Effectenbeurs volgde de
Kamerdebatten op de voet
Acties als grieven
blijven bestaan
Veel schade bij
forse aanvaring
Perfecte landing
ruimteschepen
SKODA
H. Koekoek: Zo gaat
dat in de politiek
Frans-Russisch
maanproject
FINANCIEEL WEEKOVERZICHT
SOJOEZ-EXPERIMENT WAARDEVOL
wacht
nog even-
ae nieuwe
komt!
Procuratiehouder
houdt zich staande
Jongen (9) in
zand gestikt
KLM gaat
op Shannon
lesvliegen
Nationalisatie van
Amerikaans bezit
Nota Raad van Leraren
Perya werd
Beroep tegen
afwijzing B VD
is mogelijk
opengereten
ZATERDAG 18 OKTOBER 1969
In Hilversum is weer eens een omroephuwelijk gesloten. Gistermiddag was het Marga van Arnhem,
werkzaam bij het NOS-journaal, die zich in de echt liet verbinden met Jan Kamlag. free-lance ver
slaggever bij NOS-sport.
MOSKOU Frankrijk en de Sow-
jetunie zijn gisteren overeengeko
men gezamenlijk te zullen gaan pro-
t>eren volgend jaar een laserreflector
°P de maan te plaatsen. Het betreft
een onderdeel van veelomvat
tende technische en economische sa
menwerking tussen beide landen.
Een Russische raket zal de Franse
mserreflector op de maan brengen.
"et contract voorziet tevens in geza-
"mnlijke industriële ondernemingen.
In de toelichting bij zijn begroting
heeft de minister wel aandacht bes
leed aan de onrust in het onderwijs,
maar hij beziet die onrust alleen wel-
Iwillend als een begeleidend verschijn
sel in de ontwikkeling van de demo
cratie. Zelfs minimale maatregelen
op organisatorisch gebied die te
gemoet zouden kunnen kimen aan
de grieven uit het voortgezet onder
wijs. zijn niet aangekondigd.
Juridisch-organisatorisch is de
Mammoetwet wel goed bestudeerd,
maar de onderwijskundige consequen
ties heeft men niet voorzien en de
omst.
Extra
j De allereerste wens is dat er nog
dit begrotingsjaar extra lerarcnlessen
beschikbaar worden gesteld voor zit-
tenblijvers in het tweede leerjaar
van VWO, HAVO en MAVO. De nota
wijst er verder op dat diverse
kwesties die de rechtspositie raken,
de gemoederen van de leraren sterk
■n onrust hebben gebracht en nog
steeds in onrust houden. Voor een
i goede uitvoering van de Mammoet
wet is vermindering van de ontevre-
denheid bij de docenten een conditio
sine qua non, aldus de Raad van
Leraren.
I Gistefen hadden vertegenwoord
igers van de docenten een nieuwe
bespreking met directeur- generaal
Broekman en inspecteur- generaal
De Jong. Na afloop liet de woordvoer-
Op twee vrijwilligsters na heeft de Noordierse stad ongewapend te ongewapende mannelijke collega,
vrouwelijke politie van Belfast ge- betreden. Op de foto June Smith, Op de achtergrond twee zwaar-
weigerd, het roerige deel van deze onder geleide van een eveneens gewapende Britse soldaten.
-|- zet maar plus acte skoda
Bankoverval mislukt
EINDHOVEN De procuratie
houder van de Nederlandse Krediet
bank aan de Dommelstraat, de 55-ja-
rige H. J. Everaards, is gistermorgen
in de bank het slachtoffer geworden
van een overigens mislukte overval.
Hij verweerde zich zodanig dat de
dader, van wie elk spoor nog ont
breekt, ijlings de vlucht nam.
Elke morgen om half acht opent de
procuratiehouder de achterdeur van
het bankgebouw, waarna hij zelf op
het hoofdpostkantoor de post gaat
halen. De indringer heeft dit kenne
lijk geweten. Hij stond met een
scherp voorwerp de procuratiehouder
op te wachten. De man verloor ech
ter de worsteling die ontstond en
nam de vlucht.
(Van onze onderwfjsredacteur)
DEN HAAG Als het nieuwe
overleg met de overheid geen uit
zicht biedt op volkomen open
heid en als het niet tot resulta
ten leidt, zal de Raad van Lera
ren de docenten niet langer af
houden van het voeren van col-
[lectieve acties. De Raad, die de
[lerarenorganisaties van VWO en
HAVO overkoepelt, zou aan der
gelijke acties zelfs leiding wil
len geven. Dit wordt aangekon
digd in een nota, gericht aan de
Onderwijscommissies van de
Tweede Kamer.
MOSKOU Het zag er van
morgen naar uit, dat de Russi
sche ruimteonderneming zo
goed als voorbij was. Verwacht
werd dat nog vandaag de So-
joez-8 zou landen. De Sojoez-7
keerde gisteren rond het mid
daguur naar de aarde terug.
Toen kwam ook een einde aan de
speculaties dat een koppeling
tussen deze twee ruimteschepen
tot stand zou worden gebracht
als eerste stap tot de construc
tie van een permanent bemand
ruimtestation.
De Sojoez-6 was reeds donderdag
op aarde teruggekeerd. De drie man
nen van de Sojoez-7 bevinden zich na
hun landing in Centraal-Azië in goe
de conditie, zo werd officieel meege
deeld.
Waarnemers menen dat er op het
officiële programma van de Russen
wel iets spectaculairdere heeft
gestaan dan het gedurende drie da
gen in formatie vliegen van de sche
pen en de lasproef aan boord van de
Sojoez-6. Omdat de Russen echter in
alle toonaarden zwijgen, is het niet
der van de Raad zich positief uit
over de wijze waarop het overleg
zich ontwikkelt. Het bezwaarschrift
aan de Kamercommissie was al ver
zonden voor de vergadering van gis-
teten. Op 28 november worden de
besprekingen voortgezet.
duidelijk of complicaties een koppe
ling onmogelijk hebben gemaakt.
VERTROUWEN
Hoewel dus geen spectaculaire ont
knoping, zeggen waarnemers dat het
Sojoez-experiment toch van grote
waarde is. Allereerst zullen de Rus
sen door de indrukwekkende lance
ringen op drie achtereenvolgende da
gen en de perfecte landingen nieuw
vertrouwen hebben gekregen in hun
ruimtevaartprogramma.
Verder wordt aangenomen dat de
experimenten aan boord van de drie
schepen belangrijke gegevens hebben
opgeleverd voor de tijd waarop zal
worden begonnen met de contructie
van een permanent ruimtelaboratori
um.
AALTEN De negenjarige G. H.
Hogeweg uit Aalten is gistermiddag
door verstikking om het leven geko
men. De jongen speelde met twee
vriendjes bij een zandafgraving,
waar het drietal een hol had gegra
ven. Het hol zakte ineen toen de
knaap erin was gekropen. Na een
vergeefse reddingspoging door de
twee vriendjes alarmeerden zij voor
bijgangers, die het slachtoffertje na
een kwartier levenloos aantroffen.
WASHINGTON Volgens welin
gelichte kringen zouden de Sowjet-
nunie en de Verenigde Staten hebben
ingestemd met de Rhodos-formule
om Israël en de Arabaische staten
bijeen te brengen voor besprekingen
met VN-bemiddelaar_ Gunnar Jarring
asl spil.
Israël schijnt akkoord te gaan met
de Rhodos-formule. Egypte schijnt
van Israël de verzekering te willen
ontvangen, dat alle troepen uit de
bezetete gebieden zullen worden te
ruggetrokken voor het besprekingen
wil beginnen.
SCHIPHOL De KLM gaat haar
lesvluchten met ingang van 1 januari
voor het grootste deel uitvoeren van
af het Ierse vliegveld Shannon. Hier
toe is besloten na het grote aantal
klachten van omwonenden van
Schiphol.
Voorlopig gelden de afspraken al
leen voor de maanden januari, febru
ari en maart. Op het vliegveld zal
een vaste KLM-bezetting van voor
namelijk technici worden gestatio
neerd.
De KLM beschouwt Shannon over
igens als een noodoplossing. Liever
was het de maatschappij als de
vluchten in Nederland konden wor
den uitgevoerd, bijvoorbeeld vanaf
Woensdrecht. Maar zoals bekend kost
het twintig miljoen gulden om deze
luchthaven voor de zware
KL M- toestel len geschikt te maken.
De regering heeft het geld daar
voor tot nu toe niet beschikbaar wil
len stellen. Wanneer goedkeuring af-
kkomt, zal het echter toch nog een
kleine twee jaar duren voordat het
vliegveld zodanig is verbeterd, dat
het geschikt is voor de KLM-machi-
nes.
LA PAZ De militaire regering
van Bolivia heeft vrijdagavond de ei
gendommen en installaties van de
Boliviaanse oliemaatschappij, Ameri
kaans eigendom, enige uren nadat zij
door militairen waren bezet, genatio
naliseerd.
Bekend gemaakt werd dat de
staatsolieraad het beheer over de
olie-exploitatie onder zijn hoede had
genomen. Een speciale commissie
gaat bestuderen, welke compensatie
de Boliviaanse Gulf Oil Company, de
enige buitenlandse onderneming die
nog olieconcessies in Bolivia had, zal
krijgen.
De nationalisering komt bijna drie
weken nadat generaal Ovando Can-
dia een militaire staatsgreep uitvoer
de en president Siles Salines afzette.
Candia kondigde meteen aan, dat zijn
links-nationalistische regering zou
proberen de natuurlijke hulpbron
nen van het land in eigen beheer te
nemen.
Wensen
De nota noemt negen bezwaren en
wensen: de onderwijskundige voor
lichting is beneden de maat gebleven
- het ontbreekt aan verantwoorde
maatregelen voor zittenblijvers van
het oude onderwijssysteem op kor
te termijn moet bekend worden hoe
het met de eindexamens zal gaan
het moet mogelijk worden de faculta
tieve vakken aan minder grote groe
pen leerlingen te geven de brug
klassen zijn op vele scholen te groot
voor individuele begeleiding van de
leerlingen en verantwoorde determi
natie bij de huidige klassegrootte
is verhoging van het aantal taakuren
.noodzakelijk (kosten rond ƒ3,5 per
jaar) een goede vaktheoretische en
pedagogisch- didactische leraarsoplei
ding dient de hoogste prioriteit te
krijgen als men, met afwijking
van de categoriale scholenindeling
tot een nieuw geheel van onderwijs
voorzieningen wil komen, moet een
deskundige commissie zich eerst op
dat probleem bezinnen de expres
sievakken moeten in de hogere leerja-
ren meer ruimte krijgen.
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Drie zee
schepen zijn vrijdagavond om
streeks acht uur op de Nieuwe
Waterweg bij Schiedam met
elkaar in aanvaring gekomen.
Daarbij liep het 2370 ton
metende Venuzolaanse schip
Perva bij de waterlijn aan bak
boordzijde een scheur ter lengte
van ruim twintig meter op. Dit
schip (gedeeltelijk met che
mische stoffen geladen) zonk
snel, maar kon nog juist voor de
werf „Nieuwe Waterweg" aan de
grond worden gezet, zodat de
vaargeul vrij bleef.
Ernstig beschadigd werd ook het
Nederlandse ss Ouwekerk van de
VNS, die op weg was naar de werf
van Wilton-Fijenoord voor een repa
ratie. De. eveneens uitgaande, 9000
ton metende Anvers uit Antwerpen,
die met de Perya het meest in aanva
ring kwam, kon op de boeien worden
gelegd.
Het ongeluk gebeurde, toen de Pe
rya uit de Eemhaven kwam en de
Waterweg opvoer. iHet is nog niet
duidelijk wat de oorzaak was. De
oktober dan gaat er veel span
ning verloren, omdat men reeds lang
tegen een revaluatie van de mark
heeft zitten aankijken, zodat, als het
feit er is, men weet, waar men aan
toe is. Naar het ons voorkomt, zal
dan tevens wel blijken, of de Neder
landse munt opgewaardeerd wordt
(de beurs meent van niet), en valt
ook de spanning rond de gulden weg.
Het vluchtkapitaal uit het buiten
land zou dan spoedig kunnen weg
trekken en we zouden hier voor de
oude problematiek komen te zitten,
nl, dat er vooral van o verheidszij de
veel geld nodig is, dus de vraag naar
geld groot blijft.
Ontspa
Nogmaals leggen wij er de nadruk
op, dat een echte ontspanning van de
kapitaalmarkt moet komen door pas
sende maatregelen in Amerika, waar
de inflatie getemd en gezonde mone
taire verhoudingen hersteld dienen te
worden.
Daarom is het van groot belang,
dat de geldverslindende oorlog in
Vietnam tot een einde komt, opdat
president Nixon de „tering naar de
nering" kan zetten. Opmerkelijk is
het, dat de in Amerika zelf genomen
maatregelen mogelijk effect beginnen
te sorteren. De industriële productie
daalde voor de tweede achtereenvol
gende maand, de werkloosheid steeg
in september van 31/* tot 4 pet. en
president Nixon heeft gezegd, dat de
deflatoire politiek blijft gehandhaafd.
Minister Witteveen heeft dezer da
gen opgemerkt, dat wellicht in 1970
de vooruitzichten voor de kapitaal
markt beter zullen worden en hij
wees op de betekenis van de draina
ge van de Eurodollarmarkt, zoals, die
dit jaar te voorschijn is gekomen. Hij
verwacht, dat de maatregelen in
Amerika zodanig effect zullen sorte
ren, dat aan die drainage een einde
komt.
Er is dus hoop op een verademing
in de gespannen sfeer op de kapitaal
markt zodra de Amerikaanse deflatie-
maatregelen verder zullen doorwer
ken en vooral als de Vietnam-oorlog
geliquideerd kan worden.
De stemming op onze obligatie-
markt was deze week opnieuw
gunstig. De 7'/t pet staatslening steeg
tot biina 97 pet, de 8 pet Bank voor
Ned. Gemeenten tot 99.70 pet. terwijl
de 7-jarige 8 pet obl. Amrobank tot
103 pet. klom
Een en ander is bemoedigend voor
de komende inschrijving (dinsdag
a.s.) op de twee emissies van staats
obligaties. Zoals men weet, is er gele
genheid om op een 25-jarige lening
tegen 98.5 pet in te schrijven en op
een 7-jarige lening tegen pari. Het
ziet er nu al naar uit, dat de kortlo
pende lening een groot succes zal
worden, want daarop komen tot
dusver de meeste inschrijvingen bin
nen. Gelijk weet men, zal de minister
van financiën eerst na de inschrij
ving het bedrag der leningen
vaststellen, zodat hij ruimte over
houdt om de ene lening veel groter te
maken dan de andere en toch tot een
mooi geheel te komen.
Vriendelijk
Op de aandelenmarkt was er vraag
naar aandelen Kon. Olie, die van
Amerikaanse zijde niet meer werden
aangeboden, zodat ze zich van de
zware druk der vorige weken
enigszins konden herstellen. Gisteren
was de notering op ruim ƒ166 geko
men tegen vorige week ƒ159.60. Als
de vriendelijke stemming in
Wallstreet gehandhaafd blijft, zal de
bonus in november geen onoverwin
nelijke barrière voor de koersontwik
keling worden.
Philips komt 13 november a.s. met
de cijfers over het derde kwartaal en
men is hoopvol gestemd. De koers
van dit fonds steeg van ƒ62.80 tot
ƒ66.
Hoogovens onderging de invloed
van gunstige berichten over de pro
ductiecijfers bij dit bedrijf en de vrij
goede staalprijzen. Het fonds steeg
van ƒ105 tot ƒ109.20. AKU en Zout
waren eerder iets luier, maar men
kan van deze fondsen voorlopig nog
niet veel verwachten wegens de tech
nische „storing" der omwisse
lingstransacties van Zout in AKU. De
zwakkere stemming schrijven wij
niet toe aan de gang van zaken in
het nieuwe concern.
Op de lokale markt was de stem
ming onregelmatig. Een gunstige
koersontwikkeling was er voor Ame
rican Hotel, welk fonds van 610 tot
650 bieden steeg, Chem. Fabriek
Naarden kwam van 705 op 750 bie
den. De Chem. fabriek Van der Grin
ten heeft ƒ2.20 interim dividend o'us
20 pet. agiobonus aangekondigd, welk
bericht gunstig op de beurs werd
ontvangen.
Internatio steeg van 275 tot 295 pet.
Kabel van 281 tot 305 pet. Aan de
andere kant daalde Bergoss van 430
tot 414, Fokker van 395 tot 378 pet.
Boete geëist tegen Boerenleider
(Van onze correspondent)
ARNHEM „Te eigen bate
aanwenden is heel wat anders
dan achteroverdrukken", zo
theoretiseerde gisteren Boeren
leider Koekoek toen hij zich in
hoger beroep voor het Arnhem
se gerechtshof moest verant
woorden voor het schrijven van
beledigende stukken in De Vrije
Boer over tv-omroepster Hetty
Bennink.
„Dat is helemaal niet beledigend",
aldus Koekoek, alle uitleg van presi
dent mr. J. Croockewit ten spijt. „Ik
moest mijn leden wel op de hoogte
stellen. Maar ik heb bet zo voorzich
tig mogelijk gedaan." Het was een
louter politieke kwestie geweest, zo
trachtte de Boerenpartij-voorzitter
liet hof uit te leggen. „De groep
Harmsen, die heeft haar bewogen
zich af te splitsen. Ze wilden mij een
hak zetten. Zo gaat dat in de poli
tiek."
Va Is
Het was volgens Koekoek een valse
I kascommissie geweest die de papie-
l ren van mevrouw Bennink, secreta
resse voor de op te richten Vrije om
roep, in orde had bevonden. Daarom
had hij zijn waarschuwing tot de
leden gericht. „Zij wendt het geld ie
eigen bate aan, zogenaamd voor werk
uren". stond er.
„Uw artikel richtte zich tegen haar,
niet tegen de kascommissie", merkte
de president op. „Bovendien sprak u
toen van een onafhankelijke commis
sie." „Nee, maar toen wist ik nog niet
dat ze van de groep Harmsen wa
ren", aldus de Boerenleider.
Leugens
Hij liet zich niet overtuigen dat
Hetty Bennink de omstreden 1400
gulden voor tv-vergoeding en alge
mene kosten had gebruikt. „Ze liegt
alles aan elkaar. Wat waren dat dan
voor kosten?"
„Het lukt niet het hem duidelijk te
maken", zo constateerde ook procu
reur-generaal mr. G. W. C. Bijvoet.
„Het is smaadschrift". Hij eiste een
boete van tweehonderd gulden. De
rechtbank had Koekoek in eerste
instantie tot 250 gulden veroordeeld.
„Voor u is het misschien beledi
gend, voor mij niet", zo besloot de
Boerenvoorzlttcr. „Denk er nog maar
'ns over na."
AMSTERDAM Het Kamerdebat
over de staatsbegroting heeft de ef
fectenbeurs met belangstelling ge
volgd en men heeft goede hoop ge
kregen, dat ook in november het
kabinet-De Jong niet tot aftreden ge
noopt zal worden. De aandelenmarkt
werd deze week gunstig beïnvloed
door een betere stemming in
Wallstreet, waar de hoop op een
beëindiging van de oorlog in Vietnam
toenam; de obligatiemarkt onderging
een verdere stijging door de toe
vloeiing van vluchtkapitaal. met na
me uit Westduitsland. De kansen
voor de emissies van staatsobligaties
zijn daardoor beter geworden.
De Nederlandsche Bank heeft deze
week opnieuw dollars moeten kopen,
de grote reserve-valuta, vanwege de
voortgaande stroom van vluchtkapi
taal uit het buitenland. Het daggeld
was 37i pet, een symptoom van de
grotere ruimte, welke op de geld
markt is ontstaan. Overigens zou het
onjuist zijn uit de jongste ontwikke
ling reeds af te leiden, dat de rente
definitief aan het dalen is. Vluchtka
pitaal is een wankele basis voor een
daling van de rentevoet, omdat men
spoedig weer elders kan heentrekken.
Wij denken aan de monetaire situa
tie, welke onzeker is.
Als straks een nieuw kabinet in de
Duitse Bondsrepubliek optreedt en de
mark aan een nieuwe pariteit gebon
den 'wordt naar men zegt tegen 28
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Minister Becrnink
van Binnenlandse zaken heeft bij de
Tweede Kamer een beschikking ante
cedentenonderzoeken ingediend. Elke
sollicitant voor een vertrouwensfunc
tie bij de overheid wordt onderzocht
door de Binnenlandse Veiligheids
Dienst of de Militaire Inlichtingen
Dienst.
Zijn er bezwaren tegen de sollici
tant dan wordt hem dat schriftelijk
meegedeeld. Binnen acht dagen kan
hij daartegen in beroep gaan bij een
speciaal ingestelde adviescommissie.
Binnen drie weken moet de commis
sie het bezwaarschrift behandelen,
waarbij de sollicitant, bijgestaan
door een raadsman kan worden ge
hoord. Aan de hand van het advies
van deze commissie kan de overheid
haar besluit herzien.
De minister behoudt het recht
ambtenaren te ontslaan, als uit ge
dragingen zou blijken dat zij onder
alle omstandigheden niet meer hun
plicht getrouwelijk kunnen volbren
gen. De bewindsman heeft echter
geen behoefte meer aan dc lijst ver
boden kranten en tijdschriften.
averij aan boord van de Perya was
het grootst. Het schip werd van de
brug tot de voormast opengereten.
Snel zette het nog koers naar de
werfkant van de Nieuwe Waterweg.
Het schip kwam vlak tegen de stei
gers te liggen en begon slagzij te
maken naar bakboord. Teneinde ge
vaar van kapseizoen te voorkomen,
werd een zo goed mogelijke kabel
verbinding met de wal gemaakt. Aan
boord van dit schip bevonden zich
zestien mensen, waarvan de meesten
aan wal werden gezet.
De Ouwerkerk stoomde door naar
Wilton-Fijenoord en de Anvers kon
de boeien bereiken.
Vijf sleepboten snelden toe om de
Perya aan de kant te houden. Op het
dek van dit schip bevond zich een
aantal kosten met chemicaliën, die te
water raakten. Toen enkele daarvan
aan boord van schepen van de ha
venpolitie werden genomen, begon
nen zc te ontbranden. Men wist ge
vaar echter vrij spoedig te bezweren.
Uit een onderzoek naar de aard
van de lading bleek dat die voor een
deel uit metyl-chloride bestond, dat
geen direct gevaar opleverde.
Later in de avond werden twee
pompboten en twee drijvende bokken
uit Rotterdam naar de Perya gediri
geerd.