Politie trad gewelddadig op
tegen katholieke minderheid
Golf van
ontwricht
stakingen
economie
Speer wilde Hitier
in 1945 vergiftigen
Opsomming van grieven
NOS in actie op
Prinsjesdag
Londen wil
opheldering
Drie Palestijnen
in hongerstaking
Nederland biedt
Nigeria hulp aan
TOETS'
TOESTEL
Dr. Klompé stelt
NCC teleur
Eis 10 jaar voor
inbraken en
verkrachtingen
STAMNGS'
FIAT
Nixon eert
ontdekkers
van Amerika
HAARFIJN
GEHOEST
VRIJDAG 12 SEPTEMBER 1969
CONCLUSIE ONDERZOEK
Zware verwijten krijgt de Noordierse regering te
horen van een Britse commissie, die een onderzoek
instelde naar de onlusten van de afgelopen
maanden. Zij zou onder meer te weinig oog hebben
voor de wensen van de katholieke minderheid.
Regering zelfvoldaan
Kritiek op Paisley
BELFAST Een Britse commissie die een onderzoek heeft in
gesteld naar de gewelddadigheden in Noord-Ierland heeft de rege
ring zelfgenoegzaamheid verweten en de politie beschuldigd van
onnodige geweldpleging tegen rooms-katholieken.
Het rapport van de drie leden tel
lende commissie zal aan het Noordier
se parlement worden voorgelegd. In
het rapport worden zes hoofdgrieven
opgesomd, die volgens de commissie
een eerste oorzaak van de onlusten
zijn geweest.
Deze grieven betreffen onvoldoende
huisvesting, achteruitstelling bij be
noemingen bij het plaatselijke be
stuur, een partijdige indeling van de
plaatselijke districten, die van belang
is bij verkiezingen, het niet inwilli
gen van katholieke verlangens door
de regering, een wrok tegen de pro
testantse hulppolitie en bezwaren te
gen de wet op de speciale bevoegdhe
den, die de overheid het recht geeft
mensen zonder vorm van proces in
hechtenis te houden.
Vrees
Voorts vermeldt de commissie als
bron van spanning de vrees van pro-
testanten, dat een katholieke bevol
kingsaanwas hun overheersende po
sitie zal aantasten.
I De houding van de Noordierse rege
ring ten aanzien van hervormingen
wordt bekrompen genoemd. In dit
verband merkt de commissie op dat
de Unionistische regering al sinds
het ontstaan van Noord- Ierland aan
de macht is. „Een partij, die niet
voor zover men in de toekomst kan
zien, kan worden verslagen, neigt tot
zelfgenoegzaamheid en is ongevoelig
voor kritiek."
De commissie merkt op dat de
Noordierse politie in veel gevallen
onder moeilijke omstandigheden juist
is opgetreden, maar dat zij in Lon-
donderry met onnodig geweld te
vierk is gegaan en zelfs onschuldige
mensen heeft mishandeld en moed
willig schade heeft toegebracht In de
straten van de katholieke wijk.
Felle kritiek wordt geoefend op
protestanten als ds. Ian Paisley en de
oud-minister van binnenlandse za
ken William Graig, die katholieke de
monstraties zouden hebben uitgelokt.
(Van onze radio- en tv-redactie)
HILVERSUM Na al het kra
keel tussen NOS en omroepen is het
nu zo, dat de NOS-televisie en -radio
beide (resp. van 1 en 1.10 uur af) op
Prinsjesdag reportages geven van de
opening van de Statcn-Generaal. te
zien op Ned. 1 en te horen op Hil
versum II.
De televisie geeft 's avonds om 6.30
uur 20 minuten samenvatting op Ned.
2 en biedt later om 9il0 uur een
vakkundig gesprek over de Miljoe
nennota.
De radio gaat na 1.45 uur voort
met „De muze in het parlement", een
programma over artistieke prestaties
van Kamerleden. Nadat de
Nieuwsdienst tussen 3.15 en 3.22 uur
de Miljoenennota heeft aangekondigd
geeft minister-president De Jong
daarop een toelichting. De diverse
omroepen die op deze dag uitzend-
beurten hebben, zullen eigen pro
gramma's aan het nieuws van
Prinsjesdag wijden.
DS. PAISLEY
zondebok
Postale' recherche
Meer actief
SNEEK De postale recherche is
gisteravond weer in actie geweest te
gen enkele bezorgers van het recla
mebureau Schalekamp te Leeuwar
den. Bij een van de bezorgers van dit
particuliere stadspostbedrijf werd
een huiszoeking gedaan.
Men vond echter alleen brieven die
in opdracht van een bedrijf, de
bondsspaarbank, bezorgd moesten
worden. Bij de Leeuwarder melkin
richting werd een bezorger aange
houden, die post bij zich had af
komstig van dit bedrijf. Het is de
tweede maal dat tegen het bureau is
opgetreden.
Posttarieven (2)
Dat particuliere besteldiensten
ontstaan is volgens uw commentaar
(„Naar een betere bestelling") te wij
ten aan de PTT zelf, die te duur zou
xijn, overgaat op één bestelling en hon
derden brieven verkeerd bezorgt, hoe
wel ze juist geadresseerd zijn.
Dat bedoelde besteldiensten goed
koop kunnen werken is logisch, want
het meeste werk wordt verricht door
gepensioneerden. Ook heeft men geen
afdeling „rebuten", waar getracht
wordt duizenden brieven en pakjes
toch op de plaats van bestemming te
bezorgen, niet als gevolg van slordige
bestelling maar van slordige afzen
ders.
Duizenden stukken worden door
PTT per dag geretourneerd als gevolg
van foutieve adressering. Men ver
huist zonder een adres achter te laten
of adreswijzigingen te verzenden.
Zouden de particuliere bestel
diensten getolereerd worden, dan kan
een kind begrijpen dat de PTT blijft
zitten met de onrendabele bezorging:
afgelegen gebieden, waarvoor ook Het
Kwartet van de diensten van PTT
profiteert. En dat er fouten gemaakt
worden bij de bezorging is niet te
voorkomen: we zijn ten slotte geen
supermensen.
.WaddinxvecD
Bakker
Posttarieven (3)
Met belangstelling heb ik kennis ge
nomen van uw commentaar „Naar èen
betere bestelling". PTT wil nu de
particuliere besteldiensten verbieden
en dat kan ik best begrijpen.
Maar er is alleszins reden om eens
grondig te onderzoeken wat de oor
zaak is dat particulieren postbestellin
gen in eigen hand nemen. De service,
die PTT de bevolking biedt, wordt
met de dag kleiner. De Spoorwegen
werken (evenals de postdienst van
de PTT) met een groot tekort (de
staat moet er elk jaar zo'n slordige
honderd miljoen bijdoen), maar deson
danks doet de NS al het mogelijke om
het publiek zoveel mogelijk service te
geven.
De grootste concurrenten van de NS
rijn de particuliere autobezitters en de
particuliere vrachtrijders. Maar het is
oog nooit in het hoofd van de NS
opgekomen om tegen hen een
proef-proces-verbaal uit te lokken,
omdat zij niet met de trein reizen...
Er is iets met de PTT niet in orde
dat weerstand bij het publiek opwekt.
Deze (overigens zeer gewaardeerde)
overheidsinstantie zou eens een wat
Prettiger gezicht aan de bevolking
moeten laten zien. Wij zijn er niet
voor de PTT, maar de PTT is er voor
ons.
I Ooltgensplaat P. Bom
LONDEN Engeland wil ophelde
ring van West- Duitsland over zijn
kans om toe te treden tot de Euro
pese economische gemeenschap, na
het recente gesprek van bondskanse
lier Kiesinger met de Franse presi
dent Pompidou.
Men zou in Londen verontrust zijn
overeen uitlating van Kiesinger, die
had gezegd, dat Europa alleen kan
worden opgebouwd door landen, die
voldoende economische en politieke
stabiliteit hebben. Hierin wordt een
toespeling gezien op de Britse econo
mische moeilijkheden.
ZüRICH De drie Palestijnen,
die worden vastgehouden in verband
met de beschieting van een lijntoe-
stel van de Israëlische luchtvaartmaat
schappij El Al in Ziirich, zijn al
sinds 26 augustus in hongerstaking.
De Unie van Arabische advocaten
heeft dit gisteren bekendgemaakt. De
Unie sprak er haar verbijstering
over uit, dat de Zwitserse autoritei
ten dit hebben verzwegen.
Ook zouden de Arabische verdedi
gers niet tot de Palestijnen worden
toegelaten, terwijl brieven aan de
verdachten worden achtergehouden.
De Unie heeft de hulp van het inter
nationale Comité van het Rode Kruis
ingeroepen.
DEN HAAG Nederland heeft
Nigeria personeel aangeboden voor
de controle van vliegtuigen met
hulpgoederen, die vanaf punten bui
ten Nigeria rechtstreeks naar Biafra
zouden vliegen. Dit heeft minister
Luns meegedeeld op vragen van de
Kamerleden Westerterp en Cornelis-
sen (KVP).
De minister herhaalde, dat de rege
ring alles heeft gedaan en zal doen
om de nood in Biafra te lenigen en
de vrede naderbij te brengen.
Overstromingen
in Mexico
MEXICO Grote gebieden van
Zuid-Mexico zijn getroffen door zwa
re overstromingen. Het leger is inge
schakeld bij het hulpverlenen. In de
twee ergst getroffen staten, Vera
Cruz en Paxaca zouden respectieve
lijk 244.000 en 97.000 mensen dakloos
zijn geworden.
In Frankrijk, Duitsland en Italië
Het is eigenlijk nog een heel
karwei om als je iemand wilt
opbellen, zijn nummer te draaien.
En daar heeft men nu wat op
gevonden. Op de internationale
tentoonstelling van ontwerpers
in Londen is deze telefoon te
zien, die geen draaiende hande
lingen meer vereist, maar waar
je gewoon het nummer tikt.
Tijdbesparend, dit cijfertoets-
toestel, een produkt van Western
Electric, Amerika.
BONN Hitiers minister van bewapening Albert Speer beweert, dat hij
tegen het einde van de oorlog de Führer in diens ondergrondse bunker in
Berlijn door vergassing om het leven heeft willen brengen. Hij schrijft dat
in zijn memoires, die de Hamburgse krant Die Welt in afleveringen publiceert.
Speer zegt, dat het Hitiers eigen boek „Mein Kampfwas, dat hem tot zijn
voornemen bracht Iemand had hem gewezen op een passage, die luidde:
„Als een natie door de aan de macht zijnde regering naar de ondergang wordt
gevoerd, dan is de rebellie van elk lid van die natie niet alleen recht, maar
ook een plicht" Diezelfde avond besloot ik Hitier uit de weg te ruimen",
Speer wilde gifgas door een schoorsteen boven de bunker gooien, maar
zegt hiervan te hebben moeten afzien, toen hy zag, dat de SS alle schoor
stenen controleerde.
Het is niet prettig om als een ge
vierde tv-ster in het ziekenhuis te
liggen. Voor Gonny Baars, sinds zes
weken met gedwongen vakantie in
het Wilhelminagasthuis in Amster
dam, is het dan ook een hele steun,
dat haar bewonderaars haar niet in
de steek laten. Een paar keer per
week komt er een haast onvoorstel
bare massa fanmail. Hier gooit
haar man een zak leeg met allerlei
kleurige bemoediging. Over vier we
ken mag,Gonny naar huis en ze wil
dan weer onmiddellijk aan het werk.
DEN HAAG Het Nederlands
Cultureel Contact is teleurgesteld
over het verzoek van de minister van
CRM, de aangevraagde subsidie voor
1970 van 330.000 terug te brengen
tot 300.000.
De posten in de personeelssector
liggen vast, schrijft het bestuur van
het NCC, zodat de gevraagde maatre
gelen uitsluitend kunnen worden uit
gevoerd door het inkrimpen van de
activiteiten.
Bij het NCC zijn 113 organisaties
aangesloten.
PARIJS/BONN/ROME Een
golf van stakingen dreigt de eco
nomie in Frankrijk, Duitsland en
Italië te ontwrichten.
Militante Franse treinbestuurders
hebben gisteravond verklaard hun
staking, die aanvankelijke alleen
voor gisteren was afgekondigd, voor
onbepaalde tijd te zullen voortzetten.
Tachtig procent van het treinverkeer
lag gisteren stil. Het leger hielp bij
het vervoer van forensen. Niettemin
ontstonden grote verkeersopstoppin
gen, omdat veel mensen met eigen
vervoermiddelen naar hun werk gin
gen.
Twee uur overleg tussen de mi
nister van verkeer, Raymond Mon-
don, en de onder communistische lei
ding staande vakbond CTG had geen
Er zijn merkwaardige dingen in
het leven. Gisteren filosofeerde ik
over de verschillende manieren,
waarop men een stad of streek kan
beschouwen.
Het ging over Kennemerland, dat
voor heel Nederland nu verbonden
is aan het begrip Hoogovens, maar
voor enkelen iets heel anders is.
Laatst nog zei iemand tegen me:
„Als je ooit Van der Wal, de presi
dent-directeur van de KLM los wil
krijgen, moet je beginnen over Wijk
aan Zee en de Breesaap, dan is hij
niet meer te houden."
De jongetjes Van der Wal,
Amsterdammertjes, plachten name
lijk de vakanties door te brengen in
Wijk aan Zee en dan als avontuur
lijkste tocht te lopen naar de sluizen
van IJmuiden, dwars door de
Breesaap, langs een boswachter, die
prachtig kon vertellen van zijn
jachtavonturen en van wie de tri
omfkreet „Twei skoten, twei knij-
nen", legendarisch was.
Goed, dat stukje van gisteren had
ik net afgeleverd, toen ik over het
zelfde onderwerp, al was het totaal
anders gesitueerd, een nog mooier
staaltje hoorde.
Het speelde in Noordwijk, waar
eens de twee witte villa's aan de
Boulevard bewoond worden door de
familie Kamerlingh Onnes (later
woonde in één van de twee prinses
Juliana, toen zij studente in Leiden
was).
Daar logeerde op een goede dag
Madame Curie
de beroemde Madame Marie Sklo-
dowska Curie.
Madame Curie, met haar man en
met Henry Becquerel in 1903 on
derscheiden met de Nobelprijs voor
scheikunde.
Op een schone zomeravond wan
delde de gastheer met zijn hoogge
leerde gast langs de zee tot de klei
ne sluis van Noordwijk. Madame
Curie was heving geïnteresseerd.
Hoeveel druk stond er op de
sluisdeuren? Hoeveel water werd bij
het openen per minuut verplaatst?
Kamerlingh Onnes wist er niks
van.
Het werd een beetje pijnlijk, want
Madame Curie dook bijna de sluis
in van aandacht.
„Afleiden," dacht de gastheer,
„Afleiden. Over iets anders begin
nen".
Hij keek eens rond, zag de zee in
eindeloze deining en ver weg aan de
einder de oranje zon, die purper en
paarlemoer hemel en water kleurde.
Hij stootte zijn gast, die diep in
het zwarte water van de sluis tuur
de voorzichtig aan en wees: „Ziet u
toch eens hoe prachtig, daar
Madame Curie keek.... fronste haar
wenkbrauwen en zei, het natuur
verschijnsel vakkundig analyserend:
„O, dat.... dat is de zon die onder
gaat..."
resultaat.
Nog 7000
De 30.000 treinbestuurders eisen
dat de staat nog 7000 machinisten in
dienst neemt om het wisselsysteem
soepeler te laten verlopen. De rege
ring heeft aangeboden nog 1500 ma
chinisten aan te trekken. De stakers
vinden dit te weinig. Minister Mon-
don is bereid tot verder overleg.
De staking heeft ook het treinver
keer tussen Nederland en Frankrijk
ontregeld.
Intussen hebben Franse hulpleer
krachten aangekondigd maandag in
staking te gaan om hun eisen tot
salarisverhoging kracht bij te zetten.
De stakingen vormen een eerste
krachtproef voor het bewind van
Pompidou.
Duitsland
Terwijl mijnwerkers in
Saarbrücken en dokwerkers in Kiel
betogingen hielden, bleven ook giste
ren de stakingen in Duitsland aan
houden. In drie kolenmijnen in Dort
mund brak een wilde staking uit.
Hoewel woensdag overeenstemming
was bereikt over een forse loonsver
hoging, eisten duizend mijnwerkers
in Saarbrücken doorbetaling van hun
loon tijdens de staking.
In de staalindustrie, waar vorige
week de acties begonnen, staken nog
6000 arbeiders van de Kloecker-fa-
brieken in Bremen. In Krefeld be
gonnen onderhandelingen over een
loonsverhoging van 14 procent voor
230.000 metaalarbeiders in Noordrijn-
land-Westfalen, waartoe ook het
Roergebied behoort.
Italië
Een miljoen Italiaanse metaalar
beiders hebben gisteren massaal ge
volg gegeven aan de oproep van hun
vakbonden tot een 24-uursstaking. In
Turijn ontploften gisteren vier benzi
nebommen bij de Fiat-fabrieken.
Volgens de politie hitsten jonge ex
tremisten de stakende arbeiders op.
Vandaag zouden bijna 900.000
bouwvakarbeiders in Italië de eerste
van twee 48-uursstakingen houden.
Volgende week leggen 55.000 steenbe
werkers het werk neer. Ook 200.000
arbeiders in de chemische en farma
ceutische industrie staken volgende
week twee dagen.
AMSTERDAM Tien jaar gevan
genisstraf met aftrek van voorarrest.
Dat was de straf, die de officier van
justitie bij de Amsterdamse recht
bank gisteren eiste tegen de 29-jarige
electromonteur H.J.K. wegens zes in
braken, waarbij twee bejaarde vrou
wen werden verkracht en een 77-ja-
rige vrouw ernstig werd mishandeld.
De verdachte die twee jaar geleden
als verstekeling uit Paramaribo naar
Nederland was gekomen, bekende al
les op een geval van verkrachting na.
Zijn slachtoffers waren een 69-jari-
ge vrouw, een 70-jarige en 77-jarige
vrouw. Rechtbankpresident mr. W. S.
Da Costa noemde hem de schrik van
de Staringbuurt, waar hij tot april
1968 woonde. De man kon geen ver-J
klaring geven voor zijn misdaden.
Hij had ruzie met de vrouw met wie
hij samenleefde, ging dan met een
kwaaie kop het huls uit en op roof
uit.
In drie grote Westeuropese lan
den, Frankrijk, West-Duitsland
en Italië is het onrustig op het
arbeidsfront, in Frankrijk loopt
daardoor het verkeer spaak, in
Duitsland worden de mijnen on
dermijnd en in Italië moet o.m.
Fiats autofabriek in Turijn het
ontgelden. Hier metaalbewer
kers voor het fabrieksgebouw
tijdens de staking. Besprekingen
over een nieuw contract liepen
vooralsnog op niets uit. Speciale
politietroepen houden een oogje
in het zeil.
WASHINGTON President
Nixon heeft 9 oktober tot Leif-
Erikssondag uitgeroepen en 12 ok
tober tot de dag van Columbus.
De Viking Leif Eriksson en zijn
Noorse gezellen zouden bijna 1000
jaar geleden in Labrador en Nieuw
Engeland zijn geland. De Italiaan
Christopher Columbus zette in 1492
voet op Amerikaanse bodem.
Kennelijk om geen oordeel te ge
ven in de omstreden kwestie wie
van beide mannen nu eigenlijk Ame
rika ontdekt heeft, heeft president
Nixon alle twee met een aparte
herdenking willen eren. De Ameri
kaanse president vergeleek hun rei
zen met de vlucht naar de maan
van de Apollo-11.
Cultureel verdrag
met Soivjetunie
goedgekeurd
Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft gisteren met 94 tegen 9 stem
men het cultureel verdrag met de
Sowjetunie goedgekeurd.
De uitslag van de stemming geeft
weinig de vele kritiek weer, die
vooral van de zijde van SGP en
GPV, op de culturele samenwerking
werd geleverd. Ook de Boerenpartij,
de groep-Harmsen en de heer Kro
nenburg waren fervente tegenstan
ders van dit akkoord.
Als je anders dan de anderen wil, is
het maar goed, dat je zoals Bill
Deputy uit Seattle, Amerika een
broer hebt, die een goed florerende
kapperszaak bezit. Want er is dan
een enorme hoeveelheid afgeknipt
haar voorhanden en met een onbe-
perkt aantal haarspelden is deze
combinatie uiterst geschikt om er een
auto volledig mee te transformeren tot
een voorwereldlijk harig monster,
razendsnel voortstormend langs de
highways, en als het soms wat al te
hard gaat, waait zelfs de roos eruit,
