FORTAS NA GELDREL WEG
Aangrijpend
document van
Louis van Gasteren
Rechter Hooggerechtshof VS omgekocht
WELVAART SCHULD
VA V HOOFDPIJN
Uk de bocht
Begrijpt u nu
waarom ik huil?
Van Rappard
klaagt Simon van
Collem aan
Beleid
Prof. L. de Jong
in ziekenhuis
alles j&ssss
goed/
en
wel;
Passievrucht
van Hero
en Jeruzalem
NIEUWE LEIDSE COURANT
13
VRIJDAG 16 MEI 1969
staat niet in de krant
komt niet op de t.v.
ABE FORTAS
Woensdag (weer) een wagen uit
de (beruchte) bocht van de oprit
van de Van Brienenoordbrug ge
vlogen, deze keer een truck met
oplegger, die door de vangrail
schoot en vijftien a twintig meter
lager op het talud terechtkwam.
Dit talud is aangelegd als een
groot gazon en ideaal verpo-
zings- en ontspanningsveld voor
kinderen en moeders met kin
derwagens uit IJsseUnonde. Ge
lukkig was er op het moment
van het ongeluk niemand in het
veld. Voor de bewoners van de
aangrenzende huizen lijkt het
wel of het geslipte gevaarte zo
in hun tuin ligt.
„DIE LSD-SESSIE heeft voor
mij betekend, dat ik met mezelf
geconfronteerd werd, dat je inzicht
kunt krijgen in je eigen problema
tiek. Die indruk heb ik gekregen. Ik
oop dat het komt, want, ja, dat zou
lijn genezen voor een gedeelte bete-
;enen." Dit zegt een ex-concentratie
kampgevangene na een behandeling
met LSD in de 62 minuten durende
film van Louis van Gasteren „Be
grijpt U nu waarom ik huil?".
Het was de bedoeling van de cine
ast de herbeleving vast te leggen van
enkele ervaringen van de hoofd
persoon een thans 50-jarige man
die in 1941 werd gedeporteerd.
Prof. dr. J. Bastiaans van de Psychi
atrische Kliniek aan de Rijksuni
versiteit te Leiden bood Van Gaste
ren de kans een psychotherapeu
tische behandeling met LSD van de
patiënt mee te maken c.q. te beleven.
Uit de lange reeks close-ups die met
twee camera's werd opgenomen
blijkt hoe gespannen en geconcen
treerd de cineast de gedragingen van
de hoofdpersoon heeft gevolgd.
K.Z.-syndroom
Het is de bedoeling medici en an
dere geïnteresseerden inzicht te
verstrekken in deze psychotherapeu
tische behandeling van hen die lijden
onder het zgn. KZ-syndroom.
De hoofdpersoon is een dergelijke
patiënt. Hij heeft een verschikkelijke
tijd meegemaakt in verschillende
Duitse concentratiekampen. „Je kunt
het niet begrijpen als je het zelf niet
hebt meegemaakt", merkt hij tijdens
een behandeling met LSD op. Hij her
innert zich overmatig scherp wat er
is gebeurd.
Als een wrak komt hij terug na de
oorlog. Het is aangrijpend wat de
hoofdpersoon zegt: „Ik heb meer uit
gekeken naar de nederlaag van die
schoften, cfan naar de bevrijding.
Toen het moment er was, schonk het
geen voldoening."
Prof. Bastiaans zei met klem dat
het gebruik van LSD door non-medi
ci bij deze behandeling niet is toe
gestaan. „Een hoogst gevaarlijke af
loop is niet denkbeeldig."
DAMMIS DE GEUS
Vredesplan
President Nixon heeft een vre
desplan gelanceerd: een plan uit
acht punten voorziet in de we
derzijdse geleidelijke terugtrek
king van buitenlandse troepen uit
Zuid-Vietnam. Op de foto: de
president na zijn ..vredesrede".
WASHINGTON President Nixon heeft het ontslag aanvaard
van Abe Fortas als lid van het Amerikaanse Hooggerechtshof. For-
tas had woensdag zjjn ontslag ingediend in verband met het schan
daal dat er in Washington is ontstaan over de financiële banden die
hjj zou hebben onderhouden met de gearresteerde zakenman Louis
Wolfson.
Men heeft Fortas verweten dat hij
enige jaren geleden een bedrag van
twintigduizend dollar heeft ontvan
gen van de stichting die door de fa
milie Wolfson wordt beheerd. Wolf
son zelf zit in dc gevangenis wegens
illegale geldtransacties.
In het Congres is meermalen aan- i
gedrongen op het ontslag van Fortas. I
'Hijzelf heeft verklaard het geld wel
te hebben gekregen, maar het later te j
hebben teruggestort.
Fel verzet
De 58-jarige Fortas is enkele jaren
geleden door ex-president Johnson j
tot lid van het Hooggerechtshof be-i
noemd. Johnson had hem zelfs tot j
president van het Hof willen benoe-
men. maar dat stuitte op fel verzet in i
de Senaat.
De Los Angeles Times schreef
gisteren dat het ministerie van justi-;
tie bewijzen in handen heeft dat For- I
tas, nadat hij rechter van het Hoog-
gerechtshof was geworden, ermee 1
had ingestemd jaarlijks twintig dui
zend dollar (ruim zeventig duizend
gulden) aan te nemen van de Wolf
son familie.
Fortas zou dan bereid zijn Louis E.
Wolfson te helpen bij het onderzoek,
dat dc Amerikaanse commissie voor
waardepapieren cn dc effectenbeur
zen wilde instellen naar de praktij
ken van dc bankier.
Volgens de Times had Wolfson in
de gevangenis, waar hij een straf van
een jaar uitzit wegens de verkoop
van niet-geregistreerde effecten, aan
de FBI verteld dat een schrif
telijke overeenkomst niet For
tas erin voorzag dat de echtgenote
van de rechter de jaarlijkse betalin
gen zou ontvangen, mocht Fortas
sterven. Het ministerie van justitie
weigert elk commentaar op deze be
richten.
De republikeinse afgevaardigde
Clark Maogregor had woensdag de
juridische commissie van het Huis
van Afgevaardigden officieel ver
zocht een onderzoek in te stellen
naar het Fortas-Wolfson incident
de eerste stap naar een mogelijke
aanklacht en de vervolging wegens
verraad.
Het was tot nu toe niet voorgekomen
dat iemand onder druk ontslag nam
uit het Hooggerechtshof.
Er is slechts één proces, inzake ver
raad door- een rechter geweest: de
zaak tegen Samuel Chase in het be
gin van de negentiende eeuw. Hij
werd vrijgesproken van de beschul
digingen dat hij de wetsethiek had
geschonden door processen te leiden,
terwijl hij rechter was bij een rei
zende rechtbank, zoals de rechters
van het Hooggerechtshof in die da
gen deden.
HEEMSTEDE Burgemeester mr.
A. G. A. Ridder van Rappard van
Heemstede heeft bij de Raad voor de
Journalistiek een klacht ingediend
tegen de tv-presentator Simon van
Collem vanwege diens uitlatingen
voor de tv over een collecte voor de
Bisschop Bekkers-actie in de Haar
lemse schouwburg, waar de Haar
lemse burgemeester een receptie
hield.
Hij vertelde, dat er met een emmer
was "rondgegaan, maar dat de bur
gemeester als enige van de 600 gasten
had geweigerd daarin zijn bijdrage
te doen.
Volgens Van Rappard was van-
tevoren afgesproken, dat tijdens de
receptie niet zou worden gecollec
teerd. „Ik weigerde niet omdat het
doel mij niet sympathiek was. maar
omdat de organisatie mij tegen de
borst stuitte. Een uur van tevoren
werd ik opgebeld met de mededeling,
dat er even twee collectanten langs
zouden komen (Elles Berger en Joop
Smits) en of ik die maar wilde ont
vangen. Daar zag ik het nut niet van
Onhoudbaar
TJET vredesvoorstel van president
Nixon verschilt in weinig van
de plannen die zUn voorganger in
de loop der jaren lanceerde.
Weliswaar biedt het een kant-en-
klare oplossing voor het Vietnamese
probleem. Tot een doorbraak zal het
echter niet leiden.
Hetzelfde geldt overigens voor het
voorstel dat het Zuidvietnamese Be-
vrijdingsfront (van dc Vieteong) eer
der deze week heeft gedaan.
Vier maanden bjjna-hoeft Nixon nodig
gehad om tot een beleid te komen
dat vrijwel geen enkel nieuw ge
zichtspunt biedt.
Gerekend van de dag van zjjn ver
kiezing tot president heeft hy zelfs
meer dan een half jaar nodig gehad
om tot conclusies te komen.
En dat terwijl hij al tijdens de ver
kiezingscampagne had gesuggereerd,
precies te weten hoe hjj het probleem
zou aanpakken.
Hier demonstreert zich reeds een
duidelijk verschil met president
Eisenhower, die in korte tijd de Kore
aanse oorlog beëindigde.
Diens invloed was in het andere
kamp zó groot, dat hjj in staat was
zjjn tijdens de verkiezingscampagne
gedane beloften waar te maken.
Men zou hieruit kunnen opmaken,
dat de invloed van Nixon In de we
reld geringer is dan van een Ameri
kaanse president wordt verwacht.
Daar staat echter tegenover, dat ook
de rol van Amerika als wereldmacht'
na de Eisenhowerperiodp minder In
drukwekkend is geworden.
Het is de Vietnamese oorlog geweest,
die dc beperktheid en betrekkelijk-;
heid van dc Amerikaanse machts
positie aan het licht heeft gebracht.
Nu militaire middelen hebben ge
faald. kan slechts nog een politieke
oplossing worden nagestreefd.
Die valt echter moeilijker te berei
ken. naarmate van beide kanten de
neiging groter wordt geen enkel risico
ie nemen.
Nixon draagt enorme verantwoorde
lijkheid. Hij is zich daarvan terdege
bewuct. Dit besef mag echter niet
Prof. Bastiaans geeft in een film
een analyse van de toestand waarin
de patiënt zich bevond. De voor
naamste symptomen van het KZ-syn- j
droom zijn vormen van verhoogde
waakzaamheid. prikkelbaarheid,
emotionele labiliteit (hij barst dik-
wijls in tranen uit), snelle vermoei
baarheid. slapeloosheid, achterdocht
of kwellend schuldgevoel.
Voor zijn gezin werd de situatie na
zijn terugkomst, onhoudbaar. Hij kon
de ellende niet vergelen. In zijn
slaap kreeg hij nachtmerries. Ook na
twintig jaar kon hij niet vergelen,
.ook al deed hij daartoe erg zijn best.
In zijn psychedelische toestand tij- j
dens de LSD-behandeling ervaart hij
het leed weer, dat zijn vuisten van
machteloosheid doet ballon, van ver
driet in tranen doet uitbarsten. Hij
ziet het door hem beleefde duide
lijker voor de geest. Onderdrukking
en verzet zijn niet uit zijn leven weg i
te bannen. Als gevolg van ge-
voelsverlamming ervaart hij zich als j
koud, moe, leeg, mat of lusteloos. Zo
is wat men in de film te zijn krijgt
uiterst schrijnend. Bij de behande
ling werd o.m. Rebruik gemaakt van
zachte Duitse marsmuziek op de ach
tergrond hetgeen bij de patiënt I
verbetenheid oproept en een
handspiegel waarbij hij als hei ware 1
zijn vermagerde gezicht ten gzi
Natuurlijk verloop
arbeidsplaatsen
bij VMF-Werkspoor
DEN HAAG De vermindering
van het aantal arbeidsplaatsen bij
V.M.F.-Werkspoor zal wellicht geheel
kunnen worden uitgevoerd door na
tuurlijk verloop en overplaatsing. De
inkrimping van bet perso
neelsbestand met ongeveer duizend
man zal dan niet tot ontslagen be
hoeven te leiden.
De minister van sociale zaken en
volksgezondheid, B. Roolvink, en de
minister van economische zaken, mr.
L. de Block, hebben dit meegedeeld
op vragen van de Tweede-Kamerle
den Van Thijn en Van der Ploeg
(beiden P.v.d.A.).
Gezien het feit dal wellicht nie
mand behoeft te worden ontslagen is
geen aivloeiingsregeling opgesteld.
Nadat tol reorganisatie en inkrim
ping was besloten is de directie van
Werkspoor besprekingen begonnen
met de vakbonden..
AMSTERDAM Prof. dr. Lou
de Jong (55), directeur van het
Rijksinstituut voor Oorlogsdocumen
tatie. is in het Amsterdamse Lucas-
ziekenhuis opgenomen. Hoewel de
diagnose nog niet is gesteld, ver
moedt men. dat hij een gesprongen
adertje heeft in het hoofd. Bij het
instituut rekent men op een afwe
zigheid van enkele weken.
„Onchristelijk"
In ons Kwartet las ik, dat ds. W. J.
Overdiep, remonstrants studentenpre
dikant, het de r.-k. kerkelijke leiders
lastig wil blijven maken. Nu wil ik
vooraf zeggen, dat ik al oecumenisch
gezind was voor ds. Overdiep papa
kon zeggen, en dat iedere toenadering
tussen kerken, die blijkens hun vie
ring van het heilig avondmaal het of
fer van Christus zien als het centrum
van ons geloof, mij diepe vreugde be
reidt.
Maar ik begrijp niet waar ds. Over
diep de moed vandaan haalt om de
handelwijze van kardinaal Alfrink
„onchristelijk" te noemen! Deze
christen, die een enorme verant
woordelijkheid te dragen heeft en die
niet alleen de harddravers en de
ruimdenkers liefheeft (hen ook!), maar
eveneens de meer voorzichtigen en de
meer bekrompen geesten (want die
horen er ook bij en mogen door dege-
men. die het zo goed met hun eigen
tempo getroffen hebben, niet afgejak-
I kerd worden): deze christen, die de
goede dingen in de vernieuwingsdrang
ook wil, maar volgens de bijbel „eer
lijk én met orde" opdat er niet nieuwe
I scheuring kome, verdient onze dank
i en waardering.
j Is er nu echt geen christelijker me
thode te bedenken ter bevordering
van de eenheid aller Christgelovigen
dan „het elkaar lastig blijven ma-1
|ken"? Als we het eens met bidden
probeerden? Gewoon bidden voor del
i kardinaal en heel de kerk, waartoe hij
behoort, bidden om genade, liefde,
wijsheid en kracht door de Heilige
I Geest.
Gorcum P. A. de Hoon
lie CO (4)
Ik ben het oneens met de heren D.
A. Laansma en J. Keyzer. De Evange
lische Omroep is dringnd nodig, om
dat de NCRV reeds lang haar christe
lijk gezicht verloren heeft. Er is nog
slechts sprake van een christelijk ver- j
nisje, hetgeen geconstateerd kan wor-1
den op woensdagavond van 6 tot 6.30 j
uur en zaterdagmorgen na het nieuws, i
Dat is er van de „oude beproefde"
NCRV overgebleven! De voorzitter
van deze omroepvereniging kan dan|
wel theoloog en rechtsgeleerde zijn, I
maar uit een onderhoud dat hij on-|
langs had met een verslaggever bleek!
zijn pure ongeloof. De NCRV is een
hobby-omroep geworden, waar geen1
enkel positief getuigenis van uitgaat.1
Zij is helaas geestelijk dood.
i Dubbeldam \V. J. van der Leer
lie CO (S)
Met de bewering van de heren j
Laansma en Bor. dat de EO overbodig
.zou zijn. ben ik het niet eens. De één i
I zegt: trouw blijven aan de NCRV, dej
ander: trouw blijven aan de oude be
proefde Waarheid.
De laatste raakt m.i. de juiste snaar.
Dit had ook de NCRV steeds voor
ogen moeten houden. Het maakt te
genwoordig vaak hoegenaamd geen 1
verschil meer welke omroep er in de
ether is.
Zwijndrcht C. van Mastrigt
lie CO (slot
Wij leven in een democratisch land. i
Als er mensen zijn, die de EO willen, j
laat ze hun gsng gaan. De nieuwe j
omroepwet heeft dat (althans gedu-
rende een proefperiode van twee jaar) j
vrij gemakkelijk gemaakt.
En laten we dan maar zien, wat de
EO ervan terecht brengt. Waarschijn
lijk is er binnen een jaar in haar j
boezem al ruzie, want in de EO-top j
zitten diverse „extreme" christenen,
die niet weten wat verdraagzaamheid i'
jegens andersdenkende christenen be-
tekent. En dat zal blijven, zo lang zij
over hun eigen christelijkheid tevre- I
dener zijn dan over die van (bepaalde)
anderen.
Utrecht W. de Witt
Culturele discriminatie in Doesburg
HflSSÜSBi
Van een onzer redacteuren
AMSTERDAM De Bredase
frisdrankenfabriek Hero heeft een
nieuwe drank toegevoegd aan haar
assortiment: „passionfruif, waar
van de vruchten afkomstig zijn uit
Kenya. Het drankje werd geïntrodu
ceerd in het Amsterdamse Esso-Mo-
tor-hotel.
„Grondstof" voor de nieuwe
frisdrank is de passievrucht, die veel
voorkomt in hooggelegen, zonnige
streken in de buurt van de evenaar
en daar bekend is om zijn specifieke
aroma: exotisch, pittig en intens.
Dat deze vrucht tot nu toe in Euro
pa vrijwel onbekend was. komt voor
al door het feit. dat hij niet lang
houdbaar is. Het Bredase bedrijf
heeft dit probleem opgelost door de
vruchten ter plaatse uit te persen en
het sap te bevriezen. In bevroren
toestand wordt het dan vervoerd en
in Breda bewerkt.
Volgens het Bredase bedrijf is de
passievrucht rijk aan voor het li
chaam belangrijke stoffen: vitamine
C, provitamine A, kalium en fosfaten.
SITTARD In het ziekenhuis in
Sittard overleed op Hemelvaartsdag
de 62-jarige H. van Breukelen. die
enkele dagen te voren ernstig gewond
werd toen hij in Sittard geen voor
rang verleende aan een personenauto.
Waardevol
Dr. Kramer: regelmatiger leven
LEIDEN De
In van Gasterens waardevol docu- meest voorkomende
ment-humain is de spann'ng in de vorm van hoofdpijn is
beelden voelbaar. De geluiden die de de vaathoofdpijn (on
patiënt maakt zijn hoorbaar. In 2evee_ negentjg Dro-
close-up lijkt hel of een traan die ge veer negen ug pro
van zijn wang rolt een zeer lange cent). Het veelvuldig
weg aflegt. Dit gevoel voor details Ioptreden van dit on-
zien en beleven we in de gesprekken gemak is vooral een
welvaartsverschijnsel
Hoofdpijn wordt voor-
Bastiadns is de al in de hand gewerkt
toestand van de patiënt thans zeer idoor een gejaagd en
verbeterd. „Het Is na enkele behan- j i
delingen dat de patiënt *r als het gespannen leven, veel
ware tien jaar jonger uitzeg.De pa- [autorijden, overmatig
tiënt zelf is als het ware herhoren: koffie en alcohol drin-
„Nu kan ik weer praten met m'n
kinderen en gewoon leven, ik zat op
slot en dat ben ik niet meer".
Desgevraagd merkte de Leidse
hoogleraar op dat in ons land rond
die
kampgevangene
Bastiaans.
Volgens prof.
lelden tot té grote voorzichtigheid. worden gebracht.
3.000 mensen lijden aan dii KZ-syn
droom in meer of mindere mate. In
1968 behandelde hij zes ex-verzetslie
den. die allen gunstig gereaeeerd
hebben. Momenteel wordt besproken
of de film in openbare vertoning zal
ken en zeer regelma
tig naar de televisie
I kijken.
Kramer, lector
in de klinische neurolo
gie te Leiden, zei dii
naar aanleiding van een
cursus over ..hoofdpijn
In praktijk en kliniek"
Vaathoofdpijn ontstaat
door een buitensporige
uitzetting van de bloed
vaten in het hoofd. De
pijngevoelige zenuwuit
einden binnen de sche
del worden hierdoor ge
bikkeld. De hersenen
zelf zijn niet pijngevoe-
lig.
Vaathoofdpijn is geen
ziekte. maar een
symptoom van een sto
ring in de functie van
het organisme. Er hoeft
geen organische oorzaak
aanwezig te zijn.
Aspirine
Huisartsen komen vrij
•pgelmatie in aanraking
net hei verschijnsel
hoofdpijn Een op de tien
Nederlanders raadpleeg'
>oit zijn arls ervoor
)ver het algemeen is ei
weinig aan te doen
Hoofdpijn kan nog het
beste worden bestreden
met behulp van vaatver-
profrenner Wim Du
bois heeft zondag in het Belgische Avel-
i gem een wegwedstrijd over 185 kilometer
I gewonnen. Dubois, die een tijd van i uur
43 minuten maakte, versloeg ln de
eindsprint de Belgen Jullen Stevens en
Herman Vrljders. Frans Brands werd vier-
I de.
aauwende middelen of in
geval van grote nervosi-
eit met kalmerende mid- Al /~A
ielen Een eerste voor- AgnQmffPn 111 (rcl/rl
waarde is echter een re- I11 vja/ja
zelmatiger levenswijze.'
Hel ia gebleken dat
noofdpijn meer voorkomt'
bij volwassenen dan bijl
hinderen en bejaarden]
vn meer bii vrouwen dan
bij mannen.
Dr. Kramer waarschuw- j
■ie legen het innemen
TEL AVIV Gisteren, op de dag
van het 9\ -jarig bestaan van de staat
Israël, zijn in het door Israël bezette
gebied van Gaza en Jeruzalem mins
tens 35 menspn gewond geraakt bij"
aanslagen.
In Gaza Hepen twintig mensen let-
grote hoeveelheden! se! op -oen een handgranaat midden
ispirine. Dit middel be-in een r-enigic werd geworpen. In
Ivingl wel de pijn. maar! Jeruzalem raakten vijftien mensen
vaatverwilding blijft bij ontploffingen gewond. Alle slacht
offers waren volgens Israël Arabie
ren.
Bij "e i -raëlisohe luchtaanval op
een Arah'sche guerrilla-basis in Jor
danië zijn volgens de Jordaniëjs
woensd ig ze urgers om het leven 1
gekomen.
Aan het Suezkanaa! is gisteren
met tussenpozen met artillerie ge-
schoten, 'sraëi bestrijdt de Egypti-
jp gezondheid zonder er sche bewering dat er zware verliezen
iets voor terug te doen.1 zijn geleden.
■estaan -Een langdurig,
et-ruik van aspirine kan
elf.- de stofwisseling op
'er. duui verstoren. Dit
var weer anrtpre klach-
- iipp *reneen.
Dr Kramp' vindl dal
•c mensen vaak ver
wend zijn Sommigen
••enkei recht te hebben.
Lang haar blijft een gracieuze exclusiviteit, tenminste bij de dames,
die volgens velen te weinig hun bekoorlijkheden in hun haardracht
accentueren. Daarom werd in Parijs een wedstrijd op touw gezet voor
het langste haar err er kwam geen man aan te pas Na een zorgvuldige
selectie kwamen als overwinnaressen uit de jurybus op de foto van
links naar rechts: Emanuelle Aris. tweede prijs met 1,57 m lang haar*
Marie-Odile Lefebure, eerste prijs, 1,86 m en de Vietnamese mejuffrar-i
Fournier, brons1J50 m.