anders dan andere
Geen verzet tegen coup
Stijl en lijn in
collectie Holthaus
Geen vervolging tegen
man, die moeder doodde
Instituut onderzoekt
overheidsuitgaven
Dertien premières op
Nationaal filmfestijn
Literair talent krijgt
kans in Rotterdam
Internationale
Gaudeamus
muziekweek
H andtekeningen
en bezetting
Oirschotse hei
80 miljoen
constante kwaliteit
Ter beschikkingstelling voor Cor D.
Particuliere Rekenkamer
Van 10-13 september in Laren
Reservisten
uit de tijd?
Haanstra en
Tati uiteen
Schade Franse
devaluatie
VREUGDE IN STRATEN VAN LIBIË
ENGELSE WAPENS
VOOR IRAK
FIAT SCHORST
15.000 MAN
11
WOENSDAG 3 SEPTEMBER 1969
ROTTERDAM In samenwerki g
met de Nederlandse Omroepstich-
ting organiseert de Stichting Gau
deamus, het internationaal bekende
centrum voor hedendaagse muziek te
Bilthovcn, weer een muziekweek.
waaraan onder andere het Radio Ka
merorkest, het Omroep Kamerkoor,
het Klein Radio-Koor, het Radio Bla
zers Ensemble, het Nederlands slag
werk Ensemble en het Gaudeamus
Kwartet zullen meewerken.
Op 5 september wordt deze mu
ziekweek geopend met een concert
in de Geertekerk te Utrecht. Zater
dag 6 september is er een concert in
de Waalse Kerk te Amsterdam, zon
dag 7 september geeft het Radio Ka
mer Orkest onder leiding van Francis
Travis een concert in de KRO-studio
te Hilversum. Hier wordt woensdag
10 september een concert van elec-
tronische muziek gegeven, en op
dinsdag 9 september concerteert de
„Gruppe 8" uit Keulen in de kleine
zaal van het Concertgdbouw te
Amsterdam.
In Rotterdam worden twee concer
ten gegeven in de grote zaal van De
Doelen: op maandag 8 september met
werken van Burton Beerman, Iannis
Xenakis, Norbert Linke, Vinko Glo-
bokar en Hans Otte, en op donderdag
11 september met werken van Ma
riano Etkin, Azio Corghi, Tristan
Keuris, Jos Kunst en Heinz Martin
Lonquich, uitgevoerd door het
Utrechts Symfonie Orkest onder lei
ding van Paul Hupperts.
Als afsluiting van de Muziekweek
biedt het gemeentebestuur van Hil
versum op vrijdag 12 september een
ontvangst aan in het Raadhuis, waar
burgemeester Dr. P. J. Platteel de
prijzen van het Internationaal Gau
deamus Componisten Concours zal
uitreiken, die door een internationale
jury zijn toegekend.
Er zijn 119 partituren ingezonden,
afkomstig uit 24 landen. Hiervan
werden er 17 voor uitvoering in de
Muziekweek vrijgegeven, waarvan
vier van onze landgenoten Joep
Straesser, Jos Kunst en Tristan Keu
ris. Er worden 40 werken uitgevoerd,
waarbij 20 wereldpremières zijn en
waarvan een groot deel voor het
eerst in ons land wordt uitgevoerd.
EINDHOVEN De voorgenomen
uitbreiding van militaire oefenter
reinen in de omgeving van Eindho
ven (Oirschot) verontrust duizenden
bewoners in dit gedeelte van Bra
bant. Er is een handtekeningactie
georganiseerd door een actiecomité.
Morgen zullen 40.000 handtekenin
gen aan minister Schut (Ruimtelijke
Ordening) op diens departement
worden overhandigd.
Scholieren zijn verder van plan
op dinsdag 9 september de Oirschot
se hei te bezetten. Dit is weer een
initiatief van Feniks, de school
krant van de rk. academie voor on
derwijzers en onderwijzeressen.
Daartoe heeft de redactie van Fe
niks diverse scholen voor voortge
zet onderwijs benaderd. De bedoe
ling is, dat een optocht zich in de
binnenstad van Eindhoven formeert
om vervolgens naar ,,de plaats des
onheils" te vertrekken.
tie blijft voor rekening van de heer
Tati. Ter voortzetting van de co-pro-
ductie is de filmproductie onderne
ming Bert Haanstra Films N.V. met
de Franse co-producent Robert Dorf-
mann Les Films Corona overeenge-
gekomen in technisch en administra
tief opzicht te blijven samenwerken.
De cameralieden Eddy van der Enden
en Anton van Munster blijven aan de
film medewerken.
DEN HAAG De gevolgen van de
devaluatie van de Franse frank met
11,1 procent zullen voor ons land on
der meer resulteren in het slechter
worden van de lopende rekening van
de betalingsbalans met 80 miljoen
gulden.
Maxi-mantels met bijpassende
pantalon en gecombineerd met
grojgebreide mutsjes en lange
sjaal uit de collectie Dick Holt
haus.
caballero
Toneelspeelster en TV-actrice Petra Laseur
25 stuks f 1.75 EEN Ed. LAURENS PRODUKT
(Van onze parlenientsredactie)
DEN HAAG Sinds gisteren
onderzoekt de Stichting Instituut
voor Onderzoek van Overheidsuit
gaven het huishoudboekje van de
overheid op mogelijke „verkeerde*'
uitgaven. Het is echter niet de be
doeling van deze „particuliere Re
kenkamer" de regering hij elke
geconstateerde fout op de vingers
te tikken.
Dat is ook niet dc doelstelling van
de stichting. „Wij willen geen pres
siegroep worden", verklaarde het
bestuurslid van de stichting, prof. dr.
C. J. Oort. De belangrijkste taak van
de stichting is het wetenschappelijk
onderzoek van overheidsuitgaven „te
verrichten en te bevorderen".
De laatste jaren zijn de over
heidsuitgaven zeer sterk gestegen.
Gaf de regering omstreeks 1910 nog
maar tien procent van het nationaal
inkomen uit, de laatste jaren schom
melt dit bedrag al rond de veertig
procent.
Bezorgdheid
Daardoor is een algemene bezorgd
heid ontstaan over de overheidsuitga
ven. Men is niet zozeer ongerust over
de hoogte van de uitgaven zelf, als
wel over de vraag of die veertig pro
cent wel doelmatig wordt besteed.
De stichting wil nu gaan onderzoe
ken of al het geld op de plaats komt,
waarvoor de overheid het heeft
bestemd.
De laatste tien jaar zijn, vooral in
het buitenland, methoden ontwikkeld
om de argumenten pro en contra
overheidsuitgaven (voor allerlei ta
ken) te toetsen. Deze beslissing zal
vaak mede afhankelijk zijn van een
politieke keuze. Deze moet gebaseerd
zijn op inzicht in de kwaliteit van de
argumenten en in het belastingoffer.
De werkzaamheden van het insti
tuut zullen onder andere bevatten:
documentatie, het zelfstandig of in
opdracht van derden verrichten en
publiceren van onderzoek, het orga-
Vraag aan ministers:
DEN HAAG Bij de reservisten
van verkeersgroepen der rijkspolitic
is in enkele plaatsen de indruk
ontstaan, dat men bij het be
roepskorps weinig behoefte meer
voelt aan de reservisten. Nationaal
gezien is de behoefte eveneens afge
nomen.
Drs. H. A. Schuring (chu) heeft de
minister Beernink (binnenlandse za
ken) en Polak (justitie) vragen hiero
ver gesteld. In zijn toelichting wordt
met name gesteld hoe het staat met
de behoefte aan reservepolitie en de
geoefendheid van de korpsen. Boven
dien vraagt hij de beide bewindslie
den naar de wenselijkheid van hel
voortbestaan van de reservisten.
niseren van studiebijeenkomsten, het
verlenen van diensten aan hen, die
financiën doceren.
Het werk zal worden gefinancierd
door donateurs van de stichting. Dat
zijn reeds de Nederlandse Bank, de
Bank voor Nederlandse Gemeenten,
bedrijven, vakcentrales, andere orga
nisaties uit het bedrijfsleven en
instellingen voor wetenschappelijk
onderwijs. Met de wetenschappelijke
bureaus van de politieke partijen
wordt samengewerkt op basis van
uitwisseling van publicaties
(Van een onzer verslaggevers)
HILVERSUM Niet minder dan
dertien korte films en speelfilms uit
binnen- en buitenland zullen van
1013 september in de Singer Con
certzaal in Laren hun première bele
ven tijdens het door de Stichting
Filmcentrum en het Nederlands Film
instituut georganiseerde Nationaal
Filmfestijn 1969. In totaal worden
meer dan veertig films vertoond.
Vorig jaar werd eenzelfde evene
ment met groot succes gehouden voor
vertegenwoordigers uit het soci
aal-cultureel werk en andere krin
gen. De films komen alle ter
beschikking van het sociaal-cultureel
werk.
De burgemeester van Laren zal het
filmfestival woensdagmorgen 10 sep
tember openen, waarna de eerste
vertoningen voor ons land zal volgen
van de Joegoslavische films „Deze
dag" en „De Worm" van Zlatko Grgic
en de speelfilm „En de dagen gingen
voorbij" van Nedeljko Dragic. 's A-
vonds volgen de premières van de
films „Hulp voor onbehuisden" en
„Kristal', gemaakt door leerlingen
van de Nederlandse filmacademie en
de Bulgaarse speelfilm „Omweg naar
morgen" van Grisha Ostrovsky en
Todor Stoyanov. De Russische en de
Canadese cinematografie komen don
derdag 11 september aan bod met
respectievelijk „IJshockeywedstrijd"
en „Burchten aan het strand" van J.
Bronstein en A. Widigiris en „De
verscheurde stilte" van Morton Par
ker.
Vrijdag 12 september staat in het
teken van de Poolse film: „De de
monstrant" van Miroslav Kyowicsz,
„Circusartiesten' van Marian Mar-
zynski en „Kooien" en „Laterna Ma-
gica" van Miroslav Kyowicz. 's A-
vonds vermeldt het programma de
vertoning van „Gorilla" en „Opera
Cordis" van Dusan Vukotic en „Het
zevende continent" van dezelfde ci
neast.
Het filmfestijn wordt zaterdagavond
13 september besloten met een her-
vertoning van Vittorio de Sica's neo-
realististische speelfilm „Wonder in
Milaan", waarna de onderscheidingen
de Gouden Eekhoorns worden
uitgereikt. Het publiek treedt in de
sector speelfilm op als jury.
Tijdens het filmfestijn wordt in het
Singer Museum een tentoonstelling
gehouden van foto's van de Ameri
kaan John Taylor, hoofd van de af
deling film en visuele kunsten van de
Wereldraad van Kerken. Enkele on
der zijn supervisie gemaakte films
zijn opgenomen in het programma
van het Filmfestijn. Op 11 september
krijgt Taylor een prijs uitgereikt
voor zijn film „Homo Homini", die
vorig jaar door een internationale ju
ry werd bekroond als de film, die de
gedachte van de rechten van de mens
het best tot uitdrukking bracht.
dan te bedenken, dat Holthaus
straks nog met een bontcollectie
komt èn ieder seizoen een he
rencollectie èn een confectiecol-
lectie uitbrehgt!
Gelukkig behoeven we niet te
zeggen dat dit te veel van het goede
is, want steeds weer weet deze ont
werper verrassende effecten te vin
den. Verrassend was de kokerslanke
lijn in heel korte jurkjes met rechte
belijning, veelal door dubbel gestikte
naden. Simpeler kon het niet en toch
apart. Krijgen de lange lijven een
kort rokstrookje dan is dat geplooid
of klokkend, maar dat vermag nau
welijks de strakke lijn te breken. Ro
be manteaus zijn bovendien met een
rits middenvoor gesloten en kraag
loos. Zijn er knoopsluitingen dan
door rijtjes knopen die met lusjes
sluiten en zo geplaatst zijn, dat ze
half onder het overslagpand (of een
zakklepje) verdwijnen.
In dit genre ook lange mouwloze
vesten of mantels, zo zeven achtste
lang, die over japon of broekpak ge
dragen worden.
Rechte mantels met duidelijke
(doch naadloze) taille, veelal met
dubbele rij knopen en kleine kraag
jes behorend bij japonnen in dezelfde
belijning. Daarnaast mannelijke
maxijassen van tweed met forse zak
ken en liefst gedragen op lange pan
talon.
Broekpakken met iets uitlopende
pijpen en de tunieken, alweer in de
rechte belijning. Veel tweeds, ruiten
en composés.
Broekpakken in brocaat ook voor
de avond met tunieken, die bijna tot
de enkels reikten.
Alleen in de „zigeuner"'-jurken van
brocaat mousseline in rembrandtieke
kleuren laat Holthaus de strakke lij
nen los en was er een gedwarrel van
rokken en sjaals.
Veel aandacht was besteed aan
versieringen zoals grote camelia's
van plastic, die wel beeldhouwwerken
leken: brede ceintuurs met grote me
talen gespen; meterslange gebreide
sjaals of enorme driekante omslag
doeken van fluweel, ceintuurs met
kwasten van struisveer, wollen
mutsen, herenhoeden en zigeunerin-
nendoekjes al dan niet met afhan
gende slippen.
Een collectie, die het uitricht op de
winter beslist opvrolijkt.
AMSTERDAM Het is tussen de
cineast Bert Haanstra en de Franse
filmer en acteur Jacques Tati tot een
conflict gekomen tijdens de regie van
de Tati productie „Yes, mr Hulot"
waarvoor Tati het scenario heeft ge
schreven en waarin hij zelf de hoofd
rol speelt. Derhalve heeft Bert Haan
stra zich. in overleg met betrokkenen,
in het bijzonder met de co-produ
cent, de heer Robert Dorfmann, uit de
regie teruggetrokken.
Tijdens de eerste opnamefase, wel
ke met een volledige Nederlandse
staf in ons land is voltooid, bleek
reeds dat de voorgenomen samen
werking tussen de genoemde heren
niet te verwezenlijken viel.
De breuk werd al lang vooruit ge
voeld als gevolg van de afwijkende
opvattingen van beide cineasten inza
ke de humor. Tati wilde steeds meer
in de regiestoel van Haanstra zitten.
Hij is geen vlotte werker, moet veel
hebben van repetities voor de eigen
lijke opnamen en steunt graag op im
provisatie tijdens de wording van de
film. Dit is niet bepaald de juiste sfeer
waarin Haanstra kan aarden, zodat de
terugtrekking van de laatste onver
mijdelijk werd.
De inbreng van Haanstra kan uiter
aard niet meer ongedaan gemaakt
worden doch de rest van de produc-
(Van een onzer verslaggeefsters)
ROTTERDAM Uiterst voorzich
tig en vriendelijk betoonde de Rot
terdamse rechtbank zich dinsdag
voor de 38-jarige Cornelis D„ een de
biele man.
Hij had nooit veel last gegeven,
maar op 22 april wond hij zich der
mate op over een verzoek van zijn
moeder een huishoudelijk karweitje
te verrichten, dat hij een breekijzer
pakte en haar daarmee op het hoofd
sloeg. Zij overleed kort daarop. Het
woord doodslag werd door de offi
cier, mr. J. D. de Jong, niet genoemd,
het feit werd omschreven als „een
ernstige zaak".
Mr. De Jong achtte de doodslag
bewezen. Hij vroeg ontslag van
rechtsvervolging, omdat Cornelis D.
blijkens een psychiatrisch rapport
volledig ontoerekenbaar moet worden
geacht.
De officier vroeg onmiddellijke op
name in een psychiatrisch ziekenhuis,
waar het verblijf niet langer dan een
jaar mag duren, en terbeschik
kingstelling van de regering. Om het
vertrek van Cornelis D. uit het Rot
terdamse huis van bewaring te
bespoedigen, deed de rechtbank met
een uitspraak, conform de eis van de
officier.
De man had vier jaar geleden een
jaar doorgebracht in het Deltazieken-
DAMASCUS De staats
greep in Libië is verricht door
een groep jonge officieren van
het leger, de luchtmacht en de
vloot, die zichzelf „de organisatie
van vrije unionistische officie
ren" noemt. De staatsgreep bin
nen twee uur uitgevoerd.
Dit meldt de correspondent van het
Egyptische persagentschap voor het
Midden-Oosten in het eerste tele
gram uit Libië na de machtsomwen
teling.
Troepen en tanks uit legerkampen
op 104 kilometer van Tripoli trokken
's morgens om 2 uur naar de stad op,
waar ze twee uur later aankwamen.
Tanks omsingelden het koninklijk
paleis, het hoofdkwartier van het le
ger en de veiligheidsdiensten bezet
ten de Libische radio.
KROONPRINS
Tegen 5 uur hadden de rebellen
volgens de Egyptische correspondent
de hoofdstad volledig in handen.
Kroonprins Hassan el Reda, gene-
raal-majoor Senoussi Sjamseddin,
chef-staf van het leger, en gene-
raal-majoor Salem ben Taleb, chef
van de veiligheidsdienst, werden ge
arresteerd.
Een uur later kwam de leider
van de coup, kolonel Saad Eddin
Abbou Chouireb, voor de radio om
deze bekend te maken. Volgens het
persbureau waren er op straat tone
len te zien waarbij de mensen open
lijk van hun vreugde blijk gaven.
ONTWAPENEN
Gezegd werd dat het primaire doel
van de leiders van de staatsgreep
was om de mobiele politie, die trouw
was aan de afgezette koning Idris, te
ontwapenen. Deze politiemacht was
het sterkste en best uitgeruste korps
van Libië, dat de koning zelf had
opgebouwd om zijn troon te bescher
men. Maar deze eenheden gaven zich
onmiddellijk over toen de tanks hun
kampen omsingelden, aldus de cor
respondent.
De leiders van de luchtmacht heb
ben vijf uur na de staatsgreep hun
trouw toegezegd aan het nieuwe re
giem. Zij mochten toen naar hun ba
ses gaan en later vlogen vliegtuigen
van de Libische luchtmacht boven
Tripoli.
Tezelfdertijd sloot zich Benghazi,
op een na de grootste stad van het
land, zich bij de revolte aan. Toen
kondigden de leiders van de coup de
republiek af. Onder de gelukstele
grammen aan de nieuwe leiders be
vond zich er een van het Volksfront
ter bevrijding van Palestina.
De Libische nationale revolutionai
re raad is van plan het land
rechtstreeks te -regeren zonder, voor
het ogenblik, de vorming van een
kabinet.
LONDEN Engeland onderhan
delt met Irak over wapenleveran
ties voor meer dan 850 miljoen gul
den, meldt de Daily Express.
Gedurende enige maanden werden
in Londen en Bagdad geheime be
sprekingen gehouden over de ver
koop van de Lighting straaljagers
en gerichte afweerprojectielen.
Deze onderhandelingen hadden de
officiële steun van de Engelse re
gering.
huis, waaruit hij werd ontslagen om
dat het niet waarschijnlijk leek dat
hij een gevaar voor zijn omgeving
zou opleveren.
Hij werd door zijn moeder ver
zorgd. Begin dit jaar verzocht zij op
name voor haar zoon. Wegens
plaatsgebrek in psychiatrische inrich
tingen werd hij op een wachtlijst ge
plaatst.
De president van de rechtbank, mr.
A. R. Jolles, die eerst nog even over
wogen had om de zaak met gesloten
deuren te behandelen (het betrof hier
een debiele man) maar na overleg
met de mederechters de openbaar
heid koos op voorwaarde dat er zo
weinig mogelijk gezegd zou worden,
sprak de verdachte in voor hem be
grijpelijke termen toe. Hij zei hem
dat het beter voor hem zou zijn als
hij werd overgebracht naar een
beschermde omgeving, waar anderen
hem behulpzaam zouden zijn.
„Zo kan het niet", aldus mr. Jolles,
„stel dat er weer zo'n uitbarsting
komt." Cornelis D. betuigde zijn spijt
over wat gebeurd was. Zei van zich
zelf geschrokken te zijn en in het
vervolg wel uit te kijken. Hij was
het eens met iedereen die een zieken
huis voor hem de beste omgeving
vond. Het huis van bewaring bevalt
hem niet zo best.
'Ook de psychiater die een rapport
over hem heeft uitgebracht, acht het
raadzaam zo snel mogelijk de forma
liteiten, die aan een opname in een
inrichting voorafgaan, te vervullen.
Door de onmiddellijke uitspraak van
de rechtbank en de afstand van ho
ger beroep van verdachte en officier
kon daar nog gisteren mee worden
begonnen.
TURIJN De directie van de Fiat
automobielfabrieken heeft 15.000 ar
beiders voor onbepaalde tijd
geschorst in verband met een staking
bij de fabrieken.
Als het werk niet binnen 48 uur
wordt hervat, zal de schorsing wor
den gewijzigd in ontslag.
De vakbonden hebben inmiddels
geantwoord met een staking van
twee uur als de maatregel niet onge
daan wordt gemaakt.
De directie wil door deze maatregel
wantrouwen scheppen tussen de vak
bonden en de arbeiders. Binnenkort
zullen nieuwe arbeidsovereenkomsten
tot stand moeten komen, aldus de
bonden.
ROTTERDAM De Rotterdamse
Kunststichting wil de literaire activi
teiten in de Maasstad gaan stimule
ren. Dit gaat men proberen door on
der meer het regelmatig organiseren
van letterkundige manifestaties, en
door de oprichting van een workshop
voor amateur-stilisten.
Aanvankelijk heeft men hierover
ruggespraak gevoerd met auteurs, die
of afkomstig zijn uit Rotterdam, of er
wonen, of zeer geïnteresseerd zijn in
deze stad.
Martin Mooy, Bob den Uijl, Hans
Wap en Jacobus Bos vormen het on
langs opgerichte proza- cn poëziese-
cretariaat van de R.K.S. en hebben
voor dit seizoen reeds zes literaire
avonden vastgelegd.
Tijdens deze avonden zal naast de
literatuur ook aandacht worden
besteed aan licht- en geluidsprojec
ties, film, muziek, toneel e.d. Deze
avonden worden de eerste of de
tweede woensdag van de maand ge
houden, gewoonlijk in De Lantaren,
behalve de eerste avond, 10 septem
ber die plaatsvindt in het Piccolothe
ater. Daar komt Hugo Raes nieuw
ongepubliceerd werk voorlezen en te
vens brengt hij licht- en geluidspro-
jekties met muzikale begeleiding.
DICHTERSHOW
Op 8 oktober is er in de Lantaren
een dichtershow met Hans Wap, Ju
les Deelder, Cees Buddingh, Riekus
Waskowsky, Simon Vinkenoog en
Hans Vlek. De popgroep Brainbox
zorgt voor de muzikale omlijsting en
misschien komen uit Engeland enkele
Liverpool Poets.
Op 12 november vullen de mede
werkers aan het tijdschrift Barbar-
ber de avond, in januari komt er een
avond uitsluitend voor amateurs, en
omstreeks mei wordt zowel een Inter
nationale Schrijversbijeenkomst als
een Internationaal Poëziefestival ge
organiseerd. Hoewel drs. A. J. van
der Staay, direkteur van de R.K.S.
daar nog weinig zinnigs over kon
vertellen.
In het raam van de letterkundige
workshop worden amateurschrijvers
opgeroepen hun manuscripten pro
za of poëzie in te zenden. Deze
worden beoordeeld door Bob den
Ujjl, Herman Moscoviter en Cees
Budding en teruggezonden, voorzien
van een kritisch commentaar. De in
zender betaalt als tegemoetkoming in
de kosten 25.
Eventueel zullen, als er werk van
hoge kwaliteit wordt aangeboden, per
jaar zes boekjes worden uitgebracht.
Overigens wil men extra aandacht
gaan vestigen op schilderende schrij
vers ofwel schrijvende schilders. In
februari komt er een tentoonstelling
van de schrijver-schilder Louis Paul
Boon in de Doelen. Tevens wordt
daar dan een filmpje vertoond, waar
in Boon de hoofdrol speelt. Ook Leo
Vroman heeft zijn medewerking
toegezegd.
Minister De Block van economische
zaken heeft dit de Tweede Kamer
meegedeeld.
Voor een gedeelte beïnvloedt de
devaluatie de mutaties van 1969 al;
voor een ander deel zullen de gevol
gen pas in 1970 en latere jaren te
merken zijn.
Minister De Block heeft meege
deeld, dat er van wordt uitgegaan
dat het prijspeil van de Franse export
in guldens met 5 procent zal dalen.
(Van onze moderedactrice)
AMSTERDAM Charlotte
Kohier, Conny Stuart, Jasperine
de Jong, Erik Herfst en de fami
lie Orlow zaten zoals gebruike
lijk op de eerste rij bij de pre
mière van Dick Holthaus' cou-
ture-collectie. Een collectie van
een honderddertig modellen. En
