RADIO Commentaar Couperus' „Kleine zielen" als televisiefeuilleton AMADEUS Nare film I Wijzigingen in de nieuwsbulletins Perikelen VANAVOND TE ZIEN VANAVOND TE HOREN miJnHRRDT'5 door John Knittel CAROLINA YES DONDERDAG 8MEM969 NCRV legt half miljoen neer Samenspel van grote acteurs De film ,J)er junge Törless" naar i de roman van Robert Musil, die de VPRO gisteravond uitzond, is ons j slecht bevallen. Zeker is de psycho logische karakteruitpluizing goed tot zijn recht gekomen en appelleert het voorval op de militaire jongens- I kostschool gesitueerd in de tijd van kaars- en gaslicht aan vor men van machtsmisbruik die in een veel later Duitsland aanklagende ge schiedenis maakte, maar de tendens I wees niet werkelijk in de richting van een aanklacht. Uit de gestapomethoden die eerst enkele, later een massa medeleerlin gen toepassen op een joodse jongen, i komt alleen de over-intelligentie j van de koele, 15-jarige toeschouwer, die hiermee de maatschappij kan- sen deskundig wil berekenen, als fraaie vondst tevoorschijn. Zijn begaafdheid verontschuldigt zijn zwijgende en daadloze mede plichtigheid: hij is onaantastbaar, maar de mishandelde joodse jongen is hersenloos en gespeend van alle intelligentie, er wordt hem ook geen recht gedaan als de zaak uitkomt. De kijker werd hierbij onderge- I dompeld in een misdadige sfeer van het Duitse concentratiekamp, zon der dat dit afgrijselijke onrecht be paald werd afgewezen, want de be gaafde leerling ontsprong heel mooi en in feite bewonderd de dans. Daarom vonden wij „Der junge Törless" een nare film, ook bij de spelkwaliteiten van de jonge ac teur Matthieu Carrière. De VARA bood, na de regelmatige publikaties van het NIPO, weinig verrassing bij de wat opgelegde be handeling van de jongste politieke voorkeur cijfers. Wel opmerkelijk en tendentieus ivas de vraagstelling aan politieke voormannen van zeven par tijen. KVP en PvdA lopen beide te rug in aanhang. Aan de KVP-ver- tegenwoordiger werd gevraagd: „Waaraan ontleent u nu nog het recht op het blijven voortbestaan van uw partij?" Terwijl namens de PvdA de heer Van Tijn gelegenheid kreeg om te zeggen dat zijn partij „een levendige groep randleden heeft, hetgeen een bewijs is van de mondigheid van de kiezers*'. (Van onze radio- cn tv-redactie) HILVERSUM Als op maandag 12 mei a.s. het zomerprogramma voor de omroep wordt ingevoerd, zul len enkele wijzigingen worden toege past in de tijden voor de nieuwsbulle tins op de radio. De lengte van de bulletins van 18 uur via Hilversum II en van 1830 uur op Hilversum I wordt inge krompen van 15 tot 10 minuten, met een uitloopmagelijkheid tot 12 minu ten. Hoofdpunten uit het nieuws en weersverwachting worden niet her haald, alleen daardoor wordt de uit zending korter. De nieuwsuitzendingen om 8 uur (Van onze radio- en tv-redactie) HILVERSUM „In 1966, al lang voordat Nederland kennis maakte met de Britse Forsyte Saga, ben ik begonnen met dit reuzenwerk op touw te zetten: een tiendelig feuilleton in afle veringen van 70 minuten, naar de Haagse familieroman van Louis Couperus „De boeken der kleine zielen", vertelt David Koning, als wij een fragment uit het tweede deel hebben gezien. „Er is dus geen sprake van enige nadoenerij. Ik wilde gewoon een echt-Nederlands verhaal op de tv brengen". Het wordt ook bijzonder vervelend, om elk streven van een Nederlandse omroep telkens het etiket van die Forsyte Saga op te plakken. Laten we daar eens en vooral mee afreke nen. David Koning heeft enkele jaren lang lopen dubben over de mogelijk heid, zulk een groot werk aan te pakken. Het grootste overigens, dat een Nederlandse omroep ooit heeft opgezet. Want... wat is er voor nodig, om zo'n plan te kunnen verwerkelijken? In de eerste plaats iemand die de werken van Couperus kent en lief heeft en voldoende literaire capacitei ten bezit om het lijvige script te ma ken. Dan: maar liefst 80 acteurs voor de rolbezetting, de bijrolletjes van koetsiers, personeelsleden e.a. daarge laten (maar daarvoor moeten ook ac teurs beschikbaar zijn!), voorts zo'n 100 figuranten, dan 8 maanden kun nen beschikken over een studio voor de opnamen, het maken van in totaal een paar uren film met buitenopna men, het huren van zeker twee bui tenhuizen voor het grote interieur werk... enz. enz. Om dat allemaal te kunnen beta len moest de NCRV een half miljoen op tafel leggen en om dat allemaal te kunnen realiseren moest David Ko ning met een staf medewerkers en 's zondagsochtends over beide radio- j zenders worden eveneens van 15 op 10 minuten teruggebracht, maar die I van 13 uur op zendag worden uitge- i breid van 7 tot 10 minuten. Hoofd punten van het nieuws alsmede de weersverwachting gaan om 13 uur in j 2 minuten uit op Hilversum III. De Radionieuwsdienst zal ook re dactie en presentatie gaan verzorgen van rubrieken „Mededelingen": om 11.55 op Hilversum I, om 17.55 uur op Hilversum II en om 10.40 weer (zendervast) op Hilversum I. In deze rubrieken alle mededelingen over ijstoestanden, afwijkingen van de waterstanden, stormwaarschuwin- gen voor de scheepvaart, berichten voor dienstplichtigen, over luister en kijkgelden enz. worden opgeno men. Deze zijn dan niet meer te ho ren in de nieywsbulletins. Van 12 mei af zullen de mededelin gen voor land- en tuinbouw om 12.26 uur alleen nog via Hilversum I zijn te horen. kele jaren de produktie voorberei den. Iets bijzonders Daarom is zo'n produktie ook iets heel bijzonders voor een omroep-in- z'n- eentje. Was het niet voordeliger geweest, er een co-produktie van te maken? „Zeker", zegt David Koning, „maar we wilden het liever alleen doen. De NCRV bestaat 45 jaar en we beschou wen het als een "an de twee jubi- leumprodukties. Ik geef toe. het was een heel waagstuk, maar we hebben als het ware proef gestoomd met Van Lenneps „Ritmeester Buat", om te kijken of we inderdaad de oude sfeer konden treffen op het scherm. En het kon." Natuurlijk lijkt de dramatisering van „De kleine zielen" in geen enkel opzicht op „Ritmeester Buat": dat was een fragmentarisch historisch vervolgspel, dit is een Haagse familie geschiedenis uit de laatste jaren van de vorige eeuw en het speelt zich vrijwel geheel af ip de besloten sa lonsfeer van de hogere kringen. Couperus heeft dit milieu in zijn tijd zo beeldend en voortreffelijk be schreven. zijn karakters zo fijn uitge plozen, dat de figuren op zichzelf voor een kundig acteur/actrice door voeld tot leven zijn te brengen. Bewerking Voor de bewerking van het vierde lige boek heeft David Koning de schrijfster l'vonne Keuls (bekend door haar hoorspelen en haar toneel stukken waar vooral amateurgezcl- schappen succes mee hebben) bereid gevonden. Zij heeft er een jaar hard aan gewerkt: u hoort daarvan nog nader. Hofewel Couperus vooral sterk was in zijn minutieuze milieu- en persoon tekeningen, heeft hij in „De boeken der kleine zielen" zeer veel dialoog gebruikt en daardoor konden de ge sprekken vrijwel geheel worden ge handhaafd. „Alleen wanneer de schrijftaal niet spreekbaar was. heb ik iets gewij zigd", vertelt Yvonne Keuls ons, „maar laat dat hoogstens tien pro cent van het geheel zijn, dan is het veel. Ik heb er niets bij verzonnen." En dat is opvallend: toen wij het reeds opgenomen fragment bekeken, herinnerden we ons verscheidene tekstgedeelten woordelijk. „De acteurs waren hiermee ook heel blij-", vulj,. David Koning aan, „het frappeerdemij, dat zij bijna al lemaal de roman heel goed kenden. Ze voelen de sfeer buitengewoon fijn Een hele commissie is benoemd voor het geven van literaire en histo rische adviezen. Daarin zitten Hella Haasse, Wim Braasem. Albert Vogel, Stefan Felsenthal en David Koning. Elke aflevering die Yvonne Keuls in leverde, werd met haar samen nog eer.s bestudeerd. „Maar er zijn heel weinig aanmer kingen geweest, wél fijne adviezen", zegt ze tevreden. Heel moeilijk is het geweest, de schare acteurs van klasse bijeen te krijgen. Eerst was het al moeilijk, te verzinnen wie bij welke rol het beste paste. Direct stond al vast, dat men Ellen Vogel wilde uitnodigen voor de centrale rol van Constance, de vrouw die met een bekritiseerd „verleden" (zij is in Indië gescheiden van haar veel oudere echtgenoot nadat zij in schandaal was geraakt met een jonge baron die zij daarna huwde) terug keert in de schoot van de delicate, veeltallige familie. Voor haar slappe, nog altijd op het charmeurspad wankelende echt genoot werd Jack Gimberg weer eens uit Hollywood gehaald, en toen zat men met de handen in 't haar voor de figuur van hun zoon Addy, de derde hoofdrolspeler. Deze Addy. vroegrijpe, trouwharti ge bemiddelaar tussen ouders en eigenlijk tussen alle (over het geheel nogal sterk gefrustreerde) familiele den, is aan het begin van het verhaal 13 en aan het slot 26 jaar. Wie zou deze rol kunnen spelen? De keus viel op de 21-jarige Lex van Delden, die op het ogenblik optreedt in het ca baret van Ramses Shaffy. Voor de onrustige Dorine vond men Lia Dorana. voor de nerveuze Paul Eric Schneider, voor de rustige oudste zuster Bertha Ank van der Moer en voor haar echtgenoot de mi nister Gijsbert Tersteeg. Maar we zullen ook Albert van Dalsum, Josephine van Gasteren. Sa ra Heyblom, Caro van Eyck, Johan Schmitz en vele andere bekenden zien. Voor de toneelregie tekent Johan de Meester, voor de cameraregie Bob Löwenstein. Cinecentrum heeft in ochtendstil Den Haag met vermijding van verkeersborden en geparkeerde auto's buitenopnamen gemaakt. Het buitengoed Vreedenhof in Loenen mocht dienen voor het in terieur van de Haagse ministerswo ning, er wordt nog gezocht naar een villa in Driebergen Zeist voor het huis waarin Addy ten slotte de tragi sche restanten van de familie om zich heen verzamelt Een rijdende stoomtrein kon in Ne derland niet van stal worden ge haald, maar de N.S. bemiddelde: in Duitsland werd er een uit het mu seum op de rails gebracht. Nu zit men nog met opnamen op een be sneeuwd kerkhof: „Dat zal wel ergens in Beieren of zo moeten worden ge daan. waar maar de eerste sneeuw zal vallen..." De NCRV (die na 1 oktober vaste uitzendavonden krijgt) zal de serie vrij snel achter elkaar op Ned. 1 vertonen. De data zijn: 10, 17 en 28 november, 6. 14 en 26 december en 3, 11,19 en 23 januari a.s. De opnamen zijn op 1 maart begon nen en duren tot 22 november. Spelscène uit het eerste deel van het tv-feuilleton dat de NCRV onder leiding van dramaturg David Koning maakt naar de vier ..Boeken der kleine zielen" van Louis Couperus. Constance (Ellen Vogel, links) is teruggekeerd uit Brussel en wordt geaccepteerd door haar oudste zuster Bertha, de ministersvrouw (Ank van der Moer). Toe schietelijk is ook de gefrustreerde reinheids-maniakdie jongste broer Paid (Eric Schneider) en ach, dan zullen de vele andere familieleden ook wel volgen De familie ontmoet hier elkaar in avondkleding tus sen de draperieën van de vorige eeeuw. Ned. 1 NCRV 7.07 uur sport. 7.28 uur Zang voor en met bejaarden. 8.20 uur actualiteiten. 8.45 uur monoloog met kinderzang „De zangles". 9.00 uur „Durf te leven": de sociale positie van de ouderen. 9.40 uflr eenakter „De drummers". Ned. 2 AVRO 7.30 uur aflevering De Monkees. 8.20 uur Weivaardigheden: het bedrijfsleven. 8.50 uur Peyton Place. 9.35 uur medische kroniek: rugafwijkingen hij kin deren. 10.10 uur (IKOR) discussie over oorlog en vrede, ru briek ,,'t Zal de kerk een zorg zijn". Hilversum I NCRV 8.00 uur amusementsmuziek. 8.20 uur Steravond, gevarieeerd programma. 9.50 uur Kees Rosenhart geeft een orgelconcert in Amsterdam. 10.45 uur Onvoorzien, actueel magazine. Hilversum II AVRO 7.50 uur (IKOR) Avondgebed. 8.15 uur Concertgebouworkest onder leiding van Edo de Waart, soliste Elly Ameling. In de pauze: Beeld van de stad Gent. 10.55 uur serieuze muziek. HOOFDPIJN POEDERS (Een wereld in wording) 178 Hij bleef een ogenblik staan, daarop sloop hij, als door Amadeus' blik verschrikt, weg en sloot de deur achter zich dicht. Er viel een diepe stilte over het huis. Amadeus sprak met een zachte stem tot zijn moeder: „Nu ben je hier en je bent toch niet meer hier. Was 't heel moeilijk? Heel pijnlijk? Lieveling! Nu zul je geen verdere zorgen meer kennen, nietwaar?" Hij boog zich over Tessli heen en staarde haar m het gezicht. Daarop raakte hij met zijn lippen haar koud voor hoofd aan en zijn hoofd viel toen naast het hare op het kussen neer. De eerwaarde heer Straub en het dienstpersoneel v.an het huis schrokken toen de verpleegster de deur opende. Ze zagen Amadeus op het bed liggen, met zijn armen om het lichaam van zijn moeder geslagen. Wat een onuitsprekelijk mysterie was dat! Oom Theo klopte Amadeus zachtjes op de schouder. „Kom, Amadeus, kom!" Amadeus opende de ogen. als na een diepe slaap, hij werkte zichzelf op, liep naar het venster en stak zijn hoofd naar buiten. „Wat een heerlijke dag heeft zij gekozen!" sprak hij, geen wolkje aan de hemel. En kijk eens, al de zwanen zijn op de muur bij het meer bij elkaar. Kijk eens! Wat vreemd!" Hij keerde zich om, liep naar de deur en sprak tot de verpleegster: „Wat moeten we nu doen?", „Bekommert u zich maar nergens om." antwoordde ze met iets moederlijks in haar stem, „ik zal wel voor alles zorgen." Hij liep nu het huis uit en de tuin in. De lucht leek zo vreemd licht en hij voelde zich daarin heel, heel eenzaam. Er was een korte godsdienstige plechtigheid in de sterfka mer. Het gehele dienstpersoneel was daarbij tegenwoordig, ook zelfs Katterli, die op een draagbaar van haar kamer op de bovenverdieping naar beneden was gedragen. Oom Theo wekte hen tot het gebed op en liet hen allen knielen. Hij had Amadeus eveneens verzocht om te komen, maar Ama deus had die uitnodiging met een afwijzend gebaar beant woord. Met een schier grimmige ernst bezwoer de man Gods de Almachtige zijn nederige smeekbeden het oor te verlenen, hij riep om Christus' tussenkomst ten behoeve van de vrouw, die juist overleden was. Hij smeekte Hem haar terwille van Zijn Zoon Zijn genade en eeuwige barmhartig heid te willen verlenen. Het snuiven en snikken van het dienstpersoneel scheen oom Theo nog te stimuleren en hij zette zich schrap tegen de krachten der duisternis, die gewis de ziel van een onboet vaardige moordenares opeisten. Louis kon zich niet bedwingen. Hij knielde snikkend tegen een stoel aan; behalve de smart over de dood zijner meeste res, werd hij ook nog verteerd door de onzekerheid aangaan de de toekomst, door de wereld en de verzoeking. Hij had het gevoel, alsof hijzelf direct betrokken was in de worste ling tegen satan, die plotseling tegenwoordig scheen te zijn' in de vorm van een grote, smaragden ring, die aan zijn overleden meesteres had toebehoord en die nu onder andere edelstenen in een klein glazen kommetje lag, dat in zijn onmiddellijke nabijheid op een tafel stond. Onder het vurig gebed begon hij te steunen, hij herhaalde de woorden van de predikant, als om een vreselijk conflict, van zich weg te jagen, dat plotseling zijn ziel in tweeën' spleet. Het groene smaragden oog van Satan wierp zijn verderfelijke glans af. Louis draaide zijn hoofd in alle rich-.' tingen en tuurde tussen de vingers van zijn handen voor zijn. gezicht om te zien, of de anderen in de kamer satans kristallisatie in de edelsteen van zijn dode meesteres ook hadden opgemerkt. Maar neen, die vrouwelijke personen; waren onschuldig. De duivel naderde haar in de gestalte van. kanten nachtjaponnen, zijden kousen en zulke dingen. En< monsieur le pasteur had gedurende het gebed zijn ogen dicht. Madame zou zeker deze fraaie edelsteen aan haar; vinger hebben gehouden, als zij er wat om gegeven had. Hoe 't ook zij, ze was nu dood en die steen had nu generlei betekenis meer voor haar. (Wordt vervo ig<0 TELEVISIE? immmb; VAN WOND cult. mag. 22.00 De nieuwste films gepres. door Jo Röpcke. 22.10 Nws. Hilversum I 402 m. NCRV 18.30 Nws en weerpr. 18.46 Act. 19.03 Speklrum: nws uit de prot. chr. org. 19.20 Muz. van Het Leger des Hells (gr). 19.35 Country en West. muz. 20.00 Stereo: Lichte ork. muz. cn koorz. (gr). 20.20 Stereo: Ster avond: gev. progr. 21.35 Lichte gramm.muziek. 21.50 Kerkorg. conc. 2220 Avondover. 22.30 Nws. 22.38 Parlementair overz. ".2.45 Onvoorzien: De sluitpost van de dag 23.55-24.00 Nieuws. Hilversum II 298 m. AVRO 18.00 Nws. 18.16 Rad. journ. '8.20 Uitz. van de VVD. 18.30 Stereo: Lichte ork. muz. (opn). 18.50 Gespr. brief. 18.55 Voor de kinderen. 19.00 Voor alle weggebruikers. 19.30 Nws. IKOR: 19.35 Kerk veraf en dichtbij. 19.40 Mens en Bijbel. 19.50 Avondgebed. AVRO: Ste reo: Flultrec. (gr). 20.15 Stereo: Tachtig jaar Concertgeb. ork.: Conc. geb.ork. en zangsol. (In de pauze: Een beeld Van een «r.ad: Gent). Plm. 22.15 Stereo: Gitaarspel (gr). 22.30 Nws. 22.38 Rad.journ. 22.55 Stereo: Klass. en mod. kamermuziek (gr). 23.30 Joodse gew. muz. ••3.55-24.00 Nws. Nederland I NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjeskr. STER: 18.56 Reel NTS: 19.00 Journaal. STER:' 19.03 Reel. NCRV: 19.07 Attentie voor sport. 19.28 Lied jes uit vroeger jaren. STER: i9.56 Reel. NTS: 20.00 Journaal. STER: 20.16 Reel. NCRV: 20.20 Act. 20.45 In kleur: De zang les: Voordracht en muziek. 21.00 Durf te leven: een serie voor ouder wordende Neder- lanaers. 21.*0 De Drummers, TV-spel. 22,20 Avondsluiting NTS: 22.30-22.35 Journaal. :3.on-23.30 Teleac: Export (les 19 - Laatste les). Nederland II. NTS: 18.50 In kleur: De Fabeltjeskr. STER: 18.51» Reel. NTS: 19.00 Journ. 19.03 Scala: Informatief progr. AVRO: 19.30 In kleur: The Monkees. TV-feuiU. voor de tcued. STER: 1956 Reel. NTS: 20.00 Journ STER: 20.16 Reel. AVRO: 20.20 Welvaardlgh.: in form. progr. 20.50 Peyton Pla ce. TV-feuilleton. 21.35 Med. Kroniek. IKOR: 22.10 't Zal de kerk een zorg zijn: Oorlog en vrede. disc. NTS: 22.55-23.00, Journ. Belgic Kanalen Nederlands: 2 en 10. 18.55 Zandmannetje. 19.00 Tie nerklanken 19.35 Politieke tri bune: De Belgische Soc. Partij (BSP). 19.50 Keurig Frans. 19.52 Zoekl. 1957 Meded. 20.00 Nws. 20.25 De Forsyte Saga. ♦v-feulll. (19). 21.15 Contact - Hilversum I. 402 m. KRO: 7.00 Nws. 7.10 Het lev. woord. 7.15 Klass. en mod. grammof. muz. (7.30 Nws; 7.32 Act. 7.50 overw.: 8.00 Nws). 8.30 Nws. 8.32 Voor de huisvr. (9.00-9.10 Gvmm. voor de iiuisvr». 6.35 Waterst. 9.40 Schoolrad. 10.00 Stereo: Klass. en mod. muz. (gr). 11.00 Nws. 11.02 Voor de «leken. 11.55 Meded 12 00 Ge- var. progr. (12.22 Wij van het land: 12.26 Meded. t.b.v. land en tulnbouy; 12.30 Nws: 12.41 Act.: 13,00 Raden maar....) 14.05 Schoolrad. 14.30 Stereo: Licht gevar. muz. progr. TROS: 15.00 Profiel van een volk - Basken. 15 30 Stereo: Nwe lichte plat. met comm. 16.00 Nws. 16.02 Uit de pers. 16.15 Stereo: Licht pi- anosp. 16.30 Pop-show. 16.55 Stereo: Nws over undergr. cn westcoast muz. 17.15 Sportkom- pas. 17.45 Act. NCRV: 18.00 Kentorgelconc. Hilversum II. 298 m. AVRO 7.00 Nws. en ochtendgym. 7.20 Stereo: Lichte gramm. VPRO: 7.54 Deze dag. AVRO: 8.00 Nws. 8.11 Rad. Journ. 8.20 Stc- leo: Lichte gramm muz. (8.30 - 8.33 De groente man). 8.50 Woordelijk... van daag de dag. NRU: 9.00 Mod. kam muz. (opn) (gedeeltelijk Stereo). AVRO: 10.00 Voor de kleuters 10.10 Arb. vit. (gr). (11.00-11.02 Nws) 1K30 Stereo: Pianorecital. 11.55 Beursber. NRU: 12.00 Blik op de wereid Inf. progr. 12.26 Meded. t.b.v. land- en tuinb. 12.29 Voor de landb. NRU: 12.39 Stereo: Lichte grammof. muz. 12.49 Recht en slecht, pr. 13.00 Nws. VARA: 13.11 Act. 13.20 Voor de mlddenst. 13.25 Stereo: Klass. muz. (gr). 13.55 Gespr. portr NRU: 14.10 Toerist. Inf. uit binnen en buitenland. 14.30 roëzie op punten: wedstr. in het voordr. van luchtige poëzie. 15.00 KI. chanson. VPRO: 16.00 Nws. 16.02 Voor thuiszittenden. 16.45 Viool en piano. 17.40 Inf.: achtergr. en Hilversum III. 240 m en FM-kan. VARA: 9.00 Nws. 9.02 Klink Klaar, zonder nonsens. (10.00 Nws). NRU: 11.00 Nws. 11.03 Micro-notities. VPRO: 12.00 Nws. 12.03 Agent 000 13.00 Nws. 13.03 Hans Kemna. 13.30 Help. TROS: 14.00 Nws. 14.03 Lynx (of Los). AVRO: 15.00 Nws. 15.03 Muz. Boetiek. 17.00 Nws. 17.02 Act. 17.05-18.00 Verz. pl. progr. TELEVISIE MORttEX België: Nederlands progr. Kan. 2 en 10 14.05-14.40 en 5 25-16.00 School-tv. IVÊRTÊL ME nuxjigtdat V IOG -ZÊAIUWi lACHTlt» Lappie Loep en de Appelenberg Smidje Verholen en het geheim van de Uylenborgh 1212: „Toen gebeurde er op een goede dag iets verschrikkelijks", vervolgde Gozewijn van Uylen zijn verhaal en voor de zeker heid raadpleegde hij zijn familiekroniek. „Het huis Uylenborgh was in die tijd in bezit van een zekere Jacob van Uylen, een rijk en geacht man, die geen onrecht verdragen kon. Daarom noemde men hem Jacob de rechtvaardige. Deze Jacob van Uylen nu maakte op een koude win terdag een wandeling door de bossen van Rijkhuyzen. Het vroor, dat het kraakte i en de dikke sneeuw iag I hoog. Nu moet U weten. I dat in die tijd alle bossen, velden en landouwen eigendom waren van de ban- schulte, de grootgrondbezitter Sijmen Knoet„Uw voorvader Jacob van Uylen liep dus eigenlijk op verboden grond", merkte smidje Verholen op. „Wij van Uylens. doen altijd waar we zin in hebben, als we daar niemand i schade mee berokkenen", zei Gozewijn van Uylen trots. „En men kan toch werkelijk niet zeggen, dat men iemand schade berokkent als men gewoon een I wandelingetje maakt door het winterse bos!" „Nee, da's waar", moest smidje Verholen toegeven. „En wat gebeulde er verder?" „Welop een gegeven ogenblik hoorde Jacob de Rechtvaardige een afschuwelijk gekerm", vertelde Gozewijn. „Ook hoorde hij zweepslagen, en wat deed Jacob? Hij ging er op af en trof daar Sijmen Knoet aan, die een oude man aftuigde met zijn honde- zweep. Een arme, oude man, die wat sprokkelhout voor zijn kacheltje ver zameld had 88 „Ook wat moois, Lappie; daar gaat mijn winst. Wekenlang heb ik gewerkt om mijn huis appel-vrij te maken. Toen dat eindelijk gebeurd was... ah, wat praat ik nog. Jij ook altijd met je mooie adviezen. Had me dan dat zeegezicht laten kopen, dan waren er tenminste niet zoveel narigheden gebeurd". Lappie keek Jonas doordringend •an. „We hadden véél plezier van het schilderij- kunnen hebben, Jonas, maar jij wilde appels verkopen... misschien kun je je nog herinneren, wat er achterop dat schilderij geschreven stond... overmaat schaadt!" Jonas haalde drif tig zijn schouders op. „Laten we het maar vergeten, Lap pie." Hij pakte de opgeblazen binnenband van Lappie op en ging naar de deur. „Ik wacht niet tot morgen", mopper de hij nog. Even later reed het tweetal in de oude auto het dorp uit. Verschillende leden van de bevolking keken hen na en sommigen schudden meewarig het hoofd... FERDNAND ÏAv- «p - W- Aik

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 15