anders dan J^pp andere caballero
Minos-beach: paradepaardje
ontwakend Kreta
van
Zy
EILANDEN LONKEN NAAR
MASSA-TOERISME
Verpersoonlijking van
—harde zakeli
Bla<l
l25 stuks 1.75
De
mens is
als
een
nummer
Vier doden
bij botsing
DINSDAG 13 MEI 1969
Toneelspeler en TV-acteur Huib Rooymans
(Van onze verslaggever Dick Ringlever)
KRETA Elias Sotirchos, grijzend, goede vijftiger, welgedane
zakenman, zegt, met een glas campari-soda in de hand: „wat u
hier ziet, is het mooiste plekje in de wereld". Zijn Minosbeach
aan de meest oostelijke baai van Kreta, een paar kilometer van
het vissersdorpje Nikolaos, noemt hij uniek. Een vakantieparadijs,
vlak aan de donkerblauw kabbelende Mediterrane; witte bunga
lows in een subtropische plantentuin en een hete zon. die dit
zuidelijkste eiland van Europa in de zomermaanden stooft.
Voor rle Grieken zélf is Menos--
beach een begrip. Zij moeten inej
afgunst kijken naar de toerist, die
hier, in een paradijselijke omgeving,
zijn vakantie kan komen doorbren
gen.
Toch is het bungalowpark, dat hier
nu al een paar jaar staat te schitte
ren in de zon. niet alléén weggelegd
voor de miljonair. De luxe van een
riante vakantiewoning, met een ter
ras aan zee en alle moderne comfort,
rijgt de toerist van Elias Sotirchos
-oor 80 gulden per dag, inclusief alle
laaltijden. En dan voor twee perso
nen. Inclusief ook het gebruik van
tennis- en minigolf-baan en vol
gend jaar -r- van het zwembad.
Minos-beach met zijn 115 bunga
lows, die in het hoogseizoen alle zijn
bewoond, is er het bewijs van, dat de
Grieken nu hard bezig zijn ook hun
eilanden voor de toerist open te stel
len. Zelfs Kreta, waarvan tot voor
kort eigenlijk alleen de naam bekend
was.
Een eiland, waarvan de grootste
lengte een kleine 280 km bedraagt en
dat op z'n breedst 80 km meet. Woest
en nog nauwelijks ontdekt door het
toerisme.
Wie van die beschaving een nog
rijker beeld wil hebben, mag zeker
het museum in Heraklion niet over
slaan. Daar vindt men zelfs voorwer
pen uit 6000 voor Christus. Gouden
en stenen sieraden en gebruiksvoor
werpen (onder meer het eerste
scheermesje ter wereld!), die de mo
derne mens anno 1969 versteld doen
staan.
Projecten
ouder
Aan dat laatste gaat men in Hera-
lion nu wat doen. En daar is, vindt
de VVV- directeur daar, ook alle re
den voor. want Kreta is zeker
voor de liefhebbers van oudheid
nog belangwekkender dan het vaste
land van Griekenland. Men vindt er
overblijfselen van de oudste geschie
denis van Griekenland, restanten
van de zgn. Minoïsche cultuur, die
i .tele
e)
van de
1 i
DOSf
KRV a
al-
RCL
al fr-i
afkomstig is van Klein-Azië en da-
a2 1 iccrt van 2000 jaar voor Christus.
3 2—1
Rijnsl Weliswaar is daar niet meer zoveel
ARC a van te zien. maar wat is blootgelegd
al- (de Britse archeoloog Sir Arthur
Evans heeft zich er aan het begin
bl o.van deze eeuw intensief mee bezig
I3f Al gehouden) is voor liefhebbers het be-
AR< zoeken meer dan waard.
bl- En daar valt natuurlijk in de eer-
Wou plaats het wereldberoemde
en b2- Knossos onder, het bijna 3500 jaar
-ARC boude paleis van Koning Minos, een
bl handvol kilometers ten zuiden van
b Heraklion. Niet dat men dat paleis,
b2 4— dat 800 tot 1800 vertrekken en vijf
3 jetages moet hebben geteld, daar nog
-2- B terugvindt. maar wel ziet men er nog
l T FC been deel van de ruïnes- Voor zover
hl—-U\ -at mogelijk was zijn ze gerestau-
"k vreerd en dat zal de kenner wellicht
atwijK |2teieurstellen. want het is wèl op een
ifficiënte manier, maar zeker niet op
laie wijze gebeurd.
Met forse hand heeft men gewerkt
et gewapend beton, dat op plaat-
in. waar vroeger cederhout was aan-
ibracht is geschilderd in rood en
uin.
Veel kitsch in Knossos, maar net
cl 6— liet genoeg om de toerist ervan te
cl 11 weerhouden er een bezoek te bren-
10; _C^en en onder de indruk te raken van
»t hoge beschavingspeil van zover
rug in de geschiedenis. Zelfs een
leplaveide weg. 800 meter land (de
lerste in Europa) ontbreekt niet.
UDO
cl 3—
L cl 1-
0—7, Vfl
ipw. B. Cl'
c2—Roun
c2 1-
C13: KB
RCL cS
isb. B. c2 :<4 -
Katwijk k k V
UVS -
c4—ASC
VNL
•egstgeest
Juick B.
cl—Haz.
Oudheid: Kreta biedt het de toerist
ouder dan Hellas elders. In totaal
zijn er nu tien Minoïsche ruines
blootgelegd, waarvan sommige de res
tanten van een heel dorp laten zien.
En volgens archeologen moet er nog
veel meer zijn. Het opgraven daar
van gebeurt echter langzaam omdat
het een kostbare zaak is. Om die
reden ook laat men al het andere,
de Romeinse plaatsen en vermoede
jongere Griekse ruïnes, voorlopig lig
gen: het oudste, de Minoïsche cul
tuur, heeft voorrang.
Daarmee wil Kreta zijn toeristen
trekken. En in de hoofdstad AHe-
raklion heeft men goede hoop, dat
men daarin zal slagen. Op het ogen
blik is men nog maar in een beginsta
dium. De wegen zijn niet best,
„maar" zegt de enthousiast geba
rende VVV- directeur, „we gaan het
op Amerikaanse manier aanpakken.
Over vijf jaar zullen we er 15 nieuwe
toeristische projecten bij hebben
naast de 100 hotels (5000 bedden) van
nu. En volgend jaar al is het vlieg
veld van Heraklion zo verbeterd, dat
er ook jets kunnen landen en grote
charters kunnen worden ontvangen."
Nu nog komen de toeristen per
boot (540 cruises per jaar) en per
lijnvliegtuig uit Athene, maar in He
raklion verwacht men over een paar
jaar al set massa-toerisme te kunnen
verwelkomen.
Goedkoop
Pluspunten van Kreta? De VVV-
directeur somt op: „een prettig kli
maat (maar 50 regendagen per jaar
en een milde winter, die men zwem
mend cn boven in de bergen
skiënd kan doorbrengen), veel toeris
tische trekpleisters, o.m. de 10.000
windmolens op het Lassithi- plateau
en de 1500 grotten (in één ervan
in de Diktibergcn werd volgens de
Griekse mythologie Zcus geboren),
het grillige landschap, dat in de lente
groen is, maar 's zomers ruw en on
herbergzaam. de glasheldere Mediter-
rané én de lage prijzen (een glas
ouzo voor 12 cent).
Alleen: wie 's zomers Kreta wil
doen, zal zijn zonnehoed moeten mee
nemen, want het kan in die periode
onbarmhartig heet zijn. Een hitte, die
men alleen aan de kust kan ontlo
pen.
Minos-beach: witte luxe bunga
lows aan een blauiv kabbelende
Mediterranée.
Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen
- *L
Tijdens een zeetochtje bijvoorbeeld
van het dorpje Aluda (Nikolaos) naar
hel eilandje Spinalonga.
Een heel speciale ervaring omdat
het geheel onbewoond is. Vroeger
was er een leprozenkolonie geves
tigd, mkar sedert deze tien jaar terug
werd verplaatst naar Athene, is het
enige dorp op het eiland verlaten.
Slechts de lege huizen staan er nog
én het Venetiaanse fort uit vroeger
eeuwen, temidden van de in het wild
bloeiende bloemen.
Of het in deze vervallen staat zal
blijven, is echter een vraag. Amerika
nen hebben er al het oog op laten
vallen en willen het huren om er een
mondain vakantieoord van te maken.
Ook Kreta raakt langzaam in
de internationale belangstlling
en zal aan het toerisme moeten
geloven. Na een slaap van vele
eeuwen wordt het gewekt. Het
is opnieuw ontdekt.
De grote trekker van Kreta: de
ruïne van het 3500 jaar oude
paleis Knossos, dat vroegerSOO
tot 1300 kamers en vijf etages
moet hebben geteld.
"EW YORK De steen woes
tenij van Manhattan valt als
het ware over je heen. Je voelt
je geestelijk verpletterd door de
architecten, die niet hun creati
viteit uitleefden in de structuren
die ontstonden, maar slaafs de
verlangens van hun broodheren
volgden.
De laatsten hadden maar één be
lang. Gezien de fabelachtig hoge prij
zen van de grond moest er. in de
richting van het vrije uitspansel,
goedkoop en efficiënt worden ge
bouwd.
Zo ontstonden de verbijsterende
wolkenkrabbers, lelijk, somber vaak.
maar praktisch. Boeiend ook. omdat
New York er een skyline door heeft
gekregen, die miljarden op de wereld
onmiddellijk herkennen als een gege
ven waarmee ze van jongsaf ver
trouwd zijn geweest.
De metropool, die ook nog de ge
meenten Brooklyn (Breukelen!),
Bronx, Queens en Staten Island (nog
een overblijfsel van die eerste, pio
nierende Hollanders) beslaat, die
ruim acht miljoen inwoners telt, die
vele voorsteden en de dichte woon
kernen op de andere oever van de
Hudson niet meegerekend, is de ver
persoonlijking van de harde Ameri
kaanse zakelijkheid.
Dat komt niet doordat Wall Street,
genoemd naar een muur van het
vroegere Fort Amsterdam, als graad
meter geldt van de wereldeconomie,
of doordat elke wereldfirma ten
minste een bijkantoor in New York
heeft.
Het zijn de mensen, die het hem
doen, die individualistische, op zich
zelf ingestelde, dollarfanate lieden,
over wie je na kennismaking steeds
in raadselen verkeert. Je kan de New
Yorker helemaal niet plaatsen. Je
ziet zijn milieu niet, zijn achtergrond,
zijn leefgewoonten, zijn woonomstan-
IMPRESSIES VIT
YEW YORK (I)
digheden, kortom: zijn privéleven
blijft voor je verborgen.
Hoe hard Amerikaans de grootste
stad van de wereld ook is, de Ameri
kaan, van wie elke Europeaan een
bijna indentiek beeld bezit, woont er
niet. Je krijgt met een mengelmoes
van nationaliteiten te doen. met
cosmopolitische trekken, die zich in
alle maatschappelijke geledingen
openbaren.
TAAL
De kelner kan een Griek zijn of
een Italiaan, de liftboy een Armeniër,
de schoenpoetser een mislukte immi
grant uit Puerto Rico, de winkelier
een Hongaar,'de bakker een weldoor
voede Duitser.
De taal van het land wordt er dik-
MONNIKENDAM Op de
rijksweg E 10 in de gemeente
Katwoude tussen Monniken
dam en Edam zijn gisteravond
twee personenauto's met grote
snelheid op elkaar gebotst. Alle
vier de inzittenden kwamen om
het leven. Eén der slachtoffers
overleed in het ziekenhuis.
De oorzaak van het ongeval, dat
gebeurde bij <le Riet-brug. is niet be
kend. De beide auto's werden geheel
vernield.
NEDERHORST DEN BERG
Zonder voorrang te verlenen aan de
16-jarige bromfietser J. T. uit Neder-
horst den Berg sloeg de bestuurder
van een bestelauto naar rechts af. Er
ontstond een aanrijding, waarbij de
bromfietser kwam te overlijden.
SITTARD De 57-jarige brom
fietser H. Felder uit Urmond ver
leende gisteravond op het kruispunt
ln de Urmortderbaan onder de ge
meente Sittard geen voorrang aan
een vrachtauto. Hij overleed tijdens
het vervoer naar het ziekenhuis aan
de gevolgen van de aanrijding.
MEPPEL Het vijfjarig zoontje
van de familie K L. Spijkerman uit
Meppel is gistermiddag tegen zes uur
spelenderwijs in de Drentse Hoofd
vaart gekomen en verdronken.
ASSEN Maandagmiddag
omstreeks drie uur reed een perso
nenauto onverwachts de linker weg
helft op van de provinciale weg As-
sen-Hoogeveen bij Spier. Een fronta
le botsing met een tankauto was het
gevolg. De bestuurder van de perso
nenauto. de heer J. Kikkert uit Elim,
was op slag dood.
DEN HAAG Op de Larserweg.
een stuk dijkvak van de zuidelijke
IJsselmeerpolder. is gisteren de
29-jarige Duitser Jürgen Jeckel om
het leven gekomen. Hij raakte met
zijn auto van de rijbaan, waarbij de
auto enige malen over de kop sloeg
en de bestuurder uit de wagen werd
geslingerd.
MINI-SPIJKERBROEK
De beroemde spij- f§
kerbroek is nog al- M
tijd heel populair j
bij dé jeugd. Het is
jammer, als er ga
ten in je pantalon j
komen, want juist
zo'n oude broek die
al lekker gekrom
pen is, is naar je
figuur gaan staan.
Jongelui knipten
daarom de pijpen
KOUDESCHOK VOOR VOEDSEL af en rafelden er
nog een flinke fran-
Voedingsdeskundigen „koudeschok" van vijftig je aan.
voorspellen dat binnen graden Celsius negentig De fabrikant is
twintig jaar minstens procent van het daarin ze hierin gevolgd,
tachtig procent van alle aanwezige water onttrok- met een afgeknipte
levensmiddelen in een to- ken. versie van de nauw-
taal andere vorm dan he- sluitende spijker
den aan de markt zal ko- Het geWjcht en het vo_ broek met taps
men. We zijn nauwelijks iume van de ievensmidde- toelopende pUpen.
goed gewend aan de diep- ien> die aidUs behandeld Britse en Amerikaanse
gevroren levensmiddelen, zjjn) bedraagt niet meer jongelui zien er geen been
alweer ach- dan rond tien procent van 'n- 0°^ hij ons belooft het rgCGDt
dat in de normale een rage te worden. De
toestand. Kwaliteitsverlies broek is van polyester met
maar dat
terhaald.
Klein
Het voedsel zal O0. ---- - ---- -
conserveerd worden döor ,reedt b« dit >>roces n'et katoen in een Permanent mers. 300 er kalfsgehakt, 40
middel van het onttrek- op: de aldus behandelde press no iron kwaliteit gram boter. 1 tablet
ken bij lage temperatuur levensmiddelen verliezen voor 18.50 bij sport-
- nnrn Kun tirarlronn^ L'nmnppr/alfpn
RECEPT:
vleesbouillon, Vt liter wa-
ipRpHi
mine-gehalte, noch wordt Voor kinderen nog dit paneermeel, geraspte
de smaak ongunstig praktisch nieuwtje, dat kaas. Schil de komkom-
beïnvloed. Ook keert na ook al de knieën betreft: mers, snijd ze in schijven
behandeling in de keuken pantalons met gevulcani- van ongeveer 5 cm. Ver-
in ieder geval door toe- seerde knieversloviging. wijder het zaad en kook
voeging van water het die het stuk vallen tegen- ze in water met wat
bekende en vertrouwde gaan, voor 12 jaar 14.50, zout gedurende 10 minu-
aanzien van het voedsel 14-17 jaar 16.50. Van ten. Laat ze uitlekken,
geheel terug. Levi's. Maak het gehakt aan met
de kruiden. Vul de kom
kommers met gehakt.
Smelt de boter in een
ovenvaste schotel. Voeg
de Vt liter bouillon toe en
rangschik de komkom
mers erin. Bestrooi ze
met paneermeel en ge
raspte kaas. Laat het ge
heel onder af en toe be
druipen in een matig war
me oven in plm. 30 min.
bruin worden. De jus
eventueel afmaken met sa
go. Strooi even voor het
opdoen gehakte peterselie
over deze gevulde kom
kommerschijven.
van praktisch alle water nc!ch hun werkzaam vita- kampeerzaken.
dat zich erin bevindt Bij v"""
deze methode worden aan
levensmiddelen in een va
cuüm door middel van een
Nieuwe
hapjes
Eén hoeraatje voor de
man die ook eens aan ka
merbewoners dacht bij
het op de markt brengen
van levensmiddelen. We
ontdekten, dat er verpakte
sneetjes kaas in de handel
zijn, per sneetje In strip
die als een harmonika
wordt opgevouwen. In
twee smaken in de han
del. namelijk Chester en
gruyère voor 1.45 per
doosje.
Ook heel handig tijdens
een picknick of een week
end buiten. De kaas
droogt niet uit en blijft
zelfs schoon aan 't strand.
De naam: Ziz.
IJSJE EXTRA
koelkast die deze bezwaren onder-
Wie pas een
heeft, gaat meteen aan de
Snelklaar op kamer of slag om ijs te maken,
camping is ook het ge- want dat kan zonder koel- worden opgeklopt cn be
recht Miracoli, macaroni kast heel moeilijk. Ging vat ook al slagroom,
met kaassaus. Een zakje het u ook zo als mij? Het
macaroni, die nog gekookt viel tegen. Het ijs was te aardbeien. banaan
dient te worden, een kant- hard. het bleek toch nog mokka, 0,85 per pakje
en-klaar kaassausje .in een aardig karwei, vooral van Vt liter,
blik. eeri envelopje met omdat het ijspoeder twee
kruiden in een twee- maal opgeklopt moest
'persoonsverpakking ga- worden voor het smeuiig neerde combinatie eens
randeren een romige werd. Meestal moest er van heet en koud: Gevul-
schotel. die voedzaam en ook nog slagroom aan te de flensjes. Bak flinter-
apart is. U zoekt de nieu- pas komen om roomijs te dunne flensjes, vul ze met
Wie voor het strand of
picknick op zoek is naar
een windscherm moet we-
we hapjes in delicatessen-
winkels of gespecialiseer
de afdelingen van waren
huizen.
maken, laat maar, we kó
pen het wel.
Nu is sinds half mei ker en/of vruchtjes en
Alsa ijsmix in de handel meteen opdienen!
vangt. Deze ijsmix be- ten dat er zo>n handige
hoeft maar eenmaal te windvang van zes meter
lengte in de handel is met
een klein luifeltje voor
v.er «maken: vanille. f42 50 van Edego.Sports
e.n Haarlem.
Het kunststof-servies
goed van Mepal wordt
nu gebracht in Carna-
bv-kleurtjes zoals appel
groen, oranje en paars,
evenals de koelkastdozen.
In sportzaken of kampeer-
afdelingen van warenhui
zen in diverse prijzen.
Probeer deze geraffi-
bijvoorbeeld bananenijs,
garneren met poedersui-
wijls gebrekkig gesproken. In Texas,
in het Midden-Westen of in Califor-
nië valt een buitenlands accent on
middellijk op, maar in New York is
dat zo gewoon dat niemand zich
erom bekommert.
Waar men zich evenmin om be
kommert, is het individu. Ieder leeft
voor zichzelf, elke man of vrouw
heeft genoeg aan eigen zaken en zor
gen. In de stad waar haast elke bou
levard en straat met een nummer
wordt aangeduid, is ook elk mens een
nummer. Dat volstrekt onpersoon
lijke wordt eveneens gevonden op
het vlak van de communicatie en de
intermenselijke verhoudingen.
De getallen en de superlatieven
waarmee wordt gewerkt, lijken aan
vankelijk indrukwekkend, doch krij
gen weldra het karakter van patholo
gische symptomen.
Elke brug, die Manhattan met
Brooklyn en Queens verbindt, heeft
„tenminste 25 miljoen dollar" gekost.
In Macy's ,,'s werelds grootste wa
renhuis", wordt dagelijks „voor meer
dan een miljoen dollar" omgezet.
Iedereen weet natuurlijk ook te
vertellen dat het Empire State Buil
ding met zijn 102 verdiepingen, deze
„kathedraal van alle luchten". 448
meter hoog is, dat de Radio Music
Hall in het Rockefeller Centre 6200
zitplaatsen telt en dat „Miss Liber
ty", die met haar vrijheidsvlam aan
de ingang van de baai staat, qua
postuur een Enakskind is (46 meter
lang), te meer doordat ze nog eens op
een sokkel van dezelfde hoogte is ge
zet.
Het hotel waarin je verblijft, de
New Yorker, telt 2500 kamers en 42
verdiepingen. Je woont op de 25ste
etage, die je direct met een snellift
kan bereiken, of met een boemellift,
maar dan moet je op de 20ste verdie
ping overstappen.
Het is een van zakelijkheid zoe
mend bedrijf, waar honderden
mensen werken, die elk etmaal in
drie ploegen opkomen. De kamersleu
tels, die daar vele malen per dag op
een reusachtige balie op een hoop
worden gegooid, zouden zelfs de
rustigste werker nog tot wanhoop
brengen.
CHAUFFEUR
Eenzelfde wanhoop moet de chauf
feurs nabij zijn, die verplicht zijn
met hun wagen in of door New York
te rijden. De straten, de wegen, zijn
inderdaad op gemotoriseerd verkeer
ingesteld, maar de verstoppingen
overdag zijn zo talrijk, dat je veel
beter kunt gaan lopen, of buiten
de spitsuren dan de ondergrondse
kunt nemen.
Al 's morgens vroeg klinken over
de radiostations verkeersmededelin-
gen. Wat bij ons de Rijkspolitie of de
Wegenwacht doet, maar dan voor het
hele land, wordt in de Verenigde Sta
ten voor een enkele stad gedaan.
Eén wagen met een lekke band
aan de kant, één aanrijding met
alleen maar blikschade, kan voor
andere weggebruikers lang en
kostbaar oponthoud betekenen.
Vrijdag a.s. blaast Breda hoog
van de toren en dat mag wel, want
dan is de restauratie van de vijf
honderd jaar oude toren van de
Grote Kerk voltooid. De feeste
lijkheden zullen dan niet van de
lucht zijn en temidden van alle
vreugde zal daar de kerk staan,
hersteld in zijn oude glorie, als
een geloofsmonument van zeker
heid in deze onevenwichtige eeuw.
