent duurder
geworden, en dat percentage is wat hoger dan algemeen werd verwacht.
door uitvoerbelasting te heffen en gesnoerd en onze invoer zou worden
de invoer met premies te stimuleren, j opgevoerd. Het overschot op onze be
u.4 u:.1« Goaff Ho t u 1 i n rroKn ln nc 10 nnff nipt 7 n ffrmt
Stijging kosten
levensonderhoud
Deze revaluatie of opwaardering is
een gevolg van de groeiende econo
mische kracht van West-Duitsland.
De uitvoer steeg voortdurend, de in
voer lang niet zo sterk. Hierdoor
stroomde er steeds meer buitenlands
geld naar Duitsland.
Zo op het oog was het wel fijn dat
de deviezenkas steeds voller werd.
Maar er kwam in Duitsland steeds
meer geld in omloop, waardoor de
inflatie werd aangewakkerd.
De Duitse regering heeft lang ge
probeerd dat proces tegen te gaan
Het hielp niets. Daarom heeft de
nieuwe regering het roer omgegooid
en de mark duurder gemaakt.
Het gevolg is dat wij voor elke
mark meer moeten betalen (onge
veer 98i2 cent) en dat dus alles wat
wij uit Duitsland invoeren, duurder
wordt. Als wij de eerste acht maan
den van dit jaar als basis nemen, be
droeg de invoer uit Duitsland 26'4
procent van de totale invoer. Dat
hele pakket wordt dus globaal zo'n
9*4 procent duurder.
Ook al weten wij dat die prijsstij
gingen van artikelgroep tot artikel-
groep kunnen verschillen mede in
verband met de concurrentie ligt
het toch voor de hand dat een en
ander invloed kan hebben op onze
kosten van levensonderhoud.
Het zal bepaald niet zo veel zijn,
maar in een tijd dat de overheid al
les op alles zet om de prijzen in de
hand te houden, is elke extra druk
een gevaar.
Uitvoer
Onze uitvoer kan daarentegen van
de revaluatie profiteren. De expor
teurs kunnen nu op de Duitse markt
goedkoper leveren en daar zullen zij
zeker gebruik van maken. Als ten
minste de Duitse regering daar geen
stokje voor steekt. Nu al is aange
kondigd dat de Duitse boeren be
schermd zullen worden als zij in de
knel komen. Onze uitvoer naar West-
Duitsland maakt 29 procent van on
ze totale export uit en elke uitvoer-
verbetering kan dus interessant voor
onze economie worden.
Toch zijn ook hier haken en ogen.
Een sterke opvoering van de uitvoer
naar Duitsland betekent dat het Ne
derlandse bedrijfsleven meer moet
kunnen leveren. Dat is niet altijd een
voudig als wij al volop produceren
en er onvoldoende arbeidskrachten
zijn om die produktie op te voeren.
In bepaalde gevallen kan dit dan ook
prijsstijgingen in de hand werken.
Onze overheid meent dat de gevol
gen van de Duitse revaluatie voor
onze economie gering zullen zijn. Zij
denkt er nu ook niet aan, mee te
revalueren. Dat toch zou betekenen
dat ook onze uitvoer zou worden af-
talingsbalans is nog niet zo groot,
dat dit in ons land verantwoord zou
zijn.
Speculatie
Toch zijn er wel stemmen opge
gaan vooral in bankkringen om
een lichte revaluatie door te voeren,
zegt van 214 314 procent. En wel
om de speculatie de wind uit de zei
len te nemen. Ons land zit voor het
grote probleem dat de internationale
speculanten zich op ons land gestort
hebben. De laatste weken heeft de
Nederlandsche Bank voor 2% miljard
aan dollars moeten kopen en daar
voor guldens in circulatie gebracht
Het buitenlandse vluchtkapitaal,
dat nu ons land binnenstroomt hoopt
natuurlijk op een revaluatie van de
gulden, waarna het ons land met een
dikke winst kan verlaten. Dat spel
letje is in Duitsland uitstekend ge
lukt. nu probeert men het elders. Het
gevolg van die enorme geldstroom is
al geweest dat de rente voor geld
dat voor zeer korte termijn wordt
geleend, sterk is gedaald.
Maar ook het enorme succes van
de jongste staatslening van acht pro
cent met een looptijd van zeven jaar
is voor een belangrijk gedeelte aan
het toestromen van buitenlands geld
te danken. Dat vluchtkapitaal gokt
dus niet alleen op woerswinst, maar
het krijgt en passant ook nog een
hogere rente.
Onzekerheid
De revaluatie van de Westduitse
mark is over het algemeen goed in
de wereld ontvangen. Het Internatio
nale Monetaire Fonds heeft er zijn
goedkeuring aan gehecht. Wij staan
nu alleen voor een periode van on
zekerheid of andere landen het
voorbeeld zullen volgen. Uiteraard
ontkent elke regering dat tot op het
laatste moment.
Hpt is te hopen dat die periode
van onzekerheid snel voorbij zal
gaan. Het wereldgeldverkeer heeft
rust nodig. Alleen dan is een rustige
ontplooiing van de wereldhandel
mogelijk. En daar is elk land ook
ons land bij gebaat.
De heer P. Burggraaf, de nieu
we voorzitter van de Pacifistisch
Socialistische Partij.
CANBERRA Het ziet ernaar uit,
dat bij de zaterdag in Australië ge
houden parlementsverkiezingen de
regeringscoalitie van de liberale en
de plattelandspartij op het nippertje
i haar meerderheid heeft behouden.
De Labourpartij behaalde een flin
ke winst en kreeg 58 van de 125
J zetels. De coalitiepartijen kregen 62
zetels. De uitslag van vijf zetels is
r.og twijfelachtig. Premier Vorton re
kent op een meerderheid van onge
veer zes zetels.
I Gough Whitlem, leider van Labour
J heeft gezegd, dat hij de winst voor
zijn partij toeschrijft aan het verzet
I in Australië tegen voortzetting van
J de oorlog in Vietnam.
Cornells Hendrik Bilder, de
j ongekroonde koning van de
Nederlandse pensioentrekkers,
heeft zaterdag zijn honderdste
verjaardag gevierd. Als ex-
KNIL-militair ontvangt hij al
zeventig jaar pensioen. Op de
foto een kusje voor opa van
Bertha, met haar vijf jaar een
I van de jongste achterkleinkin
deren.
STOCKHOLM De Sowjetunie heeft
haar plannen voor een maanlanding
met een bemand ruimtevaartuig voor
onbepaalde tijd opgeschort en concen
treert zich thans op satellieten en be
mande ruimtestations die tijdens de
omloop om de aarde worden samen
gesteld. De Russische geleerde prof
Keldisj heeft dit in Stockholm meege
deeld.
DEN HAAG De filmgroep
,,E 9,5" uit Emmen heeft de na
tionale wisselprijs gewonnen op het
filmfestival van de Nederlandse
organisatie van amateur-filmclubs.
Dit met de genrefilm „Super". De
smalfilmclub uit Bussum kreeg de
eerste prijs voor de speel- en teken
film „Nachtmerrie van een dag
dief".
BEIROET De pogingen het geschil tussen de Libanese regering
en de Palestijnse guerrilla's via onderhandelingen op te lossen,
hebben gisteravond nog geen resultaat opgeleverd. Regerings
afgezanten van Egypte, Syrië en Libië hebben na afloop van de be
sprekingen in Damascus gezegd de Palestijnse guerrilla's onder alle
omstandigheden te zullen steunen en geen enkele anti-guerrilla-actie
van een Arabisch land te zullen toelaten.
Het doel van de bijeenkomst
was de weg vrij te maken voor
een bemiddelingspoging van
Nassers afgezant, dr. Hassan el
Kholi. Waarnemers noemen het
resultaat van de besprekingen
een overwinning voor de com
mando's, wie onvoorwaardelijk
steun is toegezegd bij hun acties,
die nu ook tegen Libanese troe
pen zijn gericht.
In de Libanese hoofdstad
Beiroet was het gisteren na
enkele dagen van zware ge
vechten vrij rustig. Tot nu toe
Zaterdagavond in Diligentia. Nel
Oosthout treedt op. Voordrachtskun
stenares. Voor de pauze Couperus,
daarna Ionesco.
Voor wie geen Hagenaar is, want
welke Hagenaar kent Diligentia
niet, het is er wat antiek. Niet het
goud-wit van de Koninklijke
Schouwburg, maar grijzig met ma
gere pilaren, die hun stutfunctie dui
delijk tonen en er niet maar voor de
pronk staan. Alleen in de hal wat
strakke lijnen palend langs de spie
gelgladde vloer. Het soort vloer
waar ik zo'n hekel aan heb en die
verboden moesten worden in open
bare gebouwen, ziekenhuizen en ho
tels.
Maar dat is een ander verhaal.
Wat ik wilde zeggen is, dat er zo
opmerkelijk veel jongeren waren,
daar in Diligentia voor Nel Oost
hout en vast en zeker ook voor Cou
perus. De stille kracht, het verhaal
van de wulpse residentsvrouw en de
wraak van de regent, Couperus zorg
vuldig woordenspel indringend ver
tolkt voor een volle stille zaal.
Een zaal- die losbarst aan het ein
de en dan leegschuifelt naar de kof
fie en het praatje links en rechts.
Dan gaat het doek weer open, er staat
?r een andere Nel Oosthout, het eerste
woord al achter de lippen, maar er
komt een applaus, dat de zinnen
tegenhoudt.
Het verhaal start. Het dwaze en
toch zinrijke verhaal van de mensen
die veranderen in rinocerossen. Al
les vertrappend onder de plompe po
ten. Doordaverend in kudden. Tot
alleen die ene mens zich zelf blijft.
Eerst trots en het zo goed wetend.
dan steeds meer verlangend om
maar liever te zijn als die ande
ren
Nel Oosthout heeft het oorspron
kelijke verhaal van Eugene Ionesco.
Roemeen van geboorte maar reeds
van 1938 af wonend in Parijs, zelf
vertaald nadat zij de toneelbewer
king in Londen met Laurence Oli
vier en in Nederland met Johan
Walhain had gezien.
Wie zegt, dat Haags publiek zo
koel is? Terwijl ik zelf mijn lach
aldoor trachtte te smoren, omdat :k
zielsbang was voor de verstoring
van haai concentratie, daverde het
aldoor op. Eén meneer reageerde
wat secondair en bulderde
prompt als de anderen geen lach-
adem meer hadden.
Vandaag staat het huis van Nel
Oosthout aan de Van Beverningk-
straat vol bloemen. Werden de eer
ste boeketten nog afzonderlijk op
gedragen, even later kwam er een
herfststapel van chrysanten aan
haar voeten.
Terwijl het publiek wegschuifelt
is het opeens vol in de kleedkamer.
Ook dat kan in Diligentia. Kleine
privé huldiging met grote hartelijk
heid, die ze wat gelaten over zich
laat komen. Misschien hoort ze de
rinocerossen nog draven meer dan
de woorden die goed bedoeld maar
toch uit de verte tot haar komen.
Ze moet doodmoe zijn. maar glim
lacht dat weg: „Morgen pas..."
Ze pakt intussen haar koffer in.
In de zaal zijn de lichten uit. Op
het toneel slaat al de vleugel voor
het programma van morgen.
Buiten glimt het Voorhout stil in
de regen.
zijn bij ongeregeldheden in
Libanon meer dan dertig mensen
gedood.
Gisteren werd nog sporadisch
gevochten in de noordelijke Li
banese stad Tripoli, waar mili
tairen, ondersteund door pant
serwagens, honderden guerrilla
strijders hebben omsingeld die
de oude stad bezet hielden.
Een Libanese militaire woord
voerder in Beiroet deelde gister
avond mee dat de honderden
Palestijnse militairen die vrij
dagnacht Libanees gebied zijn
binnengedrongen. geprobeerd
hebben verder op te rukken. Ze
waren echter teruggeslagen. De
ze guerrillastrijders wilden de
stad Haiha bezetten. Libanese
tankeenheden hadden hen ech
ter opgevangen en tot de terug
tocht gedwongen.
Uitgaansverbod
Deze woordvoerder zei voorts
dat het uitgaansverbod is opge
heven in de steden Baalbeck,
Tyr en Nabatieh. In Beiroet en
omgeving mag het publiek zich
met ingang van vandaag tussen
vier en negen uur in de morgen
en tussen drie uur 's middags en
acht uur 's avonds op straat be
vinden. In Tripoli blijft het uit
gaansverbod gehandhaafd.
Het Syrische persbureau Sana
weet te melden dat twee Libanese
oorlogsschepen voor de kust bij Tri
poli voor anker zijn gegaan en dat
andere schepen van de Libanese
vloot voor de haven van Tripoli heen
en weer varen. Volgens het persbu
reau gaat het hier om een brok
machtsvertoon „omdat het Libanese
volk de z(jde van de Arabische guerril
lastrijders heeft gekozen".
Vertegenwoordigers van de moham
medaanse en christelijke gemeen
schap in Libanon hebben gisteravond
in een gemeenschappelijk communi
qué gezegd dat de huidige situatie
niets met de godsdienstige overtui
ging van de LIbanezen te maken
heeft, dat zij de nationale eenheid
willen bewaren en dat zij het eens
zijn over de wettigheid van de acties
van de Palestijnse guerrillastrijders.
In de Jordaanse hoofdstad Amman
heeft het „commando voor het gewa
pende gevecht" een beroep op alle
Arabische guerrillagroepen en de be
volking van Libanon gedaan, zich
van verdere demonstraties te onthou
den. Het commando, een overkoepe
lend orgaan van diverse groepen,
vindt dat de acties van de laatste
dagen in Amman, Damascus, Bag
dad en Beiroet aangetoond hebben
dat de Arabieren eensgezind achter
de guerrilla-beweging staan en dus
hun nut hebben bewezen.
Een woordvoerder van het Israëli
sche leger heeft ontkend, dat de Is
raëlische luchtmacht een bombarde
ment heeft uitgevoerd op de buiten
wijken van Amman. Israëlische vlieg
tuigen hebben volgens hem een basis
van guerrillastrijders in de streek
Salt, In het noorden van Jordanië
aangevallen. Tot in de wijde omge
ving van Amman werden geen acties
ondernomen, aldus de woordvoerder.
Wel zijn Israëlische straalbommen-
werpers zaterdagavond betrokken ge
weest bij aanvallen op Egyptische
doelen in de centrale sector van het
Suezkanaal. De toestellen zijn veilig
op hun basis teruggekeerd.
Het was de tweede aanval binnen
twaalf uur. Intussen hadden Egypti
sche vliegtuigen getracht doelen" aan
te vallen bij het Bittermeer en ten
noorden van El Kantara. Hierbij is
een van de Egyptische vliegtuigen
neergeschoten.
(Van onze parlementsredactie)
AMSTERDAM Na de ver
kiezingen van 1970 zal de Pacifis
tisch Socialistische Partij moge
lijk denken aan samenwerking
met andere partijen. Voorlopig
zal men het isolement bewaren,
zo is dit weekeinde besloten op
het congres van de PSP in
Amsterdam.
Dit compromis kwam er na twee
dagen moeilijk vergaderen uit.
Meteen aan het begin van het con
gres bleek, dat er twee stromingen
waren. Van de 49 sprekers die over
het PAK spraken, waren er 24 voor
de samenwerking en 25 tegen.
De moties die op tafel kwamen,
waren dan ook volkomen tegenge
steld.
Lijnrecht stonden ook tegenover
elkaar fractievoorzitter drs. H. Wie-
benga, die het gesprek met het PAK
hervat wilde zien, en zijn fractie
genoot drs. A. G. van der Spek. die
het fout vond dat de PSP toenade
ring zocht tot de andere partijen.
Geweld
Overigens was het PAK-gesprek
niet de enige reden van de onenig
heid in de PSP. Maar tijd om over
andere onderwerpen te spreken was
er na de PAK-discussies niet meer.
Zo bleven onderwerpen als de bui
ten-parlementaire actie, het geweld
in de samenleving en de automati
sering liggen.
Als voorzitter werd gekozen de
heer P. Burggraaf, met 3782 van de
3970 stemmen.
Het besluit, de PAK-contacten te
verbreken werd met 2367 tegen 1627
stemmen genomen. Een groep onder
leiding van H. Wiebenga wilde zich
op deze uitleg beraden. Maar het
kwam niet tot een scheuring. Men
vond het compromis, na de verkie
zingen van 1970 nog eens over dit
probleem te praten.
(Vervolg van pag. 1)
In het komende jaar zal meer aan
dacht worden gegeven aan de recre
atie- groene- ster- gebieden. „Meer
en meer blijkt uit het algemene recre
atiepatroon. dat er een groeiende be
hoefte is aan recreatiegebieden, die
niet voornamelijk uit kijkgroen moe
ten bestaan, maar een grote afwisse
ling van gebruiksmogelijkheden moe
ten geven".
Ged. Staten menen dat de uitvoering
van deze plannen zijn geremd door
de gemeenten die belang bij deze
plannen hebben, doch het college
heeft nu een verblijdende verschui
ving in de initiatieven geconstateerd.
„De gemeenten zullen blijk moeten
geven in te zien, dat het belang van
hun inwoners niet beperkt is tot de
voorzieningen, die binnen de eigen
grenzen, of zelfs binnen de be
bouwde kom, kunnen worden getrof
fen. Tot de huidige directe behoeften
van hun inwoners behoort ook de
ontwikkeling var. de recreatiegebie
den buiten de stedelijke sfeer op kor
te afstand van de woongebieden.
Daan-oor is in de eerste plaats de
gemeente verantwoordelijk en dat
moet ook tot uiting komen in de
financiële bijdragen van de ge
meente.
Alleen wanneer dit besef bij de
gemeentebesturen, dat de laatste ja
ren sterk is gegroeid, gepaard gaat
aan een bevredigende verdeling van
de financiële lasten tussen gemeen
ten. provincie en rijk, kan het tempo
van uitvoering van de groene sterren
worden versneld, wat dringend nodig
is", aldus Gedeputeerde Staten.
