Lepeltjes meest verkochte souvenir RENSO'S VARKENSHOKKEN Groepsreizen voor verloofden een eldorado voor fijnproevers ,Eet minder, eet beter' De moord aan de Vestadreef dialoog Damrubriek Goed resultaat 5 ZATERDAG 1 AUGUSTUS 1969 POLITIEVERHAAL VAN N. A. M. WIJCHGEL Liefkozend streelt Renso de Haan uit Haamstede de etiketten van de flessen. Als een verwoed verzamelaar toont hij zijn voor raad gedistilleerd afkomstig uit alle hoeken van de wereld. Met een breed gebaar wijst hij naar de varkenstrog, de voerbak waar in nu voor een kapitaal aan dranken (tweehonderd soorten) uitgestald ligt: ,,Dit was de var- kensfokstal, vijf boxen voor zeu gen en biggen. Kijk, hier ligt een luisterrijke whisky, hier heerlijke rummen uit Cuba, oude, extra, droge, witte en gewone. Hier is pisco uit Peru, raki uit Turkije, wodka's uit Polen en Rusland, daar een fles Japanse saké. Rijst wijn, drinken ze daar lauw uit een porseleinen kopje. Mijn lijf drank is mare de champagne". Sprakeloos raakt men in deze voormalige varkenskotten, die bekleed zijn met genemuider matten, kotten, die grote rek ken met een vermogen aan drank 'herbergen. Maar dat is nog lang niet alles. Onverstoor baar gaat de gastheer ons voor in zijn delicatessenwinkel, die te vinden is in wat van buiten een onaanzienlijke schuur lijkt. Alle heerlijkheden die de aarde biedt, zijn hier als een koste lijke verzameling opgestapeld. Hier vind je wat geen speciali teitenafdeling van een groot warenhuis kan bieden. Je krijgt visioenen van verre landen. 'Je ruikt het aroma van vreemde streken in deze schuur, die oorspronkelijk twee varkens stallen bevatte. Glasaaltjes in olijfolie, co quilles uit Ostende, Japanse haantjes in een groot soort sar dineblikje, en hebt u ook zo'n zin in bijenlarven? Daar telt u ƒ10.80 voor 40 gram neer. Ze worden gegeten op een omelet, vertelt Renso de Haan. Ver maakt krabt hij even met de pijp van zijn steel over zijn neus als we vragen, wat er in dat blikje met die rode roos zit. ..Dat? Komt uit Griekenland. Het is een confiture van roze- bloemblaadjes, het kost 6,15. geserveerd op crêpe suzettes of een fijne ijscoupe." Op de schappen staan uit gestald: Finse walvissoep. en bent u nieuwsgierig naar de smaak van zijdewormen uit Ja pan? Dat kost 3,60 per blikje. Dan maar liever ook al uit Japan geroosterde mieren ofwel fried Ants, 19,80, maar dan heb je ook iets wat nie mand zijn gasten voorzet. Ren so vertelt er met ontwapenende charme het verhaal bij: vlie gende mieren komen massaal te voorschijn, ze moeten gevangen worden zodra ze komen, dan zijn ze nog week, waarna ze dan direkt worden geroosterd. In blik een echte oester met cultivé-parel, zó uit Japan, maar niet om te eten! Komijn- zaadjes, cardamom, garnalen- boter (beurre d'écrevisse), foies gras, truffels, kersen in allerlei soorten, fijne bami uit Japan waar men ook al van quick cooking weet. De gastheer toont zijn „kri tische collectie soepen", Soljan- ka, een Russisch soepje, geïmporteerd uit de Bondsrepu bliek, heerlijke heldere vleesbouillon met ragfijn gesne den niertjes en olijfolie met spe cifieke kruiden. Hier vind je bortsch uit Polen en Rusland, maar wie op de zoete toer wil, ga gerust zijn gang. Waarom dit dorado voor de gourmet? „Wij proberen een klein steentje bij te dragen aan het kwaliteitsbewustzijn van de mens, in tegenstelling tot het „prijsbewustzijn". Onze slogan is: eet minder, eet beter." Slechts twee jaar runnen Renso en Aaltje de Haan dit delicatessenzaakje. Kopers? Uit het hele land komen de fijn proevers, hierheen gewezen door andere smulpapen, de bungalowbezitters op Schou wen, het restaurant in Brussel. Soms ook zoals wij die afkwamen op het Kaasje van Aaltje. Mevrouw De Haan is name lijk een van de weinigen die nog geitekaas maakt in ons land, een klein rond vierons-volvetkaasje dat reizi gers in het tax-free winkeltje op Schiphol graag meenemen in het assortiment Hollandse ka zen, souvenir voor thuis. Het Kaasje van Aaltje wordt door gretige vakantiegangers naar waarde geschat en 's avonds bij een glaasje gin of goede wijn succes, maar hét is nu op de markt verdrongen door het mindere Amerikaanse pro- dukt. Nu hebben zij dan een geitenfokkerij, die enorm veel plezier oplevert, maar: „Het fokken van geiten loont nog geen dubbeltje per uur. En ik moet iets hebben om in leven te blijven. Vandaar die kazen en dat winkeltje. Ik heb een fok kerij op ziekte-resistentie". We wandelen naar de geitestal aan de overkant. Vrolijk gemekkef klinkt uit waardoor ze spontaan haar kop schuift. Snel duwt Aaltje de spijlen tegen de geitenek van Bella, die intussen al geniet van het lekkere hapje (hoe kan het anders bij dit echtpaar?) dat klaar ligt in haar ruif. Hollandia van Schouwen dit is een stamboekstal is nummer twee die antwoordt op Aaltjes vraag. De melk spiest aan kaaskenners gepresenteerd als een verfijnde snack, zo van het kaasplankje. Het Kaasje van Aaltje is het specialité de la maison. Hoe kwamen ze daar weer op? Oorspronkelijk is Renso de Haan fokker. Hij had achter eenvolgens een kippenhoude- rij, een kalkoenen- en een parel- hoenderij die slechts windeie ren legden. Aanvankelijk had het kalkoenbraadkuiken enig de moeder-hoek als herkenning voor Aaltje en Renso. De grote bokken wordt geen blik waar dig gekeurd. Als vaders van de stal worden ze gewaardeerd, maar: „Wie wil er?" roept Aal tje naar de schone witte moe ders die met hun ronde bleke ogen de bazin aanstaren. Bella, een grote witte geit dringt zich naar voren, springt uit zichzelf op de melkbank, een soort ver hoogd platform met een hekje, romig met dunne straaltjes in de grote pan. Aaltje heeft een zeer goede hand van melken, prijst Renso zijn vrouw. Het schuim staat op de pan. Geite- melk is licht verteerbaar en heeft een fijne vetverdeling, het vet is gehomogeniseerd. In een hoek van de stal is de kindercrèche, kleine spierwitte stamboekgeitjes mekkeren het liedje van verlangen. De kaasmakerij is zachtgroen bete geld, de klare kaasjes rijen zich aaneen. Per dag wordt hier 260 liter geitemelk verwerkt. De avondmelk gaat in de koelcel en wordt samen met de och- tendmelk verwerkt tot kaas, in principe op de „Goudse" ma nier. De melk wordt gestremd, gesneden en geroerd tot de grondstof is uitgelopen tot gerstekorrelgrootte, gaat dan in de kleine klassieke kaasvormen, na aandrukken worden ze van kaasdoeken voorzien, geperst, bijgesneden, gezouten en als ze pekeldroog zijn, gaan ze de kaaskelder in. Er is op het ogenblik grote vraag naar jonge kaas, langer dan drie maanden liggen de kaasjes dus niet te rijpen. Er zijn twee soorten geitekaas: de boeret en Moermontse geite kaas. De boeret is zacht, ik vond ze erg zout en geef de voorkeur aan de Moermont die ook een steviger „beet" heeft. De kaasjes zijn 45 pet. volvet volgens de Warenwet. Als u ooit de nieuwe Heinen- oordtunnel wilt beproeven, rij nog „even" door naar Schou wen, recht op de vuurtoren van Haamstede aan. Middenin in die lange strakke Torenlaan links op nummer vijfentwintig staat een gek groot ei op een slecht gazon. U ziet een bescheiden woonhuis en onoog lijke stallen. Daarachter wordt u wellicht als fijnproever her kend en geniet u de eer even neer te strijken in de vrolijke bijkeuken ^'aar Aaltje de scep ter zwaait. Waar hèt op de gro te houten ronde tafel een pèr- manent Sinterklaasfeest lijkt. Zegt Renso opgetogen: „Hier heb ik weer iets nieuws, een boerenworst van Bretonse boe ren met veel knoflook; en zeg, proef eens hoe u die Noorse vruchtensoep vindt?" In een aardewerkschotel is het gerecht geserveerd. Hij vraagt een eer lijk oordeel. Dan komt er een „tante Ma- rietje" op tafel, bodempje Ja maica likeur. Ik krijg Bitter Lemon, een verrukkelijke ci troenkwast met kinine. De fo tograaf mag kiezen uit de hele collectie bier: Trappisten, Ab dij Westmalle, dubbelbruin, Bommelsch, Bokbier, Pilsner Urquell, bier uit beugelflessen, met kroonkurken, met zilveren en goudpapieren doppen. De fijnproevers, de pallieters zoals eens Werumeus Buning, ze zijn er nog! Je moet ze tus sen de consumerende menigte wèl met een kaarje zoeken. Le venskunstenaars, dit echtpaar, dat zelfs kritisch is op het brood dat ze eten en willen verkopen: Demeter volkoren brood uit biologisch-dynamisch gekweekte tarwe van de Love- rendale boerderij gemaien en ge bakken uit de hele tarwekorrel. Waar wij klakkeloos consume ren, vind je hier aandacht voor de mens en zijn maaltijd. JEANNE DE VLIEGER 32 „Niet...? Waar was u dan nog meer?" vroeg Timmermans gespannen. „Ja, ziet u 'ns, inspecteur. We hebben nou niet bepaald op een droogje gezeten, ik heb mij minstens vier- of vijfmaal moeten verwijderen." deelde Wim Oldenhoeve hem met een ernstig gezicht mee. Een moment voelde Timmermans woede in zich opkomen, maar zijn gevoel voor humor kreeg de overhand en hij glimlachte. „Verdorie inspecteur, u bevalt me," zei Wim Oldenhoeve spontaan toen hij dat zag. „Nee, m'n waarde, ik ben nergens heen geweest. We zijn aldoor in eikaars gezelschap gebleven en hebben alleen maar wat geboemeld, nou goed?" voegde hij er braaf aan toe. „Ik hoop het voor u." „U gaat dus alles controleren?" „Waar denkt u dat we zouden blijven als we alles wat ons gezegd wordt zonder meer voor waarheid aannamen?" „Waar....? Laat me 'ns kijken.... In een doolhof van te genstrijdigheden, veronderstel ik," filosofeerde de jongeman opgewekt. „Zo is het inderdaad," stemde Timmermans toe. Hij be dacht zich even en vroeg toen: „Studeert u nog?" „Nou en of! Ik maak een dagelijkse studie van de mensen die ik ontmoet, hun aanleg, hun karakter en al hun doen en laten. Uzelf heeft bijvoorbeeld vandaag mijn mening over de heilige Hermandad stukken verbeterd." „Meneer Oldenhoeve, mag ik u even in herinnering bren gen dat ik niet hier gekomen ben om naar kletspraatjes te luisteren, maar naar aanleiding van een moord?" waarschuw de Timmermans geërgerd. „Maar het is de waarheid en niets dan de waarheid, inspecteur," verzekerde Wim Oldenhoeve hem met een sta len gezicht. „U begrijpt zeker wel wat ik bedoel, nietwaar?" vroeg Timmermans geprikkeld. „U leeft niet bepaald zuinig. Krijgt u van uw moeder voldoende toelage om u een dergelijke levenswijze te veroorloven?" „Helaas niet. Vandaar mijn groeiende schulden." „Die nu, als gevolg van deze moord, vereffend kunnen worden," concludeerde Timmermans met nadruk. „Dat valt niet te ontkennen. Evenmin wil ik ontkennen dat het een hele opluchting voor mij is. dat ik dat doen kan en het zou dwaas zijn om het te doen voorkomen alsof ik al te bedroefd was. Het spijt mij voor hen dat ze op zo'n gruwe lijke manier om het leven moesten komen, dat spreekt vanzelf, maar aan de andere kant is het ook zo, dat ik er meer dan genoeg van had om mij als een kleine jongen te laten ringeloren terwille van de spie waar ik niet buiten kon, wilde ik niet vast komen te zitten." „Walgelijk", zei Timmermans hartgrondig. Wim Oldenhoeve gaf een geërgerd rukje met zijn schouders. „Och waarom?" vroeg hij onverschillig. „Ik deed er haar een genoegen mee en ik kreeg gelegenheid zo nu en dan weer eens 'n putje te kunnen dempen wat beslist noodzake lijk was." Timmermans stond op, hij had er meer dan genoeg van. „Denkt u eraan dat ik u moet kunnen bereiken als dat nodig mocht zijn?" „Daar zal ik aan denken, maar moet u al weg? Misschien gelooft u mij niet, maar ondanks uw vernietigende kritiek heb ik van ons onderhoud genoten, inspecteur," zei Wim Oldenhoeve glimlachend en stond toen eveneens op. Tim mermans nam er geen notitie van en liep naar de deur. „Goedenmiddag meneer Oldenhoeve", groette hij. (Wordt vervolgd) Het meest verkochte souvenir is in binnen- en buitenland ongetwijfeld het lepeltje. „In de vooroorlogse tijd kocht de toen nog zeldzame toerist voor een beperkt bedrag een sou- veniertje als zuivere herinneringswaarde aan zijn vakantie oord", vertelt één van onze grootste souvenirfabrikanten, „Te genwoordig kan en wil men meer geld aan het souvenir be steden, maar verlangt men daarvoor wel een bruikbaar, waar devol, goed en mooi ding." Waarom vooral het lepeltje als souvenir wordt gekocht? Het is een uiterst nuttig en veelvuldig gebruikt huishoude lijk artikelhet is zeer betaal baar en., er raakt nogal eens een lepeltje in de afwas verlo ren! ,,In verhoudiing gaan er meer lepeltjes naar de Nederlanders onder wie verzamelaars van wapenlepeltjes, die alleen in het oude werelddeel bekend zijn dan naar buitenlanders" weet de heer Drost. „Wij kun nen die belangstelling afleiden uit het feit dat de meeste lepel tjes in Nederlands model met ovaal bakje worden ver kocht. De buitenlander koopt praktisch alleen het lepeltje met puntbak. Die spitse bak is in ons land slechts populair voor dagelijkse en niet voor luxe lepeltjes." Het souvenir is met de toe- ristentrek meegegroeid. Neder land aanvankelijk wat ach ter bij landen als Zwitserland met langduriger ervaring staat nu met zijn souvenircol lectie zowel kwantitatief als kwalitatief vooraan. „De buitenlandse fabrikant kijkt beslist naar ons. ook om dat tvij de oudste souvenirfa- brikantenvereniiging van de he le wereld hebben", vertelt de heer Drost, die om inspiratie op te doen met zijn ontwerper jaarlijks verscheidene buiten landse reizen maakt. „We zijn voortgekomen uit een in 1952 voor het eerst ge- houden beurs en bereikten suc cessievelijk een aantal van 120 leden. Dat is nu een vrij stabiel getal, hetgeen pleit voor het souvenir: alleen de fabrikant met een goed artikel kan zich handhaven. Alle branches zijn vrij wel evenredig vertegenwoor digd, zoals de sectoren aarde werk, metaal, poppen, zilver werk, houtwaren (met. nok klompen en molentjes) en vlag gen (met eveneens mouwemble men). Om onze jaarlijkse beurs zo attractief en uitgebreid mo gelijk te maken, worden ook niet-leden en buitenlanders als standhouder geaccepteerd." Souvenirs zijn niet van jaar tot jaar aan mode onderhevig; wel verandert er iets in de loop van énkele jaren. Zo zijn in de afgelopen vijf jaar de souvenirs beter van materiaal, fijner van uitvoering, mooier van model geworden. Bovendien wordt veel meer zorg besteed aan af werking en verpakking. Voldoet een artikel niet wat vormgeving betreft, ook al ligt de pjiijs goed, dan verdwijnt Een celloctie souverinrlepeltjes uit een privé-verzameling. De rekjes hebben de vorm van een Venetiaanse gondel. het uit de collectie. Na enkele jaren /maakt zo'n souvenir dan soms opeens weer een kans", weet de heer Drost, die de fa brikanten aanraadt teneinde ondergang te voorkomen vooral soepel de vraag van de toerist te volgen. „Tijdens ons jaarlijkse con gres hameren we erop, toch vooral niet te blijven stilstaan bij een rotartikeltje. Het moet niet zo zijn dat de toerist iets goeds verwacht en later ont dekt dat hij waardeloze rommel kocht. Laten we een goed arti kel maken tegen een verant woorde prijs. We gaan dan beslist een goede toekomst te gemoet." De heer Drost vindt te recht dat souveniruitstal lingen en -winkels bijdragen tot de sfeer van stad of streek. Ie dere toerist houdt ervan op ge zette tijden even te neuzen in voor een land karakteristieke „specialiteiten". Nederland heeft daarbij helaas geen door de natuur voortgebrachte sou venirs te bieden, zoals Italië kan geuren met koralen, schel pen en cameeën; geen enkel land kan echter ons Delfts blauw zelfs maar benaderen MONIQUE FLOOR B. DROST Gewaardeerde souvenirs zijn ook luxe artikelen als schilderijen en waaiers. Op de foto een Spaanse waaier bij een schilderij van Sevilla. „Ik kan me heel goed indenken dat jongelui zelfstandig met va kantie willen. Nu, er zijn jeugdrei zen te kust en te keur. Men kan In groepsverband uitstapjes maken, maar ook apart", meldt ME VROUW H. te G. Ze doet deze suggestie: Eigenlijk zouden ze ook groepsreizen moeten hebben voor verloofde paren. Ouders kunnen ook een huis of sen gedeelte daarvan huren in het mitenland, de jongelui kunnen dan :elfstandig uitstapjes maken. Als suders aan een verloofd paar toestemming geven om samen erop uit te trekken, kunnen ze wel zeggen: we vertrouwen ze. maar ik geloof toch dat het paar hen er achteraf niet dankbaar voor zal zijn. Ze worden absoluut in verlei ding gebracht. Als jongelui een va kantie met z'n tweetjes willen doordrijven, geeft dat mij te den ken". „Al zou je honderd jaar oud zijn, dan zou het nog geen nieuws zijn dat stelletjes samen op stap gaan en voorbehoedmiddelen meenemen. Alleen het werd niet aitgd open baar gemaakt en ru wel", denkt mevrouw J. C.-van Z. te A. „Een verloving is toch een voor bereiding tot het huwelijk?" zo las mevrouw J. H. M. B.-V. te K. in dialoog van 19 juli. „Ja", zegt ze daarop, „maar een verloving i s geen huwelijk. Een verloving kan gebroken worden op datgena wat alleen voor gehuwden bestemd is. Ruimtetijd Of we het wilden of niet, we zijn met z'n allen een nieuw tijdperk inge treden, nu de mens voet heeft gezet op de maan. Genoeg stof dachten we zo om er met elkaar nog eens op voort te bordu ren. Laat u 't merken in dia loog? De post brengt u al spoedig na de plaatsing van uw pennevrucht een pakje. Wat anti-conceptiva betreft: wie dit aanbeveelt zeg ik, mede uit naam van zeer veel jongeren: Gewis er is een God die leeft en reeds op aarde vonnis geeft. ZclfBe- heersing en nog eens zelfbe heersing, laten we dit onze kinde ren leren". „Met veel plezier de brieven ge lezen die op de dialoog „samen op vakantie" komen. Ik vind, waar- om moeten we het de kinderen al moeilijker maken dan het is?" zo vraagt mevrouw H. N.-3. to N. „Als men twee weken (of langer!) dag aan dag met elkaar omgaat vooral als je al enige tijd verkering hebt, zelfs al slaap je dan geschei den, dat kan heel moeilijk worden. Daarom is het beter er niet aan te beginnen. Houd die vakantie voor een huwelijksreis". Correspondentie aan de heer A. J. Ivens, Frankenelag 69, Oen Hoag. De landenwedstrijd tegen de Sowjetunie, 19, 20 en 22 juli in R'iga gespeeld, heeft een grote mate van onzekerheid omtrent de uitslag opgeleverd, alsmede een ongekende spanning. Wij wisten reeds dat de vader landse spelers een goede tech nische bagage met zich voerden. In de beide vorige ontmoetingen schoten zij echter vooral fysiek en tactisch te kort De keuze van dit jaar blijkt een goede te zijn geweest. Alle spe lers speelden reeds eerder in Rusland. Fysiek waren zij In bete re conditie en het moreel was zeer sterk. Dat bleek b.v. In de eerste ronde toen ik in het middenspel tendensen bespeurde die in vorige ontmoetingen tot nederlagen heb ben geleid. Hoewel wij technisch als team gezien nog In de minderheid zijn. heeft de vechtlust en koelbloedigheid ons gered. De wijze lessen van de nationale trai ner, drs. P. Roozenburg, blijken een hoog rendement te hebben op geleverd! Het team toonde een grote mate van eensgezindheid, eenheid en was elkaar onderling van veel steun. Natuurlijk zijn er punten blijven zitten die ons op een bepaald moment van de wedstrijd een gelijkspel of overwinning hadden kunnen bezorgen. Met de uitslag, 3129 in ons nadeel, mo gen wij echter bijzonder tevreden zijn. Het is voorwaar geen geringe prestatie een dergelijk resultaat te gen de wereldkampioenen in eigen huis te bereiken. Voor de aanvang van de laatste ontmoeting bestond er uiteraard enige vrees of de black-out zich zou herhalen, gelijk in Moskou en Amstelveen. In de autobus naar het speellokaal was het aanvanke lijk muisstil. De Russen prepareer den zich naar eigen zeggen op een redelijke overwinning, onze spelers concentreerden zich om ook de laatste ontmoeting tot een goed einde te brengen. Totdat een bevrijdend gefluit en gezang in het Hollandse kamp weerklonk. Het leek een de monstratie van geloof in eigen kunnen, van zelfvertrouwen en van vertrouwen In de ander. Hoewel het niet is vast te stellen welke Invloed ervan is uitgegaan op onze spelers, bleken onze tegenstan ders toch al verrast door het goede partij geven er toch door geïmponeerd. Een aansporing om op de Ingeslagen weg voort te gaanl Zwart: 1. 3. 6. 11. 12. 13. 14. 16. 18. Wit: 22. 25. 27. 31. 32. 33, 36. 37. 38. 42. 43. 45, 48. Uit het tomooi te Samarkand. 33-28. 23-29; 2B-23. 29-34: 22—17. 12x21. 23x12. 11—177; 27—221. 17x28 ge dwongen: 32x23, 13—18; 38—32. 18x29: 31—27. 14—19. 43—39. 34x43: 48x39. 6-11: 42—38. 19-23: 45-40. 1—6. 40—35. 11—17: 39—33. 17x8; 33—28. 3—9, 28x30. 9—14; 38-33. AGAFONOV H. J. WESTERLOO Zwart: 2. 5. 6, 8. 9. 10. 12. 15. 16. 17. 21. 22. 25. 36. Wit: 23. 24. 28. 29. 30. 33. 34. 36. 37. 38. 39. 42. 43. 47. Amsterdam gespeeld 38—32 22-27; 42—38 (43-38 brengt remise) 17—22; 28x26. 27—31. 32—27 (op 47-42 volgt 36—41. 15-20), 31x42. 33-28. 42x3126x37. Een heel Ireai dubbelgamblet TOET Zwart: 11. 12. 13. 14. 17, 18, 19, 23. 24. Wit: 28. 30. 32. 35. 37. 38. 39. 42. 43. Uit het 3c Internationale Reslden- tle-tornool Tot hier had de longe RDG'er zeor goed gespeeld. Remise leek binnen zijn bereik, doch hij raakte het spoor bijster. 17-21? 28-22. 18x27: 37—31. 27x38 32-28. 23x32; 38x29 Na deze zevenklapper ging het reste rende eindspel vorloren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 15