OOK VOOR ONSZELF VOORDELK
L
r
Sjaloom eist van kerken
driehonderd miljoen
Twee medische
hoogleraren
aan VU benoemi
r scheurmaker
Een woord voor vandaag
Reportages
vervangen
preken
Defregger op
non-actief
Voor revolutionaire bewegingen
En jaarlijks
twee procent
Tegen politiek iprof. Kamphuis geen
spreken kerk i i
Uw probleem
is het
onze...
BEROEPINGSWERK
°PP errabbijn Irak
beschuldigt Israël
KERK STICHT NEDERZETTING
Bosjesmannen voor
uitsterven beivaard
Bisschoppen Brazilië
stellen eisen
CVK/IKOR filmde
in Abidjan
Overgangsproblemen zijn op te vangen
GEEN ANGST, ZEGT DRS. PRONK, WANT
MONDIALE HERSTRUCTURERING IS
Zelf doen" ook
in Moeders Wil
3
12
,.lk heb geleerd met de omstandigheden waarin ik verkeer,
genoegen te nemen", schrijft Paulus aan de gemeente vati
Philippi. En toen we gisteren deze woorden citeerden, schre
ven we dat dat niet betekent dat we ons bij de omstandig
heden moeten neerleggen, omdat het ons lot is. De bijbel wijst
een dergelijk fatalisme af.
Er zijn ook mensen die tegen die omstandigheden te keer gaan.
Ze voelen het als een fel onrecht dat zij dat allemaal moeten
ervaren. En als ze dan zien hoe anderen leven zoveel rijker,
zoveel gemakkelijker, zoveel vrolijker worden ze jaloers.
Dan komen ze in opstand tegen die mensen die het allemaal
beter hebben dan zij. Dan willen ze die mensen te lijf gaan.
Zo keerde het volk zich tegen de adel van Frankrijk in de
Franse revolutie. Zo vernietigden de communisten in een
bloedbad het Tsarendom. Zo dreigen de onderontwikkelde ge
bieden op te staan tegen onze rijke westerse wereld.
En zo veranderen we alleen de omstandigheden van de ander,
zonder die van onszelf te verbeteren. Ik arm, dan hij ook arm,
is de reactie van de mens die niet met Paulus geleerd heeft
genoegen te nemen met zijn omstandigheden. Dat is het
zwaard opnemen en er zelf door vergaan. Wie in opstand
komt tegen mensen die het beter hebben, creëert lijden zon
der de weg uit de eigen omstandigheden te vinden.
We lezen vandaag: Handelingen 23 1-15.
STRAATSBURG Alleen nog bij
hoge uitzondering radio-kerkdiensten I
en overdenkingen. Hiertoe heeft de
synode van de Lutherse Kerk van de j
Elzas besloten. De zendtijd die deze
kerk via radio-Straatsburg krijgt, wil
zij liever gebruiken voor actuele re- j
portages, interviews en documentai- J
res.
Radiopredikant ds. Gerard Heinz
zei, dat men zo meer evangelisato-
risch werkzaam denkt te kunnen
zijn. Preken alleen -vinden bij een
kerkmoe volk geen belangstelling
meer, meende hij.
DINSDAG 23 SEPTEMBER 1969
(Van onze kerkredactie)
MüNCHEN Hulpbisschop De
fregger «al voorlopig zijn ambt niet
uitoefenen.
Het aartsbisdom heeft bekend ge
maakt, dat Defregger zich voor de
duur van het nieuwe justitiële onder
zoek zal beperken tot administratief
werk. Het aardsbisdom verwachtte,
dat het nieuwe onderzoek de zaak
alleen maar kan verduidelijken.
Enquête in FS I Geref. synode (vrijgemaakt)
(Van onze kerkredactie)
NEW YORK De meerderheid
van de volwassen Amerikanen is het
er niet mee eens, dat de kerk stelling
neemt in sociale en politieke
vraagstukken.
Een enquête heeft uitgewezen, dat
slechts 37 procent de activiteiten van
de kerken op dit gebied goedkeurt.
Het onderzoek had tot doel, te we
ten te komen hoeveel Amerikanen de
nationale raad van kerken kennen en
hoe zij haar beoordelen. Een verras
sende uitkomst was, dat de raad
meer bekend is onder rooms-katho
lieken dan onder protestanten, hoe
wel de Rooms-Katholieke Kerk er
niet bij is aangesloten.
Bij de rooms-katholieken was ook
de neiging groter, de politieke en so
ciale stellingname van de raad van
kerken af te keuren.
Hoe trouwer kerkganger, des te be
ter op de hoogte met het werk van
de raad van kerken, maar oók des te
ongunstiger beoordeling.
De groepen waarvan de raad de
meeste steun krijgt, zijn de jongvol
wassenen en de negers.
(Van onze kerkredactie)
HOOGEVEEN De generale
synode van de Gereformeerde
Kerken (vrijgemaakt) heeft zich
eind vorige week bezig gehouden
met een aanklacht van de kerk
van Maassluis tegen prof. J.
Kamphuis, als zou deze zich
schuldig hebben gemaakt aan
openbare scheuring.
Brid<n die niet zijn tooraltn >i
NED. HERV. KERK
Beroepen te Dubbeldam (vac. Jac.
de Mars), A. Ie Coq te Schiedam; te
Hindeloopen, mej. kand. J. de Lagh
te 's-Gravenhage; te Nunspeet, D.
van Vliet te Zetten; te Rotterdam-
Zuid, K. Ooms te De Bilt; te Stol
wijk (2e pred.pl.), P. Koeman te
Bruchem.
Benoemd tot geestelijk verzorger
Rekkense inrichtingen, A. Schone-
veld te Dreischor-Noordgouwe.
Bedankt voor Dronten (toez.), A.
K. van Kooy, pred. b.w. (dir. jeugd
werk Noorderveld) te Zuidlaren;
voor Souburg (wijkgem. West; vac.
W. den Toom; toez.), J. Bezemer te
Augustinusga.
GEREF. KERKEN
Préparatoir geëxamineerd kand.
j H. M. Vroom, Victorieplein 26, Am-
I sterdam.
GEREF. KERKEN (vrijg.)
Bedankt voor Bunschoten, M. K.
I Drost te Dalfsen.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Oosterbeek, P. Sneep
te Zaamslag.
EVANG. LUTHERSE KERK
Beroepbaar drs. J. J. W. Gunning,
zendingspred. in Indonesië.
Met dertig tegen een stem sprak de
synode uit, dat deze beschuldiging el
ke grond mist en dat de kerkeraad
van Maassluis derhalve geroepen is,
om haar terug te nemen.
Aanleiding tot de klacht van
Maassluis was een „driestar" van
prof. Kamphuis in het blad De Re
formatie van 13 mei 1967, waarin hij
de kerkleden in Noord-Holland weg
riep „vanachter de ontrouwe kerke
raden vandaan". Daarna kwamen er
in verschillende Noordhollandse ge
meenten scheuringen.
De synode sprak uit, dat prof.
Kamphuis „terecht en op tijd de ge
lovigen aanspoorde te blijven op de
gereformeerde weg".
Wel was de synode het eens met
het oordeel van de curatoren van de
Theologische Hogeschool, dat „prof.
Kamphuis wellicht beter had gedaan,
indien hij eerst bedoelde gemeentele
den had opgewekt, zich met hun
ernstige bezwaren tot hun kerkera
den te wenden, opdat deze nog eens
voor een keuze zouden worden
gesteld". Overigens constateerde de
synode, dat de betrokkenen dit on
danks de omissie in prof. Kamphuis'
artikel toch gedaan hadden.
De synode komt 7 oktober pas
weer bijeen. Dan zal begonnen wor
den met de behandeling van de
zaak-Kampen.
ODIJK „Als een voorlopige
aanslag ten behoeve van de
wereldgerechtigheid" eist Sja
loom van de Nederlandse kerken
300 miljoen uit hun vermogen
en tien miljoen over de jaar
rekening 1969.
Het centraal comité van de Wereld
raad van Kerken heeft vorige maand
besloten, om twintig procent van de
reserves van 'de Wereldraad te stor
ten in een speciaal fonds tot steun
aan slachtoffers van rassendiscrimi
natie en voor de strijd voor gerech
tigheid in de rassenverhoudingen.
Het begrip „reserves" kan volgens
Sjaloom verschillend geïnterpreteerd
worden. Daarom wil deze beweging
niet zonder meer twintig procent
eisen van het totale vermogen van de
Nederlandse kerken (door Sjaloom
geschat op zes miljard) en is ze geko
men tot een voorlopige aanslag van
300 miljoen.
Sjaloom wil, dat van dit geld hon
derd miljoen gaat naar de bevrij
dingsbewegingen in Rhodesië,
Zuid-Afrika en de Portugese gebie
den in Afrika. Eveneens honderd
miljoen zou besteed moeten worden
aan de revolutionaire bewegingen in
Midden- en Zuid-Amerika. Verder 50
miljoen aan het nationaal bevrij
dingsfront voor Zuid-Vietnam, 45
miljoen aan de Verenigde Naties en
vijf miljoen ten behoeve van kosmo-
politieke bewegingen en actiegroepen
in eigen land.
Voor dit laatste doel claimt Sja
loom ook twee procent van de jaar
lijkse binnenkerkelijke uitgaven
(geschat op tenminste vijfhonderd
miljoen), zijnde tien miljoen.
Volgens Sjaloom zijn dit vragen, die
door de eigen opstelling van de ker
ken de kracht van eisen hebben ge
kregen. De positiebepaling van de
kerken, die de laatste jaren in Bei
roet, Uppsala en Genève gestalte
heeft gekregen, liegt er niet om. Ze
hebben zelf de basis geschapen, waar
op nu concrete daden moeten worden
gegrondvest.
Amerika
NEW YORK De nationale raad
van kerken in de Verenigde Staten
heeft de 33 aangesloten kerken opge
roepen, 500.000 dollar (1,8 miljoen gul
den) beschikbaar te stellen voor twee
christelijke negerorganisaties.
Dit is het antwoord van de raad
van kerken op het „Zwarte Manifest",
waarin negerleider James Forman in
mei precies duizend maal zoveel (1,8
miljard) van de kerken eiste als „her
stelbetalingen" aan de Amerikaanse
negers.
De raad van kerken adviseert niet,
het geld aan Formans eigen organi
satie te geven. De raad veroordeelde
ook de „ideologie" achter het Zwarte
Manifest
Maar wel zei de raad dat het voor
de blanke christenen een gebod is,
gehoor te geven aan de eisen van de
negers. Met de term „herstelbetalin
gen" kon de raad niet instemmen,
maar het is ook niet genoeg als de
blanke kerken „openheid" jegens de
problemen van de negers tonen.
„Wij zullen moeten belijden, dat
de negers en de andere minderheden
tot op vandaag onrecht aangedaan is
door blanken, die vaak tot christe
lijke kerken behoorden. Daarom heb
ben wij voor God niet het recht te
weigeren gehoor te geven aan hun
eisen, ook al verwerpen wij de vorm
waarin ze gedaan worden."
De enige grote kerk in de Ver
enigde Staten die gevolg heeft ge
geven aan het Zwarte Manifest is de
Episcopale Kerk, die James Forman
200.000 dollar heeft toegezegd.
Wel hebben verschillende andere
kerken naar aanleiding van het Zwar
te Manifest meer geld uitgetrokken
voor hun eigen sociale programma's
onder de negerbevolking.
(Van een medewerker)
BEIROET „Israël is verant
woordelijk voor alle moeilijkheden
die de joden in de Arabische landen
ondervinden."
Dit is zo meldt het Libanese
orgaan Al Usbu al-Arabi de op
vatting van de Iraakse opperrabbijn,
de 93-jarige Sassoon Khadouri, wiens
zoon sinds begin dit jaar door het
Iraakse regime gevangen wordt ge
houden.
De hoogbejaarde opperrabbijn die
alleen met de pers mag spreken in
aanwezigheid van Iraakse veilig
heidsofficieren is van oordeel, dat de
54 mensen die dit jaar ter dood zijn
gebracht op beschuldiging van spio
nage voor Israël terecht zijn geëxe
cuteerd. Maar zijn zoon verklaarde
hij als onschuldig.
De opperrabbijn kondigde aan, bin
nenkort een conferentie te zullen be
leggen van joodse leiders uit Irak,
Syrië, Egypte, Algerië, Tunesië en
Marokko. Deze conferentie zal ten
doel hebben Israël en het zionisme te
veroordelen.
De totale joodse gemeenschap van
deze landen bestaat nog maar uit on
geveer tachtigduizend joden. Voor
heen was dat ruim een half miljoen.
RIO DE JANEIRO Het Brazili
aans episcopaat wil, dat de grondwet
weer in werking gesteld wordt en dat
de wetgevende en de rechterlijke
macht weer normaal kunnen gaan
functioneren.
De bisschoppen zeggen dit in een
verklaring, die unaniem werd goed
gekeurd door de centrale commissie
van de Braziliaanse bisschoppencon
ferentie.
(Van onze kerkredactie)
WINDHOEK De lutherse
Ovambo-Kavango-kerk in Zuid-
west-Afrika zet zich met succes
in tot behoud van de Bosjesman
nen.
Jarenlang heeft het er naar
uitgezien, dat deze dwergstam
onherroepelijk zou uitsterven.
Hun aantal wordt op nog onge
veer 15.000 geschat.
De autoriteiten in Zuidwest-Afrika
gingen er vanuit, dat hun civilisatie
onmogelijk was. Europeanen en Hot-
tentotten hadden hen teruggedrongen
tot de slechtste gebieden. Daar leven
zij van primitieve jacht.
Met financiële hulp van kerken in
Duitsland en Finland begon de
Ovambo-Kavango-kerk in het begin
van de jaren zestig een nederzetting
voor hen te stichten in Nkongo (Oy-
amboland).
Tot op heden hebben al meer dan
duizend Bosjesmannen hun noma
denleven opgegeven voor een vast
bestaan in Nkongo. Gelet op het hui
dige tempo verwacht men, dat het er
over een paar jaar driemaal zoveel
zullen zijn.
Een deel van de nederzetting is
speciaal ingericht voor de ouden, die
voorheen door de trekkende groepen
uitgestoten en aan de dood in het
oerwoud overgegeven werden.
Een bijzonderheid daarvan is, dat
veel verplegers Ovambo's zijn, die
volgens hun tradities de Bosjesman
nen altijd als minderwaardige half-
mensen beschouwden.
Het werk in Nkongo verzekert niet
alleen het voortbestaan van dit
dwergvolk, maar helpt ook de rassis-
tische vooroordelen van andere be
volkingsgroepen op te ruimen.
AMSTERDAM Aan de medisch»
faculteit van de Vrije Universiteit
zijn twee lectoren tot gewoon hoog
leraar benoemd: dr. C. van der Meer
te Amsterdam in de inwendige gt
neeskunde en dr. E. Lopes Cardoz»
te Gouda in de klinische oncologi
(leer der gezwellen).
Dr. Van der Meer is 47 jaar, wer
in Rotterdam geboren en studeerq
aan de gemeentelijke universite
van Amsterdam medicijnen. Sind
1952 is hij aan de VU verbonden.
1963 werd hij daar benoemd tot g
woon lector in de algemene diagnoi
tiek en therapie in het bijzondt
in de endoctrine organen. Dr. Val
der Meer promoveerde in 1960, pi
bliceerde veel en is onder andei
secretaris van de Nederlandse in
ternistenvereniging en mede-opricl]
ter van de Nederlandse verenigiq
voor nephrologie.
Dr. Lopes Cardozo is 59 jaar, wei
in Kopenhagen geboren, studeert!
aan de gemeentelijke universite
van Amsterdam en is sedert 191
internist aan het Diakonessenhuis t
Gouda; hij is daar ook lid van hl
directorium. Hij promoveerde in 191
en is sinds 1960 als part timer ve
bonden aan de VU. Drie jaar gel
den werd hij er buitengewoon le
tor.
(Van onze radio- en tv-redactié
HILVERSUM In Abidjan,
hoofdstad van de Afrikaanse sta
Ivoorkust, werd van 1 tot 12 septei
ber j.l. de tweede assemblee van
Conferentie van kerken in geheel
frika gehouden.
CVK/IKOR zonden er e
filmploeg heen, die vastlegde u
er aan de orde kwam, o.m. over a
tuele politieke en sociale kwesti
culturele revolutie en vernieuw!
van de kerk.
De reportage, die 25 minui
duurt en getiteld is „Reflectie
Abidjan *69", wordt zondag a.s.
september, om 7.05 uur vertoond
Ned. 1.
Het weer in Enropa
weer
max. temp nee)
Amsterdam
gisteren
Brussel
zw.bew.
17
Frankfort
onbew.
16
Genève
l.bew.
21
Innsbruck
7.w bew.
20 I
Kopenhagen mist
21
Locarno
h.bew.
16
Londen
onbew.
23
Luxemburg
m'st
19
Madrid
mist
18
Majorca
h.bew.
24
MUnchen
onbew.
25 l
Nice
zw.bew.
20
Parijs
onbew.
24
Rome
onbew.
25
Wenen
zw.bew.
21
ZUrlch
zw.bew.
23
zw.bew.
19
MEER dan ooit zijn economische maatregelen noodzakeli
Effect kunnen deze pas oogsten, indien zij opgenomen z
in een geheel van politieke en culturele verandering. Alleen d
zullen de arme landen in staat zijn zelf hun toekomst te bepal
en zal er een gezonde basis geschapen worden van samenw
king tussen de landen in Noord en Zuid.
(Uit de kanseloproep van afgelopen zonda
Vraag: Indertijd had ik oen psalmboek mei rel
ling van Drenih. doch ik ben dit kwijtgeraakt liet
was een heel eenvoudige zetting. Nu heb ik er
een van Worp. voor mij le ingewikkeld. Ik ben al
oud en gedeeltelijk invalide. Weel u ook waar
een exemplaar van Drenih te krijgen is?
Antwbord: De psalmharmonisaties van Drenih
zijn definitief uitverkocht. Misschien is hel in de
tweetfe-handshandel. Er bestaal ccn mogelijkheid
het boek tc krijgen bij dc Muziekbcurs voor anti
quarische bladmuziek. Trompenburgstraat III,
Amsterdam. Wellicht heeft een lezer hei voor u t;
koop omdat u vanwege uw invaliditeit geen
zwaardere muziek kan spelen.
Vraag: We wonen nu drie jaar in ons huis. Nu
al voor de derde zomer worden wij geplaagd door
vlooien. We spuiten telkens met vlido maar na
enkele dagen hebben we toch weer vlooien. Ook
in de schuur. In onze vorige woning hebben we
17 jaar gewoond, doch daar hadden we er noo
last van.
Antwoord: De oorzaak zal wet gelegen zijn in
het niet lane genoeg volhouden van dc bestrij
ding. Een vlooienplaag is erg hardnekkig. De
eitjes kunnen na geruime tijd noe uitkomen en
dan zit u opnieuw met de last. HeCrt u al eens ge
spoten met nourycid? In de oorlog, toen men zec-
pgebrek had, kwamen er /eer veel vlooien voor.
Maar toen behielp men zich met goed gevolg met
10 pet. zeepwater of kokend water
Vraag: In welke radio-uitzcnJing i> sprake ge
weest van een erfenis van ene "Neelije de Pater",
die groot is en nog niet verdeeld knn worden om
dat de erfgenamen niet allen hekend zijn? De na
latenschap schijnt te staan op een Hank te Lon
den. Mijn grootvader vertelde vroeger dat hij een
van de mede-erfgenamen was. Ik héb weleens ge
hoord dat zij geboren of gestorven zou zijn in
Stolwijk of Broek op Langcndijk
Antwoord: In het Vara-programma "Uitlaat"
op IS maart. Bij de producer, dc heer W. de Bie.
Vara, postbus 175. Hilversum, kan u nadere in
lichtingen vragen.
Vraag: Als iemand elf maanden in de ziektewet
is. van wie ontvangt hit dan vakantiegeld tin de
meubelbranche)?
Antwoord: In die branche geldt dal tijdens ziek
te de werkgever de vakantietoeslag van 6 pet van
het jaarloon uitbetaalt. Mocht dc werkgever hier
toe niet bereid zijn, dan kan u zich tot de vakor
ganisatie wenden.
Vraag: Ik heb wel eens waargenomen bij goud
vissen in een glazen stolp, dat zij hun jongen le
vend ter wereld brengen. Dit werd onlangs door
kennissen bestreden Men beweerde dat ik abuis
was.
Antwoord: Goudvissen vormen geen aparte
soort, maur zijn kleurvariatics. bijvoorbeeld van
baars- cn knrpcrachtigen. Bij dc laatste komen
ook levendbarenden voor en waarschijnlijk heef)
u zo'n geval gezien. Deze dieren laten dc eieren
eerst in het lichaam uitkomen en stoten dan dc
jongen naar buiten, ook zijn er.vissen die dc -
zolang aan de buitenkant van het lichaam vast
houden tot ze uitgekomen zijn
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Omdat het blijkt
dat steeds meer huisvrouwen actief
aan het KRO-televisieprogramma
„Zelf doen" deelnemen, heeft Mia
Smelt besloten, deze rubriek ook op
te nemen in haar programma „Moe
ders wil is wet". Van 17 oktober af
wordt dit een 14-daagse bijdrage.
Hans Bik geen onbekende in het
programma, want als KRO-omroeper
hielp hij enkele jaren bij de presenta
tie is de „vader" van de
tv-rubriek en zal ook de radio
versie voor zijn rekening ne
men. Hij gaat zich daarbij speciaal
toeleggen op kleine huishoudelijke
karweien, die vrouwen zelf kunnen
doen en waarbij zij zich dan hulp
van buitenaf kunnen besparen.
1
2
3
t,
5
6
7
2
3
8
L
5
10
6
INVUL PUZZEL
Resp. Hor.Vert: 11 land in Eu
ropa; 22 overgebleven; 33 appel;
44 stap; 55 bijwoord; 66 gou
verneur-generaal (afk); 77 plaats in
Overijsel; 8—12 voegwoord; 911
voorzetsel; 1010 ploegsnede: 119
plaats in Siberië; 12—8 rangtelwoord.
Oplossing vorige puzzel. 1. arend, 2.
lakei, 3. moede, 4. krans, 5. ereis, 6.
roede, 7. kelen. ALMKERK-DIES-
SEN.
(Van onze kerkredactie)
ROTTERDAM Veel mensen denken, dat als we de oorzaken
van de armoede van de ontwikkelingslanden gaan wegnemen
door te sleutelen aan de internationale economische structuur,
dat dan heel ingrijpende gevolgen zal hebben voor onze eigen
economie.
Dat is gelukkig niet waar. Integendeel.
Dat vertelt ons drs. J. P. Pronk (29). wetenschappelijk medewerker aan
de Nederlandse Economische Hogeschool en nauw bü de voorbereiding
aan deze vredesweek betrokken als lid van de „themagroep".
Economische maatregelen noodza
kelijk, nu meer dan ooit, zei de kan
seloproep, die afgelopen zondag werd
voorgelezen. Wat denkt drs. Pronk
daarvan?
Het hangt er maar vanaf, wat je
onder „ooit" verstaat, zegt hij. De
hulpverlening is tot nu toe eigenlijk
alleen maar marginaal geweest. Het
was gemiddeld nooit meer dan een
half procent van het nationaal in
komen. Maar bovendien is vanaf het
begin, na 1945, al meteen gezegd, dat
deze hulp op zichzelf nog niet zo
zinvol is.
Immers, de hele internationale eco
nomische structuur zelf lieten we on
veranderd. We corrigeerden alleen
het resultaat (de internationale wel
vaartsverdeling) wat.
Welke economische maatregelen
zijn er dan noodzakelijk?
Handelspolitiek
In de eerste plaats op het gebied
van de internationale handelspoli
tiek. zegt drs. Pronk en hij noemt
daarbij primair de noodzaak van een
stabilisatie van de prijzen.
De ontwikkelingslanden zien de
prijzen van hun producten heftig
schommelen (gevolg: economische on
zekerheid), maar over de grote lijn
genomen voortdurend dalen. Dat be
tekent, dat hun buitenlandse devie
zen, nodig om te kunnen importeren,
minder worden. Gevolg: hun econo
mische groei stagneert.
Een stabilisatie van de prijzen
(waarbij het creëren van internatio
nale buffervoorraden een middel kan
zijn) geeft hun gegarandeerde export
inkomsten.
Een ander probleem is. dat de ont
wikkelingslanden in het algemeen
nog steeds landbouwlanden zijn. Hun
producten hebben een geringe toe
komst. De groei van hun uitvoer is
helemaal afhankelijk van onze bevol
kingsgroei. Want onze extra wel
vaart besteden we niet aan hun agra
rische producten, maar aan onze
eigen welvaartsproducten.
Daar komt nog bij, dat wij geleide
lijk minder van hun goederen gaan
kopen. Voor een deel produceren wij
het in de rijke landen zelf (zoals
rijst, tabak en suiker) en wij bescher
men onze eigen productie met hoge
invoerrechten, subsidies en dergelij
ke.
En wat we niet zelf produceren,
maken we na (syntetische rubber,
textielvezels, plastics) en dankzij ons
wetenschappelijk onderzoek zijn onze
syntetische producten soms beter dan
hun natuurproducten.
Drs. J. P. PRONK
we weten te goed, dat we
maar klein zijn
Noodzakelijk zijn daarom per pro
duct internationale goederenovereen
komsten, waarin regels gesteld wor
den over uitvoer, invoer, prijzen, pro-
ductieomvang.
Abeidsvertleling
In de tweede plaats wijst drs.
Pronk op het belang van een herzie
ning van de internationale arbeids
verdeling. Uit de koloniale tijd is
overgebleven, dat veel van onze indu
strie bedreven wordt op basis van
hun grondstoffen.
Om die industrie van ons te be
schermen, houden wij hun industriali
satie een beetje tegen, onder andere
door een importlarievensysteem.
Door relatief hogere invoerrechten te
heffen op hun industrieproducten be
werken wij, dat zij die moeilijker
kunnen verkopen dan de grondstof
fen, waaruit ze werden gemaakt.
Want die grondstoffen kunnen wij
goed gebruiken.
Zij moeten de cacao leveren, wij
zorgen voor de industrie. Zij leveren
de huiden, wij maken er de schoenen
van. Op deze wijze bemoeilijken wij
hun industrialisatie.
Nodig is dus een verlaging van de
tarieven op uit ontwikkelingslanden
geïmporteerde eindprodukten.
Daarmee zijn we nog in de sfeer
van de handelspolitiek. Maar nu
kunnen we nog een stapje verder
gaan en ons afvragen, of de hele
wereldproductiestructuur niet eens
opnieuw bekeken moet worden.
Elk land heeft de mogelijkheid, be
paalde goederen goedkoper te produ
ceren dan andere landen. Als nu elk
land zich op die goederen zou toeleg
gen, zullen de productiekosten, in to
taal bezien, het laagst zijn en dus de
welvaart voor de hele wereld het
grootst.
In het algemeen is industrialisatie
het goedkoopst op basis van de
grondstoffen, die je hebt. Dus: kof
fie-, cacao- en lederindustrie, om er
nu maar een paar te noemen, naar
de ontwikkelingslanden.
Verder komen voor de ontwikke
lingslanden ook die productieproces
sen in aanmerking, die arbeidsinten
sief zijn, zoals textiel en
scheepsbouw, omdat arbeid daar nog
goedkoop is.
Daarbij hamert drs. Pronk er op,
dat een dergelijke rationalisering
van de internationale productiestruc
tuur uiteindelijk ook gunstig zal zijn
voor dc rijke landen. Steeds meer
economische studies tonen dat aan.
Het betreft immers bij ons juist die
industrieën, die het toch al moeilijk
hebben (cacao, textiel, scheepsbouw).
Ongetwijfeld zal een dergelijke her-
slructuering op wereldniveau moei
lijkheden geven, maar eigenlijk zijn
dat toch niet meer dan overgang
blcmen, die opgevangen kunnen
den, zoals op een ander nives
Zuid-Limburg gebeurd is.
De vakverenigingen en de poli
partijen moeten dit gaan inzie
bereid zijn mondiaal te gaan de
aldus drs. Pronk. Bij onze pla;
in EEG-verband zullen we reke
moeten gaan houden met de gf
ste internationale veranderingen.
Woorden
Nederland heeft altijd een voc
staande plaats ingenomen in hel
ken over de problematiek van di
de wereld. Er worden nog altij
langrijke initiatieven genomen
onze regering. Maar toch heef
Pronk de indruk, dat ons voon
pen voor een belangrijk deel
maar in woorden is. Wij vertali
niet in konkrete daden. Wij doe:
te voorstellen, maar wachten d;
de anderen het doen. Dan do»
mee.
Hij vindt het belangrijk, d
cirkel doorbroken wordt. Da
aantal landen nu al gaat doen
er een wereldrechtsorde is. Bi
beeld door nu al te besluiten,
hun hulp multilateraal via de
enigde Naties te laten lopen.
Drs. Pronk kan zich niet a
indruk onttrekken, dat Ned
zich wel eens verschuilt achti
argument, dat de anderen niet
doen.
Neem nu eens de internationa
kerovereenkomst. Nederland
voor. De EEG-partners tegen
ondertekenden wij ook niet. Wi
den toen kunnen zeggen: Het
dat wij door niet te tekenen ii
zak houden, besteden wij aan
hulpverlening. Dan laat je zie
je het echt meent.
Wij wekken internationaal
druk, dat we goed weten, dat
klein landje zijn en het ons du
nen permitteren om flinke vo
len te doen, maar dat het i
alleen om te doen is. een wit
tc halen bij de ontwikkclingsl
