speelgroep
pede Tij
Gouden Brabantia maakt
fabrieken leefbaarder
Vondeling wil uitstel
sluiting fabrieken van
Thomassen en Drijver
Redt poezen
van dood!
Er zijn
preek-
vaders
Toeval
1!
DONDERDAG 8 MEI 1969
„Petemoei'" vertelt me: „Als ik voor de kinderen een appel deel, snijd ik hem
dwars door, zodat ze de pitjes in het klokhuis zien. Dan zeg ik: zoals jullie thuis een
kamertje hebben, hebben deze pitjes ook een kamertje. Daarna zingen we er een versje
bij en deelt een van de kinderen de stukjes appel rond.
Huib Goudriaan
Met deze ceremonie leren ze dat niemand overgeslagen mag worden en dat wie uit
deelt, pas als laatste een stukje mag nemen."
„Petemoei" is de Maassluise mevrouw J. M. van der Wees-Zwaan, die onder deze naam
met de door baar opgerichte „Zonnesehijn-speelgroepen" driejarige kindertjes leert spe
len, ze leert omgaan met leeftijdgenoten, ze voorbereidt op de kleuterschool en de
ouders begeleidt bij hun taak als opvoeders.
Vier jaar geleden begon me
vrouw Van der Wees (tevens
moeder van vtff kinderen) haar
werk, dat inmiddels een fors
groeiproces heeft doorgemaakt.
Toch is het nog steeds moeilik
in een enkele zin te omschrijven,
wat de „Zonnesehijn-speelgroe
pen" betekenen.
Het is geen kleuteronderwijs.
Kleuters moeten vier jaar zijn,
en de kindertjes van Petemoei
zijn drie jaar.
„Peuteronderwijs", een mo
dieuze benaming voor het op
vangen en begeleiden van
kindertjes onder de vier jaar
(een nog in de kinderschoenen
staande vorm van „onderwijs")
drukt ook niet uit wat de speel-
groepen doen. Daarvoor is de
hele aanpak van mevrouw Van
der Wees te persoonlijk, te
„huiselijk".
Geen school99
Mevrouw Van der Wees: „De groep
komt bijeen in een kamer in ons
huis. De kinderen zijn op een leeftijd
dat ze het nog huiselijk, nog een vei
lig gevoel moeten hebben. In het be
gin hebben we drie maanden gewerkt
in een kamer in jeugdgebouw „De
Sluis", maar dat was te onpersoon
lijk.
Ik heb dit werk „Zon
nesehijn-speelgroepen" genoemd om
dat ik het idee „school" er niet in
wilde leggen. Die anderhalf uur in de
week dat de kinderen bijeen komen,
is ook bedoeld om de creativiteit van
de kinderen zo te stimuleren, dat ze
er thuis mee doorgaan. Veel ouders
sturen hun kinderen, omdat die er de
hele week op teren."
Petemoei (50) begon haar werk in
Maassluis in 1965. „Ik ben lerares
Kinderverzorging en Opvoeding en
heb een poosje in Zonnehuis, een te
huis voor moeilijk opvoedbare kinde
ren in Zeist, van prof. dr. B. C. J.
Lievegoed gewerkt.
Nerveuzer
Er werd mc daar een „levensbaan"
aangeboden, maar ik wilde liever een
gezin. Wel bleef ik er altijd van dro
men later, als mijn kinderen groot
zouden zijn, iets voor andere kinde
ren te kunnen doen.
Het zonneschijn-werk werd gebo
ren uit het verlangen de spanning in
de gezinnen te verminderen. Vergele-
Het toeval kan tot speelse situaties
leiden, die meer op geplande grap
pen, dan op toeval lijken. De ge
meente Vlagtwedde stuurde dezer da
gen de kranten haar studie „Divisie
project Ter Apel" toe.
Deze studie omvat een technisch-
planologisch rapport over de moge
lijkheden van de legering van een
grote militaire eenheid bij. het in
Vlagtwedde gelegen ter Apel.
De suggesties van Kamerlid H. Kik
kert voor legering van een divisie bij
Ter Apel, waren voor Vlagtwedde
aanleiding een studie te laten uitbren
gen.
Op de titelpagina van deze studie
staat al een wapen, dat het leger eer
aandoet: korenschoven met daarbo
ven een kanon. Werd dit wapen spe
ciaal voor deze gelegenheid ontwor
pen? Nee, het is al eeuwen oud. Toe
vallig.
De jubilerende Brabantia-fabrieken besteden de uiterste zorg aan het welzijn van de werknemer.
Vandaar het verlichte aquarium op de werkplaats waar de „natuur" is binnengedrongen.
Petezus" mevrouw F. Verschoor-Van Beelen temidden van de kinderen van een van de speelgroepen.
Foto's Herbert Behrens
ken met 30 jaar geleden zijn veel
ouders nu nerveuzer.
De ontwikkeling van het kind gaat
ook sneller. Een kind van drie jaar
van tegenwoordig is verder dan een
kind op die leeftijd 30 jaar geleden.
Van de ouders wordt eigenlijk ge
vraagd in de omgang met hun kinde
ren af te dalen tot het denken van
een driejarige. Voor vaders, die werk
hebben, waarbij steeds een beroep op
het intellect wordt gedaan, en voor
moeders die bijvoorbeeld altijd op
kantoor hebben gezeten, is dat erg
moeilijk."
Mevrouw Van der Wees heeft zich
tot taak gesteld die kloof voor ouders
en kinderen te overbruggen, en de
kleine parsoonlijkheidjes" van de
peuters te helpen ontwikkelen. „Het
gaat erom dat we hier iets voor hun
ziel doen. Heel belangrijk is dat de
kinderen een houding van eerbied
voor het leven wordt bijgebracht."
De Zonnestralen
Wat Petemoei hiermee bedoelt
wordt het best onder woorden ge
bracht door het liedje dat de kinde
ren altijd zingen voor hun wekelijks
speeluurtje begint:
„Wij zijn de zonnestralen
van Vader Zonneschijn!
wij willen nederdalen
daar waar het koud kan zijn!
En moet een kind soms schreien
of heeft een moeder verdriet,
wij willen hen verblijden,
zodat men vreugde ziet!
Voor grote en kleine mensen
zijn wij op aarde hier!
en wat wij ze allen wensen:
een heleboel plezier!"
De speelgroepen hebben op veel
kinderen een kalmerende invloed.
Een arts bevestigde dat een kind
minder ging stotteren, nadat het on
der de hoede van Petemoei was ge
komen. Er zijn ook kinderen, die op
advies van een kinderarts het weke
lijks uurtje bijwonen.
Mevrouw Van der Wees begon in
1965 met een groep van zeven die
uitgroeide tot twaalf kindertjes. Bo
vendien had ze ook een groep kinde
ren van zes tot twaalf jaar, waarbij
(dit werk bestaat ook nog) het stimu
leren van creativiteit, van zelfwerk
zaamheid, het belangrijkste is.
Totaal 55 kinderen
In 1967 had ze al drie groepen kin
deren van drie jaar, het jaar daarop
vier groepen, en nu vijf groepen (to
taal 55 kinderen) zodat ze heel wat
uren van de week bezet is.
De ouders geven maandelijks een
financiële bijdrage waarvan me
vrouw Van der Wees onder andere
feestavonden en de aankoop van ma
teriaal bekostigt. Materiaal: de peu
ters werken met klei, en kleurpotlo
den en de groep van zes tot twaalf
jaar met verf, ijzezrdraad en figuur
zagen.
Door de peuters worden ook
sprookjes „gespeeld" en veel gezon
gen. Voor moederdag heeft Petemoei
een verrassing laten maken. Elk kind
heeft een tekening gemaakt met...
maar dat moet een verrassing blij
ven.
In het tekenen ziet Petemoei op
voedkundige mogelijkheden: ze ziet
liever niet dat de kinderen iets uit-
gommen. „Ook in het leven moet je
verder leven met een verkeerde stap
en kun je die niet meer uitwissen,
maar kun je er wel van leren."
Maar het belangrijkste voor het
werk is niet haar kennis als lerares,
maar liefde en aandacht. „De kinde
ren voelen aan dat je van ze houdt."
De ouders worden via een gesten
cild blaadje op de hoogte 'gehouden
van het werk. ..Vriend Zonneschijn"
is de naam van het huisorgaan van
Petemoei. Bovendien kunnen de ou-
MEVROUW J. M. VAN DER WEES-ZWAAN
(voor haar kindiertjes petemoei"): driejarigen iets meegeven
ders met een cursus voor moeders,
ook gegeven door Petemoei, worden
begeleid in de opvoeding.
Petezussen
De ouders hebben twee assistentes
voor Petemoei voortgebracht. „Pete
zussen" worden de twee huisvrouwen
genoemd, die zoals Petemoei de
speelgroepen leiden.
In kringen van het kleuteronder
wijs van Maassluis wordt gunstig ge
oordeeld over het experiment van
mevrouw Van der Wees. De kinder
tjes, die na op een speelgroep te zijn
geweest, de kleuterschool bezoeken
zijn hierop duidelijk voorbereid.
Wat is de achtergrond, van waaruit
mevrouw Van der Wees, oftewel Pe
temoei, werkt? Haar assistente, me
vrouw F. Verschoor-Van Beelen:
„Echt geen winstbejag."
Idealisme dus? Mevrouw Van der
Wees: „Als ik de ouders, met hun
kinderen de trap op zie komen, besef
ik wel heel sterk mijn verantwoorde
lijkheid."
Petemoei draagt die verantwoorde
lijkheid omdat ze put uit geestelijke
reserves, die niet alleen uit haarzelf
voortkomen. In haar „huisorgaan"
Vriend Zonneschijn drukte ze als
Paasboodschap dit gedicht af:
..Zijn we aan het kruis gekomen,
hoeven we niet meer te schro
men:
door het duister heen breekt
Licht,
waarop nu ons oog gericht,
heel de schepping wil het zingen:
't leven gaat opnieuw beginnen;
mensen, dieren, plant en steen
lachen door hun tranen heen.
aard en hemel willen danken,
mengen nu hun blijde klanken
tot een wond're melodie:
hemel - aarde - harmonie.
wisten we éérst niet te leven,
zijn we nü van druk ontheveri,
ons bewust, te mogen gaan
in een nieuw en wijd bestaan!"
Vliegen bij mist
met beeldbuis
SCHIPHOL Vliegen wordt
steeds makkelijker en daardoor ook
steeds veiliger. Het landen, vooral bij
mistig weer. is altijd nog een ha
chelijk moment geweest. Ook hierin
is nu verandering gekomen. Een
Amerikaanse maatschappij heeft een
instrument ontwikkeld waardoor pilo
ten in staat zijn bij dichte mist te
zien alsof er niets aan de hand is.
Het instrument is ontwikkeld vol
gens het principe van een televisie.
De piloot kan op een beeldbuis zijn
eigen toestel en de landingsbaan
zien. Hij kan zijn positie daardoor
nauwkeurig bepalen. Als het
vliegtuig daalt verschijnen de twee
zijden van de landingsbaan op het
scherm. Als het toestel de baan te
veel aan de linker- of rechterzijde
nadert worden de lijnen van de lan-
(Van een onzer verslaggevers)
EINDHOVEN „Eerst ver
klaarden ze ons voor gek. Vogel
tjes in een metaalwarenfabriek,
vissen tussen de strijktafels in
het magazijn en bloemen rond
de machines. Later gingen ze
het toch wel leuk vinden en nu
zouden ze het „natuurlijk ele
ment" in ons bedrijf niet meer
willen missen".
Aan het woord Chr. C. van Elde-
ren, een van de directeuren van de
Brabantia fabrieken, die op 16 mei
omkijken naar een halve eeuw fa
bricage van huishoudelijke artike
len.
Ter verduidelijking: „vroeger was
er minder tijd voor ontspanning en
stond de mens dichter bij de natuur.
Bij de steeds verdergaande ontwik
keling staan we met meer tijd voor
ontspanning steeds verder van de
natuur af. Het leek ons plezierig de
fabriek wat meer leefbaar te maken
We hebben nu pas één volière, maar
door stukjes natuur aan te brengen,
er komen er meer en ook. het drietal
aquaria zal worden uitgebreid. Dit
is nog maar een begin."
Inspraak
Voor de progressief denkende
Brabantia-directie vormen de vis
sen, vogels en bloemen in de fabriek
nog slechts een alleraardigst
onderdeel van de zorg die men aan
de bijna 800 werknemers besteedt.
Want onder het motto „inspraak"
wordt de komende halve eeuw bij
Brabantia ingeluid. Met name aan
de inspraak van de detailhandel en
de consument wordt aandacht
besteed.
Op de jubileumdag 16 mei hoopt
men tijdens de feestelijke bijeen
komst in de Stadsschouwburg te
Eindhoven de samenstelling bekend
te maken van een tweetal adviescol
leges: een detailraad en een consu-
mentenraad.
Met deze adviesraden zullen re
gelmatig problemen van het bedrijf
worden besproken, met name waar
het gaat over prijzen, uitvoering
van artikelen, samenstelling van het
assortiment, handelsmarges, voorlich
ting aan de consument en derge
lijke. Over die consument en wel
in het bijzonder de toekomstige
zal ook tijdens de feestelijke bijeen
komst in Eindhoven uitvoerig wor
den gesproken door mevrouw drs.
Hedy d'Ancona, wetenschappelijk
medewerkster aan de Universiteit
van Amsterdam.
Variatie
De activiteiten van de Brabantia
fabrieken beperken zich overigens
niet alleen tot eigen land. Behalve
in Aalst, Valkenswaard en Roden
worden in Achel, Lommei (beide
België), Parijs, München-Gladbach
en Barcelona Brabantia-produkten
vervaardigd. De spreiding over Eu
ropa is mede oorzaak van de grote
variatie in artikelen. Strijktafels
waarvan er rond de 2,5 miljoen zijn
verkocht, fabriceert Brabantia in 26
verschillende uitvoeringen, pedaal
emmers in 23 uitvoeringen en
huishoudtrappen in 15 uitvoeringen.
De collectie busopeners en andere
keukenapparaten nemen een steeds
belangrijker plaats in de omzet in.
Van toenemend belang is ook de
meubelafdeling.
Vogels in het magazijn bij Brabantia
dienen om de werksfeer te ver
beteren.
Op aandeelhoudersvergadering
maar er zijn
alleen maar
lieve moeders
en lieve
moeders zijn op
moederdag
een
elektrische
pede
snijmachine
waard
DEVENTER De voorgeno
men sluiting van de fabrieken in
Dordrecht, Krommenie, Utrecht
en een afdeling in Leiden van
Thomassen en Drijver-Verblifa
nv was voor het socialistisch ka
merlid dr. A. Vondeling, aan
deelhouder van de nv, op de al
gemene aandeelhoudersvergade
ring aanleiding een vurig plei
dooi te houden en de uitvoering
van deze reorganisatie op te
schorten.
Hij 'zag het nut van de maatregelen
wel in, maar vroeg zich af, of de
directie er niet beter aan deed met
de uitvoering van de beslissing te
wachten en, in overleg met de vak
bonden, eerst een team van specialis
ten in te schakelen om zo ook ande
ren te overtuigen van het gelijk van
de directie.
„U verliest er niets mee, u wint er
alleen het prestige mee terug dat de
afgelopen weken verloren is gegaan,"
riep de heer Vondeling het bestuur
toe. Hij vond dat de directie onvol
doende voorzichtig was geweest, door
niets van de beslissing in de jaarstuk
ken over 1968 te laten blijken. Met
de maatregelen zijn aanzienlijke kos
ten gemoeid waarvan niets in de
voorziening sociale belangen tot ui
ting is gekomen, zo besloot dr. Vonde
ling zijn oleidooi.
dingsbaan dienovereenkomstig ver
vormd.
Het Amerikaanse ministerie van
luchtvaart heeft zoveel vertrouwen
in het instrument dat zij twee proto
typen voor verdere proeven heeft
aangekocht.
Grondig
De nieuwe voorzitter van de raad
van commissarissen dr. W. T. Kroese
wees erop dat het niet op de weg
van de onderneming ligt op een eer
der genomen besluit terug te komen.
Het plan is zeer grondig voorbereid.
Het kan zijn, dat onvoldoende aan
dacht is besteed aan de reacties op
de maatregelen gezien de mentaliteit
in de Zaanstreek. We moeten nog
veel dieper in de problemen duiken,
aldus de heer Kroese.
Mr. B. ter Haar president - direc
teur, achtte het uitstel van de beslis
sing een zaak die al met de vakbon
den is uitgepraat. Hij was wel bereid
om met deskundigen te praten, maar
niet om een eerder genomen beslis
sing terug te draaien. De heer Kroe
se voegde er nog aan toe, dat er
zekerheid Destaat, dat het geld voor
afvloeiingsmaatregelen er is. De
werkzaamheden in Dordrecht wor
den op 1 januari 1970 beëindigd, die
in Utrecht omstreeks 1 juli 1970 en
die in Krommenie en Leiden rond 1
januari '97J.
De directie van Thomassen en Drij
ver verwacht dat binnenkort het
gesprek met dc vakbonden weer kan
worden voortgezet, en zij vertrouwt
in gezamenlijk overleg tot de defini
tieve vaststelling van een sociaal
plan te Komen.
Mis voor Hitier
in Madrid
MADRID Voor de zielerust van
Adolf Hitler is gisteren in een
rooms-katholieke kerk in Madrid een
Mis opgedragen, in opdracht van een
groep „dankbare Spanjaarden". On
geveer tweehonderd, meest oudere
mensen, van wie sommigen een ha
kenkruis-insigne droegen, woonden
de dienst bij. Politie-agenten in bur
ger bewaakten de kerk. Er deden
zich geen incidenten voor.
Mevrouw J. v. d. Oever - Verhoeff,
Zebrastraat 20, Rotterdam - Kral.
Veer schrijft ons:
Doordat de eigenaar is overleden,
hebben katten van verschillende
kleur en leeftijd geen thuis meer.
Wij willen de wens van de overle
dene eerbiedigen die heel veel van
zijn dieren hield en de katten niet
laten „afmaken", overigens een naar
woord.
Wie van u wil een poes of een jong
katje? U kunt zich richten tot dokter
Van Senus, 's Gravenweg 180, Ca-
pelle a/d IJssel. tel. 010 - 332503, of
tot mij (adres hierboven).
