lallaghan maakt haast met
Lervormingen Noord-Ierland
Yerseke blijft centrum
mossel- en oestercultuur
ii
EE7
Zes
dagen
met twee
Najaarsbeurs
satellieten
iKm
i
D!LAAT5T^AGEN
uurw
n
IA
i±.
Shirley Temple benoemd
hij Verenigde Naties
TWAALF GEVANGENEN VRIJ
Bezoek groot succes
Inlichtingen uit
de computer
Concurrentiestrijd in
voorbehoedsmiddelen
Stolwijk directeur
van Conservatorium
Wolshow in Den Bosch
Aankledino van de woniiio
Laatste antraciet
naar museum
Als nieuw plan wordt aanvaard
v :m
Vergoeding
alles
goed
en
wel
Positief
5
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1969
T
De protestantse regering in Belfast heeft gisteren twaalf
I rooms-katholieke activisten, die sinds de onlusten werden vast
gehouden, vrijgelaten. Er zijn geen politieke gevangenen"
meer in arrest in Noord-Ierland.
■fe Einde aan discriminatie katholieken
Britse minister wil „scheidsrechter,,
BELFAST Binnenkort zal in Noord-Ierland een aantal
Britse functionarissen worden gestationeerd, die maatregelen
gaan voorbereiden om een einde te maken aan de discriminatie
van rooms-katholieken bij het zoeken naar woninge en werk. Dit
heeft de Engelse minister van binnenlandse zaken, James Calla-
ghan, meegedeeld na een driedaags bezoek aan Noord-Ierland.
)e Franse zangeres Frida Boccara
die vorig jaar op het Eurovisie-
ongfestival in Madrid' in Lenny
.uhr haar muzikale evenknie vond-
kroheert op het ogenblik in ons land
,epat inspiratie op te doen en zal o.m.
verscheidene radio- en tv-pro-
ramma's meewerken. Als gidse in
.msterdam fungeerde niemand min
er dan „rivale" Lenny Kuhr. Beide
angeressen vermaken zich uitste-
end in het nu niet meer zo zonnige
lmsterdamop de foto Lenny (links)
n Frida als rasechte „toeristen" in
de hoofdstad.
ALPHEN A. D. RIJN Registers,
ncyclopedieën, telefoonboeken en
poorboekjes zullen op den duur ver
wijnen. Dit is althans de mening
r ran dr. ir. G. C. J. F. Nielen, verbon
den aan Philips, die gisteren in Al-
i then aan den Rijn sprak over „De
omputer en het boek".
Inlichtingen van exacte aard zul-
en, zo zei hij ,in de naaste toekomst
r >ver enige tientallen jaren) niet
ïeer uit „een boekje" komen, maar
lit computers. Hij noemde dit „geen
e ferre projectie", al zal wel moeten
rorden voldaan aan de voorwaarde,
at een ieder de mogelijkheid zal
loeten hebben om computers „op te
oepen".
Dr. Nielen, die een toekomstvisie
ntwikkelde, stelde zich op het
landpunt, dat de computers snel
oedkoper zullen worden. De prijs
al zich over tien jaren, zo becijferde
lij, nog slechts eenachtste' van de
luidige kostprijs bedragen en over
wintig jaar zal zich een nog verder-
aande daling van de kostprijs voor-
loen.
De taak van de uitgever zal een
ïheel andere worden. Hij zal zich
lezig gaan houden met de program-
lering van computers en met de or-
[anisatie van computersystemen. „De
itgever wordt ingever", aldus de
ïeer Nielen.
Hij hield zijn gehoor voor, dat niet
nder de ocmputerinvloed zullen val-
en belleterie en die uitgaven, die
ipvallen door schoonheid. Ook recla-
als een uiting van iets wat we'
an een ander willen presenteren,
onder dat hij daarom gevraagd
leeft, zal gedrukt blijven.
De Britse minister heeft ook
voorgesteld een „religieuze
scheidsrechter of ombudsman"
te benoemen om de geschillen
tussen rooms-katholieken en
protestanten op te lossen. Hij
deed dit op een bijeenkomst met
leden van Noordierse, protes
tantse Unionisten.
Callaghan heeft er bij de Noordier
se regering op aan gedrongen het
parlement eerder bijeen te roepen
om ide hervormingen te bespreken.
Het reces loopt af op 14 oktober. Het
gaat hem vooral om wijziging van
het kiesstelsel. Callaghan wil dat het
systeem van „een man een stem"
in Noord- Ierland versneld in wer
king treedt.
INLIJVING
Voorstellen tot algehele inlijving
van Noord- Ierland bij de rooms-
katholieke republiek Ierland wees hij
van de hand. „Dit zou 500.000 katho
lieken tevreden stellen, maar het zou
angst en spanning veroorzaken bij
een miljoen protestanten", zo zei de
minister.
Callaghan is er tijdens zijn bezoek
aan Noord- Ierland, dat een groot
succes is geworden, in geslaagd zo
wel de protestanten als de katholie
ken tegemoet te komen. Tot de
rooms- katholieken zei hij, dat zij in
de toekomst eerlijk zullen worden be
handeld bij de toewijzing van werk
en woonruimte. De protestanten ver
zekerde hij dat Noord- Ierland altijd
deel zal blijven uitmaken van het
Verenigd Koninkrijk en niet van de
rooms- katholieke republiek Ierland.
De Britse minister deelde bij zijn
teugkeer naar Londen ook mee dat
zijn regering een kwart miljoen pond
(2.150.000 gulden) in het fonds voor
'de slachtoffers in Noord-Ierland zal
storten.
IN VREDE
Hij zei ten slotte dat de „grote
meerderheid van de bevolking in vre
de wil leven. Tijdens zijn bezoeken
aan de gebieden waar zich onlusten
hebben voorgedaan had hij „vrees,
UTRECHT Nu de wet op het
gebruik van voorbehoedsmiddelen is
aangenomen zijn fabrikanten een fel
le concurrentiestrijd begonnen om de
plaatsing van automaten in cafetaria's,
hotels en winkels.
Voor zeer gunstig geachte plaatsen
worden volgens insiders grote bedra
gen neergeteld. Fabrikanten rekenen
namelijk op verhoogde verkoopresul
taten, omdat door deze nieuwe me
thode van aanbieding in vele geval
len „drempelvrees" zal zijn opgehe
ven.
Overigens is deze strijd onderdeel
van een al langere tijd bestaande
concurrentie. Bij het afnemen van
een bepaalde hoeveelheid tegelijk
zijn sommige producenten gewoon
om „extraatjes" te geven, bijvoor
beeld in de vorm van een autopech-
lamp of sleepkabels.
spanning en wezenlijke grieven" ont
moet.
In Detroit (Michigan) verklaarde
Bernadett Devlin dat zij met haar
optreden op de barricades haar
ambtseed had geschonden. „Ik word
misschien berispt door het Lager
huis. maar het spijt mij niet. want de
Engelse regering heeft haar eed aan
het volk ook geschonden."
Bernadette is in de Verenigde Sta
ten om geld te verzamelen voor de
dakloze rooms- katholieken in Noor
d-Ierland.
ROTTERDAM Tot direc
teur van het Rotterdams Con- j
servatorium is benoemd de heer
Kees Stolwijk. Hiermede is hij,
na een interimperiode, de defini
tieve opvolger van George Stam,
aan wie, zoals bekend, geruime
tijd geleden op diens verzoek om
gezondheidsredenen ontslag is
verleend. Kees Stolwijk is reeds
sinds 1956 aan het Conservato
rium verbonden als leraar sol
fège en algemene muziekleer en
als leider van de koorklasse.
Ir. C. van Roo\en
J
onderscheiden
I DEN HAAG Ir. C. van Rooyen
heeft bij zijn afscheid als directeur
van het rijksinstituut voor de drink
watervoorziening een zeldzame on-
i derscheiding gekregen: de legpen
ning van de minister van Sociale Za-
j ken en Volksgezondheid. Deze pen-
j ning wordt bij uitzondering toege-
i kend aan hen die zich bijzonder ver-
dienstelijk hebben gemaakt op o.m.
j het terrein van de volksgezondheid.
Staatssecretaris dr. R. J. H. Krui-
singa overhandigde de onderschei
ding aan de directeur, die wegens
pensionering het instituut heeft verla
ten. De verdiensten van ir. Van Rooij-
en, die ook in het gereformeerd ker
kelijk leven van Voorburg een be
kende figuur is, liggen onder meer
ziening in z.g. onrendabele gebieden.
Ook voor de drinkwaterleiding in door
oorlog getroffen streken is zijn arbeid
van blijvende betekenis.
Tal van publikaties op het terrein
der drinkwatervoorziening heeft de
heer Van Roöijen het licht doen zien.
I Sinds 1940 was hij aan het instituut
verbonden; na 1958 als directeur.
In de Brabanthallen in Den
Bosch staan nu wollige pronk
stukken te kust en te keur, want
het puikje van het Nederlandse
schapendom is tijdens de jaar
lijkse fokschapen dag hier te
zien: met kennersblikken wor
den de (Texelse) schapen ge
keurd, o.a. op vlezigheid en de
kwaliteit van de wol.
Expl
osie
kluis
APELDOORN De politie van
Apeldoorn is verwonderd over het
uitblijven van alarm bij de kuiskraak
in het gebouw van Ons Belang in
Klarenbeek. Het opblazen van deze
kluis waarbij deze dwars door een
muur sloeg is met enorm lawaai ge
paard gegaan, maar geen der omwo
nenden heeft alarm geslagen of ook
ma£r in het minst gereageerd. En dit
terwijl de brandkast dwars door de
muur van het gebouw vloog.
(Van een onzer redacteuren)
UTRECHT Morgen opent voor
de laatste keer in de Vredenburgge-
bouwen de Najaarsbeurs. Zij gaat
vergezeld van twee satellieten, de 5e
Internationale vakbeurs voor vloerbe
dekking en woningtextiel „Inter De
cor" en de halfjaarlijkse Verlichtings-
beurs, die evenals de grote zuster tot
5 september duren, maar op de Croe-
selaan zijn ondergebracht.
Met de Najaarsbeurs komt een ein
de aan een vele jaren lange traditie:
het Vredenburg als middelpunt van
beursactiviteiten.
><4
Op deze tekening is de pijpleiding aangegeven lopend van een plek buitengaats achter de toekomstige Ooster-
scheldedam naar de gemeente Yerseke op Zuid-Beveland.
K jk
KERKRADE De laatste wagon steenkolen uid de oudste mijn
van Nederland, de „Domaniale" is gistermiddag gedolven en opge
haald. Dit na acht eeuwen produktie, want het tsaren de toenmalige
monniken van de abdij Rolduc, die het eerst met ontginning be
gonnen. Enkele jaren geleden telde de „Domaniale" nog 3000 man
personeel. Thans zijn dat er nog 400 waarvan er 250 met vervroegd
pensioen gaan en de overigen geholpen zullen worden aan een
nieuwe werkkring. De laatste wagon anthraciet krijgt, zo is het
plan, een plaats in een op te richten mijnbouwkundig museum.
(Van een onzer verslaggevers)
YERSEKE Een pijpleiding
van 35 km lengte aansluitend op
een „zoutwaterpakhuis" daar
mee kan de gemeente Yerseke
blijven wat het is; Westeuropa's
grootste handelscentrum voor
mosselen, oesters en kreeften.
Ook na de afsluiting van de
Oosterschelde in 1978, waar
door de oestercultuur ten dode
is opgeschreven.
„Een idee. waar aanvankelijk over
gelachen werd", vertelde gistermor
gen burgemeester mr. C. Pijl Hoge-
weg. Maar een door de gemeente in
gestelde werkgroep heeft nu gerap
porteerd, dat het de moeite waard
zou zijn om een uitgebreide studie te
maken van de mogelijkheid van een
dergelijk project.
Het project komt erop neer. dat
vanuit zee water wordt aangevoerd
naar een aantal bassins in de directe
omgeving van Yerseke. Het idee is
niet helemaal nieuw: in Yerseke zijn
al bedrijven, die er zo'n buisleiding
in het klein op na houden.
Nu de uitslag van de voorlopige
studie positief is. heeft het gemeente
bestuur de minister van verkeer en
waterstaat gevraagd de kosten van
studie en uitwerking te willen ver
goeden op grond van de toekomstige
Deltaschadewet.
De werkgroep, die c!e voorstudie
maakte, stond onder voorzitterschap
van burgemeester Pijl Hogeweg en
bestond verder uit dr. A. Grijns, vis
serij bacterioloog, drs. P. Kuiper, eco
noom en secretaris van de vereniging
„De Mosselhandel", en technici van
de Grontmij NV.
Gerekend wordt met een buislei
ding die afhankelijk van de plaats
van het gemaal voor de zeewaterin-
laat en van de bassins maximaal
35 km lang zal worden.
Er moeten twee buizen komen van
kunststof ander materiaal zou
worden aangetast door het zeewater
om moeilijkheden van verstopping
te voorkomen.
Er is rekening mee gehouden, dat
op de plek' waar het zeewater de
leidingen wordt ingepompt verontrei
niging kan voorkomen, bijvoorbeeld
door olie.* Daarom komt het zoute
water bij Yerseke eerst terecht in
een voorraadbassin, waarin voor zes
tot acht uur water kan worden op
geslagen.
Het zoute water stroomt dan door
de oesterbassins, vervolgens door de
mosselbassins en dan door de kreef
tenparken. Deze volgorde is gekozen
omdat oesters geen vuil afstoten,
mosselen wel, terwijl kreeften geen
last hebben van vuil. Daarna ver
dwijnt het water door de riool
persleiding van Yerseke naar de
Westerschelde, die over twee jaar ge
reed kan zijn.
Burgemeester Pijl Hogeweg ver
wacht van Den Haag een bijdrage
van ten minste de helft van de aan-
legkosten. Als de buisleiding er niet
zou komen, zou het rijk volgens de
nieuwe Deltaschadewet de ver
plaatsing van de bedrijven in Yerse
ke moeten bekostigen.
Voor de exploitatie wordt gedacht
aan een NV, waarin rijk, provincie
en gemeente zouden deelnemen. „Het
bedrijfsleven in Yerseke staat posi
tief tegenover het plan", vertelde de
burgemeester. „Men wil graag met
zijn ondernemingen in Yerseke blij
ven." Gerekend wordt op een effi
ciëntere bedrijfsvoering, waardoor de
kosten van mosselen met een vierde
kunnen worden gedrukt. Het is de
bedoeling in de toekomst de mosselen
in containers van de Waddenzee naar
Yerseke te brengen. Hierdoor zal
minder beschadiging optreden.
Volgend voorjaar wordt het nieu
we Beatrixgebouw op de Croeselaan
geopend en dan verhuist alles voor
goed naar dat terrein.
De Utrechtse beursmanifestaties
vertonen een sterke groei, het aantal
vakbeurzen neemt vlug toe na een
tijd van teruggang naar de algemene
manifestatie. Telde men er in 1960
10. dit jaar zijn het er 30. Het af
scheid van de verouderde expositie
ruimte aan het Vredenburg valt niet
te zwaar, omdat het Beatrixgebouw,
modern van opzet, veel beter aan de
behoeften zal voldoen. Bovendien zal
in 1970 de overdekte tentoonstellings
capaciteit met. in totaal 82.000 m2
netto ruimte juist verdubbeld zijn
ten opzichte van 1960.
De omzet, die in 1960 ƒ4.5 miljoen
bedroeg, zal in 1970 kunnen groeien
tot plm. 27 miljoen.
Zoals gebruikelijk draagt de Na
jaarsbeurs het karakter van een con-
sumptiebeurs. Aanwezig zijn de groe
pen kantoorbehoeften en papierwa
ren, kunstnijverheid en luxe artike
len, optiek, koffers- en lederwaren,
huishoudelijke artikelen in grote va
riatie, glas, kristal en aardewerk,
huishoudelijke hout- en metaalwa
ren, rokersbenodigdheden, goud, zil
ver en uurwerken, speelgoed en feest
artikelen alsmede etalage-, winkel- en
reclame-artikelen.
Bij dit alles hangt aan het einde
van de zomer alweer volop de win
tersfeer: bij de mode- artikelen in
leer en leerwaren worden dc kleuren
voor het koude seizoen getoond, op
de speelgoedafdeling zou men zich
Sinterklaas kunnen voorstellen en bij
de feestartikelen is het kakelbont
kerstfeest. Van de nouveauté's is het
zoals gewoonlijk afwachten, wat men
er in de Nederlandse winkels van
terugvindt. Inderdaad spreekt uit het
beursaanbod weer de welvaartsge
richtheid, maar voorspellingen over
grote kooplust kunnen niet worden
gedaan, ook met het oog op vermin
derde voldaanheid over enkele re
cente vakbeurzen.
Terughoudendheid in aankopen is
mogelijk, ook al is het aanbod rijk en
gevarieerd genoeg. Men hoopt niette
min op goede belangstelling uit bin
nen- en buitenland en flinke beursij-
ver, nu de schrik van de BTW aan
het tanen is.
Aan de Inter Decor in de Bernhal
en de Marijkehal op het Croese-
laanterrein nemen 130 binnen- en
buitenlandse firma's deel. De buiten
landse vertegenwoordiging (25 in to
taal) komt uit België, West-Duits-
land, Frankrijk, Groot-Brittannië,
Hongarije. Finland. Portugal en Ita
lië.
Belangstellenden kunnen te kust
en te keur gaan op het gebied van
alle soorten moderne en klassieke
vloerbedekking, van woningtextiel
compleet met matrassen en gordijn
stoffen, van plaids, kussens, slaapzak
ken enz.
De Verlichtingsbeurs heeft zich in
de enkele jaren van haar bestaan
ontwikkeld tot een toonaangevend
evenement op het terrein van inte
rieurverlichting. Nu zullen ongeveer
70 exposanten met een keur van bin
nen- en buitenlandse produkten,
waaronder allerlei nieuwe modellen,
aanwezig zijn.
Alle beurzen zullen dagelijks open
zijn van 9-6 uur, maar de Verlich
tingsbeurs doet er drie avonden bij
en wel op maandag, dinsdag en
woensdag van 7 tot 10 uur.
Zoals gebruikelijk zullen er ter
beurze nevenactiviteiten zijn. Een
daarvan is de uitreiking van certifica
ten door de stichting Gulden Vorm,
die produkten bekroont welke niet al
leen voldoen aan goede vorm,
maar ook aan hoge eisen van doel
matigheid en technische deugdzaam
heid. Dergelijke produkten worden
gezocht in de branche industriële en
ambachtelijke voorwerpen voor huis-
en eetkamergebruik en uitgevoerd in
aardewerk, porselein, glas, kristal, zil
ver, pleet, roestvrij staal, tin en ko
per. De inzender die het hoogste aan
tal punten behaalt, krijgt de Jaar
beurstrofee.
Kevh-vertnoyen
Het plan van Sjaloom om het ver
mogen van de Nederlandse kerken te
liquideren en aan de noden van de
wereld te besteden is geniaal, maar
helaas twintig eeuwen te laat. Er wa
ren toen wel particulieren die hun
landerijen verkochten en de opbrengst
bestemden voor de noden van de we
reld (Handelingen 4 en 5). maar tot
een doeltreffende oecumenische bewe
ging kwam het niet.
Gelukkig hebben wij in Nederland
nu een confessioneel vermogen van
zeven miljard opgespaard. Als we dat
zouden verdelen onder pak-weg één
miljard noodlijdende wereldlingen dan
hebben zij een aardige start voor hun
verdere welvaart en wij kunnen dan
onze geestelijken rijst in India of aard
appelen in Biafra laten verbouwen.
De vrijkomende 500 miljoen van onze
kerkelijke exploitatie kunnen we daar
dan elk jaar nog eens tegenaan gooien
voor kunstmest. Grandioos!
Daar nemen we dan maar een bor
reltje op en een goeie sigaar, want stel
je voor dat we dat niet deden! In 1968
hebben we in Nederland voor onge
veer 2.5 miljard aan tabak en alcohol
genuttigd. Als we die 2.5 miljard per
jaar aan de noden van de wereld zou
den besteden dan bleven wij immers
zitten met massale werkloosheid in de
genotmiddelensector. Dan was het in
brouwerijen, distilleerderijen en ta
bakverwerkende industrieën
geïnvesteerde miljardenkapitaal waar
deloos geworden.
Bovendien vloeit van de 2.5 miljard
nu jaarlijks 1.5 miljard aan accijns in
's rijks schatkust en dat is nog niet
eens de helft van onze militaire uitga
ven. Moeten we dan onze officieren,
onderofficieren en manschappen rijst
en aardappelen laten planten? En onze
Leopardtanks omsmeden tot land
bouwtrekkers en onze Starfighters tot
maaidorsers? Dat klinkt wel
oud-testamentisch (Jesaja 2), maar
nee, dan toch maar liever de kerk om
zeep. Dan kunnen we tenminste onze
handen in onschuld wassen....
Brielle
Abram Pouwelse
De totale kosten van het project
worden geschat op 39 miljoen gulden,
gesplitst in 17'/s miljoen voor de
buisleiding en 21 miljoen voor aan-
en afvoergemalen, bassins en andere
bouwwerken. De exploitatiekosten
worden geschat op ö'/s miljoen per
jaar.
WASHINGTON President Nixon heeft de vroegere filmster Shirley
Temple, nu mevrouw Black, een vrouw van hoge intelligentie, die zich met
name op sociaal gebied beweegt, benoemd tot lid van de Amerikaanse af
vaardiging in de VN. Zij krijgt de rang van ambassadeur.
Deze benoeming van de thans 41-jarige heeft insiders niet verbaasd. Zij
was vorig jaar republikeins kandidaat voor het Huis van Afgevaardigden,
maar haalde de streep toen niet De delegatie bestaat uit vijf vertegenwoor
digers. Voorzitter is Charles Yost, permanent vertegenwoordiger van Washing
ton bij de volkerenorganisatie.
