Lorin Maazel als gast
bij R.Ph.O. stelt teleur
AMADEUS
assette
Politie hield
leraar uit
zijn school
Nederlands hoogste
punt in Osaka
Festival-ruiker met verve
en plezier aangeboden
VANAVOND TE ZIEN
VANAVOND TE HOREN
door
John Knitte!
CAROLINA YES
m
9
DINSDAG 17 JUNI 1969
«Hes voor Baby's huidje
tTOFVBIJ AFCES
AMSTERDAM Onenigheden tus
sen een leraar en zijn schoolbestuur
hebben ertoe geleid dat de leraar gis
teren door de politie de toegang tot de
school is ontzegd. Het betreft hier de
Chr. Detailhandelsvakschool in de
hoofdstad en de leraar Nederlands F.
van Dam.
Vrijdagavond had de heer Van Dam
bij expresbrief ontslag aangezegd ge
kregen. waarbij hem de toegang tot de
school ontzegd werd. In de overtuiging
dat deze wijze van ontslag elke rechts
grond miste kwam hij toch met boven
vermeld gevolg.
De reden van ontslag is volgens het
bestuur dat de heer Van Dam het hem
opgelegde verbod heeft overtreden tij
dens de les bij andere leraren binnen
te komen. De heer Van Dam zou dat
enkele malen gedaan hebben en daar
bij hardhandig en eigenmachtig zijn
opgetreden. De leraar noemt zijn tij
dens de les bij collega's binnenkomen
„een onvervreemdbaar gewoonterecht".
Als examinator is de ontslagen leraar
vervangen door de directeur der school,
de heer A. Terpstra, die desgevraagd
j verklaarde op het onderwijs van de
heer Van Dam geen aanmerkingen te
hebben.
Arthur Grumiaux subliem violist
DEN HAAG Lorin Maazel van Maazel met name in de hoekde-
en het RntterHsm. PhilW. le" brutaal en opdringerig. Een fon-
kelende en stralende sfeer moet dan
en het Rotterdams Philhar-
monisch Orkest concerteerden
in het kader van het Holland
Festival gisteravond in het
Haagse Congresgebouw. Op het
programma werken van Stra-
winsky en Mozart; solist de Bel
gische violist Arthur Grumiaux.
Lorin Maazel is op de Nederlandse
podia geen onbekende, in Den Haag
werkte hij reeds eerder met het Resi
dentie Orkest. De minder positieve
indruk die hij tijdens dat optreden
maakte, kon hij gisteravond met de
interpretatie van de suite nr. 1 van
Strawinsky niet doen vergeten. Deze
suite is een arrangement van vier
handig pianowerk. De componist
schreef probleemloze muziek, de vier
delen vormen een humorvolle, iro
nische parodie. De nonchalante en
ongeïnteresseerde directie van Maa
zel verleende deze weergave een
plichtmatig en weinig boeiend karak
ter.
Mozarts verrukkelijke symfonie nr.
39 in Es uit 1788 klonk in de visie
-
\JA?£7W
MAewB&z/c/ir
plaats maken voor een effectvolle be
nadering met het accent op een volle
orkestklank. Het Andante zou men
zich ook meer gracieus kunnen den
ken, doch Maazels benadering maak
te een weinig gevoelvolle indruk. Het
orkest speelde gespannen en leven
dig, een enkele ongecontroleerde
streek in de violengroep kon aan de
kwaliteit van het geheel weinig af
doen.
Arthur Grumiaux. de zuiderbuur
die ook in ons land bekendheid ge
niet, vertolkte Mozarts vioolconcert
nr. 3. Dit bevallige werk is één van
zijn minder bekende concerten, doch
het verleent de solist ten volle de
gelegenheid te schitteren. Grumiaux
toonde zich een violist van grote
klasse!
Met een waarlijk sublieme toon-
vorming heeft hij dit concert met
innigheid en expressie vertolkt, een
ideale Mozartinterpretatie. Maazel's
begeleiding miste in dat eerste Alle
gro helaas die gratie en verfijning,
die de solist wel wist te bereiken.
Dit concert door het R'dams Philh.
Orkest, dat vanavond in de Rotter
damse Doelen zal worden gegeven,
werd besloten met de symfonie in
drie delen van Strawinsky. Een sym
fonie zonder „programma", aldus de
componist, „doch misschien kan men
in dit werk onze tijd beluisteren (de
symfonie dateert uit 1945) met zijn
heftige en wisselende belevenissen,
met vertwijfeling en hoop, met span
ning en ontspanning." Het werk bezit
de symfonische en concertante ele
menten van de Beethoven- en
Brahms-symfonieën, in die zin een
klassieke symfonie. Strawinsky droeg
het werk op aan het New Yorks Phil.
Orkest als dank voor de vele inspan
ningen.
Lorin Maazel (die het gehele pro
gramma uit het hoofd dirigeerde)
was eindelijk in zijn element en hij
heeft het werk met vuur, geestdrift,
geladenheid en een maximum aan
spanning weergegeven. Het orkest, op
volle sterkte, speelde geïnspireerd,
punctueel en met een uitgebalan
ceerd evenwicht. Een boeiend en
gloedvol besluit van een concert, dat
men voor de pauze moeilijk het pre
dikaat „festivalnkwaliteit" kon verle
nen.
Adr. Hagcr.
Dezer dagen werd op het terrein van de Expo '70 te
Osaka, Japan, het staalskelet van het Nederlandse
paviljoen voltooid. Daarmee werd tevens het hoogste
punt dertig meter van het door prof. J. B. Bakema
en ir. C. Weeber onworpen gebouw bereikt. Eind dit
jaar zal het paviljoen gereed zijn, waarna met de in
richting wordt begonnen.
AMSTERDAM Nuttige
werken als de muziekencyclope-
die geven de leiding van een
festival steunpunten om er ma
nifestaties aan op te hangen, en
zo verschafte de herdenking van
de honderdvijftigste geboorte
dag van Jacques Offenbach, die
eigenlek Eberscht heette, de lei
ding van het Holland Festival"
de gelegenheid tot twee speciale
concerten, waarvan het eerste
gisteravond in het Concertge
bouw te Amsterdam is gegeven.
Het was een voorbeeld van mu
zikale bloemschikkunst, waarbq
uit enkele werken van Offen
bach, zoals La Périchole en La
belle Hélène, zo ijverig was ge
plukt, dat het bijna miniaturen
van het hele opus werden.
Jacques Offenbach was een man van
het theater. Zijn muziek bedelde om
decors, om de sfeer van de operette,
en de sopraan Jane Rhodes (tevens
mevrouw Benzi) gèf inderdaad in haar
vele vertolkingen die sfeer, evenals de
tenor Georges Liccioni. Dank zij deze
twee kreeg het concert vooral in de
fragmenten uit La Belle Hélène plotse
ling een ander peil, waartoe de tenor
in zijn subliem gezongen fragment ,,Le
jugement de Paris" de stoot gaf.
Toch scheen Roberto Benzi, ditmaal
als dirigent van het Promenade Orkest,
ook de kracht van de orkestrator Offen
bach te willen tonen. In de ouverture
van La Fille du Tamboud-Major, een
pronkjuweel van een operette-inleiding,
voerde en vuurde hij het uitstekend vol
gende orkest met alle verve aan in
excellente rubati en lenige tempi, zodat
niet alleen de theaterman maar ook
de componist Offenbach in zijn volle
grootheid naar voren trad. Een ander
orkestfragment, het Intermède met de
beroemde Barcarole, werd in deze flon
kerende, fijnzinnig geciseleerde vertol
king tot een hoogtepunt, ook zelfs zon
der dat de wonderlijke toneelbeelden
uit Les Contes d'Hoffmann er aan te
pas kwamen.
Wat eigenlijk deze avond tot uiting
kwam, ook dankzij het Radiokoor, dat
wat plichtmatig meewerkte, in deze
misschien wat al te uitgebreide reeks
fragmenten, was Offenbachs feilloos
hanteren van de mogelijkheden van een
theatcrorkest volgens de schabionen
van de eigen tijd, om er toneel en mu
ziek mee te maken. Het toneel was er
niet, kon er niet zijn, de muziek was er
dubbel. Offenbach was zijn festival
avond ten volle waard. Het niet over-
talrijke publiek was hem en de execu
tanten tot m het geestdriftige dankbaar.
Ned. 1 NCRV
7.32 uur Haal je kijkgeld terug.
8.20 uur Hier en Nu.
8.45 uur Kijkkijk, een programma uit het leven ge
grepen.
9.30 uur Bureau Bristol.
7.03 uur Kapitein Zeppos.
8.20 uur Mama, kijk zonder handen. Première toneel
spel van Hugo Claus gespeeld door de Nieu
we Komedie.
VANAVOND TE HOREN
Hilversum I KRO
7.00 uur De boertjes van Buuten.
8.00 uur Bel Canto.
8.45 uur Verzuiling-Ontzuiling. Maatschappij opbouw.
11.05 uur Doorpraten van de dingen.
Hilversum II AVRO
9.00 uur Zo speelde Pierre Palla.
9.30 uur Hiering met Christelijk lyceum Dordrecht.
10.05 uur Muze zonder make up.
10.38 uur Radiojournaal.
10.55 uur Holland Festival Wereldpremière Tripticon.
(Een wereld in wording)
#11
209
De slaap en hij waren bittere vijanden
geworden, die elkaar in een vicieuze cirkel rondjoegen. Ge
durende weken, ja zelfs gedurende maanden, leefde hij in
een voortdurende angst voor de nacht. Hij had zijn pro
gramma van voordrachten met behulp van slaapmiddelen
kunnen afwerken. Zijn ontembare wil had hem daarin ook
gesteund. Hij had oude kennissen uit India en andere stre
ken ontmoet, hij had nieuwe vrienden gemaakt en een grote
firma, die voor de regering werkte, had hem in Londen een
goede positie aangeboden. Maar hij had die afgeslagen. Toen
hij eens van een club in Piccadilly naar huis ging, had hij
een taxi aangehouden en was niet in staat geweest de
chauffeur het adres te noemen. Hij was uit de taxi gestapt
en had urenlang zonder zich iets te herinneren, door de
straten van Londen gedwaald totdat de naam van zijn hotel
hem plotseling te binnen schoot. Twee dagen later overviel
hem een vreselijke angst voor krankzinnigheid. De wereld
was eensklaps grauw en droeg. Hij stond overschillig tegen
over alle mensen en dingen. Hij maakte zich zorgen over
zijn toestand en besloot Londen onmiddellijk te verlaten. In
zijn eenvoudig, eenzaam leven bestond slechts één oord, waar
hij van een goede verzorging zeker was: de Rossmer-vallei!
Daar was zijn thuis. Hij bezat geen ander, want alleen daar
woonden mensen, die van hem hielden. Zij, Pauline, de oor
zaak van zijn lijden, was daar ook.
Toen hij in de donkere kleine kamer lag, ging zijn hoofd
nog heviger kloppen. Hij perste de handen tegen zijn slapen.
De ergste pijnen konden hem nu niet meer deren. Hij lag nu
in het kleine huis, dat hij van Peter Falk had overgenomen.
Hier had hij al dikwijls geslapen. Het was geen hotelkamer.
Tot aan de elektrische centrale was het slechts tien minuten
lopen. Hij moest er spoedig naar toe. Hij had er eigenlijk al
lang moeten zijn om de vorderingen in ogenschouw te ne
men. De jongens zouden zeker horen, dat hij terug was en
zich afvragen waarom hij zich niet vertoonde. Maar hij kon
nu niet gaan. Hij zou tegen de ochtend gaan, na een goede
nachtrust, ja hij zou nu gaan slapen. Een lange slaap zou het
zozeer verlangde wonder veroorzaken. En dat -zonder die
akelige pillen.
Plotseling begon hij te rillen. Waarom was dat? Hij had in
het vliegtuig van Londen naar Bern drie uur lang gerild. Hij
trok de deken tot zijn kin omhoog en voelde de neiging,
dieper in het bed te kruipen. Hij verlangde naar meer
dekens. Een ogenblik werd zijn geest helder, als in een
laatste krachtsinspanning. Hij ging met moeite rechtop zit
ten en keek langs zijn lang, mager lichaam. Zijn voeten
schenen eindeloos ver van hem weg. Hij trachtte op te staan.
„Verdraaid!" bromde hij, „ik wil..." maar hij viel uitgeput
in de kussens terug. Het werd nu zeer donker. Iemand stak
het licht aan. Hij voelde een hand op zijn voorhoofd. Een
liefhebbend gezicht boog zich over hem heen. Hij zag twee
ogen, die hem aankeken.
„Amadeus, liefst, herken je me niet?" Hij hoorde zichzelf
kreunen. Toen hij zich uitstrekte; was het, of zijn gewrich
ten van rood gloeiend ijzer waren. Van verre bereikten hem
de stemmen van Melchior en Lionel. Wat deden zij toch?
Trokken zij hem uit het meer? Hij zag de koppen van vissen
om zich. Even later boog een man, een vreemdeling, zich
over hem heen. Hij had twee buisjes in de oren. Hij voelde,
dat zijn hoofd opgetild werd en hij slikte iets brandends in,
dat een warme gloed over zijn gehele lichaam verspreidde.
De volgende morgen hing er een grijze mist. Gedurende de
nacht was er wat sneeuw gevallen, maar de zon had deze
spoedig doen smelten. De lucht was fris met de wonderlijke
zwoelte, die het komende voorjaar aankondigt. Amadeus lag
in het donker met een hevige zenuwkoorts. Pauline zat op
een oude bank voor het raam van de aangrenzende kamer.
Vóór haar hadden vele boerengeslachten door dat raam
gekeken. De uitdrukking van haar gezicht was vastbesloten,
zoals van een schipper, die zijn schip in nood weet. Zij
verwachtte zuster Frederica uit Bern. Zij herinnerde zich da
lieve vrouw zeer goed, die haar enkele jaren geleden ver
pleegd had. Die periode uit haar leven scheen weggewist te
zijn, doch zuster Frederica met haar prachtige huid, haar
goudbruin haar, dat koket uitkwam onder het witte gesteven
kapje met een klein rood geborduurd kruis, was gebleven.
Amadeus zou het prettig vinden naar haar te kijken, want
hij hield van alles wat mooi was. Er was veel te doen. Hij
had eigenlijk naar het hospitaal gebracht moeten worden,
maar daarvoor was het nu te laat. De koorts was te hoog,
Even na tienen kwam Mitzi met de verpleegster binnen. Zij
was naar het station in Muttenthal gegaan om haar te
halen. (Wordt vervolgd)
n I KVISIE
vanavond
Venezla, tiv-spel van Louis
Veile; 22.10 Auteurs te gast ln
de studio; 22.45 Nieuws.
Nederland I. NOS: 18.50 In
kleur: Pluimpje; STER: 18.56
Reclame; NOS: 19.00 Journaal.
STER: 19.03 Reclame; CVK/I-
KOR/RKK:: 19.07 Kenmerk, de
wekelijkse lnformatlereubriek
over kerk en samenleving;
NCRV: 19.32 Haal Je kijkgeld
terug, quiz: STER: 19.56 Recla
me: NOS: 20.00 Journaal;
STER: 20.16 Reclame; NCRV:
20.20 Actualiteitenrubriek;
20.45 KiJkKijk: een program
ma uit het leven gegrepen;
21.30 Bureau Bristol, tv-feuille-
ton; 22.20 Psalter, voordracht,
koorzang en orgel; NVSH:
22.25 sextant; NOS: 22.45-22.50
Journaal.
Nederland II NOS 18.50 In
kleur: Pluimpje; STER: 19.56
Reclame; NOS: 19.00 Journaal;
19.03 Kapitein Zeppos, tv-feuil-
leton voor de jeugd: 19.28 Sca
la. informatief programma;
STER: 19.56 Reclame; NOS:
20.00 Journaal; STER: 20.16 Re-
Hilversuin I. 402 in. KRO:
18.30 Nieuws; KRO: 18.41 Actu
aliteiten; 19.00 Licht ensemble
en solisten; 19.45 Zoekend ge
loven; 20.00 Stereo: Opera-ari
a's (gr.); 20.45 Verzuiling - ont
zuiling. lezing: 21.00 Moderne
kamermuziek (opn.); 21.30 Ste
reo: Radio Ke .terorkest en
zangsolistc: 22.25 Overweging;
22.30 Nieuws: 22.38 Parlemen
tair overzicht; 22.45 Medede
lingen; 22.50 De zingende
kerk: 23.05 Kontekst: magazine
waarin op de dingen wordt
doorgepraat; 23.30 Stereo:
Lichte grammofoonmuziek;
23.55-24.00 Nieuws.
Hilversum II. 298 m. AVRO:
18.00 Nieuws; 18.11 Radiojour
naal; 18.25 Stereo: Metropole
orkest; 18.55 Paris vous parle;
19.00 Amateurs musiceren:
Hilversum I. 402 m. NCRV:
7.00 Nieuws; 7.10 Het levende
woord; 7.15 Lichte grammo
foonmuziek met nieuws en ac
tualiteiten: TROS: 8.00
Nieuws; 8.11 verzoekplatenpro- I
gramma voor de mllitiaren-, (gr.): 12.54 Voor het platteland;
Nieuws cn actualiteiten; 8.20
Stereo: Llohte grammofoonmu
ziek; (8.30-8.35 Van alle mark
ten thuis, praatje); 9.00 Stereo:
Opnamen van diverse VA-
RA-orkesten en ensembles;
9.40 Schoolradio; 10.00 Lichte
grammofoonmuziek: 10.50 Voor
de kleuters; 11.00 Nieuws; u.02
Voor de vrouw; 11.40 Stereo:
Trompet en orgel (gr.); 12.00
Stereo: Promenade orkest:
12.30 Stereo: Plano recital
telten;
KRO: 12.00 Gevarieerd
gramma; (12.22 Wij
13.00
ten;
Mededelingen; Nieuws: 16.02 Muziek en brie
pro-
muzikale lezing: 17.00
het Stereo: Kinderkoor; 17.20 Voor
land; 12.26 Mededelingen t.b.v. de Jeugd; Plm. 17.55 Medede-
land- en tuinbouw: 12.30 lingen.
Nieuws: 12.41 Actualiteiten; Hilversum III. 204
13.00 Raden maar...; 13.15 On
dernemend): NCRV: 14.00 Se-
mi-klassieke en moderne or- ziekjes;
kestwerken (gr.); 15.00 Muzika
le vakantiereis door Europa:
en
FM-kanalen. NCRV: 9.00
Nieuws; 9.02 Liohte vokale mu-
10.00 Nieuws; 10.03
Nieuwe langspeelplaten; NOS:
"1 Nieuws; 11.03 Muziek-Le-
16.00 Nieuws-, 16.02 Voor de zen: (12.00 Nieuws): AVRO:
clame; NOS: 20.20 Mama, kijk Harmonie orkest; 19.30 Nieuws; jeugd; 17.00 Llohte grammo- 13.00 Nieuws: 13.03 Radiojour-
-1-.foonmuzlek voor de jeugd; naai; 13.06 Platenprogramma;
zonder handen, toneelstuk van
Hugo Claus; 22.05-22.10 Jour
naal.
speelde Pierre Palla (opn.):
België. Nederlands program- 21.30 Hiering: voor de jeugd;
.na. Kanalen 2 en 10. 18.55 22.05 Muze zonder make-up.
Zandmannetje; 19.00 Israëlische cabaretprogramma; 22.30
Zo 17.50 Overheidsvoorlichting;
18.00 Veel gevraagde gewijde
muziek (gr.).
(14.00 Nieuws); 15.00 Nieuws;
15.03 Arbeidsvitamine^; 16.00
Nieuws: 16.03 Licht platenpro-
godsdienstige uitzending; 19.30
De Hoge Veluwe, toeristische NOS: 22.55 Stereo:
documentaire: 19.58 Mededelin- Festival
gen; 20.00 Nieuws; 20.25 Addio Nieuws.
Radiojournaal; nastlek: 7.23 Stereo: Lichte en country muziek.
Holland grammofoonmuziek; (7.30-7.35 TELEVTSIE MORGEN
3.55-24.00 Van de voorpagina): VPRO:
7.54 Deze das: VARA: 8.00
Lappie Loep en de Molboor
Smidje Verholen en het geheim van de Uylenborgh
Smidje Verholen werd in
een stoel bij het haard
vuur gepoot en het duurde
niet lang of daar was
vrouwe Julia al terug met
een blad, waarop een lek
ker kippetje naast een
flinke nierpudding prijkte.
„Dat zal er wel ingaan",
lachte ze vriendelijk. „Eet
het maar lekker op, seig
neur Verholen. Mijn lieve
Jacob is intussen even
naar buiten getreden om
le zien hoe het weer er nu
bijstaat. Hij moet morgen
I naar Gravendrecht ziet ge.
I Daar drijft hij een zaak.'
Juist op dat moment
trad de slotheer de salon
I weer binnen en hij zei:
„Wel sakkerloot, het is nog altijd van dat sakkerlootse hondeweer. En eh
waar komt gij eigenlijk vandaan, seigneur Verholen?" „Uit Rijkhuyzen".
antwoordde de smid. „Ik was verdwaald, ziet ge, en -r- „Er is geen
sprake van, dat ge heden nog naar Rijkhuyzen terug kunt gaan, seigneur",
stelde heer Jacob vast. „Ge blijft dus vannacht hier slapen. Morgen neem ik
u mee naar Gravendrecht. KobüS, onze huisknecht zal ons er in de wagen
heenrijden. En als ge eenmaal in Gravendrecht zijt, dan breng ik u naar het
station, en vandaar vliegt ge over de spoorstaven ijlings weer naar Rijkhuy
E6H3 -
zen terug. Ja, ja, dat sakkerlootse railvervoer laat zich door een sneeuwbui-'*'
tje niet van de wijs brengen. Ze vinden toch wat uit, hè, vandaag de dag?"
Smidje Verholen keek de slotheer eens aan en snapte er hoe langer hoe min-
der van. Die ouderwetse man scheen toch te weten dat er een tram reed van
het Centraal Station in Gravendrecht naar Rijkhuyzen Eilaas dat
slotheer Jacob over een héél ouderwets treintje sprak daarvan had Smid-
je Verholen geen weet
31. Weetal en Jonas holden, achter elkaar aan, door het
onherbergzame oerwoud. Dunne twijgen striemden hun
gezicht, armen en benen, maar ze kregen geen gelegenheid
om eens een beetje te gaan wrijven. Hollen moesten ze,
daar zorgden de krijgers, die achter hen liepen wel voor.
„Het lijkt wel of we opgejaagd worden!" schreeuwde Jo
nas. „ik dacht dat WIJ op jacht waren, maar het schijnt
toch anders gelo„Houd toch je mond, bah", mopper
de Weetal. Lappie hotste en botste op de schouders van de
ferme krijger omhoog en omlaag. Angstig had hij de dikke
pruik van de man stevig vast, want hij was bang van zijn
schouders af te zullen vallen. „Iets zit ons achterna", dacht
hij hobbelend, „iets waarvoor deze mannetjes erg bang
zijn, denk ik". Lappie haalde de schouders op. Pets! Daar
striemde weer zo'n gemeen twijgje langs zijn wang. „Au!"
kreet Lappie, maar er was niemand die daar op lette. Men
holde, alsof het leven ermee verdiend kon worden. Hollen,
hollen, niets dan hollen! De eerste krijger had de kraal j
bereikt en rende naar het smeulende kampvuur. Hij gooi
de er snel een paar houtblokken op en begon met een'
schild te zwaaien, zodat na enkele ogenblikken de eerste'
vlammen reeds hoog oplaaiden. Snel volgden de andere,
krijgers en het duurde niet lang of iedereen was binnen;l
maar waren ze daar veilig voor het grote onbekende
FERDNAND