.Pietje braadde 60 jaar Gewestvorming van onderop lijkt aantrekkelijk R ijksoverheid moet kunnen ingrijpen Vrouw geëmancipeerd niet geïntegreerd Randgemeenten beraden zich over hun toekomst Geen nationale politi ie .Harde kies in Rijnmondraad' Drie negers in overvolle auto gestikt 11 ZATERDAG 26 APRIL 1969 Huib Goudriaan Pietje de Bruijn braadt al 60 jaar rosbief. Altijd op vrijdag, op een petroliestel, in een keu kenkamer: in 60 jaar verander de er eigenlijk weinig. Ze zegt: „Toen ik bij de ouwe meneer in dienst kwam, begon ik direct met rosbief bakken bier, op deze plaats alleen waren het niet van die grote, maar klein tjes. De keukenkamer is altijd hetzelfde gebleven, ik heb hier altijd vertoefd. Ja, in de we reld is veel veranderd. De kin deren zijn groot geworden en allemaal getrouwd." Oorlogen braken uit, oorlo gen verdreunden tot stilte. De auto,het vliegtuig, radio en te levisie veranderden de aarde. Pietje braadde rosbief in haar keukenkamer in Maasland. Kapteyn geworden Volgende week 2 mei is het 60 jaar geleden dat mejuf frouw Petronella de Bruijn dienstbode werd bjj de slagers familie Kapteyn in Maasland. Het was 1909, ze was 19 jaar oud, en ze werd aangenomen door H. Kapteyn, die toen 25 jaar was. Nu is Pietje, 79 jaar, zo opge nomen in de familie Kapteyn, dat ze Pietje Kapteyn wordt ge noemd, en staat ze formeel in dienst van A. Kapteyn, zoon van „de ouwe meneer", zoals Pietje het uitdrukt. Pietje heeft de kinderen zien op groeien, verzorgde ze en ziet nu de kleinkinderen alweer volwassen wor den. Al die tijd deed ze haar werk met duidelijk genoegen. Ze ging nooit met vakantie, was slechts drie maan den ziek, en brak een keer haar arm. „Toen ik een raam dicht deed viel ik van mijn stoel. Zes weken heb ik in het gips gelopen en met een hand rosbief gebraden: de ouwe meneer moest de pan vasthouden." De was stampen Terwijl Pietje dit vertelt, komt me vrouw Kapteyn de keukenkamer bin nen. Ze zegt: „Mijn man was nog niet eens op de wereld, toen Pietje hier al werkte." Pietje lacht en loopt even naar het petroliestel om te kij ken of de rosbief niet verbrandt Haar hoofdtaak is nu het schoon houden van de slagerswinkel en het bakken van rosbief. Vond ze het vroeger gezelliger? ,,'t Is nu ook ge zellig hoor! Ik vind de nieuwe tijd gemakkelijker met boiler, wasmachi ne en gashaard. Met de jonge meisjes van tegen woordig kan ik moeilijk praten; die nemen alles zo makkelijk op. Ik heb het vroeger niet zo gemakkelijk ge had. 's Maandags moest ik altijd de was stampen; toch had ik er altijd schik in. Nooit vakantie Nee, Ik heb nooit behoefte gehad met vakantie te gaan. Ik ga als de familie weg is, weieens een paar daagjes naar Schipluiden, Den Haag of Rotterdam: naar familieleden. En de familie Kapteyn neemt me soms mee in de auto naar familie in Zee land of Utrecht." Verder is Pietje nooit geweest, en verder wil ze ook niet komen. Voelt ze niets voor bejaardenrei- zen? „Daar doe ik nog niet aan; ook niet aan de soos. Ik heb nog afleiding genoeg." Voor mejuffrouw De Bruijn is haar werk tevens hobby. Daar naast leest ze de krant, een adverten tieblad en doet ze de huishouding in de bejaardenflat, die ze bewoont met haar twee zusters. Evenals haar zusters is Pietje nooit getrouwd geweest. Toen haar ouders waren gestorven, gingen de zusters samenwonen. Maar het leven van Pietje speelde zich hoofdzakelijk af tegen de achtergrond van het leven van de familie Kapteyn. „Ja, ik heb hier 60 jaar doorgebracht en je weet ten slotte niet anders. De familie heeft me altijd op handen gedragen en volgende week is er een feest voor mij." Te haastig Houdt u er nog niet mee op? „Wat moet ik dan doen? Hele middagen bij mijn zusters met de armen over el kaar gaan zitten?" Pietje is nog te vitaal voor een rustige oude dag. Ze vindt dat zelf ook. „Veertig jaar geleden was ik al te haastig en te driftig om fietsen te leren. Ik heb het hier achter geprobeerd, maar het duurde me allemaal te lang. De ouwe mevrouw wilde ook fietsen en schoot toen in de sloot" Pietje beschikt ook nu nog over zoveel energie, dat ze zelfs PIETJE DE BRUIN: .rosbief nu groter. als de familie met vakantie is, af en toe naar de winkel gaat kijken. Ze ziet dat zelf niet als werklust, maar: „Hoe is dat nou, je doet alsof het je eigen spul is en daar vertrouwt de familie natuurlijk op." Pietje de Bruijn is een ge dienstige van de oudse stempel. En ze hoopt het voorlopig vol te houden. „Ik word wel een dagje ouder, maar hulp krijgen gaat tegenwoordig moeilijk." Daarom blijft ze haar rosbief braden. Evenals in 1914, evenals in 1929, evenals in 1939, in 1940, in 1953. Geruststellend te weten dat het werk van Pietje in de keukenkamer ondanks alles door kon blijven gaan. De Vereniging van Nederland se Gemeenten heeft onlangs een rapport gepubliceerd over de be- I stuurlijke (re-) organisatie in Nederland onder de titel: Be stuurlijke Organisatie ge dachten over afstemming van het lokale bestuur op de eisen van de maatschappelijke ontwik keling. Na het rapport van het Contact Randgemeenten „Bestuur in agglo meraties" en het advies over de Bestuurlijke Organisatie in Neder land van de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening, geeft het rap port van de VNG „een samenvattend beeld van het gemeentelijk inzicht" in de vragen van de bestuurlijke re organisatie in Nederland. Aangenomen mag worden dat hier wordt bedoeld een samenvattend beeld van de gedachten van de Com missie voor de bestuurlijke reorga nisatie van de VNG, van wier beraad dit rapport het resultaat is. In afwachting van een nota van het ministerie van binnenlandse za ken over hetzelfde onderwerp bieden deze drie rapporten voldoende mate riaal voor een voorlopige standpunt bepaling. Grenzen In het rapport van de VNG wordt geconcludeerd dat door het verwij den van het lokale milieu tot het regionale de grenzen van de staat kundig beperkte gemeente vaak niet meer samenvallen met de leefruimte van de burgers. Bovendien moet als gevolg van de hoge en gespecialiseer de eisen die een juiste dienstverle ning aan het apparaat van de ge meente stelt, het draagvlak daarvan worden uitgebreid. Aanpassing van de bestuurlijke or ganisatie aan de eisen van maatschappelijke ontwikkeling wordt gezocht in gewestvorming waarbij aan twee mogelijkheden uitvoerige aandacht wordt besteed: een Gewest- wet en een uitbouw van de Wet ge meenschappelijke regelingen. Volgens het rapport van de VNG zou zowel een Gewestwet als een uitbouw van de Wet gemeenschappelijke regelin gen tot doel moeten hebben, met handhaving van de gemeenten, aan de toekomstige regionale samenhan gen bestuurlijke gestalte te geven. In het rapport van de VNG wordt de voorkeur gegeven aan een uit bouw van de Wet gemeenschappe lijke regelingen, die van onderop tot stand kan worden gebracht. In eerste instantie zouden de gemeenten moe ten bepalen voor welk gebied het ge west tot stand moet komen, welke taken door het gewest moeten wor- PRESIDENTE VROUWENBELANGEN: (Van een onzer redacteuren) DEN HAAG De emancipatie van de vrouw is voltooid, maar de integratie van de vrouw in het maatschappelijk leven nog niet. Dat stelde gistermiddag de presidente van de Ned. Ver. voor Vrouwenbelangen, Vrouwen arbeid en Gelijk Staatsburger schap, mevrouw N. Molenaar Buyser in haar openingsrede van de jaarvergadering, welke in het ministerie van CRM te Rijswijk gehouden werd. Deze bijzondere vergaderplaats was te danken aan de viering van het vijfenzeventig jarig bestaan der vereniging en aan het feit, dat het dit jaar vijftig jaar geleden is, dat aan de vrouw volledig kiesrecht werd gegeven. Dat de vrouw nog niet geïnte greerd is wordt, aldus mevrouw Mo lenaar, alleen al bewezen door de voortdurende discussie over de po sitie van de vrouw in de maatschap pij. Zij bepleitte een meer geïnte greerde opvoeding van de meisjes en meer begrip voor het nut van een opleiding. Nu in de jongste generatie het vrouwenoverschot is veranderd in een mannenoverschot zal het aloude argument „Ze trouwt toch" nog ge makkelijker gehanteerd worden om het meisje niet aan een studie of vakopleiding te doen beginnen. Maar er ontwikkelt zich al is het langzaam een herverdeling der taken, waarbij de man zich meer naar het gezin richt en de vrouw, door meer vrije tijd bij het gemakke lijker worden van de huishouding en doordat ze nog betrekkelijk jong de kinderen uit huis ziet gaan, zich meer maatschappelijk kan richten. Beuzelarij Veel beuzelarij en verveling zou den kunnen worden omgezet in een constructieve bijdrage aan de maat schappij, indien de vrouw haar tijd beter productief zou maken, waarbij niet altijd aan betaalde arbeid be hoeft te worden gedacht.. Reeds op de lagere school wordt verschil gemaakt in de opvoeding van de jongen en het meisje, doordat het vak handwerken voor meisjes verplicht is en handenarbeid dikwijls voor de jongen gereserveerd blijft. Een vrije keuze naar aanleg van het kind zou gewenst zijn. Meer belangstelling voor maat schappelijke vragen en politiek bij de vrouw is noodzaak. Of het jaar 2000, dat wij magisch plegen te noe men, wel zo magisch zal zijn hangt af van het maximum aan construc tief denken, dat een bevolking op brengt. Wanneer bijna de helft van die bevolking niet meedoet zal het maximum beneden het bereikbare De vereniging Vrouwenbelangen blijven, aldus mevrouw Molenaar, hoopt ook in de komende jaren een bijdrage te kunnen leveren aan de vorming van volwassenen, de éduca- tion permanente, die ieder mens, man en vrouw nodig heeft in de ver snelling van deze tijd. De vrouwen verenigingen kunnen gezamenlijk, zonder dat direct aan fusies gedacht behoeft te worden, de integratie van de vrouw bevorderen. Het Neder landse Vrouwen Comité gaat een do cumentatie- en informatiecentrum stichten, waardoor de uitwisseling van gegevens en het zich gezamen lijk richten op acties meer mogelijk wordt. De presidente van Vrouwenbelan gen besloot: „Juist, nu de individuele emancipa tie bereikt is, maar de vrouw als collectiviteit nog niet is geïnte greerd, neemt de veelzijdigheid van de te verstrekken informatie toe. Wij zullen door moeten gaan tot aan de rechten van de vrouw niet meer getornd kan worden en de gelijkwaardigheid van man en vrouw is aanvaard. Wij zullen door moeten gaan tot de vrouw, bewust van eigen capacitei ten haar bijdrage aan de maat schappij wil en kan leveren! Wij zullen door moeten gaan totdat man én vrouw in de maatschappij elk op hun eigen manier volledig méns kunnen zijn!" Minister dr. M. A. M. Klompé ont ving de deelneemsters aan de jaarver gadering en zeer vele genodigden, waaronder verscheidene Kamerleden, vervolgens op een geanimeerde re ceptie. Ook minister Beernink kwam zijn opwachting maken. Enquête Tijdens een persconferentie in Nieuwspoort voorafgaande aan de jaarvergadering werd onder meer het resultaat bekend gemaakt van de enquête over de mening der vrouwen ten aanzien van de abortus provoca- tus waarvan, naar men veronder stelt, in ons land per jaar 20.000 tot 60.000 illegale gevallen zich voor doen. In het januarinummer van het maandblad Vrouwenbelangen werd uitvoerig de kwestie van de illegale en de legale a.p. behandeld, waaraan een enquête was verbonden waarin gevraagd werd: a) of men principieel a.p. wel of niet geoorloofd achtte en zo ja, welke medische en maatschap pelijke voorwaarden dan gesteld moesten worden. Er kwamen 2065 antwoorden bin nen, waarvan 97 pet. de a.p. princi pieel geoorloofd achtte. 33 pet. hier van achtte de beslissing uitsluitend bij de vrouw; 30 pet. achtte een me disch en sociaal advies noodzakelijk: 16 pet. meende dat wel advies van een artsenteam en een sociaal advies diende te worden ingewonnen, maar dat de vrouw de uiteindelijke beslis sing gelaten moest worden; 10 pet. meende dat ook, doch vroeg eerst een onderzoek door medici en maat schappelijke werkster gedurende een meerdaags verblijf in een kliniek; 8 pet. wenste de beslissing mede aan de arts over te laten en 3 pet. achtte a.p. alleen in bijzondere gevallen ver antwoord. Met nadruk wees het bestuur van Vrouwenbelangen er op, dat de en quête niet meer dan een peiling van de mening der vrouwen is en geen wetenschappelijk karakter heeft. Hiertoe ontbraken de financiën. Wel is de vereniging reeds benaderd door een instituut, dat eventueel een we tenschappelijke enquête zou willen houden. Mening Ten slotte vroeg Vrouwenbelangen aan de fractievoorzitters der Tweede Kamer ter gelegenheid van het 50-ja- rig kiesrecht van de vrouw hun me ning over verscheidene kwesties als: weduwenpensioen voor de ge huwde werkende vrouw; bevordering van groter deelname door meisjes van de gehuwde verkende vrouw en bevordering van voorzieningen (o.m. aan opleidingen; belastingplichten chrèches) waardoor de gehuwde vrouw een werkkring buitenshuis zou kunnen aanvaarden, indien zij dit wenst. Alleen de Boerenpartij. D'66 en de SGP antwoordden niet, de overige dikwijls heel genuanceerde antwoor den vormen een interessante lectuur in het aprilnummer van Vrouwenbe langen. (Van een onzer redacteuren) UTRECHT Moeten in de toe komst te vormen gewestraden direct of indirect gekozen wor den? Moet er in plaats van een vierde bestuurslaag een derde laag komen, omdat één van de drie bestaande lagen, de provin cie, zichzelf zal overleven? Hoe moet in ons land de schaal vergroting van het lokaal be stuur gebeuren, van onder af (van de gemeenten af dus) of van boven af (door een geweste lijke wetgeving van de rege ring) Het ziet er nu eindelijk naar uit, dat dit de drie kernvragen worden van alle discussie rond de gewestvor ming, waarbij men met ongeduld wacht op eventuele mededelingen van de zijde van het ministerie van tl oofdcommissarissen: DEN HAAG De hoofdcommissa rissen van gemeentepolitie zijn in meerderheid van oordeel dat er geen gecentraliseerde, nationale politie moet komen. Ze voelen meer voor re gionale politiekorpsen van vrij grote omvang. Zo'n korps moet voorlopig minstens 400 tot 500 man tellen, in de regio's met grote steden natuurlijk veel meer. De huidige rijks- en gemeentepo litie moeten volgens de politiechefs opgaan in het systeem van de regio nale politie. De algemene leiding moet een regionale politiecommissaris heb ben, die bestaat uit de burgemees ters van de regio. Uit deze commis sie wordt een dagelijks bestuur ge vormd. De burgemeester moet, zo menen zij, de sleutelfiguur blijven tussen politie en publiek. Hij moet de ver antwoordelijkheid behouden voor de handhaving van de openbare orde. binnenlandse zaken. Een direct ant woord op de kernvragen is zeer moeilijk, maar men heeft gisteren toch interessante zaken besproken tijdens het congres over de bestuursvorming in de toekomst, dat door het Contact randgemeenten was georganiseerd. Onder de vele belangstellenden was prins Claus, die de gehele dag de discussies volgde om zich op de hoog te stellen van de problematiek. Inleider prof. dr. H. A. Brasz, hoogleraar aan de VU te Amsterdam, sprak over drie van de vier belang rijke studies die deze weken zijn verschenen over de gemeentelijke problematiek. De vierde verscheen eergisteren: het rapport van de Wiar- di Beckmanstichting. De Vereniging van Nederlandse ge meenten legt een overwegende rol voor de gemeenten, die meer be voegdheden moeten krijgen, vast Een rapport van een commissie van de raad van advies voor de ruimte lijke ordening houdt het op de ver antwoordelijkheid van de centrale overheid, waarbij het streekgewest samen met de lokale overheid re geert. Niet onder voet lopen Een laatstelijk verschenen rapport van het Contact randgemeenten (bestaande uit burgemeesters van kleinere gemeenten) onder supervisie van de hoogleraar in de bestuurskun de, prof. Brasz, komt uit de koker van de kleine gemeenten. Men be pleit vorming van gewesten, over het gehele land, directe verkiezingen van gewestraden, waarbij zekerheid bestaat voor de kleinere gemeenten om bestuurlijk niet door de grote broers onder de voet te worden gelo pen. Als tweede inleider sprak ir. H. B. J. Witte, burgemeester van Eindho ven en voorzitter van een samenwer kingsorgaan van de Eindhovense ag glomeratie. Hij poneerde vanuit de praktijk controversiële stellingen. Enkele belangrijke punten waren, geen directe verkiezingen van de ge westraden en samenvoeging van klei ne gemeenten die ambtelijk niet sterk functioneren. De lichtere rege ling wordt onder meer gedeeltelijk in praktijk gebracht door Den Haag. Verscheidene forumleden kwamen tot de conclusie, dat de „controleurs", de provincies, uiteindelijk zullen ver dwijnen. den vervuld, hoe een gewestraad moet woitden samengesteld, enz. Van onderop Het voorstel van ^e VNG dat ge westvorming van onderop moet geschieden, lijkt aantrekkelijk. Ver ondersteld wordt dat deze gewestvor- ming-van-onderop-via een uitbouw van de Wet Gemeenschappelijke Re geling, minder psychologische weerstanden zal oproepen bij de lo kale bestuurders dan een meer van bovenaf (lees: de rijksoverheid) opge legde structuur. Deze keuze sluit, aldus het VNG-rapport, niet uit dat de ervarin gen die in de praktijk worden opge daan wellicht te zijner tijd het mate riaal zullen bieden voor een harmo nische consolidatie in een Gewestwet De Raad van Advies voor de Ruim telijke Ordening is van mening dat de primaire verantwoordelijkheid voor het tot stand komen van bestuursorganen op gewestelijke schaal bij de rijksoverheid ligt Het nationale belang houdt, naar het oor deel van de raad in, dat het plaatse lijk bestuur thans op gewestelijke schaal van de grond komt. Deze ver antwoordelijkheid dient tot uitdruk king te komen in de instelling van gewesten bij de wet. Uiteraard verdient het daarbij aan beveling dat de instelling van een gewest kan steunen op een daartoe ondernomen initiatief van de betrok ken gemeenten. Het instellen van een gewest dient overigens, aldus het advies, niet af hankelijk te zijn van gemeentelijk initiatief. Indien de instelling van een gewest noodzakelijk is voor een evenwichtige ontwikkeling van het gebied, zal de centrale overheid daar toe moeten kunnen overgaan, ook in dien de betrokken gemeentebesturen niet het initiatief nemen. Nationaal belang Ook het Contact Randgemeenten pleit voor een aanwijzing door de nationale wetgever van gebieden met gewestvorming. Als belangrijkste re den wordt genoemd dat een dergelijk diepgaande reorganisatie van het Ne derlandse bestuur een zaak van nati onaal belang is. Is de wet, die de gebieden aanwijst, eenmaal tot stand gekomen, dan geschiedt 'de instelling in principe bij algemene maatregel van bestuur. Dit neemt niet weg dat de gemeen ten alle kans hebben het initiatief tot gewestvorming te nemen. Maar om dat het Contact Randgemeenten ver wacht dat in het gebied waar van gewestvorming sprake is altijd wel gemeentebesturen zullen zijn, die dit niet in het belang van hun gemeen ten achten, wil het in eerste aanleg aan de Kroon de bevoegdheid geven een gewest in te stellen. Het gaat dus om de vraag of ge westvorming van onderop de voor keur verdient boven een door de rijksoverheid „opgelegd" gewest. Om verschillende redenen lijkt het voorstel van de VNG aantrekkelijk. Evenwel moet worden gewezen op de samenwerkingsproblemen binnen de bestaande agglomeraties, die in het rapport van de VNG nauwelijks wor den behandeld. Rooskleuriger De indruk wordt gevestigd dat de VNG een rooskleuriger beeld heeft van de samenwerking binnen de bestaande agglomeraties, dan de wer kelijkheid wettigt Uit het agglome ratie-onderzoek, dat ten grondslag ligt aan het rapport van het contact Randgemeenten, wordt namelijk ge concludeerd dat verwachte en onder vonden problemen bij het samenwer ken van gemeenten, de bestuurders van grotere gemeenten vaak doen (Van een onzer redacteuren) UTRECHT „Ik wijs elke vorm van een vierde bestuurslaag af. Er moeten ook geen directe ver kiezingen zijn voor bijvoorbeeld een Rijnmondraad. Die zijn trou wens een farce gebleken. De sa menstelling van het Eindhovense agglomeratiebestuur bevalt me heel wat meer." Met deze woorden trok burge meester mr. J. Heusdens van Vlaardingen gistermiddag fel van leer tegen zijn buurman in een forum over bestuursvorming van het Contact randgemeenten. Die buurman was de voorzitter van de Rijnmondraad, de heer W. A. Fibbe. Men had de controverse al aan zien komen: mr. Heusdens werd aangekondigd als „de harde kies in de Rijnmondraad". De heer Fibbe verdedigde „zijn" Rijn mondraad met klem. Hij zei, dat een stadsgewest in de constructie als van de Rijnmondraad en trouwens in iedere constructie die is voorgesteld, beslist geen bevoogding wenst van andere bestuurslagen. „Daarom zie ik ook geen probleem in een vierde bestuurslaag en directe verkie zingen", zei de heer Fibbe. die voorts nog verklaarde: „De stad Rotterdam fungeert in de prak tijk trouwens ook al vaak als re- besluiten te streven naar opheffing van kleinere. Omdat de afloop van een zo in gang gezet proces niet te voorzien is, ontstaat in de betreffende agglomera tie meestal een langdurige periode van onrust, die nadelige gevolgen heeft voor o.a. het contact tussen de bestuurders. Verwacht kan worden dat deze moeilijkheden zich eveneens gaan voordoen bij gewestvorming van on derop, wanneer ook volgens het rapport van de VNG hantering van het middel van wijziging van grenzen die hun reële functie hebben verloren, mogelijk moet zijn: „De bestuurlijke organisatie is geen doel op zichzelf maar een middel om aan de maatschappelijke ontwikkeling vorm en inhoud te geven, opdat een optimale belangenbehartiging gerea liseerd kan worden." Fnuikend In het verleden en ook nóg tegen woordig, blijkt evenwel dus ten onrechte de bestuurlijke organisa tie een optimale belangenbehartiging in de weg te (hebben ge-)staan. Wél is uit het agglomeratie-onderzoek ge bleken dat vele bestuurders en amb tenaren in de randgemeenten een eventuele opheffing van hun gemeen te niet als een onoverkomelijke zaak zien, maar de jarenlange onzekerheid met steeds wisselende kansen voor het beleid van en het werken in de gemeente wordt fnuikend geacht. Gewestvorming van onderop 'brengt deze onzekerheid ook mee. Tevoren is immers niet duidelijk welke aanpassingen van de bestuur lijke organisatie aan de ontwikkelin gen op een gegeven ogenblik worden gevergd. De weerstanden tegen mo gelijke aanpassingen, die onzeker zijn, kunnen de gewestvorming ernstig vertragen. Ingrijpen van de rijksoverheid zal dan toch nodig blij ken, waarbij de verstoorde verhou dingen een extra complicatie beteke nen. Drs. L. de Jong (Drs. L. de Jong is weten schappelijk medewerker voor bestuurskunde aan de faculteit der sociale wetenschappen aan de Vrije Universiteit.) Aardige dame met python. De dame is Mylene Demongeot, een actrice die gisteravond in het Parijse Winter- circus met vele andere sterren op trad in de jaarlijkse liefdadigheids voorstelling aldaar. JOHANNESBURG In Johannes burg is bet proces begonnen tegen een negerchauffeur die op 2 april zoveel Kleurlingen in een gevangc- ncnauto hr.d vervoerd, dat drie men sen de tocht niet overleefden. De chauffeur en de bijrijder bel den in iienst /an de Zuidafrikaanse politie verklaarden dat zij van hoger band toestemming hadden ge kregen meer dar de toegestane 65 gevangenen in een auto te vervoeren. De beklaagden hadden op 2 april 89 gevangenen vervoerd waarmee zij over ;en rit var 30 kilometer zes uur hadden gedaan. Wegens pech had de auto lange tijd in de brandende zon gestaan. Voor een andere rechtbank versche nen intussen 44 van de 86 negers die de tocht hadden doorstaan, sommi gen van hen zaten in de gevangenis omdat rij illegaal Johannesburg wa ren binnengekomen De rechter ontsloeg alle gevangenen van rechts vervolging.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1969 | | pagina 11