HET GAAT GOED IN HET BEDRIJFSLEVEN V olksverzekering bijstand bejaarden Felle aanval Husak op liberalen Uittocht verwacht van kappers uit huil vak Onderwijs onderweg Lemnitzer kwam afscheid nemen Alleen prijsstijging moet worden afgeremd 1 noden van Velzen wil. Gebied met 3 bewoners krijgt eigen bestuur a 12 DINSDAG 3 JUNI 1969 PRAAG Tijdens de jongste bij eenkomst in Praag van het centrale partijcomité heeft partijleider Husak blijkens een gisteren gepubliceerd verslag een felle aanval gedaan op ..de mensen die het schrikbeeld op roepen van een terugkeer naar de jaren vijftig, de jaren van het stali nistische bewind, om de aandacht af te leiden van hun eigen verant- woordelijkheid in de kritieke situatie, waarin zij de partij het vorig jaar en j de eerste maanden van dit jaar heb- j ben gebracht, de ernstige toestand van de economie inbegrepen." Ontwrichtend „Het is eerlijk noch moedig", aldus J Husak, „om op deze wijze te probe- i ren aan zijn verantwoordelijkheid te ontkomen. Wij zullen dan ook ge- dwongen zijn om de partij en de publieke opinie nieuwe feiten voor te leggen over de ontwrichtende activi- teit van deze mensen. Bron Bron voor alle gemaakte fouten was. volgens Husak, de zwakte van de partij. „Door deze zwakke houding van de partij kon een ongecontro leerde sociale beweging groeien. An ti-socialistische groeperingen in de gemeenschap en opportunisten bin nen de partij wisten via deze bewe ging de macht te veroveren in vele sectoren van de maatschappij, waar onder de pers, de corporatieve orga nisaties, de organisaties van de partij en van het nationale front, het staatsapparaat en de economie". Uitweg „Deze fatale ontwikkeling', aldus Husak, „waaraan de partij geen ein de wrist te maken, deed de leiders van de communistische partijen van de met Tsjecho-Slowakije verbonden landen hun vertrouwen verliezen in de leiding van onze partij. Uit deze ontwikkeling zijn dan ook de gebeur tenissen van augustus 1968 voort gesproten". „De leiders van onze partij hebben tenslotte een uitweg gevonden voor deze buitengewone ernstige en inge wikkelde gang van zaken in het in Moskou getekende protocol. Het is dan ook wel duidelijk." zo vervolgde de Tsjechoslowaakse partijleider, „dat de ontwrrichtende en destructieve activiteit van de anti-socialistische en opportunistische groeperingen onmo gelijk gemaakt moet worden en dat de partij haar invloed op de schrij vende en sprekende pers moet terug krijgen." (Van een onzer redacteuren) Generaal Lemnitzer heeft gis teren als opperbevelhebber van de Navo een afscheidsbezoek aan Nederland gebracht. Op Soestdijk werd hij onderschei den met het Grootkruis in de Orde van Oranje-Nassau (met de zwaarden). Vóór zijn vertrek van het vliegveld Ypenburg verklaarde de generaal, veel waardering te hebben voor de steun van de regering en het Nederlandse volk, ook aan hem persoonlijk. Hij had ook lof voor de Ne derlandse officieren, die bij het werk van de Navo zyn inge schakeld. Lemnitzer herinnerde eraan, dat deze week de 25ste ver jaardag van D-day wordt ge vierd. Naar zyn oordel heeft de Navo in de 20 jaren van haar bestaan bewezen, de beste garantie te zijn om te voor komen, dat Europa nog eens een keer bevrijd moet worden. De generaal, die al 69 jaar is, gaat (verlaat) met pensioen. Op de foto ziet men hem tij dens zijn bezoek aan de Ko ningin en prins Bernhard. Als tarief niet omhoog mag UTRECHT Wanneer mi nister De Block niet snel een tariefsverhoging voor het kappersbedrijf mogelijk maakt, is een ware uittocht van kappers uit hun vak te verwachten. Al dus de secretaris van de Vak- raad voor het kappersbedrijf de heer Th. J. A. Sturkenboom. Na mens de zeven samenwerkende organisaties van werkgevers en werknemers heeft de vakraad minister De Block dringend ge vraagd, alsnog toestemming te geven voor een verhoging van de kapperstarieven. De bewindsman had vorige week een dergelijk verzoek ai afgewezen. De werkgevers achtten zich toen niet langer gebonden aan de nieuwe cao, die nog maar een weck werd toege past; de zestienduizend personeelsle den ontvingen eind vorigr week een lager bedrag in het loonzakje. De vakraad vraagt zich af hoe hij de toezegging van minister De Block, tijdens het debat over de algemene prijsmaatregel in de Tweede Kamer gedaan, namelijk dat hij voor loonin- tensieve bedrijven een soepel beleid zou toepassen, moet uitleggen. de pijp met de 5 pluspunten: lichtgewicht droogrokend verwisselbare kop jllIf moderne vormgeving 3 VOOR tiZ HANDEL: B. D. LEEFSMA N V W 25. AMTERDAM. TLL. 13 Tijdens de algemene vergadering van de Nederlandsche Kappersbond, gisteren in Utrecht, is een resolutie aangenomen, waarin wordt aange drongen op het opstellen van richt prijzen op basis van kostprijsbereke ning. Uit berekeningen die op het kan toor van de kappersbond zijn ge maakt, blijkt dat bij herenkappers die tot de middengroep behoren het knippen van korte modellen gemid deld 3,68 gulden moet kosten; „volle gedekte" modellen vijf gulden en een behandeling wassen, knippen en in model drogen 8,40 gulden. De tarieven voor een damessalon die tot de middengroep behoren zou er als volgt uit moeten zien: knippen eenvoudige modellen 5,40 gulden, het verzorgen van een moderne coupure 7,80 gulden, watergolf in kort haar 8,90 gulden en een permanent 26 gul den. De bond stelt dat, pas wanneer deze richtprijzen gerealiseerd zijn, het mogelijk zal worden voor de on dernemers en de werknemers in het kappersbedrijf een redelijk inkomen te verwerven. Tegen bankrover 2.5 jaar geëist MAASTRICHT Tegpn de acht- tienjarige J. L. van VV. uit Vaals die op 17 maart jl. de filiaalhouder van een bank in Meerssen met behulp van een speelgoedpistooltje dwong hem 2600 gulden af te geven, eiste de officier van justitie bij de Maastircht- se rechtbank gisteren een gevangenis straf van twee en half jaar. Verdachte verklaarde snikkend voor de rechtbank geïnspireerd door tv-feuilletons, en beeldverhalen op het idee te zijn gekomen „een bank te overvallen" om geld te bemachti- gen om te kunnen trouwen. De officier merkte o.m. op in zijn requisitoir: „Hoewel van W. beslist geen criminele figuur is, meen ik toch uit het oogpunt van generale preventie tot de zware eis van twee- eneenhalf jaar te moeten overgaan, omdat Zuid-Limburg, gezien de vele vluchtmogelijkheden steeds meer aan trekkingskracht heeft op potentiële bankovervallers. De rechtbank doet over veertien dagen uitspraak. Verbetering lot politieke gevangenen Zuid-Afrika GENÈVE De gevangenisautori teiten in Rhodesië en Zuid-Afrika hebben na het bezoek van een Ro- de-Kruiscommissie verbeteringen aangebracht in het lot van politieke gevangenen. Drie Rode Kruis-vertegen woordigers, onder wie een arts, heb ben in april en mei een bezoek ge bracht aan 12 detentiecentra in beide landen, aldus Jacques Freymond, waarnemend voorzitter van het in ternationale Rode-Kruiscomité. In sommige gevallen werden, volgens hem, onmiddellijk verbeteringen uit gevoerd, waar die door de delegatie gevraagd waren. (Van onze economische medewerker) De jaarverslagen en de mede delingen in de algemene verga deringen van aandeelhouders spreken over het algemeen dui delijke taal: het gaat het be drijfsleven door de bank geno men goed tot heel goed. Natuurlijk zijn er ondernemingen die de strijd tegen de kostenstijging niet kunnen volhouden, ondernemin gen die haar omzet onvoldoende kun nen opvoeren en die geen of te wei nig efficiencymaatregelen nemen om de produktiekosten te kunnen druk ken. Een groot deel van de ondernemin gen lijkt echter niet zo heel veel last van de stijgende kosten te hebben. De winsten zijn omhoog gegaan en vaak profiteren de aandeelhouders van de goede gang van zaken door middel van een dividendverhoging. De opgaande lijn in onze economie die uit de jaarverslagen spreekt, vin den wij zij het op enigszins andere wijze terug in de' cijfers die het Centraal Bureau voor de Statistiek regelmatig publiceert, cijfers over de produktie, de handel, de werkgele- I genheid, de prijzen, de consumptie en j de besparingen Wij laten enkele van die cijfers de revue passeren. De cijfers van de industriële pro goud. Het blijkt echter dat in het eerste kwartaal van dit jaar onze goud- en deviezenpositie met 333 miljoen is gegroeid tot ƒ9.866 mil joen. Over de werkgelegenheid valt ook niet te klagen. Eind april 1968 waren er 73.300 mannen werkloos en eind april van dit jaar waren dat er 52.300. Daar staat tegenover dat het aantal aanvragen van werkgevers groeide van 42.700 eind april 1968 tot 63.500 eind april 1939. Het aantal aanvragen is dus groter geworden dan het aanbod. Dat dit mogelijk it, en dat er dus toch nog werkloosheid is, houdt ver band met het feit dat vraag en aan bod niet in elke gemeente gelijk lo pen, terwijl er ook verschil in de beroepen is. Naar verhouding is de grootste werkloosheid nog in Drente (4,1 pet. van de beroepsbevolking) en de laagste in Utrecht, Noord- en Zuid-Holland (in alle drie provincies 1 pet. van de beroepsbevolking). Prijsstijging De kwalijkste zaak in onze econo mie is de prijsstijging. De ge zinsconsumptie is van 15 december 1968 tot 15 april 1969 6,1 pet. duurder geworden. Dat is een groot gevaar. Niet alleen wordt hierdoor de loonstijging in belangrijke mate afge roomd -naar minstens zo erg is de waardevermindering van de gulden. Niet voor niets zegt de president van de Nederlandsche Bank in zijn jaarverslag over 1968: „Als het loon- en prijsprobleem niet wordt opgelost, dan zal net vroeg of laat zichzelf oplossen door stagnatie van de groei en door schade aan de werkgelegen heid." Besparingen Ondanks de waardedaling van de gulden blijven wij sparen, ja zelfs meer sparen dan een jaar geleden. In het eerste kwartaal van dit jaar werd er bij de rijkspostspaarbank, de alge mene spaarbanken en de landbouw kredietinstellingen tezamen voor 562 miljoen gespaard tegen 408 miljoen in dezelfde periode van 1968. Van 1ie eroep zijn alleen de bespa ringen bij de rijkspostspaarbank te ruggelopen, hoogstwaarschijnlijk door het invoeren van een speciale spaarrekening met een aantrekke lijke rente. De algemene lijnen in onze econo mie blijven omhoog gaan. Jammer genoeg ook de prijzenlijn. Wij kun nen daarom pas echt van wel vaartsverbetering voor allen spreken als de prijsstijging wordt afgeremd. duktie over het eerste kwartaal zijn -m /f rtll 1 T T 7 *7 pet. hoger te liggen de kwartaal van vorig jaar. Een goe de prestatie. Wij moeien er alleen wel aan den- ken dat de stijging van bedrijfstak j tot bedrijfstak verschillend is. Zo was zij bij de chemische nijverheid liefst 20 pet. waartegenover de pro- 1 duktie bij de bouwmaterialen- en j aardewerkindustrie juist 8 pet. daalde, j De papiernijverheid komt weer met een produktiestijging van 6 pet. voor de dag en de metallurgische industrie I I met een stijging van bijna 18 pet. Bij de voortbrenging van dranken werd een produktiestijging van 16 pet. bereikt maar bij de voortbren ging van tabaksprodukten zakte de produktie bijna 7 pet. Er is dus nogal wat verscheidenheid. En dan hebben wij het nog maar niet eens over het produktieverschil binnen een be drijfstak. Handel Ons land is er bij gebaat als de uitvoer sterker stijgt dan de invoer. Dan wordt het bedrag dat wij per saldo voor onze invoer aan het bui tenland moeten betalen, steeds klei ner. Dat /oor het opvoeren van de j uitvoer een stijgende produktie een eerste vereiste is ligt voor de hand. Welnu, in de eerste vier maanden van dit jaar steeg de invoer verge leken met deze'fde maanden van vo rig jaar met 13 pet. en de uitvoer met 15 pet. Dat lijkt dus goed te gaan. Wij moeten echter voorzichtig zijn. In april alleen steeg de invoer met liefst 25 pet. en de uitvoer met niet meer dan 18 pet. Maar goed, over vier maanden gezien, lopen wij in. Goud en deviezen Wij moeten aan het buitenland geld betalen omdat wij meer invoe ren dan uitvoeren. Daarentegen leve ren wij meer diensten aan het bui tenland en krijgen wij geld uit kapi talen die in het buitenland zijn be legd. Als wij dan voorts nog denken aan een stroom van geldkapitaal dat aan of van het buitenland wordt ge leend, Jan is duidelijk dat er nogal wat geld heen en weer gaat. Is er een saldo schuld, dan moet die betaald worden met deviezen (buitenlandse betaalmiddelen) of met UTRECHT De voorzitter van de algemene vereniging van instellingen voor bejaardenzorg, mr. H. U. Thoden van Velzen, heeft gepleit voor een sociale volksverzekering voor bijstand aan bejaarden. Hij deed dit op de eerste gezamenlijke vergadering van de vier bij de contactcom missie landelijke organisaties van bejaardentehuizen aangeslo ten organisaties. De heer Thoden van Velzen stelde dat de algemene bijstandswet sterk het karakter van een bejaardenwet begint te krijgen. Van alle bewoners van bejaardenhuizen heeft zestig procent (zestigduizend mensen) bijstand nodig om de verzor- gingsprijs te kunnen betalen. Het is de vraag of er voor hen wel ooit een goed functionerende groepsregeling zal komen. Spreker zei verder dat Nederland zich nu maar eens moet realiseren dat verzorging van bejaarden een kostbare zaak is. De investeringen voor iedere plaats in een bejaarden tehuis zijn tussen 1961 en nu opgelo pen van achtduizend tot meer dan vijfentwintigduizend gulden. De algemene prijzenbeschikking kan, naar zijn mening, niet zonder meer op het niet-commerciële instel lingswezen worden toegepast, omdat een aantal kostenverhogende factoren niet opgevangen kan worden, en ook omdat provinciale en rijksvoorschrif ten kostenstijgingen met zich mee brengen. De heer Thoden van Velzen consta teerde het ontbreken van een uni form opnamebeleid, al passen steeds meer tehuizen sociale en medische criteria toe. De econoom dr. D. Dolman merkte o.m. op, dat zestig procent van de Nederlandse bejaarden niet méér te verteren heeft dan het minimum loon. Ruim baan Spoedig zal het zomerverkeer vlot over de Afsluitdijk kunnen rijden: was de belangrijkste ver binding West-Noord nog twee- baans. vanaf morgen kan zich een gedeelte (Kornwerderzand- Breezanddijk) als ruime vier baans aan de autostroom presen teeren. Minister Bakker zal dan het gereedgekomen stuk in ge bruik stellen. Op de foto kan men zien hoe de route straks in zijn geheel wordt. Er zijn ook vele parkeerplatforms voor hen die van water, wind (en zon) willen genieten door Ton Elias Formule De Raad van Leraren ligt met het ministerie overhoop over de kort geleden gepubliceerde formule voor het aantal leraarlessen: L 1,1 leerl. -f 33/2 C. Het is een van die dingen waar de outsider wat glazig tegenaan kijkt Definitie van een „leraarles": het totaal aantal lesuren per week waarvoor de school leraren in dienst heeft, welk aantal verdeeld moet worden over de klassen. De nieuwe formule schijnt gunstig te zijn voor scholen waarin dé ver schillende onderwijsvormen een ge zamenlijke onderbouw van enkele jaren hebben maar dat zijn er niet veel. De grote meerderheid van de categorale scholen zou benadeeld worden. Hoewel het ministerie het oog merk ontkent, heeft men in het onderwijs de indruk dat de over heid erop uit is op deze wijze het samengroeien van verschillen de schooltypes te bevorderen. Dat bevorderen zou wel eens goed kunnen zijn, maar dan moet het natuurlijk niet terloops via zo'n techn isch-organisator ische i ngr eep gebeuren. Het hoofdproblem dat zich hier bij voor de zoveelste maal aan dient is gebrek aaq overleg. En als men met elkaar praat, ont staat er achteraf nog verschil van mening over wel-of-geen-over- eenstemming in een communiqué. Uuiteindelijk moet het allemaal gaan om het belang van de lerling, maar dat belang word voor geïnteresseerde buitenstaanders ouders bijvoorbeeld bij zulk ge harrewar moeilijk herkenbaar. mele sfeertje te ervaren. Ook dit zijn studenten van 1969. Wageningen Leraren Een bijprobleempje is dat kranten deze krant niet uitgezonderd in koppen en verslagen spreken van „de" leraren die dit wel en dat niet willen. Nu zijn er ruim 17.000 lera ren van VWO en HAVO. rond 11.000 MAVO-leraren en 20.000 leraren bij het beroepsonderwijs (als men de half-timers meerekent, telt het be roepsonderwijs zelfs 40.000 leraren). De leraren van MAVO en beroeps onderwijs hebben wel andere pro blemen met het ministerie, maar bij dit conflict zijn ze niet betrokken. Terecht komt dan ook uit de kring van de andere docenten de opmer king dat het niet aangaat in dit geval te spreken van „de" leraren. De oude standenindeling van de scholen werkt ook wel eens door bij degenen die schrijven over het onderwijs. Landelijk college Evenmin als over „de" leraren kan men over „de" studenten spre ken. Dat weet iedereen maar het is telkens interessant te zien hoe de schakeringen zich presenteren. Een paar dagen geleden was het „Lande lijk College" aan het woord; dit col lege (niet te verwarren met de Lan delijke Kamer van Gezelligheidsver enigingen) is de bundeling van de faculteitsorganisaties. Het college werkt nauwelijks met minder sten cils dan de radicale rakkers en het vraagt ook om medebeslissingsrecht. Wel is er een verschil in houding tegen de nota-Posthumus. Het col lege meent dat Veringa zijn tijdsche ma voor de behandeling van de no ta van de Regeringscommissaris maar moet vergeten: men heeft méér tijd nodig om erover te pra ten. In SVB-cahier nr. 3 werd de zaak anders aangepakt: „Je weigert te onderhandelen of saboteert die on derhandelingen die te maken heb ben met maatregelen die vanuit de bestaande instituten worden voorbe reid; over Posthumus bijvoorbeeld wordt niet onderhandeld, de discus sie daarover wordt geweigerd of ge saboteerd". Treffend is ook het verschil van decor. iHet Landelijk College hield zijn persconferentie in een fraaie stijlkamer van de Utrechtse universi teit persje op het glimmende par ket koffiejuffrouw in smetteloos wit schort het woord is aan mijnheer die... Die had dan vaak heel zinnige dingen te zeggen, maar het was wonderlijk daarbij dat for- In Wageningen was het wéér an ders. Bij een bijeenkomst van de hogeschoolgemeenschap over de openbaarheid van faculteits- en se- haatsvergaderingen teksten van Ve ringa aan de muur: er is binnen de huidige wet al heel wat mogelijk en als de wet toch nog knelt, wil de minister 'm veranderen. Zo'n netjes uitgepenseelde ministe riële uitspraak werkt totaal anders er zit iets van vervreemding in dan een haastig op papier ge gooide kreet van opstandige studen ten. Maar wel goed die bereidverkla ring van de minister even opgetild te zien uit de vloedgolf van kritiek op al wat autoriteit is. Veel studenten om er kennis van te nemen, waren er echter niet. „U kunt dat gemakkelijk kritiseren", zei een student aan het adres van de voorzitter, prof. dr. J. de Wilde, ,maar over drie dagen beginnen de examens. U heeft de opgaven in de kast liggen, maar wij kennen ze nog niet". In Leiden hoorde ik een paar we ken geleden dat wie actie wilde voe ren, niet moest liggen te meieren over z'n studie. Maar inmiddels zijn ook in Leiden de „permanente dis- clusie" (een fascinerend idee, dat praten zonder ophouden) weer ach ter de rug. Wat Wageningen betreft: de ui terst rustig verlopende vergadering bevestigde de simpele indruk die buitenstaanders van landbouwmen- sen hebben: wie het geduld heeft om plantjes te kweken, zal ook de wording van een voorlopige hoge- schoolraad wel kunnen afwachten. Hij weet dat men hiermee onweer staanbaar naar een raad met medebe slissingsrecht zal toegroeien; dus nu maar niet te veel vargaderingsru- moer en eerst examen doen. Een naïef en versleten beeld, hoor ik van een opponerende student. Zijn verklaring voor de Wageningse kalmte op die avond is: aan prietpraat hoef je je tijd niet te verdoen. (SVB-cahier nr. 3: „Werkt overleg remmend voor actie, dan af schaffen. Houdt het zich uitsluitend bezig met detailzaken, dan rustig laten voortmodderen en overlaten aan anderen".) Taaltje Dat cahier was een leerzame hand leiding voor de strategie maar nog altijd aan de eenvoudige kant. Op een SVB-congres dat deze week in Tilburg wordt gehouden, zal de „conflictstrategie" verdêr worden uitgediept. In „Demokrater" wordt erop gewezen dat de nieuwe studen ten die dadelijk op de universiteit komen al vanaf het eerste semester permanente discussies over de tegen strijdigheden van het heersende sys teem moeten krijgen. Het VHMO heeft natuurlijk weer grotelijks gefaald de leerlingen op die ontmoeting voor te bereiden. Kent de abituriënt z'n Marcuse? Het is zeer devraag. Hij zou ook geprepareerd dienen te zijn op het taaltje dat hem te wachten staat: „De aanklacht tegen schijnbaar ver gane geledingen van de rationaliteit kan men pas dan laten horen wan neer het lukt om binnen de presta ties van het transcendentale subject de sporen te halen van een werke lijk historisch - sociaal produktie- en reproduktieproces dat bovendien op reële behoeften blijkt te berus ten. Het gaat er dus in wezen om de pervers geworden betrekking tot de praxis van de empirisch-analiti- sche bezinksels opnieuw te begrij pen en te veranderen". Enzovoorts, enzovoorts. De formu les voor leraarslessen zijn er helder bij. En verder Heb ik me in Nijmegen stom ver schreven door een student Leo Boek raad ten tonele te voeren. Leo Boek raad is de auteur die o.a. „Diaspo- JHet toornig woord" en „Valse triste" op zijn naam heeft staan. Zijn zoon Hugues C. Boekraad is actief in de Kritiese Universiteit; hij spreekt ook vaak een toornig woord, maar daarom is hij z'n vader nog niet. - 1 'i CANBERRA De Australische minister voor externe gebieden, Charles j Barnes, heeft een wetsvoorstel ingediend om de drie Willis-eilanden voor de kust van Queensland territoriaal bestuur te verlenen. Het eilandengrocpje lelt slechts drie inwoners, behorende tot een meteorologische post, die sinds 48 jaar op een der eilanden is gevestigd. De andere twee eilandjes zijn on bewoond. Volgens Barnes is het wenselijk de eilanden een bestuursvorm te geven in j verband met de mogelijkheid van olieexploraties op het Australische continen taal plat

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 12