'Ik kijk niet om in wrok'
Raad Leiden wil best een
lift bij drie woonlagen
Piet Hoenderdos na anderhaljaar galerie:
Avond van
eenakters
Klaar-over-moedei
in Leiderdorp
Strijd om het bestaan
belangrijker dan kunst
Creatief Centrum Voorschoten
heeft attractief programma
Boschgeest wil geen
doorgaand verkeer
Aandrang op regering via motie
NIEUWE LEIDSE COURANT
4
DINSDAG 23 SEPTEMBEI
(door Kees de Leeuw)
LEIDEN Het Leids Akadeniisch Kunstcentrum zal 1
oktober galerie Walenkamp, de galerie van Piet Hoen-
derbos sluiten. Een aantal tentoonstellingen, dat op na
tionaal niveau als uitstekend werd beoordeeld, maar in
Leiden verstikte in het provincialisme, heeft in de afge
lopen anderhalf jaar de witte ruimte in de Nieuwsteeg 11
gevuld. Het is verheugend, dat het LAK in staat is geble
ken dit project aan te kunnen, maar er is ook teleurstel
ling over het totale gebrek aan belangstelling van h.v.
hoogleraren, lectoren en wetenschappelijke staf.
Dit staat te lezen op de uitnodi
ging. die het LAK voor de laatste
keer deze maand heeft verstuurd.
Anderhalf jaar geleden begon een
enthousiaste Piet Hoenderbos (23),
die toen Nederlands jongste galerie
houder was. met het brengen van
tentoonstellingen in de galerie aan
de Nieuwsteeg. In die periode heeft
hij getracht de Leidse bevolking iets
te laten zien van wat er momenteel
door hedendaagse kunstenaars
wordt gemaakt.
STRIJD OM HET BESTAAN
BELANGRIJKER DAN KUNST
Kan je iets zeggen over je er
varingen in die anderhalf jaar
In het begin was het allemaal vry
positief. Ik heb een vrij grote aan
loop gehad en ook redelijk verkocht-
Ik heb uips en downs gehad. Een
piek was natuurlijk de „248 objek-
len". maar daarna is het een poosje
weer slecht gegaan. Toen kwamen
er erg weinig mensen. En nu ik
kaartjes rondstuur met erop „Uit
verkoop-tentoonstelling", loopt het
hier storm.
Uitverkoop
Komt dat door het woord uit
verkoop. Dat de mensen denken, dat
hier iets is te halen
Ik weet het wiet. .Dat zou wel
kunnen, 't Is in ieder "geval nu weer
behoorlijk druk.
Maar je kijkt niet in wrok
om
Nee, hoor, helemaal niet. Het is
voor mif een ontzettend leuke pe
riode geweest. Ik heb erg veel ge
lachen, maar daarnaast is het ook
vervelend geweest. Ik heb het vrij
wel in m'n eentje gedaan. D.w.z. dat
ik voor elke vier weken zo'n 400 uit
nodigingen moest laten drukken, ver
zenden. bepostzegelen en dat soort
dingen. Daar heb ik min of meer wel
een dagtaak aan gehad. Zonder er
voor betaald te worden.
Je weet, ik studeer kunstgeschiede
nis en dit heeft er toch wel mee te
maken. Het is een soort praktijkerva
ring. Een soort stage, maar die ik dan
helemaal onafhankelijk zelf heb kun
nen regelen.
Motieven
Is je studie in die anderhalf
jaar de mist ingegaan
Nee, hoor, niet eens. Ik heb zelfs
in die tijd m'n kandidaats gehaaid
(lacht). Natuurlijk heeft het wel
vertraging opgeleverd. Dat kan niet
anders.
Wat zijn nu de motieven ge
weest om de galerie dicht te doen
Verschillende, 't Belangrijkste is
wel geweest, dat ik het niet kon
blijven doen. De studie. Gedeelte
lijk moeilijkheden in het vinden
van een opvolger- Ook teleurstelling
over de weinige belangstelling. En
voor het LAK de daaraan verbon
den financiële consequenties. Ze
kannen natuurlijk niet eeuwig door
gaan met er per maand zoveel hon
derd gulden in te stoppen. Hoewel,
ik weet helemaal niet hoe die be
dragen liggen. Ik weet niet of het
honderd gulden was. Misschien is
het wel een paar tientjes geweest.
In ieder geval hebben we erop ver
loren.
Universiteit
Is nu de belangrijkste factor
niet geweest het gebrek aan belang
stelling
Waarschijnlijk wel de doorslagge
vende factor, (wijs hem op de tekst
op de uitnodiging). Die tekst is niet
van mij. Ja, ach, het is wel waar,
wat er staat. Ik vind het voor zo'n
kaartje nou niet zo geschikt, maar
de tekst op zichzelf, daar sta ik wel
achter.
Het verwijt is vooral gericht
tegen de universiteit
Ja, natuurlijk. Het LAK had de op
zet, de galerie in de belangensfeer van
de universiteit te trekken. Dat is erg
slecht gelukt. Het is gewoon teleur
stellend te zien hoe weinig mensen
ook maar de moeite nemen eens te
komen kijken. Eventueel te komen
kijken (ironisch). Er staat: totale ge
brek. Dat is niet helemaal waar na
druk op helemaal). Een paar mensen
zijn zeer regelmatig gekomen. Daar
ben ik blij om.
hl drommen
I Zijn dat mensen geweest, die
ambtshalve daarmee te maken heb
ben
Ja, ook wel, maar ook anderen-
Mensen van het LAK bijvoorbeeld.
En prof. T. H. Lunsingh Scheurleer
natuurlijk. Die had echt belangstel-
ling en met hem kon je er ook over
i^aten, maar dat is één van de wei
nigen uit het corps van hooglera
ren. Bovendien wil dit niet zeggen,
dat mensen, die niets met de uni
versiteit te maken hebben, wel in
drommen zijn komen opzetten.
Hoe was dan de verhouding
universiteit-burgerij
Daar heb ik natuurlijk helemaal
geen statistisch materiaal over. Glo
baal geloof ïk wel, dat toch de uni
versiteit het grootste aandeel heeft
geleverd. Dus studenten.
Voor mij is het zeer essentieel,
dat deze tegenstelling eigenMJk niet
ter sprake hoort te komen. Ik ben
binnen het LAK bezig deze instel
ling open te leggen. Er geen exclu
sief iets voor studenten meer van te
maken.
Alternatief
Vertelt het waanzinnig te vinden
dat studenten bepaalde culturele
voordeeltjes zouden hebben boven
anderen op het gebied van toneel,
film en dans. Hé, diié hele scheiding
vind ik onzin. Er wordt toch ook
geen onderscheid gemaakt tussen de
timmerlieden en de burgerij-
Zou je een oorzaak kunnen
noemen voor het gebrek aan be
langstelling, dat er bij de mensen
bestaat voor kunst
Ja, daar heb ik wel een bepaalde
theorie over. Het is geen privé-
theorie. De mensen hebben geen tijd
en geen keuzemogelijkheid om zich
met kunst te bemoeien. Om zich er
voor te interesseren. Er is geen al
ternatief op 't ogenblik. Ze noemen
het altijd zo aardig: de strijd om hel
bestaan, maar die is nog altijd in
zo hoge mate aanwezig, het dage
lijks werk legt nog zozeer beslag op
de mensen, dat ze gewoon géén tijd
hebben (zegt dit met nadruk) voor
kunst.
Een ander facet is- dat er de
mensen nooit op een of andere ma
nier op gewezen wordt. In het on
derwijs ontbreekt het totaal. Met
de Mammoet is het er bovendien
niet op vooruit gegaan. Dat is voor
mij een onbegrijpelijke zaak. De
mensen wordt wel geleerd te reke
nen en ze krijgen onderricht in ta
len, maar enig besef van cultuur
wordt ze helemaal niet bijgebracht.
Daarom houdt die BKK-actie mij
ook bezig. Die kunstenaars signale
ren het ook.
Goed. Je hebt het nu steeds
wel over tijd. maar er wordt toch
ook gezegd, dat de mensen steeds
meer vrije tijd krijgen. Dat men niet
weet. wat men met die tijd aan
moet
Ja. dat is inderdaad waar-
Autofolders
Je bedoelt, dat ze liever op
hun vrije zaterdag hun autootje
gaan wassen dan dat ze naar een
galerie gaan
Wat ik net al zei, ze hebben niet
kunnen ontdekkendat er voor dat
autootje wassen een alternatief be
staat. Dat dat wassen niet per se
nodig is. Dat je echt niet per se te
levisie hoeft te kijken. Kenmerkend
is misschien wel het bekijken van
autofolders. Welk merk je zult gaan
kopen. Begint opeens te lachen en
zegt: ik zie dat al voor me, een wijk
vol met mensen, die allemaal auto
folders zitten te bekijken. Erg grap-
pig.
Afgezien van het irreële is dat voor
de meeste mensen een aannemelijker
vorm van vrijetijdsbesteding dan zich
te bemoeien met kunst.
Iets dichter
Zie je dan mogelijkheden om
„de kunst onder het volk te bren
gen
Ik zie wel mogelijkheden om de
kunst iets dachter tot het volk te
brengen, maar ik zie binnen dit
systeem niet de mogelijkheid voor
een echte werkelijke integratie.
Dat kan alleen in een niet-kapi-
talistische maatschappfjvorm-
Dan kom je toch weer bij het
punt, dat mensen, die geld hebben
kunst kunnen kopen. Dat is ook
één van de grieven van dc BBK.
Niet alleen omdat ze meer geld heb
ben om kunst te kopen, maar ook
omdat ze zich vrij kunnen maken
om ernaar te kijken. Omdat ze zich
kunnen ontworstelen aan de druk
van de maatschappij. Ook psycho
logische druk.
Cultuur
Maar je kunt je toch wel voor
stellen, dat iemand, die de hele dag
aan een draaibank staat, 's avonds
niet nog eens naar een galerie gaal.
Precies. Dat kan hij niet opbren
gen en dat kan ik me ook volledig
PIET HOENDERDOS:
niemand hoeft het van mij goed
te vinden.
Foto Dirk Ketting/V. d. Horst
indenken. Er wordt wel over ge
schreven in de kranten, maar hij
denkt, dat dat niet iets voor hem
is. In deze maatschappij is dat ook
niet belangrijk voor hem, wordt
gezegd, (zeer vereenvoudigd), om
dat het geen winst opbrengt.
Dat is natuurïijk onzin. Het is
wel nuttig, 't Komt alleen, omdat
we nuttig identificeren met winst
maken.-
Ik breng een bepaalde kunstvorm
die helemaal niet aansluit bij wat
de mensen dan eventueel nog wei
als kunst ervaren. Voor hen zijn
dat beroemdheden als een Rem
brandt. Dat ervaren ze niet als
kunst, omdat het dat is, maar omdat
het in een museum hangt en ieder
een zegt, dat het kunst is. Waarom
is Karei Appel goed
248 objecten
Welke kunstenaars heb je zo
met extra veel plezier hier ge
bracht
Oh, allemaal eigenlijk wel. De
mensen, die ik hier gehad heb, wa
ren toch allemaal wel op zekere
hoogte erkend. Naar mijn idee is
het een aantal van de allerbelang
rijkste kunstenaars in Nederland.
Die Dibbets-Boezem-Van Elk-ten-
toonstelling met die rietpluimen
was een première voor Nederland.
Als eerste had ik ze met z'n drieën
hier en daarna kwamen ze pas in
LEIDEN Een avond met acht
éénakters is een soort uitdaging
naar twee kanten. Naar die der
spelers, om op één avond verschil
lende typen te moeten waar maken
en naar de kant van het publiek,
dat dit allemael moet verwerken.
Telkens geconfronteerd worden met
andere omstandigheden is een vrij
vermoeiende geschiedenis ivant de
regelmatig terugkerende ontspan
ning in een avondvullend stuk heeft
men bij éénakters nauwelijks. Men
blijft in de spanning zitten.
Een ander belangrijk punt is na
tuurlijk wat de acht schrijvers te
bieden hebben. Het gaat in alle
gisteravond in de schouwburg ge
speelde stukken om het huwelijk
en iedere schrijver neemt een pro
bleem, zo men wil een situatie, bij
de kop. We vonden de stukken niet
van gelijke kwaliteit.
„Norma" van Alex Owen was
goede lectuur voor een damesblad
en in „Rustplaats" had David
Campton het gevoel te veel inge
ruild voor sentimentaliteit. Elsje de
Wijn en Jules Hamel wisten er niet
zo heel veel van te maken. „Zil
veren bruiloft" van John Bowen
haalde het ook niet Wat dit paar
het best lukte was „De veilige ha
ven" van Saunders. Het waar ma
ken van oudere mensen is voor hen
een moeilijke opgave. Zij blijven
te veel verklede jongeren.
De tegenstelling met Frans
Vorstman en Henny Orri was groot.
Deze twee kunnen ook met een
minder goede tekst doen wat ze
willen. Uitstekende prestaties gaven
ze in „Nacht" van Pinter en in
„Nulpunt" van Ayckbourn. In al
deze éénakters is het contact er
gens verloren, maar in dit laatste
stuk wisten Vorstman en Henriy
Orri de dramatiek voelbaar te ma
ken van twee mensen die geen
contact meer hebben en toch nog
zo dichtbij elkaar staan.
Dit stuk en dat van Pinter wa
ren de hoogtepunten van de avond.
De twee dames kregen bloemen
aangeboden.
A. C. Bouwman
Amsterdam. Dat was voor mij erg
leuik. Afgezien van hun kwaliteiten
En natuurlyik die „248 objeOcten".
Ook enorm leuik. totdat beelden op
straat vernield werden. Dat was
toen erg moeilijk te verwerken voor
ons.
Ik heb de opzet gehad met deze
galerie om werk te brengen van
mensen ,die ik beschouw als de
beste kunstenaars in ons land- En
daarnaast ook, omdat hun werk ze
ker in Leiden niet te zien was.
Hoogstens in Amsterdam.
De Lakenhal
Mijn overtuiging is. dat er hier
in Leiden, ook in De Lakenhal to
taal niets te zien is. Ik heb ge
probeerd die lacune gedeeltelijk op
te vullen.
Zou je iets willen zeggen van
de andere galeries hier in iLeiden
Lacht en zegt: ach, nee.
En iets van het cultuurbeleid
van de gemeente
Nou. daar heb ik net al iets over
gezegd. Dat is natuurlijk een ver
oordeling.
Nou, daar heb ik net al iets over
gezegd. Dat is natuurlijk een ver
oordeling. Met wat directeur
Wurfbain zegt over de Lakenhal
(dat die niet geschikt is voor het
brengen van moderne kunst) ben
ik het maar gedeeltelijk eens. Dat
ligt helemaal aan de manier, waar
op je zoiets zou willen opzetten. Je
kunt zeggen: ik maak er ruimte
voor vrij. Als je maar aandringt,
gebeurt het ook wel. 't Kan best.
Als dat zou kunnen, zou ik graag
zien, dat bijv. De Waag als per
manente expositieruimte zou wor
den ingericht. Dat is een mogelijk
heid. 't Mag van mij ook best
ergens anders. Als er maar iets
komt.
VOORSCHOTEN - Het Creatief
Centrum „Voorschoten" gaat weer
aan de slag met een uitgebreid
programma in een nieuwe behui
zing. Dit seizoen heeft het Cen
trum de beschikking over e%n
gedeelte van de houten noodschool
aan de Molenlaan 32, terwijl een
klein onderdeel gevestigd blijft vn
het Baljuwtiiwis op de Voorstraat
De op 20 juni dit jaar tentoon
gestelde werken, als afsluiting van
de startcursus in het Baljuwhuis,
zijn voor vele bezoekers het ver
rassende bewijs geweest van het
enthousiasme waarmee cursisten en
begeleiders hebben gewerkt. Voor
al het niveau, dat in deze cursus
werd bereikt, heeft voor vele nieu
we aanmeldingen gezorgd.
Aangemoedigd door dit succes en
de ervaring opgedaan vorig sei
zoen, zijn nieuwe mogelijkheden in
het programma opgenomen en nieu
we werkgroepen gevormd. Naast
tekenen, schilderen, boetseren,
kunstnaaldwerk, appliqueren, me
taalplastiek enzovoorts kan men nu
ook .sieraden maken, emailleren,
pottenbakken, glazuren, bloem
schikken, houtsnijden en houtplas
tieken maken. Het geheel is te
vinden in een smaakvol samenge
steld programma, dat gratis ver
krijgbaar is op Molenlaan 32.
Op dit adres bestaat gelegenheid
tot inschrijven op 23, 24, 25 en 26
september van 14 tót 16 en van
19.30 tot 21 uur.
Voor 10,inschrijfgeld krijgt
men een deelnemerskaart, waar
door plaatsing verzekerd is. Het
Creatief Centrum is voor telefo
nische Inlichtingen bereikbaar onder
nummer 4448 (01717),
In Leiden f 20.000
voor KW F
LEIDEN De jaarlijkse collecte
voor het Koningin Wilhelmina fonds
(kankerbestrijding) heeft in onze
stad f 20.055.99 opgebracht.
Contante wisselkoersen
AMSTERDAM, 22 sept. Londen
8.6114—8.61%: New York 3.61A—3.61A
Montreal 3.35—3.35>l, Parijs 64.994*-
65.041*, Brussel 7.181*7.19, Frankfort
90.951*—91.001*, Stockholm 69.82—69.87
Zürich 84.041*—84.091*. Milaan 57.381*,
57.431*, Kopenhagen 48,0048.05. Oslo
50.51—50.56, Wenen 13.9644—13.971;,
Lissabon 12.7014-12.7144-
VOORSCHOTEN Het wijkbe-
raad „Boschgeest" heeft de tweede
openbare vergadering gehouden.
Behalve negen bestuursleden waren
ook enkele andere belangstellende
wijkbewoners en twee vertegen
woordigers uit het andere deel van
Voorschoten van de groep „Ade-
geest" aanwezig.
Er werd uitvoerig gediscussieerd
over de verkeerssituatie in Bosch
geest en over een voorstel tot slui
ting van Boschgeest voor doorgaand
verkeer. Dit voorstel werd vlak
voor de oprichting van het wijk-
beraad door 31 Boschgeestenaren
bij B. en W. gedeponeerd, maai
er is tot dusver nog geen antwoord
op ontvangen.
B. en W. zal ook een verzoek
Aafje Heijnis vervan
Elisabeth Cooymai
LEIDEN Vanavond zal fc
Stadsgehoorzaal het Nederlj
Madrigaal koor o.l.v. Herman 5
tegier concerteren. Aafje Heijnii
medewerking verlenen in p|
van Elisabeth Cooymans, die
ziekte verhinderd is.
ontvangen een delegatie van
bestuur te woord te willen i
te:- kennismaking.
De volgende vergadering
het wijkberaad zal worden ge
den op woensdag 8 oktober
20.30 uur in het zaaltje
Moeder-Godskerk. Belangsté
den zijn welkom en ieder, die
woord wil voeren, wordt ven
dit op te geven bij de secre
van het wijkberaad, de heer
Maaskant. B J. Gemmekelaan
LEIDERDORP Sinds gisteren kan men bij een aantal Leiderdi
zebra-paden klaarover-moeders zien staan, compleet met kinderwi
en niet-schoolgaande peuters.
De moeders van de leerlingen van acht kleuter- en basisscholen
gaan samenwerken om hun kroost veilig op schoql te krijgen. Neg
moeders, wat eigenlijk nog iets te weinig is, doen aan de klaaroverij
Iedere moeder heeft twee keer per jaar een week de beurt. Dat bet»
dan vier keer op een dag naar één van Leiderdorps acht zebra's gaai
kindertjes over te brengen. De moeder van de eerste oversteekplaat)
de moeder van de volgende zien, zodat het voor de kleuters een soort
fette wordt. Ze rennen van moeder naar moeder en komen heelhuiij
school aan.
Op de foto mevrouw Voorma die zich samen met haar kinderen H
Jan (3) en Onno (8 maanden) bij de voetgangersoversteekplaats Laaj
OuderzorgSplinterlaan heeft geposteerd.
LEIDEN De hele Leidse raad zou wel graag mèt mevrouw Ker-
ling (PvdA), die de kat de bel had aangebonden zien, dat in het
vervolg ook flatgebouwen met drie woonlagen van een lift worden
voorzien. Anderzijds was men het er gistermiddag wel over eens, dat
dit op grote problemen zou stuiten als de regering de normen voor de
curveprijs hiervoor niet verandert. Zoals bekend, had mevrouw Kerling
gevraagd de liftgrens voor woningwetbouw te verlagen van de in 1965
door de raad vastgesteld 8,60 naar 5,80 meter, speciaal met het oog op
de Merenwijk. Na schorsing van de vergadering constateerde de burge
meester, dat een motie van mevrouw Kerling hiertoe duidelijk kon
worden gezien als een druk op de regering en volksvertegenwoordiging,
zodat het college achter de motie kon staan, wat de raad ook deed.
Een tweede motie van mevrouw
Kerling bij de bouw van meerge
zinswoningen, flatgebouwen dus, re
kening te houden met de mogelijk
heid deze in de toekomst alsnog van
liften te voorzien, namen B. en W. in
pre-advies.
Mevrouw Kerling had in een uit
gebreid betoog naar voren gebracht,
dat het voor vele categorieën zo
als bejaarden, zieken, leveranciers
en begrafenisondernemers grote
bezwaren kleven aan liftloze flatge
bouwen, en de woordvoerders van de
fracties waren het daar wel mee
eens, zij het dat sommige terdege
beseften, dat men gezien de door de
minister gehanteerde curveprijzen
eigenlijk met de rug tegen de muur
staat.
Com m issiekwestie
Met deze liftdiscussie eindigde
gistermiddag tegen zes uur een door
schorsingen en misverstanden ver
traagde vergadering. De raad was
akkoord gegaan met de instelling van
een uit v(jf leden bestaande commis
sie van advies en bijstand voor dc
Groenoordhal. De heren Pompe
(Noodraad) en Amptmeycr (PSP)
hadden gevraagd of ook de kleinere
fracties in deze commissie konden
worden vertegenwoordigd en de
PSP-fraetie diende hiertoe een voor
stel in, dat met 17 stemmen tegen en
13 voor werd verworpen.
De voorzitter had laten weten, dat
B. en W. het onjuist vonden inciden
teel af te wijken van een eerder door
de raad vastgestelde regeling inzake
de vertegenwoordiging in commis
sies. Na stemming werden in de com
missie benoemd: mej. Kappeyne van
de Coppello (VVD) en de heren Ham
(KVP), Nijssen (Noodraad), De Kier
(prot-chr.) en Van Baaren (KVP).
SI.F-directeur
Het door B. en W. voorgestelde
eervol ontslag per 1 oktober van ir.
Y. Ykema, directeur van de Stede
lijke Fabrieken van Gas en Elektri
citeit, was aanleiding voor een nogal
Mevrouw Kerling:
liften
duistere discussie tussen de heer Van
Aken (PvdA) en de voorzitter. De
heer Van Aken releveerde, dat de
heer Ykema al eind januari 65 jaar
is geworden en dat hij, op eigen
verzoek, formeel tot 1 augustus in
functie had kunnen blijven. Met na
druk verklarend, dat het hem niet
om de persoon van de heer Ykema
ging maar om de volgens hem
tere ontslagprocedure, ging d€
Van Aken ten slotte akkoord m
eervol ontslag maar hij sprak e
voor uit, dat de aftredende din
geen adviseur van de nieuwe
centrale zou worden dit o<
formele gronden.
De voorzitter, in dit geval
burgemeester Menken, had de
Van Aken geantwoord, dat er
de vakanties moeilijkheden
met de opvolging van de diri
maar dat over drie of zes wek
en \V. de raad een voorstel i
voorleggen voor benoeming va
nieuwe directeur.
Na veel geharrewar namen
W. een motie van de heer De
men (PSP) in pre-advies waari
in erfpacht uitgeven van grond
eens aan de orde wordt gestel)
wordt in de motie overleg ovei
materie met de gemeenten va
gewest bepleit.
Groenoordhal
De voorstellen „bevoegdhedei
B. en W. inzake verhuur va
Groenoordhal" en „vaststelle:
een instructie voor de directeu
deze hal werden aangehoude
heer Van Aken telde voor deze
ten vooralsnog over te laten a
gistermiddag ingestelde comr
Wethouder Harmsen had daar
bezwaar tegen. Wel is het mo,
dat de resultaten van het ond(
der commissie niet voor de eer
gende raadsvergadering bekern
