Kuiven, dij pluimen, hangoren
Van Kesteren in
't Oranje shirt
Gerben
Karstens
betrapt
op dope
Ontwerpwet D 66
vernieuwt Raad
voor de kunst
VOORU
ïen show van 3200 dieren in de Bossche Brabanthallen
Huib GoudriaarT
Gevangenisoproer
in Engeland
ZATERDAG 25 OKTOBER 1969
(Van onze kunstredactie)
Foto's: Herbert Behrens
ROTTERDAM De positie van de Raad voor de Kunst moet
worden versterkt, een zo groot mogelijke openheid van de raad
moet worden bevorderd en de invloed van de kunstenaarswereld
zelf op het kunstbeleid dient te worden vergroot. Dit zijn de be
langrijkste punten, die het Tweede-Kamerlid van D'66 drs. E. C.
Visser heeft verwerkt in zijn ontwerpwet op de Raad voor de Kunst
1970. Hij maakte deze wet zaterdagmiddag bekend tijdens een
hearing over het kunstbeleid van de Raad voor de Kunst in De Doe
len. De wet is samengesteld door een open werkgroep van D'66,
waarin ook niet-leden van deze politieke partij zitting hebben.
VHERTOGENBOSCH
Het hanengekraai is er niet
an de lucht. De siereenden en
Ie ganzen snateren. De konij-
len trekken slechts hun neus
p. Het ruikt er naar vers
troo, en de pelsjes en veder-
lakken zijn een feest voor het
og in de Bossche Brabant-
lallen.
Op de internationale pluim-
ee- en pelsdierententoonstel-
ing" zitten 3200 dieren te
ijk voor de verwachte 10.000
lezoekers. Een jongdieren-
how gistermiddag geopend
- die vooral door de rijk ver-
igenwoordigde „dwergrassen"
He aandacht trekt.
I Ook in een tijd van flats,
hi huizen zonder tuintjes, wil
len mensen dieren houden.
IToch weten de mensen nog
piet wat er allemaal voor mo-
lelijkheden zijn op het gebied
pan dwergkonijntjes en ca-
riaV\ zegt voorzitter G. van
Went van de Nederlandsche
Konijnen Fokkers Bond.
De heer Van Went (61)
ffier van „Hollanders' en
langoren" was woensdag al
i Den Bosch (zo'n tentoonstel-
ng vereist nogal wat organisa-
e). Hij is al 21 jaar in junctie
Putten
Mijnheer.
Ik had gehoopt dat er een reactie
het artikel van 7 oktober over het
■ama van Putten zou komen. De
*r Idema zegt in het interview dat
j zijn leven heeft te danken aan
sn communist. Vroeger heb lk een
aar dagen als reiziger in de omge-
ing van Putten gewerkt Ik was ja-
>ers op die mensen met hun innige
loofsbeleving en hun Godsvertrou-
en.
Toch kan ik me heel goed voorstel-
n, dat die mensen door de
Tschrikkelijke ellende, die ze daar
Jormaakten niet meer konden gelo
en en bidden. Maar als dat geloof
(grond was op het verlossingswerk
in Christus, moeten ze toch tot rust
i Hem gekomen zijn.
Ik heb zelf ruim vier weken in het
fkenhuis gelegen met ondraaglijke
jnen en ik kon ook niet meer bid-
n en geloven. Totdat ik Psalm 43:5
orde zingen waar het vandaan
wam weet ik niet maar wel weet ik
it lk weer bidden en geloven kon,
aewel de pijnen nog dezelfde waren.
Wat betreft de overval bij Putten:
s de daders voordat de mannen
m Putten werden weggevoerd
ch hadden gemeld, had ik nog enig
speet voor hen kunnen opbrengen,
laar nu zou ik niet graag in hun
(h oenen staan.
Ik woonde in die tijd in Frankrijk,
oen er een telefoonkabel van de
uitsers werd doorgesneden, gaf de
«nmandant bevel direct tien man
en van het dorp te arresteren. Zou
e dader zich niet binnen 24 uur
lelden, dan zouden de tien mannen
igen de muur worden geplaatst.
Wat moest de commandant anders
oen? Het was oorlog en als hij geen
Irenge maatregelen nam, bleef er
iet één telefoonkabel gespaard. Een
wartler voor het verstrijken van het
*nmando „vuur!" ging een jon-
eman voor de commandant staan en
fi dat hij het had gedaan. De tien
lannen konden toen heengaan. En
e dader? Na de belofte dat hij het
iet weer zou doen, kon ook hij naar
uis terugkeren.
Ik heb die Duitse commandant zelf
sproken, en ik weet niet wie er
lijer was, hij of die elf mannen.
Met vriendelijke groenten.
Q. Toxopeus, Haamstede
KEURMEESTERSKonijntje laat je buik eens zien
G. VAN WENTkippen en konijnen als hobby
en daardoor tot nu toe de man,
die het langst voorzitter is.
„Maar, dat is geen prestatie, ze
konden niemand anders vinden".
Oorlogsfokkers
Waarom gaat iemand konijnen fok
ken? Van Went: „Vader had een
graanhandel en dan moest ik soms de
klanten langs. Ik heb eens urenlang
bij iemand voor een hok gesoebat tot
ik een konijntje meekreeg. Bij het
ouderworden was het afgelopen,
maar in 1941 ben ik getrouwd. Toen
was het afgelopen met het voetballen
en ben ik weer konijnen gaan hou
den.
In die oorlogstijd hadden we niet
zoals nu 6500, maar 30.000 leden! Dat
waren gekke jaren. Postduiven hou
den was verboden, en de konijnen
waren welkom als bout".
Het aantal zogenaamde „oor
logsfokkers" nam na de oorlog sterk
af, maar ook in de jaren vijftig werd
nog menig konijntje gehouden voor
de Kerst. In die tijd (nog geen
„consumptiemaatschappij") was het
gebruikelijk dat in wegbermen en
langs dijken gras werd geplukt voor
de konijnen. „Gras zoeken langs de
weg is er nu niet meer bij. Er zijn
pakjes voer in de handel, met de
vitaminen erin en alles wat ze nodig
hebben".
Voor de fokkers, die overgebleven
zijn is konijnen houden in de eerste
plaats een liefhebberij. Maar dat wil
niet zeggen dat er geen konijnen
worden geslacht. In sommige gezin
nen wordt dan wel eens met een
prop in de keel het dier opgegeten,
dat jaren werd verwend.
„Ik maar niet
De heer Van Went: „Ik weet een
klooster u weet in Limburg heb
ben we nogal veel kloosters waar
de broeders konijnen hielden. Toen er
een op tafel kwam. zei eerst de prior:
Nee, ik maar niet. De volgende broe
der weigerde ook. tot de vijfde toe.
En die zei: We kunnen ons konijn
toch niet zomaar opeten, dat gaal
toch niet".
De konijnen- en pluimveehouders
zijn zachtaardige mensen. Dat blijkt
ook in het contact met de keurders in
de Brabanthallen, die ons heel vrien
delijk te woord staan. Van Went
meent dat de omgang met dieren
daar niet vreemd aan is. „Mensen,
die van dieren houden zijn goeie
mensen".
Het grootste aantal liefhebbers van
kleinvee woon in de snel geïndustri
aliseerde gebieden. In dorpen waar
de inwoners vroeger sterk agrarisch
georiënteerd waren, wil men nog
graag dieren om zich heen zien.
In de grote steden neemt het aan
tal konijnenfokkers snel af. De oor
zaak is het verdwijnen van de
stadstuintjes, en de bouw van flats.
Rotterdam bijvoorbeeld was in 1890
de stad met de grootste konijnenfok-
vereniging. Nu hebben de bevol
kingscentra in de omgeving sterke
verenigingen.
Van Went ziet overigens voor flat
bewoners veel mogelijkheden in klei
ne dieren als dwergkonijntjes en de
cavia's, een soort marmotten. Deze
diertjes kunnen in kooitjes worden
gehouden. „En kinderen willen altijd
graag dieren hebben".
De provincies met de meeste konij
nenfokkers zijn Zuid-Holland,
Noord-Brabant, Gelderland en Lim
burg. Zeeland staat onderaan de lijst.
T raditie
De jongdierenshow in de Brabant
hallen wordt voor de tweede keer
gehouden. „Het is de bedoeling er
een traditie van te maken. Er is ook
veel interesse. Vorig jaar waren er
2600 dieren en nu zijn er 3200 met
760 inzenders".
Donderdag- en vrijdagmorgen
voordat de tentoonstelling open ging
voor het publiek werden de dieren
gekeurd. Veertig geschoolde keur
meesters (ze hebben een examen af
gelegd), ieder vergezeld van twee
helpers. Een helper, de „schrijver"
om de beoordeling te noteren, en een,
de „aandrager" om de dieren vast te
houden.
De konijnen zijn verdeeld in drie
dassen: middenrassen, grote rassen
sn dwergrassen. De kippen worden
onderscheiden in grote hoenders en
dwerghoenders.
Dan zijn er de siereenden, de cavi
a's (in zwart, diepbruin, geel, beige
sn wit), de ganzen en de sierduiven.
De duiven vallen op door een weel
derige verentooi: de „Raadsheer", de
Duitse schoonheidspostduiven en de
„Oud-Hollandse Capucijner", die op
zeventiende-eeuwse schilderijen vaak
voorkomt, en enkele jaren geleden
weer is teruggefokt.
Behang wat stug
Bij de keuring Wordt gelet op type
(elk ras heeft zijn eigen type) en
bouw. Verder spelen kleur, tekening,
conditie en pes een rol.
Een deskundige vertelt me: „Er is
een speciale prijs voor de tekening.,
Kijk, daar worden de beste van het
konijnenras Lotharinger en Rijnlan
der met elkaar vergeleken en ge-
kéurd. De keurmeester let op de
aalstreep, die als een lint over de rug
moet lopen, op de oogringen en de
De baardkuifhöenders worden gekeurd
Soms komt er een meetlat aan te pas
(Foto onder)
zijdetekening. Ook moeten er vijf a
zes vlekken zijn, die niet met elkaar
door streepjes zijn verbonden". Wel
vaktaal.
De man, die deze konijnen beoor
deelt is keurmeester H. Reintjens uit
Geleen. Hij hanteert ook een lineaal.
Wat dat voor dient? „Er zijn rassen
waarbij de lengte van de oren een
punt van overweging is. Kleine ko
nijntjes als van de zwerfrassen moe
ten oren hebben, die niet langer zijn
dan zes centimeter. Maar de Vlaamse
Reuzen mogen een oorlengte van
twintig centimeter hebben".
De heer Reintjens gaart weer aan
het werk. De schrijver noteert: „Ge
wicht 1,8; Z.G. (zeer goede) kleur;
neusbeen moet meer gebogen; bouw
moet iets voller; goede mantel en
koptekening; Z.G. pels en conditie".
Hij voegt er nog aan toe: „Behang
wat stug". Behang? „Ja, daar bedoe
len we de oren mee".
Bij de duiven en de kippen worden
weer andere termen gebruikt. Zoals:
goed kopje en behoorlijke kraag;
goede dijpluimen, benen en nagels".
Bij een haan hoor ik de keurmeester
zeggen: „Z.G. oogkleur, goede kuif en
baard".
Voor de vrede
De hele dag lopen keur
meesters, schrijvers en aan-
dragers passend en metend, goed
keurend en afkeurend mompe
lend, langs de hokken. Intussen
maken de konijnen toilet en
kakelen de hoenders, waarvan er
sommigen bijna oogverblindend
wit zijn. „Ze worden goed ge
wassen voor ze naar de keuring
gaan."
Iemand wijst op een grappig
klein konijntje met lange oren.
„Dit is de Nederlandse Dwerg
hangoor. Fokker C. de Kok heeft
er elf jaar over gedaan om dit ras
te fokken. De eerste verkocht hij
voor 350 gulden." Met een varia
tie op een bekende uitspraak: het
fokken wordt duur betaald.
„Maar", zegt een keurmeester,
„als meer mensen zich hierop
toelegden in hun vrije tijd, zou er
minder onvrede in de wereld
zijn."
Vlaamse Reuzen, Leghorns,
Hollanders en Hangoren
proost, dan maar!
Het ontwerp dient ter vervanging
van de wet van 1955. Het ontbreken
van het vertrouwen van de kunste
naarswereld in de raad, gevoegd bij
het onbehagen van de raad zelf over
de eigen positie en wrijvingen die
optreden tussen raad en minister
geeft alle reden om tot invoering
over te gaan, stelt de heer Visser in
zijn toelichting.
De heer Visser verwijt minister
Klompé, dat zij gaarne op een uiterst
belangrijk punt als openbaarheid van
de uitgebrachte adviezen de boot met
krachtige hand afhoudt.
Ontwikkeling
De ontwerp wet bedoelt niet een
mogelijke ontwikkeling in de richting
van de totstandkoming van een soci
aal culturele raad of een sociaal eco-
nomisdh-culturele raad te belemme
ren.
De opstellers menen integendeel
dat een ontwikkeling in die richting
gewenst is, <iaar cultuurbeleid en, in
ruimere zin, welzijnsbeleid, raken
aan vrijwel alle sectoren van het
maatschappelijk leven.
In de ontwerpwet komt deze te
neur al enigszins tot uiting door de
bepaling dat de raad ook aan andere
ministers dan die van CRM advies
kan uitbrengen.
Vooral door het zelfstandig behe
ren van een aantal fondsen zal de
raad zelf meer initiatieven kunnen
nemen. Drs. Visser verwacht dat de
raad aantrekkelijker zal worden voor
kunstenaars en vertegenwoordigers
uit het culturele organisatieleven. Op
die manier wordt ook een kwalitatie
ve versterking van de raad tot stand
gebracht.
Openbaarheid
Met nadruk wordt gesteld dat
openbaarheid in het werk van de
raad regel moet zijn, wat onder meer
neerkomt op openbare vergaderingen.
Zowel de adviezen die de raad op
verzoek van de minister uitbrengt als
de adviezen die hij uit eigen bewe
ging uitbrengt, moeten worden open
baar gemaakt.
RYDE Meer dan 150 gedetineer
den in de streng bewaakte gevan
genis Parkhurst op het Engelse
eiland Wight zijn gisteravond in op
stand gekomen. Volgens de eerste be
richten zijn twaalf bewakers en bij
na 40 gevangenen gewond. Voor het
hele eiland Is de noodtoestand afge
kondigd.
Er waren ongeveer 200 gevangenen
in één ruimte bijeen toen de opstand
uitbrak. Onmiddellijk werd het gevan
genispersoneel en de politie gealar
meerd. Er zijn geen berichten over
ontsnappingen.
Na ongeveer een uur waren de on
geregeldheden bedwongen. De
strengst beveiligde vleugel, waar de
gevaarlijkste misdadigers zitten, was
niet bij de opstand betrokken.
De 63-jarige Russische spion Peter
Kroger heeft enige tijd in deze gevan
genis gezeten. Na zijn vertrek wer
den onlusten verwacht. Hij schijnt
een soort vaderfiguur te zijn ge
weest.
Peter en Helen Kroger, die tot 20
jaar waren veroordeeld, werden vo
rige week vrijdag vrijgelaten in ruil
voor de Britse lector Gerard Brooks.
Van onze sportredacteur Meindert Leerling
BANGOR Jaap van Kesteren, de 23-jarige linksback van Noord
wijk, debuteerde vanmiddag in het Nederlands amateur elftal dat
in Bangor tegen Wales speelt. Dat was de meest verrassende keuze
van bondscoach Arie de Vroet, die vrijdagavond na de training de
opstelling van het oranje-team bekendmaakte.
Naast Van Kesteren zijn Aalt Kok
en Henk Kiel als zaterdagspelers op
gesteld. De samenstelling luidt:
Doel: Wever, (Assen); achter: Del-
motte (Middelburg), Kok (IJsselm.-
vogels). Van Londen (De Graafschap)
en Van Kesteren (Noordwijk).; mid
den: Leget (UVS), Hoek (ZW) en De
Wit (ZW); voor: R. van de Kerkhof
(MULO), Kiel (Go Ahead) en W. van
deKerkhof(MULO).
Jaap van Kesteren was bijzonder
verrast.,Ik had er echt niet op dur
ven rekenen", zei de Noordwijker,
die voor het vijfde seizoen in het
eerste elftal van Noordwijk speelt.
Van Kesteren is een doorgewinterd
lid van Noordwijk. Behalve hijzelf is
ook zijn volledig met de roodwitte
club optrekkende familie uiterst ge
lukkig met zijn verkiezing.
Vooral het feit dat coach De Vroet
hard voetbal vreest heeft ertoe ge
leid dat de fysiek sterke Van Keste
ren is ingezet Noordwijk kan daar
mee weer een nieuwe international
begroeten die volgende week vol
trots het fel begeerde oranje shirt in
zijn kast mag opbergen.
„Ik heb mijn ideaal bereikt", zei de
Noordwijkse metselaar, die ook wel
linksbuiten heeft gespeeld maar in
het vier-drie-drie-systeem graag
in de achterhoede uitkomt, omdat hij
dan van tijd tot tijd toch mee kan in
de aanval. Behalve Van Kesteren de
buteerden de gebroeders Van de
Kerkhof.
Een ander belangrijk punt ls de
gewijzigde benoemingsprocedure, die
de greep van de kunstenaarswereld
op de samenstelling van de Raad
aanzienlijk versterkt
Prins Hiro van Japan, zoon van
kroonprins Akihito, nam onlangs
deel aan hardloopwedstrijden
voor paren (jongen, en meisje).
Hier passeert de prins met zijn
partner de finish. Op de achter
grond ziet men kroonprins Aki
hito en zijn vrouw, prinses
Michiko, die geamuseerd toe
kijken.
DEN HAAG Bij het anti-dopings-
onderzoek na de ronde van Lombar-
dije op 11 oktober is de winnaar,
Gerben Karstens uit Prinsenbeek, po
sitief bevonden. Per telegram heeft
de Italiaanse wielerbond dit donder
dag medegedeeld aan de KNWU.
Karstens kon vóór vandaag een con
tra-expertise aanvragen in hetzelfde
laboratorium dat het eerste onder
zoek heeft verricht
Gerben Karstens heeft dat inder
daad aangevraagd en zal zich bij dit
onderzoek laten bijstaan door een Ne
derlands expert op het gebied van
dopingsonderzoek. Karstens ontkent
doping te hebben gebruikt. Hij heeft
zich van juridische bijstand verzekerd.
Volgens Karstens en zijn adviseurs
maken de reglementen van de UCI
een rechtvaardig onderzoek onmoge
lijk. omdat beide expertises door het
zelfde laboratorium worden verricht
dat beide flesjes in zijn bezit heeft
gehad vanaf het moment van urine-
afgifte. Mocht het tweede onderzoek
negatief uitvallen, dan moet Korstens
toch alle kosten verbonden aan het
onderzoek dragen volgens deze regle
menten.
Is de uitslag positief, dan wordt
hem de eerste prijs ontnomen, volgt
schorsing en zijn de financiële nadelen
voor de renner niet te overzien. Juist
nu het de laatste tijd goed ging, voelt
Karstens zich ernstig gedupeerd,
maar hij heeft verklaard alles in het
werk te zullen stellen om aan te to
nen dat hij onrechtvaardig is hehan-
deld.
„Deze reglementen lijken nergens
op en hier is sprake van duidelijke
rechteloosheid", aldus Karstens.
Hartoch remise
WENEN Vrijdag is op de federale
Sportschool Raach te Wenen de 14e
ronde gespeeld in het Interzonale
schaaktournoni dat geldt voor de we
reldtitel.
De party tussen Hartoch (Nederland)
en Portisch (Hongarije) werd afgebro
ken.
In het algemeen klassement staat de
Oost-Duitser Uhlmann nu bovenaan
met 8,5 punt en twee afgebroken par
tijen.
Hartoch heeft 4,5 punt en een afge-
brokne partü.
