Theologen niet eens over
reis naar maan
Explosie in „lab"
van ziekenhuis
WETENSCHAP OP
VERKEERDE WEG
UITVOERING VAN
GODS PLAN
Musicus- j ournalist
Ido Eyl 75 jaar
Puzzelboek
Een ivoord voor vandaag
Grote ravage; geen ongelukken
bemiddeling nigeria-biafra
Paus acht kans op
succes niet groot
Opnieuw naar
eenheid in
Frankrijk
simms~Leidt
ierse kerk
BEROEPÏNGSWERK
Ir. A. Egginkj
overleden
NIEUWE LEIDSE COURANT
DONDERDAG 31 JULI 1969
Jk vertrouw echter in de Here, dat ik ook zelf spoedig komen
zal", schrijft Paulus aan de gemeente van Philippi. Hij zit in
de gevangenis van Rome. Hij weet dat hij voor de keizer moet
verschijnen. Uiterlijk is er niet veel hoop. Zovelen zijn al ter
dood veroordeeld. En toch gelooft Paulus niet dat hij de
volgende martelaar van het christelijk geloof zal zijn.
Paulus zegt: „Ik vertrouw in de Here." Zijn hoop is niet op
drijfzand gebouwd. Hoop is niet de laatste strohalm waaraan
hij zich vastklampt. Zijn hoop is op God gebouwd. Hij weet dat
God sterker is dan de keizer. En hij gelooft dat zijn goddelijke
opdracht op aarde nog niet afgelopen is.
Hier leren we hoe wij moeten hopen. Willen we iets erg graag?
Dat is nog geen hopen in de Here. Maar als we weten dat we in
Zijn dienst staan, dat Hij ons nog wil en kan gebruiken, dan
staat de zaak er anders voor. Dan houden we onszelf niet voor
de gek.
Maar zoals Paulus spreekt, kunnen wij alleen spreken na jaren
met de Heer geleefd te hebben, na jarenlang door Hem geleid
en gebruikt te zijn. Dan leren we langzaam maar zeker wat Hij
van ons wil. Versaag dus niet als u niet zo durft te hopen in
de Here op bepaalde aardse dingen. Die tijd komt ook wel
als wij Hem maar blijven dienen.
We lezen vandaag: Romeinen 10 14-21.
(Van onze kerkredactie)
KINDERDIJK Ongerechtvaardigd cultuur-optimisme noemt
de hervormde predikant dr. Tukker de wijze, waarop Genesis 1 en
Pslam 8 de laatste dagen geciteerd zijn in verband met de geslaag
de reis naar de maan.
Voor hem is de reis naar de maan een van de facetten van een
hele ontwikkeling van de wetenschap, die hem zorgen baart.
(Van onze kerkredactie)
DORDRECHT Lijnrecht tegenover de mening van dr. Tuk
ker staat die van drs. G. J. Blom. Hij preekte afgelopen zondag
over Genesis 11 6, waar God van de torenbouwers van Babel
zegt: „Dit is het begin van hun streven; nu zal niets van wat zij
denken te doen voor hen onuitvoerbaar zijn."
ROTTERDAM De Rotter
damse musicus-journalist Ido
Eyl wordt vrijdag 1 augustus 75
jaar. Zijn leeftijd is geen beletsel
voor hem nog hard te werken
aan een geschiedenis van de Rot
ter damsche Orkest Vereniging
(R.O.V.). Tevens legde hij voor
enige weken de laatste hand aan
een manuscript, waarin herinne
ringen worden opgehaald aan
zijn Parijse tijd (1922—1925).
Mocht dit geschrift tot versprei
ding komen, dan zal vooral Ido
Eyl's onopgesmukt, levendig
relaas over zijn ontmoetingen
met de eertijds zo befaamde
Groupe des Six, vele muziek-
minnenden boeien. Het is zeker
niet uitgesloten, dat ook de mu
ziekhistoricus er enige waarde
volle gegevens uit putten kan.
In de romantische omlijsting van
het Parijse kunstleven in de twinti
ger jaren, plaatst Eyl zijn ontmoetin
gen en gesprekken met o.m. Milhaud,
Honegger, Germaine Tailleferre, Au
ric, Poulenc, Satie, Wiéner, Stra
vinsky en Roussel.
Schrij
spelen. Hij bekwaamde zich bij Viot-
ta bovendien in dirigeren en studeer
de, na zijn moeilijke duiktijd tijdens
de wegvoering van de Joden, twee
jaar musicologie aan de universiteit
van Leiden.
Dirigent
ver
Vroeger verschenen van zijn hand
„Kampherinneringen", „De kunstmo-
raal van E. Newlandsmith", „Hoe ik
in Rolde gekerstend werd" (onder
duikperiode) en zijn boekje over
Eduard Flipse. Na zijn pensionering
bij het Rotterdams Philharmonisch
Orkest in september 1959, schreef de
heer Eyl zijn wekelijkse muziekru
briek in „De Havenloods". Na tien
jaar met grote bekwaamheid en
consciëntieus zijn talrijke bijdragen
te hebben geschreven, zal hij per 1
september zijn medewerking aan dit
blad beëindigen.
Nadat Ido Eyl door een „speelarm"
gedwongen werd zijn viool terzijde te
leggen, hield hij zich ook bezig met
het verzamelen van schilderijen en
antiek, een collectie die kopers trekt
Violist
Zijn muzikale vorming ontving de
heer Eyl aan het Koninklijk Conser
vatorium te Den Haag, waar hij vi
oolspel studeerde bij André Spoor,
harmonieleer en contrapunt bij Henri
Viotta. Zijn vioolstudies bij Orobio
de Castro werden bekroond met het
diploma solospel. Van de vier
geslaagde soloviolisten werd de jonge
Eyl aangewezen, op de einduitvoering
het vioolconcert van Max Bruch te
Hor. woorden invullen die verticaal
dezelfde betekenis hebben. 1. auto
ped, 2. ambtskleed. 3. rivier in
Duitsland, 4. plotseling, 5. ridderte
ken, 6. rivier in Duitsland, 7. slang, 8.
profeet, 9. inwendig lichaamsdeel, 10.
zijtak Garonne.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL
sip, 2. takel, 3. rot, 4. ijdele, 5.
kapel, 6. enkel, 7. notie, 8. zes, 9.
•«rat, 10. tot.
De zegswijze luidt: „Strijk en zet".
Eyl is altijd een militant voorvech
ter van de vakorganisatie der toon
kunstenaars geweest en was in zijn
jonge jaren eindredacteur van het
Toonkunstenaarsblad. In de dertiger
jaren was hij o.m. kapelmeester in
het Utrechtse Rembrandttheater en
een der bekwaamste muzikale il
lustrators in de periode van de stom
me film. Zijn collectie amusements-
en entertainingsmuziek uit de twinti
ger en dertiger jaren, die hij onlangs
van de hand heeft gedaan en die dui
zenden composities omvatte, was
uniek in Nederland.
„Er zit natuurlijks iets moois in,
dat de astronauten bij hun werk niet
verzuimd hebben, Psalm 8 op de
maan ,vast te leggen". Evengoed als
het schoon is, dat ruimtevaarders het
begin van Genesis lazen, toen zij tij
dens de Kerstdagen om de maan cir
kelden. Daarmee noteerden zij hun
kennen en kunnen als afhankelijk
van God en onder God gesteld.
Daar kunnen we dankbaar voor
zijn. Maar het is de vraag, of dit
beroep op de Schriften terecht is.
Exegetisch kan men mijns inziens
niet aantonen, dat God de mens een
ongelimiteerde ruimte in de schep
ping heeft toegestaan tot onderzoek
en experiment."
Dr. Tukker wijst op de grote na
druk, die «3e aarde krijgt in Genesis 1
en vooral in Genesis 2. Daarin ziet
hij een aanwijzing, dat de aarde in
de ruimste zin des woords aan de
mensenkinderen gegeven is tot be
bouwing (cultuur) en bewaring.
In de ruimste zin des woords: uit
drukkelijk zegt Psalm 8, dat God de
mens doet heersen over de werken
van Gods handen. Alles heeft God
onder zijn voeten gesteld: de schapen
en de runderen, de dieren des velds,
de vogels en de vissen. Maar daar
wordt de maan niet bij genoemd. De
zee en de dampkring. Alles ingebed
tussen vers 2 en vers 10 van deze
psalm: „O Here, onze Here, hoe heer
lijk is Uw naam op de ganse aarde."
„Alstublieft niet te ver daarvan af",
zegt dr. Tuxker.
VAL
Maar belangrijker dan de religieu
ze overwegingen van de astronauten
vindt hij de vraag, in welk stadium
van wetenschappelijke ontwikkeling
deze reis mogelijk is geworden. Heel
weinig wordt er gerekend met de ge
volgen van de zondeval voor het
menselijk denken en presteren, zegt
hij.
Die gevolgen hoeven we niet altijd
te zoeken in een beknotting van de
resultaten. Als zodanig is hij door het
slagen van de maanreis niet verrast
of zoals ds. Wisse teleurgesteld. Dr.
Tukker ziet de gevolgen van de zon
deval vooral in de richting, waarin
ook de „objectieve" onderzoekingen
de mensheid drijven. Het is een rich
ting met geschiedenis.
GOUDA Een hevige explosie
heeft woensdagavond omstreeks half
twaalf een grote ravage aangericht in
het laboratorium van het Sint Jozef
ziekenhuis in Gouda. Eén van de
twee koelkasten, waarin zich ver
moedelijk een explosief mengsel had
gevormd, scheurde open op het mo
ment, dat er niemand in het vrij gro
te laboratorium aanwezig was.
Vandaag zal een deskundige van de
koelkastenfabriek een onderzoek
instellen naar de oorzaak van de ex
plosie. Het is namelijk niet uitgeslo
ten, dat de hoge temperaturen van de
afgelopen dagen een storing in de
automatische regeling van de koel
installatie hebben veroorzaakt.
Zuster M. Verlaan (28), die op de
tweede verdieping van het .ziekenhuis
was, een patiënt en de portier van
het ziekenhuis hoorden omstreeks
half twaalf een doffe klap, gevolgd
door glasgerinkel. De zuster _keek uit
een raam en rook een scherpe brand
lucht.
Brand
Zij spoedde zich naar beneden en
kwam de patiënt, de heer Van Gelo
ven uit Waddinxveen, tegen, die zei:
.Zuster, ik geloof dat er brand is in
het laboratorium". Zuster Verlaan ijl
de naar het lab, zag de brand en
waarschuwde de portier, die de
brandweer alarmeerde.
Onder leiding van commandant C.
Wijker was de brandweer snel ter
plaatse. Met enkele stralen op de ho
ge drukspuit werd het vuur snel be
dwongen. Uit veiligheidsoverwe
gingen was het verplegend personeel
van het ziekenhuis inmiddels begon
nen met het ontruimen van de drie
boven het laboratorium gelegen zalen
met in totaal zestien patiënten. De
verpleegsters hadden de zaak volko
men in de hand, zodat er onder de
patiënten geen paniek uitbrak.
Bij de laatste controle om 21.45
uur was alles in het laboratorium
nog in orde bevonden. De koelkasien,
waarvan één met een etherbak, werk
ten normaal. De etherbak werd door
de explosie niet aangetast. De tweede
koelkast ontplofte niet, maar werd
wel beschadigd. De instrumenten en
alle andere voorwerpen in het labo
ratorium werden met een vette roet-
laag bedekt.
Persoonlijke ongelukken hebben
zich niet voorgedaan. De brandweer
ging in verband met de grote glas
schade bij het leeghalen van de koel
kasten uiterst behoedzaam te werk.
De juiste omvang van de schade kon
vanmorgen nog niet worden vast
gesteld.
De religieuze wetenschapsontwik-
keilng heeft in de twaalfde en der
tiende eeuw (universiteiten met grote
zelfstandigheid), vijftiende en
zestiende eeuw (mondig worden van
de wetenschappen onder de voogdij
van de kerk uit) en in de achttiende
eeuw (verlichting en rationalisme)
evenzovele knauwen gekregen.
De kerk viel als norm uit, de Bij
bel en ook de religie goeddeels. Zelfs
de wijsbegeerte het laatste over
blijfsel van geesteswetenschappen te
midden van de exacte we
tenschapsbeoefening kan thans op
die vlakken niet meer een meetsnoer
genoemd worden.
Deze wetenschappen binnen het
raam van natuur- en wiskunde zijn
geseculariseerd.
Zo 's ook de manier gesecula
riseerd, waarop velen de aarde erva
ren en de ruimte rondom haar. Daar
om is het volgens dr. Tukker een
dooddoener, als Genesis 1 en Psalm 8
gebruikt worden, om de ruimtevaart
een christelijk cachet te geven. De
mens is geroepen om de aarde te
bebouwen en te bewaren. Daar heeft
hij zijn handen vol aan.
Waar is de inspraak van de theolo
gen geweest bij deze reis naar de
maan? Dr. Tukker vreest, dat de
kloof tussen de theologie en de exac
te wetenschappen nog groter zal wor
den.
NUT
Volgens dr. Tukker moet ook de
vraag gesteld worden, of een experi
ment als deze maanreis voor God te
verantwoorden is. Op het ogenblik is
nog geen zinnig woord te zeggen
over het eventuele nut van deze reis.
Maar als nu eens zou blijken, dat de
maan ons in geen enkel opzicht van
dienst kan zijn dan alleen de dienst
van Genesis 1 14 - 18, hoeveel tijd
en geld (een kleine 200 miljard gul
den) is er dan niet verspild?
Rechtvaardigt het experiment zo'n
kostbare mislukking? Kan men het
zich permitteren financieel zulke
stappen terug te doen in de hoop, dat
er nog eens een grote stap vooruit
gedaan zal worden? De risico's van
mensenlevens nog daargelaten.
Paulus zegt in Romeinen 10 6 en
volgende: Zeg niet in uw hart: Wie
zal in de hemel opklimmen, dat is
Christus van boven afbrengen, of wie
zal in -ie afgrond nederdalen. Daaruit
kunnen wc- volgens dr. Tukker in ie-
derzoek voor het Koninkrijk Gods
der geval afleiden, dat het ruimteon-
niet ter zake doende is.
WEEK
Tenslotte is er nog één ding, dat de
predikant uit Kinderdijk wil doorge
ven. Velen hebben dagenlang geleefd
in één spanning, met één vraag: „Hoe
gaat het, hoe loopt het af?"
„Wij hebben pakweg zeventig jaar
te leven. Dat zijn 70 x 52 weken. In
die tijd moeten wij leren geloven,
wedergeboren en bekeerd worden,
gerechtvaardigd en geheiligd worden.
Kort en goed, in deze tijd moeten we
alles afleren en alles leren. Kunnen
wij daarvan één week aandacht mis
sen voor een maanreis?
Is het een valse vraag, hoe op die
beslissende zondag de aandacht van
de gemiddelde Nederlander en Ame
rikaan lag voor Christus en zijn
dienst?"
Wie dan tegen dr. Tukker zegt:
„Dat is geen argument. Dan zouden
we veel meer dingen kunnen noe
men" krijgt van hem te horen: In
derdaad. Dit verschijnsel is een voor-
Dr. C. A. Tukker (31)
■sSSsaaa,.
Drs. G. J. Blom (41)
lopig hoogtepunt van een alehele
instelling, die niet die van een
christen is. Daarom is het een voorlo
pig dieptepunt.
Daarom is dr. Tukker bang. Niet
bang, 1at deze affaire „God uit de
hand zou kunnen lopen" maar wel
dat de mens met deze richting van
kunnen en kennen bewust of onbe
wust bezig is zijn eigen graf te gra
ven.
„En toen het zoontje van een der
maanvaarders zei, dat hij nooit astro
naut zou willen zijn, heb ik ook aan
Psalm 8 moeten denken: Uit de mond
der kinderkens en der zuigelingen
hebt Gij sterkte gegrondvest...."
De meeste mensen lezen in het ver
haal van de toren van Babel, dat God
de torenbouw niet wilde omdat de
mens tevreden moet zijn met de
grenzen, die hem gesteld zijn, zegt
drs. Blom en hij wijst op ingezonden
stukken in de kranten.
Maar zegt hij, dat zou dan inhou
den, dat God alle wetenschappelijke
en technische vooruitgang van de
mensheid zou willen tegenhouden.
Iedere wetenschappelijke of tech
nische vooruitgang van de mensheid
die toch heeft plaatsgevonden, zou
dan een nederlaag zijn geweest van
een tegenstribbelende god.
Het is duidelijk, dat de eniige ware
God niet een tegenstribbelende god
is, die het van de mensen verliest.
Zo'n god is niet de God van de Bijbel.
Maar waarom verhinderde God
dan het afbouwen van de toren? De
reden van de bouw was volgens drs.
Blom, omdat de mensen niet over de
gehele aarde verstrooid wilden wor
den (Genesis 11 4). Daarom greep
God in. Hij wilde niet, dat de mensen
op een kluitje zouden blijven ritten
en de rest van de aarde leeg zouden
laten.
Profetie
Zo betekent het verhaal van de to
ren van Babel voor de maanreizigers
eerder een goedkeuring dan een af
keuring. In beginsel is de maanreis
hier al geprofeteerd, want God zeide:
„Zie, dit is het begin van hun stre
ven; nu zal niets van wat zij denken
te doen voor hen onuitvoerbaar zijn".
In deze woorden lag reeds de moge
lijkheid besloten, dat de mens eens
op de maan zou komen.
En daarbij is de maanreis volgens
deze oud-katholieke pastoor een ver
dere tenuitvoerlegging van Gods be-
i.AMPALA Vanmiddag is
paus Paulus voor een driedaags
bezoek in Oeganda aangekomen.
Op zijn wekelijkse audiëntie zei
hij gisteren, dat hij een bemid
delingspoging zal doen in het
conflict tussen Nigeria en Biafra
om tot een bestand te komen.
Hij erkende, dat zijn kans op
succes niet groot was.
Beide partijen hebben een delegatie
naar Kampala gestuurd op uitnodiging
van de president van Oeganda, Obote.
De leider van de Nigeranen, minister
Enahoro, zei geen enkele bevoegdheid
tot onderhandelen te hebben.
Vanavond zullen beide delegaties wor
den ontvangen door president Obote.
Daarbij zullen behalve de paus ook te
genwoordig zijn de presidenten Nyerere
van Tanzanië en Kaoenda van Zambia.
Beide landen hebben Biafra erkend.
PELGRIMS
Deze diplomatie gaat echter geheel
heen langs de tienduizenden pelgrims,
die uit heel Oost- en Centraal-Afrika
gekomen zijn om de paus te zien. Som
migen van hen hebben honderden kilo
meters te voet afgelegd door oerwouden
en over stoffige zandwegen. Bij Nam-
oegongo, de plaats waar de paus een
Voor het eerst bezoekt een paus Afrika. Vanmorgen begon voor paus Paulus op het vliegveld te
Rome zijn driedaagse reis.
altaar zal inzegenen ter nagedachtenis
van 22 martelaars, is een reusachtige
tentenstad verrezen.
Veelbetekenend voor de verdere ont
wikkeling van de oecumene in Oeganda
acht men het, dat de paus voor dat hfj
het altaar Inzegent, eerst een naburige
protestantse kerk zal bezoeken en daar
zal spreken met een aantal protestantse
kerkelijke leiders.
(Van onze kerkredactie)
straatsburg Het oppcrcon-
sistorie' van de Lutherse Kerk van
Elzas-Lotharingcn wil, dat er verder
gewerkt wordt aan een lcerconsensus
tussen hervormden en lutheranen in
Frankrijk.
Het hervormd-luthers gesprek in
Frankrijk was zo ver gevorderd, dat
begin van dit jaar een fusie tussen de
vier kerken (twee in Elzas-Lotharin-
gen en twee in de rest van Frank
rijk) in het verschiet leek.
Maar een luthers jeugdcongres in
Parijs, dat vereniging eiste zonder
verder te letten op de verschillen in
de leer, maakte vele lutheranen zo
kopschuw, dat het fusieplan toch nog
verworpen werd.
Het opperconsistorie van Elzas-Lo-
tharingen wil, dat de „commissie van
Lyon" verder blijft werken en speci
aal studie gaat maken van de ecclesi-
ologie en het theologische pluralisme.
De gemeenten worden opgeroepen de
eenheid plaatselijk gestalte te geven.
DUBLIN Tot aartsbisschop van
Armagh en daarmee tot primaat van
de (anglicaanse) Kerk van Ierland is
gekozen dr. George Simms (59). Een
van zijn moeilijkste opdrachten zal
zijn het meezoeken naar een oplos
sing van de godsdiensttwisten in
Ulster.
Simms was tot nu toe aartsbis
schop van Dublin. Hij staat er om
bekend, dat hij in zijn diocese een
bijzonder goede verhouding tussen
anglicanen en rooms-katholieken
heeft bewerkstelligd.
De Kerk van Ierland telt een half
miljoen leden, waarvan driekwart in
Ulster, een kwart in Eire.
ned. herv. kerk
Beroepen te Egmond aan Zee, b.
Martèl te Neede.
„De nakomelingen van Noach
mochten niet op een kluitje blijven
zitten in het land Sinear. Wellicht
komt eens de tijd, dat de mensheid
niet op één hoop zal mogen blijven
zitten op één moeder aard. Gods be
vel „Weest vruchtbaar, wordt talrijk
en vervult de aardè" zal wellicht
eens een wijdere strekking krijgen:
„Weest vruchtbaar, wordt talrijk en
vervult de ruimte". Dan zal er emi
gratie komen naar een bewoonbaar
gemaakte maan, wellicht ook naar
Mars en andere planeten."
Dit is alles naar de mening van
drs. Blom volkomen in overeenstem
ming met het verhaal van de toren
van Babel, waar God de taal van de
mensen verwarde om hen ertoe te
bewegen niet op een kluitje te blij
ven zitten.
Daarom is drs. Bloms conclusie, dat
exploratie van de ruimte geenszins In
strijd is met Gods wil en allerminst
met het verhaal van de toren van
Babel. Zij is juist een Verdere tenuit
voerlegging van Gods grote schep-
pings-, openbarings- en ontwikke
lingsplan.
Bouwer rijkstunnels
doeling, dat de mensheid zich
verspreiden.
Emigratie
UTRECHT Enkele maan
den voordat hij met pensioen
zou gaan is overleden ir. A. Eg-
gink, hoofdingenieur-directeur
bij de directie sluizen en stuwen
van Rijkswaterstaat in Utrecht.
Vrijdag aanstaande zal zijn stof
felijk overschot op Westerveld
worden gecremeerd.
Ir. Eggink, die in Steenderen werd
geboren, studeerde in 1927 in Delft af
als civiel ingenieur. Hij begon zijn
loopbaan bij het Waterloopkundig la
boratorium, om in 1930 bij rijkswa
terstaat te komen, waar hij verschil
lende functies vervulde.
De overledene, die ridder in de Or
de van de Nederlandse Leeuw, offi
cier in de Orde van Oranje Nassau
en ere-burger van Velsen was, had
onder meer de leiding bij de bouw
van de spoorweg- en autotunnel bij
Velsen, de stormvloedkering bij
Krimpen a/d IJssel, de uitwate
ringssluis in het Haringvliet, de
schutsluizen Julianakanaal aan de
Maas, de stuw- en schutsluizen in
Hagestein Amerongen en Driel, de
Schipholtunnel, de Coentunnel, de
Beneluxtunnel, de Volkeraksluizen, de
uitbreiding van de havenmond in
IJmuiden en laatstelijk de Heinen-
oordtunnel onder de Oude Maas bij
Barendrecht. De dag, voorafgaand aan
de officiële opening van deze tunnel,
werd ir. Eggink ziek.
Behalve in ons land genoot de heer
Eggink ook grote bekendheid in het
buitenland, waar hij veel adviserende
arbeid heeft verricht, o.a. bij de
bouw van de John F. Kennedytunnel
in Antwerpen. Hij had zitting in
verscheidene internationale commis
sies, o.a. in de commissie die de
bouw van het nieuwe droogdok op
Curagao voorbereidt. Kort na zijn
afstudering in 1927 was ir. Eggink
enige tijd op Curacao werkzaam.
De gezamenlijke evangelische ker
ken in West-Duitsland hebben de
laatste vier jaar 107 miljoen gulden
voor de zending beschikbaar gesteld.