OECUMENISCHE ONTMOETING
IN NIEUW WADDINXVEEN
Soms te verdeeld om te
getuigen tegen onrecht
Wereldraad belijdt in brief aan kerken
Prol. Nauta
Belijdenis
en binding
Kerkelijk experiment
roept bezwaren op
„We bezitten méér
samen dan we wisten"
Een woord voor vandaag
Uw probleem
is het
onze...
BEROEPINGSWERK
Maxitoga wijst
minirok af
Integratie in de Flevopolder
Ds. B. KOEKKOEK:
ZATERDAG 23 AUGUSTUS 1969
Soms wrijf je je ogen uit als je de bijbel leest. Net heb je iets
in al de ernst van je geloof verkondigd, of je leest wat anders
dat daar recht tegenin gaat. Zo ook vandaag in Philippenzen
De hele week heb ik geschreven over het feit dat het geloof
van Paulus niet volmaakt was. Hij zegt het zelf: dat ik
het reeds zou verkregen hebben of reeds volmaakt zou zijn."
En dan ineens schrijft hij: „Laten wij dan allen, die volmaakt
zijn, aldus gezind zijn".
Paulus heeft net geschreven dat hij zich uitstrekt naar de toe
komst. Die houdt in dat wij volmaakt zullen zijn. God heeft
ons immers aangenomen als Zijn kinderen en herschept ons
naar het beeld van Zijn Zoon. Paulus zegt als het ware dat wij
in het besef dat we nog niet volmaakt zijn al mogen le
ven uit de zekerheid van wat we zullen zijn.
Ons leven hier op aarde moet een afstraling zijn van ons le
ven dat ons geschonken wordt. We kunnen ons door twee din
gen laten beïnvloeden. We kunnen omkijken en terugverlan
gen naar de vleespotten van Egypte. Dan gaan we murmureren
tegen God. We kunnen ook vooruit zien naar de melk en ho
ning van het beloofde land. Dan proeven we het manna nu
reeds.
We lezen vandaag: Nehemia 8 1-19.
We lezen morgen: Nehemia 9 1-15.
Blieven die niet zijn voorzien
van naam en adres kunnen niet ln
behandeling worden genomen. Ge
heimhouding ls verzekerd, vragen
die niet onderling met elkaar In
verband staan moeten In afzonder
lijke brieven worden gesteld. Per
brief dient een gulden aan postze
gels te worden Ingesloten.
Vraag: Er bestaat nog niet zo heel
lang een ziekteverzekering vbor
kleine zelfstandigen tegen een jaar
premie van ongeveer 400, ongeacht
de leeftijd. Welke maatschappij is
dat?
Antwoord: U zal wel de Neder
landse Onderlinge Ziektekostenver
zekering bedoelen, die openstaat
niet alleen voor kleine zelfstandigen,
van wie het inkomen boven de inko
mensgrens van de ziekenfondsverze
kering ligt (deze grens is thans
13.800).
De speciale verzekering, die u bij
iedere verzekeringsmaatschappij
kan aangaan, beoogt hun, die op
grond van hun gezondheidstoestand
op gevorderde leeftijd niet, niet vol
doende of niet zonder uitsluitingen
verzekerd kunnen worden, zonder
selectie een redelijke dekking te
bieden op basis van ziekenhuisver-
pleging in de laagste klasse, op
voorwaarde dat men niet is opgeno
men op het tijdstip van aanvrage.
De premie bedroeg in 1967 nog ƒ396
per jaar per persoon, maar is nu
opgelopen tot 468.
Vraag: Ons goudhamstertje heeft
al enkele malen jongen gehad, die
na enkele dagen dood gingen. De
moeder schijnt ze niet of niet vol
doende te verzorgen. Hoe kunnen
we een volgend nestje zelf groot
brengen?
Antwoord: Het is zeer moeilijk
om jonggeboren hamsters van hun
moeder te verwijderen en zelf groot
te brengen. Zie ze direct na de ge
boorte te verwijderen en ze met
verdunde melk in een miniatuur-
zuigflesje (zoals kinderen soms als
speelgoed hebben) te voeden. Lukt
dit, dan kunnen ze zeer spoedig het
gewone voedsel opnemen. Beter is
het een nieuwe voedster aan te
schaffen, daar deze kennelijk een
slechte moeder is.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Mastenbroek: M.
Jansens te Stellendam: te Arnemui-
den: J. P. Verkade te Nieuwe-Tonge.
Bedankt voor streekgemeente Mar-
ne-Ambt (Leen sca): E._van Stuyven-
berg, kand. te 's-Gravenhage.
GEREF. KERKEN
Beroepen: Te Steenwijk: J. van
Eijk te Soesterberg.
Geref. Kerken (vrijgemaakt)
Bedankt voor Neerlandia, (Can.
Ref. Church): C. Bijl te Hilversum.
Geref. Gemeenten
Beroepen te Slikkerveer: H. Lig-
tenberg te Genemuiden; te Hendrik
Ido Ambacht: G. A. Zijderveld te
Middelburg.
ROME Het Vaticaan is weer
eens een zedelijkheidsactie begonnen.
De gendarmes van het Vaticaan tre
den op tegen vrouwen in minirokjes
en mannen in korte broek.
Ieder die volgens de Vaticaanse
mode te kort gekleed is, mag de Sint
Pieterskerk niet binnen. De comman
dant van de gendarmes heeft onlangs
van de curie opdracht gekregen
strenger op te treden.
Rome en
reformatie
bouwden
samen kerk
(Van onze kerkredactie)
DRONTEN Enkele belij
dende leden van de Gerefor
meerde Kerken in de Flevopol
der voelen zich miskend door
het beleid van hun kerkeraad.
Na zich vergeefs op de kerke
raad en de classis Harderwijk
beroepen te hebben, vragen ze
nu de generale synode in te grij
pen en de „oecumenische koers"
van de kerkeraad te verbieden.
In de Flevopolder werken de gere
formeerden tot verdriet van som
mige eigen leden nauw samen met
de hervormden. In Biddinghulzen
wordt iedere zondagmorgen een ge
meenschappelijke dienst gehouden,
terwijl de middagdienst alleen door
de gereformeerden verzorgd wordt.
Kinderen kunnen zowel door de her
vormde als de gereformeerde predi
kant gedoopt worden.
In de wijkgemeente Swifterbant
zijn alle diensten gemeenschappelijk
en bestaan er volledige intercommu
nie. Kinderen worden door de her
vormde zowel als de gereformeerde
predikant gedoopt en beide predikan
ten wisselen ook het catechetisch on
derwijs af.
PASTORAAT
Na het vertrek van ds. C. Houtman
besloot de kerkeraad dat de her
vormden in Biddinghuizen pastoraal
verzorgd zullen worden door de be
roepen gereformeerde predikant, ds.
Molenaar, en de gereformeerden van
Swifterbant door de hervormde pre
dikant
Volgens de klagers was veertig
procent van de aanwezigen op de
wijkvergadering, waar dit plan
besproken werd, tegen het voorstel.
Toch heeft de centrale kerkeraad het
uitgevoerd, al zijn er dan oplossingen
getroffen voor gereformeerden die
geen hervormde predikant in hun
huis willen ontvangen.
MOEILIJKHEDEN
De bezwaarden zeggen dat velen in
Oostelijk Flevoland al in geestelijke
moeilijkheden verkeren. „Een nog
verdere integratie zal wellicht voor
velen een distantiëren van de gere
formeerde kerk in haar huidige situ
atie als gevolg kunnen hebben," drei
gen zij.
De classis Harderwijk voelde enkele
maanden geleden mee met deze be
zwaarden. Zij gaf de centrale kerke
raad opdracht zijn beleid om te bui
gen. Ondanks die uitspraak, zeggen
de klagers nu, is de bestaande
toestand niet slechts gehandhaafd,
maar zelfs uitgebreid.
Zij willen dat de generale synode
de kerkeraad opdraagt zich te hou
den aan de synodale richtlijnen. In
dat geval zal Flevoland zijn uniek
karakter als kerkelijk experiment
verliezen.
WADDINXVEEN De Ontmoetingskerk in Waddinxveen is een christelijke
handreiking. Niet in de diakonale zin van „iets afstaan aan de ander", maar een hand
druk waarmee men een vriendschap of een broederschap bezegelt. Een wederzijdse
erkenning.
Toen het ontwerp van architect L. Roggeveen voor de oorspronkelijke als gerefor
meerd kerkcentrum bedoelde Ontmoetingskerk al helemaa I klaar was, is daar de
ontmoeting met de rooms-katholieke gemeenschap gekomen. Een gemeenschap die
hetzelfde doel bleek na te streven: de bouw van een christelijke kerk in de nieuwe
woonwijk. En toen rees de vraag: „Moet dat nou?"
Pal tegenover de plaats waar
de gereformeerde kerk moest ko
men zouden de rooms-katholie-
ken een nieuwe parochiekerk
gaan bouwen. En een eindje ver
derop was een hervormde kerk
gepland. Moest dit „vertrouwde
beeld" van de verscheurdheid
der christelijke kerk voor de zo
veelste maal worden gedemon
streerd?
Daarvan zijn ze in Waddinxveen
teruggeschrokken. Op grond van het
feit dat men elkaar als broeders en
zusters in Christus erkende, en over
tuigd van de dwingende noodzaak
dat in deze tijd van toenemende on
kerkelijkheid alle samenwerking die
mogelijk is ook moet worden uitge
voerd, besloten gereformeerden en
rooms-katholieken van de kerkbouw
een gemeenschappelijke zaak te ma
ken. Met de bedoeling die kerk ook
gen" voortkomen, die bijvoorbeeld
samen te gaan betalen, beheren en
gebruiken.
Om tot dit besluit te korhen is
geen moeizame weg nodig geweest.
De gereformeerde broeders hadden
er zegge en schrijve drie kerkeraads-
vergaderingen voor nodig. De ge
meentevergadering die toen moest
volgen (vorig jaar april) kreeg een
opkomst als nooit tevoren en reageer
de, op een enkele uitzondering na,
enthousiast.
fa Ontdekkend
Uiteraard heeft de voorbereiding
meer omvat dan deze vier vergade
ringen. In kleinere kringen is heel
wat overleg gepleegd, waarbij de
principiële en pastorale kanten van
de zaak veel aandacht hebben gekre
gen. Voor beide partijen is dit con
tact bijzonder verhelderend geweest.
In de eerste plaats ontdekte men van
gereformeerde zijde, zo vertelt wijk-
predikant ds. B. Koekkoek (36), dat
de rooms- katholieke ideeën over
kerkbouw en kerkinrichting heel an
ders lagen dan wij veronderstelden.
Een grappig voorbeeld van het ver
anderen van de inzichten was dat de
rooms- katholieken persé geen kniel
banken wilden, terwijl in het gerefor
meerde kamp juist stemmen waren
opgegaan om met zulke meubelstuk
ken het liturgisch karakter van de
eredienst op een hoger peil te bren
gen. Een tweede openbaring was, dat
toen men om de tafel ging zitten om
eens een inventarisatie op te maken
van wat men nu eigenlijk gemeen
schappelijk bezat, dit veel meer
bleek te zijn dan men van elkaar
had verwacht. Juist dat gemeenschap
pelijk bezit aan geloofswaarden is,
zonder dat men de blijvende verschil
len wilde verdoezelen, een van de
'uitgangspunten geweest om tot sa
menwerking te komen. De gerefor
meerden herinnerden zich daarbij de
uitspraak van Abraham Kuyper:
.,We stoelen op dezelfde wortel des
Men had ook nog een stap verder
in de kerkgeschiedenis terug kunnen
gaan naar Calvijn, die aan Farel
schreef: „Onder christenen moet de
afkeer van een schisma zo grb'ot zijn;
dat zij het altijd, als het maar even
kan, vermijden; en vdor de bediening
des Woords en der sacramenten be
hoort er een grote reverentie te be
staan, dat zij overal waar die wor
den aangetroffen, oordelen dat de
kerk is".
Met dit alles levert men in Wad
dinxveen nog geen oecumenisch vuur
werk. De tweede reden voor het be
sluit tot samenwerking bij de bouw
en het gebruik van de Ontmoetings
kerk is dan ook een financieel- zake
lijke geweest.
En eerlijkheidshalve zegt ds. Koek
koek erbij, dat reden nummer twee
in feite boven nummer één staat: De
participatie van de rooms- katholie
ken geeft de gereformeerden financië
le ruimte om in het dorp de on
geveer veertig jaar oude Kruiskerk
een verbouwing te laten ondergaan.
fa Buiten spel
(Van een onzer medewerkers)
LONDEN Op de laatste dag van de vergadering van het
Centraal Comité van de Wereldraad van Kerken veroorzaakte de
tergende kwestie-Nigeria nog wat vuurwerk in Canterbury. Het
werd hoofdzakelyk aangestoken door P. Taiwo Odumoso, die deel
uitmaakt van de staf van de gouvernoeur van westelijk Nigeria.
Deze Afrikaanse methodist had zich erg gestoten aan het feit dat
de Wereldraad stees weer spreekt van „Biafra". De Wereldraad,
zo klaagde hij, is het enige internationale lichaam in de wereld
dat het vroegere Oostelijk-Nigeria als een zelfstandig gebied er
kent.
De stafleden van de Wereldraad
putten zich uit om duidelijk te ma
ken dat ze in het geheel niet partij
dig wilden zijn. De term „Biafra"
werd alleen gebruikt, omdat „die zo
gemakkelijk in de mond ligt en de
mensen meteeen begrijpen wat be
doeld wordt".
'Opnieuw sprak het Centraal Comité
uit dat „het urgent is, dat onmiddel
lijk veilige corridors worden geopend
met toestemming van beide zijden,
humanitaire hulpmiddelen naar de
slachtoffers van dit conflict gebracht
kunnen worden."
Het comité erkende dat de hulpor
ganisaties politiek beticht kunnen
worden en riep alle organisaties op
tot zelfonderzoek, „om minder kans
te lopen beschuldigd te worden van
partijdigheid."
Rhodesië
Op advies van een van de bezin-
ningscommissies van deze vergadering
sprak de Wereldraad opnieuw uit,
dat hij zich verzet tegen het regiem
van Smith in Rhodesië. De resolutie
over Vietnam werd ingetrokken.
Daar was nogal wat kritiek op, om
dat alleen tegen Amerika gezegd
werd dat het door moest gaan met
terugtrekken van de troepen.
Hoewel er in een rapport een paar
scherpe woorden vielen over het ver
trappen van de mensenrechten in
1 Griekenland. verdwenen zij op
mysterieuze wijze uit het oog. Een
vrijwel volslagen stilzwijgen werd
i bewaard over de kwestie - Tsje-
i choslowakije.
j Besloten werd dat volgend jaar een
consultatie zal worden georganiseerd
in Beirut om tot een gesprek te ko
men met de wereldogdsdiensten De
ze bijeenkomst zal in maart worden
gehouden. De organisatoren kregen
20.000 gulden om hun onkosten te
dekken.
Medische studie
Het Centraal Comité begroette met
blijdschap de nieuwe christelijk me
dische commissie die een jaar gele
den in het leven is geroepen. De
commissie kreeg het verzoek aan
dacht te schenken aan de theolo
gische en ethische wagen die ver
band houden met de transplantatie
van menselijke organen, het rekken
van menselijk leven de veranderende
ziektebeelden in ontwikkelingsge
bieden.
Ook de jeugd werd niet vergeten.
Zoals tal van experts de vergadering
als adviseurs bijwonen, zo zal een
volgende keer een groep van 15 tot
20 jongeren gevraagd worden, om de
jeugd meer aan het woord te laten
komen in dit oecumenische parle
ment.
In een brief aan de ledenkerken
er zijn er nu 235 wordt gezegd:
„We blijven samenwerken om al dat
gene te overwinnen waardoor we el
kaar niet ten volle herkennen en wat
ons van elkaar scheidt aan de avond
maalstafel" De brief wijst er op dat
zij „die voelen dat ze niet kunnen
wachten tot hun kerken in beweging
komen", ongeduldig beginnen te wor
den.
Falen
In die brief belijdt het Centraal
Comité bovendien dat „we gesproken
hebben tegen bepaalde schendingen
van de mensenrechten maar dat weten
aanzien van anderen even ernstige si
tuaties niet konden spreken of niet
duidelijk genoeg konden spreken,
omdat we zelf van binnen uit
verscheurd waren."
Na aandacht geschonken te hebben
aan de opdracht die nog lang niet
vervuld is roept de brief allen op
„in uw eigen situatie te spreken en
handelen als de mensenrechten en
godsdienstvrijheid met de voeten ge
treden worden en... die groepen
daadwerkelijk te steunen die deze
rechten verdedigen en het welzijn
willen van de verdrukten."
Helemaal aan het slot aan
vaardde het Centraal Comité de
uitnodiging van de Ethiopisch
Orthodoxe Kerk om de volgende
vergadering in januari 1971 in
Addis Abeba te houden. Reeds
eerder heeft keizer Haile Selasse
de Wereldraad uitgenodigd om
een assemblee bjj hem te komen
De kerkzaal van de Ontmoe
tingskerk heeft een oppervlakte
van 666 m2. Er staan 587 blauw
beklede stoelen. In het liturgisch
centrum zijn orgel, tafel, kansel
en tabernakel in wit uitgevoerd,
waarmee een goed contrast met
de rest van de zaal wordt ver
kregen. De entree geschiedt door
een ontmoetingsruimte die voor
allerlei doeleinden kan worden
gebruikt.
Ter zijde van de kerkzaal be
vindt zich aan de ene kant een
lokaliteitenvleugel en aan de an
dere kant een kosterswoning. De
lokaliteitenvleugel heeft een ker-
keraads- (e.g. kerkbestuurs)ka-
m er, een predikanten- (c.q.
priesters)kamer, een catechisatie
lokaal en een kleine zaal die de
r.k. kerk als „dagkerk" voor de
eucharistieviering op werkdagen
naat QPbruiken. De gereformeer
de kerk is van plan dit zaaltje
eenmaal per veertien dagen op
zondagmorgen voor een kinder-
n"**»ndienst te gebruiken.
Met de bouw van de kerk was
ongeveer een miljoen gulden ge
moeid. De bouw- en aanne-
mingsmaatschappii Bogaerdt
Schmidt NV te Stolwijk heeft de
hni<iv uitgevoerd.
De overeenkomst tot het geza
menlijk gebruik is voorlopig voor
de duur van twee jaar aange
gaan. De kerk die eventueel niet
met de samenwerking wenst door
te gaan kan dan nog drie jaar
van het complex gebruik blijven
maken.
houden. Maar toen bleek het
aantal hotelkamers te klein voor
een dergelijke grote conferentie.
Kennelijk is er nu in die stad wel
voldoende accommodatie voor
een Centraal Comité.
De hervormden zijn in de gerefor
meerd-rooms- katholieke samenwer
king buiten spel gebleven. In de eer
ste plaats is de hervormde gemeente
van Waddinxveen van gereformeerde
bonds-signatuur en het is bekend dat
in die kring andere inzichten be
staan. Daarnaast is er een buitenge
wone wijkgemeente van midden- or
thodox karakter, die reeds enige tijd
geleden in een ander deel van de
wijk een nieuwe kerk heeft betrok
ken.
Dit betekent echter niet dat tussen
gereformeerden en hervormden in
Waddinxveen geen goede contacten
zouden bestaan. Het egendeel is
waar. Met de wijkgemeente Imma-
nuëlkerk zijn bijv. al enkele malen
gemeenschappelijke wijkavonden ge
houden en ook aan andere vormen
van samenwerking wordt iets ge
daan. Men denkt o.a. aan afvaardi
ging van kerkeraadsleden naar el-
kaars kerkdiensten.
Vraag aan ds. Koekkoek: „Impli
ceert het elkaar erkennen als broe
ders en zusters in Christus nu niet
dat men toch eigenlijk verder zal
moeten reiken?"
Het antwoord: „Het eerste wat ons
voor ogen staat is déze samenwer
king te laten slagen. En daarin zijn
we niet krampachtig".
Als dit lukt, en tot dusver is het
tegendeel daarvan niet gebleken (al
zijn in de gegoten overeenkomsten
de mogelijkheden opengelaten om op
aanvaardbare wijze de coöperatie te
beëindigen), dan ziet ds. Koekkoek
persoonlijk wel meer terreinen waar
op iets samen kan worden onderno
men. Stellig zullen naar zijn mening
uit deze samenwerking „ontmoetin-
tot gemeenschappenike gesprekskrin-
gen of tot uitwisseling van catechisa
ties kunnen leiden.
Maar dat zijn gedachten die op dit
moment nog niet zijn besproken. En
voor het overige wil gereformeerd
Waddinxveen niet verder gaan dan
de mögelilkheden die de generale sy
node biedt. Waddinxveen is tenslotte
geen Eindhoven.
Woensdagavond 27 augustus wordt
in een bijeenkomst met een litur
gisch karakter de kerk officieel over
gedragen aan de „Stichting tot geza
menlijk eebruik van de Ontmoetings-
'-ork" rian zal de kerkklok die de
inscriptie „Hij die u roept is ge-
Ds. B. KOEKKOEK
trouw" draagt, de gereformeerde!
de rooms- katholieken van de n
we wijk Groenswaard (in de vo
mond „de Pettepolder") voor
eerst naar hun gemeenschappelijk
dehuis noden. Deze eerste keer
men. Misschien later meer.
Maar die eerste keer zal er
toch zijn. En de ontmoeting zal
daarna veelvuldig herhalen. In
zich snel naar een provinciesti
van 25.000 inwoners ontwikkelt
Waddinxveen kan dat.
Maar het is niet zo dat de v
nieuwkomers, die uit a
delen van het land in Waddat
veen zijri 'neergestreken, d
nóg- unieke stap hebben bewe
stelligd. Dat is een indruk
hier en daar ten onrechte is
vestigd. De geboren en geto;
Waddinxvèners hebben zich,
men met de nieuwkomers,
thousiast en van harte achter
plannen geschaard. En die 1
pen uitvoeren.
(Van onze kerkredactie)
AMSTERDAM Vorig jaar
nam prof. dr. D. Nauta, de kerkhl
ricus van de Vrije Universiteit
scheid van zijn alma mater. Pas
is zijn afscheidscollege in druk
schenen. Prof. Nauta wilde
volstaan met een laten drukken
wat hij toen zei. Zijn onderwerp,
verbindende kracht van de belijdt
schriften," is in zijn kerk bijzoi
actueel. Daarom heeft prof. N
zijn gegevens verder uitgewerkt
een boekje.
Hij zelf had nog een andere re
Hij koos een onderwerp, waar hi
zijn lange loopbaan nog niet voldi
de aan toegekomen was en eigei
niemand. „In ieder geval ontbr
tot nu toe een afzonderlijke behai
ling," schrijft hij zelf. Hij wilde
in zijn afscheidscollege nog een i
kelijke kerkhistorische bijdrage I
ven leveren.
De Hervormde Kerk en de Gere
meerde Kerken zijn op dit punt
schillende wegen gegaan, wegen
echter al voor 1880 gewezen wer
De hervormden volstonden met b
den in gemeenschap met de b
denis der vaderen. De Gereforme'
Kerken voerden het onderteken!
formulier van Dordt uit 1619 v
in. De conclusie van prof. Naut
dat op beide weeen de moeilijkhi
niet te voorkomen waren.
De conclusie van prof. Nauta is
de ..formulierkwestie in het hier
handelde tijdperk (de ne^entii
eeuw) geen oDlossing" heeft gei
den. Dat is meteen een waarst
wing aan de gereformeerde svi
die volgende maandag bijeenki
want daar komt dit onderwerp
aan de orde ..Het zal zaak zijn di
aan alsnog de nodige aandachl
schenken." schrijft prof. Nauta
Dit boekje van 96 pagina's v
uitgegeven door Kok in Kan
voor ƒ5.75. De titel luidt: „De verl
dendo kracht van de belijdenisscli
ten."