ZUIVERINGEN VERWACHT
Israël verlangt
slechts veiligheid
Kassier moest niets
van computer hebben
ons
Israël: Aan
zal zege zijn
Praag
Vakbonden trekken aan
liet langste eind
STER VAN STROUGAL SIJGT SNEL
Dr. Vondeling en mr. Van der Stoel:
Troepenmacht weer
teruggetrokken
ISRAËL LX U
Geen toga's bij de
Twentse hogeschool
VOOR TONNEN GEFRAUDEERD
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1969
Nu Praag ogenschijnlijk tot rust is gekomenworden nieuwe grote
zuiveringen verwacht; ook in de hoogste top. De sterren van de
Stalinisten Strougal en Indra stijgen snel.
Stadsbeeld in Praag rustig
Honderden in gevangenissen
Schaker Par liman in arrest
SCHIPHOL Israël wil geen
groter Israël, maar een veiliger
Israël, en is bereid over welk
punt dan ook rond de tafel te
gaan zitten met de Arabieren.
Dit is de indruk die dr. ir. A.
Vondeling en mr. M. van der
Stoel hebben gekregen van de
Israëlische doelstellingen bij hun
bezoek aan dat land.
Op uitnodiging van de socia
listische partij in Israël brachten de
voorzitter van de Partij van de Ar
beid, dr. Vondeling en de voorzitter
van de commissie van buitenlandse
zaken van deze partij, mr. Van der
Stoel, de afgelopen week door in
Israël. Ze spraken met premier Golda
Meir en vice-premier Allon en met
leden van het partijbestuur van de
socialistische partij.
Ook spraken zij met de minister
van buitenlandse zaken Aba Eban, en
bezochten zij de mensen van de vak
beweging. Tevens stelden zij zich op
de hoogte van de situatie in de
vluchtelingenkampen.
Geen grote oorlog
Dr. Vondeling zei gistermiddag bij
zijn terugkeer op Schiphol nogal on
der de indruk te zijn gekomen van
de wijze waarop de bevolking poli
tiek meeleeft. „Wij kregen de indruk
in een sterk democratisch land te
zijn gekomen, met een enthousiaste
bevolking, waar men volkomen vrij
is alles te doen."
Over de permanente oorlogsdrei
ging zei mr. Van der Stoel: „Uit alles
valt op te maken dat men somber is
gestemd over de kans op vredeson
derhandelingen met de Arabieren
binnen afzienbare tijd. Anderzijds is
het risico dat de oorlog volledig
wordt hervat niet erg groot."
Hij noemde daarvoor als factoren:
„In de eerste plaats laten de training
van de Arabieren en de bekwaam
heid met wapens om te gaan, die zij
doorgaans ontvangen van de Oost-
blok-landen, veel te wensen over. In
de tweede plaats doen zowel de Ver
enigde Staten als de Sowjetunie hun
uiterste best het conflict zo spoedig
mogelijk tot een oplossing te bren
gen. Beide landen zijn bij een her
vatting van de oorlog niet gebaat",
aldus mr. Van der Stoel.
Niet eenzijdig
Het was hem opgevallen dat Israël
geen oorlog wil om haar territorium
uit te breiden, maar slechts een veili
ge positie wil innemen ten opzichte
van haar Arabische buurlanden. Zo
wel mr. Van der Stoel als dr. Vonde
ling zijn overtuigd van de goede wil
van Israël, van de wens zo spoedig
mogelijk met de Arabieren te onder
handelen zonder dat voorwaarden
vooraf worden gesteld.
„Jonge rechtzoekenden" hebben
gisteren op de burgemeesters-
stoel in de Amsterdamse raad
zaal een oproep geplaatst voor
vervolging van burgemeester
Samkalden, hoofdcomissaris De
Jong, hoofdinspecteur Westerling
van het bureau Warmoesstraat
en andere politiemannen wegens
hun aandeel in de arrestatie van
138 Damslapers op 13 augustus.
De oproep is gericht aan de
„rechterlijke macht buiten Am
sterdam".
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
PRAAG Zoals gisteren eigenlijk al was te voorzien, is de rust
en de orde in de Tsjechoslo waakse hoofdstad volledig hersteld. Sinds
donderdagavond hebben zich nergens incidenten van enige omvang
voorgedaan. De buiten alle proporties staande troepenmacht het
was de grootste die ik ooit in het centrum van een stad heb gezien
heeft zich zo goed als geheel teruggetrokken. Men ziet nog enkele
colonnes militaire trucks bij het gebouw staan van radio Praag, en
ook de Russische ambassade was nog door soldaten en politieman
nen bewaakt.
In de straten van het hart van
Praag loopt nog een enkele patrouille
rond. Ze bestaan uit met automa
tische wapens uitgeruste leden van
de politie en de volksmilitie, maar de
stormhelmen hebben ze afgezet. De
café's en de restaurants in de bin
nenstad hebben weer normale ope
nings- en sluitingstijden.
De Tsjechoslowaakse kranten zijn
met artikelen verschenen, die bij de
Praagse burgerij slechts op hoonge
lach zijn gestuit. Alleen al bij het
lezen cïer koppen wordt men zich er
pijnlijk van bewust dat alle publici-
teitsorganen gebreideld zijn door een
strenge censuur.
Gezegd wordt namelijk, dat het op
de 20ste en 21ste augustus overal
rustig was in het land. Slechts in
Praag had een handjevol vandalen
gepoogd de orde te verstoren. Het
waren oproerkraaiers met een vergif
tigde mentaliteit, die zouden zijn op
gestookt door anti-socialistische ele
menten en imperialisten, die uit het
buitenland zouden zijn geïnfiltreerd.
PROPAGANDA
Op het televisiescherm zijn enkele
hakkelende en weinig ontwikkelde
burgers verschenen ze werden
door het propaganda-apparaat voor
hun diensten betaald die ver
klaarden dat er in Praag heel weinig
Dat beide heren over de problema
tiek van het Nabije Oosten niet een
zijdig willen worden voorgelicht mag
blijken uit hun uitlating dat zij, wan
neer de gelegenheid zich voordoet,
graag bereid zijn ook met Arabische
geestverwanten over deze aangele
genheid te spreken.
(Vervolg van pag l)
Het presidium van het centrale co
mité van de communistische partij
van Tsjechoslowakije noemt de onge
regeldheden van de laatste dagen het
werk van „misdadige anti-socia-
listische en contra-revolutionaire ele
menten, voorbereid door buitenlandse
propaganda".
De meerderheid van de bevolking,
aldus een communiqué, uitte haar af
keuring over vernielingen en was het
volledig eens met de energieke tegen- i
maatregelen. Volgens het presidium j
was dat gebleken uit honderden brie-
ven en resoluties van fabrieken en
partijorganisaties.
Als de contra-revolutionairen zich
opnieuw te buiten gaan. zal nog
krachtiger worden opgetreden. In het
grootste deel van Tsjechoslowakije j
gaat het normale leven gewoon door,
aldus het partij presidium.
De „tune" die de Tsjechoslowaakse
radionieuwsdienst vroeger gebruikte
is ook weer terug. Deze „tune" luidde
gedurende vele jaren na de commu- j
nistische machtsovername in 1948 het j
avondbulletin van de nieuwsdienst
in. Zij werd na de invasie van vorig
jaar echter vervangen door een i
gongslag. Het Tsjechoslowaakse blad J
Rude Pravo schreef gisteren dat het I
j nieuws nu „volgens de in 1948 begon- I
nen socialistische revolutionaire tra
ditie wordt gebracht".
Er zijn meer tekenen die wijzen op
een terugkeer naar de situatie van
enkele jaren geleden. Een hoogoven
van een staalfabriek vlakbij Praag
draagt weer de naam van de uit de
Tweede Wereldoorlog bekende
Russische maarschalk Konief. Na de
invasie van vorig jaar was de naam
Konief van de hoogoven verwijderd.
Moskou is uiteraard zeer tevreden I
over deze gang van zaken. De Praw-
da, het blad van de Russische com-
munistische partij, schreef gisteren
dat Praag „de juiste orde met krach- i
tige hand invoert".
Ook het feit dat generaal Yepisjef i
uit Tsjechoslowakije naar Moskou is
teruggekeerd wordt uitgelegd als een J
bewijs dat Moskou instemt met het i
huidige regime in Praag.
De Amerikaanse regering heeft
gisteren tegen de uitwijzing van de
correspondent van de New York Ti
mes uit Praag geprotesteerd. Zij
noemt dit een regelrechte schending
van de principes van vrijheid van
meningsuiting. Een vergeldingsactie
zal evenwel niet worden onderno
men.
Gelooft u in het belang
van Israël? Niet voor
het Joodse volk alleen
maar voor de hele wereld?
Wilt u iets doen opdat
Israël kan groeien en bloeien
ondanks bedreiging, haal en
terreur?
Geef dan uw bijdrage ook
dit jaar aan de
Collectieve Israël Actie
Johannes Vermeerstraat 22,
Amsterdam.
Het gironummer 23434
wanordelijkheden waren geweest, en
dat de relletjes die ze hadden gezien
het werk waren van vreemdelingen.
Als bewijs voerden ze aan, dat ze
veel te veel wagens met buitenlandse
nummerborden door het centrum van
de stad hadden zien rijden. Dat klop
te ergens niet. want het toeristensei
zoen was allang voorbij. Duidelijk
was te zien dat deze nieuwbakken
televisiesterren een van te voren ge
prepareerde tekst voorlazen, die ach
ter het oog van de camera hing.
Hoeveel mensen er in Praag, Bmo
en Bielzen gearresteerd zijn, valt niet
bij benadering te zeggen. De Tsje-
choslowaken nemen echter aan dat er
vele honderden achter de tralies zit
ten. Als ze ooit een proces krijgen,
wacht hen een zware straf. De arti
kelen 103 en 104 van het burgerlijk
wetboek stellen een maximum ge
vangenisstraf van 15 jaar op beledi
gingen de staat en de vrienden-naties
aangedaan. ,j
ZUIVERINGEN
Naar verluidt zou de schaakgroot
meester Pachman gistermiddag in
hechtenis genomen zijn. Hij zou in
buitenlandse bladen artikelen
geschreven hebben, die de woede van
partijleider Husak en de zijnen heb
ben opgewekt. Ook wordt beweerd
dat hij een van de schrijvers Ls van
de illegale pamfletten, waarin de
burgerij opgeroepen werd op de -
eerste verjaardag van de Russische
invasie tegen het huidige regime en
het huidige beleid te demonstreren.
Ook al door het wegdrukken van
het nieuws over de ongeregeldheden
in de Praagse kranten is in ieder
j geval duidelijk geworden dat partij-
leider Husak en president Svoboda
I de Sowjetoverheersers hebben willen
bewijzen dat ze de binnenlandse situ-
I atie totaal in de hand kunnen hou
den.
I Of dit de positie van de tegen-
j woordige politieke bewindvoerders
redden kan, blijft vooralsnog een
j vraag.
De geruchten over nieuwe zuiver
ingen blijven aanhouden. Na Dubcek,
Smrkovsky, Cisar, Sik en Kriegel
zouden binnenkort Husak, Svoboda
en Cemik om maar enkele namen
te noemen het veld moeten rui-
men.
De sterren van de Stalinisten
Strougal en Indra rijzen snel. Vooral
het presidiumlid Strougal die thans
de rechterhand van Husak is, en die
sinds kort hoofd van de Tsjechische
volksmilitie is. wordt als de man
aangemerkt, die in staat zou zijn de
wensen van Moskou te realiseren. De
voornaamste hiervan is dat Tsje
choslowakije weer volledig gaat mee-
marcheren in de pas van de Oostblok
landen.
Gekleed in het truitje en de spijkerbroek, die zij ook tijdens gevechten
in Londonderry droeg, kwam Bfitannië's jongste parlementslid Bernadette
Devlin, gisteren in New York aan. Ze wil daar en elders in de VS een
miljoen dollar inzamelen voor de Ierse katholieken.
JERUZALEM Negentig procent
van de Israëlische bevolking denkt
dat in een eventueel volgend militair
conflict met de Arabische landen
Israël opnieuw zal overwinnen.
Dit is het resultaat van een opi
nie-onderzoek. Slechts 1.6 pet van de
bevolking denkt dat Israël verliest en
7.9 pet heeft geen mening.
Zelfs is 26.3 pet overtuigd, dat een
Israëlische overwinning grote» zou
zijn dan die van de Zesdaagse oorlog.
Maar bijna de helft van Israëls be
volking meent dat de strijd aanmer
kelijk harder zal zijn.
Dat denkt ook Israëls minister van
defensie, Mosje Dayan, die in een
gesprek met een Canadees-joodse de
legatie in Tel Aviv opmerkte dat een
nieuwe strijd met de Arabische lan
den kort maar zeer zwaar zal zijn.
Hij was overtuigd dat het
Israëlische leger dan wel alle sinds
1967 gecontroleerde Arabische gebie
den zal kunnen houden, „zelfs als al
le Arabische landen tegelijk aanval
len en zelfs als de Arabieren al hun
uit Rusland afkomstig nieuw ma
terieel inzetten".
Dat de Russen onbeperkt oor
logstuig aan de Arabische landen en
dan in het bijzonder Egypte leveren,
ontkende Dayan. „De Arabieren kun
nen uitkiezen. Maar de Russen geven
alleen wat en hoeveel zij kwijt wil
len. Dat is volgens de Arabieren niet
genoeg. Voor Israël is het voldoende
om het bij goed gebruik te vefflieti-
Gunstige regeling voor ontslagenen
gen".
Naar Israëlische mening is Rusland
echter geenszins van plan Israël van
de kaart te laten vegen. Dat de com
munistische wereld op advies van
de Arabische zijde Ruslandetaoinetao
Rusland de Arabische zijde heeft ge
kozen, dient alleen, zei Dayan, om
invloed en militaire bases in het Na
bije Oosten te krijgen. Daarom ook
zijn bij het Egyptische leger vier- tot
vijfduizend Sowjetrussische ad
viseurs gestationeerd en bij de Egyp
tische marine en bij de luchtmacht
ongeveer duizend.
Maar, merkte Dayan op, „wij zijn
niet jaloers op Egypte dat het die
adviezen krijgt. Als morgen onze
Amerikaanse vrienden ons net zo van
militair materieel willen voorzien als
de Russen Egypte, zullen wij dat
graag aanvaarden. Als Amerikaanse
adviseurs ter beschikking van Israël
worden gesteld, dan accepteren wij
dat ook. Maar de opleiding moet dan
wel in de Verenigde Staten worden
gegeven."
Wij zijn niet gebrand op een we
reldmacht aan de Israëlische kant
van de grens."
Ook militair heeft Israël geen hulp
nodig. Israël houdt een groot grond
gebied onder gezag met zijn leger op
normale sterkte.
Dayan bracht de Canadees-joodse
commissie onder het oog, dat de Ara
bische guerrillagroepen „niet meer
zijn dan de steken van een mug op
de rug van een olifant: hinderlijk,
ergerlijk, maar ongevaarlijk'.'.
UTRECHT De directie van
Werkspoor-Utrecht heeft onder druk
van de vakbonden erin toegestemd
dat een zeer gunstige regeling wordt
ENSCHEDE Jacquet en toga zullen ontbreken bij de opening van het
academische jaar van de Technische Hogeschool Twente.
De traditionele luister waarmee deze gebeurtenissen in de academische
wereld plegen te worden gegeven zal er bij de Twentse TH niet by zijn.
Dat geschiedt met als achtergrond de rede van de rector magnificus, die dit
Jaar als centraal onderwerp zal hebben: „De herstructurering en democratise
ring van het hoger onderwijs".
EINDHOVEN De 42-jarige F. T. M. T., beheerder van het
bijkantoor van de Eindhovense Nutsspaarbank in Strijp, heeft
bekend voor enkele tonnen te hebben gefraudeerd. Er wordt vier
ton vermist, maar dat bedrag kan nog veel hoger worden.
T, die volgend jaar 25 jaar in
dienst van de bank zou zijn geweest
en al vijftien jaar beheerder van het
bijkantoor is,, heeft gezegd het ont
vreemde geld in zijn huishouden te
hebben opgemaakt. De man is ge
trouwd en heeft drie kinderen. Er is
in het huis niets teruggevonden. De
man leidde een rustig leven zonder
uitspattingen.
De fraude moet op zeer geraffi
neerde wijze zijn uitgevoerd, maar
het is nog niet duidelijk van welke
praktijken T. zich precies heeft be
diend.
Wel staat vast. dat hij minstens
een vijfdubbele boekhouding heeft
gevoerd en allerlei vervalsingen
heeft gepleegd.
Per computer
De ontdekking ls bij een min of
meer toevallige controle aan het
licht gekomen. Een jaar geleden
werden alle bijkantoren van de
Nutsspaarbank aangesloten op een
centraal computersysteem. Vanaf
dat moment kon de fraude elke dag
ontdekt worden. T. heeft zich dan
ook tot op het laatste moment ver
zet tegen de aansluiting. Hij argu
menteerde zijir verzet met de woor
den: „Hét komt de eer van de be
heerder te na. Vertrouwen jullie ons
soms niet".
Ook na de aansluiting op het sys
teem is hij waarschijnlijk met de
fraude doorgegaan. Hij kon zich
geen dag vakantie of ziekteverlof
permitteren, omdat hij dan zeker te
gen de lamp zou lopen.
De beheerder heeft zijn praktij
ken verscheidene jaren uitgevoerd.
•Hij zal maandag voor de officier
van justitie worden geleid.
De spaarders zullen geen enkel
verlies lijden, want de bank is vol
ledig tegen fraude verzekerd.
getroffen voor de 180 personeelsleden
die van de afdeling staalconstructie
moeten worden overgeplaatst en voor
de negentig mensen die moeten wor
den ontslagen.
Aanvankelijk wilde de directie
slechts de „sociale blauwdruk" toe
passen, een minimumregeling die
geldt voor het gehele, 28 onderne
mingen tellende, VMF-concem.
De vakbonden stelden zich echter
op het standpunt dat voor
Werkspoor-Utrecht minstens een zelf
de regeling moest worden getroffen
als die welke onlangs is overeengeko
men voor Werkspoor-Amsterdam,
waar de komende twee jaar duizend
werknemers moeten afvloeien, en
voor Kromhout-Amsterdam (140
werknemers).
De regelingen voor de Amsterdamse
bedrijven wijken in gunstige zin af
van de „sociale blauwdruk" die door
de bonden als niet meer dan een
„raam-overeenkomst" wordt
beschouwd.
Brief
Bij de onderhandelingen brachten
de vakbonden een brief ter tafel van
de raad van bestuur van de VMF,
waarin deze voorstelde, de in
Amsterdam getroffen regelingen
voortaan toe te passen in alle
VMF-ondernemingen waar mensen
moeten worden ontslagen of overge
plaatst.
De onderhandelingen moesten
gisteren verscheidene keren worden
geschorst. Uiteindelijk was de direc
tie bereid de gunstiger regeling over
te nemen. Een van de belangrijkste
punten is, dat de uitkeringen voor
verschillende groepen werknemers en
met name voor de bovenzestigjarigen
een waardevast karakter krijgen.
In Boston ontstond gisteren een
gigantische verkeersopstopping
nadat drie locomotieven achter
elkaar op hol waren geslagen, de
remise uitreden, een hek ver
brijzelden en belandden op de
grootste verkeersweg naar de stad.
Het drietal stopte keurig voor de
middenbermafscheiding zodat
slechts één rijbaan werd versperd.
Maar dat gebeurde dan ook wel
grondig
