DE AANVAARDE LEUGEN
schaak
y
Investituurzegels
Volkenmoord kan nooit meer verjaren
COMPUTER HOUDT MEDISCHE ONTWIKKELING BIJ
PUZZEL VAN DE WEEK
Vakantiekost (1)
VACHT- DE
ZATERDAG 28 JUNI 1969
Sam Sinclair Baker (59) verdiende dertig jaar
achtereen een rijk belegde boterham in de wereld
van de reclame. Toen hij in 1965 besloot z'n
werkgever de rug toe te keren, deed hij dat om
een boekje te kunnen opendoen over de, wat hij
noemt, misleidende praktijken in zijn vak. Het
resultaat hiervan is samengevat in zijn boek The
Permissible Lie, waarvan de Nederlandse verta
ling (200 blz. 9,50) deze week bij Bosch Cr
Keuning, Baarn, is verschenen onder de titel:
Bakers geschrift kreeg in
Amerika nogal wat publiciteit,
zij 't minder om de inhoud
dan om het feit, dat de uit
geverij Reader's Digest wei
gerde het uit te geven (Baker
had een contract met een
kleine uitgeverij, die, toen zijn
manuscript ter perse ging,
door Reader's Digest werd
opgekocht). Als motief gold
dat The Permissible Lie in
strijd was met de advertentie-
belangen van Reader's Digest.
Nadat over en weer met een
proces was gedreigd, ging het
boek tenslotte naar een andere
uitgever. Het werd geen best
seller, maar de verkoopresul
taten waren toch meer dan
goed.
De aanvaarde leugens in de
reclamewereld zijn volgens de
auteur de halve waarheden,
waarmee wordt gewerkt. Baker
tracht daar een analyse van te
geven, doch is er niet in
geslaagd zichzelf als een man te
presenterea die er op uit was
de volle waarheid te schilderen.
Over het economische nut
van de reclame spreekt Baker
met vrijwel geen woord. De ar
geloze lezer, die in zijn „lekke
re" voorbeelden duikt, denkt
met een wereld te doen te heb
ben, waar alle morele maatsta
ven hebben afgedaan en die
beheerst wordt door Mammon,
maar dan in z'n meest afgrijse
lijke gedaante.
We hebben sterk de indruk
mewereld
bestaan.
gedragsregels
dat Baker van Madison Avenue
met deze Newyorkse straat
naam wordt het Amerikaanse
reclamewezen aangeduid be
wust een caricatuur heeft wil
len tekenen. Als man, die daar
meer dan de helft van z'n leven
heeft gesleten (en decennia lang
meegeholpen heeft de thans
door hem gesignaleerde „leu
gen" aanvaardbaar te maken),
moet hij weten dat er, naast
slechte, goede en zelfs heel goe
de reclamecampagnes zijn, dat
het consumentenlegioen kritisch
is en dat advertentiebureaus,
die alleen maar sidderen en be
ven voor hun opdrachtgevere.
geen lang leven beschoren is.
")e voorbeelden, die de auteur
gebruikt om bij het publiek
weerstand tegen de reclame op
te roepen, zijn voornamelijk ge
put uit de rapporten van de zo
genaamde FTC, de federale
commissie, die in de Verenigde
Staten controle uitoefent op de
aanvaardbaarheid van gedruk
te, gesproken of gefilmde ad
vertentieteksten. 't Gaat dus om
uitwassen. Het bestaan van de
FTC bewijst bovendien dat er
ook in de Amerikaanse recla-
Baker. die suggereert een
door hoge idealen bezielde
kruisvaarder te zijn behalve
dan als 't gaat om het touche
ren van de royalties van zijn
thans in verschillende landen
verschenen boek die boven
dien de onhebbelijke gewoonte
heeft te pas en te onpas met
citaten van staatslieden, filoso
fen en Nobelprijswinnaars (Al-
bert Schweitzer) te schermen,
zegt dat hij tijdens z'n werk in
dienst van de reclame tot de
volgende conclusies is gekomen:
1. Het allervoornaamste doel
van reclame is: winst maken;
de dienst aan het publiek komt
pas op de tweede plaats en
wordt daar bepaald door de
grenzen van het winstmotief.
Een leugen, die helpt winst te
maken, wordt beschouwd als
een aanvaarde leugen.
2. Een aanzienlijk deel van de
reclame is gebaseerd op het
principe van de aanvaarde leu
gen.
3. Deze verlakkerij onder
mijnt. langs de weg van de ver
zadiging en de herhaling, de
ethische normen van de vol
wassene. het kind, het gezin.
4. Ik ben ervan overtuigd dat
het immorele principe van de
aanvaarde leugen niet noodza
kelijk is voor de vergroting van
omzet en winst, die de adver
teerder eist.
In 1e toekomst ziet Baker
Slagvaardigheid is een kreet die elke
bridgespeler bekend in de oren moeten klin
ken. Immers, hoe goed men ook theoretisch
aan de weg timmert, in het spel wordt ook
parate kennis gevraagd, men moet als in een
schim zijn keuze bepalen.
Dit gelqlt met name voor bieding en ope
ning. In belde gevallen moet men als het
ware aanvoelen hoe gehandeld dient te wor
den, wil men het beoogde doel bereiken.
Twee spelen dienen om wat wij bedoelen,
toe te lichten.
Het eerste voorbeeld vereist slagvaardig
heid bij de bieding, zoals de lezer bij het
zien van de kaartverdeling duidelijk zal zijn.
A 10
O 976
V 6 5 3
A B 7 5 2
Correspondentie aan da haar B. J. Nuya,
Burg. Baumannlaan 163c, Rotterdam.
B 9 7 5 2
N
W O
A H 8 6 4 3
H 102
QAB
1084
AHB9
A
104
z
A 98
V
V 8 5 4 3
72
A AHV63
Zowel west/oost als noord/zuid hebben
twintig punten, maar de verdeling Is in het
voordeel van oost/west. Toch zou men niet
zeggen dat zij een manche in schoppen wis
ten te realiseren. Zuid opende met één kla
ver en na passen van west en voorzichtig
één ruiten van noord, moest oost zijn toch
zwakke vljfkaart in schoppen bieden. Zuid
vervolgde met twee klaver, west waagde
twee schoppen, noord had minder durf en
paste, waarna oost wellicht wat roeke
loos vier schoppen liet horen.
Nochtans een haalbare kaart. Zuid speelde
twee keer klaver en moest toen wel ruiten
laten zien. Noord speelde laag bij en de
tien van west werd een slag. Oost hoopte
maar dat troef aas en troef vrouw niet bij
zuid zaten en vervolgde met schoppen twee
Noord speelde de tien en oost de heer.
waarna de vrouw in zuid viel. Vanaf dat
moment was het contract onverliesbaar, de
resterende slagen werden gemakkelijk ge
maakt. Het vier schoppen bod van oost moge
wat roekeloos aandoen, zijn slagvaardigheid
werd beloond.
De uitkomst vergt eveneens een zekere
mate van slagvaardigheid, zoals het tweede
spel aantoont.
V 9 5
H
A 8 6 4 2
A A B 9 4
A 6 3
B 106542
B 5
A 53
Zuid moest uitkomen tegen vier schop
pen van oost, tot stand gekomen nadat west
en oost alle kleuren hadden geboden. Hij
verkoos ruiten boer. waarna oost het con
tract maakte. Noord sloeg wel ruiten heer
en vrouw en zuid troef aas, maar daarbij
bleef het omdat de ruiten van west waren
vrijgespeeld, zodat hij ook niet in klaver
behoefde te snijden. Klaveruitkomst van
zuid was het beste tegenspel, omdat noord/
zuid behalve de drie hiervoor genoemde sla
gen, ook nog klaver heer incasseert, waar
mee het spel één down gaat.
graag dat het accent van cie re
clame op drie manieren wordt
verlegd:
a. Zij moet zich erop toeleg
gen ae waarheid te vertellen en
niet de aanvaarde leugen culti
veren.
b. Zij moet zich tot de
mensen richten alsof het ge
respecteerde individuen met ge
zond verstand zijn en niet een
massa ongevoelige idioten.
c. Bij het maken van reclame
moet het accent liggen op het
dienen van het publiek, waarbij
het opvoeren van omzet en
winst pas op de tweede plaats
komt.
De Aanvaarde Leugen is een
oppervlakkig boek, dat een ver
wrongen beeld geeft van Ma
dison Avenue, en dat niet in de
schaduw kan staan van Vance
Packards Verborgen Verleiders.
De Nederlandse versie we
melt van taal- en stijlfouten.
LINK VAN BRUGGEN
V.l.n.r.: King's Gate, Eagle Tower en Queen Eleanore's Gate
Verondersteld dat Hitler's voormalige „kanse
larijchef" Martin Bormann nog in leven zou zijn
en op een zekere dag boven water zou komen
zou hij dan nog in de Bondsrepubliek we
gens oorlogsmisdaden kunnen worden veroor
deeld?
Deze vraag is (zo lang men nog omtrent zijn
werkelijke lot in het duister tast) slechts van
theoretische betekenis, maar dat zou wel eens
anders kunnen worden.
Het antwoord op die vraag luidt tegenwoordig
„ja". Want volkenmoord kan volgens de laatste
herziening van het Duitse strafrecht in het ge
heel niet meer verjaren.
Anders ïs het met „gewone" moord. Daarvoor
heeft men de verjaringstermijn van twintig tot
dertig jaar verhoogd. Wanneer het bij de oude
periode was gebleven, dan waren vermoedelijk
tal van misdaden uit de nazltijd begin volgend
jaar niet meer vervolgbaar geweest. Want die
termijn voor misdaden onder Hitler was in 1949
begonnen: het jaar toen de Duitse justitie einde
lijk weer zelf begon te functioneren.
Het wetsontwerp beoogde oorspronkelijk de
verjaringstermijn voor moord geheel te laten
vervallen. Daartegen had men In de fracties van
de Bondsdag geprotesteerd, omdat iemand al
leen kan worden gestraft volgens de wetten, die
van kracht waren toen hij die daad beging.
De nu gevonden oplossing wordt als een
aanvaardbaar compromis beschouwd. Aan de
ene kant wordt op een zekere dag een streep
onder het verleden gezet. Aan de andere kant
zo redeneert men zal volgens menselijke
berekeningen geen misdadiger uit de donkere
jaren van het schrikbewind van Hitier meer
ongestraft hoeven te blijven.
Wat overigens Martin Bormann betreft: hij is
al lang wegens tal van feiten in staat van
beschuldiging gesteld, hij staat in de opspo
ringsregisters van de politie en alle draden
lopen bij de procureur-generaal in Frankfort '•Ij-
een.
Ook wanneer de vroegere verjaringstermijn
van twintig jaar gewoon was afgelopen, zou hij,
wanneer men hem te pakken had gekregen,
toch de dans niet zijn ontsprongen.
Hor. 1. slag. 5. huisdier, 9. plaats in N.H., 14. vrucht van de eik,
16. vinnige klap, 18. lipharen, 19. gelogen kwaad, 21. zuivelprodukt, 22.
baan voor balspel. 23. boom, 24. vast deel van een boom, 26. spil van
een wiel, 27. soort gebakje. 29. mondeling, 31. koraalrif, 32. aanw.
voornaamw.. 34. eind. 35. deel van een fornuis, 37. joodse gemeente.
39. water in België. 41. welaan. 42. voorvoegsel. 43. sociëteit (afk.),
45. Europeaan, 46. plaats in Belgie. 47. water in N. Brab., 48. aard-
hoogte. 50. geneeskrachtige wortel. 52. gast. 53. myth, figuur. 55. bril
(scherts). 56. boom, 57. ambacht (Vlaams). 60. als 31 hor., 61 muziek
noot, 62. soort van antilope. 64 lidwoord (Fr.), 65. vlug, 66. werp
anker, 68. monddoek. 70. iemand de achting geven welke hem toe
komt. 72. zoon van Jacob, 74. etage (Z.N.). 75. punthoed. 76. telwoord.
77. bij elkaar behorende voorwerpen
Vert 1. raapstelen, 2. snoer om papieren aan te rijgen. 3. bijl, 4. als
16 hor., 6. voorzetsel, 7. eikenschors. 8. monster. 10. rijschool (afk.),
11. jongensnaam, 12. rlviervis, 13. metselspecie, 15. myth, figuur, 17.
slulskolk, 20. zonderlinge, 25. graanhoop (ZN). 27. hemellichaam, 28.
stof voor hoeden, 30. vaarwel, 31 beeld of voorzijde van munten, 32.
meisjesnaam, 33. oude lengtemaat, 35. lied. 36. in zee uitlopend ge
bergte. 37. zuivelprodukt, 38 organische verbinding, 40. onbeduidend.
41. komt van het varken. 44. voorzetsel. 46. teug. 48. plaats voor
dieren, 49. stuk hout, 51. bijwoord. 52. heldenhistorie. 54. eenmaal,
56. het vertrek van het begintpunt bij een wedstrijd. 57. plaats in
Utrecht. 58. meisjesnaam. 59. plant. 60. myth, figuur. 61. spoedig, 63.
metaalhoudende delfstof, 64. ongevulde. 67. lopend touw tot het in
korten der zeilen, 69. vochtmaat, 71. scheik. element (afk.), 73. muziek
noot.
ed. 16
peer. 20. knap. 21 Lies. 22. riet. 24
keel. 26. tros. 27. rein, 28. dole, 30
pieterman. 33. Leimulden, 35 neo, 37.
lorgnet. 38. Ede. 39. vlieg. 41. Oenen.
43. Assen, 44 linde. 46 Ida, 48. nel
49 Ans. 50. mee. 56. een. 58. met. 60
aard. 61 Piet. 62 teer. 64. Eros. 65.
mens. 66. lóss. 67. rial. 69 Enoa. 7C
beest. 71. maal. 73. slak. 75. apart. 77
plas. 78. olie. 79. Edam. 82. gat. 84
an. 90. na.
OPLOSSING VAN DE
VORIGE PUZZEL
Hor.: 1. glans. 5. hotte, 9. Reest, 13.
lama. 15. Ria. 16. eind. 17. op. 19. park
21. lang. 22. re. 23. aek. 25 kentering,
28. dit. 29. neep 31. nar. 32. eed. 33.
Loes. 34. rein. 36. polls. 38. eelt. 40.
leed. 42. Son. «3. edi». 45. II. 47. toen.
49. asem. 50. ml, 51. idee. 52. nergens.
53. Uden, 54. ea. 55 reet. 57. seml. 59.
ed. 80 amen. 61. pet. 63. Nade. 65 maan.
66. liter. 68. tere. 70. Bern. 71. moe. 72.
eis. 74. none. 76 end. 77. pastorale. 80.
aop. 81. ea. 82. glas. 83 lade. 85. ea.
86. kaal. 87 els. 89. karn. 91. trots. 92.
prent. 93 maart.
Vart.: 1. groen 2. al. 3 nap. 4 smak
1 er 7. file. 8. fa. 9. ring. 10 ang. 11.
86. k.o.. 87. er. 88.
INZENDINGEN
Oplossingen, uitsluitend op
briefkaart, worden voor donderdag
aan ons bureau verwacht. In de
linkerbovenhoek vermelden: „Puz
zeloplossing". Er zijn drie prijzen:
een van 10 en twee van f 5.
Martin Bormann
GOUD VOOR EXCERPTA MEDICA
De Vereniging tot bevordering van de belangen des boek
handels heeft de D. A. Thienteprijs voor dit jaar toegekend
aan de gezamenlijke redacteuren van Excerpta Medica. De
gonden legpenning zal dinsdag 1 juli in Amsterdam door
de vier hoofdredacteuren: prof. dr. G. P. M. Horsten en de
artsen A. J. Dunning, P. J. Vinken en W. van Westering
in ontvangst worden genomen.
Wat is en wil Excerpta Medica? Dat wordt op boeiende
wijze beschreven in een pas verschenen A en O-boekje,
waarvoor bijgaand aandacht wordt gevraagd.
Toen onlangs de Engel
se postmasters general, John
Stonehouse de ontwerpen
voor de investituur-zegels
aan de pers toonde, maakte
hij bekend dat meer dan
een jaar nodig was geweest
voor de voorbereiding en
het vervaardigen van de
bijzondere herdenkingsze
gels, die de plechtige instal
latie van prins Charles tot
Prins Wales gaan begelei
den.
In maart 1968 werden enkele
grafische kunstenaars en kunsta
cademies uitgenodigd ontwerpen
in te leveren. Tenslotte heeft de
terzake readgever.de commissie uit
de vele zeer geslaagde Inzendin
gen de ontwerpen van David Gen
tlemen uitverkoren, Deze kunste
naar heeft reeds vele Engelse
postzegels ontworpen; o.a. de dit
jaar verschenen serie Britse sche
pen.
De uitgifte bestaat uit een atrip
van drie zegels, elk met een waar
de van 5d en twee losse zegels
van 9d en 1 sh. Op de drie strip
zegels zijn gedeelten te zien van
het oorspronkelijk uit de dertiende
eeuw daterend kasteel Caernarvon
in Wales, waar de installatie van
prins Charles 1 juli zich zal vol
trekken. Reeds in 1955 verscheen
een zegel van 6sh, waarop het
kasteel in zijn geheel Is afgebeeld.
Op elk van de thans bedoelde
zegels Is een van de drie poorten
te zien, die tijdens de plechtigheid
een rol spelen; de Eagle-poort,
waardoor de Prins binnentreedt, en
de koningin Eleanorpoort en de
koningspoort, alwaar hij na de in
vestituur volgens oud gebruik den
volke wordt gepresenteerd.
Op de zegel van 9d is een bij
zonder fraai specimen van kel-
tische religieuze kunst gereprodu
ceerd. Het is een kruis afkomstig
uit de Margam-abdiJ te Glamor-
gam. Van prins Charles zelf werd
een gewoon portret beeldvullend
voor de zegel van 1 sh gebruikt.
De zegels werden bij Harrisons
gedrukt
De plechtigheden zullen onge
veer dezelfde zl; als destijds in
1911, toen de instai'sïie van prins
Edward als Prirs van Wales voor
het eerst in dit ka-teel werd ge
vierd. De eerste Prins van Wales
was Edward II. toon van Edward I
en koningin Eiearo., die op 25
april 1284 in het Noors kasteel dat
hier oorspronkel"k gestaan heefi
geboren werd. Het h"!clge Caer-
narvon-kasteel, dat In de loop der
eeuwen tot een ruina was verval
len. werd jui6t voor 1911 gerestau
reerd. zodat prins Edward er kon
worden geïnstalleerd.
Op de zegels staat de titel in de
taal van Wales en in het Engels,
respectievelijk „Tywysog Cymru"
en „Prince of Wales".
De officiële eerstedag-enveloppe
van de Britse posterijen Is fraai
geïllustreerd met de heraldische
draak van Wales en de toepasse
lijke tekst weer in beide talen,
Voor dit bijzonder nationaal ge
beuren is tenslotte nog een speci
aal luchtpostblad met afbeeldlngeK
van het Caernarvon-kasteel uitge.
geven..
J. J. M. KIGGEN. 1
Keltisch kruis
Prins Charles
Zo snel neemt de weten
schapsbeoefening in omvang
toe, dat
van alle geleerden die de
wereld ooit heeft gekend,
nog 95 procent in leven
is (voorgaande eeuwen
brachten dus 5 procent
voort);
na 1940 bijvoorbeeld de
wiskunde zich elke tien
jaar verdubbeld heeft;
nieuwe vindingen vaak
nog maar vier jaar nodig
hebben om in massale
produktie te komen, ter
wijl dit tot aan de Tweede
Wereldoorlog nog 50 jaar
duurde.
bied wordt verzameld en doorge
geven in onder meer 34 maande
lijkse referaatbladen. 21 specia
listische referaatbïaden. wekelijkse
informatie over onderwerpen waar
om verzocht wordt, terwijl geabon-
neerden te allen tijde kunne-n wor
den voorgelicht over elk gewenst
medisch onderwerp, waarvoor de
computer alle gegevens „terug
zoekt." Voorts doet Excerpta Me
dica per jaar 30 tot 40 boeken
verschijnen.
Over het hoe van deze omvang
rijke taak is in de AO-reeks (stich
ting Ivio. Koninginneweg 62.
Amsterdam) een helder boekje
verschenen, geschreven door de
Nijmeegse hoogleraar prof. dr. G.
P. M. Horsten, die o.m. vertelt dat
vier- tot vijfduizend prominente ge
neeskundigen over de wereld be
reid waren aan dit waagstuk mee
te werken. Excerpta Medica werkt
zonder winstoogmerk.
Naast tijdschriften worden ook
naslagwerken, congresverslagen
en rapporten uitgegeven. Verder
organiseert Excerpta Medica me
dische bijeenkomsten en congres
sen, bijvoorbeeld onlangs nog
over harttransplantaties in Amster
dam, en legt verslagen van studie
groepen vast voor verspreiding
over de wereld.
Een belangrijke taak is vervol
gens de opbouw van hospitaalsys
temen. waardoor patiëntengege
vens (ziektegeschiedenissen) in de
computer kunnen worden opgebor
gen. Men streeft naar een landelijk
net om te komen tot centrale re
gistratie van ziektegeschiede
nissen, zulks tot heil vsn de ver
pleegden.
De Leidse universiteit en het
academisch ziekenhuis aldaar zul
len een verbinding met de Excerp
ta Medica-computer krijgen, waar
door belangrijke gegevens kunnen
worden uitgewisseld.
Excerpta Medica is er
geslaagd een Informatiecentrum op
te bouwen dat de medische infor
matiestroom volledig beheerst en-
deze steeds sneller en gespecia
liseerder over alle betrokken we
tenschapsmensen in de wereld kan
verspreiden.
Correspondentie aan de heer
H. J. J. Slavekoorde. Goudrei-
netstraat 125. Den Haag.
Wetenschappelijk onderzoek en
nieuwe vindingen geven zo'n over
vloed aan informatie, dat deze
moeilijk meer te verwerken is. In
Nederland houdt, dank zij de com
puter, een organisatie de totale
stroom aan informatie over de me
dische ontwikkeling in de hele we
reld minutieus bij.
De unieke instelling die dit doet
heet Excerpta Medica Foundations,
opgericht in 1946. die binnen enke-
le tientallen jaren uitgroeide tot
een lichaam, dat 80 medische spe
cialisten. 195 aanvullende redactie
leden en 230 bureauredacteuren,
computertechnici. sy9teemanalisten
en administratief personeel In
dienst heeft. Er zijn bijkantoren In
New York, Londen, Tokio, Parijs,
Milaan en Buenos Aires
Letterlijk alles op medisch ge-
Wij hebben nu vele maanden
achtereen gepoogd. U niet slechts
aangenaam bezig te houden met
een grote diversiteit var
schaakstellingen, maar ook ge
tracht U in de begeleiding daarvan
iet6 te leren: over combinaties,
motieven, doelstellingen, mense
lijke zwakheden in het schaken, en
nog veel meer.
Dit leerstellige element gaan wij
nu voor een aantal weken verlaten
Het is reeds vakantie, of de va
kantie etaat voor de deur De
spanningen van tal van examens
doen zich nog gevoelen of beqin-
nen langzaam te wijken.
Hoe dan ook: In oeze periode Is
het goed. dachten wij, ook In onze
rubriek het accent te verleggen
naar het pure „plezier in het scha
ken". Deze omschakeling bepaalt
mede de keuze van de stellingen
die U gedurende een aantal weken
te zien zult krijgen.
Géén stampvol bord, doch zo
veel mogelijk een bescheiden hoe
veelheid stuknen, opda' U snel
een goed overzicht krijgt Er is we
een „maar" aan deze keuze ver
bonden: Weinig materieel garan
deert niet altijd een gemakkelijk te
vinden oplossing! Zoals véél ma
teriaal niet altijd identiek is met
een moeilijk te vinden oplossing.
Maar en dit zal de zwakkeren
mder onze oplossers genoegen
'oen wanneer wij ergens een
eus hebben, zullen wij de voor-
eur neven aan materie*' >net een
betrekkelijk eenvoudige oplossing!
(1) Uit een partij Einschad-Margolis
(Leningrad 1957).
OPLOSSINGEN
Oe oplossingen van de opgaven uit de
rubriek van 21 |uni. (Verder kijken):
(1) Paulsen Anderssen. Na 1.
Da7t 2. Khl Pg3t 3. hxg3 Tf6 speelde
wit heel verrassend 4. Tf2l en nu kon
zwart het opgeven omdat 4. Dxf2 niet
gaat wegens 5. DxaSt
(2) Marshall Swlderski. Inderdaad:
(2) Eindspelstudie van J. de Ville-
neuve-Esclapon (1910).
zwart veroverde door 1. Dxg2t
Kxg2 Pe3t 3. Kf3 Pxdl een pion t
déér had hij op gemikt maar na wil
antwoord 4. c4 ging het zwarte paard
verlorenl
(3) N.N. N.N. Zwart waande zich
reeds winnaar toen hij met 1. Le5t
2. Khl Pf2t 3. Txf2 Dxf2 de kwaliteit
won. Maar toen wit met 4. Pe4 ant
woordde gef zwart zich gewonnen. U
vindt wel waaroml
(3) Eindspelstudie van L. Kubbelj
(1916).
I
s a
li
a If
B
B
A-
5 A
W A
m 1
i
m ie
1
i g
wm&M s
i
i
i i
abcdefgh
Hoe brengt wit aan zet de zwarte
koning ten vel?
abcdefgh
Wie aan zet is wint. Zoek de winst
zowel voor wit als voor zwart.
abcdefgh
Hoe redden de witte pionnen (wit
aan zet) hun vorst?
