Directie NS gaf minister
voorlichting
verkeerde
'Kaas uit het knuistje'
is soms een serieuze zaak.
Als kinderen gebrek
aan kalk hebben.
Vervoer op West-Duitsland
belemmert handelsvrijheid
verliesgevend
Al jaren
Uitspraak parlement
over Drie van Breda
L
Schakel verwacht hard spel
Geen cent belastinggeld nodig
voor het goederenvervoer
Ka(b)belbaan
STUDIESTOP
TWEEDEJAARS
MEDICIJNEN
Initiatiefwet Kamerlid Van Schaik:
Zes wensen bij nieuw verdrag
Sombrero
voor Neil
Armstrong
Drie uren
eadeau
Lijsttrekkers
Zweven
5
WOENSDAG 1 OKTOBER 1969
M. W. SCHAKEL
geen cent
MINISTER BAKKER
winst?
Af. G. DE BRUIN
Een karwei op langlopende ter
mijn, maar als het weer enigszins
meewerkt, zal het wel van een
leien dakje gaan. Dit is de Long-
Lines, het kabelschip van de Ame
rikaanse telefoon- en telegraaf-
maatschappij, gisteravond uit Pro
vidence vertrokken om een tele
foonkabel aan te leggen van Rhode
Island tot de rrnd van het plateau
voor de Spaanse kust bij San Fer
nando.
Arabiertje (2)
De heer A. van Leeuwen uit Cannes
«telt voor, het handgranaten gooiende
Arabische jongetje voor heropvoeding
naar Israël te zenden. Want in Neder
land is het „te kil".
Joden houden van kinderen, zegt
hij, en ze zijn altijd goede vaders en
moeders geweest. Ik hou ook van kin
deren en tracht ook een goede vader
te zijn. Laten wij van het moderne
Israël a.u.b. geen afgod maken!
Overigens: die Arabische jongen zal
wel ouders hebben. Misschien is het
gewenst hen uit de ouderlijke macht
te ontzetten (als zoiets bestaat in zijn
vaderland). De heer Van Leeuwen
spreekt daar niet over. Hij rept zelfs
niet van hen te horen of hen in te
lichten.
Ziehier waartoe mateloze eenzijdig
heid drijft. Want de jongen in Israël
onderbrengen zonder toestemming van
ouders of voogden is doodgewoon kin
derroof en dus een misdaad. Wat de
heer Van Leeuwen gemakshalve ook
nog vergeet zijn de represailles die de
Arabische landen zouden nemen tegen
zo'n handelwijze. Hij vergeet ge
makshalve, dat in de Arabische lan
den nog enige tienduizenden Joden
wonen, die ook kinderen hebben....
Laten wij de zaak duidelijk stellen,
Dat die knaap heropgevoed moet wor
den spreekt vanzelf. Dat dit nu juist
niet in Israël kan is nèt zo duidelijk.
En zelfs in dit afschuwelijke geval
kan men niet buiten de Arabische ou
ders of voogden om handelen. Net zo
min als men een minderjarige verste
keling uit Rusland, de Balkanlanden.
Cuba of noem maar op, ergens in een
ander land kan laten heropvoeden.
Men moet de wereldsituatie en ook de
toestand in het Nabije Oosten leren
zien zoals ze is. Pas dèn kan men
zinvol handelen. Of is men vergeten
wat met eniee duizenden Griekse kin
deren is gebeurd tijdens de rode
opstand aldaar?
Alphen a. d. Rijn W. Boshuis
Hoe lanti nog? (2)
De heer H. Vlaardingerbroek heeft
zich afgevraagd hoe lang de protesten
van studenten nog „genomen" zullen
worden.
Gelukkig dat er nog e'en groep stu
denten is (en ook wel anderen) die de
moeite nemen om zich heen te kiiken
naar onze maatschappii (en ook in
groter verband: wereldmaatschaopii).
om daarin de rotte plekken te signale
ren.
En wat die welvaart betreft: voor
studenten blijft er ook niet zoveel
over van de 4snn gulden oer iaar
(maximale toelage) of minder, met
kamerhuren die kunnen oplopen tot
zo'n 125 gulden in de maand voor een
zolderkamer (totaal per jaar 1500 gul
den).
Maar je kunt ervan leven. Eigenlijk
zouden we allemaal wel van minder
kunnen leven. En het overschot zou
voor iets. nuttigs gebruikt kunnen
worden. Ik denk büvoorbeeld aan een
rechtvaardiger verdeling van het we
reldinkomen. voor betere le
vensomstandigheden voor die
mensen daar, ver weg. Ik geloof dat
daarover on1-- iets in de bijbel staat.
Rijswijk (ZH) Jim Kortland
(Van onze sociaal-economische redactie)
RIJSWIJK Bij de Nederlandse Bond van Protestants-christe
lijke beroepsgoederenvervoerders bestaat grote ontstemming over
het beleid van de directie van de Nederlandse Spoorwegen. De
president-directeur van de NS, mr. M. G. de Bruin, heeft een harde
onderhandelingspolitiek aangekondigd om ook de tekorten op het
goederenvervoer uit de schatkist gefinancierd te krijgen.
De heer AL W. Schakel, voorzitter
van de PCB, vindt dit een ontoelaat
bare houding van de NS-directie.
Voor het goederenvervoer van de NS
behoeft geen cent belastinggeld op
tafel te komen, aldus de heer Scha
kel, omdat de vervoerssector in het
particuliere bedrijfsleven dit ver
liesgevende vervoer van de NS ge
makkelijk kan overnemen. Wanneer
de heer De Bruin hard spel wil spe
len dan zullen we hem met hard spel
antwoorden, aldus de heer Schakel.
Het is naar het oordeel van de
PCB onnodig, dat de NS een verlies
lijdt van meer dan ƒ50 miljoen op
het goederenvervoer. Deze sector van
het bedrijf kan gemakkelijk afgesto
ten worden. De heer Schakel citeert
'hierbij de minister van verkeer en
waterstaat, die bij de behandeling
van de NS-Garantiewet vorig jaar in
de Tweede Kamer stelde, dat de
rijksbijdrage alleen verleend zal
worden voor het reizigersvervoer.
Het goederenvervoer van de NS zou
meer opleveren dan de eigen speci
fieke kosten en zelfs een positieve
bijdrage leveren tot het exploitatie
resultaat van het NS-bedrijf.
Onvoorstelbaar
Thans blijkt uit de
kostensplitsingsnota van de regering,
dat het goederenvervoer van de NS
in 1965 voor het laatst winstgevend
was, namelijk met ƒ9 miljoen. In
1966 sloeg dit bedrag om in een ver
lies van ƒ30 miljoen, dat in 1967
groeide tot 51,6 miljoen.
Terwijl de directie van de NS dit
wist, liet zij de minister vorig jaar in
de Kamer nog rustig verklaren, dat
het goederenvervoer winstgevend
was. De heer Schakel noemt deze
gang van zaken op z'n zachtst gezegd
onvoorstelbaar.
Op korte termijn valt de indiening
bij de Tweede Kamer te verwachten
van het wetsontwerp Financiering
sanering NS. De heer Schakel zal bij
de debatten in de Tweede Kamer een
frontale aanval openen op de NS-di
rectie. Naar zijn oordeel mag er geen
cent belastinggeld betaald worden
voor het goederenvervoer van de NS.
Ook wil hij duidelijk nagaan, hoe
de NS-directie het verlies van 50
miljoen op het goederenvervoer over
1967 heeft berekend. Hij vraagt zich
af, of hier wel een juiste verdeelsleu
tel is gebruikt. Bij een onjuiste ver
deling van lasten over het personen-
en goederenvervoer zou het verlies
op het soederenvervoer nog wel eens
groter kunnen blijken.
Onderzoek
De PCB heeft daarom besloten het
initiatief te nemen tot een nabereke-
ning van de NS-sleutel. Het Econo
misch Bureau voor het Weg- en Wa
tervervoer zal gevraagd worden dit
werk te verrichten; de minister zal
daartoe het nodige cijfermateriaal
beschikbaar moeten stellen. Ver
wacht wordt, dat het gehele georga
niseerde bedrijfsleven in de ver
voerssector zich achter dit initiatief
van de PCB zal scharen. Het Econo
misch Bureau zal kunnen vaststellen
of de verdeelsleutel juist is of niet.
„Wij laten ons niet met ons eigen
belastinggeld beconcurreren", aldus
de heer Schakel.
Als belangrijkste punten in het
wetsontwerp van de regering over
Financiering sanering NS, verwacht
de heer Schakel:
1. Plannen om de tekorten weg te
werken.
2. Opheffing van bedrijfsvreemde
lasten, waarbij de rekensleutel voor
het personen- en goederenvervoer
een rol zal spelen.
3. Sluiten van onrendabele lijnen.
Het beroepsgoederenvervoer ziet
met belangstelling naar het wetsont
werp uit en is voornemens de hoofd
directie van het NS-bedrijf fors te
genspel te leveren.
Wetsontwerp Veringa
DEN HAAG Minister Veringa
van Onderwijs en Wetenschappen
heeft zijn reeds aangekondigde
wetsontwerp ingediend dat het moge
lijk moet maken het aantal medische
studenten te beperken.
Het wetsontwerp beoogt in de
eerste plaats de instelling van een
commissie, die de minister moet ad
viseren over de van jaar tot jaar te
bepalen opleidingscapaciteit van de
medische faculteiten.
Wordt de uiterste grens van die
capaciteit overschreden, dan komt er
een vergelijkend examen en zal een
aantal van de voor het propedeu
tische examens geslaagden op een
wachtlijst worden geplaatst. Deze
studenten zullen voor het volgen van
het tweede studiejaar voorrang ge
nieten.
De op de wachtlijst geplaatste stu
denten kunnen in aanmerking komen
voor financiële steun.
Je zou zeggen dat het niet meer
mag voorkomen. En toch zegt
een onderzoek - zijn er nog
veel kinderen in ons land die
niet genoeg zuivel krijgen. Is
dat dan werkelijk zo
belangrijk Ja. Kinderen
hebben kalk nodig omdat hun
botten en tanden van kalk
'gemaakt worden'. In de groei
vraagt hun lichaam om véél
kalk, anders kén het gewoon
geen sterke botten en tanden
maken. Melk is het enige
voedingsmiddel dat genoeg
makkelijk opneembare kalk
bevat. Genoeg melk of yoghurt
drinken en kaas eten zijn dus
noodzaak. (Weet u dat één pond
kaas gemaakt wordt van 5 liter
melkt) Zo ziet u dat
kaas uit het knuistje
meer is dan zomaar
een hapje. Het is ernst.
Gelukkig geen bittere,
maar een lekkere
(Van onze soc.-econ. redactie)
RIJSWIJK De bijzonder
geringe groei van het Neder
landse vervoer over de weg naar
(Van onze parlcmentsredactie)
DEN HAAG Het Tweede-
Kamerlid dr. Th. E. E. van
Schaik (kath. v.) zal zijn pogin
gen voortzetten een uitspraak
uit te lokken van de Kamer
over de drie Duitse oorlogsmis
dadigers in Breda die, zoals gis
teren in een deel onzer editie is
gemeld, niet zullen worden vrij
gelaten. Dr. Van Schaik verwacht
dat de meerderheid van de Ka
mer vóór vrijlating is.
In welke vorm hij een Kamer-ui-
spraak wil krijgen, is og niet be
kend. Daarover zal in de eerstko
mende vergadering van de KVP-
fractie worden gesproken. Waar
schijnlijk zal de heer Van Schaik
een initiatief-wetsontwerp indienen.
Polak
„Doen we er in 1969 goed aan
deze ménsen zonder uitzicht op
vrijheid vast te houden voor mis
daden die ze lang geleden hebben
bedreven? Stemt dit nog wel over
een met onze rechtsopvattigen?"
Minister Polak van justitie stelde
gisteravond deze vragen in Scala
naar aanleiding van het besluit van
het kabinet de drie Duitsers niet vrij
te laten.
Uit dit televisie-interview bleek
dat de miister geneigd was de drie
niet langer vast te houden- -Een
mens. kan zo diep vallen dat het on
voorstelbaar is"', zei de minister,
„maar het blijven mensen."
Minister Polak ontkende dat het
lot van de „Drie van Breda", door de
fractievoorzitters in de Tweede Ka
mer te raadplegen, afhankelijk was
gesteld van een politieke grootste
gemene deler. De verdeeldheid over
de zeer menselijke vraag van de
vrijlating liep immers door alle
politieke partijen heen.
Een nieuwe wet zou een voor
waardelijke invrijheidsstelling m*
gelijk moeten maken- Voor een gra-
tieverleniging was immers geen en
kele grond- Bij de behandeling van
deze zaak is het de minister duide
lijk gebleken dat de gevolgen van
de misdaden van de drie nog steeds
zeer smartelijk zijn.
Apollo-ll-astronaut Neil Arm
strong (rechts) neemt hier een
sombrero in ontvangsttenoijl
zijn ruimtecollega Mike Collins
de handen van enthousiaste be
wonderaars drukt tijdens de over
weldigende ontvangst van de
Apollobemanning in Mexico-Ci
ty, de eerste stop van een 38-
daagse reis door 24 landen. Vol
gens Collins is hel doel van deze
reis de „rest van de wereld" te
laten delen in de „geest van de
Apollo".
Geen alarmerender geluid dan te-
lefoongerinkel in de zwartheid van
de nacht. Eerst val je in een se
conde die uren duurt in een droom.
Iets verwards van een trein die ver
trekt en een koffer die niet dicht
wil, je mist de trein maar zit er
toch in. De locomotief gilt en je
weet heel zeker dat locomotieven
tegenwoordig niet meer gillen. Het
gegil wordt gebel en dan is het
opeens de telefoon.
Met kloppend hart struikel je
naar het apparaat. Zielsbang dat
het zwijgen zal. Nog banger voor
wat het zeggen gaat.
Er komen onverstaanbare klan
ken uit de hoorn een heel langzaam
worden die toch tot woorden.
Franse woorden want het is een me
neer uit Parijs die iemand in Am
sterdam wil spreken. Ik heb er geen
flauw idee van hoe een Parijzenaar
moet draaien om zo'n gesprek tot
stand te brengen en wat is kengetal
in het Frans. Enfin, op een of an
dere manier leg ik hem uit dat Den
Haag een andere stad is en wens
hem succes.
Daar zit ik klaarwakker midden
in een slapende wereld, het is nog
op een stoelleuning. Hij verbeeldt
zich zeker op een boomtak te sla
pen. Langzaam doet hij een oog
open, rekt zich, strekt zich en klau
tert naar beneden, bedelt om een
aanhaling en trippelt naar de keu
ken. Ontbijten, waarom niet.
Dan zie ik mijn speeldingetje
staan. Miniatuur radiootje op batte
rijen uit verkoopje, waar ik nog nau
welijks van genoten heb. behalve
dan voor nieuwsberichten. Zou er
ergens op de wereld nu een mu
ziekje zijn?
Knopje indrukken, een zee van
klanken stroomt in de kamer. Klaar
wakkere muziek. Even later een Ita
liaanse omroeper die onverstaanba-
re dingen zegt. Dan een zanger die
Bon giorno tenort. Hoe vroeg begin
nen ze daar?
Even later een hevig getik dwars
- door de tenor. Hilversum I onl-
geen vijf uur. Poes Jeroen dommelt waakt en voorspelt weer met buien
hier en daar. Tot dusver is het voor
mij aldoor daar geweest en daar
reken ik vandaag ook op. Ergens
aan de helem glimt licht. De tijd
vliegt met muziekjes her en der.
Om zeven uur heeft Mao een pa
rade afgenomen. Hij leeft.
Naast Hilversum liggen de Bel
gen. Een sombere stem houdt een
soort arbeidsbeurs en roept om dat
in Antwerpen analisten dp acade
misch niveau gevraagd worden en
in Roesselaere schoenherstellers.
Een streepje verder is er net een
meneer in Gibraltar, die zegt dat
het een rustige nacht is geweest en
de telefoon nog werkt. Een opmer
king die mij in de ziel snijdt, want
zonder telefoon zou ik een rustige
nacht hebben gehad.
Als ik Hilversum II bereik, hoor
ik net „laatste zwaai". Gelukkig,
aan de ochtendgymnastiek ben ik
ontkomen.
Buiten knetteren de bromfietsen en
zoeven de auto's. De dag is er nu'
helemaal.
Met de agenda de gewone routine.
Die gekke Fransman was toch
eigenlijk een aardige kerel, hij gaf
me zo maar drie uren lummelen
cadeau.
en door Duitsland gedurende het
eerste kwartaal van dit jaar en
de uitzonderlijke toeneming van
het Duitse vervoer naar Ne
derland zijn voor de heer M. W.
Schakel, voorzitter van de Ne
derlandse Bond van Protes
tants-christelijke beroepsgoede
renvervoerders, aanleiding een
aantal eisen te formuleren met
betrekking tot het komende
nieuwe overleg tussen Neder
land en West-Duitsland.
In het lopende verdrag mag Neder
land per dag 1950 wagens op de
Duitse wegen hebben en omgekeerd
Duitsland 1950 wagens op de Ne
derlandse wegen. Dit loopt tot eind
1970. Op niet te lange termijn kan
echter reeds het begin verwacht wor
den van de onderhandelingen voor
een verdrag met Duitsland, dat op 1
januari 1971 van kracht moet wor
den.
Als punten, die bij dit overleg dui
delijk naar voren zullen moeten ko
men, noemt de heer Schakel:
1. Het voortdurend groeiende Ne
derlandse handelsverkeer wordt door
de Duitsers in een te nauw keurslijf
perst. De markten worden steeds
verder geliberaliseerd en de tarieven
aan de grens vrijwel afgeschaft,
maar via de beperking van de ver
voersmogelijkheden wordt toch indi
rect deze vrijheid weer ingeperkt. Dit
is in strijd met het principe van de
EEG. Via het vervoer komen weer
nieuwe contingenteringen tot stand.
2. Het huidige systeem dwingt bij
na tot overtredingen en is daarom
verderfelijk.
3. Het gelijke aantal van 1950 dag
vergunningen zowel voor ons land als
West-Duitsland is in hoge mate on
billijk, gelet op het verschil in om
vang van beide landen.
4. Nederland behoort tot de ver-
voersspecialisten in Europa, maar
door geforceerde maatregelen dreigt
onze groei overvleugeld te worden
door de groei van het Duitse vervoer.
5. Minister Leber beoogde met zijn
maatregelen de verlieslijdende Duitse
spoorwegen te bevoordelen. Dit is
niet gelukt, maar wel profiteert het
Duitse wegvervoer ten koste van het
Nederlandse vervoer.
6. Andere vervoerstechnieken zijn
niet aan beperkingen gebonden zoals
de Rijnvaart en het vervoer per rail.
Hier is een oneerlijke concurrentie
tussen de verschillende vervoerstech
nieken.
(Vervolg van pag. 1)
Het Kamerlid deed gisteravond een
felle aanval op het buitenlands be
leid van dit kabinet. „Het wordt hoog
tijd dat daar verandering in komt".
Met name de houding van de Wester
se landen ten opzichte van de Oost-
europese communistische staten, ver
toont een duidelijk gebrek aan visie.
„Alle communisten, of ze nu uit Roe
menië, Tsjechoslowakije en Zuidsla-
vië komen of uit Polen, Hongarije of
de DDR, worden over één kam ge
schoren. De regering schiet hier zeer
ernstig tekort".
Moeilijk
Mr. Aantjes gelooft dat het kabinet-
De Jong het goed doet, ondanks de
zeer moeilijke positie die het in de
Nederlandse politiek inneemt. Aan de
ene kant de opposotie die elke gele
genheid in de Kamer aangrijpt om
het heengaan van De Jong te eisen.
Aan de andere kant de drie christe
lijke partijen, die wel loyaal zijn,
maar keer op keer duidelijk verkla
ren er niets voor te voelen dit kabi
net inzet van de verkiezingen te ma
ken." Een weinig aanlokkelijk pers
pectief voor deze regering," aldus mr.
Aantjes.
Volgens hem doet het er weinig toe
met welke partner de drie christe
lijke partijen in 1971 in zee gaan,
PvdA, VVD of D '66. De grote conti
nuïteit in het beleid moet toch van de
drie christelijke partijen komen. VVD
en PvdA brengen alleen een nuance
verschil.
De tweede wedstrijd voor de -
eerste ronde van het toernooi om de
Europese beker voor bekerwinnaars j
tussen PSV en Rapid Wien zal van-
avond worden geleid door de Portu- j
gese arbiter Campos. Hij wordt ge- i
assisteerd door zijn landgenoten j
Alexandre en Dias Nunes.
TJET zwevende bestaan van de Duit
se mark, dat niet noodzakelijk
op revaluatie hoeft uit te lopen, heeft
een goede kant omdat het voorlopig
een eind maakt aan het ondergraven
de werk van speculanten.
Een nieuwe monetaire crisis, waarin
ook andere valuta's meegesleept zou
den worden, is voorkomen. Bonn
heeft nu gelegenheid de gevolgen van
vrijlating van de koers van de merk
te overzien.
Na verloop van tijd kan in een sfeer
van betrekkelijke rust een beslissing
worden genomen. Mogelijk wacht men
daarmee totdat een nieuw coalitie
kabinet is gevormd, zodat dit niet aan
handen en voeten gebonden is.
Minister Schiller, die al bijna een jaar
achtereen revaluatie heeft gepleit,
weigert thans toe te geven dat de
jongste maatregelen een verkapte op
waardering zijn, in afwachting van
een definitieve.
Hoe dan ook de Duitse stappen
(vrijlating van de koers van de mark
en compenserende maatregelen ter
bescherming van de Duitse boeren)
hebben ook zeer bedenkelijke kan
ten, met name voor Bonns Europese
partners.
In Nederland wordt de zaak hoog
opgenomen, omdat het duurder wor
den van de mark de prijzen vanuit
Duitsland ingevoerde goederen om
hoog brengt en het landbouwbeleid in
de Europese gemeenschap in gevaar
komt.
De prijsverhoging zal na verloop van
tijd doorwerken, en de Nederlandse
huisvrouw zal tot de ontdekking ko
men dat zij voor talrijke produkten
meer moet betalen dan vóór de jong
ste manipulaties met de mark.
Ook de boeren en tuinders, die toch
al niet erg met de Europese gemeen
schap weglopen, zullen niet alleen
als gevolg van de compensatie voor
de Duitse landbouw met nog meer
onzekerheid moeten leven.
Eerst heeft Frankrijk ter gelegenheid
van de devaluatie van de frank dc
land bouw klok in Europa jaren terug
gezet. Nü hebben de Duitsers het
Franse voorbeeld gevolgd. Er moet
bijna weer van de grond af worden
begonnen.
Optimisten merken op, dat het mis
lukken van het Europese landbouw
beleid wellicht toetreding van Enge
land tot de gemeenschap zal verge
makkelijken. Want juist op land
bouwgebied waren er grote moeilijk
heden.
Dit optimisme kan echter nauwelijks
de aandacht afleiden van de schade
die kleinere landen als Nederland
moeten lijden, als de grote partners
hun eigen problemen oplossen zon*
der zich aan de spelregels (e houdeni