Vroeger spraken ze met stemmen als bazuinen Slordige man niet stoer RAMSE DEZE WEEK SCHEIDENDE SENATOR H. ALGRA: HUILT ZELFS HEINTJES MOEDER' Zondag zingt Haags koor Maan gaat vóór kerk Gezegd ZATERDAG 12 JULI 1969 (Van onze parlementsredactie) „De Anti-Revolutionaire Partij vroeger? Dat was heel simpel. Onder Jan Schouten was de zaak zo klaar als kristal. Daar werd aan de top alles uitgemaakt en er werd verder niet gepraat. Ze spraken met stemmen als bazuinen en je was het er mee eens of je bleef mokken". Aan het woord Hendrik Algra, 73 jaar, een van de weinigen in de politiek die uit eigen ervaring nog kan spreken over vroeger. Enige weken geleden hield hij zijn laatste rede in de Eerste kamer na 23 jaar onafgebroken lid te zijn geweest. Over vrijheid en demokratie. Algra's zwanenzang, zei partijvoorzitter Veerman. Nog verder terug, Kuy- per. „Ik heb hem nog mee gemaakt toen hij zijn Depu- tatenrede, De wortel uit de dorre aarde, uitsprak. Ik ging er naar toe met de ge dachte: ik laat me niet overdonderen. Hij begon met psalm 78 en hij had ge lijk een greep op je. Er zat iets in als van een geliefd prediker. Het is moeilijk onder woorden te brengen. Je vindt het ook terug in de brieven van Da Costa aan Groen, iets van mys tiek, van wijding". „Paternalistisch? Jazeker, maar hij sprak naar het hart van de man. Hij was autocraat in hart en nieren. Soms ook een onaangenaam mens. In het noorden wilde men meneer X. kandidaat stellen en men vroeg Kuyper om advies. Kuyper stuurde een briefkaart van drie en een halve cent terug met in de linkerbovenhoek in kleine lettertjes: Neen broeder, u neemt die". Colijn was anders. Hij eerde Kuyper, zoals dat dan heet voor de ogen des volks, maar hij wilde de leiding zo snel mo gelijk overnemen. Colijn was za kelijk en nuchter. Zijn redes waren niet met theologie door trokken, maar hij eindigde al tijd met een psalm. Niet voor de show; hij meende het. Maar hij had moeite z'n eenvoudige christelijke overtuiging te inte greren in de zakelijke politiek". Senator Algra vindt niet dat er in vergelijking met vroeger in feite zoveel veranderd is. Vroeger maakte de top het uit, nu bestaat het gevaar van een richtingsverkeer. Hij wijst op Nieuw Links die een communi catieteam in het leven roept om „de boel in eigen partij op stel ten te zetten". Daarvoor moet je oppassen, zegt Algra, want dan bestaat ook weer het ge vaar dat mensen de schouders ophalen en zich ervan afkeren. Dat geldt voor de ARP van nu ook. Er is gelukkig discussie, maar het moet geen eenrich tingsverkeer worden. De radicalen? „Zij doen hun best hun geloof in de nuchtere politiek te integreren, ze slagen er nog niet in. Misschien willen ze de macht in de partij wel. zoals Kuyper en Colijn, ik weet het niet. Maar ook zij zullen op de „ruimte" stuiten. Alles wat aan spontane activiteit wordt geboren, wordt gekanaliseerd door de ruimte". Onder „ruimte" verstaat Al gra de financiële mogelijkheden om christelijke politiek in de praktijk te brengen. „Wat ge beurt er in feite? Er worden vuistregels gemaakt, er worden prioriteiten gesteld. Dat alles slaat weer terug op de moge lijkheden christelijke politiek te voeren. Als de uitgaven meer stijgen dan de produktiviteit, maak je brokken. Daar schiet niemand iets mee op". Over christelijke politiek gesproken. Is er veel veran derd? „Dan moet ik weer naar het verleden toe", zegt Algra zon der spijt. „In Heeg waren boe ren van vele geloven, gerefor meerd, hervormd, rooms-katho- liek, lid van de Coöperatieve Zuivelfabriek. Een boer ging voor in gebed, dat vonden ze het meest normale. Zo zie ik dat ten opzichte van christe lijke politiek ook. Je moet het zo zien dat Christus langs üe heerbaan in Nederland gegaan is. Dan is het toch een normale zaak dat je met Christus in de politiek bezig bent? De andere kant is een force ren naar de absurditeit toe. Dat je toch maar weer zegt: we wil len neutraal zijn, op alle gebie den van het leven. Het hoeft niet altijd expliciet te zijn. Maar aan de houding van een christen-ondernemer moet je wel kunnen merken dat Christus iets voor hem bete kent". Zou hij de vergadering van de Eerste Kamer ook met gebed willen beginnen? „Ja, waarom niet. Zaken en bidden kun je niet scheiden. Ik herinner me, dat in 1905 in de gemeenteraad van Tietjerkste- radeel, een rechtse raad, met 8 tegen 7, het voorstel werd aan genomen, de vergadering met gebed te openen. De burge meester wilde niet. En hij bleef, met de minderheid, buiten de deur wachten tot het gebed uit gesproken was. Dat is natuur lijk ook weer fout. Je moet niet forceren zodat het irriteert. We moeten de Bijbel ook niet naar ons toe halen, niet exploiteren". Of hij het nu prettig vindt of niet, Algra kreeg algemene be kendheid door zijn vertogen over kunst en cultuur. Is hij nog steeds van mening dat het gauw afgelopen zal zijn met de zedenverwildering? „Als men honend over het verleden wil spreken, zegt men 'Victoriaans tijdperk en taboes. Dat was echter een reactie. Die koningen uit het verleden? Het waren smeerlappen, man, het was een grote zwijnenpan. Het was zo erg, dat het volk te hoop liep en zie: daar gaat die pat jakker weer. Daar kwam een reactie op in Engeland, een re actie gevoed door een puri teinse achtergrond. Het is nu ook weer, dat men zegt: gooi alle remmen maar los. De socialist Daams zei in de Tweede Kamer: de oude nor men hebben afgedaan, we moe ten nieuwe zoeken. Dat impli ceert: er zijn geen normen. In de verwildering, in de por nografie, zie ik een stuk bruta liteit, een brok humbug. De mensen raken oververzadigd: zo gaat het niet langer, zeggen ze, zo komen we in het moeras van de verwildering. Het grootste probleem is dat de vrouw, het meisje slachtof fer van de verwildering wordt. Als een man als Tilanus, toch een nette man, zegt, dat er goeie, vooral goeie, voorbe hoedsmiddelen moeten zijn om het jonge meisje te beschermen, waar blijf je dan? Dat kun je ook zo vertalen: dat het meisje vernedert wordt tot ge bruiksvoorwerp. Als je nog maagd bent, ben je öf imbeciel öf je deugd niet. Er is geen schaamtegevoel meer, dus er is wat kapot. Want schaamte is een zegen. Dieren hebben het niet, mensen wel". Vindt hij het jammer uit de Kamer te vertrekken? „Nee, zes jaar geleden heb ik het al aangekondigd. Ik was er bang voor dat men zou zeggen: het wordt tijd. Bovendien ga ik niet helemaal uit het openbare leven. Ik heb nog wat te doen bij de Wereldomroep, bij de NOS." Moet de Eerste Kamer niet opgeheven worden? Algra laat geen twijfel over zijn antwoord bestaan. „Daar ben ik op tegen. De Senaat heeft een heel nuttige functie. Je moet er alleen geen repetitie van de Tweede Kamer van ma ken. Het voordeel van de Se naat is, dat er geen beroepspoli tici in zitten. Er zitten mensen in die er niet over zouden pie keren naar de Tweede Kamer te gaan. Hier heb je de con frontatie tussen regering en een aantal mensen die vanuit het dagelijks leven discussiëren. Ik heb een nota gemaakt over de functie van de Eerste Ka mer. Ze noemen dat wel de lex Algra. De Senaat moet vooral praten over hoofdpunten van het regeringsbeleid en dan „Vrouw wordt slachtoffer van zeden verwildering" vooral gericht op de toekomst. Als wij de begroting 1969 be handelen, zou dat van invloed moeten zijn op de begrotingen van 1970 en 1971". Doet de Tweede Kamer dat dan niet? „Natuurlijk, ook wel. Maar het gaat bij ons om enkele al gemene punten. We hebben de meeste moeite met mensen die vanuit de Tweede naar de Eerste Kamer komen. Die kun nen het niet meer leren". De monoloog is voorbij. Over enkele minuten begint de Eerste Kamer weer. Als hij er over nadenkt wie nog ouder waren dan hij toen zij afscheid namen, kan Algra het niet laten nog een anekdote uit het verle den te vertellen. „Anema, die was nog ouder. Hij kon niet fluisteren. Toen hij voorzitter was en de commu niste mevrouw Van Ommeren aantekening wilde dat zij tegen een wetsontwerp gestemd had, vroeg hij „fluisterend" aan de griffier: Hoe heet dat mens ook weer? Anema had een hekel aan do minees. Ik hou wel van God, placht hij te zeggen, maar van zijn dienaren moet ik niets heb ben. Toen de doorbraakman Stufkens een lang verhaal afstak, hoorde je via de micro foon op dezelfde fluistertoon: Je kunt wel horen dat hij een tijdje theologie gestudeerd heeft, hij kletst maar door". In september komt er een ge deeltelijk vernieuwde Eerste Kamer bijeen. De Senaat én de ARP zullen Hendrik Algra mis sen. Vele mannen verkeren ten onrechte in de mening dat vrouwen en meisjes een slordige nonchalante man stoer en sportief vinden. De bewonderende blikken van een vrouw blijven meestal op de goed geklede en ver zorgde man rusten. Het is een prettig gevoel te weten dat je goed gekleed bent en het geeft meer zelfvertrou wen. Vrouwen pronken graag met hun partner; dat is hun ijdelheid.... We zullen van top tot teen deze penibele kwestie bespre ken: Laat uw haar regelmatig bij werken, juist nu de haarmode lang is moet er regelmatig een goede coupe in worden geknipt. Alleen jongens kunnen hun haar in de coupe van Sjors van de Rebellenclub laten knippen. Een geregelde shampoobeurt is beslist geen luxe. Wat haarlo- tion en aftershaving in dezelfde geur verhoogt de persoonlijk heid. De onberispelijke boord van uw overhemd mag één tot twee centimeter boven de kraag van het jasje uitsteken. De even keurige manchet mag twee cen timeter buiten het jasje komen. De smaakvolle manchetknopen moeten binnen de mouw blij ven. Bij een gestreept over hemd hoort een effen das. Liefst smal met een neutrale kleine knoop. Gelukkig zijn de breed opge vulde en laag afhangen de schouders er helemaal uit. Ook wat de broekspijpen betreft, is de gulden middenweg altijd de veiligste. Dus: niet te strak en vooral niet te wijd. Een pochet dient netjes ge vouwen diep in het borstzakje gestoken te worden met twee keurige punten er boven uit. Tegenwoordig worden deze fleurige doekjes gedragen in dezelfde kleur als de stropdds. Ook niet een rij ball-points uit uw borstzak laten steken. Prop niet alles, wat persé mee moet, in één zak. Men kan het beter verdelen. Uitpuilende zakken zijn een doorn in het oog van menige vrouw, de tijd dat u levende kikkers, stenen en touwtjes in uw zak stopte is wel voorbij. Toch rijn veel mannen, wat dat betreft, de jongensjaren nauwelijks te bo ven gekomen! Een pak blijft beter in model wanneer de zakken niet overbe last worden. Vergeet niet dal een costuum en overjas zo nu en dan naar een stomerij en naar een kleermaker moeten. Een jasje met drie knopen wordt slechts met de middelste knoop gesloten, de andere twee blijven ongebruikt, vooral cor pulente heren dienen dit goed in de oren te knopen. Enne... vergeet toch vooral uw nagels niet: knippen, bijvij len (er zijn van die handige na gelknijpers in de handel) en de nagelborstel gebruiken en dik wijls de handen wassen met van die lekkere vette zeep. Sokken in een onopvallende kleur, bijvoorbeeld een effen tint die ook in de das voorkomt met bijkleurende zakdoek. Die zakdoek is ook heel belangrijk, gebruik hem ook en zit niet BIJLAGE VAN HET KWARTET De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordrs Dagblad nerveus met de vingers langs uw neus te wrijven. Toen u nog een kleine jongen was, gaf ma of grotere zus u daarvoor al zo dikwijls een Ük op uw vingers. Schoenveters hoeven niet om uw enkels te slierten. Padvin ders, zeelui en marinemensen weten een heel acceptabele ma nier om ze te strikken. Wellicht kunt u bij een familielid wat dat betreft uw licht opsteken. Het zijn kleinigheden die niet zoveel tijd kosten en die bij elkaar toch van grote betekenis kunnen zijn. Ook uw chef ziet graag nette verzorgde perso neelsleden, kortom een goed verzorgd mens met prettige ma nieren heeft gewoonlijk een streepje voor! 'n Tegenhanger van Potasch en Perlemoer Ook in Engeland wordt de Joodse humor vaar dig bedreven. We zagen er verleden jaar al iets van in de door de NCRV uitgebrachte serie Lie- bermann. Maar een ware tegenhanger van het onuitputtelijke succe6 Potasch en Perlemoer (waar aan Johan Kaart de beste herinneringen bewaart) is wel Cohen en Kelly, een Engelse serie waar mee de TROS morgenavond op Ned. 1 begint. Deze laat het wel en wee zien van twee kleer makers: Manny Cohen, een jood, en Patrick Kelly, in hart en nieren rooms katholiek. Dat geeft aanleiding tot eindeloze twistgesprekken over de dagelijkse belevenissen. In de eerste aflevering komen de twee bij elkaar in één firma, al gaat dat niet gesmeerd. Cohen is specialist in maatpantalons en Kelly is expert in het snijden van colberts. Op de foto John Bluthal als Manny Cohen en Joe Lynch als Patrick Kelly ,ALS HUBERT ZINGT, De wonderkinderen-neurose in Duitsland neemt steeds groter proporties aan. De drift, miljoenen-verdienende Nederlandse Heintje naar de kroon te steken, jaagt telkens meer impresario's op tot uitbuiten van jongetjes en meisjes, die op moedermin gerichte smartlappen kunnen zingen en dan liefst met zulke halen, dat het kijk- en luisterpubliek er tranen van in de ogen krijgt. Tranen storten, dat is „de" reclame voor het slagen van een wonderkind. ligd. Het is niet waar... en d viel v/eer niet goed bij de Hei I tje-rian. En zo gaat dat maar doel Wonderkinderen exploiteren j een moeilijk... maar als het lui wél lonend vak. PHÉ WIJNBEH Vroeger was het een grote tobberij, om een wonderkind te lanceren, nu gaat het veel ge makkelijker langs de lijnen van de moderne publiciteitsmoge- lijkheden: televisie, radio, pla ten. En... de weerslag daarvan in kranten en tijdschriften. Toen ongeveer twintig jaar geleden „de kleine Cornelia", nu Conny Fröboess, onder lei ding van haar eerzuchtige va der de Duitse plaat Pack die Badehosen ein (bij ons nagezon gen als Naar de speeltuin), maakte, stond de wereld op zijn kop. Niemand kon en durfde met dat wonderkind te concur reren. Maar de tijden veranderen en nu Heintje koning van het sen timent is geworden, wordt het ene kind na het andere ontdekt. Nederland doet mee aan de ra ge. ,-il verdwijnen de kleine Wilma's en Theo's schielijk over de oostgrens: in ons land is er voor kinderen (dank zij de Arbeidsinspectie) immers „geen droog brood" te verdienen! Nu ja... zo'n tienduizend of wat ?an 'n plaat, maar wat stelt dat voor in vergelijking met de Duitse kansen, die miljoenen in 't vooruitzicht stellen? Zo gauw drong Wilma de Bondsrepubliek binnen onder hoede van Gert Timmerman, nadat zij haar kreet „Heintje, bau mir ein Schloss" had laten horen, of in het land zelf begon het jagen op wonderkinderen. Men heeft sindsdien daar ge pousseerd: de 12-jarige Hubert Dienl, ene Louisa de zeer jonge „Peter und Paulchen" (7 en 8) die tweestemmig zingen, de 6-jarige Loisi Doff, die als „Kleine Nick!" optreedt en de eveneens 6-jarige Bettina. De enige, die tot nu toe wer kelijk met Heintje concurreert (al maken de vele anderen de speling natuurlijk wat dunner) is Hubert, en dat vooral met zijn liedje „Gute Nacht, Mut ter". „Als Hubert zingt, huilt zelfs Heintjes moeder", propageert Hubert's impresario. Heintjes impresario Ad Kleyngeld komt daar boos te genop: „Heintje is niet zomaar een wonderkind hij heeft een schitterende tenor zoals zelden voorkomt". Of Heintje geëxploiteerd wordt? „Geen sprake van hij zingt voor zijn plezier. Hij is sen echt kind". Tta... in zijn shows en films vel. Maar wie hem in grove grote-mersentaal hoort bevelen in de studio's krijgt een koude. douche: Heintje heeft in de vol- wassenen-showbiz' meer ge leerd, dan lief acteren bij het zingen en kinderlijke woordjes zeggen tegen journalisten. Is dat hém te verwijten...? Het gaat Heintje best, al maakt hij zich mét zijn vader en zjjn impresario zorgen over al te grote concurrentie om hem heen. Hij heeft intussen voor zijn moeder geen „slot" ge bouwd, maar wel een bungalow van tien kamers, die in La Ca lamine, een grensdorp bij Aken, staat. Van zijn impresario kreeg hij op zijn verjaardag een pony cadeau. De heer Kleyngeld gaat het ook niet slecht. v De verzoening van vader Si mons met Gert Timmerman heeft Wilma te dicht in de buurt van Heintje gebracht, maar nu is 'er weer wrijving ontstaan door opgepepte recla me, die Timmerman voor „zijn" Wilma heeft gemaakt. Wilma is het kind van gescheiden ouders. Zij woonde bij '«aar invalide vader, tot Hermien zich over haar „ont fermde" en haar in huis nam. Terwille van het gewenste tranen-vloeien heeft Gert Tim merman het bericht gelanceerd, dat Wilma de hereniging van haar ouders heeft bewerkstel- In de NCRV-radiorubriek „Jeugdkoren zingen" is morgen om 8.10 uur 's avonds het Hel- dria meisjeskoor uit Den Haag te horen. Max Punt dirigeert en organist Henk Herzog zorgt voor de begeleiding. In verband met de te ver wachten maanreportages heb ben IKOR/CVK hun tv-uitzen- dingen op zondag 20 juli moe ten opgeven. De maan gaat in dit geval voor de kerk. Er zul len op de maan-dagen wel meer programma's moeten wijken. op z'n best Ramses Shaffy is in het kad van het Holland Festival op To de Chant gegaan, en hoe dat u pakte kunt u vanavond zien bij KRO op Ned. 2, want deze omrol maakte er opnamen van. Dolf van der Linden en zijn M tropole-orkest zorgden voor de b geleiding, maar niet zeldi overstemden Ramses en instrumental-vocal -groep het he orkest. Dat maakte de ultvoerir alleen maar boeiender. U hoort vanavond een groi aantal bekende Shaffy-nummer die in deze bijzondere arranoi menten toch weer als nieuw kfii ken. TERWIJL U met vakantie gaat, bent of terugkomt, wordt er op het Binnenhof hard gewerkt om de rijkebegroting 1970 rond te krij gen, met allerlei spannende vra gen: huurverhoging uitstellen ja of nee, het SER-advies volgen en hoe ver, de waarschuwing van Van Eibergen tegen Schut en Roolvink, de belastingcorrectie van Wltteveen. De studenten zullen het straks Veringa weer moeilijk maken, de leraren Grosheide, de kunste naars Klompé en de spotvogels Luns, maar die is dat al zo lang gewend. En wat zullen de Ka merleden allemaal zeggen het wordt me het jaartje wel. Maar nu is het nog juli, en voorzover u er nog bent en niet in Ventimiglia, Torremofinos of nog onbereikbaarder oorden re- creëert, herinneren we u als elke week aan de niet eens zo weini ge hoogtepunten in het nieuwe. Het is de week van het 60-jari- ge CNV, met de voorzitterswis seling van ex-metselaar Jan van Eibergen op ex-bankwerker Jan Lanser, met een koen ont- werp-visieprogram, met scherpe woorden van Van Eibergen tegen de regering (Schut moet niet het SER-pakket uit elkaar plukken) en een bewogen woord tot de werkgevers (laten we nu samen de zaken aanpakken, anders kan het straks niet meer). Verder in ons land: de ver keersleiders van Schiphol wer ken weer normaal (d.w.z. harder dan normaal); de studenten belo ven een harde actie omdat Ve ringa te weinig belooft; da rege ring tikt gemeenten op de vin gers die te vrijgevig zijn met de bijstandswet; volgend jaar hoe ven 14.000 goedgekeurden toch niet in dienst; het Holland Festi val is weer afgelopen (meer pu bliek dit jaar dan anders); en Singing Europe levert een Spaanse zege op door een du bieuze juryuitspraak: een wan klankfestival In Scheveningen. Ons treft het overlijden van de acteur en regisseur Rob de Vries, mr. P. Koot (volksreferen dum) en in het buitenland van de pianist Wilh. Backhaus en de ar chitect Walter Gropius. Brandpunten in het buitenland: meer en meer incidenten in het Nabije Oosten; een beroep van (de zieke) Thant om nu eens verstandig te worden. Dan Ke nya, waar de bekwame minister Tom Mboya wordt vermoord. En Gromiko, die ondanks de pi|n- lijke verrassing van Nixons voor genomen reis naar Roemenië vriendelijke dinqen zegt aan Washlnntons adres, maar steeds meer China als de grote vi|and gaat zien. Pompidou zet voor Engeland de deur naar de EEG op een kier en zegt het wapenembargo naar Israël voorlopig te handhaven allemaal voorzichtig, maar toch wat minder strak dan de Gaulle. In Italië een kabinetscrisis te mid den van sociale onrust. Een plan voor vrije verkiezingen, mét de communisten, van Thieu in Zuid-Vietnam. De kan» op neu trale controle van voedselverde ling in Biafra. De margarine fs weer een cent goedkoper; Hoogovens stopt de produktie van ruwijzer voor gie terijen; de KLM meldt een re cordwinst van 84 mil|oen en de aankoop van zes supersone vliegtuigen, en de tarieven moe ten beslist omhoog. Dringende wensen uit 18} wachten nog steeds op vervrf zenlijknig (J. van Eibergen). De bhristelljke organisatie k een mogelijkheid om te ontsnap pen aan het gevaar van een vr! blijvend belijden van het evangt lie. Men maakt zichzd kwetsbaarder en de houding dH God van de mens vraagt, word beter herkenbaar. (J. Lanser.) i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 14