OP RAND BURGEROORLOG
SLAPEN OP DE DAM
WORDT VERBODEN
Ouders kregen spijt: ruil
baby ongedaan gemaakt
Commentaar
Nieuwe gevechten
aan Chinese grens
Het Kwartet
Onlusten breiden zich uit
riflikÈ
SPRfUK
CmrT)
Schietpartijen in acht
Noordierse steden
Damjeugd
attractie voor
toeristen
Prijzenbeschikking
vlees en vleeswaren
Kiesinger op
27 augustus
voor rechter
Raffinaderij
van Chevron
ligt stil
Zeelieden morgen
terug uit China
17
CHU en ARP in
Kockengen
onverdraagzaam
Wanneer komt
belastingplan
in de Kamer
c
Nieuwe leidse Courant
Donderdag 14 augustus 1969 51ste jaargang
Directeur: F. Diemer
Hoofdredacteur: Dr. E. Diemer
CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
„Stantvastich is ghebleven
mijn hert in teghenspoet!"
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen
i Hoofdkantoor Leiden
Steenstraat 37
Telefoon 31441
Giro 58936
Abonnementsprijzen p. w. 1,10, p. m. 4,70, p. kw. 14,10
Klachtendienst bezorging 18.00—19.00 uur
Er is maar één moraal, zoals
er maar één meetkunde is.
VOLTAIRE
,Jullie kunnen wel ophouden met
er over te praten: ik heb tante Jean
ne al gehaald."
DE BILT Zonnige perioden
en voornamelijk in het zuidoos
ten van het land een lokale on
weersbui. Meest zwakke wind en
weinig verandering in tempera
tuur.
DE BILT Boven het vaste
land is het weer iets minder
bestendig geworden door de
aanwezigheid van enkele sto
ringen. Deze trekken van Spanje
over Frankrijk naar Duitsland
en veroorzaken daarbij in hun
omgeving plaatselijk enkele re-
Egen- of onweersbuien. In Zuid-
Frankrijk en ook in het Alpen
gebied viel daarbij in de nacht
Evan woensdag op donderdag hier
en daar ongeveer 20 mm neer
slag. In het komende etmaal
blijven dergelijke storingen het
weer in West-Europa bepalen.
Ook in ons land is er kans op een
lokale onweersbui. Overigens zal
het weer een zonnig karakter
hebben met weinig wind.
Vooruitzichten voor zaterdag:
aantal uren zon: 3 tot 10, min.
(temp.: omstreeks normaal, max.
temp.: omstreeks normaal, kans
op een droge periode van
minstens 12 uur: 90 procent, kans
op een geheel droog etmaal: 80
procent.
Strandweer
Een zwak hogedrukgebied
M geeft ook morgen rustig en zon-
^nig strandweer. Zwakke zeewind.
J Temperatuur 22 a 23 graden, zee
water 20 graden.
Vooruitzichent: Voorlopig zo-
I, mers, tegen het weekeinde een
[kleine buienkans.
i BAROMETERSTAND: heden
410 uur: 75.8 cm (1011 millibar),
constant.
Zon en maan
T 15 augustus zon op 5.23, onder
20.04; maan op 7.42, onder 20.50;
aug. E.K.
oomboterkoekjes
150 gram van 109 voor 95
let te geloven voor die prijs!
JAMIN
Michael Collins, Edwin Aldrin en Neil Amstrong (in de donkere
auto) ondergingen gisteren in New York de ticker-tape parade
(zie pagina 9).
AMSTERDAM Het gemeen
tebestuur van Amsterdam is van
plan een eind te maken aan liet
overnachten van jonge mensen op
en rond de Dam. Er is een nieuw
artikel in de Algemene politiever
ordening in voorbereiding, waarin
wordt bepaald dat overnachten op
de openbare weg binnen de be
bouwde kom van de gemeente
verboden is en strafbaar kan wor
den gesteld.
Er bestaat wel een artikel dat land
loperij verbiedt, maar hiermee wor
den mensen zonder vaste woon- en
verblijfplaats bedoeld, wat niet van
toepassing kan worden gebracht op
de jongelui die op de Dam overnach
ten.
Met de invoering van het nieuwe
artikel zal worden onderzocht hoe
de toeristen, die uit binnen- en bui
tenland komen, aan goedkoop nacht-
logies kunnen worden geholpen.
Hoewel er steeds meer klachten
kwamen van omwonenden kon de-po
litie tot nu toe niet ingrijpen, omdat
de jongelui geen enkel artikel van de
algemene politieverordening overtra-
Mevrouw Shirley Thome en
haar echtgenoot Arthur. Links
de heer en mevrouw Butler
met Jacqueline Thome.
den. Bij de actie van gisteren viel de
nadruk op overtreding van de opium
wet, opsporing van minderjarigen en
controle op geld en papieren van bui
tenlanders.
Inmiddels verzocht het bestuur van
de Industriële Club te Amsterdam in
een brief aan burgemeester Samkal-
den om maatregelen tegen de jon
geren. Een woordvoerder van de In
dustriële Club: „De Dam begint on
bewoonbaar te worden".
Bezoekers van de Industriële Club,
gevestigd aan de Dam, zouden de
toegang worden bemoeilijkt door de
jongelui.
Bij het monument is het gister
avond rumoerig geweest.
Op het bordes van het monument
werden enkele malen kisten en ander
materiaal in brand gestoken. Er wer
den rondedansen uitgevoerd met van
kranten en andere materialen ver
vaardigde fakkels. Er waren zeker
een vierhonderd jongelui op het mo
nument, gadegeslagen door vele
nieuwsgierigen.
PARIJS De wegens spionage ge
arresteerde 40-jarige Franse functio
naris bij de Navo, Francis Roussilhe,
is gisteren in Parijs officieel in staat
van beschuldiging gesteld. Hij werd
op 4 augustus in Brussel gearresteerd
omdat hij ervan werd verdacht voor
een inlichtingendienst van een „mid
deneuropees land" te hebben gewerkt
en daarvoor aanzienlijke bedragen te
hebben ontvangen.
LONDONDERRY De hevige onlusten in de Noordierse stad
Londonderry hebben zich vannacht snel uitgebreid tot andere steden
in het land en Ulster op de rand van een burgeroorlog gebracht.
De felle twisten tussen rooms-katholieken en protestanten hebben
de Britse provincie in de zwaarste crisis gestort sinds de deling van
Ierland, nu byna vijftig jaar geleden.
De politie maakte bij de straatge
vechten in Londonderry vannacht
voor ho4 eerst gebruik van vuur
wapens toen rooms-katholieke op
standelingen van het dak van een
depot een regen van benzinebommen
op de mannen liet neerkomen. Dat
gebeurde in de „oproerwijk" Bogside.
Bij de schietpartij zouden een dode
en een zwaar gewonde zijn gevallen.
Bij hun vlucht staken de opstande
lingen de eerste verdieping van het
gebouw in brand.
De opstandelingen, goed georgani
seerd en zelfs uitgerust met vestzak
zenders, „veroverden" enkele straten
op de politie, die herhaaldelijk met
traangas de menigte uiteen joeg.
In een van de straten van Bogside
woedde een enorme brand die on
geveer vijftien huizen in de as legde.
De brandweer werd belet in te grij
pen. Tegelijkertijd lieten de opstan
delingen brandende auto's op de po
litie inrijden. Ook bezetten zij een
politiebureau.
Pas tegen v(jf uur vanmorgen, na
48 uur van vrywel onafgebroken
strijd, kwam het tot een stilzwijgende
„wapenstilstandsovereenkomst". Jon
ge rooms-katholieken bleven de bar
ricaden bemannen, maar aan het
gooien van stenen en benzinebommen
kwam een eind.
BELFAST
Schietpartijen en brandstichting
sloegen vannacht naar minstens acht
andere Noordierse steden over.
Schoten vielen in de hoofdstad Bel
fast en in Dungiven. In Belfast wer
den politiebureaus met benzinebom
men bestookt. Aan de rand van de
wijk Crumlin, het „Bogside" van.
Belfast, hebben de katholieken ver
scheidene barricaden opgeworpen.
In Dungiven verslechterde de si
tuatie gisteravond snel. De belegerde
politie opende het vuur, waarbij een
AMSTERDAM Het nationaal
monument op de Dam is gistermid
dag om vier uur na een tweedaagse
schoonmaakbeurt weer vrijgegeven.
Onmiddellijk werd het in bezit geno
men door de tientallen jongeren, die
de afgelopen weken op de Dam bi
vakkeerden en er de nacht doorbren
gen.
De internationale Damjeugd is dui
delijk een nieuwe toeristische attrac
tie in de hoofdstad geworden. Hon
derden vakantiegangers komen kij
ken.
Sommigen van de jongeren lieten
hen op kartonnen borden weten, dat
zij alles accepteerden, van traveller-
cheques tot guldens en van melk tot
sigaretten en inderdaad waren er
toeristen, die hen wat toestopten.
Een van de jongelui nadat de
dranghekken waren verwijderd: „Zo,
ons bed is weer verschoond. Thuis
doet moeder het, hier de gemeente".
DEN HAAG De ministers van
ekonomische zaken, sociale zaken en
volksgezondheid en van landbouw en
visserij hebben vandaag in de Staats
courant de prijzenbeschikking vlees,
vleeswaren en vleesconserven 1969
afgekondigd. Hierdoor is het moge
lijk geworden dat verhogingen van
de inkoopprijs kunnen worden
doorberekend in de verkoopprijs. Als
de inkoopprijzen echter zyn, of wor
den verlaagd, dan is men verplicht
dat in de verkoopprijzen tot uitdruk
king te brengen.
betoger aan een been getroffen werd.
Met molotof-cocktails is brand ge
sticht in het gerechtsgebouw.
Militante protestanten en aanzien
lijk grotere groepen rooms-katholie
ken zorgden overal voor een orgie
van geweld, elkaar en de politie van
achter barricaden met allerlei pro
jectielen bestokend.
Er zijn nog geen Britse troepen
ingezet om de rust in Ulster te her
stellen. Maar politieofficieren vrezen
dat de situatie hen volledig uit de
hand zal lopen als dit niet snel ge
beurt.
(zie ook elders deze krant)
BONN Bondskanselier Kiesinger
is gedagvaard op 27 augustus, midden
in de verkiezingscampagne, als getui
ge voor de rechter te verschijnen. Hij
zal worden gehoord over zijn Na
zi-verleden tijdens de behandeling
van de zaak-Beate Klarsfeld in hoger
beroep.
Deze vrouw werd vorig jaar no
vember tot een jaar gevangenisstraf
veroordeeld, omdat ze Kiesinger tij
dens een CDU-congres in West-Ber-
lijn een klap in het gezicht had gege
ven. Ze verklaarde dit gedaan te
hebben om Kiesinger in het openbaar
van Nazi-activiteiten te kunnen
beschuldigen. Op de dag van het in
cident werd ze veroordeeld, maar
hangende het hoger beroep, op vrije
voeten gesteld.
In april probeerden haar verdedi
gers Kiesinger voor de rechter te
krijgen. De zaak werd toen voor on
bepaalde tijd uitgesteld.
De Chevron-raffinaderij in Rotter
dam-Pernis ligt stil nadat daar
woensdagmiddag een ernstige brand
had gewoed. De diercte schade be
draagt een half miljoen. Iedere dag
dat het bedrijf stil ligt (minstens een
week) kost 2,7 miljoen gulden.
Drie brandweerkorpsen, van Che
vron, de> gemeente Rotterdam en van
Shell, slaagden er in binnen het uur
het vuur te blussen. Op de foto spui
ten brandweerlieden schuin in de
buizentrench waar het vuur woedt.
Meer over deze spectaculaire
brand, die herinneringen opriep aan
de Shell-ramp, op pagina 5.
SCHIPHOL De zeelieden A. Re
vier uit Rotterdam en S. Algra uit
Leeuwarden, die kort na elkaar in
januari en februari in Sjanghai door
de Chinese justitie werden gearres
teerd, worden vrijdagochtend op
Schiphol terugverwacht. De beide
jongelieden zijn een half jaar vastge
houden en enkele dagen geleden vrij
gelaten. Zij voeren op resp. de
Woensdrecht van Ph. van Ommeren
en de Amstelstad van de Rederij Am
sterdam.
China/Rusland
TN de communistische wereld be-
twisten twee machtigen elkaar
de suprematie.
Het is een heftige strijd, ook voorzo
ver deze zich beperkt tot polemieken
in de algemene publiciteit. Zowel in
China als in Rusland draagt overi
gens de publiciteit al een eigen ka
rakter. Wat bij ons journalisten zijn.
zijn daar ambtenaren, en een hoofd
artikel daar is te vergelijken met een
regeringsnota hier.
Vandaar dat, wanneer Chinese en
Russische kranten tegen elkaar uit
varen, het in feite de regeringen zijn
die dat doen. En ze doen het met een
onmiskenbare hevigheid.
Binnen de communistische wereld
meent Rusland de oudste rechten te
hebben van de eerste staat waarin
het communisme gestalte heeft ge
kregen. Maar naar de argwanende
Chinese kyk is het allang niet zuiver
meer in de communistische leer.
De felheid van Chinese kant is de
felheid van de consequente orthodoxe
gelovige, naar wiens mening de Rus
alleen maar water in de wijn heeft
gedaan. Voor de verwezenlijking van
het communisme ziet de Chinees in
het Russische gedrag dan ook levens
grote gevaren.
Er zit in de gespannen verhouding
dus een huiveringwekkende dwang
matigheid. Vooral de Chinees is een
gedrevene, en de Rus weet dat.
De Rus weet méér. Hy weet ook, dat
de Chinees vorderingen maakt met
de ontwikkeling van de atoomkracht,
bovendien op een wijze die straks een
duidelijke gevarensituatie kan oproe
pen.
Om dit alles is de conflictstoestand
een ernstige. Temeer omdat de felle
kijk van de regeerders zich aan de ge-
regeerden aan wie vrijheid tot
eigen informatie ontbreekt heeft
meegedeeld. De kijk die beide volken
op elkaar hebben Is geen beste.
Nu en dan uit het conflict zich in
schermutselingen aan de grens. Die
grens is enorm lang 7200 kilome
ter. Er z(jn dus mogelijkheden te over.
Wat de houding van de westelijke
wereld jegens deze conflictssituatie
betreft, z\j is de begrijpelijke van de
onthouding. Amerika heeft zich al ge
haast te verzekeren dat het zowel met
Rusland als met China goede betrek
kingen wenst. Men kan zich afvragen
of het destyds niet ook beter in een
lidmaatschap voor China van de Ver
enigde Naties had kunnen bewilligen:
een andere politiek had ook overigens
niet een andere situatie gegarandeerd.
Maar dat China en Rusland naar een
verheviging van het onderlinge con
flict toegroeien, blijkt wel.
Zal het iets inhouden van de weder
zijdse opheffing van twee voor de
mens gevaarlijke machten, als waar
van de bybel spreekt?
HONG KONG De gevech
ten tussen Russische en Chinese
troepen zijn vanmorgen in alle
hevigheid voortgezet. Volgens
Peking trekken zich nog steeds
Russische troepen bij de grens
samen en beschieten zij Chinese
grenswachten.
Gisteren zijn verscheidene Chi
nezen om het leven gekomen. Twee
officieren werden gevangen geno
men.
Peking verwijt het Kremlin de
acties vooraf te hebben beraamd,
terwijl het steeds liet voorkomen
alsof het de toestand aan de grens
wilde normaliseren. Dat niet meer
doden zijn gevallen, was volgens
radio-Peking te danken aan Chinese
zelfbeheersing.
China verwijt de Russen dat zij
zich al jaren aan grensoverschrij
dingen schuldig maken. Twee jaar
geleden hebben Russische bulldo
zers wegen die door Chinese pa
trouilles werden gebruikt, vernield.
De Russische regering heeft op
haar beurt bij China geprotesteerd.
Gezegd werd dat de Chinezen de
sommatie om Russisch gebied te
verlaten, hebben genegeerd.
Gisteren werd gevochten in het
district Semipalatinsk in de Sowjes-
republiek Kazakstan. Volgens de
Russen scheppen de Chinezen daar
al sinds mei welbewust een ge
spannen sfeer.
DÉ CHINEES-RUSSISCHE GRENS
Samipolotinsk
PETERBOROUGH Het
touwtrekken om de twee-ja
rige Jacqueline Thome, het
dochtertje van een vuil
niswagenchauffeur, is giste
ren tot een einde gekomen
toen ambtenaren van de af
deling sociale zaken van de
Britse gemeente Peterbo
rough het kind weer bij zijn
ouders terugbrachten.
Drie maanden geleden
hadden zij het kind aan
buurvrouw Butler gegeven
in ruil voor een radiogram
mofoon, die het echtpaar di
rect voor 25 gulden te gelde
maakte. Al gauw kreeg de
moeder, die in verwachting
is van haar derde kind, spijt
van de transactie en kocht
voor 85 gulden een ?ndere
grammofoon in de hoop
haar dochtertje daarmee te
kunnen terugkopen.
Mevrouw Butler, die zeer
gehecht is aan het meisje,
weigerde echter. „Je gram
mofoon kan je nu wel hou
den", riep ze kwaad. De ge
meente moest er tenslotte
bijkomen om het geschil te
beslechten.
Mevrouw Butler huilend:
„mijn man en ik zullen blij
ven proberen Jacqueline
langs officiële weg te adop
teren. Haar ouders verande
ren steeds van gedachten en
ik geloof niet, dat zij weten
wat zij willen". Het echt
paar Butler heeft geen kin
deren.
Kernwapens
De autonome Chinese provincie
Sinkiang wordt beschouwd als het
kernwapenarsenaal van communis
tisch China. Hier hebben de Chine
zen al acht kernwapenproeven ge
nomen. In Sinkiang staan ook ver
scheidene fabrieken voor de bewer
king van plutonium, met name bij
het meer Lop Nor.
De grens van deze meest weste-
Oalhi v
SOW JET UNIE
"hovosibiw
ljjke provincie van China met de
Sowjetunie is langer en minder be
schermd dan die van de andere
Chinese provincies.
Intussen heeft China nogmaals een
aanval gericht op de in juni ge
houden communistische wereldcon
ferentie in Moskou. De Russische
minister van buitenlandse zaken,
Gromiko, sprak niet over de anti-
imperialistische strijd maar wei
over de vriendschappelijke betrek
kingen tussen de Sowjetunie en de
Verenigde Staten, aldus het Pe-
kingse Volksdagblad.
Arjos in brief:
DEN HAAG Het dagelyks bestuur
van de ARJOS heeft in een brief aan
het verbond van verenigingen van
AR-gemcente- en provinciebestuur
ders kritiek geleverd op het besluit
van de vier leden van de protestants-
christelyke fractie (AR en CH) in
Kockengen tegen het openen van het
zwembad op zondag te stemmen. Vol
gens het ARJOS-hestuur worden de
CHU cn de ARP door een dergelykc
beslissing in het daglicht van de on
verdraagzaamheid geplaatst.
„Een christelijke politiek bewijst
zich in dienstbetoon tot de naaste.
Dat brengt een houding mee, die
zich zeker niet manifesteert in het
sluiten van zwembaden voor men
sen die de aangevoerde bezwaren
niet delen", aldus de brief.
Het ARJOS-bestuur vraagt de AR-
gempente- en provinciebestuurders in
hun orgaan een diskussie rond dit
vraagstuk te openen.
(Van onze parlemcntsredactie)
DEN HAAG De socialistische
fractieleider in de Tweede Kamer,
drs. J. M. den Uyl, wil nog voordat
zijn vakantie om is van minister Wit-
teveen van Financiën weten, waarom
deze zijn belastingplannen niet vóór
de vakanties bij de Kamer heeft inge
diend.
Drs. Den Uyl herinnert de minister
aan zijn belofte op 6 februari. De heer
Wltteveen kondigde toen aan, zijn
wetsontwerpen over verlaging van de
inkomstenbelasting nog voor de zo
mervakantie te zullen indienen.
