VN erkennen souvereiniteit
Indonesië over West-Irian
altijd even goed
Man slaat moeder
schedel in
ONDERWIJZERS EN
VAKBONDEN VÓÓR
KLEINERE KLASSEN
Kakkerlakkenplaag in
Nijmeegse woonwijk
25 stuks 1.75
Nederland legt zich bij akkoord neer
AR wist al
van akkoord
Na woordenwisseling
alles
goed
en
wer
Negers strijden
wanhopig
Lang onderzoek
Vondeling kocht
ook aandeel
Etna-fabriek
Mail gaf zich uit
voor rechercheur
Voorlopig geen
lysineproduktie
VRIJDAG 23 MEI 1969
Toneelspeelster en TV-actrice Petra Laseur
toch maarlKlliever caballero
(Van onze parlementsredactie)
DEN HAAG Indonesië en de Verenigde Naties hebben een
akkoord gesloten over de volksraadpleging in West-Irian. Dit ak
koord behelst niet alleen het moesjawarah-systeem, maar betekent
ook de erkenning door de volkeren-organisatie van de souvereini
teit van Indonesië over West-Irian.
Minister Luns liet gisteren al
doorschemeren, dat de VN niet
van plan waren zich tegen het
systeem met kiesmannen te ver
zetten. De Nederlandse regering
heeft wel bezwaren tegen dit
systeem, maar zal er zich ver
der ook niet tegen verzetten.
De Indonesische minister van
buitenlandse zaken heeft de be
windsman tijdens hun geheime
gesprek in Rome „gerustge
steld". Indonesië zal het ak
koord van New York onverkort
uitvoeren.
ROTTERDAM Een woor
denwisseling tussen een moeder
van 67 jaar met haar bij haar in
wonende zoon heeft donderdag
avond geleid tot een afschuwe
lijk drama in een kleine woning
aan de Terbregse Rechter Rotte-
kade op de grens van Rotterdam
en Bergschenhoek.
Met een breekijzer heeft de
lasser Cor D., 37 jaar, zijn moe
der de schedel ingeslagen.
VPRO (2)
Naar aanleiding van de opmerkin
gen van de heer G. C. Severijn over
de VPRO wil ik deze omroepclub (zelf
ben ik NCRV-lid) toch ook iets anders
belichten. Gelet op het recht van vrije
meningsuiting zie ik niet in. waarom
de VPRO piet zou mogen handelen zo
als ze momenteel doet.
Het verschijnsel van de radikalise-
ring is nu eenmaal een feit. of men 't
goed vindt of niet. Ik wil me daarom
graag wat positiever tegenover de
(V)PRO opstellen. Het is een behoor
lijke omroep met een eigen geluid (dat
mag toch?).
Hoewel Avro en Vara via de NRU
..formeel" misschien gelijk hebben om
de dagelijkse (destijds geruilde) vijf—
ninuten-voor-acht-toespraken te torpe
deren, elegant is het m.i. geenszins!
Het zou een groots gebaar zijn, in
dien NCRV en KRO voortaan de /ijf
minuten voor acht aan de VPRO ter
beschikking zouden stellen, want de
sprekers in deze rubriek (met name
ds. H. J. Kater, hervormd predikant te
Amsterdam) zijn de moeite van het
beluisteren zeker waard.
Voorburg
J. Keijzer
■Jeugd en kerk
Blijkens uw verslag van de gerefor
meerde jeugddag in de Haagse Hout-
rusthallen heeft de Rotterdammer
Ben Dubbeldam nogal tegen de kerk
aangeschopt, hetgeen tot mijn ver
wondering en verbazing blijkbaar met
enthousiasme werd aangehoord.
Ik vind dit echter minderwaardig.
Het is bedroevend dat velen de kerk
de rug toekeren, maar dat geeft ons
als kerkmensen niet het recht om zo
te oordelen. Toen in Jezus' dagen de
kerk (het volk des Heren) ook in don
kerheid wandelde, „ging Hij naar ge-
De man, die reeds herhaaldelijk
onder psychiatrische behandeling is
geweest en die enige tijd heeft ver
bleven in een zenuwinrichting, -hield-
de zich omstreeks kwart over zeven,
een uur na zijn daad, geheel
overstuur bij het politiebureau aan
de Straatweg in Hillegersberg.
Dat D. zijn daad omstreeks zes uur
in de avond zou hebben gepleegd,
bleek de politie uit verklaringen van
de buren, die toen het lawaai van de
woordenwisseling Hadden gehoord.
D. werd in het politiebureau in be
waring gesteld in afwachting van
zijn overbrenging naar een psychia
trische kliniek.
D. was nog steeds onder medische
behandeling: het is de politie geble
ken dat enkele uren voor de tragedie
een verpleegster hem nog had be
zocht. Zij heeft D. toen kalmerende
middelen gegeven, die echter zijn
woede-uitbarsting van enkele uren
later niet hebben kunnen verhinde-
De aanleiding was een kleinigheid:
D.s' moeder had hem gevraagd de
kelder schoon te maken. D. weigerde
en zei dat hij dat karwei pas nog had
opgeknapt. Deze weigering leidde tot
de fatale ruzie.
Er bestonden, zo bleek de politie
uit een onderzoek in de buurt, reeds
geruime tijd spanningen tussen D. en
zijn moeder. De ruzie over de kelder
bijvoorbeeld duurde al drie weken.
De zoon, een van de zeven kinderen
uit het gezin, woonde bij zijn moeder
in na de dood van zijn vader, twintig
jaar geleden.
Twee huizen verder heeft zich drie
jaar geleden een soortgelijk geval af
gespeeld. Toen bracht een ongeveer
even oude man als D. zijn bejaarde
tante door slagen met een strijkijzer
om het leven.
woonte op naar de tempel', die hij ook
oens gereinigd heeft en toen sprak:
Maak het huis dat aan Mijn Vader
gewijd is, niet tot een huis van koop
handel". Zouden wij, nietige stervelin
gen, dan zonder de dienst des Heren
in de tempel kunnen?
En wat de gevierde eenheid van de
heer Dubbeldam betreft: ik geloof dat
die er alleen door een dictator komen
'■can en daarvoor hoop ik bewaard te
blti"pn. Want niet de medemenselijk
heid en onze offers (hoe goed op zich-
ze'D zullen redding brengen, maar de
verkondiging van het volle evangelie
van Jezus "hristus. Mochten we dat
nu nog nie verstaan, dan zullen we
het ..na" dezen verstaan. Want God
werkt altijd op Zijn tijd en Zijn wijze
en dat is niet altijd even prettig voor
ons, omdat we mMtn het zelf te we
ten en te kunnen.
Leiden C. Wilbrink
Het akkoord tussen Indonesië en
de VN-vertegenwoordigc-r Ortiz Sanz
betekent, dat de Papoea's voor een
bepaalde vorm van autonomie mogen
kiezen. Minister Malik heeft de heer
Luns verzekerd, dat na de volksraad
pleging West-Irian een bijzondere
status zal krijgen, bijvoorbeeld intern
zelfbestuur.
De Nederlandse regering is er ech
ter altijd van uit gegaan, dat de Pa
poea's moeten kunnen kiezen voor ei
gen onafhankelijkheid of aansluiting
bij Indonesië.
Onrechtmatig
Indonesië voert aan, dat Nederland
de souvereiniteit over West-Irian
sinds 1945 onrechtmatig heeft ge
voerd. Bij het vertrek van Nederland
uit het toenmalige Nieuw Guinea is
deze souvereiniteit niet aan de VN
overgedragen, zoals door de Neder
landse regering voortdurend is ge
zegd. Er bestaat geen enkel docu
ment, waaruit zou blijken dat Neder
land de souvereiniteit heeft overge
dragen aan het VN-interimbes tuur.
Volgens de VN is toen alleen het
bestuur aan dat interim-bewind
overgedragen, dat op zijn beurt het
bestuur aan Indonesië overdroeg.
Daarom kan nu alleen maar over het
bestuur worden beslist en niet over
onafhankelijkheid.
De Papoea's zijn er steeds vanuit
gegaan, dat zij dit jaar over hun on
afhankelijkheid zouden kunnen
beslissen. Sinds Indonesië dat ont
kent en Nederland zich daar niet te
gen heeft verzet, is er onrust in
West-Irian ontstaan.
Minister Malik heeft de heer Luns
er van weten te overtuigen dat deze
rust en het Indonesische optreden
daartegen door de Nederlandse pers
„schromelijk overdreven'.' zijn.
AR op de hoogte
Volgens politieke waarnemers in
Den Haag was de AR-Tweede Ka-
merfraktie al van het akkoord tussen
de VN en Indonesië op de hoogte,
toen de heer Geelkerken een motie
indiende, waarin op de heer Luns een
beroep werd gedaan met Indonesië
over West-Irian's economische toe
komst te gaan praten, ongeacht de
uitslag van de volksraadpleging. De
ARP wil zoveel mogelijk voor de Pa
poea's bereiken en dat liefst in goede
samenwerking met Indonesië, gege
ven hét feit, dat dit laatste land niet
over de souvereiniteit wil praten. Bo
vendien blijkt nu dat de Nederlandse
regering daar in de praktijk weinig
tegen kan doen.
LONDEN De negers in het zui
delijk deel van het Afrikaanse vaste
land zijn in een wanhopige strijd op
leven en dood gewikkeld tegen de
blanke regeringen. Ze worden voor
terroristen en communisten uitge
maakt.
Dit heeft Oliver Tambo, hoofd van
het in Zuid-Afrika verboden Afri
kaanse nationale congres (ANC) op
het congres over het rassenvraagstuk
van de Wereldraad van Kerken ge
zegd.
„Maar deze vrijwilligers", aldus
Tambo, „waren bereid hun leven te
geven om de mensheid te verlossen
van de gesel van de rassenhaat, het
kolonialisme en het imperialisme".
Op het congres voerde ook de An
glicaanse bisschop Trevor Huddleston
het woord, een tegenstander van de
apartheid in Zuid-Afrika, waar hij
zich met zendingswerk heeft bezigge
houden. Hij zei dat naar wordt aan
genomen wel vijftien miljoen slaven
met Britse schepen uit Afrika naar
de overkant van de Atlantische Oce
aan zijn gebracht.
Hij stelde daar tegenover dat er op
het ogenblik in het geheel iets meer
dan 800.000 immigranten uit landen
van het Britse gemenebest in Enge
land wonen en kwam tot de con
clusie, dat Engeland zijn schuld der
halve nog op geen stukken na heeft
gedelgd.
Robert Ellsworth is gisteren op het
Witte Huis beëdigd als permanent
vertegenwoordiger van de Verenigde
Staten bij de NAVO. Na zijn beëdi
ging werd hij o.m. door president
Nixon gelukgewenst. Op de foto de
nieuwe VS-vertegenwoordiger bij
de NAVO.
Aangezien smokkelaars hun illegale
kostbaarheden op de meest inge
nieuze manieren aan het douane-oog
kunnen onttrekken moeten de be
ambten in Columbus, Ohio, zich wel
van de lugubere taak kwijten een
uit het verre India geïmporteerde
cobra van vier meter lang op smok
kelwaar te onderzoeken. Overigens
doen zij dit zorgvuldig, terwijl de
cobra-oppasser de slang bij de kop
vasthoudt.
m i
(Van onze onderw(jsredacteur)
DEN HAAG De Algemene
Nederlandse Onderwijzers Fede
ratie, dé pedagogische centra,
de verenigingen van schoolbe
sturen en ouders en de drie vak
centrales organiseren op zater
dag 7 juni in drie steden een ap
pèl om bij het kleuter- en basis
onderwijs tot kleinere klassen
te komen.
Het vorig jaar kreeg een ver
zoekschrift tot verlaging van de leer-
lingenschaal bijna 800.000 handteke
ningen, maar dit petitionnement
heeft nauwelijks effect gehad. Men
wil het probleem van de te grote
klassen nu opnieuw onder de aan
dacht van de regering, de volksverte
genwoordiging en de Nederlandse be
volking brengen.
De kosten van een verlaging van
de leerlingenschaal die rekening
hpudt met de beschikbare aantallen
leidsters en onderwijzers werden het
vorig jaar door de ANOF op 25 mil
joen gulden geraamd en door staats
secretaris Grosheide op ruim 38 mil
joen. Deze bedragen zou men nu ver
moedelijk 12 procent hoger moeten
stellen.
De AXOF stelt zich op het stand
punt dat men niet de leerlin
genschaal op papier moet verlagen
wanneer er geen mensen zouden zijn
om de kleinere klassen ook tot wer
kelijkheid te maken maar die
mensen zijn er. Op 1 november van
het vorig jaar was er een overschot
van 900 a 1000 kleuterleidsters; daar
van zijn er inmiddels vele geplaatst
of in andere betrekkingen gegaan,
maar op 1 maart van dit jaar was er
nog altijd een overschot van 300
leidsters. Bij de lichting die dit jaar
van de opleidingsscholen komt, ver
wacht men een overschot van 600 a
700 leidsters. Het is een paradoxale
T'USSEN twee en half drie 's
middags komen ze aan. De vis
sersboten uit zee de Oosterschelde
op.
Vlak voor de haven zetten ze
vaart, maken een scherpe wending
en spurten dan tegen stroom op de
nieuwe haven van Colijnsplaat in.
Het zijn de vissers van het oude
Veere en van Kortgene van wie de
eigen havens stil geworden zijn
sinds de afdamming.
Op de kade is het opeens druk. De
kenners komen. Uit Rotterdam,
maar een uur per auto; van de ei
landen zelf en uit België. De visko-
pers en exporteurs en de toeristen,
die wel een zeevers maaltje paling
of rog, tong of schol In een plastic
zak willen veroveren, terwijl in de
visafslag het harde zaken leven
rond de klok speelt.
De bakken met garnalen in roze
oracht sulzen over de zeef, want het
ondermaatse goed moet eruit voor
de vrachten naar Parijs en wie weet
waar met spoed afgevoerd worden.
Maar één Kortgener visser heeft
manden apart. Daar zitten de ..flau
we" garnalen in. die aan boord in
het pure zeewater gekookt zijn en
niet, zoals de exportpartij, extra
zout toegevoegd kregen. Resultaat
garnalen met het eigen aroma. Die
mand is voor de heer Van Laarschot
met de portie glibberende paling,
die in de keldprzaal van De Patrijs
in een bassin tezamen met een paar
kreeften rond mag zwemmen tot :n
smulpaap „groene paline" bestelt.
De Kortgener vissers van Co-
liinsplaat zijn verder de inspiratie
voor de geheimzinnige aanduiding
op het menu van De Patrijs
„K.G.-schotel", het gerecht waar de
donkergroen glanzende lamsoren en
K.G.
de pittige zeekraai bij opgediend
worden.
K.G. voor Kortgene en voor:
kreeft, garnalen, hoofdbestanddelen
van de saus. die met wat krab ver
mengd. de tongfilets bedelft, geflan
keerd door glanzend geboende
kreeftescharen.
Dat mooie opdienen heeft een be
zwaar, want eigenlijk zou men die
heerlijkheid met gesloten ogen moe
ten genieten om geen smaakgewaar-
wording verloren te doen gaan.
Maar dan mist men ook de vro
lijke kwikstaartjes, die tussen de
madeliefjes op de dijk- hippen. Wan
neer de zon even later door de wol
ken breekt, glinstert het water van
de Roompot met lichtflitsen en nog
even later staat er als besluit van
het lucullusmaal ook vlak voor onze
neus een Roompot. De naam van
een ijs met slagroom, ondeugend
overgoten met een vleug advocaat-
Loom rijden we terug langs de
Zeeuwse akkers en de bongerds
waar de perelaars de laatste
bloesems laten vallen...
De Lange Jan van Middelburg, de
stompe torens van Veere en Zierik-
zee zijn de wegwijzers.
De Randstad gebiedt ons terug te
keren, anders zwierven we nog
daarginds...
En nu ga ik de koffers pakken
voor de vakantie. Op maandag 9 ju
ni hoop ik weer present te zijn.
BREDA De voorzitter van de
PvdA, dr. A. Vondeling, heeft een
aandeel gekocht van de Koninklijke
Ijzergieterij en emailleerfabriek Etna
in Breda om zodoende de aandeel
houdersvergadering te kunnen bijwo
nen. die vandaag wprd eehnuden De
Etna voert thans fusiebesprekingen
met de Koninklijke metaalwarenfa-
briek v'h Daalderop en zn. in Tiel.
(zoals bekend kocht dr. Vondeling
enige weken geleden ook aandelen
van Verblifa in Krommenie, die een
aantal vestigingen gaat sluiten
red.).
situatie dat men tegelijkertijd met
kleuterklassen tot 40 leerlingen zit.
De ANOF pleit voor een wettelijke
schaalverlaging bij het kleuteronder
wijs tot 35 of 33 leerlingen.
Bij het basisonderwijs is de schaal
thans: één onderwijzer voor maximaal
26 leerlingen, twee onderwijzers voor
maximaal 65, drie onderwijzers voor
maximaal 100, vier voor 139, vijf
voor 178, zes voor 217 en verder voor
elke 39 leerlingen één onderwijzer
meer.
De eerstvolgende fase van het ver
lagingsplan luidt: 2e onderwijzer bij
26 leerlingen, 3e bij 61, 4e bij 91, 5e
bij 126, 6e bij 161 en verder de
35-schaal. De ANOF wil deze fase
snel ingevoerd zien. De invoering van
een volgende verlagingsfase zou wet
telijk vastgelegd moeten worden.
Bij de onderwijzers is niet zo dui
delijk een overschot zichtbaar als bij
de kleuterleidsters. Het vorig jaar
liepen de schattingen van het mi
nisterie en van de Onderwijzersfe
deratie uiteen. Men tracht het nu in
gezamenlijk overleg eens te worden
over de cijfers.
LEEUWARDEN De politie heeft
een man gearresteerd die zich uitgaf
als rechercheur onder de in Leeu
warden opererende prostituees. Het
was de 22-jarige ongehuwde Leeu
warder vertegenwoordiger IJ. de V.
Hij hield zich op rond de cafés van
het Zaailand en ging in op de
voorstellen van de dames. Nadien
stelde hij zich voor als rechercheur
van de rijkspolitie en vorderde het
betaalde geld (meestal 25) terug.
Als overtuigend bewijs dat hij in
derdaad bj1 de politie werkte liet de
man een wapenstok zien en wees hij
op een plakplaatje in zijn auto. Dit
plakplaatje dat overal verkrijgbaar is
vermeldde l.et telefoonnummer van
de alarmeutrale van de rijkspolitie
in Driebergen.
De Leeuwarder politie kreeg lucht
van de praktijken van hun pseu-
do-collega en na eer. tip van een der
dames werd de oplichter ontmaskerd.
Hij legde (.en volledige bekentenis af.
HEERLEN De hoofddirectie van
de Staatsmijnen DSM te Heerlen
heeft thans definitief besloten de
produktie van lysine in de nieuwe
commerciële proeffabriek te Geleen
voorlopig te beëindigen.
Ondanks alle technische en com
merciële inspanningen zijn de afzet
mogelijkheden van lysine te gering
gebleken om voortzetting van de ac
tiviteiten in de huidige vorm verant
woord te kunnen achten, zei presi
dent-directeur dr. A. C. J. Rottier.
Het personeel, ca. 100 man. dat bij
de lysineproduktie is betrokken, zal
intern naar andere projecten van de
Staatsmiinen DMS worden overge
plaatst. De contacten met het buiten
land waar toch een zeer duidelijke
belangstelling voor lysine is vast
gesteld zullen onverminderd worden
gehandhaafd. Bij de Staatsmijnen
DSM blijft men van het succes van
lysine in een wat verdere toekomst
volledig overtuigd.
DEN HAAG PvdA-Twee-
de-Kamerüd drs. E. van Thijn. heeft
de minister van verkeer en wa
terstaat schriftelilk gevraagd wan
neer nu eindelijk een regeling voor
gemarkeerde parkeerplaatsen ten be
hoeve van invalide automobilisten te
gemoet ^an worden eezien.
Hij wiist er op dat de minister op 8
april 1968 al ziin bereidheid te ken
nen gaf op korte termijn een onder
zoek in te steller naar de vraag, hoe
aan ernstig invalide autobezitters zo
nodig een narkeerplaats bij hun wo
ning of werkadres kan worden verze
kerd.
NIJMEGEN Bewoners van enkele flatgebouwen in de nieuwe woonwijk
Groot-Dukenberg in Nijmegen ondervinden grote overlast van een kakker
lakkenplaag.
In n .flatgebouw werden er enkele tienduizenden gesignaleerd. Overdag
hebben de bewoners weinig last. 's Nachts echer komen de dieren bij dui
zenden vanuit de isolerende laag steenwol onder de betonnen vloeren van
daan en kruipen ze overal in. In sommige gevallen vond men de dieren
terug in het eten dat op tafel kwam.
Verdelgingsacties van de Nijmeegse reinigingsdienst hebben tot nu toe
niets geholpen. De chemische verdelgingsmiddelen schijnen het interieur \an
de woningen onherstelbare schade toe te brengen. Het ziet er voorshands
niet naar uit dat men het ongedierte op korte termijn uit kan roeien.
Mei» neemt aan dat het isolatiemateriaal bij he bouwen van de woningen
besmet geweest is.
