Stijo. Streuvels stond volop in de natuur Algra Abortus wordt meestal in buitenland gedaan Gemeenteraadslid gevraagd PARKEREN OP UITRIT STRAFBAAR OF NIET? Tennissensatie van Evert Schneider POND EAGER DAN OOIT Grootste prozaschrijver van zijn generatie Onderzoek Groningse arts Vierde plaats Anke Rijnders Brons voor Klaas Balk Atleten mogen weer meedoen 7 ZATERDAG 16 AUGUSTUS 1969 De oude knoestige Vlaamse eik is geveld: Stijn Streuvels, Frank Lateur voor de burgerlijke stand, oomzegger van Guido Gezelle, is op bijna 98-jarige leeftijd ge storven. Gistermiddag zijn op Schiphol de twee Nederlandse zeelieden Al- gra en Revier uit China aange komen. Zij hebben in China enige maanden gevangen gezeten omdat een van hen met een buks op een Mao-beeldje zou hebben geschoten. Bij aankomst op de luchthaven wensten zij geen commentaar te geven, maar later vertelden zij toch hun verhaal. Foto: de heer Algra (gestreepte trui) en rechts de heer Revier. Eens was hij. zo schrijft Karei Jonckheere. de gelijkwaardige confra ter en tijdgenoot van Maxim Gorki en Stanislaw Reymont. Hij schiep een tafcrelenschepper. Vlaamse buitenleven. Niemand als hij stond zo volop in de natuur. Hij was de eerste, zegt Jonckheere. die over 1de mens schreef uit het stand punt van de schepping, zoals ze zich van aarde tot hemel over Vlaanderen openbaarde. Frank Lateur nam als jonge man de leiding over van de door zijn moe der begonnen pastei-bakkerij te (Vervolg van pag. 1) Toen Simon begreep dat ontkennen weinig zin meer had er waren aan boord ook scherven van het beeldje gevonden zei hij wel geschoten te hebben, maar dronken te zijn geweest. Het gebeurde ten slotte rond de jaar wisseling. „Niemand die dronken is, kan zo precies mikken", hielden zijn onder vragers hem voor. Simon was bang voor een bekentenis, omdat men dan een reden zou hebben te straffen. Nu is er geen rechter aan te pas geko men. maar bleef het alleen een poli- tieaangelegenheid. „Toen heb ik maar gezegd dat ik half dronken was." Na zijn bekentenis werd hij vrijge laten. Zijn kleren en andere bagage waren al eerder opgestuurd. FOTO Otto Revier (24 jaar), die tegelijk met Algra over de grens werd gezet 1 (hij zou illegaal een foto van Mao Tse-toeng hebben gemaakt) vertelde ook blij te zijn terug te zijn. „Er is nogal wat gebeurd", zei hij „maar de Chinezen hebben de menselijke waar digheid wel in acht genomen. Een hersenspoeling hebben we niet gehad. Op mijn arrestatie heb ik verder geen commentaar." Revier zou zijn „mis daad" in februari in de stad Tientsin hebben gepleegd. Bij de aankomst op Schiphol had den de mannen nog dezelfde kleren aan als bij hun arrestatie in China. Avelghem, trouwde in 1905 en ves- tigde zich te Ingooigem als schrijver. Prozaschrijver j Onder de rechtstreekse invloed I van Gezelle ontwikkelde hij zich tot de grootste prozaschrijver van zijn generatie. Al spoedig drong zijn I faam Hot het noorden door. In tijd- I schriften verschenen novellen wer den gebundeld: Zomerland (1900); Da gen (1903): Langs de wegen (1902) was een doorlopend verhaal. Daarna kwamen Minnehandel (1903) en twee bundels Dorpsgeheimen, in 1907 ge volgd door De vlaschaard, die brede schildering van Vlaams boerenleven. In datzelfde jaar werd hij lid van de Kon. Vlaamse Academie. Verschei dene prijzen zijn hem ten deel geval len. alsook eredoctoraten van Leu ven en Munster. Zelfstudie Zonder verdere ontwikkeling dan de lagere school beheerste hij door zelfstudie tenslotte 7 talen. Ook als schrijver wist hij zich in latere jaren te hernieuwen, getuige de boeiende schildering van kinderleven Prutske (1922), de bundel Werkmenschen (1926). de roman De teleurgang van den Waterhoek (1927) en Alma met de vlassen haren (1931). Daarna kwa men autobiografische va*.alen. Streuvels heeft veel te danken ge had aan de grote Russische schrij vers, zoals Tolstoi en Gorki. Hij schreef in een kunsttaal, gebaseerd op het Westvlaams. In de decadente wereld van het fin-de-slècle bracht hij door zijn werk gezond boerenbloed. Meer dan een eigenlijke romanbouwer was hij een machtig fresco-werk over het Hij heeft zo lang geleefd, dat hij bijna is toegekomen aan een herwaar dering van zijn werk getuige ook de nieuwe belangstelling voor Cyriel Buysse die mogelijk is geworden nu de Vlaamse literatuur haar pro vincialisme heeft overwonnen en Ne derlands. ja Europees is geworden. De landelijke vertellingen zijn geen handicap meer. Een sterke figuur uit onze litera tuur is heengegaan. Dr. C. Rijnsdorp UTRECHT De meeste vrou wen die een eind willen maken aan een ongewenste zwanger schap. laten in het buitenland een abortus provocatus verrich ten. Dit blijkt uit een onder zoek, dat mevrouw S. M. I. Dam- stra-Wijmenga, arts in Gronin gen, heeft ingesteld. De resulta ten zijn gepubliceerd in Medisch Contact, het weekblad voor de koninklijke Nederlandse maat schappij tot bevordering van de geneeskunst. Van de honderd verzonden formu lieren kreeg mevrouw Damstra er 72 terug van 68 vrouwen. Daarvan had den 64 een verzoek tot abortus-pro- vocatus ingediend: 46 ongehuwde en 12 gehuwtde vrouwen, alsmede zes vrouwen, die gehuwd waren geweest. Over het algemeen bleken de vrou wen wel op de hoogte van de anti conceptiemogelijkheden. Ruim 48 procent had geen voorzorgsmaatrege len genomen om zwangerschap te voorkomen. De overigen hadden dit wel getracht, maar waren daarin niet Achttien van de 64 vrouwen had den zelf pogingen tot abortus gedaan. 35 van de 64 aanvragen tot abortus kregen een positieve reactie van de dokter. De ingreep bleek slechts bij dertien van de 35 vrouwen in Neder- Touwtrekken tussen politie en justitie AMSTERDAM Bij voor de ze zaak speciaal schriftelijk ge dane uitspraak heeft de kan tonrechter in Amsterdam, mr. Hannema, opnieuw vier bewo ners van de Amsterdamse Pla- tostraat op alle punten vrijge sproken van het hun ten laste gelegde parkeren op de eigen garage-uitrit. In deze zaak, waarin de politie on danks een eerdere vrijspraak, op ge zag van mr. Hartsuiker, hoofd van het parket, consequent voortgaat met het uitdelen van bekeuringen, zijn thans vijf vrijspraken gevallen ter wijl er nog vier dagvaardingen lopen. Bovendien heeft officier van justi tie mr. Van Renesse in de eerste vrijspraak hoger beroep aangetekend. Deze appel-zaak zal op 22 september voor de Amsterdamse rechtbank die nen, De slag om de Platostraat is al meer dan een half jaar aan de gang. In december vielen de eerste bekeu ringen. Na de eerste vrijspraak (van 18 april) ging de politie door met het uitdelen van „bonnetjes" omdat zij van mening was dat de kantonrech ter een dwaas vonnis had uitgespro ken. In een brief van 9 mei schreef hoofdcommissaris Vos aan de bewo ners dat het volgens hem vaststaat dat de verkeerwetgeving dit parke ren niet toestaat. „Dat een van de bewoners wegens een juridisch-admi- nistratieve omstandigheid werd vrij gesproken, doet hier niets aan af." Zij antwoordden hem toen dat het hun bevreemdt, dat de politie door gaat met- bekeuren alvorens ondub belzinnig vaststaat dat deze wijze van parkeren strafbaar is, temeer daar er immer een vrijspaak was ge vallen. Nieuw argument De officier kwam In de volgende dagvaarding met andere argumenten. Hl.j sprak over een „verzonken ge deelte van een voetweg" en daarop mag niet worden geparkeerd omdat de voetgangers worden gehinderd. Nu heeft de kantonrechter in zijn vonnis „geantwoord" dat de uitritten niet als voetpad kunnen worden beschouwd, omdat het einde van het werkelijke trottoir duidelijk met een trottoirband is afgescheiden van de uitritten, terwijl bovendien de tegels van de uitritten in een andere rich ting liggen... De rechter was met de bewoners van mening dat hier geparkeerd wordt op een uitrit en niet voor een uitrit. Dat voetgangers worden gehin derd vond hij niet bewezen omdat de uitritten veel langer zijn dan de ge parkeerde auto's. Intussen hebben de bekeurde be woners er thans spijt van. dat zij zonder meer op het politiebureau destijds de bekeuring met het betalen van tien gulden hebben afgekocht. land te kunnen gebeuren. Twaalf gingen naar Engeland, één naar Duitsland en zes naar Joegoslavië. Twee patiënten kregen nog een spon tane abortus voor zij naar het bui tenland zouden vertrekken en een pa tiënte kwam onverrichter zake terug van haar beslissing omdat zij opeens bang was dood te zullen gaan na de operatie". AFGEWEZEN Van de 29 verzoeken tot abortus, die werden afgewezen, kregen» slechts zeventien vrouwen een baby. Vijf kregen een spontane abortus, één een miskraam, drie gingen op eigen gele genheid naar Engeland en twee naar Joegoslavië om zich daar in een kli niek te laten helpen, terwijl één vrouw illegaal het kind liet wegne men. Uit het onderzoek blijkt verder dat 44 van de 46 vrouwen bij wie de zwangerschap spontaan, legaal of il legaal werd onderbroken, geen spijt hadden van de ingreep. In totaal hadden 26 van de 72 be antwoorde vragenlijsten betrekking op uitgedragen zwangerschappen. Deze waren alle ongewenst, hoewel in slechts achttien gevallen een ver zoek tot abortus was gedaan. Veer tien van de 26 baby's (allen van niet gehuwde moeders) zijn afgestaan voor adoptie. ADVIES Mevrouw Damstra stelde ook vra gen ten aanzien van advies en hulp op het gebied van de abortus provo catus. Vijftien vrouwen waren van mening dat de huisarts hierin een centrale plaats moet innemen; vijf tien noemden een speciale abortuskli niek. Vier vonden dat de wet op dit punt dient tc worden veranderd. Van de 28 vrouwen die hun formu lier niet opstuurden is bij zeven de afloop van de ongewenste zwan gerschap niet bekend. Van de reste rende 21 vrouwen droegen slechts ne gen hun zwangerschap uit. Twaalf zwangerschappen werden onderbro ken: drie spontaan, twee illegaal, drie in een kliniek in Nederland en vier in een buitenlandse inrichting. Van de in totaal honderd onge wenste zwangerschappen werden er 35 uitgedragen (20 baby's afgestaan) en 58 onderbroken in het buitenland. OPMERKELIJK Mevrouw Damstra vindt de daling van het aantal buitenechtelijke ge- boorten in Nederland van 20.9 pro- j mille in 1967 naar 20.4 promille In 1968, opmerkelijk. Zij schrijft dit niet slechts aan de pil toe, maar vooral aan het toegenomen aantal zwan gerschapsonderbrekingen, vooral in het buitenland. De Groningse arts vraagt zich af of de Nederlandse me dici deze trek naar het buitenland nog langer moeten accepteren. Burgemeester Nawijn van Zand- voort mocht gisteren als bestuur der in een oude automobiel plaatsnemen ter gelegenheid van de opening van een nieuwe toeristische attractie: het Modi- larium. dat naast het Bouwes Palace is gevestigd. WENEN Anke Rijnders, enkele weken terug bij de nationale zwem- kampioenschappen ontdekt, heeft vrijdag Ln Wenen op de eerste dag van de Europese jeugdkampioen schappen haar bliksemachtige op komst voortgezet en uitgedrukt in een nieiiw Nederlands record op de 400 meter vrije slag. De pas 13-jarige zwemster van de amersfoortse AZPC bleef 0,1 sec onder de tijd waarmee Ada Kok reeds dfie jaar nationaal recordhoudster was. Toch viel Anka Rijnders buiten de prijzen. Hoewel Ada Kok in 1966 bij de Europese kampioenschappen in Utrecht met haar record zilver won, eindigde Anke Rijnders in Wenen op de vierde plaats. Haar tijd van 4 min 48,6 sec werd ruim overklast door twee Oostduitse en een Italiaanse zwemster, van wie Gabrielle wetzko de mest imponerende indruk achter liet. De 15-jarige Oostduitse vestigde met 4 min 36,1 sec niet alleen een nieuw Europees record, maar be reikte tevens een niveau dat tot nu toe slechts aan Amerikaanse zwemstrs was voorbehouden. Het oude Europese record stond sinds de Olpmpische spelen in Mexico stad op haar naam met 4.40,2. Voor de eerste Nederlandse gouden medaille zorgde roger van Hamburg, j In de finale van de 400 meter vrije slag leidde Van Hamburg van het begin af en won onbedreigd in de voor zijn doen niet zo opzienbarende tijd van 4 min 24,7 sec. De derde Nederlandse die vrijdag een eindstrijd bereikte. Tineke Hofland, was kansloos. Op de 100 meter schoolslag eindigde zij als achtste en laatste in 1 min 24,1 sec. Winnares op deze afstand werd de Vtussische Roesanova in 1.19.1. Jan Harings won de spurt in Epe EPE Jan Harings uit Sibbe heeft vaijdagavond de wielerronde van Epe voor beroepsrenners gewon nen. Hij legde de 100 km af In 2 uur en 14 min. Harings bleef in de mas sale eindsprint onder anderen Rini Wagtmans en Jan van Katwijk voor. De uitslag1 Jan Harings (Sibbe) 100 km ln 2 uur 14 min. 2. Rlnl Wagtmans (St. Wlllebrord), 3. Jan van Katwijk (Oploo). 4. Harry Steevens <Blsk>o). 5. Jan Serpent! (Beverwijk). Jules van der Flaes (bel), 7. Maarten Breure (Rotterdam). 8. F.vcrt Dolman (Rotterdam). 9. Heinz Streng (W-Dl) en 10. Cor Schuring (Amsterdam). BRNO Ondanks een blessure aan de pols heeft C«es Stam vrijdag vrij gemakkelijk de finale van de strijd om de wereldstayeratitel bij de amateurs bereikt. De Nederlander toonde zich oppermachtig en stond tenslotte mild toe dat de Zwitser Can did Grab in zijn kielzog meegleed naar de eindstrijd. Grote verliezers op de eerste dag: Angela Iacomini achter Gust Meule- man. Men dient zich evenwel te rea liseren dat Stam-Stakenburg in ver band met de titelstrijd van verleden jaar nog wat te verrekenen had met dit duo. Bert Boom redde het niet. De ren ner uit Enter eindigde op een teleur stellende vierde plaats achter de Ita liaan Di Giovanni. Keetie Hage heeft zich geplaatst voor de kwartfinales van de strijd om de wereldtitel achtervolging voor da mes. De Italiaanse Morena Tartagni noteerden tegen Keeties tijd 4 min 11.4 sec een veel mindere tijd. Een minder goede tijd was ook die van Nellie van Dijk, die met haar 4.17.29 dan wel sneller was dan de Engelse Patricia Pepper, maar toch niet snel genoeg bleek voor de kwartfinales. Het eerste eremetaal is er inmid dels ook. Het was weggelegd voor Klaas Balk, die op de 1000 meter tijd rit brons veroverde. Gianni Sartori en Kierzkowski waren sneller dan hy maar het verschil dat de elektri sche tijdmeter vastlegde was met het blote oog niet waarneembaar. Het ver schil bedroeg voor Sartori 0.16 sec en voor Kierzkowski 0.02 sec Door de regen en de sterk ge daalde temperatuur werden de Dam-gastengenoodzaakt hun nachtelijke verblijfplaats te wij- wijzigen. Velen van hen zijn uitgewekennaar de hallen van het postkantoor en het centraal station. Deze foto werd genomen in de stationshal, waar de jon gelui de tijd tot het „klokje van slapen" doodden met praten, spelen en zingen LONDEN Gistermorgen heeft de koers van het pond sterling op de wisselmarkt in Londen het ongeken de lage peil van 2.38125 dollar be reikt. Bij de eerste transacties werd een halve punt onder de slotnotering van donderdag gehandeld. De koers ligt nu nog maar 12.5 punt boven het officiële minimumpeil dat met het Internationale Monetaire Fonds is overeengekomen. In financiële kringen in Londen Franse frank steunaankopen heeft schat men dat de Britse centrale bank sedert de devaluatie van de moeten verrichten tot een bedrag van 200 a 300 miljoen pond. Op de Londense wisselmarkt vindt men het vreemd dat de Bank het pond niet sterker gesteund heeft om een daling van de koers tot het peil van gisteren te voorkomen. Men vermoedt dat de bank haar j deviezenbezit wil sparen tenein- I de bij een nog ernstiger crisis meer l armslag te hebben om de Britse munt overeind te houden. Er heerst in Londense financiële centrum geen crisisisstemraing al is de druk op het pond sterling donder dag, in vergelijking met de eerste dagen na de Franse devaluatie toege nomen. Hoe kan een weckendtennisser als Evert Schneider, die een drukke baan heeft waaraan hij veel tijd moet besteden (zaterdagmorgen haalt hij een deel van het werkverzuim van deze week In) winnen van een speler, die al enkele jaren niets anders dan tennis aan zijn hoofd heeft? „Niet met tennissen natuurlijk", aldus Schneider. p „Als ik het mooi probeer te spe len, word ik door een Hemmes en Hordijk van de baan geveegd. Dat heb ik wel gemerkt bij de oefen wedstrijden voor de Davis cup, toen ik kansloos verloor. Nee, ik deed het anders. Kort-Iang. hoog-laag. tempo en vertraging. Dat alles keurig afge wisseld. Hordijk trapte erin. Dat is hem niet eens kwalijk te nemen, want de bond heeft die jongens vrij wel geen gelegenheid gegeven wedstrijdervaring op te doen. Met al leen trainen leer je dat niet". In de pauze na de derde set was Hordijk nog optimistisch gestemd. Schneider zou op het punt van de conditie wel door de mand vallen. Dat heeft inderdaad niet veel gescheeld. Na een voorsprong van 41 was Schneider's energie opge brand. Hordijk daarentegen begon in deze benarde situatie sterk te spelen. Bij 76 kwamen de matchpoints. Bij een poging een lage volley te I slaan, kwam Hordijk lelijk te vallen: 1540. Hij gunde zich geen tijd het i rode gravel, dat fraai contrasteerde bij zijn blauwe pullover en de dito polsbandjes, van zich af te slaan en D'66 Apeldoorn adverteert in krant (Van onze correspondent) BAARN Op een wat onge bruikelijke wjjze, namelijk mid dels een éénkoloms advertentie in de Apeldoornse Courant, heeft de afdeling Apeldoorn van D'66 kandidaten opgeroepen voor de functie van gemeenteraadslid. Bij de komende gemeenteraadsver kiezingen in 1970 zal D'66 in Apel doorn volgens de huidige prognose op 5 6 zetels mogen rekenen. Mevrouw R. P. Plate, bestuurslid van de afdeling Apeldoorn van D'66, geeft toe dat deze wijze van recrute- ren van deze kandidaten wat onge woon Is. „Maar zij vloeit toch voort uit de ideologie van D'66. Het beleid 'rri"?r- door en vanuit de bur- gerij bepaald. Iedereen die be langstelling voor de gemeentepolitiek heeft moet daarom ook in de gele genheid zijn zich kandidaat te stel len. Wij moeten af van het gebruik, dat iemand eerst jaren braaf in een par tij moét meelopen alvorens hij voor een functie in de gemeenteraad in aanmerking komt. De weg naar de raad behoort voor iedereen open te liggen. Wij zijn van mening dat de kandidaatstelling eens opengebroken moet worden" aldus mevrouw Pla te, die echter wel nadrukkelijk stelt, dat de plaatsing van de advertentie geen gevolg is van het feit, dat de partij zelf om kandidaten verlegen zou zitten. We hebben voldoende le den om de zetels die wij eventueel krijgen te bezetten". Hoofdbestuurslid Gijs Stappershoef vond de wijze van kandidaatawer- ving weliswaar ongebruikelijk, maar niettemin een te verdedigen konse- kwentie van de opvattingen van D'66 over de open deelneming. Het hoofd bestuur van D'66 is overigens door de afdeling Apeldoorn van het een en ander op de hoogte gesteld. „Wij hebben er geen toestemming voor behoeven te vragen, want bet hoofdbestuur laat de afdelingen vol komen vrij. Wij hebben echter ook geen negatieve reacties ontvangen", aldus mevrouw Plate. De kandidaten moeten zich voor 31 augustus aanmelden. Degene die vol gend jaar D'66 in een gemeenteraad willen vertegenwoordigen dienen vanaf september 1969 lid van deze partij te zijn ofschoon dispensatie mogelijk is. De afdeling Apeldoorn van D'66 telt ongeveer 50 leden. werkte met onvermoede energie de beide matchpoints weg. Dat deed hij ook met het derde. En twee games later evenzo met het vierde, vijfde en zesde. Schneider bleef onverstoorbaar. Een gewonnen volleyduel gaf hem weer een wedstrijdpunt en ditmaal belandde de backhanddrive van Hordijk buiten de lijnen. Het matig bezette centrecourt kreeg vrijdag reeds de eerste kampi oenen te bejubelen. Ada Bakker en Astrid Suurbeek grepen ten tweede male de titel in het dames-dubbel door een overwinning met tweemaal 6—4 op Marijke Schaar en Els Veen- tjer. Het matige booglijnspel gaf wei nig reden tot discussies. Zoveel te meer de beslissing van scheidsrechter Dikker op het eerste matchpoint. De lijnrechter had dui delijk „uit" geroepen op een slag van Marijke Schaar. „Bent u zeker?", vroeg Dikker. „Niet helemaal", was het antwoord. Waarop de scheidsrechter de bal „in" telde. Reg lementair onjuist. Hij had een „let" moeten geven. „Ik moet er niet aan denken, dat de partij daardoor een heel ander verloop had kunnen krijgen", zuchtte de heer Dikker, toen hij van zijn fout op de hoogte werd gesteld. Dat ge beurde natuurlijk niet. Ada Bakker en Astrid Suurbeek verspeelden er wel een game mee, maar wonnen toch vrij gemakkelijk. DEN HAAG De zes atleten, die op de tweede dag van dc Neder landse kampioenschappen in Gronin gen naar aanleiding van hun weige ring medailles In ontvangst te nemen door het bestuur van de Koninklijke werden geschorst, zullen weer aan wedstrijden mogen deelnemen. De atleten zijn: Mieke 8terk, Corrie Bakker. Rudo Llevense, Fred van Herpen, Peter Dellensen en Sjouk Tel. Mr. J. G. Jenniskens, voorzitter van de nationale strafcommissie van de KNAU, heeft, nadat hij kennis had genomen van de gebeurtenissen bij de nationale kampioenschappen, geen vrijheid kunnen vinden gebruik te maken van zijn recht tot schorsing van de betrokken atleten zoals wordt aangegeven in artikel 186 van het huishoudelijk reglement van de KNAU. De nationale strafcommissie zal de klacht van het hoofdbestuur van de KNAU zaterdag 30 augustus in Utrecht behandelen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 7