FUSIE VAN REDERIJEN Commentaren l0' CA°É CNV wil medewerking aan loonoverleg niet opzeggen Aardschokken in Zuid-Afrika gevulde - spekschnitzels Gezondheid Beatrix zeer goed Naar een der grootste wereldbedrijven Loon berciacl NKV deelt standpunt van NVV, Fusies Zichzelf MINSTENS TIEN DODEN Duitse liberalen maken kans op Buitenlandse zaken SPREUK (rita) Dodental in Tunesië al bijna 250 Meer wind Nieuwe Leidse Comraiait Dinsdag 30 september 1969 50ste jaargang Directeur: F. Diemer Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer Hoofdkantoor Leiden CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING „Stantvastich is ghebleven mijn hert in teghenspoet!" Steenstraat 37 Postbus 76 Telefoon 31441 Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10 •Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur Mittfvlijk ook 1 VN' orbijj Vloot ran 200 schepen Gisteravond, heeft het centraal overlegorgaan van de vakbonden zich in Utrecht beraden over de toestand, ontstaan na de aan neming van de Loonwet. Hier de voorzitters van de drie vak bonden, van links naar rechts J. Lanser (CNV). A. H. Kloos (NVV) en P. J. J. Mertens (NKV). (Vc nze scheepvaartredakteur DEN HAAG De gezond- Beatrix, heidstoestand van prinses die in de loop van de volgende maand haar derde kind verwacht, is bijzonder goed. Dit is gisteren mee gedeeld nadat prof. dr. A. A. Haspels op Drakensteyn was geweest voor een routine-onderzoek. Het is de bedoeling dat de beval ling geschiedt in .het academisch zie kenhuis in Utrecht. De Prinses zal behalve door prof. Haspels ook wor den bijgestaan door hetzelfde me disch team dat assisteerde bij de ge boorte van de prinsen Willem-A- lexander, Maurits en Johan Friso: prof. Plate, die als consulent van prof. Haspels zijn medewerking zal verleden, de kinderarts dr. J. Druk ker, de anesthesist G. M. M. Nijhuis en de hoofdverpleegster mejuffrouw C. L. van Beuzekom. ROTTERDAM Drie mogelijk vier van de grootste rederijen van ons land willen samengaan. Het zijn de Konink lijke Java-China Paketvaart Lijnen (KJCPL), de Koninklijke Rotterdamsche Lloyd (KRL) en de Stoomvaart Maatschappij Nederland (SMN). Er zijn besprekingen aan de gang om te onderzoeken of het wenselijk en mogelijk is tot een fusie te komen. Ook wordt na gegaan de Vereenigde Nederlandsche Scheepvaartmaatschappij (VNS) bij het samengaan te betrekken. De raad van beheer van de VNS is bereid tot medewerking. PRAAG Het nieuwe lid van het presidium van de Tsjechoslowaakse communistische partij, Josef Kemp- ny, heeft een nieuwe Tsjechische re gering gevormd. Kempny is tevens vice-president van de federale rege ring. Het kabinet komt in de plaats van de gisteren afgetreden regering van Stanislaf Razl. Deze bekleedt thans het vice-premierschap. Als de fusie doorgaat, zal een van de grootste scheepvaartbe drijven ter wereld zijn ontstaan. De drie rederijen beschikken ge zamenlijk over een vloot van ongeveer 200 vrachtschepen, met een totaal draagvermogen van circa twee miljoen ton. Het gesprek om tot een fusie te ko men vloeit direct voort uit de aanbe velingen die het begin dit jaar ver schenen „Rapport-Ooyevaar" doet. Dit rapport bepleit een vérgaande samenwerking tussen rederijen, ten einde het Nederlandse lijnvaartbe- drijf te kunnen redden en consurre- rend te kunnen maken t.o.v. het bui tenland. CONTAINERS De achtergrond van de fusiebe sprekingen is zonder twijfel de komst van containers op een aantal routes die de rederijen bevaren: Verre Oos ten, Australië. Zondel- samenwerking in dit verband (zeer hoge investerin gen voor schepen en containers) is het moeilijk zich te handhaven tegen de felle internationale concurrentie. Inmiddels zijn er al enkele concrete stappen gezet op weg naar de con- tair.erisatie. De VNS bestelde in ok tober 1968 bij Van der Giessen-De Noord een containerschip van 33.000 ton, bestemd voor de vaart op Austra lië. In juni van dit jaar werd bekend, dat de KRL. de VNS en de SMN drie containerschepen willen laten bouwen van ongeveer 35.000 ton. De bouw zou een investering van zeker 250 miljoen gulden vergen. Door hun hoge snelheid (26 mijl) en de grote capaciteit (1800 contai ners) zijn drie van dergelijke sche pen in staat evenveel lading te ver voeren als achttien conventionele schepen. De berichten over deze container opdracht zijn niet nader geconreti- seerd. De KRL zei enkele dagen later dat er nog geen zekerheid bestond over het aantal schepen, de afmetin gen en de snelheid. De maatschappij VOOR IEDER DIE NU EEN NIEUWE BONNEE OPGEEFT. I Gezellige kaars in een glas Terwijl hij de lucht in uw kamer zuivert, ver spreidt hij een heerlijk frisse geur. Ik geef op als nieuwe abonnee; Als beloning voor mijn aktiviteit ontvang ik een "Gouda Bouquet". De nieuwe abonnee krijgt onze krant veertien dagen gratis. stelde toen ook: „Er moeten nog vele andere zaken geregeld worden voor dat de rederijen een definitieve be stelling voor containerschepen plaat sen." KJCPL, KRL en SMN zijn finan- cieel-techniscli reeds nauw aan el kaar verbonden in de Nederlandse Scheepvaart Unie, een houdster maatschappij van aandelen. Deze bezit de meerderheid van de aan delen van de drie bedrijven: van de SMN 75 pet., van de KRL 76 pet., en van de KJCPL 54 pet. CROOTSTE De drie zijn de grootste lijnvaart- rederijen van ons land; daarnaast hebben ze ook belangen in de tank en de tramp vaart. Twee andere grote lijnvaartrede- rjjen zijn de Holland-Amerika Lijn en de KNSM. Deze zijn niet bij de besprekingen betrokken, omdat de schepen van deze rederijen andere trajecten bevaren. De drie zitten vooral op het Verre Oosten, Afrika. India/Pakistan/ Australië en de Stille Oceaan: de HAL en de KNSM varen op de twee Amerikaanse continenten. De VNS, die dus mogelijk ook bij de fusie zal worden betrokken, is het gezamenlijke eigendom van zes rederijen. Het zijn de vijf genoemde en tevens Phs. van Ommeren, ge specialiseerd in tank- en vrachtvaart. De Holland-Amerika Lijn en de KNSM stelden zich in de loop van dit jaar al gereserveerd ou ten aan zien van een verdere nationale sa menwerking van lijnrederiien. Op de jaarvergadering van KNSM zei de directie dat men positief stond ten aanzien van samenwerking, maai maar de eigen identiteit wenste te behouden. Mr. J. J. Fok™-*, president commissaris van de HAL. zei dat zijn maatschappij ernstig dacht in de richting van samenwerking op internationale basis. Het afstoten van conventionele schepen vindt thans regelmatig plaats. In de eerste zes maanden van dit jaar zijn 20 grote vaartschepen naar het buitenland verkocht. (Zie ook pagina 7) AP GEBIED na gebied zet het con- centratieverschünsel zich voort. Scheepsbouw, banken de scheep vaart blijft niet achter. Men kan er vandaag tn de krant van lezen. Het zal alles wel nodig en nuttig zijn. Concurrentie en technische ontwikke lingen dwingen ertoe. Tegelijk echter ontsaan er samenballingen van macht, en we kunnen ons de gevoelens van onbehagen denken die er vooral bij jongeren bestaan. Maken zü nog toe komst, of maakt de toekomst hen? Bij al dit soort fusies verdringen el kaar de gedachten. Er zit in het ver schijnsel iets griezelig dwangmatigs, juist in die schijnbare onvermijde lijkheid. Soms lijkt het. ol' concentre ren als zodanig iets normatiefs aan het worden is. Maar of het uitslui tend winst is? Met name ook in het menselijke vlak? Misschien is het niet helemaal billijk, dit juist te zeggen bij deze laatste fu sie. Het geldt immers het verschijnsel in zijn totaliteit. Maar moet het, naast al het andere, toch óók niet eens ge zegd wórden? QNZE SYMPATHIE is bü het CNV dat, anders dan het NKV. het NVV niet heeft willen volgen in het opzeg gen van medewerking aan het loon politieke overleg. Niet dat het CNV tegen de loonwel- Roolvink niet ook zijn ernstige be zwaren heeft. Maar in de eerste plaats is het nog geen wet wat zal de Eerste Kamer doen? en opzeggen I van overleg brengt ook al niet verder. In een democratische samenleving zijn andere mogelijkheden om van zijn ontstemdheid te laten blijken. Sterker dan wie heengaat is wie be- reid blijft zijn bijdrage te leveren aan de gemeenschappelijke verantwoorde- I lijkhcid. Trouwens, NVV-voorzitter Kloos had ook wat minder de schijn kunnen wekken, met zijn NVV de richting te willen aangeven. Dat was niet best gespeeld. Nu heeft hij nóg minder grond tot verwijten aan het CNV. Het had ons genoegen gedaan, indien het ook door het NKV zo was gezien. (Van onze soc.-econ. redactie) UTRECHT De drie vak- centralen hebben gisteravond ondanks urenlang vergaderen geen overeenstemming kunnen bereiken over hun houding ten aanzien van de niemvc loonwet. Het NKV viel het standpunt van het NVV bij, maar het CNV wei gerde, alle medewerking aan de Loonwet op te zeggen. NVV en NKV zullen nu niet langer meedoen aan het loonoverleg in de Stichting van de Arbeid en de Sociaal- economische raad en bovendien ook gesprekken met de regering over de loonpolitiek weigeren. Het CNV noemt artikel 8 van de j Loonwet, waarin een ingreep van de J regering ih afzonderlijke cao's wordt mogelijk gemaakt, onaanvaardbaar. I Het christelijk vakverbond vindt de Loonwet altijd nog op betere wijze liet belang van de werknemers die nen dan het Buitengewoon Besluit Arbeidsvoorwaarden, dat tot nog toe steeds de loonpolitiek heeft bepaald. In het BBA heeft de regering aan zienlijk grotere bevoegdheden om in te grijpen in het loonbeleid dan bij de nieuwe Loonwet. m Inzenden aan Bureau van dit blad hokje zwart maken naar keuze^ KAAPSTAD Het zuidooste lijk deel van Zuid-Afrika is gisteravond geteisterd door een serie zeer krachtige aard schokken, die aan ten minste tien mensen het leven hebben gekost. Het aantal gewonden is nog niet bekend. De aardschokken troffen gebieden van verscheidene honderden vier kante kilometers tussen Kaapstad en Durban. Een van de schokken was zo hevig dat de naalden van de seismo- grafen doorsloegen. Met name in Kaapstad ontstond grote paniek onder de bevolking. Veel mensen onder wie vrouwen met kinderen in nachtgewaad vluchtten de straat op. Het zwaarst getroffen gebied is het schiereiland ten zuiden van Kaapstad, waar veel kleine boeren dorpen liggen. Hier werd grote scha de aangericht ën ontstonden bran den. Zeven do«len Alleen al in Tilbagh, een plaatsje honderd kilometer ten noord - oosten van Kaapstad, kwamen zeven men sen om het leven. Geen enkele wo ning in dit dorp bleef onbeschadigd. Ook in het nabijgelegen stadje Wol-* seley, richtten de aardschokken, die enkele minuten duurden, grote ver woestingen aan. Er ontstonden ook grote bosbranden. In Durban, Port j Elizabeth en Kaapstad werden de te- I lefoon- en telegraafverbindingen ver broken. Deskundigen van hel observato rium in Johannesburg beschreven de j bevingen als de ergste sinds de grote Zoeloeland-aardbeving in 1932. Ver wacht wordt dat nog meer schokken zullen volgen. Daarom heeft het CNV geweigerd samen met de beide andere vakcen- tralen een beroep op de Eerste Ka mer te doen de nieuwe Loonwet als nog te verwerpen. Hoewel met name het NVV bijzon der gesteld is op meer samenwerking van de drie vakcentralen, heeft voor zitter Kloos de prijs van dc Loonwet hiervoor te hoog gevonden. Hij gaf gisteravond toe dat in de samenwerking van de vakcentralen een stap terug is gedaan, maar hij zei met nadruk dat het niet tot een breuk is gekomen. Er blijven volgens hem nog tal van mogelijkheden tot samenwerking over. In CNV-kring kon men de opvat ting horen, dat de nieuwe Loonwet duidelijk aantoont dat er verschillen bestaan tussen de drie vakcentralen en dat dc kreet „Iedereen doet het zelfde" niet waar is. Concessie Het NKV zal nog wel medewer king verlenen aan de algemeen ver bindendverklaring van cao's en het vaststellen van bindende loonregelin gen. Deze concessie is eigenlijk incon sequent van het NKV, omdat ook deze vorm van medewerking in de Loonwet is vastgelegd. Kennelijk wil het NKV niet zover gaan dat er geen cao's meer tot stand kunnen komen. Op deze wijze wordt voorkomen dat de belangen van de eigen werkne- mers aanzienlijk schade zouden on dervinden, j NKV en CNV maken het op deze I wijze mogelijk dat in de bedrijfstak ken het loonoverleg normale door gang kan vinden en de nieuwe cao's op tijd in werking kunnen treden. Het NVV kan zijn protesthouding vol houden zonder dal zijn leden bena deeld worden in arbeidsvoorwaar den. Stakiug Binnen dc kring van het NKV heeft bij het nemen van de beslissing over de Loonwet de stakingsmogelijk heid een rol gespeeld. De juridisch adviseur van het NKV, mr. Th. E. E. van Schaik, te vens lid van de Tweede Kamer, staat op het standpunt dat tegen een in greep van de minister in een cao op basis van art. 8 van de Loonwet, lekker eten tips geen staking mogelijk is, omdat dit een politieke staking zou zijn en dus een onrechtmatige daad. Hier dreigt naar het oordeel van de heer Van Schaik een gevaarlijke conflictsitua tie. Het NKV betreurde het dat het NW zonder overleg met de andere vakcentralen de nieuwe Loonwet had afgewezen en dat het CNV ondanks grote bezwaren tegen de wet zich zonder vooroverleg bereid had ver klaard tot medewerking aan de uit voering van de Loonwet. BONN Het dingen van de twee grootste Duitse partijen. de CDU/CSU en de SPD, naar de libera len (FDP) als coalitiepartner heeft gisteravond een hoogtepunt bereikt. FDP-parlijleider Walter Scheel kan zowel in het geval van een coalitie met de CDU/CSU als met de socia listen minister van buitenlandse za ken worden. Naar verluidt zou één van de coali tie-kandidaten de FDP voorts zes mi nistersposten hebben aangeboden. Elke mode is tweemaal be lachelijk: eenmaal aan haar begin en eenmaal aan haar einde. WERTHEIMER TUNIS Hel dodental als gevolg van overstromingen in Tunesië is reeds gestegen toot bijna 250. Vijftig duizend mensen zijn dakloos gewor- I den. Het woedende water vernielde I twintigduizend gebouwen. De over stromingen waren het gevolg van drie dagen voortdurende regenval, waaraan zondag een eind kwam. Het Internationale Rode Kruis heeft een beroep op de wereld ge- I daan de slachtoffers met tenten, de kens en medicamenten te helpen. Meem magere speklappen en snijd deze open. Vullen met kaas of ham. 8raden. Opdienen met boerenkool of Brussels lof. een goed stuk vlees hoort erbij Geweigerde lift. Zoo en maan 1 oktober zon op 6.40, onder 18.18; maan op 20.21, onder 13.52; 3 okt. L.K. DE BILT Veranderlijke be wolking met plaatselijk enkele buien. Zwakke tot matige zuid westelijke wind. Later matige tot krachtige, aan de kust mogelijk tot hard toenemende wind tussen west en noordwest. Vannacht minder koud. Morgen overdag iets lagere temperaturen dan vandaag. DE BILT De afgelopen nacht bevond ons land zich on der invloed van een uitloper van een hogedrukgebied, waar van het centrum ten noordwes ten van de Azoren lag. Hierdoor was er weinig wind en kon op plaatsen waar vrywel geen be wolking was, de temperatuur tot onder het vriespunt dalen. Al leen in Zuid-Limburg regende het langdurig. Hier werd het dan ook niet kouder dan acht. graden. Vooruitzichten voor donder dags Aantal uren zon: 2 tot 8; min. temp.: omstreeks nor maal; max. temp.: 0 tot 4 graden I onder normaal: kans op een droge periode van I minstens 12 uur: 70 procent: kans op een geheel droog et- I maal: 50 procent'. 1

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 1