anders dan I fIf andere caballero
Kiesmannen gefeest en
geïndoctrineerd
GEZWICHT VOOR DE DRUK
■■■■■■I
Uit Je Haagse hof geplukt
Willy Dullens wachten
duizenden guldens
25 stuks1.75
Maps"
f
„Koeznetsof
een verrader"
4
Doolhof
Commandant
van moord
beschuldigd
Vier mensen
blootgesteld
aan maanstof
5
WOENSDAG 6 AUGUSTUS 1969
Toneelspeler en TV-acteur Henk van Uisen
'Dit is liet verbijsterende verhaal van
een van de 1025 kiesmannen in West-
Irian, dat zich zo heet dat tenminste
in volkenrechtelijke taal met unanimi
teit van stemmen voor definitieve aan
sluiting hij Indonesië heeft uitgesproken.
De naam van de man kan uit veilig
heidsoverwegingen niet openbaar worden
gemaakt. Hij was een van de 110 volks
vertegenwoordigers, die in Djajapura, de
laatste van de acht regentschapshoofd
plaatsen, waar via het systeem van mus-
hawarah volksbedrog werd gepleegd, over
het staatkundig lot van voormalig Neder
lands Nieuw-Guinea beslisten.
De man was aanvankelijk vast van plan
tegen Indonesië te stemmen. Veel andere
Papoea's wilden hetzelfde doen. Maar al
len zwichtten voor de druk, die uitge
oefend werd: bedreigingen met geweld,
gevangenisstraf en de dood.
M'n zegsman, met wie ik slechts kon
spreken in een afgelegen hut in het hos
ver weg van de Indonesische bajonet
ten voelde zich diep gekrenkt in zijn
menselijke waardigheid. Hij sprak van
geestelijke terreur,1 van een helse indoc
trinatie-tactiek van de zijde van de Indo
nesiërs. Hem was de doodschrik op 't lijf
gejaagd. Hij was zo bang gemaakt dat hij
slechts beaamde wat de Javaanse hersen-
spoelers hem voorkauwden.
Een zielig hoodje menselijk verdriet.
..Ik schaam me, meneer, ik schaam me
diep", zei hij, toen ik hem verliet. „De
angst heeft m'n wil verlamd. M'n geest
is dof van ellende geworden. M'n volk,
m'n vrouw, m'n kinderen, God ik durf
niemand meer onder de ogen te komen".
k-
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
DJAJAPURA Ik sta bekend als een anti-Indonesische figuur.
Dat is helemaal geen uitzondering. Er is geen Papoea, die het lot
van z'n land aan dat van Djakarta wil verbinden.
Het is die Indonesiërs hun eigen schuld. Ze hebben het land
leeggeroofd, ze hebben armoede en schaarste gebracht, ze hebben
hier een groot bezettingsleger gestationeerd, dat met veel machts
vertoon optreedt. Papoea's, die er andere opvattingen op nahouden,
worden gevangen genomen, gemarteld of zelfs gedood. Zes jaar
lang zijn we behandeld als tweederangs burgers, als de waterputters
en houthakkers van de hooghartige, neo-koloniale Javanen.
De ontevredenheid, die eerst een
sociaal-economische achtergrond had,
is langzaam maar zeker in een poli
tieke richting omgebogen. We willen
zelfstandig zijn, onszelf, vrij.
Ik heb verschillende malen last
met de Indonesiërs gehad. Toen ik
tijdens een bezoek van een minister
vergeten had de rood-witte vlag uit
te steken, drongen militairen m'n
huis binnen en gelastten me dit
alsnog te doen. Ik ben herhaaldelijk
als een klein kind op de vingers ge
tikt, als ik geen speldje cïroeg, waar
uit mijn aanhankelijkheid met Indo
nesië moest blijken.
Ik doe dat tegenwoordig trouwens
altijd. Sinds bij m'n vriend voor het
zelfde vergrijp de hele inboedel kort
en klein geslagen werd, neem ik voor
zo'n onbenulligheid geen enkel risico
meer.
Kneedbaar
Toen kwam de verkiezing, zeg
maar: de selectie, voor de pepera, de
volksraadpleging. Ze moesten mij
wel nemen (over het waarom kan
niet worden uitgeweid, omdat dit de
icfentiteit van m'n zegsman zou kun
nen onthullen - L. v. B.), hoewel mij
duidelijk werd gemaakt dat ze liever
iemand anders hadden aangewezen.
Een meer kneedbare figuur, ëen man,
die gemakkelijker te beïnvloeden zou
zijn. Als ik daar nog aan denk, en
ook aan de moed, die ik eruit meen
de te moeten putten.... Ik ben net zo
kneedbaar gebleken als iedereen. Ik
ben als was in hun vingers gewor
den.
Twee weken voor de mushawarah-
bijeenkomst in Djajapura werden al
le 110 vertegenwoordigers van de
stad en de streek in een complex van
gebouwen opgesloten, dat door mili
tairen werd bewaakt. Contact met de
buitenwereld was onmogelijk. Offi
cieren in uniform of in burgerkleren
waren onze permanente begeleiders.
De indoctrinatie en de omkoperij
konden beginnen.
We kregen allemaal kleren en geld
en net zoveel sigaretten en tabak als
we maar wilden hebben. Ze kwamen
plotseling met een dure transistorra
dio aandragen voor iedereen één.
De verzorging kon niet beter zijn. Ze
behandelden ons als hoge heren en
nodigden ons uit voor alle mogelijke
excursies.
Met z'n allen gingen we varen op
een grote marineboot. Het schip joeg
met grote snelheid door het water.
En om ons te imponeren, om ons de
macht van de Indonesische strijd
krachten te tonen, gingen ze met
geschut en mitrailleurs schietoefenin
gen houden.
We werden naar het vliegveld van
Sentani gereden om een luchtreisje
te maken. Het weer was te slecht
de vliegtocht ging dus niet door
vandaar dat er werd omgeschakeld
op een bustour om de omgeving te
bekijken.
De bussen, waarin we elke dag op
nieuw werden rondgereden, waren
behangen met rood-witte vlaggen. En
we moesten alle mogelijke Indone
sische nationalistische liederen zin
gen. vooral als we door Djajapura
gingen.
Propaganda
Dit alles was nog wel te dragen,
meneer. De propaganda lag er dui-
dik bovenop, en je hoefde jezelf
niet al te veel geweld aan ie doen je
Indonesische opdrachtgevers te ple
zieren.
De vernederingen kwamen echter
tijdens de redevoeringen, die je ver
plicht was aan te horen. Je ging er
kapot aan. Ze maakten je zo bang en
hun methoden waren zo duivels dat
je ziel ineenschrompelde, en je nog
slechts hun taal wilde spreken.
De man, die m'n zelfrespect volko
men brak, was brigade-generaal Ali
Moertopo, die zich als de oppcr-
hersenspoele.r ontpopte. Twee uur
lang sprak deze speciale afgezant van
president Soeharto ons toe. Toen hij
uitgesproken was, had hij ons allen
de wil ontnomen tegen de aansluiting
bij Indonesië te stemmen.
Wat hij zei? Hij begon met op te
merken dat Indonesië de grootste mi
litaire macht van heel Zuid-Oost-
Azie was. Het was in staat elke mo
gendheid schrik in te boezemen, 't
Ging Djakarta niet om ons, Papoea's,
maar om West-Irian als grondgebied.
Als we zelfstandig wilden zijn, spotte
hij, moesten we God maar vragen of
Hij zo vriendelijk zou willen zijn een
eiland in de Stille Oceaan te laten
verrijzen, en daar moesten we dan
maar heentrekken. De Amerikanen
konden we ook schrijven. Ze hadden
net de maan betreden en misschien
wilden ze daar wel een plekje voor
ons inrichten.
't Bleef daar niet bij. Generaal Moer
topo hield ons voor dat 115 miljoen
Indonesiërs jarenlang voor West-
Irian hadden gestreden. Ze hadden er
veel offers voor gebracht. Ze zouden
dan ook niet dulden dat hun natio
nale aspiraties door een handjevol
Papoea's zouden worden doorkruist.
Bedreiging
Met degenen, die tegen Indonesië
zouden stemmen, zouden korte met
ten worden gemaakt. Hun vervloekte
tong zou worden uitgesneden, hun
kwade mond zou worden open
gescheurd. Maar voordat de wraak
van het Indonesische volk hen trof,
zou generaal Moertopo zelf ingrijpen.
Hij zou hen persoonlijk ter plaatse
doodschieten.
Wat doe je dan, meneer? Wie
brengt dan de moed nog op tegen te
stribbelen, vooral als je weet dat 't
toch niet helpt? Een mensenleven telt
niet in Indonesië. Ze hadden ons bo
vendien bang gemaakt met het ver
haal 't kan waar zijn, maar 't kan
ook een stuk gemene propaganda zijn
dat in Merauke twee halsstarrige
kiesmannen waren vermoord. Drie
dagen voor de mus^hawarahbijeen-
komst daar zouden ze door Indone
sische militairen zijn neergeschoten,
omdat ze niet van plan bleken te zijn
voor de gestelde eisen te bukken.
De generaal vroeg ons tenslotte één
voor één wat voor stemopdracht we
van het volk hadden meegekregen.
Niemand durfde iets anders te zeggen
dan dat hij voor Indonesië zou kie
zen.
„Ik ben hier heel blij mee", zei
onze treiteraar toen. „Ik had trou
wens niet anders verwacht van
Deze week worden op het
IJsselmeer de Nederlandse
kampioenschappen zeilen in
soloklasse gehouden. Op de
foto: de start. De wedstrijden
zijn georganiseerd door
KNZRV Hollandia.
verstandige mensen zoals u. Ik heb
goede nota genomen van uw ant
woorden. Stemt u straks anders, dan
verraadt u het volk".
Die arme dominee Hokujoku. Ik
had met hem te doen, omdat hij wel
op een heel infame wijze door gene
raal Moertopo verkreukeld werd.
„Ik heb vernomen", loog de gene
raal, „dat alle kerkmensen voor
aansluiting bij Indonesië zijn. U
weet dus wat u straks te doen staat.
U bent groot, ik ben klein. Ik weet
echter dat mijn kleine ziel zich één
voelt en tot in de dood verbonden
met Indonesië. In uw veel grotere
ziel moet dat een nog veel sterkere
gewaarwording zijn."
De dominee werd daarna opgedra
gen het lied „Van Sabang naar Me
rauke" te dirigeren. Alle kiesmannen,
ook ik, zongen het luidkeels mee.
Zo hebben ze ons verpletterd, me
neer. Zo hebben ze onze weerstand
gebroken. Ik zweer dat alles wat ik u
verteld heb, op waarheid berust. Ik
voel me een lafaard en ik ben dat
ook. Ik hoop dat ik me eens voor
deze vernederingen zal kunnen wre
ken.
De aftrap voor de wed
strijd AjaxAlemannia Aken
was de laatste officiële
schop, die Willy Dullens
tegen een voethal gaf.
Rechts van hem Johan
Cruyff, die zelf niet mee
speelde in deze wedstrijd.
Willy Dullens nam gister
avond afscheid van zijn be
wonderaars, die het gehele
stadion vulden.
Willy en zijn vrouw
groetten ook dankbaar het
publiek, dat in grote getalen
naar het Olympisch stadion
was gekomen om de wed
strijd te zien.
- 1 fi; -
v T, -
nu, ,rl w-v 'wSStm. -Hr*' 1
Vit schrijversbond gezet
MOSKOU De liberale Russische
schrijver Anatoli Koeznetsof (40), die
vorige week verkoos in het westen te
blijven, is uit de Russische schrij
versbond gezet wegens "verraad aan
het socialisme en politieke en morele
dubbelhartigheid".
Dit stond gisteren in het Russische
orgaan van de vakbond van de
schrijvers. Het artikel was onderte
kend door de populaire romanschrij
ver Boris Polevoy. (Koeznetsof had
overigens nadat hij was overgelopen
al gezegd dat hij uit de bond was
gegaan).
Het artikel in Literatoerna Gazeta
wordt gezien als het eerste salvo in
wat vermoedelijk een uitgebreide
perscampagne zal worden die tot doel
heeft de reputatie van Koeznetsof in
de Sow jetunie te vernietigen.
DOOR
De Haagse gemeentebegroting zal
wel weer forse tekorten vertonen,
maar toch zou ik zeggen: als er er
gens nog een potje te verdelen is,
laat er dan eens wegwijzers var
maken.
Het zou vreemdelingen èn Hage
naars veel gemak bezorgen.
Ook de Hagenaars, want wie van
hen behoort tot het snel uitdunnen
de soort der lopelaars, heeft dag
werk aan het wegwijzen.
Medevoetgangers houden ze aan;
automobilisten betoeteren ze, dolge
lukkig eindelijk een aanschietbaar
persoon te vinden. De straatagent is
in de residentie verdwenen en de
bliksemsnel verschijnende en ver
dwijnende witte wagens met poli-
tiebemanning zijn voorbij voor men
het weet.
Neem bijvoorbeeld de weg naar
Ockenbur.g, Europa's grootste cam
ping is me wel verteld. Alle auto
mobilisten, die uit de richting stad
komen stuiten bij het begin van de
Laan van Meerdervoort op het een
richtingsverkeer, wat wil zeggen,
dat richting Kijkduin - Ockenburg
verboden toegang is.
Ze worden nog wel achter het
Vredespaleis omgeloodst, maar dan
zijn ze volkomen de kluts kwijt.
Vijftig meter verder ligt de laan
van Meerdervoort, recht toe recht
aan leidend naar het begeerde doel.
Weten zij veel...
Ze zwenken de Groot Hertog inne-
laan op en belanden overal, behalve
waar ze wezen willen.
Alleen het Gemeentemuseum en
Madurodam hebben wat extra bord
jes, die ze van verre aankondigen.
Vredespaleis, Mauritshuis, de Sche-
veningse haven, het Westbroekpark,
om maar een paar toeristische trek
pleister te noemen, zouden best zo
hier en daar een vingerwijzing kun
nen gebruiken.
Het is toch al zo'n ingewikkelde
zaak met de Haagse straatnamen.
Een Parkstraat, een Nieuwe Park-
laan, een Parkzijde en een Parkweg.
De Zorgvlietstraat ver van Zorg
vliet; het Mauritsplein in een volko
men andere wijk dan de Mauri tska-
de; de Jan Hendrikstraat, Prins
Hendrikstraat en Frederik Hendrik
laan kilometers uit elkaar.
Een Schoolstraat tussen Rivier-
vismarkt en Grote Markt en een
Nieuwe Schoolstraat aan de andere
kant van het stadshart tussen Ka
zernestraat en Mauritskade.
De Kerklaan is in Scheveningen,
het Kerkplein in het centrum van
Den Haag en de Kerkstraat net ach
ter de Mauritskade bij de Schelpka
de.
De Houtlaan bij de Loosduinse-
weg en de Houtmarkt bij het Spui.
Overigens im er nog een Jan van
Houtstraat, een Korte en een Lange
Houtstraat en een Houtweg, of lie
ver twee Houtwegen; namelijk één
bij de Hooigracht en één in Loosdui
nen.
Knap de Hagenaar, die ze alle
maal de vreemdeling kan uitduiden!
Ajax ivon benefiet-wedstrijd
AMSTERDAM Ruim .->0.000
toeschouwers bij de bene
fiet-wedstrijd Ajax-Alemannia Aken
dinsdagavond in het Olympisch Sta
dion te Amsterdam gespeeld ten bate
van Willy Dullens hebben er voor
gezorgd dat de gehandicapte
Limburgse voetballer een bedrag dat
tussen de ƒ150.000 tot ƒ200.000 ligt
kan incasseren. Ajax versloeg in deze
wedstrijd de Duitse ploeg met 21.
De toeschouwers zagen dat de ver-
nieuwse Amsterdamse ploeg ook zon
der Johan Cruyff, die wel samen met
Willy Dullens de aftrap deed, een
bijzonder aantrekkelijke wedstrijd
kan spelen. Bij Ajax liepen de com
binaties in de eerste helft uitstekend.
De veldspelers verwisselden herhaal
delijk van plaats en op dit voortdu
rend switchen kreeg Alemannia geen
greep. De Duitsers hadden vooral in
de aanvangsfase bijzonder veel moei
te met het soms razendsnelle Ajax,
dat als oogst van zijn gave voetbal
twee „vroege" treffers binnenhaalde.
Twee doelpunten
Ajax nam al na vijf minuten een
voorsprong door Swart, die een mo
ment van onachtzaamheid nauwkeu
rig afstrafte. Doelman Scholier wilde
de bal naar zijn rechtsachter Pawel-
lek plaatsen, maar Swart was er eer
der bij en scoorde onhoudbaar. Ajax
behield de overhand. Uit een combi
natie waar praktisch het hele elftal
aan had deelgenomen, kwam het goe
de tweede doelpunt in de elfde mi
nuut tot stand. Linksachter Krol ging
snel mee naar voren, kreeg van
rechtsachter Suurbier een pass op
maat en schoot met een ferm schot
de bal voor de tweede keer in het
Akense doel.
Geleidelijk stelde Alemannia zich
beter in op de acties van Ajax en
Kapellmann dwong aan de andere
Op Vietnamees
SAIGON De commanrfant van
de speciale Amerikaanse troepen in
Vietnam, kolonel Robert Rheault.
wordt met zeven van zijn mannen
beschuldigd van moord met voorbe
dachten rade op een Vietnamees.
De moord is op 20 juni gepleegd bij
het hoofdkwartier van deze „groene
baretten", op ruim driehonderd kilo
meter van de Zuidvietnamese
hoofdstad Saigon. Vier weken tevo
ren was Rheault benoemd tot com
mandant van de „groene baretten".
De andere beschuldigden zijn vijf
officieren en twee onderofficieren.
Zij zijn, evenals kolonel Rheault, van
hun functie ontheven. Ze worden
vastgehouden in het Amerikaanse
hoofdkwartier in Long Binh.
De „groene baretten" zijn speciaal
opgeleid voor het bestrijden van guer
rillatroepen. Zij bezetten, tesamen
met ongeregelde Zuidvietnamese
troepen, buitenposten langs de Zuid
vietnamese grenzen.
Over de identiteit van het slachtof
fer is niets meegedeeld.
kant van het veld Stuy tot een moei
lijke redding. Na rust zette het
herstel van de Duitsers zich door.
Het tegendoelpunt van Alemannia
was een tamelijk goedkope treffer.
Scheidsrechter Van Gemert zag in
een actie van Suurbier tegen Ten-
bruck een volwaardige overtreding
en dat leverde een strafschop op, die
Walter gebruikte om de achterstand
van Alemannia tot 12 terug te
brengen.
Ook in quarantaine
HOUSTON In het maanlaborato-
rium in Houston is gistermiddag be
smettingsalarm gegeven nadat een
vacuumpijp die mogelijk besmet
maanmateriaal bevatte, bleek te lek
ken. Drie technici en een vrouw wer
den aan het ontsnappende stof bloot
gesteld en zijn in speciale afzondering
opgenomen in het quarantaine-ge
bouw.
Het viertal bluft geïsoleerd van de
19 mensen, die sinds de landing van
Aldrin, Armstrong en Collins in qua
rantaine zijn om te voorkomen dat
zu eventueel een gewone'aardse in
fectie overbrengen en daardoor zou
den verhinderen dat de drie ruimte
vaarders maandag hun afzonderings
ruimte kunnen verlaten.
Onmiddellijk na het besmettings
alarm zetten alle in het laboratorium
aanwezige mensen hun maskers op.
Twee mannen waren be2ig een man
kement aan de pijp te verhelpen toen
het lek ontstond. Een derde, die kwam
kijken, werd eveneens „besmet" even
als de 20-jarige mej. Owen die aan
de proefnemingen op de met maan
stof ingespoten muizen meewerkt.
NASA-medicus
dr. Charles Ber
ry zei dat de lek
kende pijp door
de kamer loopt
waar de lijkjes
van muizen wor
den onderzocht
die met maanstof
zijn ingeënt. Sinds
het laboratorium
in gebruik is,
heeft men al ver
scheidene malen
alarm geslagen,
met name als de handschoenen van
de mensen die het maanstof onder
zoeken, inscheurden.
De vier nieuwkomers in het quaran
taine-gebouw konden niet meegenie
ten van de champagne en de grote
taart die werden opgediend tergele
genheid van Niel Armstrongs ver
jaardag. De eerste mens op de maan
werd gisteren 39 jaar. De kok van
het quarantainegebouw had 39 kaars
jes op de taart gezet.
LAGOS De Nigeriaanse regering
heeft gisteren in scherpe bewoordin
gen het voorstel van het Rode Kruis
afgewezen om voor Biafra bestemde
hulpgoederen op neutraal gebied te
laten controleren. De federale autori
teiten willen alleen dergelijke zen
dingen toestaan, als de inspectie op
Nigeriaans gebied gebeurt
